Δημοσίευση απόφασης δημοτικού συμβουλίου:.Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, με την προσβαλλομένη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου ... (υπ' αριθμ. 111/28-9-1992) εκηρύχθη αναγκαστική απαλλοτρίωση τριών τμημάτων ισαρίθμων ιδιοκτησιών του αιτούντος κειμένων εντός του οικισμού της ... προς τον σκοπό της διανοίξεως δημοτικής οδού. Στην απόφαση όμως αυτή δεν γίνεται μνεία κτηματολογικού διαγράμματος και κτηματολογικού πίνακα καθώς και σχετικής μελέτης, τα οποία να έχουν συνταχθεί προ της λήψεως της προσβαλλομένης αποφάσεως. Και ναι μεν μεταξύ των στοιχείων του φακέλου, τον οποίο απέστειλε ο καθ' ου η αίτηση Δήμος, υπάρχουν ο από 3-11-1992 κτηματολογικός πίνακας και το άνευ ημερομηνίας τοπογραφικό διάγραμμα του πολιτικού μηχανικού ..., πλην όμως τα στοιχεία αυτά, πέραν του ότι δεν μνημονεύονται, όπως απαιτεί ο νόμος, στο σώμα της προσβαλλομένης αποφάσεως του δημοτικού συμβουλίου, το μεν πρώτο είναι μεταγενέστερο της προσβαλλομένης αποφάσεως, το δε δεύτερο δεν φέρει καν ημερομηνία εκδόσεως. Εξ άλλου, ούτε στην προσβαλλομένη απόφαση μνημονεύεται ούτε στα στοιχεία του φακέλου υπάρχει μελέτη του έργου που πρόκειται να εκτελεσθεί, ενώ ο ισχυρισμός του καθ' ου η υπό κρίση αίτηση Δήμου ότι δεν απητείτο η σύνταξη μελέτης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Λόγω των παραλείψεων αυτών, οι οποίες συνιστούν παραβάσεις ουσιωδών τύπων της διαδικασίας, η προσβαλλομένη απόφαση είναι πλημμελής, όπως βασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση.Επειδή, κατ' ακολουθίαν, η προσβαλλομένη υπ' αριθμ. 111/28-9-1992 απόφαση του δημοτικού συμβουλίου ..., λόγω των περιγραφομένων στις προηγούμενες σκέψεις παραβάσεων ουσιωδών τύπων της διαδικασίας εκδόσεώς της, πρέπει να ακυρωθεί, κατ' αποδοχήν της υπό κρίση αιτήσεως, παρέλκει δε ως αλυσιτελής η έρευνα των λοιπών προβαλλομένων λόγων ακυρώσεως, ενώ, μετά την ακύρωση της προσβαλλομένης αποφάσεως του δημοτικού συμβουλίου ..., αποβαίνουν ακυρωτέες και οι συμπροσβαλλόμενες υπ' αριθμ. 17383/23-12-1992 απόφαση του Νομάρχη ... και υπ' αριθμ. 8966/31-3-1993 απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, με τις οποίες απερρίφθησαν σιωπηρώς οι συναφείς ισχυρισμοί που είχε προβάλει ο αιτών με τις προσφυγές του.

Δημοσίευση ατομικής διοικητικής πράξης:..Επειδή, η προσβαλλόμενη με την υπό κρίση αίτηση απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ..., με την οποία αποφασίσθηκε η απομάκρυνση των μνημείων και η εκταφή των νεκρών από το Νεκροταφείο της ..., είναι ατομική διοικητική πράξη γενικού περιεχομένου και συνεπώς, προκειμένου η απόφαση αυτή να αποκτήσει νόμιμη υπόσταση, έπρεπε να δημοσιευθεί σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 83 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα που προαναφέρθηκε. Απητείτο δηλαδή η δημοσίευση στο δημοτικό κατάστημα πίνακα περιέχοντος, μεταξύ των άλλων, και περίληψη του περιεχομένου της αποφάσεως αυτής. Μεταξύ των στοιχείων του φακέλου όμως που απεστάλησαν στο Δικαστήριο από την Διοίκηση περιλαμβάνεται μεν το από 25.2.1992 αποδεικτικό τοιχοκολλήσεως πίνακα, το οποίο αναφέρει μόνο το θέμα που συζητήθηκε στην από 24.2.1992 συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου ... δηλ. την "απομάκρυνση των μνημείων από το Παλαιό Νεκροταφείο της ...", δεν περιλαμβάνεται όμως ο προβλεπόμενος από την προαναφερθείσα διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 83 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα πίνακας, με την περίληψη της υπ' αριθ.42/1992 αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου ..., για τη δημοσίευση της οποίας συνετάγη το ως άνω από 25.2.192 αποδεικτικό. Το στοιχείο αυτό είναι ουσιώδες για την κρίση του Δικαστηρίου για το αν η ως άνω απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ..., η οποία προσβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση ακυρώσεως, δημοσιεύθηκε ή όχι με νόμιμο τρόπο και κατά συνέπεια αν απέκτησε ή όχι νόμιμη υπόσταση. Συντρέχει επομένως νόμιμος λόγος εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως που να υποχρεώνει το Δήμο ... να αποστείλει στο Δικαστήριο τον προαναφερθέντα πίνακα εντός 20 ημερών από της κοινοποιήσεως σε αυτόν της παρούσας αποφάσεως, οριζομένης ως νέας δικασίμου για την εκδίκαση της κρινομένης αιτήσεως της 13.11.1995, διατάσσεται δε η κοινοποίηση της αποφάσεως αυτής και στους αιτούντες.

Απόφαση κοινοτικού συμβουλίου- μη επαρκής αιτιολόγηση:..Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, αναφέρεται στην προσβαλλόμενη απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου ... ότι στο σημείο, όπου το απαλλοτριούμενο τμήμα της ιδιοκτησίας του αιτούντος (προαύλιο εμβαδού 15,2 τ.μ. με λιθοδομή όγκου 3,5 κ.μ.) ο χώρος είναι στενός, με αποτέλεσμα να καθίσταται δύσκολη η διέλευση μεγάλων οχημάτων, προκειμένου δε να διευρυνθεί ο χώρος αυτός και να διευκολυνθεί η κυκλοφορία στο εν λόγω "σταυροδρόμι", απ' όπου ξεκινούν οι δρόμοι προς το ανατολικό τμήμα του χωριού και προς την περιοχή "...", είναι αναγκαία η υπό κρίση απαλλοτρίωση. Όμως, τα ανωτέρω αναφερόμενα δεν συνιστούν επαρκές αιτιολογικό έρεισμα της προσβαλλομένης απαλλοτριωτικής πράξεως, διότι δεν εξειδικεύονται οι συγκεκριμένες κυκλοφοριακές ανάγκες, που προορίζεται να εξυπηρετήσει η απαλλοτριούμενη ιδιοκτησία του αιτούντος (όπως η δημιουργία χώρου ελιγμών και στροφών των διασταυρουμένων οχημάτων ή ποιές είναι, εν προκειμένω, οι εξυπηρετούμενες κατευθύνσεις και πορείες των διερχομένων αυτοκινήτων). Ειδικότερα δε, από τα υπάρχοντα στο φάκελο στοιχεία (φωτογραφίες και σχεδιαγράμματα του χώρου) προκύπτει ότι ο μεν δρόμος προς την περιοχή "..." δεν συναντά το απαλλοτριούμενο τμήμα, αλλά ξεκινά από σημείο κείμενο πριν απ' αυτό, ο δε δρόμος προς το ανατολικό τμήμα του χωριού διέρχεται παραπλεύρως της οικίας του αιτούντος και πάντως, δεν μεταβάλλεται το πλάτος του με την εν λόγω απαλλοτρίωση, διότι και από τις δύο πλευρές αυτού υπάρχουν κτίσματα χωρίς ακάλυπτο χώρο. Όσον αφορά δε το σημείο εισόδου προς τη λεγόμενη "πλατεία" (αδιέξοδος χώρος κατά τους ισχυρισμούς του αιτούντος οι οποίοι δεν απεκρούσθησαν από τη Διοίκηση), όπως προκύπτει από σχετική φωτογραφία, απ' αυτό διέρχονται ακόμα και μεγάλα οχήματα, όπως μπετονιέρα (βλ. άποψη μειοψηφήσαντος Κοινοτικού Συμβούλου ...). Περαιτέρω, οι προσβαλλόμενες αποφάσεις δεν αιτιολογούνται επαρκώς και ως προς τις συνέπειες της απαλλοτριώσεως επί της υπόλοιπης ιδιοκτησίας του αιτούντος, ενόψει των ισχυρισμών αυτού, που προβλήθηκαν ενώπιον του Νομάρχου και του Υπουργού, για την υποβάθμισή της λόγω αποστερήσεως του μοναδικού αυτής προαυλίου (βεράντας), καθώς και ενόψει του ότι δύο εδαφικές λωρίδες, συνολικής εκτάσεως 2,66 τ.μ., από τον επίμαχο απαλλοτριούμενο χώρο, παραχωρήθηκαν στην κοινή χρήση, ως κοινοτικός δρόμος, από τον αιτούντα (βλ. την υπ' αριθ. 2047/2-7-1992 δήλωση παραχωρήσεως ενώπιον της Συμβολαιογράφου ...) και με την κατεδάφιση των αντιστοίχων στις ανωτέρω παραχωρηθείσες εδαφικές λωρίδες λιθοδομών, σύμφωνα με τις υπάρχουσες στο φάκελο φωτογραφίες, επήλθε απότμηση των ακραίων τμημάτων του επίμαχου προαυλίου. Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, οι προσβαλλόμενες πράξεις δεν είναι επαρκώς αιτιολογημένες, την έλλειψη δε αυτή της αιτιολογίας δεν δύνανται να αναπληρώσουν μεταγενεστέρως το υπ' αριθ. 491/13-11-1992 έγγραφο της Κοινότητας προς το Δικαστήριο με τις απόψεις της επί της αιτήσεως αναστολής, καθώς και το κατατεθέν την 11-12-1996 υπόμνημα αυτής (βλ. Σ.τ.Ε. 3862/1986). Συνεπώς, για το λόγο τούτο, βασίμως προβαλλόμενο, η προσβαλλόμενη απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου, καθώς και η νομαρχιακή και η υπουργική, που απέρριψαν προσφυγές του αιτούντος, πρέπει να ακυρωθούν, παρέλκει δε ως αλυσιτελής η έρευνα των λοιπών προβαλλομένων λόγων.

Αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτου:..Επειδή, με τα δεδομένα αυτά και συμφώνως προς τα προαναφερθέντα εφ΄ όσον η προσβαλλομένη απόφασις δεν εδημοσιεύθη αυτουσία δεν δύναται να θεωρηθεί ότι έλαβε νόμιμον υπόστασιν και ότι ετελειώθη, νομίμως, η διαδικασία κηρύξεως της επιδίκου απαλλοτριώσεως. Συνεπώς, δια τον λόγον αυτόν, ο οποίος εξετάζεται, κατά παγίαν νομολογίαν (βλ. ΣτΕ: 859/97 κ.ά.) αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριον πρέπει να γίνει δεκτή, η υπό κρίσιν αίτησις, η οποία, λόγω της μη κατά τα ήδη εκτεθέντα, αυτουσίου, δημοσιεύσεως της προσβαλλομένης απαλλοτριωτικής αποφάσεως και της μη νομίμου τελειώσεως της διαδικασίας κηρύξεως της επιδίκου απαλλοτριώσεως, ασκείται εμπροθέσμως, να ακυρωθεί η προσβαλλομένη υπ΄ αρ. 30/1995 απόφασις του Κοινοτικού Συμβουλίου της προαναφερθείσης Κοινότητος και δια λόγους ασφαλείας δικαίου (βλ.ΣτΕ 3941/98 κ.ά.) και οι επίσης προσβαλλόμενες υπ΄ αρ.πρ. 7/24.11.95 απόφασις της Επιτροπής του άρθρου 18 του ν. 2218/1994 και υπ΄αρ.πρ. 4931/6.3.96 του Υπ. Εσωτερικών, καθ΄ ό μέρος οι πράξεις αυτές αφορούν εις την κήρυξιν αναγκαστικής απαλλοτριώσεως του ακινήτου του οποίου φέρεται ιδιοκτήτης ο ήδη αιτών και να παραλειφθεί η εξέτασις των προβαλλομένων λόγων ακυρώσεως ως αλυσιτελής.

Έκδοση οικοδομικής άδειας -Αίτηση ακυρώσεως: Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου και την 3537/26-10-2009 έκθεση απόψεων της Διεύθυνσης Πολεοδομίας της ΝΑ ... προς το Δικαστήριο, προκύπτει ότι η Πολεοδομική Αρχή δεν εξέφερε δική της αιτιολογημένη κρίση για την ύπαρξη και τα όρια του οικισμού, αλλά στηρίχθηκε αποκλειστικά «στο από 20-6-1978 τοπογραφικό διάγραμμα το οποίο συνετάγη από αρμόδια τριμελή επιτροπή με την 599/25-1-1977 απόφαση του τότε Νομάρχη ...» και ως εκ τούτου, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην 5η σκέψη, η προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια δεν εκδόθηκε νομίμως. Κατ’ ακολουθίαν, εσφαλμένως η εκκαλουμένη απόφαση έκρινε τα αντίθετα και για τον λόγο αυτό που προβάλλεται βασίμως πρέπει να εξαφανισθεί, ενώ παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών λόγων εφέσεως. Κατόπιν, τούτου πρέπει να εξετασθεί η αίτηση ακυρώσεως, να γίνει δεκτός ο σχετικός προβληθείς λόγος ακυρώσεως και, δεκτής γενομένης της αιτήσεως ακυρώσεως, να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια, ενώ παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών λόγων ακυρώσεως. 

Δημοσίευση πράξης κανονιστικού χαρακτήρα:..Επειδή, δεδομένου ότι η προσβαλλόμενη Τ.Υ. οικ. 7278/21-10-1999 απόφαση του Νομάρχη …, η οποία, κατά τα ανωτέρω, έχει κανονιστικό χαρακτήρα, δεν δημοσιεύθηκε, η απόφαση αυτή δεν έλαβε νόμιμη υπόσταση. Περαιτέρω, εφόσον η εν λόγω απόφαση είναι ανυπόστατη, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι κινήθηκε με οποιονδήποτε τρόπο για τους αιτούντες η προθεσμία για την άσκηση κατ’ αυτής αιτήσεως ακυρώσεως (πρβλ. ΣτΕ 1627/2010, 2103/2006, 2759/2003, 859/1997, 3327/1991 κ.ά.). Επομένως, εμπροθέσμως προσβάλλεται η παραπάνω απόφαση, η οποία, εξάλλου, για τον αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενο λόγο ότι δεν δημοσιεύθηκε και, συνεπώς, δεν έλαβε νόμιμη υπόσταση, πρέπει, για λόγους ασφαλείας δικαίου, να ακυρωθεί, αφού, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, έτυχε εφαρμογής, ενόψει του ότι η διοίκηση την υπέλαβε ως ισχύουσα κατά την έκδοση της 1573/14.8.2002 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας … (πρβλ. ΣτΕ 1627/2010, 859/1997, 3008/ 1996).Επειδή, όπως έχει κριθεί, οι αποφάσεις με τις οποίες ασκείται έλεγχος νομιμότητας σε ανυπόστατες πράξεις στερούνται εκτελεστότητας (βλ. ΣτΕ 2800/2008, 2569/2002, 129/1999, πρβλ. και ΣτΕ 2353/2009, Ολομ. 1925/2002). Κατά συνέπεια, η 1488/7.2.2005 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας .., που εκδόθηκε κατόπιν της προσφυγής των αιτούντων και με την οποία ασκήθηκε έλεγχος νομιμότητας στην προσβαλλόμενη απόφαση του Νομάρχη .., δεν είναι εκτελεστή πράξη, και, για το λόγο αυτό, η υπό κρίση αίτηση, κατά το μέρος που στρέφεται κατ’ αυτής, είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη.

Τροποποίηση καταστατκού οικοδομικού συνεταιρισμού:..Επειδή, όπως προκύπτει από τις διατάξεις των άρθρων 22 και 5 παρ. 5 του π.δ. 93/1987 (52 Α’), απαιτείται δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της απόφασης με την οποία εγκρίνεται η τροποποίηση καταστατικού οικοδομικού συνεταιρισμού, για την προσαρμογή του καταστατικού αυτού στις διατάξεις του πιο πάνω π.δ/τος. Περαιτέρω, η οριζόμενη στο άρθρο 46 παρ. 1 του π.δ. 18/1989 εξηκονθήμερη προθεσμία για την άσκηση αίτησης ακυρώσεως κατά της παραπάνω απόφασης αρχίζει, προκειμένου για τρίτους, όπως ο αιτών, που προβάλλει ότι θίγεται από την απόφαση αυτή, από τη δημοσίευση της απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (φ. 136 Β’/1-3-1994). Συνεπώς, η κρινόμενη άιτηση, η οποία κατατέθηκε στη Γραμματεία του Συμβουλίου της Επικρατείας στις 7-6-1994, δηλαδή μετά την πάροδο της πιο πάνω προθεσμίας, πρέπει να απορριφθεί ως εκπρόθεσμη.

Επειδή, μετά την άσκηση της κρινόμενης αίτησης δημοσιεύθηκε η 1679/2015 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση ακυρώσεως κατά της προσβαλλόμενης κοινής απόφασης. Συνεπώς, η κρινόμενη αίτηση δεν έχει πλέον αντικείμενο και για το λόγο αυτό πρέπει να απορριφθεί.

Δημοσίευση κανονιστικής πράξης:..Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η προσβαλλόμενη πράξη, η οποία έχει κανονιστικό περιεχόμενο, δεν δημοσιεύθηκε, όπως απαιτείται από τις ανωτέρω διατάξεις των άρθρων 83 παρ. 6 και 106 του Δ.Κ.Κ. (βλ. ιδίως 49157/10.12.2002 και 49289/11.12.2002 έγγραφα του καθ’ ου δήμου προς το Δικαστήριο). Ενόψει αυτού, και δεδομένου ότι η επίδικη ρύθμιση εφαρμόζεται από τον καθ’ ου δήμο, η προσβαλλόμενη πράξη πρέπει να ακυρωθεί, χωρίς, λόγω του ανυποστάτου της, να τίθεται θέμα προθεσμίας ασκήσεως της κρινόμενης αιτήσεως, όπως αβασίμως προβάλλει ο καθ’ ου δήμος (βλ. ΣτΕ 1152/1999), ενώ παρέλκει η εξέταση των λόγων ακυρώσεως. Για τον ίδιο λόγο, εξάλλου, δεν εξετάζεται κατά πόσον με την πράξη αυτή εισάγεται πράγματι πολεοδομική και όχι κυκλοφοριακή ρύθμιση και συνεπώς κατά πόσον αρμόδιο προς εκδίκαση της υποθέσεως είναι όχι το παρόν, αλλά το Ε Τμήμα του Δικαστηρίου (πρβλ. ΣτΕ 3408/2001, Ολ.).

Αποφάσεις δημοτικού συμβουλίου- αίτηση ακυρώσεως:Επειδή, στον φάκελο της υπόθεσης περιλαμβάνονται δύο «αποδεικτικά δημοσιεύσεως αποφάσεων» του Δήμου ..., σύμφωνα με τα οποία στις 18.11.1998 τοιχοκολλήθηκαν «στο προς τούτο προορισμένο μέρος» του Δημοτικού Καταστήματος του Δήμου ... αντίγραφα του πρακτικού 14 της από 17.11.1998 συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου του ανωτέρω Δήμου, «όπου είναι [καταχωρημένες]» οι προσβαλλόμενες αποφάσεις 251 και 252/1998 της ανωτέρω δημοτικής αρχής. Τα εν λόγω αποδεικτικά φέρουν το ονοματεπώνυμο και την υπογραφή του δημοτικού κλητήρα, ο οποίος διενήργησε την τοιχοκόλληση, καθώς και τα ονοματεπώνυμα και τις υπογραφές των δύο παρισταμένων μαρτύρων. Με την κατά τα ανωτέρω τοιχοκόλληση, η οποία μάλιστα υπερέβαινε τις απαιτήσεις του νόμου εφ’ όσον δημοσιεύθηκαν ολόκληρες και όχι απλώς πίνακας με τον αριθμό και τα ουσιώδη στοιχεία τους, οι προσβαλλόμενες πράξεις απέκτησαν, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, νόμιμη υπόσταση, άρχισε δε από την επομένη 19.11.1998 και η εξηκονθήμερη προθεσμία προσβολής τους με αίτηση ακυρώσεως από την αιτούσα, τρίτη ως προς τις προσβαλλόμενες. Η κατά τα ανωτέρω προθεσμία έληξε στις 18.1.1999, εξηκοστή πρώτη ημέρα από της ενάρξεώς της εφ’ όσον η εξηκοστή ημέρα (17.1.1999) ήταν κατά νόμο εξαιρετέα (Κυριακή). Συνεπώς, η κρινόμενη αίτηση, η οποία ασκήθηκε με την κατάθεση του δικογράφου στο Συμβούλιο της Επικρατείας στις 26.5.1999, είναι απορριπτέα ως εκπρόθεσμη. Και ναι μεν προβάλλει η αιτούσα, με το από 22.6.2011 υπόμνημα, το οποίο υπεβλήθη εντός της ταχθείσης κατά τη συζήτηση προθεσμίας, ότι η τυχόν απόρριψη της αιτήσεως ως εκπρόθεσμης αντίκειται στα άρθρα 20 παρ. 1 του Συντάγματος και 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ (διάταξη εφαρμοστέα εν προκειμένω εφ’ όσον η αιτούσα, η οποία εκμεταλλεύεται ξενοδοχειακό συγκρότημα στην περιοχή, ισχυρίζεται ότι από τις προσβαλλόμενες πράξεις θίγονται περιουσιακής φύσεως – και συνεπώς, «αστικής φύσεως» κατά την έννοια της διάταξης αυτής - δικαιώματά της), είναι, όμως, οι ισχυρισμοί αυτοί απορριπτέοι ως αβάσιμοι, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην προηγούμενη σκέψη.Επειδή, κατόπιν τούτων, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση και να γίνει δεκτή η ασκηθείσα παρέμβαση.