Εάν επί παραχώρησης δημοσίου κτήματος κατά τις διατάξεις του άρθρου 5 του α.ν. 1331/1949, με τον όρο της απαγόρευσης της εκποίησης αυτού και με αποκλειστικό σκοπό την ανέγερση οικοδομής προς στέγαση των Διοικητικών - Υγειονομικών Υπηρεσιών του τ. ΙΚΑ, δύναται νομίμως o e-ΕΦΚΑ, ως καθολικός διάδοχος του ΙΚΑ, να προβεί σε παραχώρηση της χρήσης αυτού, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 50 του ν. 4430/2016, προς τον Δήμο Πειραιά, με ή άνευ ανταλλάγματος, για δέκα (10) έτη, με σκοπό τη χρήση του ως χώρο πρασίνου και υπό τον όρο της άμεσης απόδοσης του οικοπέδου, όταν αποφασιστεί η αξιοποίησή του από τον e-ΕΦΚΑ.(...)Ο e-ΕΦΚΑ δεν δύναται, σε εφαρμογή της περίπτωσης στ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 50 του ν. 4430/2016, να προβεί σε παραχώρηση προς τον Δήμο Πειραιά, με αντάλλαγμα ή χωρίς, της χρήσης του αναφερόμενου οικοπέδου ιδιοκτησίας του, διότι η ενέργεια αυτή δεν εξυπηρετεί την εκπλήρωση του σκοπού για τον οποίο έλαβε χώρα η παραχώρηση από το Δημόσιο, κατά τις διατάξεις του άρθρου 5 του α.ν. 1331/1949 και τους όρους του Πωλητηρίου Συμβολαίου, και θα έχει ως αποτέλεσμα την πλήρωση της τεθείσας διαλυτικής αίρεσης και κατά συνέπεια την αυτοδίκαιη επάνοδο της κυριότητας του παραχωρηθέντος ακινήτου στο Δημόσιο (ομόφωνα).

Παραχώρηση ακινήτου:..Επειδή, ενόψει της προεκτεθείσης ερμηνείας των διατάξεων, ο ισχυρισμός του αιτούντος Δήμου, σύμφωνα με τον οποίο η παράγραφος 2 του άρθρου 185 επιτρέπει, υπό προϋποθέσεις, την παραχώρηση και ακινήτων που δεν ανήκουν στην ιδιοκτησία των Δήμων, είναι απορριπτέος ως νόμω αβάσιμος. Η αναληφθείσα δε από τον αιτούντα Δήμο υποχρέωση να εξασφαλίσει ακίνητο για τη λειτουργία από τον φορέα “...” υπνωτηρίου, όπως περιγράφεται στη σχετική συμφωνία συνεργασίας, δεν νοείται ότι δύναται να εκπληρωθεί κατά παράβαση των διατάξεων του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα που ρυθμίζουν τη δράση των ΟΤΑ, ήτοι του άρθρου 185 παρ. 2 του ν. 3463/2006, εν προκειμένω, ούτε δύναται, άλλωστε, μόνη η συμφωνία αυτή να αποτελέσει αυτοτελή βάση για την παραχώρηση του ακινήτου, ώστε η “εγκατάσταση” δια της .../2013 αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου να συνιστά απλή υλική ενέργεια, όπως ισχυρίζεται ο αιτών Δήμος. Τέλος, η ανάθεση της λειτουργίας του υπνωτηρίου και του χώρου σίτισης σε τρίτα νομικά πρόσωπα αρκεί για τον χαρακτηρισμό αυτής ως παραχώρησης κατά τις διατάξεις του προαναφερθέντος άρθρου 185, ενώ το γεγονός ότι δια των δομών αυτών εξυπηρετείται κοινωφελής σκοπός, ο οποίος ενδιαφέρει άμεσα τον αιτούντα Δήμο, δεν επηρεάζει την εφαρμογή της εν λόγω διατάξεως, αντιθέτως δε, συνιστά προϋπόθεση για την παραχώρηση ακινήτου κατά την παράγραφο 2 αυτής. Κατόπιν αυτών, είναι απορριπτέοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί του αιτούντος Δήμου, όπως και η κρινόμενη αίτηση στο σύνολό της.

ΑΠΑΛΛΟΤΡΩΣΕΙΣ.(..)Έννοια της πλήρους αποζημίωσης της ατομικής ιδιοκτησίας του άρθρου 17 παρ. 2 Συντάγματος Στη περίπτωση  αυτή, κατά το άρθρο 25 του ν. 2882/2001, που θεσπίσθηκε κατ'  επιταγή του άρθρου 17 παρ. 5 το Συντάγματος, ο έχων εμπράγματο δικαίωμα επί του απαλλοτριωθέντος ακινήτου  δικαιούται να αξιώσει την αποζημίωση για την απωλεσθείσα  πρόσοδο του ακινήτου αυτού, από τη, μετά τη συντέλεση της  απαλλοτρίωσης, κατάληψη του μέχρι την είσπραξη της προκατατεθείσας αποζημίωσης , εφόσον η καθυστέρηση της  είσπραξης δεν οφείλεται σε λόγους που αφορούν το ίδιο ή σε  υπαιτιότητα τρίτου. Το, από το εν λόγω άρθρο 25 του ν.  2882/2001, προβλεπόμενο δικαίωμα αξίωσης της απώλειας  προσόδου για τα χρονικό διάστημα από τη, μετά τη συντέλεση  της απαλλοτρίωσης, κατάληψη του ακινήτου, έως την είσπραξη  της αποζημίωσης, συνιστά ειδική περίπτωση πρόβλεψης  δικαιώματος αυτοτελούς αξίωσης διαφυγόντος κέρδους, που  έχει ως αιτιολογική βάση την, παρά τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης κα την κατάληψη του απαλλοτριωθέντος  ακινήτου, μη είσπραξη της αποζημίωσης, για λόγου που δεν  οφείλονται στον ιδιοκτήτη και ουδόλως αποκλείεται από τη  ρύθμιση του άρθρου αυτού, η προαναφερόμενη αξίωση του  ιδιοκτήτη του απαλλοτριωθέντος ακινήτου για επιδίκαση  διαφυγόντων κερδών από την εκμετάλλευση των επικειμένων εντός του απαλλοτριουμένου ακινήτου και του, μετά την  απαλλοτρίωση, εναπομένοντος τμήματος αυτού, που έχει ως  αιτιολογική βάση τη, συνεπεία της απαλλοτρίωσης, απώλειά  τους. Δηλαδή, με την ως άνω διάταξη του άρθρου 25 του ν.  2882/2001 ο νομοθέτης αποβλέπει στη ρύθμιση της  προεκτεθείσας περίπτωσης απώλειας προσόδου και όχι στον αποκλεισμό κάθε άλλου δικαιώματος αναζήτησης διαφυγόντος  κέρδους, που είναι συνέπεια της απαλλοτρίωσης. 

Εάν η ανάκληση απόφασης παραχώρησης κυριότητας ακινήτου έναντι τιμήματος, μετά την αμετάκλητη δικαστική κρίση ότι το Δημόσιο δεν είναι κύριος της παραχωρηθείσας έκτασης, δικαιολογεί την άρνηση επιστροφής του τιμήματος, μετά των τόκων, προς την παραχωρησιούχο εταιρεία, λογιζομένου του τιμήματος αυτού, ως αποζημίωση χρήσης, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 1 του ν.δ. 221/1974.(...)Η ανάκληση της απόφασης παραχώρησης της κυριότητας, έναντι τιμήματος, ακινήτου, μετά την αμετάκλητη δικαστική κρίση ότι το Δημόσιο δεν είναι κύριος της παραχωρηθείσας έκτασης, δεν δικαιολογεί, με βάση τη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 1 του ν.δ. 221/1974, την άρνηση επιστροφής, ατόκως, του τιμήματος προς την παραχωρησιούχο εταιρεία (ομόφωνα).

Αναθεώρηση των διατάξεων περί κυρώσεων του ν.δ. 136/1946 «Περί Αγορανομικού Κώδικα» και άλλες διατάξεις.

Παραχώρηση χρήσης κτιρίου...Στην προκειμένη περίπτωση, προκειμένου το Κλιμάκιο να σχηματίσει ασφαλή κρίση σχετικά με τη νομιμότητα του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, κρίνει ότι πρέπει να προσκομισθούν: α) οι γνωμοδοτήσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου Εθνικών Κληροδοτημάτων, όπως διατυπώνονται στα 4/8.2.2013 και 10/19.4.2013 πρακτικά του, β) οι 61, 102, 208 και 526/2012 αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου ..., γ) έγγραφες διευκρινίσεις σχετικά με τον ακριβή χρόνο παραχώρησης του ακινήτου από το Ίδρυμα στο Δήμο ...., δοθέντος ότι ενώ σε άλλα άρθρα της σύμβασης (βλ. ιδίως άρθρα 1.2, 2.1) αναφέρεται ότι η παραχώρηση θα γίνει με την υπογραφή της σύμβασης, στο άρθρο 2.2 αυτής προβλέπεται ότι «η διάρκεια της παραχώρησης συμφωνείται για χρονικό διάστημα δώδεκα (12) ετών, αρχόμενο από την ημερομηνία όπου θα έχουν υλοποιηθεί όλες οι εργασίες που είναι απαραίτητες για την ανακαίνιση και τη λειτουργία του κτιρίου», δ) έγγραφες διευκρινίσεις σχετικά με τον εξοπλισμό λειτουργίας του παραχωρούμενου κτιρίου, τον προσδιορισμό της προϋπολογιζόμενης δαπάνης αυτού και τον τρόπο χρηματοδότησής του, ε) έγγραφες διευκρινίσεις σχετικά με τη λειτουργία του «Κέντρου Υποστήριξης για Κοινωνική Επανένταξη», χάριν της οποίας παραχωρείται η χρήση του ακινήτου, τον προσδιορισμό της προϋπολογιζόμενης δαπάνης αυτής, καθώς και τον τρόπο χρηματοδότησής της, στ) έγγραφες διευκρινίσεις σχετικά με το ποιο είναι το τελικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του αντικειμένου της σύμβασης, δοθέντος ότι υπάρχει διάσταση μεταξύ του εγκριθέντος με την 232/21.3.2013 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου ... και αυτού που αναφέρεται στο άρθρο 5 του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.Ενόψει των ανωτέρω ουσιωδών ελλείψεων, το Κλιμάκιο δεν μπορεί να οδηγηθεί σε οριστική κρίση για τη νομιμότητα του ελεγχόμενου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης και κρίνει, συνεπώς, αναγκαία την έκδοση αναβλητικής πράξης, προκειμένου τα στοιχεία του φακέλου να συμπληρωθούν με τα ως άνω ελλείποντα στοιχεία, εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας Πράξης στο Δήμο ....

ΘΕΜΑ: Τροποποίηση του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων(Ν.2882/2001-ΦΕΚ17Α) με τις διατάξεις του Ν.4070/2012 «Ρυθμίσεις Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, Μεταφορών, Δημοσίων Έργων και άλλες διατάξεις» ΦΕΚ82/Α΄.ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 14

Δυνατότητα υπογραφής προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του ΕΦΚΑ και του Δήμου Αθηναίων.Η παραχώρηση από τον ΕΦΚΑ στον Δήμο Αθηναίων των ακινήτων που αναφέρονται στο ιστορικό, δεν μπορεί να γίνει στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης κατ’ άρθρο 100 του ν. 3852/2010, αλλά σύμφωνα με το άρθρο 50 του ν. 4430/2016. Η απόφαση παραχώρησης των ακινήτων αυτών, η οποία εκδίδεται από τον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, πρέπει να ορίζει τους όρους της παραχώρησης μετά από γνώμη των Διοικητικών Συμβουλίων των Φορέων, τη διάρκειά της, το αντάλλαγμα, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα. (πλειοψ.)Κατάσταση : Αποδεκτή

Καθορισμός όρων, προϋποθέσεων, διαδικασίας και μεθόδου υπολογισμού της χρεούμενης αξίας των παραχωρούμενων και των προς παραχώρηση κατοικιών σε οικισμούς του τ.Ο.Ε.Κ. (νυν Ο.Α.Ε.Δ.) σε όλη την Επικράτεια, για τις οποίες δεν έχει εκδοθεί τίτλος οριστικής παραχώρησης.

Βασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα της έννοιας των ανωτέρω συμβάσεων παραχώρησης είναι το γεγονός ότι το εργολαβικό αντάλλαγμα συνίσταται είτε αποκλειστικά στο δικαίωμα εκμετάλλευσης του έργου ή της υπηρεσίας είτε στο δικαίωμα αυτό σε συνδυασμό με την καταβολή αμοιβής. Στην περίπτωση, όμως, που η λειτουργία και εκμετάλλευση του παραχωρηθέντος έργου συνιστά παράλληλα και εκτέλεση υπηρεσίας, δηλαδή, εφόσον η λειτουργία του έργου εξυπηρετεί ή συνδέεται με τη λειτουργία ορισμένης υπηρεσίας, την παροχή της οποίας αναλαμβάνει ο ανάδοχος υποκαθιστώντας την αναθέτουσα αρχή, τότε η σύμβαση παραχώρησης δημοσίου έργου αποτελεί ταυτόχρονα και σύμβαση παραχώρησης δημόσιας υπηρεσίας, κατά την έννοια του κοινοτικού δικαίου. Στη σύμβαση αυτή, η λειτουργία της παραχωρηθείσας υπηρεσίας συνίσταται στην εκμετάλλευση, χάριν του κοινού, των δημοσίων έργων που κατασκευάστηκαν από τον ανάδοχο, δηλαδή ο ανάδοχος της σύμβασης παραχώρησης αναλαμβάνει να υλοποιήσει με δικά του έξοδα τις επενδύσεις που είναι απαραίτητες για τη δημιουργία της υπηρεσίας και για τη λειτουργία αυτής εντός μιας μακράς χρονικής περιόδου. Η εν λόγω σύμβαση αποτελεί μικτή σύμβαση, δηλαδή ενιαία σύμβαση που εμφανίζει μία σύνθεση στοιχείων που ανήκουν σε περισσότερα είδη συμβάσεων. Σύμφωνα με τη δέκατη έκτη αιτιολογική σκέψη της Οδηγίας 2004/17/ΕΚ, η οποία ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με το προαναφερόμενο π.δ/μα 60/2007, εφόσον τα έργα γίνονται επικουρικώς και δεν αποτελούν το αντικείμενο της σύμβασης, δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τον χαρακτηρισμό της σύμβασης ως σύμβασης δημοσίων έργων. Συναφώς, το Δ.Ε.Κ. έκρινε (βλ. απόφαση της 19.4.1994, C-331/92), ότι εφόσον σε μία μικτή σύμβαση οι τεχνικές εργασίες έχουν παρεπόμενο μόνο χαρακτήρα σε σχέση με το κύριο αντικείμενό της, τότε το σύνολο του διαγωνισμού αυτού δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως σύμβαση δημοσίων έργων. Επομένως, στις περιπτώσεις που η προβλεπόμενη εκτέλεση έργων έχει παρεπόμενο μόνο χαρακτήρα ενώ το κύριο αντικείμενο της σύμβασης είναι η παραχώρηση υπηρεσιών, τότε πρόκειται για σύμβαση παραχώρησης υπηρεσιών κι όχι για σύμβαση παραχώρησης έργου. Ως εκ τούτου, πρέπει σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση να προσδιορίζεται αν το κύριο αντικείμενο της σύμβασης είναι η κατασκευή ενός έργου ή η παροχή υπηρεσιών ή, αντίθετα, αν η κατασκευή του έργου ή παροχή των υπηρεσιών έχει επικουρικό χαρακτήρα σε σχέση με το κύριο αντικείμενο της σύμβασης. Συνεπώς, στην περίπτωση που η κατασκευή του έργου αποτελεί την αναγκαία προϋπόθεση για την εκμετάλλευση της παραχωρούμενης υπηρεσίας, τότε πρόκειται για σύμβαση παραχώρησης υπηρεσίας, επί της οποίας δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του π.δ/τος 60/2007. (Βλ. 209/2008 πράξη παρόντος Κλιμακίου, βλ. και Ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τις συμβάσεις παραχώρησης στο κοινοτικό δίκαιο, ΕΕ C 121/29.4.2000, Γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα "Ενίσχυση του δικαίου παραχωρήσεων και συμβάσεων Δημοσίων και Ιδιωτικών Συμπράξεων", ΕΕ C 14/16.1.2001, σελ. 91 επ., Ε.Α ΣτΕ 119/1999, 791/2002, 543/2003, Ε. Τροβά – Δ. Κούτρας, Η κατασκευή του ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου και η σύμβαση παραχώρησης δημοσίων έργων, Ι. Γκιτσάκης, Η παραχώρηση της δημόσιας υπηρεσίας και δημοσίου έργου, Σ. Παναγόπουλος, Η Σύμβαση παραχώρησης δημοσίου έργου στην κοινοτική και ελληνική έννομη τάξη, σε Κοινοτικό Δίκαιο 25 χρόνια εφαρμογής στην Ελλάδα, σελ. 83 επ.).