Αναστολή εκτελέσεως κατασχέσεως εις χείρας τρίτου απαιτήσεων – Έννομες συνέπειες. Η απόφαση αναστολής εκτελέσεως της αναγκαστικής κατασχέσεως εις χείρας τρίτου μισθωμάτων, καθώς και η τυχόν χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή αναστολής εκτελέσεως, κωλύει την είσπραξη των μισθωμάτων κατά το τυχόν μη εκτελεσθέν μέρος που αφορά, στα μετά την ημερομηνία της επελθούσης αναστολής, ληξιπρόθεσμα και απαιτητά μισθώματα. (πλειοψ.)

Άρση κατασχέσεως Δημοσίου εις χείρας τρίτου, λόγω ανακλήσεως θετικής δηλώσεως. Το Δημόσιο οφείλει να προβεί σε άρση κατασχέσεων εις χείρας πιστωτικού Ιδρύματος, ως τρίτου, χρηματικών απαιτήσεων προβληματικών επιχειρήσεων -υπαγομένων στο καθεστώς της ειδικής εκκαθαρίσεως των άρθρων 46 και 46α του ν. 1892/1990- για τις οποίες χρηματικές απαιτήσεις υπεβλήθησαν από το πιστωτικό ίδρυμα θετικές δηλώσεις και εν συνεχεία ανεκλήθησαν, διότι οι κατασχέσεις αυτές επεβλήθησαν κατά παράβαση της διατάξεως της παρ.4 του άρθρου 46 του ν. 1892/1990, η οποία απαγορεύει την αναγκαστική εκτέλεση. (πλειοψ.)

Άρση κατασχέσεως Δημοσίου εις χείρας τρίτου, λόγω απαγορεύσεως αναγκαστικής εκτελέσεως. Το Δημόσιο οφείλει να προβεί σε άρση κατασχέσεων εις χείρας πιστωτικού ιδρύματος, ως τρίτου, χρηματικών απαιτήσεων προβληματικών επιχειρήσεων -υπαγομένων στο καθεστώς της ειδικής εκκαθαρίσεως των άρθρων 46 και 46α του ν. 1892/1990- για τις οποίες χρηματικές απαιτήσεις υπεβλήθησαν από το πιστωτικό ίδρυμα θετικές δηλώσεις και εν συνεχεία ανεκλήθησαν, διότι οι κατασχέσεις αυτές επεβλήθησαν κατά παράβαση της διατάξεως της παρ.4 του άρθρου 46 του ν. 1892/1990, η οποία απαγορεύει την αναγκαστική εκτέλεση. (ομοφ.)

Κατάσχεση εκ μέρους της Διοίκησης, εις χείρας τρίτου πιστωτικού ιδρύματος, κατά υποχρέου ο οποίος είχε προαποβιώσει της επιβολής της κατασχέσεως και υποχρέωση της Διοίκησης προς απόδοση του περιελθόντος σ’ αυτή προϊόντος της κατασχέσεως, προς εξόφληση πολεοδομικού προστίμου, το οποίο τελεί υπό αναστολή είσπραξης, ενόψει της διάταξης της παρ.8 του άρθρου 24 του Ν.4178/2013, κατά την οποία καταβληθέντα ποσά ανεξαρτήτως της αιτίας καταβολής δεν αναζητούνται. Δικαιούχος της επιστροφής των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.

Τρόπος συμμόρφωσης προς το περιεχόμενο προσωρινής διαταγής αναστολής εκτελέσεως κατασχέσεως εις χείρας τρίτου και άλλα αντιμετωπιζόμενα ζητήματα. 1) Δεν προκύπτει, κατά κυριολεξία, υποχρέωση συμμορφώσεως του τρίτου προς το περιεχόμενο της εκδοθείσας προσωρινής διαταγής, αλλά υποχρέωσή του να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την κατάσχεση και την εξ αυτής αναγκαστική εκχώρηση των απαιτήσεων, όπως αυτές διαμορφώνονται σταδιακώς κατά την διάρκεια ισχύος της συμβατικής σχέσεως και εντός των πλαισίων της ενοχής του που πρόσκαιρα διαμορφώθηκε από τυχόν εκδοθείσα προσωρινή διαταγή δικαστού είτε των διοικητικών, είτε των πολιτικών δικαστηρίων, ή από απόφαση περί μερικής αναστολής εκτελέσεως, χωρίς να επηρεάζεται κατά τα άλλα η υποχρέωση του τρίτου προς τον αντισυμβαλλόμενό του-καθού η εκτέλεση. Κατά το μέρος που αφορά στο Δημόσιο, υφίσταται τυπικώς και κατ’ ουσίαν, υποχρέωση της αρμόδιας υπηρεσίας να προβεί στις ανάλογες ενέργειες προς είσπραξη των κατασχεθέντων ποσών, με ταμειακή βεβαίωση του ποσού εις βάρος του τρίτου, μετά τον χρόνο επιβολής της κατασχέσεως και εντός των πλαισίων που ετέθησαν από τυχόν εκδοθείσα προσωρινή διαταγή ή απόφαση περί μερικής αναστολής, με χρόνο ισχύος την επομένη μη εξαιρετέα ημέρα από της δημοσιεύσεώς τους και για το χρονικό διάστημα που υφίστανται οφειλές του καθού η κατάσχεση προς τον τρίτο, βάσει της μεταξύ τους σχέσεως. (ομοφ.) 2) Ο χρόνος ισχύος της προσωρινής διαταγής, είναι αυτός της εκδόσεως αυτής και, επομένως, κάθε έννομο αποτέλεσμά της, όπως προσδιορίζεται από την ανωτέρω απάντηση επί του 1ου ερωτήματος, άρχεται από την επομένη της ανωτέρω ημερομηνίας, μη εξαιρετέα ημέρα. Ως εκ τούτου, εάν ο τρίτος έχει ήδη καταβάλει στο Δημόσιο το ποσό της κατεσχημένης απαιτήσεως, η υπηρεσία οφείλει να αποδώσει το ποσό που τυχόν δεν υποχρεούταν να καταβάλει ο τρίτος εξ αιτίας ισχύος της προσωρινής διαταγής, προς τον αντισυμβαλλόμενό του-καθού η κατάσχεση, με αιτιολογία την μη νόμιμη είσπραξη, λόγω εκδόσεως της προσωρινής διαταγής. Στην περίπτωση της μη αποδόσεως του κατασχεθέντος ποσού από τον τρίτο, λόγω μη παρόδου των προθεσμιών (8ημέρου της παρ.2 άρθρου 30 και 10ημέρου άρθρου 30Α και παρ.2 άρθρου 30Β του ΚΕΔΕ), καθώς και της παρόδου των ανωτέρω προθεσμιών χωρίς ο τρίτος να αποδώσει τα κατασχεθέντα, εν συνεχεία δε, εκδόσεως προσωρινής διαταγής, ο χρόνος ενάρξεως των εννόμων συνεπειών εκ της προσωρινής διαταγής, όπως αυτές προαναφέρονται, θα εξαρτηθεί από τον χρόνο εκδόσεως αυτής και από το ακριβές περιεχόμενό της, στην τελευταία δε περίπτωση, θα πρέπει να γίνει ταμειακή βεβαίωση της οφειλής, κατά το μέρος που εξακολουθεί να υφίσταται υποχρέωση του τρίτου, όπως αναφέρεται στην απάντηση επί του 1ου ερωτήματος. (ομοφ.)

Σύμβαση ενεχύρασης κατά το ΝΔ 17.7/13.8.1923 – Σύμβαση πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring) – Εκχώρηση – Κατάσχεση εις χείρας τρίτου. 1) Η σύμβαση ενεχύρασης κατά τα άρθρα 36 και 39 ν.δ. 17.7/13.8.1923 θεωρείται σύμβαση εκχώρησης υπό τις αναλυόμενες στην παρ. ΙΙΙ 2 ειδικότερες προϋποθέσεις. (ομοφ.) 2) Σε περίπτωση επιβολής εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου κατάσχεσης εις χείρας τρίτου κατά τα άρθρα 30 επ. Κ.Ε.Δ.Ε. μετά την επίδοση της ως άνω σύμβασης ενεχύρασης, η κατάσχεση αυτή είναι άκυρη και συνεπώς δεν μπορεί να ικανοποιηθεί το κατασχόν Ελληνικό Δημόσιο. (ομοφ.) 3) η σύμβαση πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring) θεωρείται σύμβαση εκχώρησης υπό τις αναλυόμενες στην παρ. ΙΙΙ 3 ειδικότερες προϋποθέσεις. (ομοφ.) 4) Σε περίπτωση επιβολής εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου κατάσχεσης εις χείρας τρίτου κατά τα άρθρα 30 επ. Κ.Ε.Δ.Ε. μετά την αναγγελία της σύμβασης πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring), που περιέχει εκχώρηση και ικανοποιεί τις παραπάνω προϋποθέσεις, η κατάσχεση αυτή είναι άκυρη και συνεπώς δεν μπορεί να ικανοποιηθεί το κατασχόν Ελληνικό Δημόσιο. (ομοφ.) 5) Η αναγγελία (μεταξύ ιδιωτών) μπορεί νομίμως να πραγματοποιηθεί με κάθε πρόσφορο (για να λάβει γνώση ο οφειλέτης) τρόπο και, συνεπώς, και με τα σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας (τηλεομοιοτυπία – FAX και ηλεκτρονικό ταχυδρομείο) ή με συστημένη επιστολή, πρέπει όμως να αποδεικνύεται παραχρήμα και να προσδιορίζονται σ’ αυτή επαρκώς οι απαιτήσεις, στις οποίες αφορά και η ταυτότητα του πράκτορα. Αντί της αναγγελίας μπορεί επίσης να γνωστοποιηθεί (με fax ή με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο τρόπο) η ίδια η σύμβαση πρακτορείας. Η μέλλουσα απαίτηση μπορεί νομίμως να εκχωρηθεί, εφόσον μπορεί να προσδιοριστεί κατ’ είδος και οφειλέτη. Η εγκυρότητα δε της σύμβασης πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων δεν εξαρτάται κατά τον Ν. 1905/1990 από την κατάθεση αυτής στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. (ομοφ.)

Ο σκοπός της καθιερώσεως της διαταγής πληρωμής και ως τίτλου επιβολής συντηρητικής κατασχέσεως είναι συνακόλουθος με το σκοπό της εισαγωγής της διαδικασίας της διαταγής πληρωμής, η οποία συνιστά μέτρον που προάγει κατ" εξοχήν την ταχύτητα κατά την απονομή της δικαιοσύνης (βλ. !. Καστριώτη, Η κατάσχεσις εις χείρας τρίτου, τομ. Δεύτερος (1986) σ. 553, όπου και περαιτέρω παραπομπές στην υποσ. 20). Το γεγονός και μόνο ότι ο νόμος παρέχει ευχέρεια επιβολής αναγκαστικής κατασχέσεως με βάση τη διαταγή πληρωμής, δεν καθιστά περιττή τη δυνατότητα συντηρητικής κατασχέσεως, ενόψει και του ότι σύμφωνα με το άρθρο 632 §2 ΚΠολΔ το δικαστήριο που εξέδωσε τη διαταγή πληρωμής, μπορεί κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επ. να χορηγήσει αναστολή, ώσπου να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση για την ανακοπή. Επομένως, συντηρητική κατάσχεση , επιβαλλόμενη βάσει διαταγής πληρωμής, είναι νοητή και δυνατή κατά το διάστημα της αναστολής του άρθρου 632 §2 ΚΠολΔ, το οποίο εκτείνεται μέχρι την τελεσιδικία της αποφάσεως επί της ασκηθείσας ανακοπής (βλ. I. Καστριώτη ό.π. σ. 559, Κ. Μπέη Δ 10. 350, βλ. όμως και Σ. Ματθία Δ 10. 347 επ). Ο ΚΠολΔ σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει επί της συντηρητής κατασχέσεως, που διατάσσεται από το Δικαστήριο (αρθρ. 722 §2) δεν ορίζει τίποτε σχετικά με τη δυνατότητα και το χρόνο μεταβίβασης της κατασχεθείσας απαίτησης προς τον κατασχόντα συντηρητικώς σια- χέρια τρίτου, βάσει διαταγής πληρωμής, θα πρέπει όμως να γίνει δεκτό ότι η αναγκαστική εκχώρηση λαβαίνει χώρα από την επέλευση της τελεσιδικίας της επί της ασκηθείσας ανακοπής αποφάσεως, οπότε η επιβληθείσα συντηρητική κατάσχεση τρέπεται σε αναγκαστική και παύει η ευχέρεια του δανειστή να επιβάλει συντηρητική κατάσχεση (βλ. \\ Καστριώτη ο.ττ. σ. 561, 562 πρβλ. και Θ. Λιβαθηνό, ΝοΒ 20. 1131, ΕφΑΘ 10153/1985 ΕλΑΔνη 1985. 1150).

Κατάσχεση «εις χείρας τρίτου» βεβαίωση - είσπραξη του χρέους σε βάρος του. (ΕΠΙΣΥΝΑΠΤΕΤΑΙ Η ΑΡΙΘΜ. 57/2006 ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ Ν.Σ.Κ)

Άρση κατασχέσεων κατόπιν άσκησης δεύτερης προσφυγής. Κατά την έννοια των άρθρων 69, 70 και 126 παρ.1 του Κ.Δ.Δ., εάν έχει επιβληθεί σε βάρος του οφειλέτη κατάσχεση εις χείρας τρίτων, σε χρόνο που ίσχυε αναστολή, δηλαδή μετά την κατάθεση από τον προσφεύγοντα παραδεκτώς δεύτερης προσφυγής του κατά της πράξης καταλογισμού του φόρου στο αρμόδιο Διοικητικό Πρωτοδικείο και πριν την επίδοση αντιγράφου της στη Δ.Ο.Υ., η οποία (επίδοση) έγινε στη συνέχεια, συντρέχει νόμιμος λόγος να αρθεί η επίμαχη κατάσχεση εις χείρας τρίτων και ακολούθως, να επιστραφούν τα αποδοθέντα από τα πιστωτικά ιδρύματα ποσά, τα οποία η φορολογική αρχή θα συμψηφίσει με τα χρέη που είναι σε ρύθμιση ή με τα χρέη που τελούν σε αναστολή, κατά τα άρθρα 83 του Κ.Ε.Δ.Ε., 48 του ν. 4174/2013 και 440 επ. του Α.Κ. (ομοφ.)

Άρση κατασχέσεων λόγω υπαγωγής σε ρύθμιση οφειλών. Α) Η κατάσχεση της ακίνητης περιουσίας οφειλέτη, η οποία διενεργήθηκε μετά την υπαγωγή των χρεών του στη ρύθμιση του ν. 4305/2014, καταλαμβάνεται από την αναστολή του πρώτου εδαφίου της περ.γ’ της παρ.13 του άρθρου 51 του νόμου αυτού και συντρέχει νόμιμος λόγος άρσης της κατάσχεσης αυτής. (ομοφ.) Β) Η επιβολή της κατάσχεσης εις χείρας τρίτου, που συντελέσθηκε μετά την υπαγωγή του οφειλέτη στη ρύθμιση των χρεών του, αντίθετα προς την ισχύουσα αναστολή λήψεως αναγκαστικών μέτρων, δεν είναι νόμιμη, πλην, όμως, εφόσον δεν ακυρώθηκε δικαστικώς, παρήγαγε τις έννομες συνέπειες της κατάσχεσης εις χείρας τρίτου και για την ταυτότητα του νομικού λόγου, υπάγεται στις ρυθμίσεις των παραγράφων 13 και 16 του άρθρου 51 του ν. 4305/2014. Ως εκ τούτου τα αποδιδόμενα ποσά θα πιστώνονται σύμφωνα με την παρ.16 του άρθρου 51 του εν λόγω νόμου, ενώ η επιβληθείσα κατάσχεση αίρεται υποχρεωτικά σε ικανοποίηση αιτήματος του οφειλέτη που έχει εξοφλήσει το 50% της αρχικής βασικής ρυθμιζόμενης οφειλής, σύμφωνα με την περ.γ’ της παρ.13 του άρθρου 51 του νόμου αυτού. Όμως, η Διοίκηση, στα πλαίσια της αρχής της νομιμότητας της διοικητικής δράσης, μπορεί, μολονότι δεν ακυρώθηκε δικαστικώς η επιβληθείσα μετά τη ρύθμιση κατάσχεση, να άρει αυτήν κατόπιν αιτήματος του οφειλέτη. (πλειοψ.)