ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ανωτέρω χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες για την προμήθεια παιχνιδιών και κυπέλλων, αντίστοιχα, δεν είναι νόμιμες, καθόσον δεν προβλέπονται από διάταξη νόμου, ούτε βρίσκουν έρεισμα στις επικαλούμενες από το Δήμο διατάξεις του άρθρου 218 παρ.4 περ. α και β, δεδομένου ότι αυτές (δαπάνες) δεν προκύπτει ότι συμβάλλουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο στην προαγωγή των κοινωνικών συμφερόντων, καθώς και των πνευματικών και πολιτιστικών ενδιαφερόντων των κατοίκων του Δήμου. Περαιτέρω, οι δαπάνες αυτές δεν εξυπηρετούν λειτουργικές ανάγκες του ως άνω Δήμου, ούτε τέλος, μπορεί να θεωρηθεί ότι συντελούν άμεσα ή έμμεσα στην εκπλήρωση των σκοπών του, όπως αυτοί περιγράφονται στο άρθρο 24 του π.δ.410/1995. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα 17Α, 18Α, 19Α και 29Α, οικονομικού έτους 2006, χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Δήμου ..., δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα χρηματικά αυτά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Καθαρισμού χόρτων και θάμνων αγροτικών οδών...Με δεδομένα αυτά, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι απολύτως ομοειδείς, ο δε διαφορετικός τόπος εκτέλεσης των σχετικών υπηρεσιών - νησιωτικό και χερσαίο τμήμα του Δήμου ..., αντίστοιχα - δεν ασκεί, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, επιρροή στον τρόπο εκτέλεσής τους ώστε να μπορεί να δικαιολογηθεί η χωριστή τους ανάθεση. Συνεπώς, οι επίμαχες υπηρεσίες παρανόμως κατατμήθηκαν και ανατέθηκαν απευθείας στην ίδια ανάδοχο, ενώ θα έπρεπε, ως εκ της συνολικής εκτιμώμενης δαπάνης τους που δεν υπερβαίνει τις 60.000 ευρώ, να ανατεθούν με τη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, μη εφαρμοζόμενου ούτε του άρθρου 6 παρ. 14 του ν. 4071/2012 που αφορά αναθέσεις σε διαφορετικές δημοτικές ενότητες που ο Δήμος ... δεν διαθέτει (άρθρο 1 παρ. 2 περ. 5.2.Γ.στ. του ν. 3852/2010, Α΄ 87). Κατόπιν τούτων, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Προμήθειας ελαστικών για τα απορριμματοφόρα οχήματα(...) Με τα δεδομένα αυτά η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι      η προμήθεια ελαστικών για τα οχήματα του Δήμου ανατέθηκε απευθείας, παρά το ότι, λόγω της λειτουργικότητάς της, εντάσσεται εννοιολογικά, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, στην ευρύτερη κατηγορία της συντήρησης και επισκευής μεταφορικών μέσων, βαρύνοντας εξάλλου τον οικείο Κ.Α.Ε.̇, το ύψος δε αυτής, συναθροιζόμενο με τις λοιπές ομοειδείς δαπάνες του έτους, υπερβαίνει το ποσό των 20.000,00 ευρώ, πέραν του οποίου δεν επιτρέπεται απευθείας ανάθεση. Ωστόσο, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, ο Δήμος συγγνωστώς υπέλαβε ότι οι δαπάνες για την τακτική συντήρηση των οχημάτων (στις οποίες περιλαμβάνεται και η ελεγχόμενη), δεν είναι ομοειδείς και δεν συμποσούνται  με εκείνες για την έκτακτη συντήρηση - επισκευή βλαβών, ώστε να συντρέχει υπέρβαση του ορίου των 20.000,00 ευρώ και η εντεύθεν υποχρέωση για διεξαγωγή συνοπτικού διαγωνισμού.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι οι εντελλόμενες δαπάνες, οι οποίες αφορούν στην προμήθεια ομοειδών αγαθών (λουλουδιών και δένδρων), δεν είναι νόμιμες, καθόσον μη νομίμως επιμερίσθηκαν οι ως άνω προμήθειες και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί πρόχειρος διαγωνισμός, αφού η συνολική τους ετήσια δαπάνη, ανέρχεται στο ποσό των 19.167,50 ευρώ και επομένως υπερβαίνει το όριο των 15.000 ευρώ, μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεσή τους. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι  εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ:ΕΛΕΓΧΟΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΩΝ:Στην υπό κρίση υπόθεση, από τα στοιχεία του φακέλου, συνάγονται τα ακόλουθα: Με τα 446/2009, 504/2009, 546/2009, 738/2009, 857/2009, 923/2004 και 924/2004 χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Ε.Τ.Α.Π. – Μ.Μ.Ε. εγκρίθηκε η καταβολή ποσού, συνολικά, 2.012,60 ευρώ στην υπάλληλο του Τομέα Σύνταξης Εφημεριδοπωλών και Υπαλλήλων Πρακτορείων ....... (Τ.Σ.Ε.Υ.Π.Θ.) του Ε.Τ.Α.Π. – Μ.Μ.Ε….., που αντιστοιχεί σε οδοιπορικά έξοδα και ημερήσια αποζημίωση αυτής για την μετακίνησή της στην Αθήνα. Μεταξύ των δικαιολογητικών που επισυνάπτονταν στα εν λόγω χρηματικά εντάλματα ήταν και τα πρωτότυπα των εισιτηρίων και των αποδείξεων εξόφλησης τους. Τα ποσά αυτά καταβλήθηκαν από το Ε.Τ.Α.Π. – Μ.Μ.Ε. στη δικαιούχο υπάλληλο ως δαπάνες διοίκησης και λειτουργίας τομέα που υπάγεται σε αυτό, εν προκειμένω του Τ.Σ.Ε.Υ.Π.Θ., με βάση τα προβλεπόμενα από το άρθρο 136 του ν. 3655/2008. Ωστόσο, επειδή τα ποσά αυτά βαρύνουν εν τέλει το Τ.Σ.Ε.Υ.Π.Θ., το τελευταίο εξέδωσε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα με δικαιούχο το  Ε.Τ.Α.Π. – Μ.Μ.Ε., για την εξόφλησή τους. Μεταξύ, δε, των δικαιολογητικών που συνοδεύουν το τελευταίο χρηματικό ένταλμα περιλαμβάνονται τα 446/2009, 504/2009, 546/2009, 738/2009, 857/2009, 923/2004 και 924/2004 χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Ε.Τ.Α.Π. – Μ.Μ.Ε., στα οποία επισυνάπτονται σε φωτοτυπίες τα παραστατικά των σχετικών δαπανών. Με βάση όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, εφόσον τα συνημμένα σε φωτοτυπίες παραστατικά δεν συνιστούν δικαιολογητικά του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος, αλλά των ενταλμάτων, τα οποία αυτά συνοδεύουν. Και τούτο διότι, με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα εντέλλεται η καταβολή δαπάνης όχι στην ανωτέρω υπάλληλο, η απαίτηση της οποίας έχει εξοφληθεί ώστε να τίθεται θέμα διπλής καταβολής σε αυτή, αλλά στο Ε.Τ.Α.Π. – Μ.Μ.Ε.. Εξάλλου, με την εντελλόμενη δαπάνη δεν εξοφλούνται οδοιπορικά έξοδα, αλλά η συμμετοχή του Τ.Σ.Ε.Υ.Π.Θ. στις δαπάνες διοίκησης και λειτουργίας του Ε.Τ.Α.Π. – Μ.Μ.Ε.. Επομένως, η απαίτηση που εξοφλήθηκε με τα 446/2009, 504/2009, 546/2009, 738/2009, 857/2009, 923/2004 και 924/2004 χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν ταυτίζεται με την απαίτηση, της οποίας η εξόφληση εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Κατ’ ακολουθίαν, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, ωστόσο, το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2010, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΔΗΜΟΥ:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας, οι δαπάνες οι οποίες ενταλματοποιήθηκαν με τα 22, 32,     68, 71, 72, και 97, οικονομικού έτους 1997, χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Συνδέσμου, είναι νόμιμες, δεδομένου ότι οι αποφάσεις του πρώτου εκκαλούντος, Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου, περί απευθείας ανάθεσης των εργασιών, επί των οποίων αυτές ερείδονται, ελήφθησαν σύμφωνα με το άρθρο 267 του π.δ. 410/1995, όπως το άρθρο αυτό εφαρμοζόταν πριν την έναρξη ισχύος του ν. 2539/1997, χωρίς δηλαδή να απαιτείται η επίκληση έκτακτων και επειγουσών αναγκών, όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη έφεση. Αντιθέτως, οι από 11.12.1997 και 23.12.1997 αποφάσεις του ανωτέρω για την απευθείας ανάθεση της εκτέλεσης των εργασιών καθαρισμού χωματερών ελήφθησαν υπό την ισχύ του άρθρου 17 του ν. 2539/1997, σύμφωνα με το οποίο έπρεπε να αιτιολογείται η συνδρομή έκτακτων και επειγουσών συνθηκών που να δικαιολογεί την απευθείας ανάθεσή τους, στην προκειμένη δε περίπτωση ουδόλως αιτιολογούνται οι ως άνω αποφάσεις για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. Ωστόσο, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην IV σκέψη της παρούσας οι ως άνω δαπάνες έχουν νομιμοποιηθεί με τη διάταξη του άρθρου 42 παρ. 1 του ν. 3731/2008, όπως βασίμως προβάλλεται, και, ως εκ τούτου, δεν συνιστούν έλλειμμα στη χρηματική διαχείριση του Συνδέσμου για το οικονομικό έτος 1997. Ενόψει των ανωτέρω, η προσβαλλόμενη πράξη τυγχάνει ακυρωτέα καθ’ ό μέρος καταλογίστηκαν οι δύο πρώτοι εκ των εκκαλούντων με το ποσό των 3.149.234 δραχμών ή 9.242,07 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στις δαπάνες καθαρισμού χωματερών από περιοχές αρμοδιότητας του Συνδέσμου..(..)Κατ’ ακολουθία των προεκτεθέντων, η ένδικη έφεση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή, να μεταρρυθμιστεί η προσβαλλόμενη πράξη και να περιοριστεί το καταλογισθέν σε βάρος των εκκαλούντων ποσό

Υπερωριακή απασχόληση.(..)Με δεδομένα τα πραγματικά αυτά περιστατικά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, εφόσον οι αποφάσεις συγκρότησης συνεργείων υπερωριακής απασχόλησης δεν αναρτήθηκαν στο πρόγραμμα «Διαύγεια», οι κρίσιμες υπερωριακές εργασίες παρασχέθηκαν από προσωπικό που δεν είχε νομίμως οριστεί προς τούτο, και για το λόγο αυτόν οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες (Ε.Σ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 77/2016).  Πλην όμως, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη το προαναφερόμενο με αρ. ΠΕΑ -921/6.4.2017 ενημερωτικό έγγραφο που εξέδωσε η Υπεύθυνη Συντονισμού για το πρόγραμμα «Διαύγεια» του ως άνω Δήμου ..-.., που στηρίχθηκε  στην προμνησθείσα 14/18.7.2014 γνωμοδότηση της Ομάδας Διοίκησης Έργου για το Πρόγραμμα «Διαύγεια» του Υπουργείου Οικονομικών, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου μη αναρτώντας την ως άνω απόφαση στο πρόγραμμα «Διαύγεια» ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των προεκτεθεισών διατάξεων... Κατόπιν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες δεν είναι νόμιμες, πλην όμως αυτά θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.

Προμήθεια ανταλλακτικών..:Με τα ανωτέρω δεδομένα η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι για την ανάθεσή της έπρεπε να διενεργηθεί ανοικτός διαγωνισμός. Τούτο διότι οι δαπάνες για την προμήθεια ανταλλακτικών, τη συντήρηση και την επισκευή μηχανημάτων υπερέβαιναν κατά το ελεγχόμενο οικονομικό έτος το προβλεπόμενο από το  ν. 4412/2016 όριο για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού και ο Δήμος δεν επικαλέστηκε για την επίμαχη ανάθεση συνδρομή κατεπείγουσας ανάγκης απορρέουσας από απρόβλεπτα γεγονότα. Ο ισχυρισμός του Δήμου ότι δεν είναι δυνατή η διενέργεια διαγωνισμού, επειδή είναι αδύνατος ο προγραμματισμός εργασιών συντήρησης και επισκευής για την αποκατάσταση βλαβών ενός απαρχαιωμένου στόλου 78 οχημάτων διαφόρων κατασκευαστών, είναι αβάσιμος, καθώς η αντιμετώπιση επαναλαμβανόμενων αναγκών προσφέρεται για τη χρήση της συμφωνίας - πλαισίου μεταξύ της αναθέτουσας και περισσότερων οικονομικών φορέων κατά το άρθρο 39 του   ν. 4412/2016 (άρθρο 33 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ).Ωστόσο, ενόψει του ότι η ελεγχόμενη δαπάνη αφορά σε μηχάνημα έργου γκρέιντερ, χρησιμοποιούμενο για αποχιονισμό, και η απευθείας ανάθεση της προμήθειας έγινε σε χρόνο που είναι πιθανές οι χιονοπτώσεις στις ορεινές κατοικημένες περιοχές του Δήμου … (26.3.2023), κρίνεται ότι τα όργανα του Δήμου προχώρησαν στην απευθείας ανάθεση από πλάνη, η οποία κρίνεται συγγνωστή.

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ:(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, οι υπό έλεγχο ως άνω δαπάνες βρίσκουν νόμιμο έρεισμα στο άρθρο 218 παρ. 4 του π.δ. 410/1995, καθόσον τόσο η επίσημη τελετή ορκωμοσίας της νέας Δημοτικής Αρχής με την έναρξη του νέου έτους, όσο και ο εορτασμός της υπαίθριας τελετής των Θεοφανείων, τις οποίες κάλυψε ο Δήμος με την παράθεση μπουφέ, κοπή βασιλόπιτας και κάλυψη των δαπανών για την τέλεση των εκδηλώσεων αυτών αποσκοπούσε στην προαγωγή των πνευματικών ενδιαφερόντων των δημοτών, δεν υπερέβη δε το από τις εκάστοτε περιστάσεις επιβαλλόμενο προσήκον μέτρο. Αντίθετα, οι δαπάνες, για τις οποίες επίσης εγκρίθηκε σχετική πίστωση, με την ως άνω απόφαση του Δ.Σ. και οι οποίες αφορούσαν: α) στην προμήθεια τριάντα (30) κοσμημάτων με τη μορφή εμβλήματος του Δήμου προς τους νέους δημοτικούς συμβούλους, ποσού 675,00 ευρώ (Χ.Ε. 2348) και β) σε δαπάνες για τη λήψη φωτογραφιών και εικόνας για το αρχείο του Δήμου, τόσο κατά την τελετή ορκωμοσίας του νέου Δ.Σ., ποσού 595,00 ευρώ (Χ.Ε. 2351), όσο και κατά την τελετή εορτασμού των Θεοφανείων, ποσού 476,00 ευρώ (Χ.Ε. 2352), δεν είναι νόμιμες, διότι δε βρίσκουν έρεισμα στη ισχύουσα κατά τον κρίσιμο χρόνο διάταξη της παρ.4 του άρθρ. 218 του π.δ/τος 410/1995, ούτε σε άλλη γενική ή ειδική διάταξη νόμου, επιπλέον δε, οι ανωτέρω δαπάνες δεν δύνανται να θεωρηθούν λειτουργικές, διότι δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι συμβάλλουν στην εκπλήρωση της λειτουργικής δραστηριότητας του Δήμου, ούτε ότι η πραγματοποίησή τους συντελεί άμεσα ή έμμεσα στην καλύτερη εκπλήρωση των σκοπών αυτού, ενώ, εξάλλου, ως προς τη δαπάνη των κοσμημάτων προς τα μέλη του Δ.Σ., αυτή δεν αφορά σε πρόσωπα, τα οποία συνέβαλαν στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη ή προβολή του Δήμου, ώστε να δικαιολογείται τιμητική διάκριση ή αναμνηστικά δώρα. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες με τα 2344, 2345, 2347, 2354, 2349, 2350, 2353 και 2535 χρηματικά εντάλματα πληρωμής είναι νόμιμες και αυτά πρέπει να θεωρηθούν, ενώ οι εντελλόμενες δαπάνες με τα 2348, 2351 και 2352 χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι μη νόμιμες και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.  

Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη ΙΙ οι εντελλόμενες με τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής 17/15 και 19/15 δαπάνες (σκέψη V.1,2) είναι μη νόμιμες, δεδομένου ότι η 139/21.11.2014 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου (ΑΔΑ:....-ΕΜΕ), με την οποία εγκρίθηκαν αναδρομικά οι μετακινήσεις των Αντιδημάρχων, δεν διαλαμβάνει καμία αιτιολογία ως προς τους κατεπείγοντες υπηρεσιακούς λόγους, που κατέστησαν αναγκαία την άμεση και χωρίς καθυστέρηση μετακίνηση αυτών, ώστε να μην είναι δυνατή η προηγούμενη έγκρισή τους από το Δημοτικό Συμβούλιο. Περαιτέρω, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙV οι εντελλόμενες με τα ως άνω χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι και μη κανονικές, διότι οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκαν και αναρτήθηκαν στο πρόγραμμα «Διαύγεια» μετά την πραγματοποίηση των δαπανών.(..)Τέλος, οι εντελλόμενες με το 157, οικονομικού έτους 2015, χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνες (σκέψη VI 2) είναι μη νόμιμες, διότι η 160/21.12.2014 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου (ΑΔΑ:....-ΘΚ7), με την οποία εγκρίθηκαν αναδρομικά οι μετακινήσεις του Δημάρχου, δεν φέρει καμία αιτιολογία ως προς τους κατεπείγοντες υπηρεσιακούς λόγους που κατέστησαν αναγκαία την άμεση και χωρίς καθυστέρηση μετακίνηση αυτού, ώστε να μην είναι δυνατή η προηγούμενη έγκρισή τους από το Δημοτικό Συμβούλιο. Περαιτέρω, οι εντελλόμενες με τo ως άνω χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνες είναι και μη κανονικές, διότι η σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε και αναρτήθηκε στο πρόγραμμα «Διαύγεια» μετά την πραγματοποίηση των δαπανών.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα 17, 19 και 157, οικονομικού έτους 2015, χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι μη νόμιμες και μη κανονικές καθώς και οι εντελλόμενες με το 18/2015 χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνες είναι εν μέρει μη νόμιμες και μη κανονικές και, συνεπώς, αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.