ΘΕΜΑ: «Οδηγίες για την εκμετάλλευση της Ζώνης Λιμένα στα πλαίσια της παραχώρησης του ιδιαίτερου δικαιώματος χρήσης των χώρων αυτής»

Ορισμός Αποφαινομένων Οργάνων για την εκτέλεση του έργου «Αποκατάσταση κρηπιδότοιχου πρόσδεσης τουριστικών και αλιευτικών σκαφών χερσαίας ζώνης λιμένα Σκοπέλου».  

Κωδικοποίηση νομοθεσίας για την προστασία αιγιαλού, παραλίας, θάλασσας και ζώνης λιμένα από αυθαίρετες επεμβάσεις - καταλήψεις - Έλεγχοι και ενέργειες στελεχών Λιμενικών Αρχών.(ΑΔΑ: Ω8Α74653ΠΩ-Ο44)

Ζητείται η ανάκληση της 834/2022 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου  σύμβασης μεταξύ της .... ΑΕ (πρώτη προσφεύγουσα) και του οικονομικού φορέα ....A.E. (δεύτερος προσφεύγων), με αντικείμενο την «Παραχώρηση υπηρεσιών παραλαβής και διαχείρισης υγρών αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου των πλοίων που καταπλέουν στην θαλάσσια περιοχή αρμοδιότητας της ...Α.Ε.»,(...) Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει ότι με βάση τις μελέτες, τις αποφάσεις, τα σχέδια και εν γένει τα στοιχεία που προσκομίσθηκαν ενώπιόν του, αιτιολογείται επαρκώς η ανεπάρκεια ποσοτικώς και ποιοτικώς χώρων στον Λιμένα Πατρών για τη δραστηροποίηση και την τοποθέτηση μέσων και υποδομών περισσότερων παρόχων υπηρεσιών παραλαβής και διαχείρισης υγρών αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου πλοίων που προσεγγίζουν τον λιμένα. (...)Συνεπώς, η αιτιολογία της 18/10.3.2021 απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της Ο.Λ.ΠΑ. ΑΕ ότι στην προκειμένη περίπτωση συντρέχει ο λόγος του άρθρου 6 παρ. 1 περ. α΄ του Κανονισμού 2017/352 για τον περιορισμό του αριθμού των παρόχων, ήτοι η «σπανιότητα ή αποκλειστική χρήση της γης ή της παράκτιας ζώνης υπό την προϋπόθεση ότι ο περιορισμός είναι σύμφωνος με τις αποφάσεις ή τα σχέδια που συμφωνήθηκαν από τον διαχειριστικό φορέα του λιμένα», όπως η αιτιολογία αυτή διευκρινίσθηκε με τα προαναφερθέντα στοιχεία που προσκομίσθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, κρίνεται επαρκής. Για τους λόγους αυτούςΔέχεται τις προσφυγές ανάκλησης.

ΜΕΛΕΤΕΣ:Ανάθεση - Διαδικασία:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ιδιώτη για την εκπόνηση  περιβαλλοντικής μελέτης με τίτλο «Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση για την ορνιθοπανίδα» στο πλαίσιο της αδειοδότησης του έργου «Περιβαλλοντικό  Πάρκο της Περιφερειακής Ενότητας ….», το οποίο πρόκειται να λειτουργήσει εντός της Ζώνης Ειδικής Προστασίας με κωδικό του δικτύου Natura, καθόσον μη νομίμως ανετέθη η εκπόνηση της ανωτέρω μελέτης, διότι τόσο η προεπεξεργασία όσο και η ανάκτηση των αστικών αποβλήτων, ως μορφές διαχείρισης των αποβλήτων τις οποίες πρόκειται να εξυπηρετήσει η λειτουργία του Περιβαλλοντικού Πάρκου, ανήκουν πλέον στην αποκλειστική αρμοδιότητα των Περιφερειακών ΦΟΔΣΑ, οι οποίοι είναι αρμόδιοι είτε για την εκπόνηση όλων των αναγκαίων μελετών, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που απαιτούνται, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας για την περιβαλλοντική αδειοδότηση των οικείων έργων, είτε για την ανάθεσή τους σε τρίτους ιδιώτες, εφόσον δεν διαθέτουν οι ίδιοι το απαραίτητο προσωπικό. Συνεπώς, τέτοια αρμοδιότητα δεν διαθέτουν πλέον οι Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, οι οποίοι διαχειρίζονται μόνο τη συλλογή και τη μεταφορά των αποβλήτων στους χώρους προσωρινής ή τελικής επεξεργασίας (άρθρα 13 και 16 του ν. 4071/2012, ΦΕΚ Α΄ 85/2012).

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:..Με δεδομένα αυτά, η υπό κρίση δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον, η μεταξύ του ... και της αναδόχου σύμβαση δεν αναγράφει αναλυτικά κανένα από τα προβλεπόμενα στις περ. γ΄, δ΄ και ε΄ της πρώτης παραγράφου του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 (όπως ισχύει μετά την τροποποίησή της με το άρθρο 22 του ν. 4144/2013) στοιχεία, ήτοι τη συλλογική σύμβαση εργασίας στην οποία τυχόν υπάγονται οι εργαζόμενοι, το ύψος του προϋπολογισμένου ποσού που αφορά τις πάσης φύσεως νόμιμες αποδοχές αυτών και το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών με βάση τα προϋπολογισθέντα ποσά, παράλειψη που επάγεται την ακυρότητα της σύμβασης και την απόρριψη της σχετικής δαπάνης. Σημειωτέον ότι η αναγραφή των τετραγωνικών μέτρων των υπό καθαρισμό χώρων παρέλκει, αφού η ανάθεση αφορά σε καθαρισμό των εξωτερικών χώρων και εγκαταστάσεων της χερσαίας ζώνης λιμένα του εν λόγω Λιμενικού Ταμείου και όχι στον καθαρισμό εσωτερικών κτιριακών χώρων. Πέραν τούτων, στη σύμβαση δεν έχει περιληφθεί ειδικός όρος για την εφαρμογή της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου, όπως ρητώς απαιτείται από το άρθρο 22 παρ. 3 του ν. 4144/2013. Περαιτέρω, δεν προσκομίστηκε ένορκη βεβαίωση ενώπιον συμβολαιογράφου περί μη επιβολής σε βάρος της αναδόχου προστίμου για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας. Ωστόσο, ενόψει του ότι η 12367/16.7.2019, προγενέστερη της ανάθεσης, ένορκη βεβαίωση με το ανωτέρω περιεχόμενο είχε προσκομιστεί για τη συμμετοχή της αναδόχου σε έτερο διαγωνισμό του Δήμου ... και δεδομένου ότι η προσφορά της αναδόχου είχε τα προβλεπόμενα εκ του νόμου στοιχεία, ενώ από το άρθρο 3 της ειδικής συγγραφής υποχρεώσεων συνάγεται ότι η προσφορά αυτή αποτελεί συμβατικό στοιχείο, η αναθέτουσα αρχή συγγνωστώς υπέλαβε   ότι πληρούνταν οι προϋποθέσεις του νόμου για τη νόμιμη σύναψη της ανωτέρω σύμβασης και ότι δεν απαιτούνταν η επανάληψη των ανωτέρω στοιχείων στο κείμενο αυτής. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη πλην το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Εγκατάσταση κεραίας σταθμού κινητής τηλεφωνίας:Επειδή, από την συνδυασμένη ερμηνεία των προαναφερομένων διατάξεων συνάγεται ότι για την εγκατάσταση κεραίας σταθμού κινητής τηλεφωνίας στην ξηρά απαιτείται αφενός μεν η λήψη άδειας από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (Ε.Ε.Τ.Τ.), αφετέρου δε η έγκριση των δομικών κατασκευών που είναι απαραίτητες για την τοποθέτηση των κεραιών, η οποία χορηγείται από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία και ισοδυναμεί με οικοδομική άδεια. Οι διατάξεις, όμως αυτές δεν παρέχουν αρμοδιότητα στους δήμους, και ειδικότερα στο οικείο δημοτικό συμβούλιο, για τη χορήγηση άδειας εγκαταστάσεως συγκεκριμένης κεραίας κινητής τηλεφωνίας στην περιφέρεια του δήμου τους. Εξ άλλου, τέτοια αρμοδιότητα δεν προβλέπεται ούτε από τις παραπάνω διατάξεις του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα ή από κάποια άλλη διάταξη της κείμενης νομοθεσίας(....)Επειδή, όπως προκύπτει από το περιεχόμενο της 91/2016 πράξης, το ΔΣ …, ενεργώντας στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς του για την προστασία της δημόσιας υγείας, σύμφωνα με το άρθρο 75 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, εξέφρασε, κατ’ουσίαν, την αντίθεσή του για την εγκατάσταση κεραίας κινητής τηλεφωνίας σε κατοικημένη περιοχή του Δήμου. Ενόψει αυτού και λαμβανομένου υπόψη ότι από τις προπαρατεθείσες διατάξεις δεν αναγνωρίζεται αρμοδιότητα στα όργανα των ΟΤΑ για την εγκατάσταση των κεραιών (βλ ΣτΕ 475/2019) η ανωτέρω πράξη του ΔΣ … δεν επιφέρει οποιαδήποτε έννομη συνέπεια, και ως εκ τούτου, στερείται εκτελεστότητας και, επομένως, προσβάλλεται απαραδέκτως.Απορρίπτει την αίτηση.

Κατασκευή και δημοπράτηση έργου- συμπληρωματική σύμβαση: Για τους παραπάνω λόγους, στα πλαίσια της συμπληρωματικής σύμβασης θα πρέπει να γίνει η προετοιμασία των καταστημάτων του ισογείου προκειμένου να καταστεί δυνατή η ενοικίαση τους κατά την αμέσως επόμενη περίοδο και να ολοκληρωθούν οι εξωτερικώς επενδύσεις του κτιρίου στο σύνολό τους προκειμένου να μην επιβαρύνεται αισθητικά για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα η ιδιαίτερα σημαντική περιοχή του παλαιού ... Λιμένα των ... ... . Αναφορικά με τις εργασίες επένδυσης των όψεων, εξαιτίας του είδους και του πάχους των λίθων που προβλέπονταν στην εγκεκριμένη αρχιτεκτονική μελέτη, αλλά και του ιδιαιτέρως μεγάλου συνολικού ύψους των όψεων του κτιρίου, τα οποία δεν είχαν εκτιμηθεί επαρκώς στην αρχική μελέτη εφαρμογής και που οδήγησαν σε ιδιαίτερα μεγάλο βάρος που έπρεπε να στερεωθεί πάνω στον φέροντας οργανισμό, κρίθηκε τελικά αναγκαίο να γίνουν συμπληρωματικές εργασίες προκειμένου να ενισχυθεί η στήριξη των λιθοσωμάτων και να υλοποιηθεί με ασφάλεια η μεταφορά των φορτίων πάνω στο φυσικό έδαφος. Η επιλογή που έγινε στο στάδιο της αρχικής μελέτης εφαρμογής για την χρήση απλής σουηδικής ξυλείας στην κατασκευή των κουφωμάτων του εξωτερικού κελύφους ήταν ιδιαίτερα ατυχής για το είδος, την θέση, το μέγεθος και την σημασία του συγκεκριμένου κτιρίου, αφού κατά κοινή ομολογία , η χρήση της συγκεκριμένης κατηγορίας ξυλείας δεν συνάδει με τις ιδιαιτέρως αυξημένες συνθήκες διάβρωσης που επικρατούν στο βόρειο παραλιακό μέτωπο και που θα οδηγούσε πολύ σύντομα στην φθορά την απαξίωση και την αντικατάστασή τους. Για τους λόγους αυτούς προτείνεται τελικά να χρησιμοποιηθεί κατηγορία ξύλινου κουφώματος βιομηχανικής κατασκευής από ξυλεία τύπου μαόνι, που κρίνεται και η πλέον κατάλληλη επιλογή για κτίριο και τις συγκεκριμένες συνθήκες διάβρωσης. Στην περίπτωση αυτή υπάγονται οι εργασίες που προτείνονται με την παρούσα Συμπληρωματική Σύμβαση, η οποία επισυνάπτεται στον 3ο Α.Π.Ε. ... . Στο 3ο Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε. προβλέπονται για την συμπληρωματική σύμβαση, η εκτέλεση δώδεκα (12) Νέων Εργασιών, οι οποίες καθίστανται αναγκαίες για την ολοκλήρωση του φυσικού αντικειμένου ... Οι προαναφερόμενες μεταβολές, οι παραλείψεις και τα σφάλματα της Αρχικής Μελέτης είναι μικρές σε σχέση με το συνολικό τεχνικό αντικείμενο του έργου, το οποίο εκτελείται χωρίς αποκλίσεις από τη θέση που προέβλεπε η αρχική Τεχνική Έκθεση και επιτυγχάνεται η ανέγερση του κτιρίου .... ». Σε εκτέλεση της ανωτέρω απόφασης έχει ήδη υποβληθεί ενώπιον του Κλιμακίου σχέδιο συμπληρωματικής σύμβασης για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου.Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, οι εργασίες της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης δεν οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, αλλά, όπως ευθέως προκύπτει από το περιεχόμενο της αιτιολογικής έκθεσης του 3ου Α.Π.Ε., σε ηθελημένη αλλαγή της χρήσης δύο ορόφων του κτιρίου και σε σφάλματα και παραλείψεις της αρχικής μελέτης. Ως εκ τούτου, κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕλΣυνΤμ.6/46/2018

Οικοδομική άδεια- αίτηση ακυρώσεως...Επειδή, οι αιτούντες, φερόμενοι ως κάτοικοι … και συγκεκριμένα οικοδομής που έχει ανεγερθεί σε ακίνητο όμορο προς το ακίνητο που αφορά η προσβαλλόμενη πράξη, με έννομο συμφέρον ασκούν την υπό κρίση αίτηση. Παραδεκτώς δε προβάλλουν, μεταξύ άλλων, λόγους ακυρώσεως ερειδόμενους στον ισχυρισμό ότι το οικοδομούμενο ακίνητο δεν κείται, όπως θεωρεί η πολεοδομική αρχή, μέσα στα όρια του προϋφισταμένου του έτους 1923 οικισμού του …, αλλά περιλαμβάνεται σε ευρύτερη έκταση συνολικού εμβαδού 550 στρεμμάτων περίπου, η οποία κηρύχθηκε αναδασωτέα με την 844/22.3.1982 απόφαση του …(ΦΕΚ Δ΄ 357), και ως εκ τούτου εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων περί προστασίας των δασών και δασικών εκτάσεων που απαγορεύουν τη δόμηση. Το έννομο δε συμφέρον των αιτούντων για την προβολή των λόγων αυτών, δεν αναιρείται από το γεγονός ότι στην ευρύτερη περιοχή, η οποία κατά τα προβαλλόμενα έχει κηρυχθεί αναδασωτέα, με συνέπεια την απαγόρευση της δόμησης εντός αυτής, εμπίπτει και το ακίνητο στο οποίο έχει ανεγερθεί η οικοδομή, της οποίας ιδιοκτήτρια φέρεται η δεύτερη των αιτούντων και στην οποία κατοικούν αμφότεροι (πρβλ. ΣτΕ 6070/1996 Ολομ., 173/1998 Ολομ.). Τούτο διότι, κατά την έννοια του άρθρου 47 παρ. 1 του π. δ/τος 18/1989, το συμφέρον προς άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως δεν παύει να είναι έννομο από μόνο το γεγονός ότι ο αιτών φέρεται να έχει παραβιάσει διάταξη της κείμενης νομοθεσίας. Ο νόμος αποβλέπει, και αρκείται, στην ύπαρξη δεσμού που επιτρέπει στον αιτούντα να αμφισβητήσει την αντικειμενική νομιμότητα της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξεως, προκειμένου να επιτύχει αποτέλεσμα που καθ' εαυτό δεν αποδοκιμάζεται από την έννομη τάξη. Η θεραπεία της τυχόν παρανομίας της νομικής καταστάσεως του αιτούντος δεν επέρχεται με τη στέρηση του εννόμου συμφέροντος προς άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως αλλά με την δυνατότητα της διοικήσεως να επιβάλλει την άρση της παραβάσεως. Εξ άλλου, σε κάθε περίπτωση, συμφέρον στηριζόμενο σε ισχύουσα διοικητική πράξη είναι πάντοτε και εξ ορισμού έννομο, αφού διοικητική πράξη που δεν ανακλήθηκε ή ακυρώθηκε παράγει, κατά γενικό κανόνα, όλα τα έννομα αποτελέσματά της, μεταξύ των οποίων και το δικαίωμα του δικαιούχου να αξιώσει την επέλευση όλων των έννομων συνεπειών που απορρέουν από την ύπαρξή της. Ο έλεγχος δε της νομιμότητας της διοικητικής πράξεως, στην οποία ο αιτών στηρίζει το έννομο συμφέρον του, θα συνιστούσε ανεπίτρεπτο παρεμπίπτοντα έλεγχο του κύρους της και θα δημιουργούσε, κατ' αποτέλεσμα, μία άλλη δίκη εντός του πλαισίου της κυρίας δίκης που και δικονομικώς δυσχερής είναι και διεξάγεται χωρίς την τήρηση στοιχειωδών δικονομικών προϋποθέσεων για τον αιτούντα, ενόψει της αυτεπάγγελτης έρευνας της συνδρομής εννόμου συμφέροντος

Καταπολέμηση κουνουπιών...ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση των 187 και 188/2011 συναφών πράξεων του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Σύμφωνα με τη διάταξη του 2 του π.δ. 118/2007: «1. (…) 2. Στις περιπτώσεις ανοικτού διαγωνισμού, η διακήρυ­ξη, με την επιφύλαξη των τυχόν οριζομένων σε άλλες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, περιλαμβάνει τα ακόλουθα: α. (…) ιθ. Το σχέδιο της σύμβασης που θα υπογραφεί με τον προμηθευτή». Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 24 του ίδιου π.δ/τος «1. Μετά την ανακοίνωση κατακύρωσης ή ανάθεσης υπογράφεται και από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη η σύμβαση το κείμενο της οποίας επισυνάφθηκε στη διακήρυξη. ……..Δεν χωρεί οποιαδήποτε διαπραγμάτευση στο κείμενο της σύμβασης που επισυνάφθηκε στην διακήρυξη του διαγωνισμού, ούτε καθ’ οιονδήποτε τρόπο τροποποίηση ή συμπλήρωση της προσφοράς του προμηθευτή». Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι στο ουσιώδες περιεχόμενο της διακήρυξης διαγωνισμού περιλαμβάνεται το σχέδιο συμβάσεως, που πρόκειται να καταρτισθεί μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας διαγωνισμού. Τούτο επιβάλλεται προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι, που πρόκειται να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό να γνωρίζουν εκ των προτέρων τους όρους από τους οποίους θα διέπεται η προς κατάρτιση σύμβαση, παράλληλα δε εξασφαλίζεται έτσι η απαγόρευση των διαπραγματεύσεων επί του κειμένου της σύμβασης (πρβλ.ΣτΕ 1215/2009). Στην υπό κρίση περίπτωση, από το σύνολο των στοιχείων του φακέλου προκύπτει ότι στη διακήρυξη του διαγωνισμού δεν περιεχόταν σχέδιο συμβάσεως. Επομένως, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε ότι κωλυόταν η υπογραφή των υποβληθέντων ενώπιον του σχεδίων συμβάσεων για το λόγο αυτό πλην όμως το Τμήμα κρίνει περαιτέρω ότι η αιτούσα, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων σχημάτισε την πεπλανημένη, πλην όμως συγγνωστή, πεποίθηση ότι εφόσον η οικεία προκήρυξη περιελάμβανε όλους τους όρους με βάση τους οποίους θα υπογραφόταν η σύμβαση, δεν ήταν αναγκαία η επισύναψη σχεδίου αυτής στην οικεία διακήρυξη. Κατ΄ακολουθίαν τούτων το Τμήμα κρίνει ότι, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω, πρέπει η 188/2011 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου να ανακληθεί λόγω συγγνωστής πλάνης. Η συνδρομή συγγνωστής πλάνης εδράζεται κατά τη κρίση του Τμήματος πέραν των επί μέρους κατά τα ανωτέρω αναφερομένων λόγων, κυρίως στην ανάγκη που αντιμετωπίζονταν με τις ελεγχόμενες συμβάσεις, η οποία συνίστατο στην αντιμετώπιση του κινδύνου μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών στην περιοχή και στην εξ αυτού του κινδύνου δημιουργηθείσα πίεση στους αρμόδιους φορείς και τα όργανά τους προκειμένου να προφυλάξουν τους κατοίκους της περιοχής και να καθησυχάσουν την δικαιολογημένη και γνωστή στο πανελλήνιο κατά την συγκεκριμένη εποχή, ανησυχία τους..Ανακαλεί τις 187 και 188 Πράξεις του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου