ΝΣΚ/98/2022
Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.
Καταβολή στους δικαιούχους της αποζημίωσης του ποσοστού που κρατήθηκε ως εγγύηση κατά το άρθρο 24 παρ. 1 του Ν 2882/2001 – Δυνατότητα καταβολής της οριστικής αποζημίωσης που υπερβαίνει την προσωρινή, σε περίπτωση εκκρεμούς αίτησης αναίρεσης του Δημοσίου.(…) α) Ο υπερού η απαλλοτρίωση υποχρεούται να αποδώσει στους αναγνωρισθέντες ως δικαιούχους της αποζημίωσης εξ αναγκαστικής απαλλοτριώσεως το ποσοστό της προσωρινής αποζημίωσης που παρακρατήθηκε ως εγγύηση, δυνάμει του άρθρου 24 παρ. 1 του Ν. 2881/2001 (ή του τυχόν διαφορετικού ποσοστού που καθορίστηκε με τη δικαστική απόφαση καθορισμού της προσωρινής τιμής), παρά την άσκηση εκ μέρους του Δημοσίου αίτησης αναίρεσης κατά της δικαστικής απόφασης καθορισμού της οριστικής τιμής, η οποία εκκρεμεί. β) Η απόφαση καθορισμού της οριστικής τιμής, ως αναγνωριστική, δεν μπορεί να τύχει εκτέλεσης κατά του υποχρέου καταβολής της, ο οποίος πρέπει να προβεί σε ουσιαστική εκτίμηση σχετικά με το αν κρίνεται συμφέρουσα για τον ίδιο η άμεση απόδοση και του ποσού της οριστικώς καθορισθείσας αποζημίωσης καθ’ ό μέρος υπερβαίνει το ποσό της προσωρινής, παρά την άσκηση αίτησης αναίρεσης κατά της απόφασης καθορισμού της οριστικής αποζημίωσης, σταθμίζοντας τη διάταξη του άρθρου 20 παρ. 9 του Ν. 2882/2001, κατά την οποία επιβαρύνεται με τον νόμιμο τόκο υπερημερίας το ποσό της οριστικής αποζημίωσης καθ’ ό μέρος υπερβαίνει την προσωρινή, εφόσον δεν αποδοθεί εντός ορισμένης προθεσμίας από την έκδοση της σχετικής απόφασης και τις ενδεχόμενες δυσχέρειες επιστροφής των ποσών, αν κριθεί εν τέλει ότι καταβλήθηκαν αχρεώστητα (ομόφωνα).
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/49/2023
Ερωτάται: α) εάν είναι επιτρεπτή η παρακατάθεση αποζημίωσης από απαλλοτρίωση, ίσης με την τιμή μονάδας αποζημίωσης που καθορίστηκε οριστικά με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, στην περίπτωση που κατά τον χρόνο που εκκρεμούσε η συζήτηση της αίτησης καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης ο καθ΄ ού η απαλλοτρίωση υπέβαλε, σύμφωνα με την πρόβλεψη του άρθρου 11 παρ. 3 του ν. 2882/2001, αίτηση - υπεύθυνη δήλωση διατήρησης της διαδικασίας απαλλοτρίωσης μετά την παρέλευση 18μήνου από την δημοσίευση της απόφασης καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδας αποζημίωσης, η οποία έγινε αποδεκτή από την αρχή που κήρυξε την απαλλοτρίωση και β) εάν σε περίπτωση που δεν παρακατατεθεί η παραπάνω οριστικά καθορισθείσα αποζημίωση δύνανται οι ενδιαφερόμενοι να επισπεύσουν την εκτέλεση της αμετάκλητης απόφασης του Εφετείου Αθηνών, με την οποία καθορίστηκε η οριστική τιμή μονάδας αποζημίωσης εναντίον του υπόχρεου προς αποζημίωση.(...)α) Η απόφαση καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης από απαλλοτρίωση, παράγει δεδικασμένο μεταξύ των διαδίκων το οποίο δεσμεύει αυτούς ως προς το ύψος της καθορισθείσας οριστικά αποζημίωσης και δημιουργεί υποχρέωση συμμόρφωσης του υπόχρεου προς αποζημίωση να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες υλοποίησης της απόφασης, ανεξάρτητα από το γεγονός της υποβολής, κατά τον χρόνο που εκκρεμούσε η συζήτηση της αίτησης καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης, αίτησης - υπεύθυνης δήλωσης των θιγόμενων ιδιοκτητών για την διατήρηση της διαδικασίας απαλλοτρίωσης μετά την παρέλευση 18μήνου από την δημοσίευση της απόφασης καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδας αποζημίωσης και την αποδοχή της από την αρχή που κήρυξε την απαλλοτρίωση, σύμφωνα με την πρόβλεψη του άρθρου 11 παρ. 3 του ν. 2882/2001, το οποίο απαγορεύει τον ανακαθορισμό της αποζημίωσης σε περίπτωση που το ως άνω αίτημα των θιγόμενων ιδιοκτητών γίνει δεκτό από την αρχή που κήρυξε την απαλλοτρίωση (κατά πλειοψηφία). β) Στην υπό στοιχ. (α) περίπτωση, οι θιγόμενοι ιδιοκτήτες δεν δύνανται να απαιτήσουν άμεσα την καταβολή της αποζημίωσης που καθορίστηκε οριστικά, με αναγκαστική εκτέλεση της σχετικής ήδη αμετάκλητης δικαστικής απόφασης, λόγω του αναγνωριστικού χαρακτήρα της απόφασης αυτής, δύνανται όμως, εφόσον αναγνωρισθούν δικαιούχοι της καθορισθείσας με αυτήν αποζημίωσης, να ασκήσουν, βάσει του δεδικασμένου της, κατά του υπόχρεου προς αποζημίωση είτε αγωγή καταψηφιστική είτε να επιδιώξουν την έκδοση διαταγής πληρωμής, για την επιδίκαση του ποσού της οριστικά καθορισθείσας αποζημίωσης (κατά πλειοψηφία).
YΠOIK/1044876/3949/2001
Κοινοποίηση των διατάξεων του Ν. 2882/2001 (ΦΕΚ 17/2001/τ.Α) "Κώδικας Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων" ΠΟΛ. 1124/2001
149877 ΕΞ 2019
Ρύθμιση ειδικών θεμάτων του «Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων» (ν. 2882/2001).
49493/2017
Ενεργοποίηση του άρθρου 7Α του Ν. 2882/2001 για την επίσπευση των απαλλοτριώσεων σε συγχρηματοδοτούμενα έργα
ΝΣΚ/81/2020
Εφαρμογή ή μη της παρ. 6 του άρθρου 8 του ν. 2882/2001, (που προστέθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 126 του ν. 4070/2012), στην παρακατάθεση αποζημίωσης από ιδιώτη, στα πλαίσια εφαρμογής πράξης προσκύρωσης και αναλογισμού αποζημίωσης ρυμοτομούμενης ιδιοκτησίας.(...)Η πράξη προσκύρωσης και αναλογισμού αποζημίωσης ρυμοτομούμενων ιδιοκτησιών αποτελεί μορφή αναγκαστικής απαλλοτρίωσης και εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις των απαλλοτριώσεων. Η γενική αρχή της μη ανακλητέας παρακατάθεσης της αποζημίωσης από απαλλοτρίωση, παρακάμπτεται μόνο για λόγους δημοσίου συμφέροντος, στην περίπτωση που ορίζεται στο ν. 4070/2012 και την κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 126 παρ. 2 αυτού εκδοθείσα κανονιστική Υ.Α., δηλαδή στην περίπτωση φορέα του Δημοσίου ή της Γενικής Κυβέρνησης, επιχορηγούμενου από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων που εκτελεί απαλλοτριώσεις. Συνεπώς, ως εξαιρετικού δικαίου ρύθμιση και ειδική διάταξη παρεκκλίνουσα από την ως άνω γενική αρχή, δεν εφαρμόζεται σε άλλες περιπτώσεις που δεν προβλέπονται ειδικά στο νόμο, όπως στις περιπτώσεις αποζημίωσης μεταξύ ιδιωτών κατά τις διατάξεις του από 17.7.1923 Ν.Δ/τος (κατά πλειοψηφία).
ΝΣΚ/100/2022
Ερωτάται εάν ο υπόχρεος για την καταβολή της οφειλόμενης εξαιτίας αναγκαστικής απαλλοτρίωσης αποζημίωσης, οφείλει να καταβάλει τον τόκο για την επιπλέον οριστική αποζημίωση που παρακατατέθηκε καθυστερημένα, ήτοι πέραν του εξαμήνου από την κοινοποίηση της απόφασης καθορισμού οριστικής τιμής ή του έτους από τη δημοσίευσή της, μόνο κατόπιν επίδοσης σχετικής αγωγής και έκδοσης δικαστικής απόφασης επιδίκασης του ποσού των τόκων ή αρκεί, για την καταβολή των τόκων, η πάροδος της οριζόμενης στον νόμο προθεσμίας για καταβολή/παρακατάθεση και η υποβολή σχετικής αίτησης στην αρμόδια για την παρακατάθεση της αποζημίωσης υπηρεσία.(...)Ο υπόχρεος για την καταβολή της οφειλόμενης εξαιτίας αναγκαστικής απαλλοτρίωσης αποζημίωσης, οφείλει να καταβάλει τον τόκο για την επιπλέον οριστική αποζημίωση που παρακατατέθηκε καθυστερημένα, ήτοι πέραν του εξαμήνου από την κοινοποίηση της απόφασης καθορισμού οριστικής τιμής ή του έτους από τη δημοσίευσή της, με την πάροδο της οριζόμενης στον νόμο προθεσμίας για καταβολή/παρακατάθεση, κατόπιν υποβολής από τον αναγνωρισθέντα δικαιούχο σχετικής αίτησης στην αρμόδια για την παρακατάθεση της αποζημίωσης υπηρεσία, χωρίς να απαιτείται, προς τούτο, η επίδοση αγωγής και αντίστοιχα η έκδοση απόφασης δικαστηρίου που επιδικάζει το οφειλόμενο ποσό των τόκων (ομόφωνα).
35034/2006
Καθορισμός αποζημίωσης των μελών της επιτροπής του άρθρου 33 του ν. 2971/2001 για την εξέταση αιτημάτων σχετικά με το τεκμήριο ωφέλειας των ιδιοκτητών των απαλλοτριωμένων ακινήτων κατά τις διατάξεις του ν. 653/1997 και ν. 2882/2001.
ΝΣΚ/58/2022
Αρμοδιότητα οργάνων για έκδοση απόφασης διατήρησης απαλλοτρίωσης, η οποία έχει αρθεί λόγω παρέλευσης της προθεσμίας για τη συντέλεσή της.(..)Σε περιπτώσεις κήρυξης απαλλοτριώσεων με αποφάσεις Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, ο οποίος πλέον δεν υφίσταται μετά την κατάργηση των Περιφερειών, ως αποκεντρωμένων μονάδων του κράτους με το ν. 3852/2010, αρμοδιότητα για την έκδοση απόφασης για την αποδοχή της διατήρησής τους, σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 3 του ν 2882/2001, όπως ισχύει σήμερα, έχει ο αρμόδιος εκ του σκοπού της απαλλοτρίωσης Υπουργός, επομένως στην περίπτωση απαλλοτρίωσης για κατασκευή εθνικής οδού, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, ενώ σε περιπτώσεις κήρυξης απαλλοτριώσεων από όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Δήμων και Περιφερειών), αρμοδιότητα αποδοχής των αιτήσεων διατήρησης έχουν τα αρμόδια όργανα των φορέων αυτών (ομόφωνα).
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/44/2020
Καταβολή αποζημίωσης λόγω απαλλοτρίωσης...Με αυτά τα δεδομένα, το δικαίωμα των ως άνω για εξώδικο προσδιορισμό της αποζημίωσης του επίμαχου ρυμοτομηθέντος οικοπέδου παρέμεινε ενεργό και δεν υπέπεσε σε παραγραφή, αν και είχε παρέλθει εικοσαετία από τη στιγμή που κατέστη αμετάκλητη η 3468/5.10.1993 κυρωτική της πράξης αναλογισμού της αποζημίωσης απόφαση του Νομάρχη ... μέχρι την άσκηση της από 13.6.2017 αίτησης των ιδιοκτητών. Τούτο διότι, ανεξαρτήτως του αν η αίτηση ενός των ιδιοκτητών για έκδοση της προαναφερόμενης 739/20.9.2005 βεβαίωσης του Δήμου ... διέκοψε την παραγραφή, οι ως άνω διατήρησαν το δικαίωμα της κυριότητας του επίμαχου ακινήτου ενεργό, αφού έως το έτος διακοπής της ηλεκτροδότησής του (2006) αποδεικνύεται η χρήση αυτού από δικαιοπάροχο των ως άνω, ενώ, σε κάθε περίπτωση, από την 23/2018 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου ... προκύπτει ότι το δικαίωμα αυτό δεν αποσβέστηκε από άλλο λόγο ούτε ότι ο υπέρ ου η απαλλοτρίωση Δήμος ... προέβη στην καταβολή αποζημίωσης που καθορίσθηκε με νόμιμο τρόπο. Περαιτέρω, δεν συντρέχουν οι αναδειχθείσες πλημμέλειες στη διαδικασία εξώδικου συμβιβασμού, διότι από την ανεπιφύλακτη αποδοχή του περιεχομένου των αποφάσεων του δημοτικού συμβουλίου και της οικονομικής επιτροπής εκ μέρους των αιτούντων την αποζημίωση (βλ. και τις σχετικές υπεύθυνες δηλώσεις αυτών), συνάγεται η βούληση των μερών για την καταβολή της στο συμφωνηθέν ύψος, ενώ σε εκτέλεση των Πρακτικών της 19ης/20.11.2019 Συνεδρίασης του παρόντος Κλιμακίου προσκομίσθηκε η 209/22.3.2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και η 41517/ 6.9.2017 γνωμοδότηση της νομικής συμβούλου του Δήμου περί συμφέρουσας τιμής μονάδας αποζημίωσης.
ΤΡΙΜ.ΕΦ.ΠΕΙΡ/368/2020
Καταβολή αποζημίωσης λόγω απαλλοτρίωσης...Στην προκείμενη περίπτωση, σύμφωνα με την αμέσως προηγούμενη νομική σκέψη, τα δικαστικά έξοδα των αιτούντων για την προκείμενη δίκη προσδιορισμού της οριστικής αποζημίωσης, κατόπιν σχετικού αιτήματός τους (άρθρο 191 παρ. 2 ΚΠολΔ), πρέπει, κατά τα εκτιθέμενα στην αμέσως προηγούμενη νομική σκέψη, να επιβληθούν σε βάρος του καθ’ ου Ελληνικού Δημοσίου (που υπάγεται στη Γενική Κυβέρνηση κατά την έννοια του άρθρου 14 Ν. 4270/2014) ως υπόχρεου προς καταβολή της επίδικης αποζημίωσης, και περιλαμβάνουν: α) την αμοιβή για την παράσταση του πληρεξούσιου δικηγόρου τους μετά των εξόδων του ενώπιον του Εφετείου τούτου (με τριμελή σύνθεση) και του Μονομελούς Εφετείου στο ποσό των εξακοσίων (600) ευρώ και β) στην αμοιβή του πληρεξούσιου δικηγόρου τους για τη σύνταξη των αιτήσεων και των προτάσεων ενώπιον του Εφετείου (με τριμελή σύνθεση) και του Μονομελούς Εφετείου, η οποία πρέπει να καθοριστεί σε ποσοστό 1% (2% : 2) της αποζημίωσης, για την σύνταξη των αιτήσεων και σε ποσοστό 0,50% για τη σύνταξη προτάσεων επί των αιτήσεων, δηλαδή σε συνολικό ποσοστό 1,5% επί της ως άνω καθορισθείσης αποζημίωσης.