Παροχή υπηρεσιών καθαρισμού κοινόχρηστων χώρων από μπάζα με μισθωμένα μηχανήματα. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προηγήθηκε           της ανάθεσης των ως άνω υπηρεσιών καθαριότητας κοινοχρήστων χώρων στην οποία απέβλεψε ο Δήμος αιτιολογημένη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου με   την οποία να τεκμηριώνεται η αδυναμία εκτέλεσης των παρασχεθεισών υπηρεσιών από τον Δήμο με ίδια μέσα, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 61 του ν. 3979/2011,   όπως βασίμως προβάλλεται από την Αναπληρώτρια Επίτροπο, έλλειψη την οποία συνομολογεί και  ο Δήμος με το 149663/1.10.2014 έγγραφό του, κατά την επανυποβολή του εν λόγω χρηματικού εντάλματος. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Υπηρεσίες - εργασίες καθαρισμού:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ανώνυμη εταιρεία για την εκτέλεση εργασιών αποκομιδής απορριμμάτων και καθαρισμού κοινοχρήστων χώρων του Δήμου, καθόσον μη νομίμως ανατέθηκε στην ανωτέρω εταιρεία η εκτέλεση των ως άνω εργασιών, χωρίς την προηγούμενη έκδοση της προβλεπόμενης από τις διατάξεις του άρθρου 61 του ν.3979/2011 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου.(συγγνωστή πλάνη)

Παροχή υπηρεσιών:Με δεδομένα αυτά, η ελεγχόμενη δαπάνη αφορά σε εργασίες καθαρισμού αλσών του Δήμου με σκοπό τη διαμόρφωση ζώνης πυρασφάλειας και πυροπροστασίας και δεν μπορεί να θεωρηθεί ομοειδής με τις εργασίες πρασίνου με σκοπό τον καλλωπισμό των κοινοχρήστων δημοτικών χώρων. Ωστόσο, η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου που προηγήθηκε της ανάθεσης των επίμαχων εργασιών καθαρισμού δεν τεκμηριώνει την αδυναμία του Δήμου να τις εκτελέσει με ίδια μέσα και προσωπικό, όπως απαιτεί το άρθρο 61 του ν. 3979/2011. Λαμβάνοντας, όμως, υπόψη ότι ο καθαρισμός και η απομάκρυνση της βλάστησης έγινε για λόγους πυροπροστασίας με χρηματοδότηση από το Υπουργείο Εσωτερικών, με την πληρωμή δε της οικείας δαπάνης εξασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία και η εκπλήρωση της αποστολής του Δήμου (πρβλ. ΕΣ Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμ. 140/2012, 202/2014, 36/2016, 47/2017), τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων αλλά πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι για την ανάθεση των εν λόγω εργασιών πληρούνταν όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις.

Καταβολή  αμοιβής στην εταιρεία «.....» για τις υπηρεσίες καθαρισμού δημοτικών κτηρίων.(...)Με τα δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, αφού πριν από την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας εκδόθηκε η 110/18.4.2016 αιτιολογημένη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ....., με την οποία τεκμηριώνεται η αδυναμία του Δήμου να τις εκτελέσει με ίδια μέσα, όπως ρητά προβλέπεται με τις διατάξεις που εκτέθηκαν στη σκέψη 2. Το γεγονός δε ότι η ως άνω απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου εκδόθηκε ενόψει της διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού και όχι ειδικώς για την απευθείας ανάθεση, που έλαβε χώρα εκκρεμούσης της κατακύρωσης του αποτελέσματος αυτού, δεν καθιστά τη σύναψη της προαναφερθείσας από 27.6.2016 σύμβασης παράνομη, αφού με την ανωτέρω απόφαση τεκμηριώθηκε στην πραγματικότητα εκ νέου η αδυναμία εκτέλεσης των επιμάχων υπηρεσιών– για τον λόγο τούτο αποφασίστηκε η διενέργεια διαγωνισμού-, και συνεπώς η ανωτέρω απόφαση που πληροί του όρους του άρθρου 61 παρ. 1 του ν. 3979/2011 καλύπτει και την επίμαχη απευθείας ανάθεση.

Αποκομιδή απορριμάτων και καθαρισμός κοινόχρηστων χώρων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες σκέψεις (υπό στ. 2 έως 6), η 479/2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου .... είναι, κατά την κρίση του Κλιμακίου, πλημμελώς αιτιολογημένη, για τους ακόλουθους λόγους. Πρώτον, διότι δεν προσδιορίζονται επαρκώς οι εξαιρετικές εκείνες συνθήκες που επιβάλλουν την ανάθεση σε ιδιώτη της καθαριότητας των κοινόχρηστων χώρων του Δήμου, χωρίς να αρκεί η επανάληψη των διατάξεων του του άρθρου 61 του ν. 3979/2011 και της οικείας αιτιολογικής έκθεσης του νόμου, με απλή αναφορά σε ελλείψεις προσωπικού και ιδίων μέσων, σε αυξημένες ανάγκες του Δήμου κατά τη θερινή περίοδο που επιβάλλει εποχική ποσοτική διαφοροποίηση και στα διάσπαρτα κτήρια του Δήμου, γεγονότα άλλωστε γνωστά κατά τη θέσπιση του Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου .... (όπως τροποποιήθηκε με την 27569/2005 απόφαση Γ.Γ. Περιφέρειας ..., ΦΕΚ Β΄ 1525/7.11.2005), που καθορίζει το αναγκαίο για την άσκηση της αρμοδιότητας αυτής προσωπικό του Δήμου (βλ. και το νέο Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου, απόφαση 5076 του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, ΦΕΚ Β΄ 1827/16.8.2011, που προβλέπει περίπου τον ίδιο αριθμό οργανικών θέσεων προσωπικού που απασχολείται σε καθαριότητες). Δεύτερον, δεν προκύπτει από κανένα στοιχείο του φακέλου η απαιτούμενη από την αιτιολογική έκθεση του άρθρου 61 του ν. 3979/2011 για την πληρότητα της αιτιολογίας εφαρμογή των κριτηρίων της αποτελεσματικότητας, της οικονομίας κλίμακας και κυρίως της προστασίας και του σεβασμού του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. 

Υπηρεσίες – εργασίες καθαρισμού:Μη νόμιμη η καταβολή μέρους αμοιβής από Δήμο σε ιδιωτική τεχνική εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού αυτοφυούς βλάστησης κοιμητηρίων και παιδικών χαρών του Δήμου, καθόσον: α) δεν προηγήθηκε της ανάθεσης των ανωτέρω υπηρεσιών καθαρισμού, σύμφωνα με το άρθρο 61 του ν. 3979/2011 (ΦΕΚ Α΄ 138/2011), αιτιολογημένη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία να τεκμηριώνεται η αδυναμία εκτέλεσης των ως άνω υπηρεσιών με ίδια μέσα του Δήμου και β) οι ανωτέρω εργασίες εμπίπτουν στα καθήκοντα του προσωπικού καθαριότητας της Διεύθυνσης Καθαριότητας-Ανακύκλωσης και Πρασίνου του Δήμου, το οποίο σε συνδυασμό με το προσωπικό που προσλήφθηκε με αποφάσεις του Δημάρχου κρίνεται επαρκές για την εξυπηρέτηση των αναγκών του Δήμου.

Παροχή υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: 1) Οι 148 και 149/25.6.2015 αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου ...., με τις οποίες εγκρίθηκαν οι αρχικές αναθέσεις σε ιδιώτη των υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων στις δημοτικές ενότητες Ανατολικού .... και ...., αντίστοιχα, για χρονικό διάστημα ενός μήνα (από 17.7.2015 έως 16.8.2015), έχουν επαρκή αιτιολογία και τεκμηριώνουν την αδυναμία εκτέλεσης των επίμαχων υπηρεσιών από το προσωπικό καθαριότητας του Δήμου με ίδια τεχνικά μέσα. Ειδικότερα, από τις αποφάσεις αυτές, σε συνδυασμό και με την 23367/2015 βεβαίωση του Δημάρχου, προκύπτει ότι κατά τα κρίσιμα στην προκειμένη περίπτωση χρονικά διαστήματα, ο Δήμος .... δεν διέθετε επαρκές προσωπικό καθαριότητας για να στελεχώσει τα απαιτούμενα συνεργεία (οδηγούς και συνοδούς απορριμματοφόρων) για την εκτέλεση της υπηρεσίας αποκομιδής απορριμμάτων σε ολόκληρη την περιφέρειά του, συμπεριλαμβανομένων των δημοτικών ενοτήτων Ανατολικού .... και ...., η δε ενίσχυση του προσωπικού καθαριότητας με υπαλλήλους ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου έγινε κατά το μήνα Οκτώβριο 2015, δηλαδή σε χρόνο μεταγενέστερο. Εξάλλου, από τις ανωτέρω αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, προκύπτει ότι, κατά τα ίδια ως άνω χρονικά διαστήματα, σημαντικός αριθμός των απορριμματοφόρων του Δήμου είχε τεθεί εκτός λειτουργίας εξαιτίας της παλαιότητάς τους και των σοβαρών βλαβών, οι οποίες δεν μπορούσαν να επισκευαστούν άμεσα λόγω έλλειψης των απαραίτητων ανταλλακτικών. Η κατά τα ανωτέρω τεκμηρίωση της αδυναμίας εκτέλεσης των υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων από το προσωπικό καθαριότητας με ίδια μέσα του Δήμου καλύπτει και την ακολουθήσασα νέα ανάθεση των ίδιων υπηρεσιών για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα από 17.8.2015 έως 16.9.2015. 2) Στην προκειμένη περίπτωση δεν προκύπτει ότι ο Δήμος προέβη στις διαδοχικές αναθέσεις των υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων κατόπιν κατάτμησης των σχετικών δαπανών, ώστε να αποφύγει τη διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού ανά δημοτική ενότητα. Και τούτο, διότι οι μεν πρώτες αναθέσεις στην εταιρεία «.... Α.Ε.», με τις 382/14108/14.7.2015 και 381/14107/14.7.2015 αποφάσεις του Δημάρχου ...., έλαβαν χώρα προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες αποκομιδής των απορριμμάτων στις δημοτικές ενότητες Ανατολικού .... και …..μέχρι την επικείμενη (τότε) ολοκλήρωση του ανοικτού διαγωνισμού, που αφορούσε στις ίδιες υπηρεσίες και βρισκόταν στο στάδιο του προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Μετά δε την έκδοση της 222/5.8.2015 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου και της ένωσης εταιρειών, που ανακηρύχθηκε ανάδοχος κατά τον προαναφερθέντα ανοικτό διαγωνισμό, και ενόψει της λήξης των προηγηθεισών 14113/14.7.2015 και 14112/14.7.2015 συμβάσεων, προέκυψε επείγουσα ανάγκη – λόγω και της αιχμής της τουριστικής περιόδου και του εντεύθεν αυξημένου αριθμού των επισκεπτών στην περιοχή, που συνεπαγόταν μεγαλύτερο όγκο απορριμμάτων αλλά και για λόγους δημόσια υγείας – να ανατεθούν απευθείας οι σχετικές υπηρεσίες για το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα. Έτσι, με τις 476/16284/12.8.2015 και 475/16283/12.8.2105 αποφάσεις του Δημάρχου ανατέθηκαν απευθείας, λόγω κατεπείγουσας ανάγκης, στην ίδια εταιρεία οι σχετικές υπηρεσίες για το χρονικό διάστημα από 17.8.2015 έως 16.9.2015, οι δε αποφάσεις αυτές εγκρίθηκαν από την αρμόδια προς τούτο Οικονομική Επιτροπή του Δήμου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 58 παρ. 2 του ν. 3852/2010. Η έλλειψη πρόθεσης του Δήμου να αποφύγει τη διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού, λόγω ποσού, ανά δημοτική ενότητα, κατά την ανάθεση των παραπάνω υπηρεσιών, προκύπτει άλλωστε και από το γεγονός ότι με την 196/11.9.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου .... εγκρίθηκε η διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού για το χρονικό διάστημα μετά τη λήξη των τελευταίων ως άνω επειγουσών αναθέσεων, ώστε να μην επαναληφθούν περαιτέρω απευθείας αναθέσεις των ίδιων υπηρεσιών.

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ.Κατάτμηση:Μη νόμιμη η δαπάνη Δήμου, που αφορά στην εξόφληση ιδιωτών για την εκτέλεση των εργασιών «Συντήρηση χανδάκων αγροτικών δρόμων, απομάκρυνση μπαζών, κλαδιών, χόρτων για λόγους προστασίας αγροτικών περιοχών .. » και «Καθαρισμός αγροτικών οδών και κοινόχρηστων χώρων της Δημοτικής Ενότητας ..», καθόσον πρόκειται για απευθείας ανάθεση ομοειδών υπηρεσιών (εκτέλεση απλών εργασιών καθαρισμού αγροτικών οδών, χανδάκων, κοινόχρηστων χώρων και απομάκρυνσης των μπαζών και απορριμμάτων), οι οποίες μη νομίμως επιμερίσθηκαν και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί πρόχειρος διαγωνισμός, αφού η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη αυτών, υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), μέχρι το οποίο είναι, κατά νόμο, επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση (άρθρο 12 παρ. 1 του π.δ. 28/1980, ΦΕΚ Α' 11/1980 και Υ.Α. 35140/739/9.8.2010, ΦΕΚ Β' 1291/2010).

Καθαρισμός κοινόχρηστων χώρων.Με δεδομένα αυτά, η υπό κρίση δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον, όπως προκύπτει από τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου ..., ο εν γένει καθαρισμός των κοινόχρηστων χώρων συμπεριλαμβάνεται στις αρμοδιότητες των Τμημάτων Αποκομιδής Απορριμμάτων και Ανακυκλώσιμων Υλικών και Καθαρισμού Κοινοχρήστων Χώρων και Ειδικών Συνεργείων της Διεύθυνσης Καθαριότητας και Ανακύκλωσης του Δήμου. Επίσης, η μεταξύ της «Δ.Ε.Κ.ΠΟ.Τ.Α.» και της αναδόχου σύμβαση δεν αναγράφει αναλυτικά κανένα από τα στοιχεία α΄ έως στ΄ της πρώτης παραγράφου του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, γεγονός που αφενός επάγεται την ακυρότητά της και την απόρριψη της σχετικής δαπάνης και αφετέρου σε συνδυασμό με την παράλειψη αναφοράς και όλων των λοιπών στοιχείων που όφειλε να λάβει υπόψη του το δημοτικό νομικό πρόσωπο για να προσδιορίσει την εκτιμώμενη δαπάνη, όπως του είδους, της ποσότητας και των χαρακτηριστικών των προς ανάθεση εργασιών, δεν επιτρέπει τον έλεγχο της τήρησης της αρχής της οικονομικότητας. (συγγνωστή πλάνη)

Προμήθεια προστατευτικών μεταλλικών κατασκευών για κάδους απορριμμάτων,(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, καθόσον η επίμαχη προμήθεια εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Δ.Α.Ε.ΑΝ. σύμφωνα με το άρθρο 3 του καταστατικού της και συνεπώς νομίμως βαρύνει τον προϋπολογισμό αυτής, δοθέντος ότι αποτελεί μέτρο που αποσκοπεί στην προστασία και στην αισθητική αναβάθμιση της εικόνας των κοινόχρηστων χώρων της μαρίνας καθώς και του αιγιαλού και των παραλιών, των οποίων η χρήση έχει παραχωρηθεί στη Δ.Α.Ε.Α.Ν. με τις 244/2016 και 212/2017 αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αγίου….