ΑΕΠΠ/309/2020
Τύπος: Προδικαστικές Προσφυγές
Καθαριότητα κτιριακών εγκαταστάσεων....Ως εκ τούτου απαραδέκτως, ελλείψει εννόμου συμφέροντος κατά τα προαναφερόμενα, η προσφεύγουσα ασκεί την παρούσα Προσφυγή της, αιτούμενη την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης κατά το μέρος που απορρίφθηκε η προσφορά της, αφού ουδεμία πλημμέλεια ή κακή ενάσκηση της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής υφίσταται, αφού αυτή συμμορφώθηκε, κατά το άρθρο 367 παρ. 3 του Ν. 4412/2016, ως όφειλε, με την προρρηθείσα απόφαση της Α.Ε.Π.Π., ενώ, κατ’ άρθρο 362 παρ. 4 δεν επιτρέπεται η άσκηση προδικαστικής προσφυγής κατά απόφασης της ΑΕΠΠ, η οποία δέχεται εν όλω ή εν μέρει προσφυγή άλλου προσώπου ή και κατά της εν λόγω απόφασης συμμόρφωσης, ως εν προκειμένω. Ομοίως και όσον αφορά τον δεύτερο λόγο της Προσφυγής περί παράλειψης της αναθέτουσας να ματαιώσει τον διαγωνισμό, συνεκτιμώντας τα γενόμενα αποδεκτά από την ΑΕΠΠ 651/2019 και το αντικειμενικό γεγονός ότι μετά την έκδοση της υπ’ αριθ. οικ. 4241/127/30/01.2019 ΥΑ δεν επαρκεί ο προϋπολογισμός του διαγωνισμού για την κάλυψη του απαιτούμενου ελάχιστου νόμιμου εργατικού κόστους και συνεπώς για το λόγο αυτόν τυγχάνει ακυρωτέα η προσβαλλόμενη, ουδεμία πλημμέλεια της αναθέτουσας αρχής υφίσταται στην προσβαλλόμενη πράξη της, αφού, ως προελέχθη, η ισχύς της υπ’ αριθ. 651/2019 απόφαση της Α.Ε.Π.Π. ανεστάλη με την υπ’ αριθ. 262/2019 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών και ως εκ τούτου η αναθέτουσα αρχή δεν όφειλε να συνεκτιμήσει, ως αβασίμως η προσφεύγουσα ισχυρίζεται, τα γενόμενα δεκτά με την ΑΕΠΠ 651/2019.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1489/2022
Συντηρήσεις – αποκαταστάσεις τεχνικών έργων – αντιπλημμυρικά έργα.(...) Ενόψει των ανωτέρω, ο επίμαχος διαγωνισμός διέπεται από τα άρθρα 97 και 106 του ν. 4412/2016, όπως ίσχυαν πριν από την τροποποίηση και διαμόρφωσή τους με τα άρθρα 39 και 46 του ν. 4782/2021 που ισχύουν από 1.6.2021 και, ελλείψει ειδικής νομοθετικής πρόβλεψης, δεν καταλαμβάνουν εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες ως η επίμαχη (Ε.Σ. Ολ. 1827/2021, σκ. 7, Έβδομο Τμήμα 197/2022, σκ. 7 και 9, ΣτΕ 1000/2022, σκ. 15, πρβλ. ΣτΕ 2141/2019, σκ. 16, ΣτΕ 1904/2020, σκ. 13). Εξάλλου, η παράλειψη της αναθέτουσας αρχής να ζητήσει από τους διαγωνιζόμενους την παράταση των προσφορών και των εγγυήσεων συμμετοχής τους πριν από την λήξη του προβλεπόμενου στη διακήρυξη χρόνο ισχύος τους, δεν αποτελεί, κατά το κρίσιμο νομοθετικό καθεστώς, λόγο ματαίωσης της διαγωνιστικής διαδικασίας ως άγονης. Νομίμως, δε ζητήθηκε η σχετική παράταση εκ των υστέρων, αφού, σε κάθε περίπτωση, συνέτρεχαν εξαρχής πρόδηλοι λόγοι δημοσίου συμφέροντος που δικαιολογούσαν τούτο και η παράταση ζητήθηκε, πάντως, εντός ευλόγου χρόνου (στις 18.4.2022), και δη αμέσως μετά την ψήφιση του νέου προϋπολογισμού του Δήμου (στις 4.3.2022) και την άρνηση του αρχικού αναδόχου να συναινέσει σε αυτήν (μετά την κλήση του στις 16.3.2022).Ανακαλεί την 21/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1141/2021
Εκτέλεση έργου- λειτουργική αναμόρφωση οδού...Το Δικαστήριο κρίνει ότι κατά τα εκτιθέμενα στη σκέψη 12, η παράταση των εγγυητικών επιστολών συμμετοχής σε διαδικασία ανάθεσης δημόσιας σύμβασης έργου μετά τη λήξη τους δεν προβλέπεται ως υποχρεωτικός ή δυνητικός λόγος ματαίωσης της διαγωνιστικής διαδικασίας ούτε ως λόγος για τον οποίο η διαγωνιστική διαδικασία κηρύσσεται άγονη. Άλλωστε, εν προκειμένω, όπως προκύπτει από τα εκτιθέμενα στο ιστορικό της παρούσας, προσκομίστηκαν εντός του χρόνου ισχύος της προσφοράς του ήδη παρεμβαίνοντος αναδόχου (όπως είχε το πρώτον παραταθεί) και κατ’ επανάληψη παρατάθηκαν ακολούθως οι αρχικά εκδοθείσες εγγυητικές επιστολές συμμετοχής αυτού κατόπιν πέντε αιτημάτων της αναθέτουσας αρχής, αλλά και του έτερου αποδεχθέντα την παράταση της ισχύος της προσφοράς του στη διαδικασία φορέα, ο οποίος, ωστόσο, δεν ανανέωσε την προσφορά του πέραν της 2ης παράτασης (σκ. 3.6 της παρούσας). Επομένως, ο εκδότης της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής στη διαγωνιστική διαδικασία του ήδη παρεμβαίνοντος παρέτεινε και αποδέχτηκε ως ισχυρή την εγγύηση υπέρ αυτού, παρότι είχε παρέλθει η αρχική της διάρκεια. Με την προσκόμιση της βεβαίωσης παράτασης εντός τριών ημερών από την κοινοποίηση του σχετικού αιτήματος της αναθέτουσας αρχής (9.8.2019), καλύφθηκε και, μάλιστα, εντός ευλόγου χρόνου, το σύνολο του χρόνου ισχύος και παράτασης της ισχύος της προσφοράς του αναδόχου. Εξάλλου, η ισχύς της αρχικής εγγυητικής επιστολής επιβεβαιώθηκε κατόπιν των συναπτών μεταγενέστερων παρατάσεων αυτής τόσο πριν από την έκδοση της κατακυρωτικής απόφασης όσο και κατόπιν αυτής. Επομένως, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι οι αρχικά εκδοθείσες εγγυητικές επιστολές του .... είχαν διάρκεια 310 ημερών από τη διεξαγωγή του διαγωνισμού, ως εκ τούτου έως τις 25.7.2019 και παρά την κατά πλάνη περί τα πράγματα διαπίστωση της προσβαλλόμενης πράξης ότι ίσχυαν έως τις 6.8.2019, πρέπει ο προβαλλόμενος λόγος της προσφυγής ανάκλησης να γίνει δεκτός ως βάσιμος και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και κατά το μέρος τούτο.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/161/2021
Προμήθεια συστημάτων μη επανδρωμένων ελικοπτέρων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, από την αιτιολογία που παρατίθεται στην 01/20 εντολή διενέργειας προμήθειας και την επακολουθήσασα σε εκτέλεση αυτής 07/2020 πρόσκληση σε διαπραγμάτευση, δεν προκύπτει ότι τα προς προμήθεια Συστήματα Μη Επανδρωμένων Ελικοπτέρων με το συνοδό τους εξοπλισμό, προορίζονται για την κάλυψη κατεπειγουσών αναγκών της αναθέτουσας Αρχής που ανέκυψαν από εξαιρετικές και απρόβλεπτες περιστάσεις. Αντιθέτως, από την αιτιολογία αυτή, συνάγεται ότι η προμήθεια των συγκεκριμένων ειδών αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση της συνήθους αποστολής του Πολεμικού Ναυτικού, στο πλαίσιο των δράσεων που έχει αναλάβει για την αντιμετώπιση του προσφυγικού/μεταναστευτικού ζητήματος και που περιλαμβάνουν αρμοδιότητες επιτήρησης και ελέγχου των θαλάσσιων συνόρων και ενίσχυσης με δικά του μέσα του νεοσυσταθέντος Ενιαίου Φορέα Επιτήρησης Συνόρων, χωρίς, μάλιστα, να συνάγεται σαφώς ότι τα μέσα αυτά προορίζονται για άμεση διάθεση στον φορέα αυτόν. Συνεπώς, η προμήθεια ανταποκρίνεται σε πάγιες ανάγκες της αναθέτουσας αρχής και, συγκεκριμένα, στην επαύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της, στη μείωση της επιβάρυνσης των ήδη διατιθέμενων μέσων και στη μακροπρόθεσμη μείωση του λειτουργικού κόστους αυτών, χωρίς να συνδέεται με κάποιο αιφνίδιο γεγονός πέραν της συνεχιζόμενης ροής προσφύγων και μεταναστών, η οποία αποτελεί διαρκές φαινόμενο, προ πολλού γνωστό στην αναθέτουσα Αρχή που οφείλει, ως εκ τούτου, να προβεί σε ανάλογο προγραμματισμό για την απόκτηση των μέσων εκείνων που αναμένεται ότι θα εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά τις ήδη υφιστάμενες ανάγκες στο επίπεδο της ενίσχυσης των ελεγκτικών μηχανισμών που διαθέτει η χώρα για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος. Οι επικαλούμενες δε από την αναθέτουσα Αρχή νέες δυνατότητες που θα προσφέρει η απόκτηση μη επανδρωμένων οχημάτων τύπου ελικοπτέρου, ο εκ των προτέρων απροσδιόριστος αριθμός των προσφύγων που θα επιχειρήσουν να εισέλθουν παράνομα στη χώρα και το άγνωστο της τοποθεσίας αναχώρησης και του προορισμού των εισερχομένων ατόμων, δεν αποτελούν απρόβλεπτα γεγονότα κατά την έννοια του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, αλλά σχετίζονται περισσότερο με τη σκοπιμότητα της προμήθειας, καθώς εξηγούν για ποιο λόγο η απόκτηση των εναέριων μέσων του συγκεκριμένου τύπου θα βελτιώσει την άσκηση των ανωτέρω αρμοδιοτήτων της αναθέτουσας Αρχής. Εξάλλου, πέραν της επίκλησης των γεγονότων του Φεβρουαρίου 2020, δεν γίνεται καμία αναφορά σε ασυνήθιστες εξάρσεις του από θαλάσσης φαινομένου της παράνομης εισροής μεταναστών κατά τον χρόνο εκκίνησης της διαδικασίας (Μάιο του 2020), που δεν θα μπορούσε, μάλιστα, να αντιμετωπισθεί με τα ήδη διατιθέμενα μέσα του Πολεμικού Ναυτικού, παρά μόνο με τα ζητούμενα μέσω της ελεγχόμενης εξαιρετικής διαδικασίας και με τα συγκεκριμένα, μάλιστα, χαρακτηριστικά. Τεκμηριωμένο απρόβλεπτο γεγονός που να καθιστά κατεπείγουσα την προμήθεια συστημάτων με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά δεν προκύπτει ούτε από το από 23.4.2021 συμπληρωματικό έγγραφο του Τμηματάρχη Ε2 του Γ.Ε.Ν., στο οποίο και πάλι η αναγκαιότητα της προμήθειας αποδίδεται στα επιχειρησιακά οφέλη από τη χρήση των υπό προμήθεια συστημάτων κατά τη συμμετοχή του Πολεμικού Ναυτικού σε ενέργειες επιτήρησης, έρευνας, διάσωσης και ελέγχου των προσφυγικών ροών. Δεδομένου, άλλωστε, ότι η ελεγχόμενη διαδικασία ξεκίνησε τον Μάιο του 2020 και ολοκληρώθηκε τελικώς το Μάρτιο του 2021, δεν αποδεικνύεται εν προκειμένω αδυναμία τήρησης των προθεσμιών που προβλέπονται για τις διατυπώσεις δημοσιότητας του τακτικού διαγωνισμού, οι οποίες, σημειωτέον, μπορούν υπό ορισμένους όρους να συντμηθούν (βλ. άρθρο 27 παρ. 3 του ν. 4412/2016). Η καθυστέρηση, εξάλλου, που σημειώθηκε στην όλη διαδικασία οφείλεται σε μία εν γένει ασταθή διαχείριση του επιμάχου ζητήματος της ίδιας της αναθέτουσας Αρχής, η οποία, καίτοι, προσέφυγε σε διαπραγμάτευση, επικαλούμενη αορίστως λόγους επείγοντος, εντούτοις προέβη σε αντιφατικές ερμηνείες απαράβατων όρων της πρόσκλησης – και δη αφ’ενός αποδεχόμενη, διά της επιτροπής διαπραγματεύσεων, την προσφορά της εταιρίας «….», αφ’ετέρου απορρίπτοντας την ίδια προσφορά λόγω μη προσκόμισης, στο στάδιο εξέτασης των προσφορών, δικαιολογητικών που ρητώς απαιτούνταν από τον ανάδοχο στο στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης – με αποτέλεσμα η επελθούσα ματαίωση να προσβληθεί τελικώς ενώπιον της Α.Ε.Π.Π. η οποία και δικαίωσε την ανάδοχο εταιρία. Στη σφαίρα επιρροής της αναθέτουσας αρχής ανάγεται και η επίσης επικαλούμενη ως δικαιολογητικός λόγος προσφυγής σε διαπραγμάτευση προηγούμενη διαδικασία «διαγωνισμού», η οποία δεν τελεσφόρησε επίσης λόγω άσκησης προδικαστικής προσφυγής ενώπιον της Α.Ε.Π.Π.. Ειδικότερα, πέραν του ότι δεν επρόκειτο για διαδικασία διαγωνισμού, αλλά για δύο παράλληλες διαδικασίες διαπραγματεύσεων για είδη (Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη) που παρουσιάζουν ομοιότητες με τα ήδη ζητούμενα, ο λόγος που δεν τελεσφόρησαν οι διεξαχθείσες διαπραγματεύσεις είναι η ελλιπής αιτιολόγηση της προσφυγής σε εξαιρετική διαδικασία, όπως κρίθηκε από την Α.Ε.Π.Π. με τις 128 και 130/2020 αποφάσεις της. Λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη ότι η ίδια η αναθέτουσα αρχή επικαλείται την ανώμαλη εξέλιξη των ανωτέρω δύο διαδικασιών για να δικαιολογήσει το εσπευσμένο της ελεγχόμενης προμήθειας, συνάγεται ότι η επίμαχη ανάγκη απόκτησης μη επανδρωμένων συστημάτων, ανεξαρτήτως των ειδικότερων χαρακτηριστικών που ζητούνταν με τις επιμέρους διαδικασίες, είχε ήδη από το Νοέμβριο του 2019 γίνει αντιληπτή, πλην, για τον τρόπο κάλυψής της, δαπανήθηκε πολύτιμο χρονικό διάστημα στη διενέργεια εξαιρετικών διαδικασιών στερουμένων των όρων διαφάνειας και ελεύθερου ανταγωνισμού που θα μπορούσαν, κατά την κοινή πείρα, να διασφαλίσουν μία πιο ομαλή εξέλιξη των υπόψη προμηθειών. Ενδεικτικό, τέλος, της έλλειψης κατεπείγοντος είναι και το γεγονός ότι ο χρόνος παράδοσης που επιτρέπει η αναθέτουσα αρχή στον ανάδοχο είναι χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών, χωρίς, ωστόσο, να αιτιολογείται με ποιο τρόπο συμβιβάζεται η επιλογή αυτή – και όχι, για παράδειγμα, η επιλογή ετοιμοπαράδοτων υλικών – με τον επιτακτικό χαρακτήρα που επιχειρεί η αναθέτουσα Αρχή να προσδώσει στην προμήθεια. Ενόψει των ανωτέρω, δεν υφίσταται εν προκειμένω η απαιτούμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 πλήρης, ειδική και επαρκής αιτιολόγηση που, όπως έγινε δεκτό στις σκέψεις 5 και 7, απαιτείται και για τις προμήθειες που διενεργούνται δυνάμει των άρθρων 96 του ν. 4368/2016 και 14 παρ. 2 του ν. 4650/2019 και αφορούν την κάλυψη αναγκών, μεταξύ άλλων, και του Πολεμικού Ναυτικού στο επίπεδο της συνδρομής που παρέχει με δικά του μέσα στον έλεγχο των προσφυγικών/μεταναστευτικών ροών. Η πλημμέλεια αυτή κρίνεται από το Κλιμάκιο ουσιώδης, καθώς η αναιτιολόγητη μη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας πλήττει εν προκειμένω τις ενωσιακές αρχές της διαφάνειας και του ελεύθερου ανταγωνισμού, και συνιστά, ως εκ τούτου, διακωλυτικό λόγο σύναψης της σύμβασης με την ανάδοχο εταιρία «…..».
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1166/2021
ΑΕΠΠ/178/2020
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης...Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, οι ισχυρισμοί της προσφεύγουσας περί υποχρέωσης της αναθέτουσας αρχής να απορρίψει την οικονομική προσφορά της … ως ιδιαίτερη χαμηλή, προβάλλονται αλυσιτελώς. Ωστόσο, όλως επικουρικώς ως προς τα ανωτέρω, κρίνεται ότι, όπως υπολογίστηκε στην προηγούμενη σκέψη, η παρακράτηση φόρου εισοδήματος 8%, που όφειλε η … να έχει συνυπολογίσει στην οικονομική της προσφορά, ανέρχεται στο ποσό των 7.634,54€, το οποίο υπερβαίνει κατά πολύ το ποσό των 1.020,00€, το οποίο έχει δηλώσει η … στην οικονομική της προσφορά ως εργολαβικό όφελος. Συνακόλουθα, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την προσφεύγουσα, η οικονομική προσφορά της … – σε περίπτωση συμπερίληψης του επίμαχου ποσοστού 8% κατά την έκδοση των τιμολογίων – θα καταστήσει την εκτέλεση της εν λόγω σύμβασης ζημιογόνα. Όλως αορίστως, δε, η αναθέτουσα αρχή με τις απόψεις της ισχυρίζεται ότι εξέτασε το ενδεχόμενο απόρριψης της οικονομικής προσφοράς της … ως ιδιαίτερα χαμηλής και προχώρησε στην αποδοχή της, χωρίς οι συγκεκριμένοι ισχυρισμοί και υπολογισμοί της προσφεύγουσας, που ενόψει των διατάξεων της διακήρυξης, είναι ουσιώδεις και έχρηζαν ειδικώς αιτιολογημένης απάντησης, να αντιμετωπιστούν, προς συμπλήρωση της αιτιολογίας της προσβληθείσας με την υπό εξέταση προσφυγή πράξης της (πρβλ Δ.Εφ. Αθ,. 126/2019 σκ. 10 in fine). Εξάλλου, οι συγκεκριμένοι ισχυρισμοί ουδόλως αντικρούστηκαν από την … δια παρεμβάσεως.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1412/2022
Ανάπλαση Δημοτικής Κοινότητας ...επιδιώκεται η ανάκληση της 51/2022 πράξης της Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...)1) . Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει ο ανωτέρω διακωλυτικός λόγος της προσβαλλόμενης Πράξης παρίσταται αβάσιμος. Τούτο διότι, σύμφωνα και με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 7 της παρούσας η επιχείρηση…, εφόσον δεν ολοκλήρωσε τη νομότυπη υποβολή της παράτασης της ισχύος της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής, σύμφωνα με τα ρητώς αξιούμενα από τη διακήρυξη (άρθρο 3 παρ. 3.5.β.) που ισχύουν και για την παράταση της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής, το εν λόγω τυπικό δικαιολογητικό συμμετοχής θεωρείται ως μηδέποτε υποβληθέν και ως εκ του λόγου αυτού εξέλιπε ουσιώδης τυπική προϋπόθεση για την παραδεκτή συμμετοχή της στο διαγωνισμό που την έθεσε αυτοδικαίως εκτός αυτού, χωρίς να τίθεται καν θέμα εφαρμογής της διαδικασίας του άρθρου 102 του ν. 4412/2016 εκ μέρους της αναθέτουσας Αρχής, καθόσον ενδεχόμενη μεταγενέστερη από την τεθείσα ως άνω αποκλειστική τριήμερη προθεσμία υποβολή του πρωτοτύπου του ως άνω εγγράφου θα ισοδυναμούσε με μη νόμιμη αναβίωση της προθεσμίας αυτής και αναδρομική αποδοχή απαράδεκτης προσφοράς. Κατόπιν τούτων, ορθώς, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα δεν ζητήθηκε από την αναθέτουσα Αρχή η υποβολή του ελλείποντος πρωτότυπου (μη ηλεκτρονικώς εκδοθέντος) εγγράφου του ΤΜΕΔΕ περί παράτασης της εγγυητικής επιστολής της ανωτέρω επιχείρησης και ο σχετικός προβαλλόμενος λόγος των προσφυγών πρέπει να γίνει δεκτός2)Με τα πραγματικά δεδομένα και τις νομικές σκέψεις που προεκτέθηκαν (σκ. 13,14) πρέπει να γίνουν δεκτά τα εξής: Καταρχάς, η παράγραφος 2 του άρθρου 106 του ν. 4412/2016 καταλείπει το ζήτημα της ματαίωσης ή μη της διαγωνιστικής διαδικασίας, στην περίπτωση που η επιλεγείσα προσφορά κριθεί ως μη συμφέρουσα από οικονομική άποψη, στη διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής. Επιπλέον, στην προκειμένη περίπτωση ο προσφεύγων Δήμος εξέτασε την οικονομική προσφορά της προσφεύγουσας και την έκρινε συμφέρουσα λαμβάνοντας υπόψη και σταθμίζοντας, με βάση τα στοιχεία που προκύπτουν από τα στοιχεία του φακέλου το γεγονός ότι α) η επιλογή των υπόλοιπων οικονομικών φορέων να μην αποδεχθούν την πρόσκληση για την παράταση ισχύος της οικονομικής προσφοράς τους και της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής τους ενδεχομένως οφείλεται στις δυσχερείς συνθήκες που επικρατούν στην αγορά, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε ραγδαία αύξηση των τιμών των πρώτων υλών συμπαρασύροντας ανοδικά και όλα τα άμεσα και έμμεσα κόστη στο χώρο των κατασκευών και μάλιστα με άδηλο χρονικό ορίζοντα ομαλοποίησης της ανωτέρω κατάστασης, και β) η προσφορά της προσφεύγουσας αν και ήταν πράγματι υψηλότερη συγκριτικά με τις προσφορές των υπόλοιπων οικονομικών φορέων, εντούτοις ανταποκρίνεται στα μεγέθη της αγοράς και συνεπώς διασφαλίζεται η προσήκουσα εκτέλεση της σύμβασης. ...Ανακαλεί την 51/2022 Πράξη της Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/536/2020
Καθαρισμός ποταμών...ζητείται η αναθεώρηση της 1760/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο τούτο, με βάση όσα εκτέθηκαν ανωτέρω αναφορικά με τον χαρακτήρα των πλημμελειών που μπορεί να στοιχειοθετήσουν διακωλυτικό λόγο υπογραφής σύμβασης, κρίνει ότι εν προκειμένω η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στη νυν αιτούσα δεν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια. Τούτο, διότι από την προσκομισθείσα ενώπιόν του από 11.1.2019 ένορκη βεβαίωση, η οποία αν και προϋπήρχε της προσβαλλόμενης απόφασης του VI Τμήματος δεν είχε τεθεί σε γνώση του, σε συνδυασμό με την από 5.10.2018 όμοια, προκύπτει ότι κατά το κρίσιμο εν προκειμένω χρονικό διάστημα της διετίας από την ημερομηνία υποβολής προσφορών, ήτοι από 30.10.2016 έως 30.10.2018, ουδεμία πράξη επιβολής προστίμου είχε εκδοθεί από το Σ.ΕΠ.Ε. εις βάρος της νυν αιτούσας και συνεπώς δεν συνέτρεχε στο πρόσωπό της λόγος αποκλεισμού της από την διαγωνιστική διαδικασία. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή που κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στη νυν αιτούσα εταιρεία και ενέμεινε στη θέση αυτή τόσο με τις απόψεις της στην ενώπιον της ΑΕΠΠ διαδικασία όσο και με το 290485/3.12.2019 έγγραφό της, ορθώς κατ’ αποτέλεσμα ενήργησε, καθώς η σύμβαση ανατέθηκε στην πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας επιχείρηση, στο πρόσωπο της οποίας δεν συντρέχει εν τέλει λόγος αποκλεισμού από το διαγωνισμό.Αναθεωρεί την 1760/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.6/1542/2019
Ανάπλαση κεντρικής πλατείας Δήμου:...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, λαμβανομένων υπόψη των προσκομισθέντων εγγράφων, το Τμήμα κρίνει ότι πληρούνται εν προκειμένω σωρευτικώς οι προϋποθέσεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης. Τούτο, διότι οι επικαλούμενες από την Αναθέτουσα Αρχή έντονες και ισχυρές βροχοπτώσεις στις 13 Νοεμβρίου 2017 που προκάλεσαν τα πρωτοφανή για την πληγείσα περιοχή της νήσου ... πλημμυρικά φαινόμενα, με αποτέλεσμα την πρόκληση εκτεταμένων υλικών καταστροφών, μεταξύ άλλων, στην κεντρική πλατεία της νήσου, αποτελούν απρόβλεπτο, κατά την έννοια του νόμου, γεγονός, αφού δεν προέκυψε ότι είχε στο παρελθόν επισυμβεί ανάλογης έντασης σε συνδυασμό με τη διάρκεια αυτής, βροχόπτωση. Περαιτέρω, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον αιτούντα Δήμο, το υπό έλεγχο έργο είναι απότοκο του ανωτέρω απρόβλεπτου γεγονότος, διότι, καίτοι δρομολογηθέν πράγματι σε προγενέστερο χρόνο, η άμεση υλοποίηση αυτού κατέστη κατεπειγόντως αναγκαία μετά την μεσολάβηση των καταστροφικών καιρικών φαινομένων της 13.11.2017, προκειμένου να αποκατασταθούν άμεσα οι προκληθείσες σοβαρές ζημιές τις οποίες υπέστη η κεντρική πλατεία της ... λόγω του μεγάλου όγκου της λάσπης και των φερτών υλικών που κατέλαβαν την περιοχή, ύψους μέχρι και δύο μέτρων από την αρχική επιφάνεια του εδάφους (πρβλ. αποφ. VI Tμ. 1326/2018). Εξάλλου, μετά την προσκόμιση i) των 20.627/2.11.2018 και 20656/6.12.2018 ένορκων βεβαιώσεων ενώπιον της Συμβολαιογράφου ... του νομίμου εκπροσώπου της αναδόχου εταιρείας Ι. Λεριά και της δανείζουσας εμπειρία ..., αντίστοιχα περί μη επιβολής πράξεων επιβολής προστίμου σε βάρος τους για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας «υψηλής» ή «πολύ υψηλής σοβαρότητας» και αδήλωτης εργασίας μέσα σε χρονικό διάστημα δύο ετών πριν την 8.10.2018, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διάταξη του άρθρου 73 παρ. 2 περ. γ΄ του ν 4412/2016 καθώς και ii) της 623/1.3.2019 βεβαίωσης του Δημάρχου .... περί μη άσκησης ενστάσεων, προσφυγών ή ενδίκων βοηθημάτων στο πλαίσιο της επίμαχης διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου, το Τμήμα κρίνει ότι ήρθησαν οι σχετικές με τις ως άνω βεβαιώσεις πλημμέλειες. Τέλος, όσον αφορά στην πλημμέλεια περί μη επικαιροποίησης μέρους των υποβληθέντων δικαιολογητικών της αναδόχου, εφόσον δεν συντρέχουν κατά τα ανωτέρω οι λοιποί διακωλυτικοί της σύμβασης λόγοι και λαμβανομένων υπόψη των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η νήσος ... (βλ. και 3506/13.5.2019 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, με την οποία έχει παραταθεί η κήρυξη της νήσου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μέχρι τις 13 Νοεμβρίου 2019), το Τμήμα αποφαίνεται, χάριν οικονομίας της διαδικασίας, ότι η ως άνω πλημμέλεια αίρεται υπό τον όρο επικαιροποίησης των δικαιολογητικών του αναδόχου και του δανείζοντος εμπειρία φορέα και υποβολής αυτών προς έλεγχο στον αρμόδιο Επίτροπο της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν. .... πριν την υπογραφή της σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/119/2021
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:(....)να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου, με τίτλο «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ Δ.Ε. ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ … ΜΕΤΑ ΤΗ ΘΕΟΜΗΝΙΑ ΤΩΝ 13 ΚΑΙ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2019», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.895.161,29 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (2.350.000,00 ευρώ, με Φ.Π.Α.), και συμβατικής δαπάνης 1.102.041,01 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (1.366.530,85 ευρώ, με Φ.Π.Α.).(....)Περαιτέρω, η επιλογή του είδους της διαδικασίας, ήτοι της διαδικασίας με διαπραγμάτευση έναντι της διενέργειας ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας, παρίσταται εν προκειμένω αιτιολογημένη, καθώς με τη διαδικασία αυτή κατέστη δυνατή η υποβολή προσφορών και η ανάθεση του έργου σε μικρότερο χρονικό διάστημα από αυτό που θα απαιτείτο για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού. Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … Ν. Χανίων και της εταιρείας με την επωνυμία «… Α.Ε.», για την εκτέλεση του έργου «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ Δ.Ε. ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ … ΜΕΤΑ ΤΗ ΘΕΟΜΗΝΙΑ ΤΩΝ 13 ΚΑΙ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2019»
ΕΣ/ΚΛ.Ε(Δ ΔΙΑΚΟΠΩΝ)/697/2019
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:(....)να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του υποέργου «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΖΗΜΙΩΝ ΚΑΙ ΦΘΟΡΩΝ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Π.Ε. … 2019» του έργου «ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΙ ΜΕ Τ. ΚΑ 2013ΕΠ4020001», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 700.000,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α. (συμβατικής δαπάνης 737.800,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι α) η αποκατάσταση των ζημιών στο οδικό δίκτυο της περιοχής Δήμου … της Περιφερειακής Ενότητας …, που προκλήθηκαν από πλημμυρικά φαινόμενα που έλαβαν χώρα κατά το μήνα Φεβρουάριο του έτους 2019, συνιστά κατεπείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα για την αναθέτουσα αρχή, β) για τη διαχείριση των συνεπειών των ανωτέρω φαινομένων και την προστασία των πληγεισών περιοχών, ο Δήμος … κηρύχτηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης έως τις 26.8.2019, με την 1677/28.2.2019 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και γ) η επιλογή της διαδικασίας με διαπραγμάτευση έναντι της διενέργειας ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας παρίσταται αιτιολογημένη, καθόσον, με τη διαδικασία αυτή, κατέστη δυνατή η υποβολή προσφορών σε συντομότερη προθεσμία από αυτή που θα απαιτείτο για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, κρίνει ότι, εν προκειμένω, συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις της διάταξης της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016, για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης. Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης της Περιφέρειας Κρήτης για την εκτέλεση του υποέργου «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΖΗΜΙΩΝ ΚΑΙ ΦΘΟΡΩΝ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Π.Ε. … 2019» του έργου «ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΙ ΜΕ Τ. ΚΑ 2013ΕΠ4020001».
ΑΕΠΠ/49/2020
Επισκευή χώρων στάθμευσης....Επειδή, κατά την αρχική μορφή της κρίσιμης διάταξης της παρ. 2 του άρθρου 103 «Πρόσκληση για υποβολή δικαιολογητικών» του Ν. 4412/2016, όπως ίσχυε την ημερομηνία δημοσίευσής του Ν. στο ΦΕΚ ήτοι στις 08.08.2016, οριζόταν πως εάν η αναθέτουσα αρχή διαπιστώσει αφενός «ότι δεν προσκομισθούν τα δικαιολογητικά κατακύρωσης» αφετέρου «πως υπάρχουν ελλείψεις σε αυτά που υποβλήθηκαν», τότε οφείλει αυτή να παράσχει στον προσωρινό ανάδοχο, δια σχετικής έγγραφης ειδοποίησής του, αρχικά 5ήμερη προθεσμία (δυνάμενη να παραταθεί μάλιστα κατ’ ανώτατο όριο για 15 επιπλέον ημέρες εφόσον αιτιολογείται αυτό επαρκώς) «προκειμένου να τα προσκομίσει ή να τα συμπληρώσει». Κατά εκείνο το χρονικό διάστημα, η επίμαχη διάταξη συνιστούσε, κατά τις νομικές σταθμίσεις που κράτησαν στη σκέψη του νομοθέτη του Δικαίου των Δημοσίων Συμβάσεων [ΑΕΠΠ 8ο Κλιμάκιο 1271/2019 με παραπομπή στη ΣτΕ ΕΑ 37/2019], κάμψη της αρχής της τυπικότητας κατά το στάδιο αποσφράγισης και ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωση κατά νομοθετική θέληση, και στροφή στην αρχή της επιείκειας υπέρ του προσφέροντος εκείνου η (Τεχνική και η Οικονομική) Προσφορά του οποίου είχε –ήδη, να τονιστεί– κριθεί ως «η πλέον συμφέρουσα» κατά το επιλεγέν κριτήριο ανάθεσης του άρθρου 86 Ν. 4412/2016. Ανεξαρτήτως της κριτικής που θα μπορούσε να ασκηθεί για τη νομική επιλογή αυτή, αργότερα, κατά νέες σταθμίσεις, ο ίδιος νομοθέτης τροποποίησε εκτενώς την επίμαχη παρ. 2, με το άρθρο 43 παρ. 12β Ν. 4605/2019 (ΦΕΚ Α΄ 52) με ισχύ από 01.04.2019 και εφεξής, ήτοι καταλαμβάνουσα (η διάταξη) υπό τη νέα μορφή της την επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία λόγω του χρόνου ενάρξεως αυτής όπως αναφέρθηκε (βλ. σκέψη 5). Κατά την ορθή ερμηνεία της νέας διάταξης, ως έχει κριθεί [ΑΕΠΠ 8ο Κλιμάκιο 1428/2019], προκύπτει ρητά πλέον, υπό το φως και πάλι σταθμίσεων επιείκειας που υιοθετεί ο διοικητικός νομοθέτης των δημοσίων συμβάσεων επιλέγοντας κατά το διαγωνιστικό στάδιο αυτό την κάμψη της αρχής της τυπικότητας, ότι εφεξής εφόσον, αφενός υποβληθεί προς την Επιτροπή Διαγωνισμού «εντός της προθεσμίας της παραγράφου 1», ήτοι εντός της 10ήμερης προθεσμίας περί υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, αίτημα από τον προσωρινό ανάδοχο περί παράτασης της προθεσμίας αυτής, αφετέρου συνοδεύεται «με αποδεικτικά έγγραφα από τα οποία να αποδεικνύεται ότι έχει αιτηθεί αυτός τη χορήγηση των δικαιολογητικών» τότε, κατά δέσμια αρμοδιότητα, η αναθέτουσα αρχή οφείλει να χορηγήσει την παράταση συνολικά για την υποβολή ολόκληρου του αντίστοιχου (υπο)φακέλου [έχει δε κριθεί από την ως άνω Απόφαση της ΑΕΠΠ ότι από τεχνικής άποψης το σύστημα ΕΣΗΔΗΣ αφενός μεν επιτρέπει σε ένα και μόνο στάδιο την οριστική υποβολή του (υπο)φακέλου των «Δικαιολογητικών Κατακύρωσης» με τα αναγκαία έγγραφα, για τα οποία έχει τη δυνατότητα ο προσωρινός ανάδοχος να τα προσθέτει/αφαιρεί/αποθηκεύει μέχρι την οριστική υποβολή του φακέλου, αφετέρου δε δεν επιτρέπει τμηματικό άνοιγμα-αποσφράγισή του αλλά μόνον συνολικά όταν ολοκληρωθεί η υποβολή τους, οπότε παρέχει και αυτόματη ενημέρωση όλων των συμμετεχόντων], μάλιστα δε κατά θέληση του νομοθέτη «για όσο χρόνο απαιτηθεί για τη χορήγηση των δικαιολογητικών από τις αρμόδιες αρχές».(...)Επειδή, κατ’ ακολουθία, η Προδικαστική Προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή και να αναπεμφθεί ο διοικητικός φάκελος στη Διοίκηση.