ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ «Ελαστικών Επισώτρων»:Με τα δεδομένα αυτά οι εκτελεστικές συμβάσεις προμήθειας  αγαθών μεταξύ του Δήμου ....... και των αναδόχων εταιριών «…» και «…..» έπρεπε, ως εκ του ύψους του προϋπολογισμού των συμφωνιών-πλαίσιο σε εκτέλεση των οποίων συνάφθηκαν, που υπερέβαινε το ποσό των 500.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., να υποβληθούν σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Από τον έλεγχο όμως της διαδικασίας σύναψης των εκτελεστικών αυτών συμβάσεων, όπως ανωτέρω εκτέθηκε, δεν διαπιστώνεται ουσιώδης πλημμέλεια που θα μπορούσε να δημιουργήσει κώλυμα για την υπογραφή τους. Επομένως, εφόσον στη διαδικασία σύναψης των επίμαχων συμβάσεων και στο συμβατικό κείμενο δεν διαπιστώθηκε πλημμέλεια, έστω και σ’ αυτό το στάδιο ελέγχου, δεν καθίσταται άνευ άλλου τινός μη νόμιμη κάθε δαπάνη που εντέλλεται σε εκτέλεση αυτών (Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 198/2017). 

Δημόσια έργα- έλεγχος νομιμότητας:Από τον διενεργηθέντα έλεγχο των στοιχείων του φακέλου .., καθώς και του σχεδίου σύμβασης του ως άνω έργου, το Κλιμάκιο δεν διαπίστωσε ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες...Κατόπιν αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ήδη, ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου υποβάλλεται προς έλεγχο νομιμότητας σχέδιο τροποποίησης της από 28.3.2022 προγραμματικής σύμβασης, στο οποίο περιλαμβάνονται οι τροποποιήσεις της τελευταίας, που επήλθαν με τις από 7.9.2022 και από 14.12.2022 υπογραφείσες τροποποιητικές συμβάσεις. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην πρώτη σκέψη, η εν λόγω υποβληθείσα προς έλεγχο τροποποιητική προγραμματική σύμβαση, που έχει ήδη συναφθεί μεταξύ των ανωτέρω συμβαλλόμενων μερών, απαραδέκτως εισάγεται στο Κλιμάκιο τούτο για άσκηση ελέγχου νομιμότητας.

Μίσθωση ακινήτου.Με τα δεδομένα αυτά, η υπό σύναψη σύμβαση αποτελεί σύμβαση μίσθωσης ακινήτου και δεν αφορά σε κατασκευή δημόσιου έργου, προμήθεια αγαθών ή παροχή δημόσιας υπηρεσίας, με συνέπεια να μην υπόκειται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Ως εκ τούτου, απαραδέκτως υποβάλλεται για έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου τούτου. Η δε περιγραφόμενη στη διάταξη του άρθρου 31 περ. α΄ εδ. εε του ν.4270/2014 (Α΄ 143), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 36 του ν.4456/2017 (Α΄ 24/1.3.2017), περίπτωση διενέργειας στοχευμένων ελέγχων επί συγκεκριμένων κατηγοριών δαπανών από το Ελεγκτικό Συνέδριο υπό την ιδιότητα του ανεξάρτητου εξωτερικού ελεγκτή, επίκληση της οποίας γίνεται με το 37327/21.2.2018 διαβιβαστικό έγγραφο της Περιφέρειας ...., δεν συνιστά αντικείμενο του διενεργούμενου από το παρόν Κλιμάκιο, προβλεπόμενου στο άρθρο 36 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν.4129/2013 Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας.  

Δανειακές συμβάσεις Δήμου:Με τα δεδομένα αυτά, ο αναφερόμενος στο άρθρο 21 του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου δανειακής σύμβασης όρος έρχεται σε αντίθεση με την 30/9.2.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και για το λόγο αυτόν πρέπει να απαλειφθεί.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δε συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος, με το 14955/28.9.2016 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 64560/4.10.2016) έγγραφο του Προϊσταμένου του Τμήματος Προϋπολογισμού, Λογιστηρίου και Προμηθειών της Διεύθυνσης Διοικητικού - Οικονομικού του Δήμου …, σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου, υπό την προϋπόθεση ότι θα απαλειφθεί ο αναφερόμενος στο άρθρο 21 αυτού όρος.

Καταβολή αμοιβής των δικαιούχων, για συμμετοχή σε ιδιωτικές κατασκηνώσεις:.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 98 παρ. 1 περ. β΄ του Συντάγματος και 35 παρ. 1 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, οι συναφθείσες μεταξύ του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. και των φερομένων ως δικαιούχων συμβάσεις, με τις οποίες τροποποιήθηκε το αντικείμενο των αρχικώς συναφθεισών συμβάσεων με την προσθήκη νέου αντικειμένου (πρόσθετου αριθμού παιδιών), δεν υπήχθησαν στον προσυμβατικό έλεγχο του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ειδικότερα, δοθέντος ότι οι αρχικώς συναφθείσες συμβάσεις μεταξύ των ανωτέρω μερών είχαν υποβληθεί στον κατά τα ανωτέρω προσυμβατικό έλεγχο, λόγω του ότι η συνολική  εκτιμώμενη δαπάνη της διενεργηθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας υπερέβαινε το ποσό του 1.000.000 ευρώ, έπρεπε να υποβληθούν στον έλεγχο αυτό και οι επίμαχες τροποποιητικές συμβάσεις. Τούτο, δε, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι η αξία των εν λόγω συμβάσεων δεν υπερβαίνει αυτοτελώς το ανωτέρω όριο, αφού σε περίπτωση διενέργειας προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί των αρχικών συμβάσεων, στον έλεγχο αυτό υπάγονται, ως παρακολούθημά τους, και οι τροποποιήσεις αυτών, και μάλιστα ανεξαρτήτως ποσού.β) Η ΑΑΥ Μ369/19.8.2016 απόφαση αναλήψεως υποχρεώσεως, μη νομίμως εκδόθηκε μετά την έναρξη του κατασκηνωτικού προγράμματος, τον Ιούνιο του 2016, και την εν όλω ή εν μέρει παροχή των επίμαχων υπηρεσιών. (..)το Κλιμάκιο κρίνει ότι εν προκειμένω τα αρμόδια όργανα του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. (και ήδη Ε.Φ.Κ.Α.) δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατηγήσεως των κειμένων διατάξεων, αλλά επειδή πίστεψαν πεπλανημένως, πλην όμως συγγνωστώς, αφενός μεν ότι για την υπογραφή των επίμαχων τροποποιητικών συμβάσεων δεν επιβαλλόταν η προηγούμενη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, αφετέρου δε, ότι αρκούσε για την εκπλήρωση των νομίμων υποχρεώσεών τους η ανάληψη της σχετικής υποχρεώσεως αμέσως μόλις τέθηκαν στη διάθεσή τους οι αναγκαίες πιστώσεις. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες, πλην όμως, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2017, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.

Μίσθωση ακινήτου :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η υπό σύναψη σύμβαση αποτελεί σύμβαση μίσθωσης ακινήτου και δεν αφορά σε κατασκευή δημόσιου έργου, προμήθεια αγαθών ή παροχή δημόσιας υπηρεσίας, με συνέπεια να μην υπόκειται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Ως εκ τούτου, απαραδέκτως υποβάλλεται για έλεγχο ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου.

Στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου υποβάλλονται οι ουσιώδεις τροποποιήσεις προγραμματικών συμβάσεων που έχουν προηγουμένως υποβληθεί στον ίδιο έλεγχο, ανεξαρτήτως μάλιστα του αν με τις τροποποιητικές συμβάσεις προκαλείται αύξηση του οικονομικού αντικειμένου της αρχικής προγραμματικής σύμβασης που υπερβαίνει το χρηματικό όριο υπαγωγής στον έλεγχο αυτόν (βλ. ΕΣ VI Τμ. αποφ. 2552/2013, 2440/2012, Ε΄ Κλιμ. Πράξ. 196/2015, 152/2014).(...) Με τα δεδομένα αυτά και αφού στο άρθρο 8 της αρχικής, από 31.7.2014, προγραμματικής σύμβασης, που υποβλήθηκε ήδη σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Κλιμάκιο τούτο, προβλεπόταν η δυνατότητα παράτασής της για δύο (2) επιπλέον έτη, ενώ, εξάλλου, με το άρθρο 9 αυτής προβλεπόταν η δυνατότητα τροποποίησης των όρων αυτής -πλην του αντικειμένου και του τρόπου εκτέλεσης του έργου- κατόπιν συμφωνίας των συμβαλλομένων μερών, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, το οποίο συνιστά αναπόσπαστο τμήμα της παρούσας Πράξης.

 

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων, δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου του ελεγχόμενου έργου και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας οικείου σχεδίου σύμβασης, που επισυνάπτεται στην παρούσα πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

ΕΡΓΑ.Με τα ανωτέρω δεδομένα, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη παρίσταται μη  νόμιμη. Τούτο διότι, αφορά σε πληρωμή εργασιών που εκτελέστηκαν στο πλαίσιο της επίμαχης από 24.3.2017 σύμβασης, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της οποίας ανερχόμενη σε 300.000,00 ευρώ υπερβαίνει το εκ του νόμου καθορισθέν όριο υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο. Όμως, η εν λόγω σύμβαση δεν υποβλήθηκε στην αρμόδια Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου, νομιμότητας, γεγονός που συνεπάγεται την ακυρότητα αυτής. Κατά συνέπεια, από την εν λόγω σύμβαση δεν γεννάται αξίωση καταβολής του συμβατικού ανταλλάγματος και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα που αφορά στην πληρωμή του υποβληθέντος από τον ανάδοχο 1ου λογαριασμού δεν πρέπει να θεωρηθεί. Επιπλέον δε, όπως έγινε ανωτέρω δεκτό, κατά την παρούσα διαδικασία προληπτικού ελέγχου δαπανών δεν μπορεί να διενεργηθεί παρεμπίπτων έλεγχος νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου σύμβασης, ώστε να θεραπευθεί αναδρομικά η εκ του νόμου προβλεπόμενη αυτοδίκαιη ακυρότητα της μη υποβληθείσας στον προσυμβατικό έλεγχο σύμβασης, ακόμα και αν ήθελε κριθεί ότι τα αρμόδια όργανα της Δ.Ε.Υ.Α.... ... συγγνωστώς υπέλαβαν ότι δεν υποχρεούνταν σε υποβολή της σύμβασης για προσυμβατικό έλεγχο. ..Σε κάθε δε περίπτωση, σημειώνεται ότι εν προκειμένω το σχετικό αίτημα της Δ.Ε.Υ.Α.... ... περί αναγνώρισης συγγνωστής πλάνης, λόγω του ότι το συμβατικό αντάλλαγμα υπολείπεται του προβλεπόμενου στο νόμο ορίου υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο, θα ήταν απορριπτέο στην ουσία του. Τούτο δε, διότι, πέραν της σαφήνειας του νομικού πλαισίου για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου, με την υπ’ αριθμ. 2037/2014 απόφαση του Τμήματος Μείζονος – Επταμελούς Σύνθεσης είχε αναγνωριστεί, όλως κατ’ εξαίρεση, η συγγνωστή πλάνη των οργάνων της Δ.Ε.Υ.Α. ... για μη υποβολή σύμβασης σε προσυμβατικό έλεγχο, με την ίδια ακριβώς ως άνω αιτιολογία. Ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατή η αναγνώριση συγγνωστής πλάνης για δεύτερη φορά στο ίδιο νομικό πρόσωπο και για την ίδια αιτία.