ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στην προμήθεια των επίμαχων ποσοτήτων υγρού οξυγόνου με την διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, αντί της διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού, καθόσον δεν αιτιολογείται βασίμως η συνδρομή των προϋποθέσεων που θα δικαιολογούσαν την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία. Ειδικότερα, αβασίμως προβάλλονται από το Νοσοκομείο ως λόγοι προσφυγής στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, η έλλειψη ιδιόκτητης δεξαμενής υγρού οξυγόνου, η αδυναμία πληρώσεως της δεξαμενής που ήταν ήδη εγκατεστημένη στο Νοσοκομείο από την τελευταία ανάδοχο, από άλλη προμηθεύτρια, καθώς επίσης και η αδυναμία τοποθετήσεως άλλης δεξαμενής από νέο προμηθευτή, προσωρινώς, ήτοι μέχρι την ολοκλήρωση του ανοικτού διαγωνισμού που βρισκόταν σε εξέλιξη και την ανάδειξη νέου αναδόχου..(..)Συνεπώς, κατόπιν των ανωτέρω και δεδομένου ότι η επιβάρυνση του προϋπολογισμού του Νοσοκομείου για το έτος 2013, για την προμήθεια υγρού οξυγόνου, υπερέβη το χρηματικό όριο των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, η επίμαχη προμήθεια δεν ήταν νόμιμη.

Υπηρεσίες αμοιβής για «αποκομιδή και μεταφορά απορριμμάτων», δυνάμει σύμβασης απευθείας ανάθεσης. Ως αιτιολογία για την άρνησή του προέβαλε  ότι κατά παράβαση του άρθρου 2 παρ. 2 περ. γ΄ υποπερ. δδ του ν. 4013/2011 ο Δήμος προσέφυγε στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης και υπέγραψε τη σχετική σύμβαση χωρίς να έχει λάβει προηγουμένως την σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.).(..)Με τα δεδομένα αυτά νομίμως τα αρμόδια όργανα του Δήμου ... προέβησαν στη σύναψη της σύμβασης για την αποκομιδή των απορριμμάτων, χωρίς να λάβουν την σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, διότι πρόκειται για σύμβαση που μπορεί να ανατεθεί απευθείας λόγω ποσού κατ’ εφαρμογή του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 και ως εκ τούτου, στην περίπτωση αυτή δεν εφαρμόζεται το  άρθρο 2  παρ. 2  του  ν. 4013/2011. Η συγκεκριμένη δε ανάθεση παρουσιάζει αυτοτέλεια σε σχέση με τον εν εξελίξει διαγωνισμό και δεν αποτελεί μέρος αυτού, δοθέντος ότι η αναγκαιότητα σύναψής της ανέκυψε λόγω ακριβώς της μη έγκαιρης ολοκλήρωσής του και προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της αποκομιδής των απορριμμάτων για το χρονικό διάστημα από την λήξη της προηγούμενης σύμβασης μέχρι και την ολοκλήρωσή του. (..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης νοσοκομείου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την διαφωνούσα Επίτροπο, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με τη διαδικασία της διαπραγματεύσεως (απευθείας αναθέσεως). Τούτο δε, διότι, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στη σκέψη ΙΙΙ, η αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, και μόνο η συνολική αξία των επίμαχων συμβάσεων που συνήφθησαν για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης κατά τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο του έτους 2018, ανερχόμενη στα 26.085 ευρώ άνευ Φ.Π.Α. (8.695 ευρώ x 3), υπερβαίνει το ανωτέρω όριο των 20.000 ευρώ, ενώ, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη σκέψη ΙΙΙ.Β, η συνολική αξία των συμβάσεων που συνήφθησαν με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως εντός του έτους 2018, συμπεριλαμβανομένων και των επίμαχων, ανερχόμενη στο ποσό των 95.645 ευρώ άνευ Φ.Π.Α., υπερβαίνει το όριο των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη την ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών κατόπιν διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι το Νοσοκομείο δεν μερίμνησε για την ένταξη διαγωνισμού για την ανάθεση των υπηρεσιών φύλαξης σε κάποιο ΠΠΥΦΥ, ενόψει της λήξεως της 4/2017 συμβάσεως στις 31.1.2018. Επιπλέον, η προοπτική της συνάψεως ατομικών συμβάσεων για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του, ουδόλως δικαιολογεί την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για χρονικό διάστημα τουλάχιστον έντεκα (11) μηνών, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα ανωτέρω, καθώς το Νοσοκομείο όφειλε, μέχρι τη μετάβαση στο νέο καθεστώς, να εφαρμόζει απαρεγκλίτως την νομοθεσία που ρυθμίζει τις διαδικασίες συνάψεως δημοσίων συμβάσεων. Άλλωστε, η δυνατότητα συνάψεως ατομικών συμβάσεων ήταν γνωστή ήδη από τον Φεβρουάριο του έτους 2016, οπότε και ετέθησαν σε ισχύ οι διατάξεις του άρθρου 97 του ν. 4368/2016. Όφειλε, συνεπώς, το Νοσοκομείο να προβεί εγκαίρως στις απαιτούμενες ενέργειες για τη σύναψη των εν λόγω συμβάσεων αμέσως μετά τη λήξη της …./2017 συμβάσεως, στις 31.1.2018, ειδάλλως να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας μέχρι να καταστεί δυνατή η σύναψη ατομικών συμβάσεων κατ’ εφαρμογή της ανωτέρω διατάξεως. Τέλος, αβασίμως το Νοσοκομείο επικαλείται την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 6 παρ. 10 του ν. 4412/2016 και προβάλλει ότι οι διατάξεις αυτές του παρέχουν τη δυνατότητα να συνάπτει συμβάσεις με απευθείας ανάθεση για μεμονωμένα τμήματα, μέχρι του ποσού των 80.000 ευρώ, διότι οι διατάξεις αυτές, δεν εισάγουν εξαίρεση από τα αναφερόμενα στη σκέψη ΙΙ όρια για την υποχρέωση διενέργειας διαγωνισμού, όπως εσφαλμένως υπολαμβάνει το Νοσοκομείο, αλλά αναφέρονται στη διενέργεια επιμέρους διαγωνιστικών διαδικασιών, οι οποίες αποτελούν τμήματα ενός ευρύτερου διαγωνισμού. Στην προκειμένη όμως περίπτωση ουδεμία διαγωνιστική διαδικασία διενεργήθηκε, αντιθέτως πρόκειται για ανεπίτρεπτη κατάτμηση της συνολικής αξίας των συμβάσεων φύλαξης που συνήφθησαν σε δωδεκάμηνη βάση, ώστε να προκύψουν πολλές επιμέρους συμβάσεις κάτω των 20.000 ευρώ και να ανατεθούν με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως προς αποφυγή των διατάξεων περί διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω οι ελεγχόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η επιβάρυνση του προϋπολογισμού του Γ.Ν. .. (...) για το έτος 2015, για την προμήθεια ελαιόλαδου, υπερέβη το τιθέμενο για τη νόμιμη προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης χρηματικό όριο των 20.000,00 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), και συνεπώς έπρεπε να έχει ακολουθηθεί η διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού. Περαιτέρω, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε το Νοσοκομείο επικαλείται, τη συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, οι οποίες θα καθιστούσαν δικαιολογημένη την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, δοθέντος, άλλωστε, ότι η προμήθεια του εν λόγω είδους, ως εκ της φύσεώς του, ανάγεται στις πάγιες και διαρκείς, και άρα δυνάμενες να προγραμματιστούν εγκαίρως, ανάγκες του Νοσοκομείου..(..)το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατηγήσεως των κειμένων διατάξεων και ότι, συνεπώς, το ... οικονομικού έτους 2016, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, μπορεί, κατ’ εξαίρεση, να θεωρηθεί, λόγω συγγνωστής πλάνης..(συγγνωστή πλάνη)

Παροχή Υπηρεσίων:Με τα δεδομένα αυτά, συντρέχει κατεπείγουσα ανάγκη που δικαιολογεί την απευθείας ανάθεση παροχής των επίμαχων υπηρεσιών για σύντομο χρονικό διάστημα, που συνίσταται στη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των υπηρεσιών καθαριότητας στο Δήμο ....., ενόψει και της επερχόμενης εορταστικής περιόδου του Πάσχα, όπου αυξάνεται ιδιαίτερα η τουριστική επισκεψιμότητα του Δήμου και συνακόλουθα η παραγωγή των απορριμμάτων του. Η κατεπείγουσα δε αυτή ανάγκη δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του Δήμου αλλά σε απρόβλεπτες περιστάσεις, καθόσον τα αρμόδια όργανά του δεν καθυστέρησαν να εγκρίνουν τη διενέργεια του σχετικού διαγωνισμού, ο οποίος κατά την έγκριση της απευθείας ανάθεσης, είχε ήδη ολοκληρωθεί και εκκρεμούσε ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας. Συνεπώς, η απευθείας ανάθεση της παροχής των υπηρεσιών αυτών και, κατ’ επέκταση, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμες.

Περίληψη Οι διατάξεις του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχεία β'και δ', της οδηγίας 77/62, περί συντονισμού των διαδικασιών συνάψεως συμβάσεων κρατικών προμηθειών, οι οποίες επιτρέπουν παρεκκλίσεις από τους κανόνες που σκοπούν να διασφαλίζουν την αποτελεσματική άσκηση δικαιωμάτων που αναγνωρίζει η Συνθήκη στον τομέα αυτό, πρέπει να ερμηνεύονται στενά, όποιος δε τις επικαλείται φέρει το βάρος αποδείξεως του ότι συντρέχουν πράγματι οι εξαιρετικές περιστάσεις που δικαιολογούν την παρέκκλιση. Οι διατάξεις αυτές ουδόλως μπορούν να δικαιολογήσουν τη γενική και άνευ διακρίσεων προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για όλες τις προμήθειες όλων των φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων που προορίζονται για τον εφοδιασμό των ιδρυμάτων κοινωνικής ασφαλίσεως. Πράγματι, για να συντρέχει περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', δεν αρκεί να προστατεύονται τα φαρμακευτικά προϊόντα και ιδιοσκευάσματα από δικαιώματα αποκλειστικότητας, πρέπει ακόμη η κατασκευή ή η διανομή να είναι δυνατή μόνον από ορισμένον προμηθευτή, προϋπόθεση η οποία πληρούται μόνον για προϊόντα και ιδιοσκευάσματα τα οποία δεν υπόκεινται σε ανταγωνισμό στην αγορά. 'Αλλωστε, προκειμένου περί παρεκκλίσεως η οποία αφορά την ύπαρξη επείγουσας ανάγκης προβλεπομένης από το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο δ', καίτοι δεν αποκλείεται, λαμβανομένης υπόψη της ελευθερίας εκδόσεως ιατρικών συνταγών, να παρουσιαστεί επείγουσα ανάγκη ορισμένου φαρμακευτικού ιδιοσκευάσματος στο φαρμακείο ενός νοσοκομείου, τούτο δεν δικαιολογεί τη συστηματική προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για όλες τις προμήθειες φαρμακευτικών προϊόντων και ιδιοσκευασμάτων στα νοσοκομεία και, εν πάση περιπτώσει, ακόμη και όταν στη συγκεκριμένη περίπτωση πληρούται η προϋπόθεση της υπάρξεως επείγουσας ανάγκης, δεν μπορεί να γίνει επίκληση της εξαιρέσεως που προβλέπει η διάταξη αυτή παρά μόνον εφόσον συντρέχουν σωρευτικώς όλες οι προϋποθέσεις που θέτει.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Όπως βασίμως προβάλλεται με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με απευθείας ανάθεση. Τούτο δε, διότι, η εκτιμώμενη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, αφού και μόνο η αξία των προαναφερομένων συμβάσεων καθαριότητας που συνήφθησαν εντός του χρονικού διαστήματος από 13.12.2017 έως 17.6.2017, ήτοι εντός χρονικού διαστήματος έξι (6) περίπου μηνών, ανήλθαν στο ποσό των 57.081,56 ευρώ άνευ Φ.Π.Α. [βλ. και την 7927/17.7.2017 διακήρυξη για τη διενέργεια συνοπτικού διαγωνισμού, σύμφωνα με την οποία η προϋπολογισθείσα δαπάνη για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών για έξι (6) μήνες ανήλθε στα 55.000 ευρώ άνευ Φ.Π.Α.]. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη την ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών κατόπιν  διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι το Νοσοκομείο προέβη εγκαίρως σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού εντός του επίμαχου χρονικού διαστήματος, αντιθέτως, δε, προκύπτει ότι επιχειρούσε να καλύψει τις ανάγκες του σε υπηρεσίες καθαριότητας πρόσκαιρα, με συνοπτικούς διαγωνισμούς και διαδοχικές απευθείας αναθέσεις. Το γεγονός δε της μη έγκαιρης ολοκλήρωσης του συνοπτικού διαγωνισμού που προκηρύχθηκε με την 11742/26.10.2016 διακήρυξη, δεν συνιστά έκτακτο και απρόβλεπτο γεγονός που δικαιολογεί την επίμαχη απευθείας ανάθεση, καθώς, σε κάθε περίπτωση, ο εν λόγω διαγωνισμός, ενόψει του ύψους της ετήσιας δαπάνης για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας, η οποία υπερβαίνει το ποσό των 60.000 ευρώ, δεν συνιστά νόμιμη διαδικασία αναθέσεως. Εξάλλου, λόγω του γεγονότος ότι η ετήσια δαπάνη του Νοσοκομείου για υπηρεσίες καθαριότητας υπερβαίνει κατά πολύ το ποσό των 15.000 ευρώ, η απόφαση για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας μη νομίμως ελήφθη από τον Διοικητή του Νοσοκομείου, όπως βασίμως, επίσης, προβάλλεται από την Αναπληρώτρια Επίτροπο, ενώ δεν δύναται να θεωρηθεί ότι η επίμαχη ανάθεση έχει εγκριθεί με την προμνησθείσα 6/23.2.2017 (Θέμα 17ο) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, με την οποία εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών, προϋπολογισμού 30.000 ευρώ, κατόπιν συλλογής προσφορών, αφού η συνολική δαπάνη των αναθέσεων που πραγματοποιήθηκαν μετά την ανωτέρω απόφαση, συμπεριλαμβανομένης και της επίμαχης, υπερβαίνουν το ποσό των 30.000 ευρώ (25.845,73 ευρώ με την 2229/1.3.2017 σύμβαση + 14.983,17 ευρώ με την επίμαχη). Επιπλέον, βασίμως προβάλλεται με τον τρίτο λόγο διαφωνίας ότι η επίμαχη σύμβαση, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρων 130 του ν. 4412/2016 και 68 παρ. 1 και 3 του ν. 3863/2010, δεν περιλαμβάνει τα στοιχεία α΄ έως στ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, με συνέπεια να είναι άκυρη και να μην δύναται να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την πληρωμή της εντελλόμενης με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνης. Όσον αφορά δε τον ισχυρισμό του Νοσοκομείου ότι τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται στην προσφορά που είχε κατατεθεί από την φερόμενη ως δικαιούχο στον διενεργηθέντα βάσει της 11742/26.10.2016 διακηρύξεως συνοπτικό διαγωνισμό, ο οποίος εκκρεμούσε, ο ισχυρισμός αυτός δεν δύναται να ασκήσει καμία επιρροή, καθώς πρόκειται για εντελώς διαφορετικές διαδικασίες, στις οποίες υπεβλήθησαν διαφορετικές προσφορές, ενώ ουδόλως προκύπτει από το κείμενο της επίμαχης συμβάσεως ότι έχει προσαρτηθεί σε αυτήν και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της τυχόν υποβληθείσα στη διαδικασία αυτή (της απευθείας αναθέσεως) προσφορά της φερομένης ως δικαιούχου, η οποία να περιλαμβάνει όλα τα απαιτούμενα σύμφωνα με το άρθρο 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010 στοιχεία. Τέλος, γενομένων δεκτών των ανωτέρω λόγων μη νομιμότητας της δαπάνης, παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση του τέταρτου λόγου διαφωνίας.

Παροχή υπηρεσιών υποστηρίξεως των εφαρμογών λογισμικού :Όπως βασίμως προβάλλεται από τον διαφωνούντα Αναπληρωτή Επίτροπο, η επίμαχη σύμβαση δεν συνιστά νόμιμη παράταση της από 28.4.2016 συμβάσεως για την παροχή ομοίων υπηρεσιών κατά το χρονικό διάστημα από 1.5.2016 έως 28.2.2017, αλλά νέα απευθείας ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών στην ίδια ανάδοχο, αφού η από 28.4.2016 σύμβαση δεν συνήφθη κατόπιν νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας, με πρόβλεψη του δικαιώματος παρατάσεως στην οικεία διακήρυξη. Περαιτέρω, όσον αφορά τη νομιμότητα της εν λόγω απευθείας αναθέσεως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για την επιτρεπτή προσφυγή στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία που παρατίθενται στη σκέψη IΙΙ.Γ, ήτοι το άρθρο 15 της 285/2005 συμβάσεως, την 28623/2009 απόφαση της ΚτΠ Α.Ε. και το 817/2010 πρωτόκολλο παράδοσης του έργου, το Νοσοκομείο, το οποίο φέρει και το βάρος αποδείξεως, δεν αποδεικνύει ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία σε αυτό, ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία και ότι ως εκ τούτου δικαιολογείται η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για την ανωτέρω αιτία. Επιπλέον, ούτε και από το 1515/21.3.2018 έγγραφο της Κοινωνίας της Πληροφορίας προς το Γενικό Νοσοκομείο Άμφισσας, το οποίο επικαλείται το Νοσοκομείο, αποδεικνύεται ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία στο Νοσοκομείο, ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, αντιθέτως, δε, στο εν λόγω έγγραφο αναφέρεται ότι τα εν λόγω πνευματικά δικαιώματα έχουν μεταβιβασθεί αυτοδικαίως με την οριστική παραλαβή του έργου από την ΚτΠ Α.Ε.. Ειδικότερα, στο ανωτέρω έγγραφο αναφέρονται, μεταξύ άλλων και τα εξής: «(…) Συμπερασματικά, βάσει του άρθρου 15 της 285/2005 σύμβασης, τα πνευματικά δικαιώματα του παρόντος έργου έχουν μεταβιβασθεί αυτοδίκαια με την οριστική του παραλαβή (28623/15.12.2009 απόφαση). Τα παραπάνω στην συνέχεια έχουν μεταβιβασθεί από την ΚτΠ Α.Ε. στο Υπουργείο Υγείας  και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και στην 5η Υγειονομική Περιφέρεια Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας με το υπ’ αριθμ. 817/20.01.2010 Πρωτόκολλο παράδοσης (…)». Περαιτέρω, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στις σκέψεις ΙΙΙ.Α. και ΙΙΙ.Β., η αξία των υπηρεσιών υποστηρίξεως εφαρμογών λογισμικού τόσο κατά το προηγούμενο της συνάψεως της επίμαχης συμβάσεως δωδεκάμηνο, όσο και κατά το έτος 2017, υπερέβη το ποσό των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι επιτρεπτή η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως άνευ ειδικού λόγου. Κατόπιν τούτων, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Αναπληρωτή Επίτροπο με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στην φερόμενη ως δικαιούχο με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως και ως εκ τούτου, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν πρέπει να πληρωθεί.Περαιτέρω, όσον αφορά τους λοιπούς λόγους διαφωνίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι και αυτοί οι λόγοι είναι βάσιμοι. Ειδικότερα, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, δοθέντος ότι, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 66 του ν. 4270/2014 και αυτών του π.δ. 80/2016, η σχετική ανάληψη υποχρεώσεως εκδόθηκε μετά την υπογραφή της οικείας συμβάσεως. Επιπλέον, κατά παράβαση της γενικής αρχής του διοικητικού δικαίου, η οποία αποτελεί ειδικότερη έκφανση της αρχής της νομιμότητας και διέπει και τη σύναψη των διοικητικών συμβάσεων, μη νομίμως προσδόθηκε αναδρομική στην από 6.3.2017 σύμβαση (βλ. Ελ.Συν. ΙV Τμ. Πρ. 6/2014, 170, 42/2011, Κ.Π.Ε.Δ. στο IV Τμ. 216, 57/2015, 168, 165, 8/2014 κ.ά.). Τέλος, βασίμως επίσης προβάλλεται ότι η κατάθεση της εγγυητικής επιστολής καλής εκτελέσεως πρέπει να κατατίθεται πριν ή κατά την υπογραφή της συμβάσεως και ότι, ως εκ τούτου, στην προκειμένη περίπτωση δεν ήταν νόμιμη η προσκόμιση αυτής είκοσι πέντε (25) ημέρες μετά την υπογραφή της οικείας συμβάσεως. Όσον αφορά όμως αυτούς τους λόγους μη νομιμότητας της δαπάνης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή συγγνωστώς υπέλαβαν ότι ενεργούσαν νομίμως και επομένως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν συνέτρεχε ο πρώτος λόγος μη νομιμότητας της επίμαχης δαπάνης.

Παροχή υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: 1) Οι 148 και 149/25.6.2015 αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου ...., με τις οποίες εγκρίθηκαν οι αρχικές αναθέσεις σε ιδιώτη των υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων στις δημοτικές ενότητες Ανατολικού .... και ...., αντίστοιχα, για χρονικό διάστημα ενός μήνα (από 17.7.2015 έως 16.8.2015), έχουν επαρκή αιτιολογία και τεκμηριώνουν την αδυναμία εκτέλεσης των επίμαχων υπηρεσιών από το προσωπικό καθαριότητας του Δήμου με ίδια τεχνικά μέσα. Ειδικότερα, από τις αποφάσεις αυτές, σε συνδυασμό και με την 23367/2015 βεβαίωση του Δημάρχου, προκύπτει ότι κατά τα κρίσιμα στην προκειμένη περίπτωση χρονικά διαστήματα, ο Δήμος .... δεν διέθετε επαρκές προσωπικό καθαριότητας για να στελεχώσει τα απαιτούμενα συνεργεία (οδηγούς και συνοδούς απορριμματοφόρων) για την εκτέλεση της υπηρεσίας αποκομιδής απορριμμάτων σε ολόκληρη την περιφέρειά του, συμπεριλαμβανομένων των δημοτικών ενοτήτων Ανατολικού .... και ...., η δε ενίσχυση του προσωπικού καθαριότητας με υπαλλήλους ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου έγινε κατά το μήνα Οκτώβριο 2015, δηλαδή σε χρόνο μεταγενέστερο. Εξάλλου, από τις ανωτέρω αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, προκύπτει ότι, κατά τα ίδια ως άνω χρονικά διαστήματα, σημαντικός αριθμός των απορριμματοφόρων του Δήμου είχε τεθεί εκτός λειτουργίας εξαιτίας της παλαιότητάς τους και των σοβαρών βλαβών, οι οποίες δεν μπορούσαν να επισκευαστούν άμεσα λόγω έλλειψης των απαραίτητων ανταλλακτικών. Η κατά τα ανωτέρω τεκμηρίωση της αδυναμίας εκτέλεσης των υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων από το προσωπικό καθαριότητας με ίδια μέσα του Δήμου καλύπτει και την ακολουθήσασα νέα ανάθεση των ίδιων υπηρεσιών για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα από 17.8.2015 έως 16.9.2015. 2) Στην προκειμένη περίπτωση δεν προκύπτει ότι ο Δήμος προέβη στις διαδοχικές αναθέσεις των υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων κατόπιν κατάτμησης των σχετικών δαπανών, ώστε να αποφύγει τη διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού ανά δημοτική ενότητα. Και τούτο, διότι οι μεν πρώτες αναθέσεις στην εταιρεία «.... Α.Ε.», με τις 382/14108/14.7.2015 και 381/14107/14.7.2015 αποφάσεις του Δημάρχου ...., έλαβαν χώρα προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες αποκομιδής των απορριμμάτων στις δημοτικές ενότητες Ανατολικού .... και …..μέχρι την επικείμενη (τότε) ολοκλήρωση του ανοικτού διαγωνισμού, που αφορούσε στις ίδιες υπηρεσίες και βρισκόταν στο στάδιο του προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Μετά δε την έκδοση της 222/5.8.2015 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου και της ένωσης εταιρειών, που ανακηρύχθηκε ανάδοχος κατά τον προαναφερθέντα ανοικτό διαγωνισμό, και ενόψει της λήξης των προηγηθεισών 14113/14.7.2015 και 14112/14.7.2015 συμβάσεων, προέκυψε επείγουσα ανάγκη – λόγω και της αιχμής της τουριστικής περιόδου και του εντεύθεν αυξημένου αριθμού των επισκεπτών στην περιοχή, που συνεπαγόταν μεγαλύτερο όγκο απορριμμάτων αλλά και για λόγους δημόσια υγείας – να ανατεθούν απευθείας οι σχετικές υπηρεσίες για το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα. Έτσι, με τις 476/16284/12.8.2015 και 475/16283/12.8.2105 αποφάσεις του Δημάρχου ανατέθηκαν απευθείας, λόγω κατεπείγουσας ανάγκης, στην ίδια εταιρεία οι σχετικές υπηρεσίες για το χρονικό διάστημα από 17.8.2015 έως 16.9.2015, οι δε αποφάσεις αυτές εγκρίθηκαν από την αρμόδια προς τούτο Οικονομική Επιτροπή του Δήμου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 58 παρ. 2 του ν. 3852/2010. Η έλλειψη πρόθεσης του Δήμου να αποφύγει τη διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού, λόγω ποσού, ανά δημοτική ενότητα, κατά την ανάθεση των παραπάνω υπηρεσιών, προκύπτει άλλωστε και από το γεγονός ότι με την 196/11.9.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου .... εγκρίθηκε η διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού για το χρονικό διάστημα μετά τη λήξη των τελευταίων ως άνω επειγουσών αναθέσεων, ώστε να μην επαναληφθούν περαιτέρω απευθείας αναθέσεις των ίδιων υπηρεσιών.

Νομιμότητα Σύμβασης για τη μεταφορά απορριμάτων.(..) ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 5/2011 πράξης του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό …. με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου .... και της Εταιρίας «....» που αφορά στην ανάθεση υπηρεσίας α) για τη «Μεταφορά συμπυκνωμένων απορριμμάτων του Δήμου .... και την απόρριψή τους σε ΧΥΤΑ» (..) Κατά συνέπεια προκύπτει ότι η επίμαχη υπηρεσία δεν αφορά στην εργασία της αποκομιδής απορριμμάτων η οποία ανήκει στην αποκλειστική αρμοδιότητα των Δήμων, αλλά στη διαχείριση αυτών μετά την προσωρινή αποθήκευσή  τους με την έννοια της μεταφοράς και εναπόθεσης των απορριμμάτων σε νομίμως λειτουργούντα ΧΥΤΑ, εργασία που στην κρινόμενη περίπτωση κατ’ εξαίρεση εξακολουθεί να ανήκει στην αρμοδιότητα του Δήμου τουλάχιστον μέχρι συστάσεως και λειτουργίας Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΣΔΑ). Η νομιμότητα ανάθεσης όμως της υπηρεσίας αυτής σε τρίτους εξαρτάται σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη (ΙΙ) από τη διαπίστωση της δυνατότητας του Δήμου να εκτελέσει τις εν λόγω εργασίες με ίδια μέσα και προσωπικό. Δεδομένου όμως ότι η μεταφορά των απορριμμάτων γίνεται σε μεγάλη απόσταση (220 χιλιόμετρα),  λόγω του ότι  στα όρια του Δήμου  δεν υφίσταται ΧΥΤΑ, ενώ στη προσβαλλόμενη πράξη  δεν περιέχεται σχετική κρίση σχετική με τη δυνατότητα του Δήμου να εκτελέσει τις εργασίες αυτές με ίδια μέσα, το Τμήμα κρίνει ότι ο Δήμος δύναται να αναθέσει τις υπηρεσίες αυτές σε  τρίτους και ο σχετικός λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός. (..)… και αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της οικείας σύμβασης μεταξύ του Δήμου .... και της Εταιρείας «……Α.Ε.».​