Διαγωνισμός για την ανάθεση εκπόνησης μελέτης. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της αποδοχής της προσφοράς άλλων διαγωνιζομένων. «Επειδή, από τις ανωτέρω διατάξεις της διακηρύξεως, στις οποίες απαριθμούνται τα δικαιολογητικά και αποδεικτικά που πρέπει να περιληφθούν στον φάκελλο των «Δικαιολογητικών συμμετοχής», προκύπτει, κατά την κρίση της Επιτροπής, ότι δεν απαιτείτο να συμπεριληφθούν στον εν λόγω φάκελλο οι κατά το άρθρο 18.3 δηλώσεις συνεργασίας, αλλά τα σχετικά δικαιολογητικά μπορούσαν να περιληφθούν στον φάκελο της τεχνικής προσφοράς ως αποδεικτικά της τεχνικής ικανότητας του διαγωνιζομένου σχήματος. Συνεπώς, ορθώς, αν και με άλλη αιτιολογία, έγιναν δεκτές στην επόμενη φάση του διαγωνισμού οι συμπράξεις …… και ………… και δεν πιθανολογείται η βασιμότητα του προβαλλομένου από την αιτούσα λόγου ότι οι ως άνω συμπράξεις έπρεπε να αποκλεισθούν λόγω μη υποβολής των δικαιολογητικών του άρθρου 18.3 της διακηρύξεως. Ο κοινός εκπρόσωπος της συμπράξεως έχει, ευθέως εκ του νόμου, και την ιδιότητα του συντονιστή των μελών αυτής. Νόμιμος ο ορισμός διαφορετικού προσώπου ως συντονιστή της ομάδας μελέτης και ως συντονιστή των μελών της σύμπραξης. Απορρίπτει την αίτηση.»

Μελέτες.Τεχνική και Επαγγελματική ικανότητα «Με την ένστασή της κατά του πρακτικού της Επιτροπής Διαγωνισμού η αιτούσα σύμπραξη ,είχε προβάλει ότι τα συμπράττοντα γραφεία έπρεπε να αποκλεισθούν από τον διαγωνισμό, διότι ο συμπράττων μελετητής δεν διέθετε την απαιτούμενη ειδική τεχνική και επαγγελματική ικανότητα εφόσον δεν προσκόμισε πιστοποιητικά των εργοδοτών δημοσίων φορέων περί καλής εκτελέσεως των μελετών που είχε εκπονήσει. Η αιτίαση αυτή απερρίφθη με την επί της ενστάσεως απόφαση του Ειδικού Γραμματέως του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με την ειδικότερη αιτιολογία ότι η ειδική τεχνική και επαγγελματική ικανότητα του ως άνω μέλους της σύμπραξης θα εξετασθεί στο μεταγενέστερο στάδιο του ελέγχου των φακέλων των τεχνικών προσφορών. Η αιτιολογία αυτή δεν είναι νόμιμη.εφόσον ορίζεται στη διακήρυξη, ότι οι ενδιαφερόμενοι για την ανάθεση της εκπόνησης μελετών οφείλουν, εκτός από το τυπικό προσόν του πτυχίου, να διαθέτουν και «ειδική τεχνική και επαγγελματική ικανότητα», η οποία αποδεικνύεται από την εκπόνηση μελετών, παρομοίων με την υπό ανάθεση κατά την τελευταία πενταετία και προς απόδειξη της ικανότητας αυτής προσκομίζεται κατάλογος των κυριοτέρων παρομοίων μελετών, συνοδευόμενος, εφόσον πρόκειται για μελέτες που έχουν εκπονηθεί για λογαριασμό δημοσίου φορέα, από πιστοποιητικά του εργοδότη, η συνδρομή της προϋπόθεσης της ειδικής τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας ελέγχεται στο πρώτο στάδιο του διαγωνισμού, κατά τον έλεγχο του φακέλου των «δικαιολογητικών συμμετοχής».

Διαγωνισμός για την ανάθεση εκπόνησης μελέτης. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της απόρριψης της προσφοράς της αιτούσας σύμπραξης διότι εταιρεία-μέλος της δεν διέθετε εταιρικό πτυχίο της καλούμενης τάξης για κατηγορία μελέτης. 10. Επειδή, η Επιτροπή, εκτιμώντας τους εκατέρωθεν ισχυρισμούς και λαμβάνοντας υπ' όψη ότι, πρώτον, κατά τη Διακήρυξη, η οποία δεν προκύπτει ότι είχε αμφισβητηθεί από τα αιτούντα Γραφεία Μελετών, οι διαγωνιζόμενοι προσκομίζουν πτυχίο κατάταξης στις καλούμενες κατηγορίες και τάξεις και ότι η εγγραφή τους στα μητρώα πρέπει να είναι σε ισχύ κατά την ημερομηνία λήξης της παραλαβής των φακέλων συμμετοχής στο διαγωνισμό και δεύτερον, κατά το άρθρο 6 παρ. 2 του Π.Δ. 799/1978, η προθεσμία εντός της οποίας υποχρεούται η Διοίκηση να διενεργεί τις μεταβολές της κατάστασης των μελετητών και γραφείων μελετών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η προαγωγή πτυχίου είναι εξηκονθήμερη από την υποβολή της σχετικής αίτησης και όχι τριακονθήμερη (δεδομένου ότι η προθεσμία των 30 ημερών αφορά ανανέωση πτυχίου ή αναθεώρηση πτυχίου λόγω αποχωρήσεως ή θανάτου ή αντικαταστάσεως μέλους Γραφείου Μελετών), κρίνει ότι η βασιμότητα των προβαλλομένων αιτιάσεων κατά του αποκλεισμού της σύμπραξης των αιτούντων Γραφείων δεν πιθανολογείται σοβαρά Και τούτο διότι, ανεξαρτήτως του ότι η συμπράττουσα εταιρεία «..... .............» δεν προσκόμισε, με τον φάκελλο των δικαιολογητικών, πτυχίο της καλούμενης τάξης στην κατηγορία μελέτης 27, όπως ρητώς απαιτεί η Διακήρυξη, πάντως, κατά την ημερομηνία λήξης της παραλαβής των φακέλων συμμετοχής στο διαγωνισμό (20.12.2007), δεν είχε παρέλθει η ανωτέρω 60ήμερη προθεσμία από την υποβολή της αίτησής της στη Διοίκηση (9.11.2007) για την προαγωγή του πτυχίου από την Β΄ στη Γ΄ τάξη. Επίσης, σύμφωνα με τη Διακήρυξη, σε περίπτωση της μη προσκόμισης από διαγωνιζόμενο του απαιτούμενου πτυχίου, η Αναθέτουσα Αρχή οφείλει να προχωρήσει στον αποκλεισμό του από το διαγωνισμό και συνεπώς τα περί υπέρβασης των άκρων της διακριτικής ευχέρειας, κατά τον αποκλεισμό της σύμπραξης των αιτούντων Γραφείων, δεν φαίνεται να ευσταθούν. 11. Επειδή, κατόπιν αυτών πρέπει να απορριφθεί η αίτηση και να γίνει δεκτή η παρέμβαση. Διά ταύτα Απορρίπτει την αίτηση.»

Μελέτες.Αποκλεισμός υποψηφίων.Η Επιτροπή του Διαγωνισμού καθ΄ υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής της ευχέρειας και της αρχής της αναλογικότητας που διέπει το κοινοτικό δίκαιο δεν προσκάλεσε τις ως άνω συμπράξεις γραφείων σύμφωνα με το άρθρο 4.6. της διακήρυξης προκειμένου να συμπληρώσουν τις ανωτέρω ελλείψεις. Και τούτο γιατί, η μεν σύμπραξη γραφείων .......... έχοντας ήδη καταθέσει στο πρωτόκολλο της αναθέτουσας αρχής αίτηση- επιστολή υποβολής προσφοράς στο διαγωνισμό μαζί με το φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής της, καθώς επίσης και την υπ΄αριθμ. 210/702277-8/25.10.2006 εγγυητική επιστολή συμμετοχής της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος για ποσό 309.743 ευρώ υπέρ της εν λόγω σύμπραξης (βλ. σελ. 4 του Πρακτικού Ι της Επιτροπής Διαγωνισμού), κατέστησε νομικά δεσμευτική τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό, έτσι ώστε τυχόν μη προσέλευση αυτής στην υπογραφή της σύμβασης σε περίπτωση που αναδεικνυόταν ανάδοχος του έργου, θα επέφερε εις βάρος της δυσμενείς συνέπειες (κατάπτωση εγγυητικής επιστολής συμμετοχής κ.λ.π.) με αποτέλεσμα η εκ μέρους της παράλειψη τοποθέτησης της αίτησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος-προσφοράς εντός του υποφακέλου των δικαιολογητικών συμμετοχής να μη συνιστά κατά την κρίση του Κλιμακίου ουσιώδη πλημμέλεια επιφέρουσα τον αποκλεισμό του ως άνω διαγωνιζόμενου εξ αυτού και μόνο του λόγου, η δε σύμπραξη ……...... είχε ομοίως υποβάλλει κατά την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού τις προβλεπόμενες από τη διακήρυξη υπεύθυνες δηλώσεις, η δε θεώρηση του γνησίου της υπογραφής αυτών θα μπορούσε να ζητηθεί από την Επιτροπή του Διαγωνισμού στο πλαίσιο συμπλήρωσης νομίμως καταρχήν υποβληθέντων εγγράφων κατά το άρθρο 4.6 της διακήρυξης ενόψει και της ανάγκης εξασφάλισης ευρύτερης συμμετοχής υποψηφίων στο διαγωνισμό (πρβλ. και 225/2007 πράξη VI Τμ. Ε.Σ.). Συνακόλουθα, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ως άνω συμπράξεις γραφείων μη νομίμως αποκλείστηκαν από το διαγωνισμό για τους παραπάνω λόγους.Ανακλήθηκε με την 10/2008 του 6ου Τμήματος

Μελέτες.Από κοινού συμμετοχή σε διαγωνισμό. «Επειδή, η διακήρυξη του επιδίκου διαγωνισμού ορίζει, στο άρθρο 23.1.2003, ότι ο φάκελλος των δικαιολογητικών συμμετοχής πρέπει, εκτός άλλων, να περιέχει και «Πρακτικό απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας, σε περίπτωση Α.Ε., ή απόφαση των διαχειριστών σε περίπτωση Ε.Π.Ε. ή Ο.Ε. ή Ε.Ε. με την οποία : α) Εγκρίνεται η συμμετοχή τους στο διαγωνισμό αυτοτελώς ή σε κοινοπραξία ή σύμπραξη, β) Ορίζεται ο νόμιμος εκπρόσωπος με εξουσία να υπογράφει δεσμευτικά για τον συμμετέχοντα όλα τα έγγραφα του διαγωνισμού και την προσφορά», περαιτέρω δε προβλέπει ότι «Οι άνω (α' & β') απαιτήσεις δεν τίθενται, αν η εξουσία του υπογράφοντος προς εκπροσώπηση βασίζεται στο καταστατικό ή άλλη πράξη που έχει δεσμευτεί κατά τις κείμενες διατάξεις (ΦΕΚ κλπ.) και έχει υποβληθεί με το φάκελο συμμετοχής. Σε κάθε περίπτωση ισχύουν οι περί αντιπροσώπευσης και πληρεξουσιότητας διατάξεις των άρθρων 211 επ. του αστικού κώδικα». Εν προκειμένω, το καταστατικό της συμμετεχούσης στην δεύτερη σύμπραξη εταιρείας … (Φ.Ε.Κ. 4216/25.6.1997 τ. Α.Ε. και Ε.Π.Ε.) παρέχει στους δύο διαχειριστές και νομίμους εκπροσώπους της την εξουσία να ενεργούν από κοινού ή μόνοι τους και χωριστά ο καθένας σε κάθε περίπτωση και προβλέπει ότι η υπογραφή εκάστου διαχειριστού θα δεσμεύει και θα υποχρεώνει την εταιρεία. Εξ άλλου, η εκ των ανωτέρω διαχειριστών .. υπέγραψε, μαζί με εκπροσώπους των λοιπών συμπραττόντων, το από 22.9.2005 ιδιωτικό συμφωνητικό για την από κοινού συμμετοχή στον διαγωνισμό και τον ορισμό του … ως κοινού εκπροσώπου της συμπράξεως αυτής. Υπό τα δεδομένα αυτά, δεν ήταν απαραίτητη, κατά την προπαρατεθείσα ρήτρα της διακηρύξεως, η προσκομιδή από την ως άνω εταιρεία αποφάσεως των διαχειριστών της περί εγκρίσεως της συμμετοχής της στον διαγωνισμό. Η μη προσκομιδή, επομένως, τέτοιας αποφάσεως (ανεξαρτήτως αν η εν λόγω εταιρεία εμφανίζεται στον πίνακα υποβληθέντων δικαιολογητικών να την έχει προσκομίσει) δεν καθιστά απαράδεκτη την συμμετοχή της δεύτερης συμπράξεως στον διαγωνισμό. Δεν παρίσταται, συνεπώς, βάσιμος ο περί του αντιθέτου προβαλλόμενος λόγος της κρινομένης αιτήσεως.»

Ελάχιστα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει η διακήρυξη. Όρος περί προηγούμενης εμπειρίας 5 ετών και άνω ως τυπικό προσόν συμμετοχής σε διαγωνισμό δεν είναι νόμιμος. Η εμπειρία αποτελεί στοιχείο αξιολόγησης και βαθμολογίας της τεχνικής ικανότητας του προμηθευτή:

Με βάση το σύνολο των προλεχθέντων και δοθέντος ότι ο όλος μηχανισμός υποβολής και ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής διέπεται από την θεμελιώδη αρχή της τυπικότητας, δηλαδή της διαφανούς και αυστηρής διαδικασίας του Διαγωνισμού, κατά την οποία η νομιμότητα συμμετοχής προϋποθέτει την εκπλήρωση τυπικών προϋποθέσεων, η προσβαλλόμενη Απόφαση, η οποία έκρινε ότι τα υποβληθέντα δικαιολογητικά κατακύρωσης είναι πλήρη, θα πρέπει να ακυρωθεί, ως μη νομίμως εκδοθείσα. Συναφώς, ο 4 ος λόγος της κρινόμενης Προσφυγής θα πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος.

Δημόσια έργα. Σχετικά με τις ελλείψεις δικαιολογητικών σε διαγωνισμό για την ανάθεση δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών. Συνέχιση διαγωνισμού με ένα υποψήφιο λόγω αποκλεισμού των λοιπών.Η μη υποβολή από διαγωνιζόμενο ενόρκου βεβαιώσεως ενώπιον αρμοδίας αρχής ότι ασκεί το επάγγελμα του Συμβούλου Έργων, όπως ζητούσε η διακήρυξη του διαγωνισμού ως απαραίτητο στοιχείο συμμετοχής, συνιστά λόγο αποκλεισμού από το διαγωνισμό. Νομίμως συνεχίζεται η διαδικασία του διαγωνισμού με τον μόνο απομείναντα υποψήφιο μετά τον αποκλεισμό των λοιπών υποψηφίων.

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα ζητά να ακυρωθεί η απόφαση του Δ.Σ. της Αναθέτουσας Αρχής με αριθμό ../.......2023 (Θέμα 4ο), με την οποία εγκρίθηκαν τα πρακτικά περί αξιολόγησης των δικαιολογητικών συμμετοχής, τεχνικής και οικονομικής προσφοράς των συμμετεχόντων στο διαγωνισμό. 

Προκειμένου περί αλλοδαπών μελετητών ή αλλοδαπών μελετητικών γραφείων, εφόσον η διέπουσα αυτούς αλλοδαπή νομοθεσία δεν προβλέπει, προς θεμελίωση τυπικού προσόντος, την κατάταξή τους σε τάξεις ανάλογα με την εμπειρία τους, δεν μπορεί μεν να γίνει αναγωγή της εμπειρίας που διαθέτουν σε κάποια από τις τάξεις πτυχίων που προβλέπει η ελληνική νομοθεσία για την κατάταξη των ελληνικών μελετητικών σχημάτων, η αναθέτουσα, όμως, αρχή υποχρεούται, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, να ερευνήσει ποιές μελέτες μπορεί να αναλάβει ο αλλοδαπός μελετητής ή το αλλοδαπό μελετητικό γραφείο, σύμφωνα με τη νομοθεσία που τους διέπει, με βάση τα ουσιαστικά προσόντα που έχουν και, ενόψει τούτου, να εκφέρει κρίση αν η εμπειρία που διαθέτουν είναι ανάλογη τουλάχιστον με εκείνη που πρέπει να έχουν, κατά την ελληνική νομοθεσία, οι έλληνες μελετητές ή τα ελληνικά μελετητικά γραφεία για να αποκτήσουν πτυχία των τάξεων εκείνων, τις οποίες απαιτεί η επίμαχη πρόσκληση εκδηλώσεως ενδιαφέροντος για την ανάληψη των μελετών στις οποίες αυτή αφορά. Συνεπώς, δεν μπορούν να μετάσχουν στο διαγωνισμό αλλοδαπά μελετητικά σχήματα, τα οποία δεν διαθέτουν, για τις υδραυλικές μελέτες, εμπειρία ανάλογη τουλάχιστον, υπό την εκτεθείσα έννοια, με εκείνη που έχουν οι έλληνες μελετητές και τα ελληνικά μελετητικά γραφεία Γ΄ ή Δ΄ τάξεως, δεν αποκλείεται, όμως, από τις ανωτέρω διατάξεις η συμμετοχή αλλοδαπών μελετητικών σχημάτων που διαθέτουν εμπειρία μεγαλύτερη από εκείνη που απαιτείται για την κατοχή πτυχίου των τάξεων αυτών. Υπό την έννοια δε αυτή, οι ανωτέρω διατάξεις της προσκλήσεως εκδηλώσεως ενδιαφέροντος δεν θέτουν τους έλληνες μελετητές και τα ελληνικά μελετητικά γραφεία, που πρέπει να έχουν, για να μετάσχουν στο διαγωνισμό, πτυχίο Γ΄ ή Δ΄ τάξεως, στην κατηγορία των υδραυλικών μελετών, και όχι ανώτερης, σε δυσμενέστερη θέση σε σχέση με τους αλλοδαπούς μελετητές και τα αλλοδαπά μελετητικά γραφεία. Και τούτο διότι και οι έλληνες μελετητές και τα ελληνικά μελετητικά γραφεία κάτοχοι πτυχίων των ανωτέρω τάξεων μπορεί να διαθέτουν εν τοις πράγμασι εμπειρία μεγαλύτερη από εκείνη που αντιστοιχεί στα πτυχία των τάξεων αυτών, αφού η προαγωγή πτυχίου μελετητή σε ανώτερη τάξη δεν γίνεται αυτομάτως με την παρέλευση μόνον ορισμένου χρόνου από την κτήση του διπλώματος, αλλά απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρα 2 παρ. 1 και 2 του Π.Δ. 840/1978 και 9 παρ. 1 του Ν. 716/1977, η υποβολή σχετικής αιτήσεως εκ μέρους του ενδιαφερομένου, συνοδευομένης από πιστοποιητικά, εκ των οποίων να προκύπτει η ουσιαστική πείρα του. Κατά την άποψη, όμως, του Συμβούλου Δημ. Πετρούλια, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων της προσκλήσεως εκδηλώσεως ενδιαφέροντος, προκειμένου να μετάσχουν στον επίμαχο διαγωνισμό, οι αλλοδαποί μελετητές ή τα αλλοδαπά μελετητικά γραφεία πρέπει να έχουν τα τυπικά προσόντα που προβλέπει το ελληνικό δίκαιο για την ανάληψη της εκπονήσεως μελέτης, δεν ασκεί δε επιρροή το γεγονός ότι ενδεχομένως το διέπον αυτούς αλλοδαπό δίκαιο, εν αντιθέσει με το ελληνικό, δεν προβλέπει την κατάταξη των μελετητών σε τάξεις ανάλογα με την εμπειρία τους. Εφόσον δε, σύμφωνα με την προαναφερθείσα πρόσκληση, δεν επιτρέπεται η συμμετοχή στο διαγωνισμό μελετητών ή μελετητικών γραφείων κατόχων πτυχίου ανώτερης τάξεως από εκείνη που προβλέπεται για κάθε μελέτη, η αναθέτουσα αρχή πρέπει να εξετάσει σε ποια τάξη πτυχίου θα κατατασσόταν το αλλοδαπό μελετητικό σχήμα ανάλογα με την εμπειρία των μελών του, της εμπειρίας εκτιμωμένης όπως και για την κατάταξη των ελλήνων μελετητών (δηλαδή, σύμφωνα με τα άρθρα 3 παρ. 4 και 8 παρ. 3 του Ν. 716/1977, προκειμένου περί πτυχίου ανωτέρας της Α΄ τάξεως, ενόψει του διαδραμόντος χρόνου από της κτήσεως του διπλώματος σε συνδυασμό με «αποδεδειγμένη ανάλογη ικανοποιητική πείρα»). Από της εξεταζομένης δε απόψεως δεν ασκεί επιρροή το γεγονός ότι, όπως προκύπτει από τα άρθρα 2 παρ. 1 και 2 του Π.Δ. 840/1978 και 9 παρ. 1 του Ν. 716/1977, η παρέλευση χρόνου και μόνον από της κτήσεως του διπλώματος δεν αποτελεί ικανή προϋπόθεση για την αυτόματη προαγωγή του πτυχίου και ότι για την προαγωγή αυτή απαιτείται η υποβολή σχετικής αιτήσεως εκ μέρους του ενδιαφερομένου μελετητή, συνοδευομένης από πιστοποιητικά, εκ των οποίων να προκύπτει η ουσιαστική πείρα του.