Η σύμβαση μίσθωσης έργου Νομαρχιακού Συμβούλου με την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση στην οποία έχει εκλεγεί, καθιδρύει ασυμβίβαστο, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 21 παρ.2 του Π. Δ/τος 30/1996.

Νομιμότητα του σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ..... και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (Τ.Π.Δ.), για την αναχρηματοδότηση ήδη συναφθέντων δανείων του πρώτου με σκοπό την οικονομική εξυγίανσή του, (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι μη νομίμως προβλέπεται η υποχρέωση του Δήμου να καταβάλει «εξ ιδίων χρημάτων» στο Τ.Π.Δ. τις οφειλόμενες δόσεις του δανείου, στην περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο, κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του, τα εκχωρηθέντα έσοδά του δεν επαρκούν για την εξυπηρέτηση του τελευταίου, δεδομένου ότι στα χρήματα αυτά περιλαμβάνονται τα ανταποδοτικά τέλη φωτισμού και καθαριότητας, ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, τα οποία πρέπει να διατίθενται για την κάλυψη των αντίστοιχων ανταποδοτικών δημοτικών υπηρεσιών, τα έσοδα από τη λειτουργία του κοιμητηρίου του Δήμου ..., τα οποία επιτρέπεται να διατίθενται, με βάση τις προαναφερόμενες διατάξεις, μόνο για την κάλυψη των δαπανών της συντήρησης και εν γένει λειτουργίας του κοιμητηρίου του Δήμου, καθώς και τα αντίστοιχα έσοδα παρελθόντων οικονομικών ετών (Π.Ο.Ε.), η ξεχωριστή παρακολούθηση των οποίων επιβάλλεται λόγω του ανταποδοτικού ή εξειδικευμένου χαρακτήρα των εσόδων αυτών, το δε προϊόν της ελεγχόμενης δανειακής σύμβασης ουδόλως προβλέπεται ότι θα διατεθεί για την εξυπηρέτηση των προαναφερόμενων ανταποδοτικών υπηρεσιών ή για την κάλυψη των δαπανών του δημοτικού κοιμητηρίου. (...)Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, κωλύεται η σύναψη του υποβληθέντος σχεδίου δανειακής σύμβασης,

Γενικοί Γραμματείς Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων. Πειθαρχική δικαιοδοσία επί των υπαλλήλων. Δυνατότητα τήρησης ιδιαίτερου βιβλίου πρωτοκόλλου και έκδοσης εγγράφων για το σύνολο των αρμοδιοτήτων, που ασκούνται από τις Ν.Α.α) Ο Γενικός Γραμματέας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης στερείται πειθαρχικής δικαιοδοσίας επί των υπαλλήλων της. βι) Η δυνατότητα τήρησης ιδιαίτερου βιβλίου πρωτοκόλλου, από το Γενικό Γραμματέα Ν.Α. είναι συναρτημένη με την ύπαρξη πρόβλεψης στον Οργανισμό της οικείας Ν.Α., ως προς τη λειτουργία αντίστοιχου αυτοτελούς Γραφείου και τήρησης, εντεύθεν, ιδιαίτερου βιβλίου πρωτοκόλλου, και βιι) Ο Γενικός Γραμματέας Ν.Α. δεν εκδίδει, δια της αποκλειστικής υπογραφής υπ' αυτού, έγγραφα, που αφορούν τις ασκούμενες, από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση αρμοδιότητες, αλλά προσυπογράφει, μόνον, τα έγγραφα, τα οποία φέρουν υπογραφή Νομάρχη ή Αντινομαρχών.

Εκμίσθωση καταστήματος:..Επειδή, η, κατά τις διατάξεις που παρατίθενται στην προηγούμενη σκέψη, εκμίσθωση ακινήτου αποβλέπει σε ταμιευτικό για τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση σκοπό και γίνεται με κριτήρια, κατά βάση, ιδιωτικοοικονομικά. Εξάλλου, με τις ίδιες διατάξεις δεν θεσπίζεται, όσον αφορά τη σύναψη και την εκτέλεση της συμβάσεως μισθώσεως, εξαιρετικό νομικό καθεστώς που εξασφαλίζει στη συμβαλλόμενη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, ως εκμισθωτή, υπερέχουσα θέση μη προσιδιάζουσα σε σύμβαση ιδιωτικού δικαίου. Σκοπείται, συνεπώς, η κατάρτιση συμβάσεως μισθώσεως που δεν έχει το χαρακτήρα διοικητικής συμβάσεως και, ως εκ τούτου, μονομερείς πράξεις που, όπως οι επίδικες, εντάσσονται στη διαδικασία διαγωνισμού για τη σύναψη τέτοιας συμβάσεως, δεν αποτελούν εκτελεστές διοικητικές πράξεις και οι σχετικές διαφορές είναι ιδιωτικές υπαγόμενες στη δικαιοδοσία των Πολιτικών Δικαστηρίων ..Επειδή, συνεπώς, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη

Δημοσίευση διοικητικών πράξεων:..Επειδή, εξ άλλου, μετά τη συζήτηση της υποθέσεως, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση .... - ...  με το υπόμνημα που κατέθεσε εντός της χορηγηθείσης σχετικώς προθεσμίας, προσκόμισε «αποδεικτικό δημοσίευσης» προς απόδειξη του γεγονότος ότι τηρήθηκε η προβλεπόμενη στο άρθρο 55 του Κώδικα Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, διαδικασία δημοσιεύσεως των κανονιστικών αποφάσεων των νομαρχιακών συμβουλίων. Στο εν λόγω αποδεικτικό αναφέρεται ότι τοιχοκολλήθηκε στον πίνακα αναρτήσεων του Νομαρχιακού Καταστήματος, ο πίνακας «με τα θέματα της ημερήσιας διάταξης ως και τα άλλα θέματα που συζητήθηκαν στη συνεδρίαση της 28.12.2004 του Διευρυμένου Νομαρχιακού Συμβουλίου της Ν.Α. ..., με μνεία των αποφάσεων που λήφθηκαν, στον οποίο περιλαμβάνεται και το θέμα με τίτλο “Τέλη και πρόστιμα κατάληψης χώρων στο .... και το ... - Καθορισμός συντελεστών χρήσεως για έτη 2004 και 2005”». Εν όψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι πρέπει να αναβληθεί η εκδίκαση της κρινομένης αιτήσεως κατά το μέρος που στρέφεται κατά της υπ’ αριθ. 33/2004 αποφάσεως του Νομαρχιακού Συμβουλίου, προκειμένου να καταστεί στοιχείο του φακέλου, το εκ των υστέρων περιελθόν στο Δικαστήριο αποδεικτικό επιδόσεως της προσβαλλομένης κανονιστικής αποφάσεως, να δοθεί δε η δυνατότητα στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση ... να αποστείλει στο Δικαστήριο και τον αναρτηθέντα πίνακα, για το σχηματισμό πλήρους εικόνος ως προς το περιεχόμενο του δημοσιευθέντος κειμένου, επίσης δε, προκειμένου ο μεν αιτών να λάβει γνώση των ως άνω στοιχείων, η δε εισηγήτρια της υποθέσεως να διατυπώσει, σύμφωνα με το άρθρο 22 του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8), εισήγηση επί των τιθεμένων ζητημάτων.Επειδή, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση ... πρέπει να αποστείλει το ως άνω ελλείπον στοιχείο εντός ενός μηνός από την κοινοποίηση σ’ αυτήν της παρούσης αποφάσεως, η οποία πρέπει να κοινοποιηθεί και στους λοιπούς διαδίκους με επιμέλεια της Γραμματείας του Β΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Νόμιμη η διαδικασία διενέργειας ανοικτού δημόσιου μειοδοτικού διαγωνισμού για την προμήθεια πετρελαιοειδών από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, το δε προβλεπόμενο στη διακήρυξη του διαγωνισμού και τα σχέδια σύμβασης δικαίωμα της αναθέτουσας αρχής να παρατείνει μονομερώς την ισχύ της σύμβασης για δύο το πολύ μήνες μετά τη λήξη της, είναι νόμιμο, στο μέτρο που δεν θα υπάρξει κατά το χρόνο της παράτασης υπέρβαση των ανά είδος ποσοτήτων όπως καθορίζονται στη διακήρυξη και πρέπει να μνημονεύονται ρητά στο συμβατικό κείμενο των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων.

Δανειακές συμβάσεις Δήμου: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι μη νομίμως προβλέπεται, σύμφωνα με τον όρο 7γ των ελεγχόμενων σχεδίων, ότι σε περίπτωση ανεπάρκειας των εκχωρούμενων εσόδων θα χρησιμοποιηθούν για την ομαλή εξυπηρέτηση του δανείου τα έσοδα νεκροταφείου, ήτοι έσοδα που προέρχονται από επιβαλλόμενα με βάση το άρθρο 4 του ν.582/1968 τέλη ή δικαιώματα που σχετίζονται με τη λειτουργία του δημοτικού κοιμητηρίου και από τη λειτουργία του μη ενοριακού ναού αυτού. Και τούτο, διότι τα ως άνω έσοδα επιτρέπεται να διατίθενται με βάση τις προαναφερόμενες διατάξεις για την κάλυψη των δαπανών της συντήρησης και εν γένει λειτουργίας του κοιμητηρίου, ενώ το προϊόν των ελεγχόμενων δανειακών συμβάσεων δεν πρόκειται να διατεθεί για την εξυπηρέτηση του προαναφερόμενου ειδικού δημόσιου σκοπού. Η ως άνω πλημμέλεια κρίνεται ουσιώδης, εν όψει της εκπεφρασμένης βούλησης του Δήμου …  να χρησιμοποιήσει για την εξυπηρέτηση των υπό σύναψη δανείων τα μη δυνάμενα να εκχωρηθούν στο πλαίσιο των ελεγχόμενων δανειακών συμβάσεων έσοδα από τη λειτουργία του δημοτικού κοιμητηρίου. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, κωλύεται η σύναψη των υποβληθέντων με το ... έγγραφο του Αντιδημάρχου Οικονομικών του Δήμου ... σχεδίων συμβάσεων, αντίγραφα των οποίων τηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του Κλιμακίου.

ΔΑΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ(...)ζητείται η ανάκληση της 274/2016 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προηγήθηκαν σε προηγούμενη σκέψη (σκ ΙΙ..), το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: Oρθώς με την προσβαλλόμενη Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου κρίθηκε ότι ο συγκεκριμένος όρος του σχεδίου της δανειακής σύμβασης αναχρηματοδότησης είναι παράνομος δοθέντος ότι, ναι μεν ο Δήμος υποχρεούται για την ασφάλεια της αναχρηματοδότησης, στην περίπτωση κατά την οποία τα δυνάμενα να εκχωρηθούν για το σκοπό αυτό έσοδα του δεν επαρκούν, να καταβάλλει «εξ ιδίων χρημάτων» τα οφειλόμενα στον δανειστή, πλην όμως τα ίδια αυτά έσοδα δεν δύναται να συγκαταλέγονται σ’ εκείνα που έχουν ειδικό προορισμό και υφίσταται γι’ αυτά ρητή υποχρεωτική τους δέσμευση για την κάλυψη συγκεκριμένων δαπανών. Άλλως, θα καταστρατηγούνταν οι ρητές αντίθετες διατάξεις που θέτουν περιορισμούς για συγκεκριμένους οικονομικούς πόρους, οι οποίοι δύνανται να χρησιμοποιηθούν για την εξασφάλιση των δανείων. Ειδικά τα έσοδα που προέρχονται από τέλη ή δικαιώματα που επιβάλλονται για την κάλυψη εν μέρει ή εν όλω των δαπανών της συντήρησης και εν γένει της λειτουργίας των νεκροταφείων είναι ειδικευμένα ίδια έσοδα, που προορίζονται σύμφωνα με ρητή διάταξη νόμου, για την κάλυψη συγκεκριμένων δαπανών. Το ίδιο ισχύει και για τα έσοδα των μη ενοριακών ναών των κοιμητηρίων, τα οποία διατίθενται πρωτίστως για την συντήρηση, βελτίωση, επέκταση και εν γένει διατήρηση σε καλή κατάσταση του ναού, αλλά και για όλες τις λοιπές ανάγκες των Κοιμητηρίων, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η επέκταση αυτού. Το γεγονός εξάλλου ότι τυχόν υπόλοιπα των εσόδων αυτών δύνανται να διατεθούν και για άλλους σκοπούς του Δήμου δεν ασκεί εν προκειμένω επιρροή, δοθέντος ότι δεν προκύπτει ότι το προϊόν της δανειακής σύμβασης αναχρηματοδότησης προορίζεται, έστω εν μέρει , για την κάλυψη τέτοιων δαπανών. (...) Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την αίτηση ανάκλησης του Δήμου 

Προμήθεια υγρών καυσίμων από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Με την ως άνω Πράξη κρίθηκε, μεταξύ άλλων, ότι σε περίπτωση ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης δεν πρέπει να υπάρξει υπέρβαση πέραν του ποσοστού 15%, των ανά είδος ποσοτήτων, όπως καθορίζονταν στη διακήρυξη, κατακυρώθηκαν στην ανάδοχο εταιρεία και αναγράφονται στο κείμενο της σύμβασης. Ο όρος, όμως, που αναγράφεται στο σχέδιο σύμβασης ότι η ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης αποσκοπεί στην κάλυψη πρόσθετων αναγκών προμήθειας υγρών καυσίμων που θα προκύψουν από τυχόν επεκτάσεις των φορέων που εντάσ-σονται στη σύμβαση ή εντάξεις νέων, αυξήσεις τιμών καυσίμων καθώς και από τυχόν παρατά¬σεις είναι μη νόμιμος, κατά το μέρος που προβλέπει δυνατότητα κάλυψης αναγκών προμήθειας υγρών καυσίμων άλλων φορέων που δεν προβλέπονται ρητά στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού, καθόσον δύναται να οδηγήσει σε καταστρατήγηση των κατά νόμο διαδικασιών ανάθεσης και πρέπει να απαλειφθεί από το σχέδιο σύμβασης.

ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ: Ζητείται η ανάκληση της 6/2016 πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου  :Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι έχει αρθεί και η δεύτερη πλημμέλεια που ανέδειξε η Αναπληρώτρια Επίτροπος με την προσβαλλόμενη πράξη, υπό τον όρο ότι το προβλεπόμενο στην τελευταία παράγραφο του άρθρου 9 ποσοστό εξυπηρέτησης του δανείου από τους κωδικούς των ανταποδοτικών εσόδων κατά 64,1% αφορά μόνο στο ποσοστό κάλυψης του ποσού του δανείου και όχι στο ποσοστό που θα εξυπηρετηθεί από τα ανταποδοτικά έσοδα, το οποίο, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 176 παρ.5 εδ.α του ν.3463/2006, δεν δύναται να υπερβεί το ποσοστό του 50%, (σκ.ΙΙΙ της παρούσας). 3). Όπως προκύπτει από την 32730/24.10.2016 εισήγηση της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου ....., ως εξασφάλιση του δανείου έχει οριστεί η νομότυπη ενεχυρίαση καταθετικών προϊόντων  για το εκάστοτε υπόλοιπο του δανείου. Αυτό συνεπάγεται ότι κατά την εκταμίευση της πρώτης δόσης του δανείου πρέπει να υφίσταται ενεχυριασμένη κατάθεση ποσού 235.000,00 ευρώ. Στη λήξη κάθε δόσης, σύμφωνα με τον πίνακα απόσβεσης του δανείου, όταν καταβάλλεται η οφειλόμενη δόση –συμπεριλαμβανομένων των τόκων-, θα αποδεσμεύεται το αντίστοιχο ποσό κεφαλαίου και θα αποδίδεται στο Δήμο ....., ώστε το εναπομείναν κάθε φορά ενεχυριασμένο ποσό να ισούται με το υπόλοιπο του δανείου. Πριν την εκταμίευση της δεύτερης δόσης του δανείου θα πρέπει να γίνει νέα ενεχυρίαση των 235.000,00 ευρώ και φυσικά θα υφίσταται ενεχυριασμένο και το ποσό που αντιστοιχεί στο υπόλοιπο της πρώτης εκταμίευσης. Ακολούθως, στην εν λόγω εισήγηση όπως και στο άρθρο 5 της τροποποιημένης δανειακής σύμβασης προβλέπονται οι ΚΑΕ των έκτακτων ανειδίκευτων εσόδων του Δήμου από τους οποίους θα εξασφαλισθεί το δάνειο. Τούτων δοθέντων, λαμβανομένου υπόψη ότι τα έκτακτα ανειδίκευτα έσοδα των Δήμων δεν εμπίπτουν στους περιορισμούς του άρθρου 176 του ν.3463/2006 και  η τρίτη αναδειχθείσα από την Αναπληρώτρια Επίτροπο πλημμέλεια δεν ευσταθεί. Τέλος, όπως προκύπτει από το προσκομιζόμενο ενώπιον του Τμήματος  τροποποιημένο σχέδιο της δανειακής σύμβασης, ο Δήμος έχει συμμορφωθεί στις επισημάνσεις της προσβαλλόμενης πράξης καθόσον: α) Το άρθρο 2.03 έχει τροποποιηθεί ως ακολούθως: «ως βάση υπολογισμού των τόκων λαμβάνεται το έτος των 365 ημερών». β) Το άρθρο 5.02 έχει απαλειφτεί και γ) Το άρθρο 10.02 έχει τροποποιηθεί ως ακολούθως: «10.02. Στην παραπάνω υπό 10.01 περίπτωση, η Τράπεζα δικαιούται να επιδιώξει την είσπραξη των καθυστερούμενων ποσών με τους τόκους και τις λοιπές επιβαρύνσεις». Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η 6/2016 πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ....., υπό τον όρο ότι η προβλεπόμενη στο άρθρο 9 αυτού εξυπηρέτηση του δανείου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50% των εσόδων από τα ανταποδοτικά τέλη, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 76 παρ. 5 εδ. α του ν.3463/2006 (ΦΕΚ Α΄ 114). Ανακαλεί την 6/2016 πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό