Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΣΤΕ/1439/2020

Τύπος: Δικαστικές Αποφάσεις

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4051/2012, 4093/2012, 3900/2010, 4387/2016, 4387/2019

Περικοπές συντάξεων...Ενόψει δε των ανωτέρω απαντήσεων, πρέπει να απορριφθούν οι ασκηθείσες παρεμβάσεις των φυσικών και νομικών προσώπων, κατά το μέρος που με αυτές υποστηρίζεται ότι η διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. α του ν. 4387/2016 αντίκειται στο Σύνταγμα και την Ε.Σ.Δ.Α. και ότι ο χρονικός περιορισμός της ισχύος των αποτελεσμάτων που έθεσαν οι 2287-2288/2015 αποφάσεις της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας αφορά μόνον τη διαπίστωση της αντίθεσης προς το Σύνταγμα των διατάξεων των ν. 4051/2012 και 4093/2012 και δεν καταλαμβάνει και τη διαπιστωθείσα αντίθεση αυτών προς το άρθρο 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α., και να γίνουν δεκτές, κατά το μέρος που με αυτές υποστηρίζεται ότι η ίδια ανωτέρω διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. α του ν. 4387/2016 δεν καταλαμβάνει ρυθμιστικά και το διάστημα από 1.1.2013 έως την 11.5.2016 και ότι δεν είναι δυνατό να κριθούν σύμφωνες με το Σύνταγμα και την Ε.Σ.Δ.Α. οι παραπάνω μειώσεις των συντάξεων βάσει των νόμων 4051/2012 και 4093/2012 για το χρονικό διάστημα από της θεσπίσεώς τους έως 11.5.2016 ενόψει των διαπιστώσεων που περιέχονται σε μελέτες, μεταγενέστερες των αποφάσεων 2287-2288/2015 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Αντιστοίχως δε, πρέπει να γίνει δεκτή η παρέμβαση του Ελληνικού Δημοσίου, κατά το μέρος που με αυτήν υποστηρίζεται ότι η ανωτέρω διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 4387/2016 είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα και την Ε.Σ.Δ.Α. και ότι ο χρονικός περιορισμός της ισχύος των αποτελεσμάτων της αντισυνταγματικότητας που έθεσαν οι 2287-2288/2015 αποφάσεις της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν αφορά μόνον τη διαπίστωση της αντίθεσης προς το Σύνταγμα των διατάξεων των ν. 4051/2012 και 4093/2012 αλλά καταλαμβάνει και τη διαπιστωθείσα αντίθεση αυτών προς το άρθρο 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου, και να απορριφθεί κατά το μέρος που με αυτήν υποστηρίζεται ότι η ίδια ανωτέρω διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. α του ν. 4387/2016 καταλαμβάνει ρυθμιστικά και το διάστημα από 1.1.2013 έως την 11.5.2016 και ότι οι παραπάνω μειώσεις των συντάξεων βάσει των νόμων 4051/2012 και 4093/2012 είναι σύμφωνες με το Σύνταγμα και την Ε.Σ.Δ.Α. για το χρονικό διάστημα από της θεσπίσεώς των έως 11.5.2016 εφόσον από εμπεριστατωμένη επιστημονική μελέτη, μεταγενέστερη των αποφάσεων 2287-2288/2015 της Ολομελείας, προκύπτει ή θα προκύψει ότι οι μειώσεις των συντάξεων από την έναρξη επιβολής τους ήταν κατ’ ουσίαν σύμφωνες με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.Επειδή, μετά την επίλυση των ζητημάτων για τα οποία εισήχθη στο Συμβούλιο της Επικρατείας, η κρινόμενη αγωγή πρέπει, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 1 του ν. 3900/2010, να παραπεμφθεί προς εκδίκαση, ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο αυτής, στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών ως προς όλους τους ενάγοντες, πλην των με αριθμό δικογράφου 15 και 33, ως προς τους οποίους πρέπει να απορριφθεί (σκέψη 6) και, κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων, να μην επιβληθεί δικαστική δαπάνη.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΣΤΕ/1890/2019

Συντάξεις- αντισυνταγματικότητα:..Επειδή, στο άρθρο 95 του Συντάγματος ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι στην αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας ανήκουν η μετά από αίτηση ακύρωση των εκτελεστών πράξεων των διοικητικών αρχών (παρ. 1 εδ. α΄) και ότι οι αρμοδιότητες του Συμβουλίου της Επικρατείας ρυθμίζονται και ασκούνται όπως νόμος ειδικότερα ορίζει (παρ. 4). Ειδικώς δε ως προς το ζήτημα των συνεπειών της ακυρωτικής αποφάσεως, η ισχύουσα διάταξη του άρθρου 50 του π.δ. 18/1989, ακολουθώντας προηγούμενες όμοιες νομοθετικές ρυθμίσεις [βλ. ταυτάριθμα άρθρα του αρχικού νόμου περί Συμβουλίου της Επικρατείας 3713/1928 (Α΄ 273)και του ν.δ. 170/1973 (Α΄ 229)], ορίζει στην παρ. 1 ότι: «Η απόφαση που δέχεται την αίτηση ακυρώσεως απαγγέλλει την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης και συνεπάγεται νόμιμη κατάργησή της έναντι όλων, είτε πρόκειται για κανονιστική είτε πρόκειται για ατομική πράξη». Την ανωτέρω διάταξη, την οποία (όπως και τις προγενέστερες) το Συμβούλιο της Επικρατείας παγίως εφάρμοζε με την έννοια ότι η ακύρωση της διοικητικής πράξεως ανατρέχει στον χρόνο εκδόσεώς της, τροποποίησε το άρθρο 22 παρ. 1 του ν. 4274/2014 (Α΄ 147), το οποίο προσέθεσε παρ. 3β έχουσα ως εξής: «Σε περίπτωση αιτήσεως ακυρώσεως που στρέφεται κατά διοικητικής πράξεως, το δικαστήριο, σταθμίζοντας τις πραγματικές καταστάσεις που έχουν δημιουργηθεί κατά το χρόνο εφαρμογής της, ιδίως δε υπέρ των καλόπιστων διοικουμένων, καθώς και το δημόσιο συμφέρον, μπορεί να ορίσει ότι τα αποτελέσματα της ακυρώσεως ανατρέχουν σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο του χρόνου έναρξης της ισχύος της και σε κάθε περίπτωση προγενέστερο του χρόνου δημοσίευσης της απόφασης...». Με τη νέα διάταξη δόθηκε η δυνατότητα στο Συμβούλιο της Επικρατείας, υπό προϋποθέσεις τις οποίες το ίδιο σταθμίζει, να αποκλίνει, σε εξαιρετικές πάντως περιπτώσεις, από τον κανόνα της αναδρομικής ακυρώσεως και να καθορίσει μεταγενέστερο χρόνο επελεύσεως των συνεπειών της ακυρώσεως. (ΣτΕ 851/2018 Ολομ., 481/2018 Ολομ., 2287-2288/2015 Ολομ. κ.α.). Στην προκειμένη περίπτωση, το Δικαστήριο, συνεκτιμώντας τους λόγους για τους οποίους εχώρησε η ακύρωση της προσβαλλομένης κανονιστικής αποφάσεως και τον μεγάλο αριθμό των καταβαλλομένων επικουρικών συντάξεων, των οποίων ο επανυπολογισμός θα τεθεί εν αμφιβόλω με την αναδρομική ακύρωση της προσβαλλομένης αποφάσεως, και των εκκρεμοτήτων που θα ανακύψουν, κρίνει ότι εν προκειμένω συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλουν, κατʼ εφαρμογή της ανωτέρω διατάξεως (άρθρου 50 παρ. 3β του π.δ. 18/1989), τα αποτελέσματα της ακυρώσεως να επέλθουν από την δημοσίευση της παρούσας αποφάσεως. Τούτο δε, κατʼ εξάντληση του απώτατου χρονικού ορίου περιορισμού του ακυρωτικού αποτελέσματος που επιτρέπει ο νόμος (χρόνος προγενέστερος εκείνου της δημοσιεύσεως της δικαστικής αποφάσεως), πέραν του οποίου τίθεται ζήτημα παραβιάσεως του άρθρου 93 παρ. 4 του Συντάγματος, διότι, ορίζοντας το εν λόγω άρθρο ότι: «Τα δικαστήρια υποχρεούνται να μην εφαρμόζουν νόμο που το περιεχόμενό του είναι αντίθετο προς το Σύνταγμα», απαγορεύει την - σε συμμόρφωση μάλιστα με δικαστική απόφαση - εφαρμογή νόμου μετά την κρίση αυτού ως αντίθετου προς το Σύνταγμα..Κατά τη γνώμη, όμως, των Συμβούλων Μ. Παπαδοπούλου, Ο. Ζύγουρα, Κ. Κουσούλη, Δ. Μακρή, Μ. Πικραμένου, Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή και Αγ. Γαλενιανού-Χαλκιαδάκη, όπως έχει ήδη κριθεί (ΣτΕ Ολομ. 4003/2014, σκέψη 14), oι ρυθμίσεις των διατάξεων των παρ. 3 α, β και γ του άρθρου 50 του π.δ. 18/1989 αποδίδουν, σε επίπεδο νόμου, δυνατότητες που έχει το Δικαστήριο, κατʼ ορθή ερμηνεία, απευθείας από τις διατάξεις του άρθρου 95 παρ. 1 του Συντάγματος. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με την ίδια νομολογία, το Δικαστήριο έχει τη συνταγματική ευχέρεια να αποκλίνει, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, από τις ειδικότερες ρυθμίσεις των ως άνω δικονομικών διατάξεων. Ειδικότερα το Δικαστήριο έχει την ευχέρεια, αφού εκτιμήσει τις συνθήκες της υπόθεσης και σταθμίσει, αφενός, τα έννομα συμφέροντα των λοιπών πλην της Διοίκησης διαδίκων και, αφετέρου, το δημόσιο συμφέρον, να καθορίσει, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, χρόνο επελεύσεως των συνεπειών της ακυρώσεως μεταγενέστερο και από την ημερομηνία δημοσιεύσεως της ακυρωτικής αποφάσεως, κατʼ απόκλιση των οριζομένων στην περίπτωση 3 β του άρθρου 50 του π.δ. 18/1989. Στην προκειμένη περίπτωση, εν όψει του επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος να υφίσταται νόμιμο καθεστώς κοινωνικής ασφάλισης, οι συνέπειες της αντισυνταγματικότητας των διατάξεων του ν. 4387/2016 πρέπει να επέλθουν έξι μήνες μετά την δημοσίευση της παρούσας απόφασης, προκειμένου να παρασχεθεί η δυνατότητα στο νομοθέτη, αφού λάβει γνώση του σκεπτικού της ακυρωτικής απόφασης, να προβεί σε νέα, σύμφωνη με το Σύνταγμα, ρύθμιση του ζητήματος που αφορούν οι κριθείσες ως αντισυνταγματικές διατάξεις.


ΠΝΠ/103/2012

Ρυθμίσεις θεμάτων εφαρμογής των νόμων 3864/2010, 4021/2011, 4046/2012, 4051/2012 και 4071/2012.

Κυρώθηκε με το άρθρο δεύτερο του ν. 4079/2012


ΙΚΑ/Σ60/35/2012

ΘΕΜΑ: «Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθ. 6 του Ν. 4051/2012, σχετικά με την από 01/01/2012 περικοπή των συντάξεων»

Φ80020/οικ.5553/198/2012

ΘΕΜΑ:Γνωστοποίηση ρυθμίσεων του άρθρου 6 του ν. 4051/2012, σχετικά με την μείωση των επικουρικών συντάξεων.

ΠΟΛ 1086/2013

Κοινοποίηση των διατάξεων της παρ. 5 του πρώτου άρθρου της από 30.04.2012 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Ρυθμίσεις θεμάτων εφαρμογής των νόμων 3864/2010, 4021/2011, 4046/2012, 4051/2012 και 4071/2012» (ΦΕΚ Α' 103) που κυρώθηκε με το άρθρο δεύτερο του ν.4079/2012 (ΦΕΚ Α' 180), όπως ισχύει και της ΚΥ.Α. Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών 47497/18.12.2012 (ΦΕΚ Β'3389) και παροχή σχετικών οδηγιών  

Φ.80000/οικ.5776/408/2012

ΘΕΜΑ: «Γνωστοποίηση διατάξεων του άρθρου 6 του ν. 4051/2012.(περικοπές επί του ποσού των μηνιαίων κύριων συντάξεων, που χορηγούνται από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης)

ΠΟΛ 1157/2013

ΘΕΜΑ : Συμπλήρωση της Εγκυκλίου ΠΟΛ 1086/23.04.2013 με την οποία κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις της παρ. 5 του πρώτου άρθρου της από 30.04.2012 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Ρυθμίσεις θεμάτων εφαρμογής των νόμων 3864/2010, 4021/2011, 4046/2012, 4051/2012 και 4071/2012» (ΦΕΚ ΑΊ03) που κυρώθηκε με το άρθρο δεύτερο του ν.4079/2012 (ΦΕΚ ΑΊ80), όπως ισχύει και της ΚΥ.Α. Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών 47497/18.12.2012 (ΦΕΚ Β'3389) και παρασχέθηκαν σχετικές οδηγίες. Σχετ. έγγραφ.: ΠΟΛ 1086/23.04.2013

ΠΟΛ 1182/2013

Καθορισμός τύπου και περιεχομένου της δήλωσης περιουσιακής κατάστασης που περιλαμβάνεται στην αίτηση αναστολής του άρθρου 203 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ν. 2717/1999), όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 4051/2012(ΦΕΚ 40 Α΄/29.02.2012) και του άρθρου πρώτου της από 30.4.2012 ΠΝΠ (ΦΕΚ 103 Α΄/30.04.2012), όπως κυρώθηκε με το άρθρο δεύτερο του ν. 4079/2012 (ΦΕΚ 180 Α΄/20.09.2012).

ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1277/2018

ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ-ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ:Με την υπό κρίση αγωγή, ο ενάγων, πρώην δικαστικός λειτουργός (Αντιπρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου) και ήδη από το έτος 2005 πολιτικός συνταξιούχος του Δημοσίου, ζητεί να αναγνωρισθεί ότι το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο οφείλει να του καταβάλει εντόκως, με το εκάστοτε ισχύον επιτόκιο υπερημερίας, αφότου κάθε επί μέρους μηνιαία παροχή κατέστη ληξιπρόθεσμη,  μέχρι την εξόφλησή της, άλλως από την επίδοση της αγωγής, το ποσό των 29.518,92 ευρώ, άλλως το ποσό των 13.500,00 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο ποσό, κατά το οποίο, όπως αναλυτικά εκτίθεται στην αγωγή, περιορίσθηκε η σύνταξή του(....)Τέτοια στοιχεία για το σύνολο των συνταξιούχων του Δημοσίου δεν αναδεικνύονται στην κρινόμενη υπόθεση, τα δεδομένα της οποίας άλλωστε δεν είναι αντιπροσωπευτικά για την πλειοψηφία των συνταξιούχων του Δημοσίου, καθόσον ο ενάγων ως εκ της ιδιότητάς του υπάγεται σε ειδικό μισθολόγιο. Κατόπιν των ανωτέρω, δεν μπορεί να γίνει δεκτό ότι η επίδικη διάταξη του ν. 4093/2012 δεν είναι συμβατή με το Σύνταγμα για το λόγο και μόνο ότι ο νομοθέτης δεν αιτιολόγησε επαρκώς τη μη ανατροπή της αναλογίας αποδοχών και σύνταξης. Με βάση τα προεκτεθέντα και εφόσον η επίδικη μείωση υπό το πρίσμα του σκοπού δημοσίου συμφέροντος για τον οποίο θεσπίστηκε δεν συνιστά υπέρμετρη παρέμβαση στο συνταξιοδοτικό δικαίωμα ούτε θίγει τον πυρήνα αυτού (....) δεν ανακύπτει θέμα αντίθεσης της διάταξης του άρθρου πρώτου, υποπαράγραφος B3 παρ. Β του ν. 4093/2012, στις επικαλούμενες από τον ενάγοντα συνταγματικές διατάξεις(....).Επιλύει το νομικό ζήτημα της συμφωνίας ή μη προς το Σύνταγμα των  διατάξεων του άρθρου πρώτου παράγραφος Β υποπαράγραφος Β.3 του ν. 4093/2012, κατά τα αναφερόμενα  στο σκεπτικό.


ΣΤΕ/2475/2019

Απονομή σύνταξης...Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, η κρινόμενη αίτηση κατατέθηκε στη Γραμματεία του εκδόντος την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση Διοικητικού Εφετείου Αθηνών στις 26.10.2017 και, επομένως, κατά τα προεκτεθέντα, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 1 του άρθρου 12 του ν. 3900/2010. Περαιτέρω, η κρινόμενη διαφορά ανέκυψε από αμφισβήτηση σχετικά με τον χρόνο έναρξης καταβολής στην αναιρεσείουσα σύνταξης λόγω θανάτου του συζύγου της και, επομένως, σύμφωνα με τα εκτεθέντα στην 4η σκέψη, έχει προσδιορίσιμο χρηματικό αντικείμενο το οποίο συνίσταται στο ποσό των συντάξεων της αναιρεσείουσας, που αντιστοιχούν στο χρονικό διάστημα από 1.12.1994 έως 8.10.1995, και ανέρχεται σε 4.437,15 ευρώ (βλ. το .....2019 έγγραφο του ... προς το Δικαστήριο με αριθμ. πρωτ. ΣτΕ ΕΠ .....2019), είναι δηλαδή κατώτερο του κατά την ανωτέρω διάταξη ποσού των 40.000 ευρώ και, συνεπώς, η υπό κρίση αίτηση ασκείται απαραδέκτως κατά την παρ. 4 του άρθρου 53 του π.δ. 18/1989. Είναι δε απορριπτέα τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση. Υπό τα δεδομένα δε αυτά προβάλλονται αλυσιτελώς και είναι απορριπτέοι οι περαιτέρω ισχυρισμοί της αναιρεσείουσας περί παράβασης της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και περί αντίθεσης των κρίσεων της αναιρεσιβαλλόμενης απόφασης προς νομολογία Ανωτάτων Δικαστηρίων, ήτοι του Συμβουλίου της Επικρατείας