Εκτέλεση κατεδάφισης πρωτοκόλλων αυθαιρέτων κατασκευών...ζητείται η ανάκληση της 484/2022 πράξης του Ζ’ Κλιμακίου.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα  έγιναν δεκτά ανωτέρω, στη σκέψη 5, σχετικά με την ερμηνεία των διατάξεων του ν. 4412/2016, το Τμήμα κρίνει ότι κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη πράξη, μη νομίμως με την 67021/4.6.2021 απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, απορρίφθηκε η προσφορά της εταιρείας «..ΑΕΒΤΕ» για τα τμήματα Γ, Δ και Ε του διαγωνισμού, χωρίς προηγουμένως να κληθεί να προσκομίσει το ελλείπον δικαιολογητικό κατακύρωσης για την εταιρεία Α-Θ ..ΑΕ εντός νέας δεκαήμερης προθεσμίας, σύμφωνα με τις ισχύουσες και εφαρμοστέες, κατά τον χρόνο λήψης της 67021/4.6.2021 απόφασης, διατάξεις του άρθρου 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016, όπως αυτές τροποποιήθηκαν με το άρθρο 43 του ν. 4782/2021. Η πλημμέλεια δε αυτή, της μη εκ νέου πρόσκλησης, δεν επάγεται άνευ άλλου τινός τον αποκλεισμό της συγκεκριμένης εταιρείας από τον διαγωνισμό, δοθέντος ότι - κατά την ανωτέρω ερμηνεία του νόμου και των όρων της διακήρυξης - ο αναθέτων φορέας δεν μπορεί να προβεί στην απόρριψη του φακέλου των δικαιολογητικών κατακύρωσης λόγω ελλείψεων αυτού και συνεκδοχικά, στον αποκλεισμό του αναδειχθέντος προσωρινού αναδόχου, πριν από την κλήση αυτού να συμπληρώσει τα ελλείποντα, όπως εν προκειμένω, δικαιολογητικά και την πάροδο της νεότερης προθεσμίας, που του τάχθηκε. Έτι περαιτέρω, μη νόμιμη είναι και η αιτιολογία της 1273,1274/2021 απόφασης του 5ου Κλιμακίου της ΑΕΠΠ, κατά το μέρος που απέρριψε σχετικό λόγο της από 14.6.2021 προδικαστικής προσφυγής της ανωτέρω εταιρείας, στηριζόμενη στην εσφαλμένη ερμηνευτική εκδοχή ότι οι προεκτεθείσες διατάξεις, ελλείψει σχετικών μεταβατικών ρυθμίσεων, δεν καταλαμβάνουν τις εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση προσφυγή ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί, να μην ανακληθεί η 484/2022 Πράξη του Ζ’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

«Καταργούμενες διατάξεις και έναρξη ισχύος επιμέρους άρθρων ν. 4412/2016, σε συνέχεια τροποποιήσεων του ν. 4782/2021 (Α 36) και του άρθρου 57 ν. 4825/2021 (A 157) ». ΑΔΑ:ΨΞΝ4ΟΞΤΒ-Γ7Δ

Αποκατάσταση οδικού δικτύου....Επειδή, σύμφωνα με τα στοιχεία του φακέλου ο προσφεύγων κατέθεσε στις 15.07.2019 στον ηλεκτρονικό τόπο του διαγωνισμού το από 26.07.2019 έγγραφο του ΓΕΜΗ με το οποίο πιστοποιείται ότι δεν έχει τεθεί υπό εκκαθάριση με απόφαση των εταίρων. Στην οικεία διάταξη της διακήρυξης ( άρθρο 23.3 περ. γ), ουδόλως προσδιορίζεται ο χρόνος έκδοσης αυτού, επομένως εφαρμοστέα είναι η διάταξη του άρθρου 43 παρ. 7 περ. αδ με την οποία προστέθηκε νέα παρ. 12 στο άρθρο 80 του ν. 4412/2016, που ρητά καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς διαδικασίες εφόσον πληρούται η προϋπόθεση περί μη πρόβλεψης στα έγγραφα της σύμβασης ειδικού όρου ως προς το χρόνο έκδοσης του (βλ. άρθρο 43 παρ. 7 περ. β του ν.4605/2019 και σχετικό έγγραφο της ΕΑΑΔΗΣΥ από 19.04.2019 το οποίο επικαλείται και ο προσφεύγων). Ειδικότερα, το επίμαχο έγγραφο ως αποδεικτικό των λόγων αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 4 περ. β, γίνεται δεκτό εφόσον έχει εκδοθεί έως τρεις μήνες πριν την υποβολή του, προϋπόθεση που συντρέχει εν προκειμένω, σύμφωνα με τα στοιχεία του φακέλου καθόσον, εκδόθηκε 18 ημέρες προ της υποβολής του. Επομένως, το επίμαχο έγγραφο υποβλήθηκε νομίμως και έπρεπε να γίνει δεκτό. 36. Επειδή, θα πρέπει να σημειωθεί ότι στα πλαίσια γενικότερης αναμόρφωσης του άρθρου 103 Ν. 4412/2016 περί «Πρόσκλησης για υποβολή δικαιολογητικών» που συνέπεσε με το χρόνο έκδοσης της διακήρυξης, η διάταξη του άρθρου 103 παρ. 2 αντικαταστάθηκε ολόκληρη με το άρθρο 43 παρ. 12β Ν. 4605/2019 (ΦΕΚ Α΄ 52/01.04.2019), γεγονός το οποίο αποδεικνύει την αλλαγή στάσης του νομοθέτη, ως προς την υποβολή δικαιολογητικών κατακύρωσης και οι αντίστοιχοι χρόνοι ολοκλήρωσης των διαγωνιστικών διαδικασιών, χωρίς μεταξύ άλλων να παρέχεται πλέον η δυνατότητα στους προσωρινούς αναδόχους να μην ανταποκριθούν στην 1η σχετική ειδοποίηση της αναθέτουσας αρχής άνευ συνδρομής των προϋποθέσεων που τάσσει η ισχύουσα μορφή του ως άνω άρθρου. 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 866/2021 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το μέρος εκείνο, με το οποίο, αφού κρίθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της δεύτερης προσφεύγουσας Περιφέρειας Κρήτης και της πρώτης προσφεύγουσας εργοληπτικής επιχείρησης, με αντικείμενο την υλοποίηση του έργου «ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΖΗΜΙΩΝ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΠΕ ΧΑΝΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2019» 46ο υποέργο «ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΘΙΖΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΔΑΦΙΚΗΣ ΑΣΤΑΘΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ………» προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.612.903,23 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), τέθηκε ως επισήμανση ότι πριν την υπογραφή του «το ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης πρέπει να υπολογισθεί, σύμφωνα με το άρθρο 72 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει» (ήτοι μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 21 του ν. 4782/2021, Α΄36).(....)Εξάλλου, αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή, σύμφωνα με την οποία ο ανάδοχος του έργου θα υποχρεούταν να καταθέσει εγγύηση καλής εκτέλεσης υπολογιζόμενη σύμφωνα με το καθεστώς που εισήγαγε η διάταξη του παραπάνω άρθρου, δηλαδή σε ποσοστό 5% επί της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα δικαιώματα προαίρεσης), θα συνιστούσε μη επιτρεπόμενη εκ των υστέρων και όλως αυθαίρετη τροποποίηση ουσιώδους όρου του διαγωνισμού, λόγω της μεγάλης διαφοράς ως προς το ύψος της απαιτούμενης εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης με απρόσμενες και δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις για τον ανάδοχο κατά το στάδιο της συνομολόγησης της σύμβασης, γεγονός που αντίκειται ευθέως στις αρχές της διαφάνειας, της ισότητας των διαγωνιζομένων και της ασφάλειας δικαίου, που κατοχυρώνονται στο εθνικό και ενωσιακό δίκαιο (πρβλ. ΔΕΕ C-181/2020, σκέψη 47 και την εκεί παρατιθέμενη νομολογία,  απόφαση της 10ης Μαΐου 2012 στην υπόθεση C-368/10 Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Βασιλείου των Κάτω Χωρών, σκ. 109, Ε.Α. ΣτΕ 603, 1148/2009). Τούτο άλλωστε επιβεβαιώνεται και από την επιλογή του νομοθέτη να ορίσει για τη διάταξη αυτή συγκεκριμένο χρόνο έναρξης ισχύος της (1.6.2021) και να μη εισάγει ειδική ρητή μεταβατική διάταξη που να καταλαμβάνει αναδρομικά και τις εκκρεμείς κατά τον ως άνω χρόνο διαγωνιστικές διαδικασίες.Δέχεται τις προσφυγές ανάκλησης.

«Διευκρινίσεις ως προς επιμέρους διατάξεις του ν. 4782/2021 (A’ 36). Τροποποίηση του ν. 4412/2016 και άλλες διατάξεις». ΑΔΑ: 6Α0ΗΟΞΤΒ-6Α0 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Σύμβαση εκτέλεσης έργου βελτίωσης εθνικής οδού. Εγγύηση καλής εκτέλεσης. Επισήμανση να συμπληρωθεί το νόμιμο ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης που πρέπει να κατατεθεί από τον ανάδοχο, σύμφωνα με το άρθρο 72 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 21 του ν. 4782/2021. Κρίσιμος χρόνος για την οριστικοποίηση του οικείου θεσμικού πλαισίου διενέργειας του διαγωνισμού και σύναψης της σύμβασης.

Έγκριση 1ου Πρακτικού της Ομάδας Εργασίας που συγκροτήθηκε με την με αριθμό πρωτ. 74177/22.03.2021 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (ΑΔΑ: Ψ4ΜΙ465ΞΘΞ-ΗΣΤ) για την υποβοήθηση των αναθετουσών αρχών και αναθετόντων φορέων, ως προς την παροχή οδηγιών για την ενιαία εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4412/2016 ως τροποποιήθηκε με τον ν. 4782/2021. ΑΔΑ: Ω2ΨΒ465ΧΘΞ-1ΘΖ

Έγκριση 2ου και 3ου Πρακτικού της Ομάδας Εργασίας που συγκροτήθηκε με την με αριθμό πρωτ. 74177/22.03.2021 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (ΑΔΑ: Ψ4ΜΙ465ΞΘΞ-ΗΣΤ) για την υποβοήθηση των αναθετουσών αρχών και αναθετόντων φορέων, ως προς την παροχή οδηγιών για την ενιαία εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4412/2016 ως τροποποιήθηκε με τον ν. 4782/2021. ΑΔΑ: ΨΝΙΙ465ΧΘΞ-ΓΛΒ 

Προμήθεια υγρών καυσίμων και ελαιολιπαντικών:Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων συμφωνίας-πλαίσιο για τις Ομάδες Β και ΣΤ, διότι η αναθέτουσα Αρχή (Δήμος Μεσσήνης) μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη 3, αλλά και μη συμμορφούμενη προς την ανωτέρω Σ527/2022 απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ, δεν κάλεσε την πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας για τις επίμαχες ομάδες Β και ΣΤ εταιρεία με την επωνυμία «……..» να υποβάλει εκ νέου, τάσσοντάς της σχετική προθεσμία, τα νόμιμα δικαιολογητικά κατακύρωσης του άρθρου 2.2.3.4 β΄ της οικείας διακήρυξης (Ενιαίο Πιστοποιητικό Δικαστικής Φερεγγυότητας που να καλύπτει και τον χρόνο μετά την πρόσκληση υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης) που πράγματι αυτή δεν υπέβαλε εντός της αρχικής δεκαήμερης προθεσμίας υποβολής τους (δεδομένου ότι το εν λόγω  πιστοποιητικό, κατά την ορθή προεκτεθείσα κρίση της ΕΑΔΗΣΥ, δεν δύναται να υποκατασταθεί από υπεύθυνη δήλωση ή ένορκη βεβαίωση). Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, η αναθέτουσα Αρχή ήταν υποχρεωμένη να προβεί στην πρόσκληση της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για εκ νέου υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τις ισχύουσες από 1.6.2021, και, επομένως, ισχύουσες, και κατά την ημερομηνία κοινοποίησης της ανωτέρω πρόσκλησης υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης στην εταιρεία (10424/14.6.2021), νεότερες-τροποποιημένες με το άρθρο 43 του ν. 4782/2021 εκτιθέμενες στη σκέψη 2 διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, και όχι να απορρίψει την προσφορά της. Τούτο, παρότι η διακήρυξη του διαγωνισμού είχε εκδοθεί και προέβλεπε καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών πριν από την έναρξη ισχύος των νεότερων αυτών διατάξεων (δημοσίευση της διακήρυξης στις 9.6.2020 και 9.7.2020 καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών), επαναλάμβανε δε ως όρους της τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπως αυτό ίσχυε πριν από την τροποποίησή του με τις ανωτέρω νεότερες διατάξεις, προβλέποντας έτσι την απόρριψη της προσφοράς προσωρινού αναδόχου που δεν έχει υποβάλει εντός της σχετικής προθεσμίας τα δικαιολογητικά κατακύρωσης (βλ. σκέψη 3). Άλλωστε, με την ανωτέρω πρόκληση εκ νέου υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης, αποτρέπεται, σε εκπλήρωση του σκοπού των ανωτέρω νεότερων διατάξεων του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 (βλ. σκέψη 3), η απόρριψη της προσφοράς της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για τον  τυπικό λόγο της μη υποβολής επικαιροποιημένου -ως προς τον χρόνο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης- ενιαίου πιστοποιητικού δικαστικής φερεγγυότητας εντός της αρχικής προθεσμίας υποβολής του. 

Συντηρήσεις – αποκαταστάσεις  τεχνικών έργων – αντιπλημμυρικά έργα.(...) Ενόψει των ανωτέρω, ο επίμαχος διαγωνισμός διέπεται από τα άρθρα 97 και 106 του ν. 4412/2016, όπως ίσχυαν πριν από την τροποποίηση και διαμόρφωσή τους με τα άρθρα 39 και 46 του ν. 4782/2021 που ισχύουν από 1.6.2021 και, ελλείψει ειδικής νομοθετικής πρόβλεψης, δεν καταλαμβάνουν εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες ως η επίμαχη (Ε.Σ. Ολ. 1827/2021, σκ. 7,  Έβδομο Τμήμα 197/2022, σκ. 7 και 9, ΣτΕ 1000/2022, σκ. 15, πρβλ. ΣτΕ 2141/2019, σκ. 16,  ΣτΕ 1904/2020, σκ. 13). Εξάλλου, η παράλειψη της αναθέτουσας αρχής να ζητήσει από τους διαγωνιζόμενους την παράταση των προσφορών και των εγγυήσεων συμμετοχής τους πριν από την λήξη του προβλεπόμενου στη διακήρυξη χρόνο ισχύος τους, δεν αποτελεί, κατά το κρίσιμο νομοθετικό καθεστώς, λόγο ματαίωσης της διαγωνιστικής διαδικασίας ως άγονης. Νομίμως, δε ζητήθηκε η σχετική παράταση εκ των υστέρων, αφού, σε κάθε περίπτωση, συνέτρεχαν εξαρχής πρόδηλοι λόγοι δημοσίου συμφέροντος που δικαιολογούσαν τούτο και η παράταση ζητήθηκε, πάντως, εντός ευλόγου χρόνου (στις 18.4.2022), και δη αμέσως μετά την ψήφιση του νέου προϋπολογισμού του Δήμου (στις 4.3.2022) και την άρνηση του αρχικού αναδόχου να συναινέσει σε αυτήν (μετά την κλήση του στις 16.3.2022).Ανακαλεί την 21/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου