Προμήθεια ελαιολιπαντικών (...) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, ορθώς μεν η διαφωνούσα Αναπληρώτρια Επίτροπος προβάλλει ότι δεδομένης της κατάργησης του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α. από 8.8.2016, η διαγωνιστική διαδικασία που προηγήθηκε της επίμαχης ανάθεσης διέπεται από τις διατάξεις του ν. 4412/2016, καθόσον η δημοσίευση της διακήρυξης 23834/19.08.2016 του Δημάρχου Αλεξάνδρειας για την προμήθεια των επίμαχων ελαιολιπαντικών αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ μετά την ισχύ του νόμου αυτού, ήτοι στις 25.8.2016, πλην όμως, η διαπίστωση αυτή δεν καθιστά άνευ άλλου τινός μη νόμιμο το συγκεκριμένο επαναληπτικό διαγωνισμό. 

Καταβολή μισθοδοσίας-Προληπτικός έλεγχος ΕΣ.(..) Ως αιτιολογία της άρνησής της, η αναπληρώτρια Επίτροπος προέβαλε ότι, εφόσον δεν πρόκειται για τα πρώτα χρηματικά εντάλματα μισθοδοσίας των ανωτέρω φερόμενων ως δικαιούχων, δεν υπάγονται, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 2β του π.δ/τος 136/2011 «Καθορισμός κατώτατου ύψους των δαπανών που ελέγχονται από το Ελεγκτικό Συνέδριο» (Α΄ 267), στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη (1) της παρούσας, η αμφισβήτηση ως προς την άσκηση ή μη του προληπτικού ελέγχου δεν αποτελεί αντικείμενο διαφωνίας, κατά την έννοια του άρθρου 32 παρ. 1 του ως άνω Κώδικα (βλ. ν. 4129/2013), για την άρση της οποίας και μόνον έχει αρμοδιότητα το Κλιμάκιο, καθόσον δεν πλήττει ευθέως τη νομιμότητα ή την κανονικότητα της εντελλόμενης με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνης και, ως εκ τούτου, η κρινόμενη έκθεση διαφωνίας είναι απαράδεκτη.

Προμήθεια, μεταφορά και τοποθέτηση δύο λυόμενων οικίσκων για τις ανάγκες σχολείων. (..) Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Ειδικότερα, η προμήθεια και εγκατάσταση των δύο λυόμενων αιθουσών σε σχολεία των δημοτικών κοινοτήτων … και … αποτελούν εργασίες δόμησης, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, για τις οποίες απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, που όμως ο Δήμος δεν φρόντισε να εκδοθεί. Η εν λόγω εγκατάσταση, συνεπώς, συνιστά αυθαίρετη κατασκευή, η οποία, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, δεν έχει νομιμοποιηθεί. Δοθέντος δε ότι η ύπαρξη άδειας δόμησης συνδέεται άρρηκτα με την σύμφωνη με την κείμενη πολεοδομική νομοθεσία εκτέλεση του έργου, η έλλειψη δε αυτής παράγει και δημοσιονομικές συνέπειες που απορρέουν από την επιβολή προστίμων για τη νομιμοποίησή της ή σε περίπτωση μη νομιμοποίησης για την κατεδάφιση ή τη διατήρηση της αυθαίρετης κατασκευής, η έλλειψη άδειας δόμησης καθιστά μη νόμιμες τις δαπάνες που απορρέουν από την εκτέλεση της αυθαίρετης κατασκευής. Ενόψει, όμως, του ότι αφενός υφίσταται οξύ και επείγον πρόβλημα σχολικής στέγης στις προαναφερόμενες δημοτικές κοινότητες και ότι, αφετέρου, μετά τη διατύπωση της υπό κρίση διαφωνίας έχουν υποβληθεί οι 605/03/11.1.2018 και 606/03/ 11.1.2018 αιτήσεις έγκρισης δόμησης, συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση κατα-στρατήγησης των κείμενων διατάξεων τα αρμόδια όργανα του Δήμου υπέλαβαν ότι η μη τήρηση από την αρχή της ως άνω διαδικασίας έκδοσης άδειας δόμησης δεν καθιστά μη νόμιμη την ελεγχόμενη δαπάνη.(συγγνωστή πλάνη)

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-ΜΕΛΕΤΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Αναπληρώτρια Επίτροπο, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι α) Κατά παράβαση της αρχής της νομιμότητας που διέπει τη δράση της δημόσιας διοίκησης αλλά και των διατάξεων του άρθρου 8 του ν. 3316/2015, οι διατάξεις του οποίου εφαρμόζονται εν προκειμένω, οι γεωτεχνικές εργασίες- έρευνες της επίμαχης σύμβασης δεν περιλαμβάνονται στο προς εκτέλεση αντικείμενο της συμφωνίας πλαίσιο, όπως αυτό προσδιορίζεται στο άρθρο 11 της Προκήρυξης και στο συνολικό φάκελο του έργου. Άλλωστε, ο προβαλλόμενος με το 52983/2306/30.4.2018 έγγραφο του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων ισχυρισμός ότι η συμφωνία πλαίσιο αποτελεί μια γενική συμφωνία στην οποία δεν είναι εκ των προτέρων γνωστά ορισμένα στοιχεία όπως οι ακριβείς χώροι στους οποίους θα εκτελεστεί η σύμβαση είναι απορριπτέος ως αβάσιμος δεδομένου ότι στην παρ.4 του άρθρου 8 του ν.3316/2015 ορίζεται ότι η προκήρυξη για τη σύναψη συμφωνίας πλαίσιο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την περιγραφή του συνολικού τεχνικού αντικειμένου, το οποίο εν προκειμένω προβλέπεται αναλυτικά στο άρθρο 11 της προκήρυξης και στο Συνολικό Φάκελο Έργου.  Περαιτέρω, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός ότι η σύναψη της εν λόγω σύμβασης επιβάλλεται για λόγους επείγοντος είναι απορριπτέος καταρχήν ως αλυσιτελώς προβαλλόμενος δεδομένου ότι και αληθής υποτιθέμενος δεν άγει στην θεραπεία της εν λόγω πλημμέλειας, καθόσον θα έπρεπε να έχει ακολουθηθεί η προβλεπόμενη στις διατάξεις του άρθρου 118 του ν.4412/2016 (ΦΕΚ Α΄ 147) διαδικασία σχετικά με την απευθείας ανάθεση για τις δημόσιες συμβάσεις των οποίων η εκτιμώμενη αξία χωρίς Φ.Π.Α. είναι ίση ή κατώτερη των είκοσι χιλιάδων ευρώ των ορίων, ενόψει της αξίας της επίμαχης σύμβασης (βλ. αρ. 1 παρ.3, αρ. 2 παρ. 29, αρ. 5 και αρ.235 του ν.4412/2016). Τέλος, ο ισχυρισμός ότι το υπ’ αρ. 0014Α/2018 χρηματικό ένταλμα, ποσού 13.070,26 ευρώ δεν υπερβαίνει το 25% της συμβατικής αξίας της συμφωνίας πλαίσιο είναι απορριπτέος ως αβάσιμος διότι η υπέρβαση του τιθέμενου με την παρ.3 του άρθρου 8 του ν.3316/2005 ορίου για τη σύναψη επί μέρους σύμβασης αφορά το συνολικό συμβατικό ποσό της κάθε επιμέρους σύμβασης.

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η ως άνω καταρτισθείσα σύμβαση μίσθωσης έργου δεν είναι νόμιμη, καθόσον η … απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Κρήτης, με την οποία εγκρίθηκε η σύναψη αυτής, δεν περιέχει την αιτιολογία που προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου 6 παρ. 1 του ν. 2527/1997 και, συνεπώς, είναι νομικά πλημμελής, όπως βάσιμα προβάλλει ο Επίτροπος. Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η επίμαχη σύμβαση μίσθωσης έργου καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες του Δήμου ... και, επομένως, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, είναι αυτοδικαίως άκυρη, κατά το βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας του Επιτρόπου. Και τούτο διότι η υπηρεσιακή ανάγκη που καλύπτεται με τη σύμβαση αυτή δεν είναι ποσοτικά και χρονικά περιορισμένη, αλλά ανακύπτει σε μόνιμη βάση, αφού προέρχεται από την άσκηση εκ μέρους του Δήμου των αρμοδιοτήτων που του έχουν ανατεθεί.

Μελέτες.(....) Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα : Α) Ο λόγος διαφωνίας ότι, κατά παράβαση του άρθρου 209 παρ. 4 του ν. 3463/2006,  δεν αιτιολογείται η αδυναμία εκτέλεσης της μελέτης από την τεχνική υπηρεσία του Δήμου, είναι απορριπτέος ως ερειδόμενος επί εσφαλμένης προϋπόθεσης. Και τούτο διότι, η επίμαχη ανάθεση έγινε, κατ΄ επίκληση του άρθρου 268 παρ. 1 του ν. 3463/2006, το οποίο δεν προβλέπει ως πρόσθετη προϋπόθεση     για την εφαρμογή του την αδυναμία εκτέλεσης των σχετικών υπηρεσιών ή μελετών από την τεχνική υπηρεσία του Δήμου. Β) Ο λόγος διαφωνίας ότι δεν προκύπτει η προεκτιμώμενη αμοιβή κάθε επιμέρους μελέτης που περιλαμβάνεται στο αντικείμενο της υπό έλεγχο ανάθεσης, σύμφωνα με τα αντίστοιχα πινάκια αμοιβής του ν. 3316/2005, είναι βάσιμος, καθόσον, όπως έγινε δεκτό στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, ακόμα και όταν η ανάθεση γίνεται κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 268 παρ. 1 του ν. 3463/2006, πρέπει να λάβει χώρα προεκτίμηση της αμοιβής σύμφωνα με τα αντίστοιχα πινάκια αμοιβής του ν. 3316/2005, προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος του τρόπου υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, και κατ’ επέκταση της νόμιμης διάθεσης του δημοσίου χρήματος, στην προκειμένη δε περίπτωση, όπως προεκτέθηκε, ο Δήμος δεν προέβη σε προεκτίμηση της αμοιβής των ανωτέρω μελετών, αλλά όρισε συνολική κατ΄ αποκοπή αμοιβή για το αντικείμενο της ανάθεσης, ύψους 40.950 ευρώ. Γ) Ο λόγος διαφωνίας ότι δεν έχει πραγματοποιηθεί η καταχώριση της σύμβασης στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 11 παρ. 1 του  ν. 4013/2011, είναι αβάσιμος. Και τούτο διότι στο άρθρο 8 της Π1/2380/2012 κοινής υπουργικής απόφασης ορίζεται ότι η υποχρέωση καταχώρισης των συμβάσεων που συνάπτουν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης αρχίζει στις 2.5.2013, ως εκ τούτου κατά το χρόνο σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης στις 17.1.2013 ο Δήμος ....... δεν είχε τέτοια υποχρέωση για καταχώριση της σύμβασης στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων. Δ) Τέλος, ως προς το λόγο διαφωνίας ότι η δέσμευση της σχετικής πίστωσης δεν πραγματοποιήθηκε σε χρόνο προγενέστερο της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία ανατέθηκε η εκπόνηση της μελέτης, (…) Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι κατά το οικονομικό έτος 2013 δεν έλαβε χώρα δέσμευση της σχετικής πίστωσης και συνακόλουθα ανατροπή αυτής κατά το οικονομικό έτος 2014, κατά παράβαση όσων ορίζονται στο άρθρο 4 του π.δ. 113/2010. Ως εκ τούτου, σύμφωνα και με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη IV της παρούσας, είναι βάσιμος ο σχετικός λόγος διαφωνίας.

Σύμβαση ανάθεσης επιμέρους μελέτης , στο πλαίσιο της φερόμενης ως 2ης συμπληρωματικής σύμβασης επί της από 20.9.2006 «συμφωνίας - πλαισίου για την εκπόνηση μελετών επεξεργασίας και αξιοποίησης στερεών αποβλήτων.(...)Κατά συνέπεια και ανεξαρτήτως της νομιμότητας ή μη της επίμαχης σύμβασης, κατά τα λοιπά, επί της οποίας δεν διαφωνεί η Επίτροπος, η σύμβαση αυτή, η οποία δεν υπερβαίνει το ισχύον όριο των 200.000,00 ευρώ για την υπαγωγή στον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ως τροποποιητική της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης και ανεξαρτήτως του αν εισάγει ουσιώδεις ή μη τροποποιήσεις, σε κάθε περίπτωση, νομίμως δεν υποβλήθηκε για προσυμβατικό έλεγχο, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα  από  την  Επίτροπο,  δοθέντος  ότι  η  ως  άνω  από  28.11.2008 1η συμπληρωματική σύμβαση, επί της οποίας επιφέρει τροποποίηση, δεν υπερέβαινε – αυτή καθεαυτή ή συναθροιζόμενη με την προϋπολογισθείσα δαπάνη της αρχικής συμφωνίας-πλαισίου – το ισχύσαν κατά τον κρίσιμο χρόνο όριο του 1.000.000,00 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) και για το λόγο αυτό δεν υπήχθη σε προσυμβατικό  έλεγχο,  ενώ ούτε η αρχική συμφωνία-πλαίσιο είχε υποβληθεί για έλεγχο, λόγω ποσού. Περαιτέρω, ο δεύτερος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, σύμφωνα με τον οποίο μη νομίμως το άθροισμα των δύο συμπληρωματικών συμβάσεων υπερβαίνει το 50% της αρχικής συμβατικής αμοιβής, πρέπει να απορριφθεί ως ερειδόμενος επί εσφαλμένης προϋπόθεσης, δοθέντος ότι η επίμαχη σύμβαση, η οποία σε κάθε περίπτωση δεν επαυξάνει το οικονομικό αντικείμενο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, δεν αποτελεί - κατά τα ανωτέρω αναφερόμενα - συμπληρωματική σύμβαση και, ως εκ τούτου, δεν εφαρμόζεται, εν προκειμένω, το άρθρο 29 παρ. 1 του ν. 3316/2005, που ορίζει ότι: «(…) Η συνολική αμοιβή των συμπληρωματικών συμβάσεων δεν μπορεί να υπερβεί αθροιστικά το πενήντα τοις εκατό (50%) της αρχικής συμβατικής αμοιβής».

Καταβολή αποζημίωσης για υπερωριακή απασχόληση:..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ως άνω απόφαση του Δημάρχου ..., με την οποία καθιερώθηκε υπερωριακή εργασία για την άσκηση καθηκόντων πρακτικογράφου από τις φερόμενες ως δικαιούχους, έχει το προβλεπόμενο από τις οικείες διατάξεις περιεχόμενο, μη απαιτουμένων περαιτέρω στοιχείων που να δικαιολογούν την παροχή της, όπως αβασίμως προβάλει η αναπληρώτρια Επίτροπος και, ως εκ τούτου, αποτελεί νόμιμο έρεισμα τόσο για την πραγματοποίηση της εργασίας αυτής όσο και για την καταβολή της σχετικής αποζημίωσης. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος διαφωνίας, οι εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι νόμιμες, και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2013, τις πιστώσεις του οποίου βάρυναν. .

«Διατάξεις που εφαρμόζονται στις δημόσιες συμβάσεις – Σύναψη δημοσίων συμβάσεων μη υποκείμενων ή εν μέρει υποκείμενων στις οδηγίες περί δημοσίων συμβάσεων – Ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής – Πράξη δυνάμενη να προσβληθεί με προσφυγή – Πράξη προοριζόμενη να παράγει έννομα αποτελέσματα» Από το σύνολο των ανωτέρω σκέψεων προκύπτει ότι η ανακοίνωση δεν περιέχει νέους κανόνες συνάψεως των δημοσίων συμβάσεων, που να βαίνουν πέραν των υποχρεώσεων που απορρέουν από την υφιστάμενη κοινοτική νομοθεσία. Υπό τις συνθήκες αυτές, δεν μπορεί να γίνει δεκτό ότι η ανακοίνωση παράγει δεσμευτικά έννομα αποτελέσματα, ικανά να επηρεάσουν τη νομική κατάσταση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας και των παρεμβαινόντων, και, ως εκ τούτου, η προσφυγή είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη.

Καταβολή αποδοχών :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο μοναδικός λόγος διαφωνίας, με τον οποίο προβάλλεται ότι οι επίμαχες προσλήψεις αποσκοπούσαν στην εκτέλεση εργασιών πυροπροστασίας και, συνεπώς, έπρεπε να διενεργηθούν κατά τους όρους του άρθρου 206 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ., παρίσταται αβάσιμος. Και τούτο διότι, όπως προκύπτει από την 115/29.5.2018 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, οι εν λόγω εργασίες καθαρισμού της βλάστησης, που αναπτύχθηκε σε υπερβολικό βαθμό λόγω των έντονων και συνεχόμενων βροχοπτώσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του Μαΐου, δεν αποσκοπούσαν μόνο στην προστασία των πολεοδομικών συγκροτημάτων από τον κίνδυνο πυρκαγιών κατά τη θερινή περίοδο, αλλά και στη γενικότερη πρόληψη ατυχημάτων εξαιτίας της πυκνής βλάστησης, ιδίως σε χώρους, όπως οι παιδικές χαρές, όπου συναθροίζονται ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες. Εφόσον, επομένως, οι ανωτέρω εργαζόμενοι δεν επρόκειτο να απασχοληθούν σε εργασίες πυρασφάλειας – σε αντίθεση με τους προσληφθέντες βάσει των 70/29.3.2018, 116/29.5.2018 και 177/31.7.2018 αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου, τις οποίες αναφέρει η Αναπληρώτρια Επίτροπος στην έκθεση διαφωνίας – δεν ετύγχαναν εφαρμογής για την πρόσληψή τους οι διατάξεις του άρθρου 206 παρ. 1 εδ. β του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. Ενόψει αυτών και δοθέντος ότι κατά τα λοιπά δεν προβάλλεται άλλος λόγος διαφωνίας, η εντελλόμενη με το υπό έλεγχο χρηματικό ένταλμα παρίσταται νόμιμη, πλην όμως τούτο δεν πρέπει να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2018, τις πιστώσεις του οποίου επιβαρύνει.