ΣτΕ/498/2010
Τύπος: Δικαστικές Αποφάσεις
Ο εργοδότης έχει µεν την ευχέρεια να προβαίνει σε ματαίωση του διαγωνισμού για την ανάθεση εκπόνησης μελέτης, εφόσον συντρέχει νόμιμος λόγος, η απόφαση όμως του αρμόδιου οργάνου για τη µη ανάθεση της μελέτης πρέπει να είναι αιτιολογημένη. Τέτοιο νόμιμο λόγο ακύρωσης μπορεί να αποτελεί η επιλογή της Διοίκησης να επιδιώξει την εκπόνηση της μελέτης µε άλλο νόμιμο τρόπο, καθώς και η έλλειψη πίστωσης για τη χρηματοδότηση της εκπόνησης της μελέτης, η απόφαση όμως για τη ματαίωση θα πρέπει να τεκμηριώνεται επαρκώς µε την παράθεση των σχετικών εκτιμήσεων της Διοίκησης, ενώ στη δεύτερη από τις προαναφερθείσες περιπτώσεις ματαίωσης θα πρέπει να παρατίθενται συγκεκριμένα οικονομικά δεδομένα. Εν προκειμένω, η απόφαση περί ανάθεσης εκπόνησης της μελέτης στον ΟΣΚ συνιστά απόφαση ματαίωσης της ανάθεσης της μελέτης βάσει του προκηρυχθέντος διαγωνισμού, ωστόσο η αιτιολογία της έλλειψης πίστωσης δεν κρίνεται επαρκής, σύμφωνα µε τα αναφερόμενα ανωτέρω.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/46/2011
Δυνατότητα ή μη ματαίωσης πρόχειρου διαγωνισμού προμήθειας και επανάληψή του με τροποποίηση του αντικειμένου και των όρων του.Η αδυναμία πραγματοποίησης της προμήθειας, λόγω έλλειψης, πλέον, των απαιτούμενων για την πραγματοποίησή της πιστώσεων, συνιστά νόμιμο λόγο για την οριστική ματαίωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού.Η αναθέτουσα αρχή έχει τη διακριτική ευχέρεια να προβαίνει στη ματαίωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού και την επαναπροκήρυξή του, εφ’ όσον, όμως, συντρέχει νόμιμος λόγος, η δε απόφαση περί ματαιώσεως του διαγωνισμού πρέπει να φέρει πλήρη και ειδική αιτιολογία, αναφερόμενη στους λόγους για τους οποίους αποφασίζεται η (ματαίωση και) επανάληψή του. Συντρέχει δε νόμιμος λόγος ματαίωσης του διαγωνισμού, σε περίπτωση κατά την οποία διαπιστώνεται αιτιολογημένως η ανάγκη τροποποίησης του αντικειμένου της προμήθειας και επαναπροκήρυξης του διαγωνισμού.
ΕλΣυν/Τμ.7/168/2011
Μελέτες.Απευθείας ανάθεση.Η διάταξη αυτή με την οποία παρέχεται έρεισμα για την ανάθεση της εξαιρετικής αυτής διαδικασίας πρέπει να είναι στενά ερμηνευτέα και θα πρέπει για την εφαρμογή της (30% επί του ανώτατου ορίου της Α΄ Τάξης, ανά κατηγορία μελέτης) να προηγηθεί ο σαφής καθορισμός του ύψους της προεκτιμώμενης αμοιβής, όπως αυτός προκύπτει από τον ως άνω Κανονισμό. Συνεπώς, όταν ο νομοθέτης ορίζει την εφαρμογή της, κατά παρέκκλιση των διατάξεων της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσίας περί εκπόνησης μελετών, δεν αναφέρεται στο σύνολο των διατάξεων του ν. 3316/2005 αλλά η εξαίρεση πρέπει να αφορά μόνο στην παρέκκλιση από την τακτική διαδικασία ανάθεσης.
ΕΣ/Τ7/268/2008
Ανάθεση σύνταξης μελέτης διερεύνησης των δεδομένων της δυνατότητας προσαρμογής και των προοπτικών ανάπτυξης της αυτοδιοικητικής επιχειρηματικότητας σε αναπτυξιακή επιχείρηση Δήμου.Η διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 209 του ΔΚΚ, η οποία επίσης ρυθμίζει ζήτημα απευθείας ανάθεσης εκπόνησης μελέτης, δεν εφαρμόζεται στην προκειμένη περίπτωση, καθότι αφορά αποκλειστικά και μόνο στην ανάθεση εκπόνησης μελέτης Δήμου σε ιδιώτες πτυχιούχους μελετητές ή μελετητικά γραφεία Α ή Β΄ τάξης πτυχίου.
ΕλΣυν/Τμ7/155/2010
Μελέτες.Μη ανάκληση της 102/2009 πράξης του 7ου τμήματος.Ο πρώτος από τους ανωτέρω ισχυρισμούς του Δήμου πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, καθόσον, και αν υποτεθεί ότι σκοπός της σύμβασης ήταν η υποβοήθηση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου, το γεγονός αυτό δεν μεταβάλλει το χαρακτήρα της σύμβασης από σύμβαση εκπόνησης μελέτης σε σύμβαση μίσθωσης έργου, ενώ, εξάλλου, αφενός από το κείμενο της σύμβασης προκύπτει ότι ο ίδιος ο ανάδοχος όφειλε να προβεί στην ανάπτυξη ολοκληρωμένου σχεδίου κυκλοφοριακών παρεμβάσεων,
ΕλΣυν/Κλ.Τμ.7/167/2017
Παραλαβή Μελέτης(...) Από το συνδυασμό των προαναφερόμενων διατάξεων συνάγεται ότι η υπέρβαση της συνολικής προθεσμίας εκπόνησης - παράδοσης της μελέτης, καθώς και της προθεσμίας υποβολής σταδίου - φάσης αυτής, συνιστά περίπτωση μη συμμόρφωσης του αναδόχου προς τις συμβατικές του υποχρεώσεις, που, κατά την παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 3316/2005, αποτελεί νόμιμο λόγο για τη μη έγκριση της μελέτης και κατ’ επέκταση για τη μη οριστική παραλαβή της, εφόσον, όμως, η υπέρβαση αυτή οφείλεται σε υπαιτιότητά του.(...)κατά τα λεπτομερώς αναφερόμενα στο ... έγγραφο της Διευθύντριας της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου, η αλήθεια των οποίων δεν αμφισβητείται από την Επίτροπο, η καθυστέρηση εκπόνησης των ανωτέρω μελετών φέρεται να οφείλεται σε αποκλειστική υπαιτιότητα της αναθέτουσας αρχής. Συνεπώς, κατά τα γενόμενα δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, νομίμως η μεν Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου προέβη, με τις ..και ... αποφάσεις της, στην έγκριση των ανωτέρω, κατά τις αποφάσεις αυτές, ποσοτικά και ποιοτικά επαρκών προμελετών και οριστικών μελετών αντίστοιχα, το δε Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου ενέκρινε, με την 79/2.4.2015 απόφασή του, την οριστική παραλαβή τους με βάση τις ανωτέρω αποφάσεις έγκρισής τους, και ακολούθως την από 18.12.2014 βεβαίωση περαίωσης των εργασιών της σύμβασης ανάθεσής τους που συνέταξε η ίδια ως άνω Προϊσταμένη
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/222/2017
ΜΕΛΕΤΕΣ.(..) Μη νομιμη δαπανη για την καταβολή μέρους αμοιβής σε γεωλόγο, για την εκπόνηση μελέτης.(..) , η ελεγχόμενη δαπάνη, που αφορά στην καταβολή του 70% της άνω αμοιβής του αναδόχου συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., είναι μη νόμιμη, αφού η επίμαχη μελέτη δεν έχει παραληφθεί από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου (Προϊσταμένη Αρχή), κατόπιν έγκρισής της από τη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών αυτού (Διευθύνουσα Υπηρεσία), όπως προβλέπεται με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 37 του ν. 3316/2005. Περαιτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι ούτε κανονική, αφού στο επίμαχο ένταλμα πληρωμής της δεν επισυνάπτονται οι αποφάσεις δέσμευσης της σχετικής πίστωσης και ανατροπής της δέσμευσης αυτής για τα έτη 2013 έως 2015, καθώς και η απόφαση ανατροπής - ανάκλησης της 520/3.5.2012 απόφασης ανάληψης της δεσμευθείσας για το έτος 2012 πίστωσης, όπως απαιτείται με τις διατάξεις του ν. 4270/2014 και του π.δ/τος 113/2010, που εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη.V. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕλΣυν/Τμ.7/211/2010
Ανάθεση μελέτης.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι ο Δήμος ... προέβη στην απευθείας ανάθεση εργασιών που είναι μελετητικές διότι αφορούν, το μεν, στην καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης του δημοτικού σχολείου ... και του περιβάλλοντος χώρου αυτού καθώς και στην αποτύπωσή τους σε χάρτη, το δε, στην σχεδίαση του υπάρχοντος σχολείου με νέες λειτουργίες με σκοπό αυτά να χρησιμοποιηθούν σε μια νέα κατασκευή ή για την αποκατάσταση των ζημιών αυτού. Ακολούθως, ο φερομένος ως δικαιούχος πολιτικός μηχανικός ο οποίος διατηρεί ατομική επιχείρηση που είναι γραμμένη στο μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων με την ……δεν είχε δικαίωμα εγγραφής στο Μητρώο Μελετητών κατά την ανάληψη εκπόνησης της υπό κρίση μελέτης, προϋπόθεση που είναι αναγκαία για το νόμιμο της ανάθεσης αυτής. Συνεπώς, είναι μη νόμιμη εκ του λόγου τούτου η εντελλόμενη δαπάνη και το υπό κρίση χρηματικό δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ.ΚΠΕ.ΤΜ.7/111/2019
Εκπόνηση τοπογραφικής μελέτης: Με δεδομένα τα ανωτέρω κρίνεται ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, διότι μετά την πρώτη Α-562 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, κατά το οικονομικό έτος 2012, της πίστωσης για την εκπόνηση της ως άνω μελέτης, η εκτέλεση της οποίας αποφασίστηκε από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ....., και μέχρι τις 6.2.2018, οπότε εκδόθηκε η Α-250 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης που συνοδεύει το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, δεν εκδόθηκαν, κατά τα οικονομικά έτη που μεσολάβησαν, αποφάσεις ανατροπής της δεσμευμένης πίστωσης και αντίστοιχες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσό στο οποίο αφορά η συνολική αμοιβή της μελέτης είχε αρχικώς αναληφθεί, περιλαμβανόταν στον προϋπολογισμό των οικονομικών ετών που μεσολάβησαν καθώς και στα τεχνικά προγράμματα των ετών αυτών, κρίνεται ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου ..... συγγνωστώς, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, υπέλαβαν ότι μπορούσαν να εκδώσουν την απαιτούμενη απόφαση ανάληψης υποχρέωσης όταν θα έπρεπε, σύμφωνα με το νόμο, να καταβληθεί μέρος της αμοιβής του αναδόχου. Ο λόγος δε διαφωνίας σχετικά με τη μεγάλη καθυστέρηση για την περαίωση της μελέτης, η οποία ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί, αν και ο χρόνος παράδοσης προβλεπόταν σε τέσσερις (4) μήνες από τον ορισμό του επιβλέποντα μηχανικού, προβάλλεται αορίστως, καθόσον δεν προσδιορίζεται πως η παράταση του χρόνου εκπόνησης της μελέτης υπαγόμενη στο πραγματικό συγκεκριμένου κανόνα δικαίου συνεπάγεται μη νομιμότητα της ελεγχόμενης δαπάνης.
ΕλΣυν.Τμ/6/1906/2013
ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ:..ζητείται η ανάκληση της 502/2012 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ της παρούσας το Τμήμα κρίνει ότι δεν πληρούνται εν προκειμένω, οι προϋποθέσεις για τη σύναψη της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης, καθώς η ανάγκη επέκτασης του φυσικού και τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύνθετης μελέτης για τεχνικούς ή οικονομικούς λόγους ή για λόγους αναγόμενους στην φύση της δεν μπορεί να χαρακτηριστεί εν προκειμένω ως απρόβλεπτη περίσταση. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον Σ.Π. της επίμαχης σύμβασης, η μη ανάθεση γεωτεχνικών μελετών με την αρχική σύμβαση οφείλεται στην αδυναμία ακριβούς εκτίμησης της χωροθέτησης των λιμενικών έργων και άρα του αντικειμένου των ανωτέρω μελετών. Πλην όμως, η θέση αυτή έρχεται σε αντίθεση με την αναφορά του σημείου Α.8 του τεύχους τεχνικών δεδομένων του φακέλου του έργου ότι δεν υπάρχουν αβεβαιότητες ως προς την τεχνική λύση, τεχνική κρίση που λήφθηκε υπόψη για να δικαιολογηθεί η επιλογή της αιτούσας να προκηρύξει τη σύμβαση με τη διαδικασία του άρθρου 7 του ν. 3316/2005, ήτοι σε επίπεδο οριστικής μελέτης. Ως εκ τούτου, η σταδιακή οριστικοποίηση της χωροθέτησης των προς μελέτη έργων ήταν γνωστή εξ αρχής με συνέπεια να καθιστά αβάσιμο τον ισχυρισμό της αιτούσας περί συνδρομής απρόβλεπτων περιστάσεων. Περαιτέρω, η γνωστή στα όργανα της αιτούσας πολυπλοκότητα του τεχνικού αντικειμένου του τελικού έργου έπρεπε να αποτελέσει τον γνώμονα κατάλληλης διαμόρφωσης του αρχικού συμβατικού αντικειμένου, ενώ η δεδομένη αναγκαιότητα εκπόνησης γεωτεχνικής μελέτης για την άρτια ολοκλήρωση της μελέτης λιμενικών έργων, έπρεπε να έχει ληφθεί υπόψη εξαρχής, ώστε η σύνταξη των όρων της διακήρυξης να γίνει με κατά το δυνατό ακριβή προσδιορισμό τόσο του αντικειμένου της μελέτης όσο και της απαιτούμενης δαπάνης.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η προσβαλλόμενη Πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί αφού υφίσταται έστω και ένας λόγος διακωλυτικός της υπογραφής του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης και, επομένως, η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.
ΣτΕ/751/2008
Διαγωνισμός εκπόνησης μελέτης. Αίτηση αναστολής εκτελέσεως αποφάσεως με την οποία βαθμολογήθηκαν οι τεχνικές προσφορές των διαγωνιζομένων. 7. Επειδή, ανεξαρτήτως της παρανομίας της προσβαλλομένης αποφάσεως που διαπιστώνεται στην προηγούμενη σκέψη, παρατηρούνται, περαιτέρω, τα εξής: Στις παρατεθείσες ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 9 του ν. 3316/2005 δεν προβλέπεται, ρητώς, αρμοδιότητα της Προϊσταμένης Αρχής να προχωρήσει η ίδια, μετά από αναπομπή του πρακτικού βαθμολόγησης στην Επιτροπή Διαγωνισμού και σε περίπτωση νέας διαφωνίας, στην αναβαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων. Και υπό την υποστηριζόμενη όμως από τη Διοίκηση ερμηνευτική εκδοχή, σύμφωνα με την οποία, στην περίπτωση αυτή, η Προϊσταμένη Αρχή είναι αρμόδια να αναβαθμολογήσει, η ίδια, τις τεχνικές προσφορές, κατ' ανάλογη εφαρμογή του, μη εφαρμοζομένου ευθέως, άρθρου 6 παρ. 10 του ίδιου νόμου, πάντως η απόφαση της Προϊσταμένης Αρχής περί αναβαθμολογήσεως πρέπει, κατά ρητή πρόβλεψη της τελευταίας αυτής διατάξεως, να είναι «ειδικά αιτιολογημένη». Εν προκειμένω, και όπως εκτίθεται στη δεύτερη σκέψη, η Προϊσταμένη Αρχή προέβη, με την προσβαλλόμενη απόφαση, μετά την από 29.9.2006 αναπομπή του πρακτικού ΙΙ στην Επιτροπή Διαγωνισμού και την αναβαθμολόγηση, από την επιτροπή, των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, σε νέα αναβαθμολόγηση των προσφορών αυτών, χωρίς να παραθέτει ειδική αιτιολογία για την αναβαθμολόγηση αυτή. Τέτοια ειδική αιτιολογία, άλλωστε, δεν μπορεί να θεωρηθεί η παρατιθέμενη στην ανωτέρω, από 29.9.2006, απόφαση περί αναπομπής του Πρακτικού ΙΙ στην Επιτροπή Διαγωνισμού. Με τα δεδομένα όμως αυτά, η προσβαλλόμενη πράξη είναι, προδήλως, μη νόμιμη, ως αναιτιολόγητη, όπως βασίμως προβάλλεται με την οικεία αίτηση ακυρώσεως. 8. Επειδή, η προσβαλλόμενη πράξη είναι, για τους λόγους που εκτίθενται στις δύο προηγούμενες σκέψεις, προδήλως παράνομη και συνεπώς η εκτέλεσή της πρέπει να ανασταλεί, κατά παραδοχή των σχετικών λόγων της κρινόμενης αιτήσεως. Εξυπακούεται ότι η Διοίκηση μπορεί, μέχρι τη συζήτηση της οικείας αιτήσεως ακυρώσεως, να εκδώσει εκ νέου πράξη αναβαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, η οποία πρέπει να υπογράφεται αρμοδίως και να φέρει ειδική αιτιολογία, κατά τα προεκτεθέντα.”