Καθορισμός διαδικασίας, δικαιολογητικών και εντύπου διαβίβασης για την έγκριση παρεκκλίσεων από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης περιοχών.

Τροποποίηση της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/ 43538/1181/11-3-2020 «Καθορισμός διαδικασίας, δικαιολογητικών και εντύπου διαβίβασης για την έγκριση παρεκκλίσεων από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης περιοχών» (Β’ 1899).

Είδος και έκταση των έργων, που πρέπει να περιλαμβάνονται στα επενδυτικά προγράμματα ή/και προγράμματα χρηματοδοτικής μίσθωσης εξοπλισμού για τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων και εξοπλισμού των τουριστικών οργανωμένων κατασκηνώσεων (campings) τάξης Γ και ανώτερης, για να θεωρείται o εκσυγχρονισμός αυτός ως ολοκληρωμένης μορφής και να είναι δυνατή η εφαρμογή των ενισχύσεων του Ν. 2601/98.

Ν.4887/2022- ΦΕΚ: 16/Α/4.2.2022 άρθρο 130 παρ.6:6 Η υπ’ αριθμ. 58692/5.8.1998 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Ανάπτυξης (Β΄ 870) αναφορικά με το είδος και την έκταση των έργων που πρέπει να περιλαμβάνονται στα επενδυτικά προγράμματα ή και προγράμματα χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) εξοπλισμού για τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων και εξοπλισμού των τουριστικών οργανωμένων κατασκηνώσεων (campings) τάξης Γ΄ και ανώτερης, για να θεωρείται ο εκσυγχρονισμός αυτός ως ολοκληρωμένης μορφής και να είναι δυνατή η εφαρμογή των ενισχύσεων του ν. 2601/1998, διατηρείται σε ισχύ μέχρι την έκδοση της κοινής απόφασης, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 90 του παρόντος.

Αμοιβές μελετών δημοσίων έργων. Σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού των αμοιβών μελετητών της Μελέτης ανέγερση νέας πτέρυγας Διοίκησης Χειρουργείων....του ΠΓΝ ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης, η σχετική ένσταση των μελετητών θα πρέπει να απορριφθεί ως προς το μέρος αυτής που αφορά στην αναθεώρηση των ενδιάμεσων τμηματικών πληρωμών, προ της τελικής αμοιβής της μελέτης, διότι ορθά οι αρμόδιες Υπηρεσίες προέβησαν σε τέτοιου είδους αναθεώρηση καίτοι η σύμβαση της μελέτης καταρτίσθηκε υπό την ισχύ του ΠΔ 696/1974, πριν ορισμένες διατάξεις του τροποποιηθούν από αυτές του ΠΔ 515/1989. Αντίθετα, η ανωτέρω ένσταση θα πρέπει να γίνει δεκτή, ως προς το μέρος αυτής που αφορά στον τρόπο υπολογισμού των εκπτώσεων, διότι οι Υπηρεσίες μη ορθά δεν υπολόγισαν αυτές ξεχωριστά για κάθε ανεξάρτητο είδος εγκαταστάσεων, όπως, δηλαδή είχαν υπολογίσει και την αμοιβή αυτών. 

Δημοσίευση κανονιστικών πράξεων:..Επειδή στο άρθρο 37 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα ορίζονται τα εξής: "1. Το δημοτικό ή το κοινοτικό συμβούλιο μπορεί να εκδίδει τοπικές κανονιστικές αποφάσεις με τις οποίες : α. Καθορίζονται οι όροι για τη χρήση και τη λειτουργία των δημοτικών και κοινοτικών αγορών και των τόπων αγορών, των εμποροπανηγύρεων, των συστημάτων υδρεύσεως, αρδεύσεως και αποχετεύσεως, των αλσών και των κήπων, των κοιμητηρίων, των αθλητικών εγκαταστάσεων, των κέντρων νεότητας, των παιδικών χαρών, των παιδικών και βρεφικών σταθμών, των υγειονομικών σταθμών και των κέντρων παροχής κοινωνικών υπηρεσιών, των πολιτιστικών και πνευματικών κέντρων, των δημοτικών ή κοινοτικών λαϊκών κατοικιών, θερέτρων και τουριστικών εγκαταστάσεων, των πεζοδρομίων, των πλατειών και των λοιπών κοινόχρηστων χώρων. β. Ρυθμίζονται θέματα κυκλοφορίας και στάθμευσης των οχημάτων, ειδικών όρων δόμησης, καθαριότητας, προστασίας των κατοίκων από την ηχορύπανση, προστασίας των θαλασσών από πηγές ξηράς, των υπόγειων και των επίγειων υδάτινων αποθεμάτων από τη ρύπανση και γ. Ορίζονται οι όροι λειτουργίας των ψυχαγωγικών παιδιών, των θεάτρων, των κινηματογράφων και παρεμφερών επιχειρήσεων, των νυκτερινών κέντρων, των μπαρ και των συναφών καταστημάτων . . . 2. . . . 3. Οι διατάξεις, που προβλέπει η παρ. 1, δημοσιεύονται με ανάρτηση στις πινακίδες του δήμου ή της κοινότητας για την οποία συντάσσεται αποδεικτικό. Οι διατάξεις αυτές παραμένουν συνεχώς εκτεθειμένες σε χώρο του δημοτικού ή κοινοτικού καταστήματος, που είναι προσιτός στο κοινό. 4. . . .". Η τελευταία αυτή διάταξη αφορά μόνο τις τοπικές κανονιστικές αποφάσεις των δημοτικών ή κοινοτικών συμβουλίων της ως άνω παραγράφου 1 του άρθρου 37 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα και όχι τις κανονιστικές αποφάσεις των δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων για την επιβολή φόρων, τελών, δικαιωμάτων κ.λ.π., όπως είναι η προσβαλλόμενη απόφαση. Επομένως, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος και ο περαιτέρω προβαλλόμενος ισχυρισμός της αιτούσης, κατά τον οποίο οι προσβαλλόμενες αποφάσεις (τών οποίων απόσπασμα εστάλη ταχυδρομικώς στην αιτούσα) δεν αναρτήθηκαν με τους όρους του άρθρου 37 παρ. 3 εδ. β' του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (π.δ. 410/1995) σε εμφανές σημείο του Δήμου ούτε παρέμειναν αναρτημένες συνεχώς.Επειδή, σύμφωνα με τις προηγούμενες σκέψεις, οι προσβαλλόμενες αποφάσεις απέκτησαν νόμιμη υπόσταση με την δημοσίευσή τους στον οικείο πίνακα ανακοινώσεων του Δημοτικού Καταστήματος τού Δήμου ..., η οποία έλαβε χώρα στις 6.3.1998 και 19.5.1999 αντιστοίχως, η δε προβλεπόμενη στο άρθρο 46 παρ. 1 του π.δ. 18/1989 εξηκονθήμερη προθεσμία για την προσβολή τους με αίτηση ακυρώσεως άρχισε από την επομένη τών πιό πάνω δημοσιεύσεων. Συνεπώς, η κρινόμενη αίτηση, η οποία κατατέθηκε στο Διοικητικό Πρωτοδικείο ... στις 17.5.2000, δηλαδή μετά την πάροδο της πιο πάνω προθεσμίας, ασκήθηκε εκπροθέσμως και πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη.

Συντήρηση ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων Νοσοκομείου: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα άγεται κατ’ αρχήν στην κρίση ότι ο περί μη τήρησης της διαδικασίας του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005 λόγος διαφωνίας δεν ευσταθεί, αφού η Υ4β/Γ.Π.οικ.115194/Φ14-60/10.9.2007 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με την οποία εγκρίθηκε η ανάληψη από ιδιώτη της συντήρησης των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του Γενικού Νοσοκομείου ......., έφερε όλα τα αναγκαία κατά νόμο στοιχεία και περιελάμβανε τον προϋπολογισμό της υπό ανάθεση σύμβασης. Ωσαύτως απορριπτέος τυγχάνει ο λόγος, με τον οποίον προβάλλεται από το διαφωνούντα Επίτροπο ότι από την έκδοση της προαναφερόμενης απόφασης μέχρι τη σύναψη της από 14.8.2009 σύμβασης  με τη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρία είχε παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα, διότι, ενόσω η απόφαση του Υπουργού παρέμενε σε ισχύ, το Νοσοκομείο δεν κωλυόταν να προβεί στην ανάθεση της συντήρησης με τους καθοριζόμενους στην απόφαση αυτή όρους, καθώς και ο αναφερόμενος στο αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης λόγος, εφόσον, όπως προεκτέθηκε, η διάταξη του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005 δεν έχει την έννοια της υποχρέωσης της Αναθέτουσας Αρχής να συνάψει με τον ανάδοχο της συντήρησης σύμβαση μίσθωσης έργου. Αντιθέτως, βάσιμος παρίσταται ο λόγος διαφωνίας ότι η φερόμενη ως δικαιούχος εταιρία εξ αρχής δεν πληρούσε και εξακολουθεί να μην ανταποκρίνεται στον όρο για τη στελέχωση του συνεργείου συντήρησης, αφού, κατά τη ρητή διατύπωση της διακήρυξης του διαγωνισμού της 17.2.2009, ο ανάδοχος θα έπρεπε να διαθέσει στο Νοσοκομείο ηλεκτροτεχνίτες αμφότερων των Α΄ και Γ΄ ειδικοτήτων, ενόψει δε της δέσμευσης που η διακήρυξη αυτή, ως κανονιστική πράξη, συνεπάγεται για τη Διοίκηση και για τους διαγωνιζομένους, ο ισχυρισμός του Νοσοκομείου ότι, για την κάλυψη των αναγκών του, αρκούν οι ηλεκτροτεχνίτες μόνον της Α΄ ειδικότητας αλυσιτελώς προβάλλεται και δεν αίρει τη νομική πλημμέλεια, από την οποία πάσχει  εν προκειμένω τόσο η διαγωνιστική διαδικασία, όσο και η εκτέλεση της σύμβασης. Ως εκ του τελευταίου αυτού λόγου, επομένως, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Με δεδομένα όσα εκτέθηκαν πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Από το περιεχόμενο της ελεγχόμενης σύμβασης προκύπτει ότι, κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό, αυτή αν και φέρεται ως προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 συνιστά απευθείας ανάθεση από τον Δήμο ..... στην εταιρεία «…..» εκπόνησης μελετών και παροχής συναφών υπηρεσιών, η οποία διενεργήθηκε κατά παράβαση των διατάξεων του ν. 4412/2016. Συγκεκριμένα, από το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης και κυρίως από τη διαμόρφωση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλόμενων μερών, προκύπτει ότι δεν πρόκειται για περίπτωση συνεργασίας φορέων που εκκινούν από την ίδια αφετηρία συμφερόντων με σκοπό, με την αλληλοσυμπλήρωση αρμοδιοτήτων ή οικονομικοτεχνικών μέσων, την από κοινού εκτέλεση δημόσιας αποστολής τους. Το γεγονός δε ότι η συμμετοχή της συγκεκριμένης αναπτυξιακής εταιρείας γίνεται σε εκπλήρωση του κατά-στατικού της σκοπού, ο οποίος συνίσταται και στην επιστημονική και τεχνική στήριξη των Ο.Τ.Α., δεν αρκεί για την παραδοχή ότι τα συμβαλλόμενα μέρη εκκινούν από κοινή αφετηρία (Ε.Σ. VII Τμ. Πράξη 29/2016). Αντίθετα, προκύπτει ότι ο Δήμος ..... λειτουργεί ως αναθέτουσα αρχή που επιδιώκει, έναντι καταβολής ανταλλάγματος (55.000,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), τη σύνταξη εκ μέρους της αντισυμβαλλόμενης εταιρείας που επέχει απλώς θέση παρόχου υπηρεσιών, ελεγχόμενου ως προς την προσήκουσα υλοποίηση του συμβατικού αντικειμένου από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος, Υπηρεσίας Δόμησης και Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, της κύριας μελέτης (αρχιτεκτονικής, στατικής, ηλεκτρομηχανολογικής) και των υποστηρικτικών μελετών (τοπογραφικής, γεωλογικής, γεωτεχνικής) καθώς επίσης την παροχή συναφών τεχνικών υπηρεσιών (σύνταξη τευχών δημοπράτησης και Σ.Α.Υ.-Φ.Α.Υ.) για το έργο «Ανέγερση Κλειστού Κολυμβητηρίου …». Η ουσιαστική συμβολή, μάλιστα, του Δήμου εξαντλείται στη χρηματοδότηση της σύμβασης, καθώς η εκτέλεση των απαιτούμενων ενεργειών για την εξασφάλιση των αδειοδοτήσεων και εγκρίσεων από τους αρμόδιους φορείς, που αναγράφεται μεταξύ των υποχρεώσεών του, συνιστά όλως τυπική συνεισφορά (υποβολή αιτήσεων προς τους αρμόδιους φορείς), δεδομένου ότι από το συμβατικό κείμενο συνάγεται ότι σε περίπτωση που απαιτηθούν περαιτέρω ενέργειες για τη λήψη αυτών, αυτές θα διεκπεραιωθούν από την αντισυμβαλλόμενη αναπτυξιακή εταιρεία, η οποία αναλαμβάνει να τον συνδράμει και σε αυτό το σκέλος. Ομοίως, η συγκέντρωση των απαραίτητων στοιχείων και πληροφοριών, που επίσης συμπεριλαμβάνεται στις υποχρεώσεις του Δήμου, ανάγεται σε προαπαιτούμενη ενέργεια για την εκπόνηση οιασδήποτε μελέτης (κάθε εργοδότης παραδίδει στον ανάδοχο τα ήδη υπάρχοντα στοιχεία που σχετίζονται με την εκπονούμενη μελέτη) και δεν αποτελεί ισόρροπη, αλλά όλως συμπληρωματική συμβολή στην εκτέλεση του συμβατικού αντικειμένου. Στην ερμηνευτική εκδοχή περί του αληθούς χαρακτήρα της επίμαχης σύμβασης συνηγορούν, άλλωστε, αφενός μεν η επιβάρυνση του ποσού του προϋπολογισμού αυτής με Φ.Π.Α., ο οποίος επιβάλλεται στις δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών, όχι όμως και στις προγραμματικές συμβάσεις, αφετέρου δε το γεγονός ότι η υλοποίηση του συμβατικού αντικειμένου δεν προϋποθέτει την περαιτέρω σύναψη εκτελεστικών συμβάσεων, αλλά εξαντλείται στην εκτέλεση αυτής (Ε.Σ. VII Τμ. Πράξη 29/2015, ΚΠΕΔ VII Τμ. 17/2017, 248, 12/2016, 350/2015). Αποκλειομένης, εξάλλου, της νομικής φύσης αυτής ως σύμβασης συνεργασίας υπό την έννοια του άρθρου 12 παρ. 4 του ν. 4412/2016, καθόσον η έννοια της συνεργασίας στο άρθρο αυτό συνίσταται, ομοίως, στη διασφάλιση εκπλήρωσης ορισμένης αποστολής δημόσιας υπηρεσίας κοινής στους μετέχοντες φορείς, αλλά και λόγω της, έστω, μειοψηφικής συμμετοχής ιδιωτικών φορέων στη μετοχική σύνθεση της αντισυμβαλλόμενης αναπτυξιακής εταιρείας, ήτοι των με α/α 17 έως 40 μετεχόντων συλλόγων και αγροτικών συνεταιρισμών (για τη νομική μορφή των αγροτικών συνεταιρισμών ως ν.π.ι.δ. με εμπορική ιδιότητα προέβλεπε αρχικά ο ν. 2810/2000 - Α΄108 και ήδη ο ν. 4384/2016-Α΄78, οι δε μετέχοντες σύλλογοι αποτελούν ν.π.ι.δ. που διέπονται από τις διατάξεις του ΑΚ περί σωματείων) χωρίς τούτο να επιβάλλεται από νομοθετική διάταξη, καθώς επίσης της συναγόμενης από τις διατάξεις του καταστατικού της ευρείας αυτονομίας δράσης αυτής, η έμμεση, μόνο, επιρροή στην οποία από τους μετέχοντες στο κεφάλαιο αυτής δήμους, όπως προεκτέθηκε, δεν καθιστά τον επ’ αυτής έλεγχο ανάλογο εκείνου που ασκούν στις δικές τους υπηρεσίες, η συγκεκριμένη σύμβαση δεν εμπίπτει σε κανέναν από τους αναφερόμενους στο άρθρο 12 του ν. 4412/2016 συμβατικούς τύπους, τους οποίους ο νόμος αυτός εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του. Παρά την αναφορά, συνεπώς, στο συμβατικό κείμενο ότι η σύμβαση συνήφθη υπό τους όρους των άρθρων 11 και 12 του ν. 4412/2016, κατά περιγραφή, μόνο, των εν λόγω διατάξεων αυτή εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής τους. Η ελεγχόμενη σύμβαση λοιπόν, φέρει τα χαρακτηριστικά της, κατά τον ορισμό του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 9α΄ του ν. 4412/2016, δημόσιας σύμβασης εκπόνησης μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, δεδομένου ότι αφορά στο αποτέλεσμα αναλυτικής επιστημονικής έρευνας σε συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο με σκοπό την παραγωγή έργου (την ανέγερση της συγκεκριμένης αθλητικής εγκατάστασης), καθώς επίσης στην παροχή γνώσεων και ικανοτήτων με τη διάθεση συγκεκριμένου επιστημονικού προσωπικού και άλλων μέσων επί ορισμένου χρόνου με αντικείμενο τη σύνταξη των απαραίτητων εντύπων (τεύχη δημοπράτησης, φάκελος και σχέδιο ασφάλειας και υγείας) στο πλαίσιο της -συνακόλουθης- διαδικασίας εκτέλεσης του έργου. Το συγκεκριμένο αντικείμενο είναι ανοιχτό στον ανταγωνισμό και παρέχεται ελεύθερα στον ιδιωτικό τομέα από οποιονδήποτε δραστηριοποιούμενο στο σχετικό τομέα μελετητή και πάροχο που κατέχει τα απαιτούμενα προσόντα. Προς τον σκοπό αυτό, άλλωστε, έχει πλέον καταργηθεί (από την έναρξη ισχύος του ν. 4412/2016) η προβλεπόμενη στο άρθρο 268 παρ. 1 και 2 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων δυνατότητα απευθείας ανάθεσης παροχής υπηρεσίας, ο προϋπολογισμός της οποίας δεν υπερέβαινε το ποσό των 45.000,00 ευρώ  και σε ετήσια βάση το ποσό των 150.000,00 ευρώ, σε κοινωφελείς δημοτικές επιχειρήσεις και σε αναπτυξιακές εταιρείες Ο.Τ.Α.. Στο πλαίσιο αυτό, για την ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης, ως σύμβασης εκπόνησης μελετών και παροχής συναφών τεχνικών υπηρεσιών συμβατικής αξίας (χωρίς Φ.Π.Α.) 44.354,84 ευρώ, ο Δήμος όφειλε να διενεργήσει τουλάχιστον συνοπτικό διαγωνισμό (άρθρα 116 και 117 ν.4412/2016). Αντιθέτως, ο Δήμος προέβη στην απευθείας ανάθεσή της με τη μορφή της προγραμματικής σύμβασης του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, δεν μπορεί δε να θεωρηθεί, με βάση το πραγματικό της υπόθεσης, ότι συνέτρεξαν οι προϋποθέσεις, ώστε να δικαιολογείται η ανάθεση χωρίς διαγωνιστική διαδικασία.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/13/2018