ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΕΙΣ ΔΗΜΟΥ...(...)Αντιθέτως η αναθέτουσα αρχή εφόσον με την προδικαστική προσφυγή έχουν προβληθεί συγκεκριμένες ειδικές και κοστολογημένες αιτιάσεις, μεταξύ άλλων, περί της ανεπάρκειας του κόστους ασφαλτικών υλικών, δύναται και υποχρεούται, εφόσον κρίνεται εν προκειμένω ότι ελλείπει η ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία στην προσβαλλομένη απόφαση, να επαναλάβει την διαδικασία από το σημείο αυτό..., όπου και εμφιλοχώρησε η παράλειψη.(...)Δέχεται τη Προσφυγή.Ακυρώνει την με αρ. 561/2020 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ...., στο πλαίσιο του ανοικτού, ηλεκτρονικού διαγωνισμού που προκηρύχθηκε με την με αρ. πρωτ. .... διακήρυξη για την ανάδειξη αναδόχου του έργου «Ασφαλτοστρώσεις Δήμου ....», εκτιμώμενου προϋπολογισμού ύψους 5.999.060,91€ και κριτήριο για την ανάθεση της σύμβασης τη πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, καθ΄ό μέρος παρέλειψε η αναθέτουσα αρχή να προβεί στην απαιτούμενη αιτιολογία.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ε/97/2022.

Προμήθεια τροφίμων...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι:Μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή αποδέχθηκε ως πλήρη τα δικαιολογητικά κατακύρωσης του  οικονομικού φορέα .... και κατακύρωσε την προμήθεια για τα είδη των τμημάτων που η προσφορά του αφορά στον ως άνω οικονομικό φορέα, παραλείποντας να τον καλέσει να συμπληρώσει τα πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, λόγω ελλείψεων αυτών. Ειδικότερα, από τα άρθρα 79, 103 και 104 του ν. 4412/2016 καθώς και τα άρθρα 2.2.7.1. και 2.2.72. της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού σαφώς συνάγεται ότι απαιτείται υποχρεωτικά η προσκόμιση σε ηλεκτρονική και η κατάθεση σε φυσική μορφή των αποδεικτικών εγγράφων του άρθρου 2.2.7.2, της διακήρυξης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και η ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα, από τα οποία να προκύπτει ότι τόσο κατά τον χρόνο υποβολής της προσφοράς (6.9.2019) όσο και κατά τον χρόνο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης ο προσωρινός ανάδοχος είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερος, περίπτωση που δεν συνέτρεχε εν προκειμένω, ενώ ούτε   η αναθέτουσα αρχή προέβη ως όφειλε κατά τις ρητές διατάξεις του άρθρου 3.2. της διακήρυξης σε πρόσκληση, τάσσοντας ειδική προθεσμία, στον ως άνω οικονομικό φορέα να συμπληρώσει τις ως άνω ελλείψεις των εν λόγω πιστοποιητικών.(..)Το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι οι ως άνω ελλείψεις αφενός στα δικαιολογητικά κατακύρωσης αφετέρου στην τεχνική προσφορά του οικονομικού φορέα ...., συνιστούν σε σώρευση μεταξύ τους, ουσιώδεις πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ του ανωτέρω οικονομικού φορέα και του Δήμου ....Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/1079/2020

Προμήθεια ασφάλτου :Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 5.Α και 5.Β., το Κλιμάκιο κρίνει ομοφώνως ότι κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, οι αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη εταιρείες όφειλαν να υποβάλουν τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη υπό στοιχεία i) και ii) πιστοποιητικά επικαιροποιημένα, ήτοι με ημερομηνία έκδοσής τους μεταγενέστερη της ημερομηνίας  της σχετικής πρόσκλησης (20/11/2018). Υπήρχε δε υποχρέωση υποβολής επίκαιρων των ως άνω πιστοποιητικών, διότι αυτά πιστοποιούν το περιεχόμενό τους μόνο μέχρι την ημερομηνία της έκδοσή τους ή την προηγουμένη αυτής ημέρα (βλ. Στ Κλ. 285, 301/2018). Επίσης, η εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. όφειλε να υποβάλει τις αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη υπεύθυνες δηλώσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2.2.7.2 περίπτωση Α. της διακήρυξης, για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους οφείλει εισφορές και για την απόδειξη μη συνδρομής των λοιπών λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στο άρθρο 2.2.3.3, καθώς και το σχετικό πιστοποιητικό του Σ.ΕΠ.Ε. ή σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, όπως άλλωστε κατατέθηκε από την εταιρεία ..... Α.Ε., παρά το γεγονός ότι δεν προβλεπόταν στη διακήρυξη, αφού η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του προαναφερόμενου άρθρου 73, από την αναθέτουσα αρχή. Εξάλλου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να διαπιστώσει τις αναφερθείσες στην παρούσα σκέψη ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, να καλέσει την ανάδοχο να τα συμπληρώσει. Σημειώνεται ότι η αναθέτουσα αρχή θα μπορούσε οίκοθεν, αν δε συνέτρεχαν οι λοιποί λόγοι που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία (εκ νέου πρόσκληση για την υποβολή των ελλειπόντων στοιχείων, έλεγχο των υποβληθέντων στοιχείων και έκδοση νέας κατακυρωτικής απόφασης αναλόγως του αποτελέσματος του ελέγχου).

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/825/2019

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φάκελου και δεν αμφισβητείται, ο παρεμβαίνων υπέβαλε με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης υπεύθυνες δηλώσεις αναφορικά α) με τους λόγους αποκλεισμού των των όρων 2.2.3.2 και 2.2.3.8 της διακήρυξης, β) τον κύκλο εργασιών και γ) την απόδειξη της νόμιμης σύστασης και εκπροσώπησης του, οι οποίες φέρουν έγκυρη ψηφιακή υπογραφή καθώς έχουν συνταχθεί μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, κατά δε το ν. 4863/2020 η αυθεντικοποίηση μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής e-dilosi έχει την ίδια ισχύ με βεβαίωση γνησίου υπογραφής, ως βασίμως προβάλλει ο παρεμβαίνων. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι οι επίμαχες δηλώσεις φέρουν εγκυρη και γνήσια υπογραφή, εσφαλμένως η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τα δικαιολογητικά κατακύρωσης κατ’ άρθρον 103 του ν. 4412/2012 αλλά όφειλε να αποδεχθεί την προσφορά του. Ακόμη όμως και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι οι υποβληθείσες με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης δηλώσεις του παρεμβαίνοντος δε φέρουν υπογραφή της οποίας η γνησιότητα δεν αμφισβητείται αλλά έπρεπε να φέρουν ψηφιακή υπογραφή –quod nonορθώς η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τις δηλώσεις με ψηφιακή υπογραφή, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα τυγχάνουν απορριπτέα ως αβάσιμα, καθώς ερείδονται επί εσφαλμένης προυπόθεσης, δοθέντος ότι κατά τη διάταξη του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 ρητώς προβλέπεται η κλήση του προσωρινού αναδόχου σε περίπτωση ελλείψεων των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή και Αριθμός απόφασης: 1282/2022 19 μη υποβολής αυτών, προδήλως δε εν προκειμένω δεν συντρέχει περίπτωση τροποποίησης της προσφοράς, καθώς η εν λόγω αιτίαση αφορά την εφαρμογή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, όπου η κλήση του προσωρινού αναδόχου προς συμπλήρωση των δικαιολογητικών κατακύρωσης σαφώς ερείδεται στον όρο 3.2. της διακήρυξης που ενσωματώνει τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016. Αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται στο υπόμνημά του την υπ’ αριθμ. ΔΕφΤρ 43/2021 απόφαση περί υποχρέωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης να φέρουν ψηφιακή υπογραφή, ενόψει της ρητής νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας επί του ζητήματος, ως εκτίθεται υπό σκέψη 31. Ομοιως αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται την υπ’ αριθμ. ΔΕφΑθ 414/2022 απόφαση η οποία αφορά στην εφαρμογή της προγενέστερης μορφής του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπου ο προσωρινός ανάδοχος αιτειτο παράτασης για τα δικαιολογητικά κατακύρωσης και η αναθέτουσα αρχή δεν υπείχε υποχρέωση προς κλήση για συμπλήρωση. Συνεπώς, ο σχετικός λόγος της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος

Επομένως, βάσει των ανωτέρω, και ιδίως της μη υποβολής τεχνικής  προσφοράς από τον προσφεύγοντα, ήτοι της συνδρομής έτερων λόγων αποκλεισμού της προσφοράς του που δεν αμφισβητούνται, αλυσιτελως ο προσφεύγων προβάλλει αφενός μεν ότι δεν απαιτείτο να υποβάλλει συνοδευτική δήλωση του ΕΕΕΣ του και αφετέρου ότι οι ισχυρισμοί του παρεμβαίνοντος περί μη προσκόμισης πιστοποιητικών ΕΝ από τον προσφευγοντα και μη δήλωσης του προμηθευτή του ως τρίτου δανείζοντος εμπειρία προβάλλονται άνευ εννόμου συμφέροντος διότι συντρέχουν και για τον παρεμβαίνοντα. Ως εκ τούτου, ορθώς και κατά δεσμία αρμοδιότητα η αναθέτουσα αρχή έκρινε ότι συντρέχει λόγος αποκλεισμού της προσφοράς του προσφεύγοντος και η προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμη.

Υπηρεσία θαλάσσιας ενδομεταφοράς...Με τα δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναθέτουσα αρχή ενεργοποίησε εγκαίρως τους μηχανισμούς ανοιχτής συμμετοχής πλοιοκτητών για την εξυπηρέτηση των γραμμών του Δικτύου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (πρόσκληση για σύναψη συμβάσεων αποκλειστικής εκμετάλλευσης και μειοδοτικό διαγωνισμό), το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η αναθέτουσα αρχή προέβη στις προβλεπόμενες από το άρθρο όγδοο του ν.2932/2001 ενέργειες, προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι επείγουσες συγκοινωνιακές ανάγκες των εξυπηρετούμενων περιοχών, για το χρονικό διάστημα μέχρι 31.10.2019, το πλοίο δε που επελέγη πληροί τις προβλεπόμενες από το νόμο και τη διακήρυξη απαιτήσεις ασφαλείας (σχετ. και το .....2019 διαβιβαστικό έγγραφο του Αναπληρωτή Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής). Κατά συνέπεια, νομίμως συνήφθη η ελεγχόμενη σύμβαση (Ε.Σ. Ζ′ Κλιμ. 57, 101, 122/2018), αντίγραφο της οποίας τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.

Ματαίωση διαδικασίας ανάθεσης σύμβασης δημοσίων έργων, λόγω απόρριψης των προσφορών όλων των υποψηφίων, δυνάμει απόφασης της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ.(...)Ενόψει της απόφασης της Επιτροπής Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας με αριθμό 276/2019, με την οποία πιθανολογείται σοβαρά ότι μη νομίμως έγινε δεκτό, με την απόφαση 679-680/2019 της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ), ότι οι τεχνικές προσφορές αμφοτέρων των διαγωνιζομένων ενώσεων εταιρειών που συνεχίζουν στο διαγωνισμό, καλύπτουν το σύνολο των ελάχιστων απαιτήσεων της διακήρυξης του διαγωνισμού για την ανάθεση της σύμβασης «Εγκατάσταση πλήρους ηλεκτρονικού συστήματος αναλογικής χρέωσης διοδίων τελών, δορυφορικής τεχνολογίας με οπτική αναγνώριση», λόγω πλημμελειών που διαπιστώθηκαν από το δικαστήριο, συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 106 του ν. 4412/2016 και μπορεί να προβεί η αναθέτουσα αρχή σε ματαίωση του εν λόγω διαγωνισμού, εκτιμώντας πάντως και τον υπαρκτό κίνδυνο να γίνει αποδεκτή κάποια από τις ήδη υποβληθείσες από τους ως άνω υποψηφίους αιτήσεις ακύρωσης, που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να υποχρεώσει την αναθέτουσα αρχή σε αποζημίωση του δικαιωθέντος υποψηφίου (ομόφωνα).

Παροχή υπηρεσίας θαλάσσιας ενδομεταφοράς...Με τα δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναθέτουσα αρχή είχε ενεργοποιήσει εντός σύντομου χρονικού διαστήματος τους μηχανισμούς ανοιχτής συμμετοχής πλοιοκτητών στις υπό ανάθεση γραμμές (πρόσκληση για σύναψη συμβάσεων αποκλειστικής εκμετάλλευσης και μειοδοτικό διαγωνισμό), το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι, από τον έλεγχο όλων των στοιχείων που υποβλήθηκαν σε αυτό, συνάγεται ότι η Αναθέτουσα Αρχή προέβη στις προβλεπόμενες από το άρθρο όγδοο του ν.2932/2001 ενέργειες, προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι επείγουσες συγκοινωνιακές ανάγκες των εξυπηρετούμενων περιοχών, για το χρονικό διάστημα μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας του ανοικτού διαγωνισμού και τη σύναψη της σχετικής σύμβασης, το δε πλοίο που επελέγη πληροί τις προβλεπόμενες από το νόμο και τη διακήρυξη απαιτήσεις ασφαλείας (σχετ. και το 2252.1.20/22052/18/22.3.2018 διαβιβαστικό έγγραφο του Υφυπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής). Κατά συνέπεια, νομίμως συνήφθη η ελεγχόμενη σύμβαση.

Προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων..Πάσχει η ελεγχόμενη προμήθεια και για τον πρόσθετο λόγο ότι δεν προσκομίσθηκε, παρότι ζητήθηκε με τη 281/2020 αναβλητική Πράξη, κανένα απολύτως στοιχείο περί τεκμηρίωσης του ύψους του προϋπολογισμού του ελεγχόμενου υποέργου, η δε επικαλούμενη από την αναθέτουσα αρχή 126309/6.12.2019 απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με την οποία εγκρίθηκε η διαδικασία χρηματοδότησης του όλου έργου «Ανάπτυξη και αναβάθμιση υποδομών/εξοπλισμού του εργαστηρίου ελέγχου ντόπινγκ» αναδεικνύει μόνο τη σκοπιμότητα ολοκλήρωσης αυτού και δεν περιέχει κανένα δεδομένο που να σχετίζεται με το κόστος των ζητουμένων συστημάτων ή να δικαιολογεί την εκτίμηση από την αναθέτουσα αρχή του ύψους της προϋπολογισθείσας δαπάνης. Η έλλειψη αυτή συνιστά, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στη σκέψη ΙΙ-Δ της παρούσας, ευθεία παραβίαση του άρθρου 45 παρ. 3 του ν. 4412/2016, καθιστώντας ανέφικτο τον έλεγχο της διάθεσης του συμβατικού ποσού, σύμφωνα με τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της διαφάνειας.Ενόψει των ανωτέρω ουσιωδών πλημμελειών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης.

ΜΕΛΕΤΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά, οι ελεγχόμενες συμπληρωματικές εργασίες μελετών, οι οποίες δεν περιελήφθησαν στην αρχική σύμβαση,: α) παρουσιάζουν αναγκαία συνάφεια με το αρχικό συμβατικό αντικείμενο, εφόσον αφορούν σε επιπλέον, των προεκτιμώμενων και περιλαμβανόμενων στην κύρια σύμβαση, εγγραπτέα δικαιώματα και είναι απολύτως αναγκαίες για την ολοκλήρωσή του, με στόχο τη δημιουργία Εθνικού Κτηματολογίου στους δήμους που αφορά, β) κατέστησαν αναγκαίες λόγω απροβλέπτων περιστάσεων, αφού η «….», ως αναθέτουσα αρχή, κατέβαλε κάθε δυνατή επιμέλεια κατά τον τεχνικό προσδιορισμό του έργου για την ακριβή προεκτίμηση των ποσοτήτων των εγγραπτέων δικαιωμάτων, εφαρμόζοντας πρόσφορες και παραδεδεγμένες επιστημονικές μεθόδους, οι οποίες ωστόσο δεν της παρείχαν ασφαλή πρόβλεψη ως προς την πραγματική απόκλιση της εκτίμησης από την πραγματικότητα, γ) δεν μπορούν να διαχωριστούν από την εκτέλεση της αρχικής σύμβασης χωρίς να δημιουργήσουν προβλήματα στην αναθέτουσα αρχή ως προς την έγκαιρη και ποιοτική ολοκλήρωση της μελέτης, και δ) το συνολικό ποσό τους (16,78% επί του αρχικού συμβατικού αντικειμένου) δεν υπερβαίνει το 50% της αρχικής συμβατικής αμοιβής. Επομένως, η προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης συμπληρωματικών μελετών παρίσταται νόμιμη.