ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΟΥ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι από τα προαναφερθέντα προκύπτει τόσο η ωφέλεια του Δήμου … από την αγορά των ως άνω ακινήτων, όσο και η μοναδικότητα των εν λόγω ακινήτων για την εκπλήρωση του επιδιωκόμενου δημοτικού σκοπού, που δικαιολογεί την χωρίς δημοπρασία απευθείας αγορά αυτών. Τούτο δε διότι, σύμφωνα με την 62/19.3.2018 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ….., τα ανωτέρω ακίνητα προορίζονται για την ανέγερση δημοτικού σχολείου, ήτοι για την εκπλήρωση δημοτικού σκοπού, κατά την έννοια των προαναφερόμενων διατάξεων του άρθρου 75 του Κ.Δ.Κ. (σκ. ΙΙ Α), ενώ, περαιτέρω, από τα χαρακτηριστικά των ακινήτων αυτών (τοποθεσία, έκταση, σχήμα, αρτιότητα), προκύπτει ότι είναι τα μόνα κατάλληλα για την εκπλήρωση του προαναφερθέντος δημοτικού σκοπού.

Καταβολή αποζημίωσης: Με τα δεδομένα αυτά, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον διαφωνούντα Επίτροπο, ο φερόμενος ως δικαιούχος του επίμαχου εντάλματος δεν δικαιούται, ως πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου ......, αποζημίωση για τη συμμετοχή του στις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου, εφόσον, αντί της αντιμισθίας, λαμβάνει σύνταξη, γεγονός που δεν αμφισβητεί ο Δήμος. Τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με το 9480/3.9.2018 έγγραφο του Δήμου είναι απορριπτέα ως αβάσιμα.

Εάν είναι νομικά αναγκαία η ανάκληση της διαγραφής ανωνύμου εταιρείας από το Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών, για την ταμειακή βεβαίωση, σε βάρος της, οφειλών προς το Δημόσιο, οι οποίες ανάγονται σε χρόνο κατά τον οποίο η εταιρεία υφίστατο νομίμως, αλλά διαπιστώθηκαν μετά τη λύση, εκκαθάριση και διαγραφή της από το Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών.(...)Ενδείκνυται κατ’ αρχήν να επιδιώξει το Δημόσιο την ανάκληση της διαγραφής ανωνύμου εταιρείας, η οποία έχει λυθεί και εκκαθαρισθεί, από το Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών, προκειμένου να προβεί στην εις βάρος της ταμειακή βεβαίωση οφειλών αυτής προς το Δημόσιο, οι οποίες ανάγονται σε χρόνο κατά τον οποίο η εταιρεία υφίστατο νομίμως, αλλά διαπιστώθηκαν μετά τη λύση, εκκαθάριση και διαγραφή της από το Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών. Ανεξαρτήτως πάντως αν ανακληθεί ή όχι η πράξη της διαγραφής, λαμβάνει χώρα αυτοδικαίως αναβίωση του σταδίου της εκκαθάρισης και του νομικού προσώπου της εταιρείας για τις ανάγκες της εκκαθάρισης (ομόφ.)

ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΟΥ:(...)Με δεδομένα αυτά, η από 7.3.2016 έκθεση εκτίμησης της αξίας του ανωτέρω ακινήτου, η οποία εγκρίθηκε με την 76/2016 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, είναι νόμιμα αιτιολογημένη, καθόσον περιλαμβάνει συγκριτικά στοιχεία αγοράς των όμορων ακινήτων, ενώ συνεκτίμησε και το ότι η αξία του συγκεκριμένου ακινήτου συναρτάται με το γεγονός ότι είναι το μόνο  κατάλληλο  προς  αγορά ακίνητο για την επέκταση του δημοτικού χώρου στάθμευσης. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και, επομένως, το χρηματικό ένταλμα αυτό πρέπει να θεωρηθεί.

Δημόσια Έργα:Με τις κρινόμενες προσφυγές ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της … πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (στο εξής: προσβαλλόμενη Πράξη).Με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ των προσφευγουσών Α.Α. και Αναδόχου, που αφορά στην «Ενεργειακή αναβάθμιση οδοφωτισμού Π.Δ.Ε. και συντήρηση για την υποστήριξη της ενεργειακής αναβάθμισης του δικτύου ηλεκτροφωτισμού αρμοδιότητας Π.Δ.Ε.» (στο εξής: ελεγχόμενη σύμβαση).(....)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εν προκειμένω, η προσφεύγουσα Α.Α. κινήθηκε εντός του κανονιστικού πλαισίου άρθρου 75 παρ. 1, 3 και 5 του ν. 4412/2016, θεσπίζοντας εύλογες και ανάλογες, ενόψει του αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης, απαιτήσεις ως προς τα κατώτατα όρια της οικονομικής επάρκειας των υποψηφίων αναδόχων της, ήτοι εύλογες προϋποθέσεις καταλληλότητας συμμετοχής στην οικεία διαδικασία ανάθεσης. Εξάλλου, το γεγονός ότι η οικονομική-χρηματοοικονομική επάρκεια ενός οικονομικού φορέα είναι δυνατόν να συνάγεται από τη συνεκτίμηση και άλλων παραμέτρων, όπως εκτίθεται στην προσβαλλόμενη Πράξη (βλ. ανωτέρω σκ. 2.2.), δεν περιορίζει, πάντως, την ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, εντός του περιθωρίου εκτίμησης που της έχει απονεμηθεί, να επιλέγει εκείνη τα στοιχεία που κρίνει πρόσφορα για την εξασφάλιση του ελάχιστου επιθυμητού επιπέδου οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας των προσφερόντων, εν προκειμένω δε τα αναφερόμενα στο άρθρο 2.2.5. της Διακήρυξης, χωρίς να απαιτείται να αποδεικνύει κάθε φορά ότι τα στοιχεία αυτά είναι τα μόνα πρόσφορα (βλ. ΣτΕ ΕΑ 335/2019 σκ. 12).Δέχεται τις συνεκδικαζόμενες προσφυγές ανάκλησης.Ανακαλεί την … Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

Καταβολή αποζημίωσης σε δημοτικούς συμβούλους για τη συμμετοχή σε συνεδριάσεις..Με τα δεδομένα αυτά, σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκ. ΙΙΙ της παρούσας), το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο προβαλλόμενος από τον αναπληρωτή Επίτροπο λόγος διαφωνίας είναι απορριπτέος. Και τούτο ειδικότερα διότι επιτρεπτώς, δυνάμει της πρόσδοσης αναδρομικής ισχύος στις διατάξεις της προαναφερθείσας Κ.Υ.Α., εκδόθηκαν οι αποφάσεις ανάληψης (δημοσιονομικής δέσμευσης) των εντελλόμενων με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπανών το έτος 2018 ήτοι σε χρόνο μετά την πραγματοποίηση των αντίστοιχων συνεδριάσεων του δημοτικού συμβουλίου, στις οποίες οι ως άνω δικαιούχοι δημοτικοί σύμβουλοι συμμετείχαν. Και τούτο καθόσον η ανάληψη των σχετικών δαπανών, που αφορούν στην πρώτη καταβολή της αποζημίωσης για το προηγούμενο οικονομικό έτος (2017), δεν ήταν εφικτό να προηγηθεί των ως 231/2018, 358/2018 και 150/2019 αποφάσεων του δημοτικού συμβουλίου …, με τις οποίες ορίστηκαν οι δικαιούχοι δημοτικοί σύμβουλοι και το ύψος της αποζημίωσης. Απορριπτομένου συνεπώς του λόγου αυτού, οι εντελλόμενες με τα 1181 και 1185, οικονομικού έτους 2019, χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Δήμου … δαπάνες είναι νόμιμες και για το λόγο αυτό οι υπό έλεγχο τίτλοι πληρωμής πρέπει να θεωρηθούν.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, ο ανωτέρω λόγος, κατά το μέρος που αφορά το ζήτημα του ανεπικαίρου της εγκριθείσας με την προσβαλλόμενη απόφαση μ.π.ε είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι πράγματι η έγκριση περιβαλλοντικών όρων πρέπει να ερείδεται σε επίκαιρη μ.π.ε., δηλαδή πρόσφατη μελέτη η οποία λαμβάνει υπ’ όψη την υπάρχουσα πραγματική κατάσταση (πρβλ. ΣτΕ 2675/2003 σκ. 12), το επίκαιρο όμως της μ.π.ε. κρίνεται σε σχέση με χρόνο που μεσολαβεί μέχρι την έκδοση της απόφασης περί έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Άλλωστε, ενόψει των αρχών της ασφάλειας δικαίου και δεδομένου ότι βάσει της περιβαλλοντικής αδειοδότησης δημιουργούνται νομικές και πραγματικές καταστάσεις που χρήζουν προστασίας, δεν δικαιολογείται ακύρωση της έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων λόγω μεταβολής των απόψεων της Διοικήσεως, επί ζητημάτων, επί των οποίων διατυπώθηκε η γνώμη των αρμοδίων υπηρεσιών κατά την αρχική έγκριση περιβαλλοντικών όρων, στηριζομένη σε διαφορετική αξιολόγηση των στοιχείων που είχαν ήδη ληφθεί υπόψη κατά την έγκριση, εκτός αν συνέτρεξε πλάνη περί τα πράγματα ή μεταβλήθηκαν πραγματικά δεδομένα, οπότε και στην περίπτωση αυτή τίθεται ζήτημα άρνησης της ανανέωσης των περιβαλλοντικών όρων σε μεταγενέστερο στάδιο της διαδικασίας, κατόπιν ειδικής αιτιολογημένης γνώμης της αρμόδιας υπηρεσίας (πρβλ. ΣτΕ 4357/2011 σκ. 8). Τα περαιτέρω προβαλλόμενα από τους αιτούντες περί πλάνης περί τα πράγματα σε σχέση με τη δυσχέρανση των κυκλοφοριακών συνθηκών, ανεξαρτήτως της αοριστίας τους, έχουν εξετασθεί και ανωτέρω. Εξάλλου ο λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο προβάλλεται, καθ’ ερμηνεία των ανωτέρω, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι μη νόμιμη διότι τελικώς δεν πραγματοποιήθηκε η υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ, η οποία ήταν κατά τους ισχυρισμούς των αιτούντων αρρήκτως συνδεδεμένη με τη χάραξη της ζώνης διέλευσης του τραμ, είναι απορριπτέος ως απαραδέκτως προβαλλόμενος, δοθέντος ότι με αυτόν δεν προβάλλεται πλημμέλεια της προσβαλλομένης πράξεως, αλλά άλλης διαδικασίας, που δεν εντάσσεται στη διαδικασία της εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων ούτε αποτελεί προϋπόθεση ή έρεισμα της προσβαλλομένης (πρβλ. ΣτΕ 258/2004 σκ. 39), ενώ άλλωστε ούτε από την προσβαλλόμενη απόφαση τέθηκε ως προϋπόθεση για την πραγματοποίηση του επίμαχου έργου η προηγούμενη υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ. Ούτε άλλωστε μπορούσε να θεωρηθεί ως παραδεκτώς συμπροσβαλλόμενη, ως μη συναφής, η μεταγενεστέρως εκδοθείσα 203342/23.11.2012 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής περί έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για την υπογειοποίηση της γραμμής του ΗΣΑΠ από το σταθμό ........ έως το σταθμό Φαλήρου και την υλοποίηση νέου σταθμού στη θέση ........», ως αφορώσα άλλο έργο, ανεξάρτητο από το επίμαχο έργο της κατασκευής του τραμ.

Καθαριότητα  χώρων .(...)Υπό τα δεδομένα αυτά, η κρινόμενη προσφυγή, εφόσον ασκήθηκε στις 14.2.2022, ήτοι την εξηκοστή τρίτη (63) ημέρα από την κοινοποίηση της προσβαλλόμενης Πράξης στον αρμόδιο φορέα και, επομένως, μετά την πάροδο της προβλεπόμενης αποκλειστικής δεκαπενθήμερης (15) προθεσμίας, η οποία άρχισε την επομένη ημέρα της ως άνω κοινοποίησης της προσβαλλόμενης Πράξης στον αρμόδιο φορέα, ήτοι στις 14.12.2022 και έληξε στις 28.12.2022, είναι εκπρόθεσμη και πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη. Ο δε προβαλλόμενος από την προσφεύγουσα ισχυρισμός ότι κατέθεσε εμπροθέσμως την κρινόμενη προσφυγή, δεδομένου ότι η προσβαλλόμενη Πράξη της κοινοποιήθηκε από τον αρμόδιο φορέα στις 30.1.2023 και επομένως η δεκαπενθήμερη προθεσμία άρχισε την επομένη ημέρα 31.1.2023 και έληξε στις 14.2.2023, κατά την οποία ασκήθηκε η προσφυγή, είναι απορριπτέος ως νόμω αβάσιμος, καθόσον, όπως προεκτέθηκε κρίσιμος χρόνος για την εκκίνηση της εν λόγω αποκλειστικής προθεσμίας είναι αυτός της κοινοποίησης της προσβαλλόμενης Πράξης στον οικείο φορέα (βλ. Ελ.Συν. Τμ.Εβδ. 1226/2022 σκ. 5, 764/2021 σκ. 4). Η ρύθμιση, εξάλλου, που ορίζει ως αφετήριο γεγονός της προθεσμίας για την άσκηση προσφυγής ανάκλησης την κοινοποίηση της πράξης του Κλιμακίου στον αρμόδιο φορέα επιβάλλεται από την, κατά τα προεκτεθέντα (βλ. σκ. 4), οφειλόμενη σε  λόγους δημοσίου συμφέροντος ανάγκη ταχείας επίλυσης των διαφορών από τον προσυμβατικό έλεγχο, ενώ είναι σύμφωνη με τη φύση και τον σκοπό της διαδικασίας του προληπτικού ελέγχου των δημοσίων συμβάσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατά την οποία εξετάζεται αποκλειστικώς και μόνο η νομιμότητα της συναλλακτικής δράσης της Διοίκησης προς αποτροπή σύναψης παράνομων συμβάσεων και δεν επιλύονται διαφορές καθ’ υποκατάσταση των άλλων δικαστηρίων στον έλεγχο που ασκούν στη διαδικασία σύναψης των συμβάσεων αυτών, μετά την άσκηση ενδίκου βοηθήματος ενώπιόν τους (πρβλ. Ελ.Συν. Μειζ.Ολ. 1885/2022 σκ. 7, Ολ. 2267/2022 σκ. 9, Τμ.Εβδ. 144/2023 σκ. 4).Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης της 931/2022 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1093/2023

ΟΤΑ Α - ΜΕΤΑΣΤΕΓΑΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ:Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, διότι, μετά την ακύρωση της 139/22.6.2020 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου … με την ... απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης λόγω αναρμοδιότητας του Δημοτικού Συμβουλίου, νομίμως βασίσθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση του Δημάρχου … στην ως άνω γνώμη της Δημοτικής Επιτροπής Παιδείας, η οποία, αφωρώσα μεταβολές σχολικών μονάδων για το σχολικό έτος 2020-2021, έχει εκδοθεί επικαίρως, χωρίς να ασκεί επιρροή επί της νομιμότητάς της το ότι απευθυνόταν, αντί του αποφασίζοντος Δημάρχου, στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου …. Απορρίπτει την αίτηση.

Καταλογισμός ποσού...Το Πανεπιστήμιο προβάλλει επιπροσθέτως ότι η προσβαλλόμενη εκδόθηκε κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας, καθόσον το καταλογιζόμενο ποσό είναι υπέρμετρα υψηλό σε σχέση με τη βαρύτητα του υποτιθέμενου δημοσιονομικού σφάλματος, αφενός διότι η καθυστέρηση στην παράδοση ενός παραδοτέου θεωρητικού πονήματος είναι συνήθης και αφετέρου διότι οι μη επιλέξιμες δαπάνες συνδέονταν, πάντως, με την επίτευξη του σκοπού του προγράμματος. Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί αφενός διότι στην επιτυχή ολοκλήρωση κάθε διατριβής, κατά τη σύμβαση, περιλαμβάνονταν και τα παραδοτέα, που ρητά αναφέρθηκαν παραπάνω, η δε περικοπή μέρους της αμοιβής της ως άνω υποψήφιας διδάκτορος δεν αφορούσε σε απλή καθυστέρηση αλλά σε μη παράδοση των παραδοτέων που όφειλε εμπροθέσμως να παραδώσει, γεγονός που καθιστά τη σχετική πλημμέλεια ουσιώδη και αφετέρου διότι με την προσβαλλόμενη πράξη η ανάκτηση περιορίζεται μόνο στο απολύτως αναγκαίο μέτρο, αφού επιδιώκεται η ανάκτηση μόνο του ποσού που αντιστοιχεί στην αξία των μη επιλέξιμων δαπανών και σε τμήμα μόνον της αμοιβής της ως άνω υποψήφιας διδάκτορος και δεν επηρεάζεται η χρηματοδότηση του συνολικού έργου, ικανοποιώντας κατά τούτο την αρχή της αναλογικότητας (βλ. απόφ. Ι Τμ. 6654/2015). Τέλος και ο ισχυρισμός του Πανεπιστημίου ότι ο καθηγητής …, Αντιπρύτανης του εκκαλούντος και πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνών, δεν βαρύνεται ως υπόλογος ούτε με αμέλεια για την πραγματοποίηση των κριθεισών ως μη επιλέξιμων δαπανών, καθόσον τα αγορασθέντα είδη (notebooks, βιβλία κ.λπ.) ήταν απαραίτητα για την υλοποίηση του έργου θα πρέπει να απορριφθεί ως αλυσιτελώς προβαλλόμενος, διότι εν προκειμένω δεν καταλογίζεται ο ανωτέρω Αντιπρύτανης ως υπόλογος, αλλά το εκκαλούν Πανεπιστήμιο, το οποίο, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν και παραπάνω, τυγχάνει υπόλογος έναντι της ΓΓΕΤ.Κατ΄ακολουθία των ανωτέρω και ενόψει του ότι δεν προβάλλεται λόγος έφεσης κατά του κεφαλαίου της προσβαλλόμενης που αφορά στο υποέργο 03ΕΔ327, ο ένδικος καταλογισμός εις βάρος του εκκαλούντος είναι νόμιμος στο σύνολό του και, για το λόγο αυτό, η κρινόμενη έφεση πρέπει να απορριφθεί ως καθ΄ ολοκληρίαν αβάσιμη.