ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 25/2022 πράξης του E' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … (εφεξής Δ.Α.Π.) και της προσφεύγουσας εταιρείας με την επωνυμία «….Ο.Ε.» (εφεξής ανάδοχος), για την ανάθεση του έργου με τίτλο «Νέος Διώροφος Δημοτικός Παιδικός Σταθμός με Υπόγειο, Δήμου … στο Ο.Τ. 328», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.266.129,03 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), για χρονικό διάστημα 16 μηνών από την ημέρα υπογραφής της σύμβασης.(....)Σε κάθε περίπτωση, το μεν οι συμμετέχουσες εταιρείες ή έστω άλλες δυνητικά υποψήφιες εταιρείες δεν επικαλέστηκαν βλάβη από τον συγκεκριμένο όρο της διακήρυξης, το δε ο αποκλεισμός των τριών (3) εκ των συμμετεχουσών εταιρειών δεν συνδέεται, αποκλειστικά τουλάχιστον, με την έλλειψη του κρίσιμου κριτηρίου. Και τούτο, ανεξαρτήτως του ότι, σε κάθε περίπτωση, για την πλήρωση του επίμαχου κριτηρίου προβλεπόταν η δυνατότητα των φορέων να στηρίζονται στις ικανότητες άλλων φορέων. Συνεκδικάζει τις προσφυγές ανάκλησης και δέχεται αυτές. Ανακαλεί την 25/2022 πράξη του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Εκπόνηση μελέτης:..Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη είναι νόμιμη, καθώς, ενόψει της διαφορετικής λεκτικής διατύπωσης της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων στο δεύτερο υποκριτήριο του πρώτου κριτηρίου και στο τρίτο υποκριτήριο του δεύτερου κριτηρίου, αιτιολογείται η διαφορετική βαθμολογία τους στο πρώτο και στο δεύτερο κριτήριο, αντίστοιχα, όσον αφορά δε στο εύρος της διαφοράς των εν λόγω βαθμολογιών, τούτο αποτελεί τεχνική κρίση, που δεν ελέγχεται από το Κλιμάκιο. Περαιτέρω, ενόψει της πανομοιότυπης λεκτικής διατύπωσης της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων και στα τρία υποκριτήρια του τρίτου κριτηρίου, δεν αιτιολογείται μεν η διαφορετική βαθμολογία στο τρίτο κριτήριο, όμως η πλημμέλεια αυτή δεν απέβη τελικά ουσιώδης, καθώς, ακόμα και αν είχαν λάβει την ίδια βαθμολογία στο τρίτο κριτήριο, όπως έπρεπε, και πάλι η συνολική βαθμολογία της εταιρείας «...» θα ήταν μεγαλύτερη από αυτήν της εταιρείας «...», ενόψει των βαθμολογιών των τεχνικών προσφορών τους στα δύο πρώτα κριτήρια και των οικονομικών προσφορών τους.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Αίτηση ακυρώσεως και αναστολής κατά απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ στο πλαίσιο διαγωνισμού για την ανάθεση σύμβασης κατασκευής οδού – Επίλυση νομικών ζητημάτων – Δεν καθίσταται υποχρεωτικά υπεργολάβος ο τρίτος που παρέχει στήριξη σχετικά με τίτλους σπουδών, επαγγελματικά προσόντα και σχετική επαγγελματική πείρα – Προϋποθέσεις παραδεκτής προβολής ενώπιον της ΕΑΔΗΣΥ ισχυρισμών περί ανακρίβειας ΕΕΕΣ ανταγωνιστών – Δυνατότητα εξέτασης πρωτογενώς από το Δικαστήριο λόγων προσφυγής που απορρίφθηκαν από την ΕΑΔΗΣΥ ως απαράδεκτοι.
Το Δικαστήριο έδωσε τις ακόλουθες απαντήσεις στα ανωτέρω νομικά ζητήματα: Α. Το άρθρο 78 παρ. 1 εδ. β΄ του ν. 4412/2016 δεν έχει την έννοια ότι οι τρίτοι φορείς, στις ικανότητες των οποίων στηρίζεται ο προσφέρων οικονομικός φορέας ως προς τους τίτλους σπουδών, τα επαγγελματικά προσόντα ή την επαγγελματική εμπειρία, οι οποίοι πρέπει να εκτελέσουν τις εργασίες ή τις υπηρεσίες για τις οποίες απαιτούνται οι συγκεκριμένες ικανότητες, καθίστανται υποχρεωτικά και υπεργολάβοι, με συνέπεια τον αποκλεισμό του προσφέροντος εάν δεν δηλωθούν ως υπεργολάβοι στο ΕΕΣΣ, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 58 του ν. 4412/2016. Αντιθέτως, έχει την έννοια ότι εναπόκειται στην ευχέρεια του προσφέροντος να επιλέξει τη φύση του νομικού δεσμού που θα συνάψει με τον τρίτο που του δανείζει τέτοιες ικανότητες και ότι η φύση του δεσμού αυτού δεν είναι κρίσιμη για την παραδεκτή επίκληση τέτοιων ικανοτήτων, δεδομένου ότι η επί ποινή αποκλεισμού υποχρέωση δήλωσης των πληροφοριακών στοιχείων του άρθρου 58 δεν αφορά τους υπεργολάβους στις ικανότητες των οποίων ο προσφέρων στηρίζεται. Β. Τα άρθρα 79 και 346 παρ. 1 του ν. 4412/2016 έχουν την έννοια ότι προσφέρων οικονομικός φορέας μπορεί, κατ’ αρχήν, να προσβάλει ενώπιον της ΕΑΔΗΣΥ την απόφαση της αναθέτουσας αρχής, με την οποία γίνονται δεκτές προσφορές ανταγωνιστών του βάσει των δηλώσεων των ΕΕΕΣ και ανακηρύσσεται προσωρινός ανάδοχος, προβάλλοντας ισχυρισμούς περί ανακρίβειας των δηλώσεων του ΕΕΕΣ ανταγωνιστών του σχετικά με την πλήρωση απαιτούμενου κριτηρίου επιλογής, εφ’ όσον όμως επικαλείται και προσκομίζει στοιχεία ικανά να τεκμηριώσουν το σφάλμα/ανακρίβεια της δήλωσης και την, εντεύθεν, μη πλήρωση του οικείου κριτηρίου, και υπό την προϋπόθεση ότι ο προσφεύγων οικονομικός φορέας διαθέτει έννομο προς τούτο συμφέρον, δηλαδή υπέστη ή ενδέχεται να υποστεί, εν όψει των συγκεκριμένων περιστάσεων, ζημία από την εικαζόμενη ως παράνομη απόφαση της αναθέτουσας αρχής περί αποδοχής προσφοράς των ανταγωνιστών κατά των οποίων στρέφεται. Γ. Τα άρθρα 345 επ. του Βιβλίου IV του ν. 4412/2016 (και ειδικότερα άρθρα 346 παρ. 1, 360, 367 παρ. 1 και 372), ερμηνευόμενα σε συνδυασμό με το άρθρο 1 παρ. 1 της οδηγίας 89/665/ΕΟΚ, έχουν την έννοια ότι δεν κωλύεται το δικαστήριο, όταν κρίνει ότι λόγος προσφυγής μη νομίμως απερρίφθη ως απαράδεκτος από την ΕΑΔΗΣΥ, να προβεί πρωτογενώς στην κατ’ ουσίαν εξέτασή του, εφ’ όσον όμως ο λόγος αυτός δεν σχετίζεται με τεχνικό ή μη εκκαθαρισμένο κατά το πραγματικό του μέρος ζήτημα.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (Γενικό Επιτελείο Στρατού) με τίτλο «ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΕΞΟΜΟΙΩΤΩΝ Ε/Π ΣΤΟ Α/Δ …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.286.273,38 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. και συμβατικού τιμήματος 1.934.624,02 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.(....)Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως αποκλείστηκε από τη συνέχεια του διαγωνισμού η εταιρεία «… ΑΤΕ», και τούτο διότι, στη διακήρυξη του διαγωνισμού και συγκεκριμένα στο άρθρο 22.ΣΤ. «Στήριξη στις ικανότητες άλλων φορέων (Δάνεια εμπειρία)» δεν είχε προβλεφθεί όρος που να ορίζει ότι, στην περίπτωση στήριξης μεμονωμένου προσφέροντα ή ένωσης στις ικανότητες άλλων φορέων όσον αφορά τουλάχιστον μία εκ των απαιτήσεων του άρθρου 22.Γ. «Οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια»  της διακήρυξης, η σχετική απαίτηση θα πρέπει να ικανοποιείται αποκλειστικά από τους άλλους φορείς και όχι αθροιστικά από τον δανείζοντα και τον δανειζόμενο φορέα.(....)Και τούτο διότι ο έλεγχος της ικανότητας των παρεχόντων τη δάνεια εμπειρία, σύμφωνα με τα κριτήρια  επιλογής, αφορά αποκλειστικά και μόνο στα ειδικά προσόντα που «δανείζουν» οι τρίτοι φορείς στον δανειζόμενο οικονομικό φορέα και δεν απαιτείται η από μέρους τους πλήρωση των εν γένει κριτηρίων επιλογής(...)Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/741/2022.

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης (...) Εφ’ όσον, όμως, η παρεμβαίνουσα δεν δήλωσε προαποδεικτικώς στο ΕΕΕΣ την πλήρωση του επίμαχου κριτηρίου -ελλείψει υπαιτιότητάς της κατά τα ανωτέρω γενόμενα δεκτά αφού δεν υπήρχε οικείο πεδίο προς συμπλήρωση-, τα ανωτέρω αυτοβούλως υποβληθέντα εκ μέρους της αποδεικτικά μέσα (τραπεζικές βεβαιώσεις) προσκομίσθηκαν ως τα μόνα μέσα προκαταρκτικής απόδειξης για την πλήρωση του επίμαχου κριτηρίου επιλογής και, ως εκ τούτου, έπρεπε βάσει αυτών να προαποδεικνύεται η πλήρωση του κριτηρίου της χρηματοοικονομικής επάρκειας κατά την υποβολή της προσφοράς, το οποίο όμως δεν συνέβη εν προκειμένω σύμφωνα με όσα προεξετέθησαν. Κατόπιν τούτων, δεν αιτιολογείται νομίμως η προσβαλλόμενη απόφαση του αναθέτοντος φορέα, καθ’ ο μέρος έκρινε ότι προαποδεικνύεται η απαιτούμενη χρηματοοικονομική επάρκεια της παρεμβαίνουσας, ερειδόμενη εν μέρει στην τραπεζική βεβαίωση του δάνειου φορέα, η οποία δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις της διακήρυξης, αλλά ούτε και η προσβαλλόμενη απόφαση της ΑΕΠΠ, με την οποία απερρίφθη η προδικαστική προσφυγή της αιτούσας κατά το μέρος αυτό. Δια ταύτα Δέχεται την αίτηση. Ακυρώνει εν μέρει την 603/2021 απόφαση της ΑΕΠΠ και την .../2021 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΣΕ και αναπέμπει την υπόθεση στον αναθέτοντα φορέα για να ενεργήσει τα νόμιμα, σύμφωνα με το σκεπτικό.

«Προδικαστική παραπομπή – Άρθρο 99 του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου – Σύναψη δημοσίων συμβάσεων προμηθειών, έργων και υπηρεσιών – Οδηγία 2014/24/ΕΕ – Διεξαγωγή της διαδικασίας – Επιλογή των συμμετεχόντων και ανάθεση των συμβάσεων – Άρθρο 63 – Οικονομικός φορέας στηριζόμενος στις ικανότητες άλλης οντότητας για την πλήρωση των απαιτήσεων της αναθέτουσας αρχής – Υποχρέωση του οικονομικού φορέα να διαβιβάσει τα πιστοποιητικά περί ικανότητας υπεργολάβου μετά την ανάθεση της σύμβασης – Δεν συνάδει» 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεων του έργου με τίτλο «Μελέτη, προμήθεια εξοπλισμού και εγκατάσταση (“έργο με το κλειδί στο χέρι”) των νέων Υποσταθμών: ΤΜΗΜΑ Α: Υ/Σ GIS 150kV/ΜΤ Φολεγάνδρου και Μήλου ΤΜΗΜΑ Β: Υ/Σ GIS 150kV/ΜΤ Σερίφου στα πλαίσια της Δ΄ φάσης Διασύνδεσης των Κυκλάδων» (ΔΕΑ-42125), συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 55.575.000,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α., πλέον απρόβλεπτων δαπανών 9% και συμπεριλαμβανομένου δικαιώματος προαίρεσης 2.075.000,00 ευρώ), και συμβατικής δαπάνης 40.921.084,17 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) για το τμήμα Α΄ και 20.202.495,85 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) για το τμήμα Β΄.(....)Τέλος, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 5, μη νομίμως ο οικονομικός φορέας «… Α.Ε.» επέλεξε να στηριχθεί στις ικανότητες του αμέσως «δανείζοντος» σε αυτόν τεχνική/επαγγελματική εμπειρία για την πλήρωση του κριτηρίου 11.Β.2.1 της διακήρυξης οικονομικού φορέα «… A.E.». Τούτο διότι, σύμφωνα με τα άρθρα 307 παρ. 2 του ν.4412/2016 και 12 παρ. 4 της διακήρυξης, προϋπόθεση για να στηριχθεί ο συμμετέχων οικονομικός φορέας στις τεχνικές/επαγγελματικές ικανότητες τρίτου φορέα, είναι ότι ο τελευταίος θα εκτελέσει ο ίδιος πραγματικά τις εργασίες για τις οποίες απαιτούνται οι συγκεκριμένες ικανότητες, συνθήκη η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, δοθέντος ότι ο αμέσως «δανείζων» την τεχνική/επαγγελματική εμπειρία οικονομικός φορέας «… A.E.» δεν διαθέτει  ο ίδιος την «δανειζόμενη» εμπειρία και δεν θα εκτελέσει ο ίδιος τις επίμαχες εργασίες, αλλά θα στηριχθεί και αυτός με τη σειρά του στις ικανότητες του εμμέσως «δανείζοντα» τεχνική/επαγγελματική εμπειρία οικονομικού φορέα «… S.r.l.».Κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων 

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/886/2023.

Με την εξεταζόμενη προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα αιτείται ν’ ακυρωθεί η διακήρυξη ανοικτής δημοπρασίας του έργου «ΕΠΕΚΤΑΣΗ ... ΟΔΟΥ ΤΜΗΜΑ: ... - ...» κατά το μέρος, που αφορά στις πρόσθετες απαιτήσεις και στους όρους περί Οικονομικής και Χρηματοοικονομικής Επάρκειας του άρθρου 22.Γ της διακήρυξης, της Επαγγελματικής και Τεχνικής Ικανότητας του άρθρου 22.Δ της διακήρυξης και της στήριξης στις ικανότητες άλλων φορέων (δάνεια εμπειρία) του άρθρου 22.ΣΤ, κατά τα διαλαμβανόμενα στην προσφυγή, ως και κάθε όρος, που παρακωλύει την άθροιση των ικανοτήτων και προσόντων των συμμετεχόντων σε ένωση οικονομικών φορέων, να επιστραφεί δε το καταβληθέν παράβολο.

Πρόσληψη αναπληρωτών μειωμένου ωραρίου και ωρομισθίων εκπαιδευτικών για την πλήρωση κενών θέσεων σε τμήματα Ενισχυτικής Διδασκαλίας Ειδικών Μαθημάτων για το σχολικό έτος 2021-22 και έναρξη του προγράμματος ΑΔΑ:Ψ46746ΜΤΛΗ-ΨΡΔ

Διευκρινίσεις ως προς την πλήρωση των απαιτήσεων του άρθρου 22.Β των πρότυπων τευχών διακηρύξεων ανοικτής διαδικασίας για τη σύναψη ηλεκτρονικών δημοσίων συμβάσεων έργων με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής από ενώσεις οικονομικών φορέων.