Προδικαστική παραπομπή – Άρθρο 99 του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου – Σύναψη δημοσίων συμβάσεων – Οδηγία 2014/24/ΕE – Διεξαγωγή της διαδικασίας – Επιλογή των συμμετεχόντων – Κριτήρια επιλογής – Τεχνικές και επαγγελματικές ικανότητες – Άρθρο 58, παράγραφος 4 – Αποδεικτικά μέσα – Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης – Άρθρο 59 – Στήριξη στις ικανότητες άλλων φορέων – Άρθρο 63, παράγραφος 1 – Ένωση οικονομικών φορέων – Προϋπόθεση επαγγελματικής πείρας την οποία πρέπει να πληροί το μέλος της ένωσης που είναι υπεύθυνο, σε περίπτωση ανάθεσης της σύμβασης, για την εκτέλεση των δραστηριοτήτων που απαιτούν επαγγελματική πείρα – Προϋπόθεση μη προβλεπόμενη στα έγγραφα της σύμβασης – Δεν ασκεί επιρροή το καθεστώς εις ολόκληρον ευθύνης στο πλαίσιο προσωπικής εταιρίας

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεων του έργου με τίτλο «Μελέτη, προμήθεια εξοπλισμού και εγκατάσταση (“έργο με το κλειδί στο χέρι”) των νέων Υποσταθμών: ΤΜΗΜΑ Α: Υ/Σ GIS 150kV/ΜΤ Φολεγάνδρου και Μήλου ΤΜΗΜΑ Β: Υ/Σ GIS 150kV/ΜΤ Σερίφου στα πλαίσια της Δ΄ φάσης Διασύνδεσης των Κυκλάδων» (ΔΕΑ-42125), συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 55.575.000,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α., πλέον απρόβλεπτων δαπανών 9% και συμπεριλαμβανομένου δικαιώματος προαίρεσης 2.075.000,00 ευρώ), και συμβατικής δαπάνης 40.921.084,17 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) για το τμήμα Α΄ και 20.202.495,85 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) για το τμήμα Β΄.(....)Τέλος, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 5, μη νομίμως ο οικονομικός φορέας «… Α.Ε.» επέλεξε να στηριχθεί στις ικανότητες του αμέσως «δανείζοντος» σε αυτόν τεχνική/επαγγελματική εμπειρία για την πλήρωση του κριτηρίου 11.Β.2.1 της διακήρυξης οικονομικού φορέα «… A.E.». Τούτο διότι, σύμφωνα με τα άρθρα 307 παρ. 2 του ν.4412/2016 και 12 παρ. 4 της διακήρυξης, προϋπόθεση για να στηριχθεί ο συμμετέχων οικονομικός φορέας στις τεχνικές/επαγγελματικές ικανότητες τρίτου φορέα, είναι ότι ο τελευταίος θα εκτελέσει ο ίδιος πραγματικά τις εργασίες για τις οποίες απαιτούνται οι συγκεκριμένες ικανότητες, συνθήκη η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, δοθέντος ότι ο αμέσως «δανείζων» την τεχνική/επαγγελματική εμπειρία οικονομικός φορέας «… A.E.» δεν διαθέτει  ο ίδιος την «δανειζόμενη» εμπειρία και δεν θα εκτελέσει ο ίδιος τις επίμαχες εργασίες, αλλά θα στηριχθεί και αυτός με τη σειρά του στις ικανότητες του εμμέσως «δανείζοντα» τεχνική/επαγγελματική εμπειρία οικονομικού φορέα «… S.r.l.».Κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων 

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/886/2023.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:«Προδικαστική παραπομπή – Σύναψη δημοσίων συμβάσεων προμηθειών, έργων και υπηρεσιών – Οδηγία 2014/24/ΕΕ – Διεξαγωγή της διαδικασίας – Επιλογή των συμμετεχόντων και ανάθεση των συμβάσεων – Άρθρο 63 – Προσφέρων στηριζόμενος στις δυνατότητες άλλου φορέα για την εκπλήρωση των απαιτήσεων της αναθέτουσας αρχής – Άρθρο 57, παράγραφοι 4, 6 και 7 – Ψευδείς δηλώσεις υποβληθείσες από τον φορέα αυτόν – Αποκλεισμός του εν λόγω προσφέροντος χωρίς να του επιβάλλεται ή να του επιτρέπεται να προβεί σε αντικατάσταση του φορέα αυτού – Αρχή της αναλογικότητας»:(....)Το άρθρο 63 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕΚ, ερμηνευόμενο σε συνδυασμό με το άρθρο 57, παράγραφος 4, στοιχείο ηʹ, και υπό το πρίσμα της αρχής της αναλογικότητας, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση βάσει της οποίας η αναθέτουσα αρχή οφείλει άνευ ετέρου να αποκλείσει έναν προσφέροντα από διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης στην περίπτωση που η βοηθητική επιχείρηση στης οποίας τις δυνατότητες σκόπευε να στηριχθεί ο προσφέρων έχει υποβάλει ψευδή δήλωση ως προς την ύπαρξη ποινικών καταδικαστικών αποφάσεων που έχουν αποκτήσει ισχύ δεδικασμένου, χωρίς η αρχή αυτή να δύναται, σε μια τέτοια περίπτωση, να επιβάλει ή τουλάχιστον να επιτρέψει στον προσφέροντα να προβεί στην αντικατάσταση της εν λόγω επιχείρησης.

ΘΕΜΑ: «Ανάρτηση στην ιστοσελίδα της Αρχής υποδειγμάτων διακηρύξεων ανοικτής διαδικασίας για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων προμηθειών και γενικών υπηρεσιών»

«Προδικαστική παραπομπή – Άρθρο 267 ΣΛΕΕ – Έννοια του όρου “δικαστήριο κράτους μέλους” – Κριτήρια – Ανεξαρτησία και δεσμευτικός χαρακτήρας της δικαιοδοσίας του συγκεκριμένου εθνικού οργάνου – Μονιμότητα των μελών του οργάνου αυτού – Οδηγία 2014/24/ΕΕ – Διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων – Άρθρο 58 – Κριτήρια επιλογής – Δυνατότητα συμπερίληψης στα κριτήρια αυτά υποχρεώσεων που απορρέουν από ειδικές ρυθμίσεις που ισχύουν για τις σχετικές με τη σύμβαση δραστηριότητες και δεν προβλέπονται ως κριτήρια επιλογής στα έγγραφα της διαδικασίας σύναψης της σύμβασης – Άρθρο 63, παράγραφος 1 – Προσφέρων στηριζόμενος στις δυνατότητες άλλου φορέα για την εκπλήρωση των απαιτήσεων της αναθέτουσας αρχής – Δεν επιτρέπεται να επιβληθεί η χρήση υπεργολαβίας»

«Άρθρα 43 ΕΚ, 49 ΕΚ και 86 ΕΚ – Σύναψη δημοσίων συμβάσεων – Ανάθεση της υπηρεσίας υδρεύσεως σε εταιρία μικτού κεφαλαίου – Διαδικασία διαγωνισμού – Καθορισμός του ιδιώτη εταίρου που θα αναλάβει την εκμετάλλευση της υπηρεσίας – Ανάθεση εκτός των κανόνων συνάψεως δημοσίων συμβάσεων» "Η απευθείας ανάθεση δημόσιας Υπηρεσίας σε εταιρεία μικτής οικονομίας δεν απαγορεύεται από το κοινοτικό δίκαιο υπό προυποθέσεις.Τα άρθρα 43 ΕΚ, 49 ΕΚ και 86 ΕΚ δεν αποκλείουν την απευθείας ανάθεση δημόσιας υπηρεσίας συνεπαγόμενης την προηγούμενη εκτέλεση ορισμένων εργασιών, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, σε εταιρία μικτού κεφαλαίου, δημόσιου και ιδιωτικού, που ιδρύεται ειδικά για την παροχή της υπηρεσίας αυτής και έχει μόνον έναν εταιρικό σκοπό, στην οποία εταιρία ο ιδιώτης εταίρος επιλέγεται κατόπιν δημόσιας προσκλήσεως για την υποβολή προσφορών και αφού εξακριβωθούν τόσο οι οικονομικές, τεχνικές, επιχειρησιακές και διαχειριστικές προϋποθέσεις που συνδέονται με τη σχετική υπηρεσία όσο και τα χαρακτηριστικά της προσφοράς με γνώμονα τις παροχές που πρέπει να πραγματοποιηθούν, αρκεί η σχετική διαδικασία προσκλήσεως για την υποβολή προσφορών να συνάδει με τις αρχές του ελεύθερου ανταγωνισμού, της διαφάνειας και της ίσης μεταχειρίσεως που η Συνθήκη ΕΚ επιβάλλει για τις παραχωρήσεις."

Προμήθεια οχημάτων και μηχανημάτων έργου :Αν ο οικονομικός φορέας επιθυμεί να στηριχθεί στις ικανότητες άλλων φορέων, αποδεικνύει στην αναθέτουσα αρχή ότι θα έχει στη διάθεσή του τους αναγκαίους πόρους, ιδίως, με την προσκόμιση της σχετικής δέσμευσης των φορέων αυτών για τον σκοπό αυτό. Η αναθέτουσα αρχή ελέγχει, σύμφωνα με τα άρθρα 79, 80 και 81, αν οι φορείς, στις ικανότητες των οποίων προτίθεται να στηριχθεί ο οικονομικός φορέας, πληρούν τα σχετικά κριτήρια επιλογής και εάν συντρέχουν λόγοι αποκλεισμού, σύμφωνα με τα άρθρα 73 και 74. (…)». Με δεδομένα τα ανωτέρω και την 32142/19.9.2018 βεβαίωση του Προέδρου της Οικονομικής Επιτροπής του ως άνω Δήμου ότι κατά των πράξεων της ως άνω διαγωνιστικής διαδικασίας δεν έχουν ασκηθεί άλλες πλην της προαναφερόμενης προδικαστικές προσφυγές ούτε ένδικα βοηθήματα, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) Δεν κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων σύμβασης με τις: i) «….» για την προμήθεια των ως άνω ειδών του Τμήματος 1, ii) «…» για την προμήθεια των ως άνω ειδών των Τμημάτων 2, 3 και 7, iii) «….» για την προμήθεια του ως άνω είδους του Τμήματος 6, και iv) «…..» για την προμήθεια των ως άνω ειδών του Τμήματος 9. β) Κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης με την  «.....» για την προμήθεια των ως άνω ειδών των Τμημάτων 4 και 5, καθώς, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ Ε στ, η ως άνω αιτιολογία απόρριψης των ως άνω προσφορών της «….» για τα είδη του Τμήματος 4 και της «….» με Δ.Τ. «.....» για τα είδη των Τμημάτων 4 και 5 είναι μη νόμιμη

Σε κάθε περίπτωση όμως η σύμπραξη ν.π.ι.δ. (αναπτυξιακής επιχείρησης Ο.Τ.Α.) δεν μπορεί να οδηγεί σε καταστρατήγηση των σχετικών διατάξεων που ορίζουν την τήρηση διαδικασίας διαγωνισμού. Τούτο άλλωστε είναι συμβατό όχι μόνο με την εθνική, αλλά και με την κοινοτική νομοθεσία, αλλά και με τις γενικές αρχές που διέπουν την ανάθεση των εν λόγω συμβάσεων, όπως οι αρχές της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, της διαφάνειας, του ελεύθερου ανταγωνισμού, της ύπαρξης ανταγωνιστικής διαδικασίας ως επιλογή διαδικασίας για την ανάθεση των συμβάσεων και της ειδικής αιτιολόγησης της εφαρμογής εξαιρετικής διαδικασίας (με προεπιλογή, με διαπραγμάτευση ή απευθείας ανάθεση). Και ναι μεν, η συμμετοχή της αναπτυξιακής επιχείρησης σε μία προγραμματική σύμβαση δύναται να συνίσταται στην υλοποίηση του ανατιθέμενου συμβατικού αντικειμένου, ωστόσο η αναπτυξιακή επιχείρηση δεν μπορεί να αναθέσει περαιτέρω το συμβατικό αντικείμενο σε τρίτους ιδιώτες κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί δημόσιων διαγωνισμών (βλ. Πρακτικά 32ης Συνεδρίασης της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου της 10ης Δεκεμβρίου 2004, Πράξεις VII Τμ. 195, 227/2006).

Εφαρμογή των διατάξεων για απευθείας ανάθεση της παρ.1 του άρθρου 83 του Ν 2362/1995 σε συμβάσεις εκπόνησης μελετών ή παροχής υπηρεσιών, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ν 3316/2005..Η διάταξη της παρ.1 του άρθρου 83 του Ν 2362/1995, με την οποία επιτρέπεται η απευθείας, χωρίς προϋποθέσεις και τήρηση οιασδήποτε διαδικασίας, ανάθεση συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής στις συμβάσεις που υπάγονται στο νόμο 3316/2005, επειδή είναι αντίθετη στη διάταξη του άρθρου 10 παρ.2 περ.στ’ του νόμου αυτού, που ρυθμίζει με τρόπο διαφορετικό το ζήτημα της εξαιρετικής ανάθεσης συμβάσεων χωρίς την τήρηση ανοιχτής ή κλειστής διαδικασίας.

Ανάθεση σύμβασης έργου...Με τα δεδομένα αυτά, όμως, η εν θέματι προσφορά παρέβη τη σχετική απαίτηση της διακήρυξης, κατά παράβαση της αρχής της δεσμευτικότητας των όρων της διακήρυξης (βλ. και ΑΕΠΠ 931/2020). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η παράλειψη του οικονομικού φορέα ««...» » να παραθέσει στο συγκεκριμένο πεδίο τα πιστοποιητικά στα οποία βασίστηκε η εγγραφή του στο ΜΕΕΠ δεν δύναται να αναπληρωθεί εκ των υστέρων, στο πλαίσιο της διαδικασίας του άρθρου 102 του Ν. 4412/2016, αφού η συμπλήρωση ή η διευκρίνιση εγγράφων δεν επιτρέπεται να έχει ως συνέπεια μεταγενέστερη αντικατάσταση εγγράφων που έχουν υποβληθεί σύμφωνα με τους όρους της προκήρυξης και μάλιστα, όπως εν προκειμένω, του ΤΕΥΔ δηλαδή, του ουσιώδους εκείνου δικαιολογητικού συμμετοχής το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 79 του ν. 4412/2016, επέχει θέση υπευθύνου δηλώσεως, με τις συνέπειες του ν. 1599/1986, και λειτουργεί ως προκαταρκτική απόδειξη ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής και τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής που ορίζονται στην οικεία προκήρυξη και στην κείμενη νομοθεσία. Τούτων δοθέντων, δεκτός ως βάσιμος κρίνεται και ο δεύτερος λόγος προσφυγής και η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί κατά το μέρος με το οποίο έκανε δεκτή την προσφορά του οικονομικού φορέα ««...» », παρά τη διαπιστωθείσα ως άνω ουσιώδη πλημμέλεια του υποβληθέντος από αυτόν ΤΕΥΔ.