ΘΕΜΑ: Μη αυτεπάγγελτος συμψηφισμός εισφορών που εισπράττονται ή παρακρατούνται από τις Δ.Ο.Υ. υπέρ του Ι.Κ.Α.(επισυνάπτεται νσκ 186/2013)

ΙΚΑ ΕΤΑΜ – Εκτέλεση ταμειακών παραστατικών – Υπογραφή του δικαιούχου – Αυτεπάγγελτος συμψηφισμός ενταλμάτων με αντίστοιχες οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές. α) Πρόκειται για εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις, καθόσον, οι διατάξεις του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ αφορούν τις υποχρεώσεις των ταμιών του Ιδρύματος σε περίπτωση αυτοπρόσωπης εμφάνισης των δικαιούχων τρίτων για την είσπραξη απαιτήσεών τους σε βάρος του Ιδρύματος, ενώ, οι διατάξεις του ΚΕΔΕ αναφέρονται ρητά σε εκτέλεση ταμειακού παραστατικού (εντάλματος ή εντολής) αυτεπαγγέλτως, ήτοι χωρίς την, αυτοπρόσωπη εμφάνιση αυτών. β) Αν και οι ασφαλιστικές εισφορές του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ αποτελούν ακατάσχετες απαιτήσεις, εντούτοις υπόκεινται σαφώς σε αυτεπάγγελτο συμψηφισμό, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 83 του ΚΕΔΕ, με (αμοιβαίες) απαιτήσεις τρίτων δικαιούχων κατά του Ιδρύματος, και ως εκ τούτου είναι νόμιμη η εκτέλεση ταμειακού παραστατικού (ένταλμα ή εντολή), χωρίς την υπογραφή του δικαιούχου, με εντολή του προϊσταμένου της αρμόδιας υπηρεσίας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, σύμφωνα με τα αναλυτικώς οριζόμενα στην παρ.2 του άρθρου 83 του ΚΕΔΕ. (ομοφ.) ΑΠΟΔΕΚΤΗ

Διοικητικές διαφορές ουσίας  – Αυτεπάγγελτος συμψηφισμός μη ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο ή χρεών που έχουν ανασταλεί δικαστικά έναντι απαιτήσεων οφειλέτη Δημοσίου  Δεν ανατρέπει την εμπιστοσύνη που επέδειξαν οι οφειλέτες στην προθεσμία που χορηγήθηκε για εξόφληση των οφειλών τους μέσω τμηματικής καταβολής, διότι δεν διενεργείται αναγκαστική εκτέλεση, αλλά αποσβέννυνται οι εκατέρωθεν απαιτήσεις με συνυπολογισμό. Αντίθετη μψφ. Αυτεπάγγελτος συμψηφισμός απαιτήσεων οφειλετών Δημοσίου έναντι χρεών που έχουν ανασταλεί δικαστικά. Κατοχύρωση προσωρινής δικαστικής προστασίας. Οι εκατέρωθεν απαιτήσεις πρέπει να είναι βέβαιες & εκκαθαρισμένες. Να μην υπάρχει για αυτές δικαστική αμφισβήτηση, τέτοια που κατά νόμο να επιδρά στην εγκυρότητα νόμιμου τίτλου καθιστώντας αυτόν αδρανή. Απόφαση που διατάσσει αναστολή καταλογιστικής πράξης ή ταμειακής βεβαίωσης. Κωλύει τη διενέργεια συμψηφισμού, γιατί τα αποτελέσματα της εξομοιώνονται με εκείνα της οριστικής δικαστικής προστασίας. Δικαστική αναστολή καταβολής χρεών ή μέτρων εκτέλεσης για λόγους που δεν ανάγονται στην ύπαρξη οφειλής. Δεν κωλύεται ο αυτεπάγγελτος συμψηφισμός. Δεν αφορά την ισχύ καταλογιστικής πράξης ή πράξης αναγκαστικής εκτελέσης. Δεν επηρεάζει την κατ’ ουσία ύπαρξη υποχρέωσης προς το Δημόσιο. Αποσκοπεί στην εξασφάλιση οφειλέτη από λήψη μέτρων εκτέλεσης που επιφέρουν ανεπανόρθωτη βλάβη στη διαβίωσή του ή την οικονομική του υπόσταση. Αντίθετη μψφ. Δεν είναι υποχρεωτική η προηγούμενη έκδοση υπουργικής απόφασης για τον καθορισμό προϋποθέσεων & διαδικασίας εξαίρεσης από τον συμψηφισμό. Επιλύει θέματα συντ/τας. Παραπέμπει την υπόθεση στο ΔιοικΠρωτΘεσ/νίκης.

Η εκπρόθεσμη αρνητική δήλωση τρίτου στα χέρια του οποίου επιβλήθηκε κατάσχεση για χρέη του οφειλέτη του Δημοσίου, επάγεται την συνέπεια του λογισμού του ως οφειλέτη της όλης απαιτήσεως για την οποία έγινε η κατάσχεση κατ’ άρθρο 33 του ΚΕΔΕ.

Εάν νομίμως αντιμετωπίζεται η κατάσχεση απαιτήσεων στα χέρια του Ελληνικού Δημοσίου, ως τρίτου, ως αυτοδίκαιη αναγκαστική εκχώρηση της κατασχόμενης απαίτησης στον κατασχόντα και εάν, συνεπώς, εφαρμόζονται οι διατάξεις περί προσκόμισης αποδεικτικού ενημερότητας τόσο από τον εκχωρητή ή ενεχυράσαντα όσο και από τον εκδοχέα ή ενεχυρούχο δανειστή, κατά τον χρόνο της απόδοσης των απαιτήσεων.Νομίμως αντιμετωπίστηκε από τη Φορολογική Διοίκηση η κατάσχεση, που επιβλήθηκε από τον δανειστή της απαίτησης σε βάρος του οφειλέτη του εις χείρας του Ελληνικού Δημοσίου, ως τρίτου, των απαιτήσεων του καθού η κατάσχεση κατά του τρίτου, μετά την νόμιμη και εμπρόθεσμη καταφατική δήλωση του Ελληνικού Δημοσίου και την τελεσιδικία της δικαστικής απόφασης, με την οποία έγινε δεκτή στο σύνολό της η τακτική αγωγή του κατασχόντος κατά του καθού για την κύρια απαίτηση, ως αυτοδίκαιη αναγκαστική εκχώρηση της κατασχεθείσας απαίτησης από τον καθού η κατάσχεση δικαιούχο της στον κατασχόντα και, συνεπώς, νομίμως ζητήθηκε από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. αποδεικτικό ενημερότητας τόσο από τον κατασχόντα όσο και από τον καθού η κατάσχεση, κατά τον χρόνο πληρωμής της απαίτησης (πλειοψ.)

Συμψηφισμός απαίτησης ιδιώτη κατά του Δημοσίου, η οποία ενεχυράσθηκε σε τράπεζα, με οφειλές του προς το Δημόσιο.Σε περίπτωση κατά την οποία, δανειστής του Δημοσίου, ο οποίος έχει συνάψει σύμβαση ενεχύρασης της απαίτησής του με τράπεζα και έχει ταυτόχρονα οφειλές προς το Δημόσιο, βεβαιωμένες στις Δ.Ο.Υ., ή καταστάσεις ληξιπρόθεσμες πριν από την αναγγελία της εκχώρησης, οι οφειλές αυτές νομίμως συμψηφίζονται με εκχωρηθείσες κατά του Δημοσίου απαιτήσεις και νομίμως, περαιτέρω, αποδίδονται μέσω της αρμόδιας φορολογικής αρχής στο δημόσιο ταμείο.(ΑΔΑ: 70Ρ2ΟΡΡΕ-32Τ) 

Συμψηφισμός ή μη, κατ' άρθρο 83 ΚΕΔΕ, αναδρομικών αποδοχών, που επιδικάσθηκαν με τελεσίδικη δικαστική απόφαση, με τυχόν οφειλές των δικαιούχων προς το Δημόσιο. α) Δεν επιτρέπεται ο συμψηφισμός των αναδρομικών αποδοχών, που επιδικάσθηκαν με την υπ’ αριθμ. 1001/2011 τελεσίδικη απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών, με οφειλές των δικαιούχων προς το Δημόσιο, καθόσον θεωρούνται μισθός, και στο μέτρο που δεν υπερβαίνουν το όριο που προβλέπεται στο άρθρο 31 του ΚΕΔΕ (πλειοψ.) και β) Η αναδρομική καταβολή αποδοχών πρέπει να αναχθεί σε ποσό μηνιαίας καταβολής, το δε μη συμψηφιστέο ποσό θα προκύψει από την πρόσθεση των επιδικασθεισών μηνιαίων αποδοχών με τις ληφθείσες αποδοχές του χρόνου στον οποίο αυτές αφορούν (ομοφ.).

ΔΑΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της δανειακής σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης - Αποχέτευσης … (Δ.Ε.Υ.Α….) και της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Τράπεζα … Α.Ε.», ποσού 3.023.560,00 ευρώ(...)Ωστόσο, από τη διάταξη του άρθρου 455 του Αστικού Κώδικα (Α.Κ.) προκύπτει ότι για το έγκυρο της σύμβασης εκχώρησης δεν απαιτείται οποιαδήποτε συμμετοχή ή συναίνεση του οφειλέτη, ενώ για την προστασία του οφειλέτη και προκειμένου αυτός να μην ενεργεί εν αγνοία της εκχώρησης,  η διάταξη του άρθρου 460 του Α.Κ. ορίζει ότι ο εκδοχέας δεν αποκτά δικαίωμα απέναντι στον οφειλέτη και στους τρίτους πριν ο ίδιος ή ο εκχωρητής αναγγείλει, δηλαδή γνωστοποιήσει, την εκχώρηση στον οφειλέτη. Εξάλλου, με την εκχώρηση επέρχεται μεταβίβαση της απαίτησης από τον εκχωρητή στον εκδοχέα, χωρίς να επέρχεται αντικειμενική αλλοίωση της απαίτησης. Η απαίτηση περιέρχεται στον εκδοχέα με το ίδιο ακριβώς περιεχόμενο, δηλαδή με όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που συγκέντρωνε στα χέρια του εκχωρητή. Η θέση του οφειλέτη ούτε βελτιώνεται ούτε χειροτερεύει.(...)Τέλος, αβασίμως ζητείται η ανάκληση της προσβαλλόμενης πράξης για λόγους δημοσίου συμφέροντος, συνδεόμενους με την ανάγκη υλοποίησης του εν λόγω φωτοβολταϊκού σταθμού και ελάττωσης της ενεργειακής επιβάρυνσης της προσφεύγουσας, δεδομένου ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση  της αρχής της νομιμότητας.Ανακαλεί την 127/2023 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθ’ ο μέρος αφορά στους όρους της ελεγχόμενης σύμβασης που διαλαμβάνονται στις σκέψεις 7.1. και 7.2. της παρούσας.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της δανειακής σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης - Αποχέτευσης … (Δ.Ε.Υ.Α….) και της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Τράπεζα … Α.Ε.».

Με τις ανωτέρω διατάξεις(356/1974) οργανώνεται συνεκτικό σύστημα εισπράξεως δημοσίων εσόδων, με σκοπό το μεν να καθίσταται δυνατή και να μη ματαιώνεται η, συνταγματικώς άλλωστε επιβαλλομένη (άρθρο 4 παράγραφος 5 του Συντάγματος), είσπραξη των χρεών προς το Δημόσιο, με παράλληλη, όμως, έγκαιρη ενημέρωση του οφειλέτη του Δημοσίου, ο οποίος δύναται να ασκεί επικαίρως τα ένδικα βοηθήματα και μέσα που του παρέχει ο νόμος. Στο πλαίσιο αυτό, ο οφειλέτης του Δημοσίου, εις βάρος του οποίου έχει ήδη γίνει η εν ευρεία εννοία βεβαίωση του οφειλομένου ποσού, την οποία μπορεί, κατά κανόνα, να αμφισβητήσει δικαστικώς, με την διεξαγωγή διαγνωστικής δίκης, πληροφορείται, με κοινοποίηση προς αυτόν της ταμειακής βεβαιώσεως του χρέους ή της ατομικής ειδοποιήσεως, την νομιμότητα της οποίας δύναται, βεβαίως, να αμφισβητήσει δικαστικώς, με την διεξαγωγή δίκης περί την εκτέλεση, ότι υπάρχει πλέον εις βάρος του νόμιμος τίτλος (εν στενή εννοία βεβαίωση) και ότι έχει ήδη καταστεί οφειλέτης. Εννοείται ότι, χωρίς την κοινοποίηση αυτή, δεν μπορεί να χωρήσει εγκύρως η περαιτέρω διαδικασία (βλ. ΣτΕ 1566/2012, 4417/2011). Έννομη συνέπεια τούτου είναι το μεν ότι ο οφειλέτης γνωρίζει ευθέως εκ του νόμου (άρθρο 5 ΚΕΔΕ) πότε το βεβαιωμένο χρέος του καθίσταται ληξιπρόθεσμο, το δε, ευθέως πάλι εκ του νόμου (άρθρο 7 ΚΕΔΕ), ότι από την επομένη της ημέρας κατά την οποία το χρέος κατέστη ληξιπρόθεσμο, είναι δυνατή η λήψη εις βάρος του αναγκαστικών μέτρων για την είσπραξη του χρέους. Ένα από τα αναγκαστικά αυτά μέτρα είναι, κατά το άρθρο 9 του ΚΕΔΕ, η κατάσχεση κινητών και απαιτήσεων του οφειλέτη του Δημοσίου εις χείρας τρίτου. Η διαδικασία λήψεως του μέτρου αυτού οργανώνεται στα άρθρα 30 και επόμενα του ΚΕΔΕ. Προς τούτο συντάσσεται κατασχετήριο έγγραφο, κοινοποιούμενο στον τρίτο και όχι στον οφειλέτη. Η μη κοινοποίηση στον οφειλέτη οφείλεται στον προφανή λόγο ότι, αν αυτός επληροφορείτο την επικειμένη λήψη του μέτρου, θα έσπευδε να εισπράξει από τον τρίτο τα οφειλόμενα σ’ αυτόν χρήματα ή απαιτήσεις ή θα ανελάμβανε τα εις χείρας τρίτου κινητά του, με συνέπεια, βεβαίως, να καθίσταται αδύνατη η εξ αυτών ικανοποίηση της αξιώσεως του Δημοσίου.

Εκχώρηση σε δικηγόρο μέρους επιδικασθείσας, με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, δίκαιης ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης, έναντι δικηγορικής αμοιβής. 1) Η εκχωρηθείσα από δικαιούχο σε δικηγόρο απαίτηση μέρους επιδικασθείσας, με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, δίκαιης ικανοποίησης, λόγω ηθικής βλάβης, έναντι δικηγορικής αμοιβής, δύναται να αποτελέσει αντικείμενο κατάσχεσης και αυτεπάγγελτου συμψηφισμού με τις οφειλές του δικηγόρου προς το Δημόσιο (ομόφ.). 2) Η μη γνωστοποίηση του εκχωρητηρίου εγγράφου στην αρμόδια για τη φορολόγηση του δικηγόρου Δ.Ο.Υ., κωλύει την καταβολή της εκχωρηθείσας στο δικηγόρο απαίτησης (πλειοψ.)