«Προδικαστική παραπομπή – Δημόσιες συμβάσεις – Οδηγία 2004/18/ΕΚ – Αρχές της ίσης μεταχειρίσεως, της απαγορεύσεως των διακρίσεων και της διαφάνειας – Τεχνικές ή/και επαγγελματικές ικανότητες των οικονομικών φορέων – Άρθρο 48, παράγραφος 3 – Δυνατότητα του οικονομικού φορέα να στηριχθεί στις ικανότητες άλλων φορέων – Άρθρο 51 – Δυνατότητα συμπληρώσεως της προσφοράς – Άρθρο 45, παράγραφος 2, στοιχείο ζ΄ – Αποκλεισμός από τη συμμετοχή σε δημόσια σύμβαση λόγω σοβαρού παραπτώματος»

Προδικαστική παραπομπή – Δημόσιες συμβάσεις – Οδηγία 2004/18/ΕΚ – Τεχνικές και/ή επαγγελματικές ικανότητες των οικονομικών φορέων – Άρθρο 48, παράγραφος 3 – Δυνατότητα στηρίξεως στις ικανότητες άλλων φορέων – Προϋποθέσεις και λεπτομέρειες εφαρμογής – Χαρακτήρας των δεσμών που υφίστανται μεταξύ του προσφέροντος και των άλλων φορέων – Τροποποίηση της προσφοράς – Ακύρωση και επανάληψη ηλεκτρονικού πλειστηριασμού – Οδηγία 2014/24/ΕΕ.

Απόφαση του Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα) της 5ης Απριλίου 2017 [αίτηση του Lietuvos Aukščiausiasis Teismas (Λιθουανία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — UAB «Borta» κατά Klaipėdos valstybinio jūrų uosto direkcija VĮ (Προδικαστική παραπομπή — Δημόσιες συμβάσεις — Οδηγία 2004/17/ΕΚ — Σύμβαση με αξία χαμηλότερη του προβλεπομένου από την οδηγία αυτή κατωτάτου ορίου — Άρθρα 49 και 56 ΣΛΕΕ — Περιορισμός των περιπτώσεων υπεργολαβίας — Υποβολή από κοινού προσφοράς — Επαγγελματικές ικανότητες των προσφερόντων — Τροποποιήσεις της συγγραφής υποχρεώσεων)

Προδικαστική παραπομπή – Άρθρο 99 του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου – Σύναψη δημοσίων συμβάσεων – Οδηγία 2014/24/ΕE – Διεξαγωγή της διαδικασίας – Επιλογή των συμμετεχόντων – Κριτήρια επιλογής – Τεχνικές και επαγγελματικές ικανότητες – Άρθρο 58, παράγραφος 4 – Αποδεικτικά μέσα – Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης – Άρθρο 59 – Στήριξη στις ικανότητες άλλων φορέων – Άρθρο 63, παράγραφος 1 – Ένωση οικονομικών φορέων – Προϋπόθεση επαγγελματικής πείρας την οποία πρέπει να πληροί το μέλος της ένωσης που είναι υπεύθυνο, σε περίπτωση ανάθεσης της σύμβασης, για την εκτέλεση των δραστηριοτήτων που απαιτούν επαγγελματική πείρα – Προϋπόθεση μη προβλεπόμενη στα έγγραφα της σύμβασης – Δεν ασκεί επιρροή το καθεστώς εις ολόκληρον ευθύνης στο πλαίσιο προσωπικής εταιρίας

«Προδικαστική παραπομπή – Σύναψη δημοσίων συμβάσεων – Κανονισμός (ΕΕ, Eυρατόμ) 2018/1046 – Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 966/2012 – Μη εφαρμογή τους στις δημόσιες συμβάσεις που συνάπτονται από τα κράτη μέλη και χρηματοδοτούνται από πόρους προερχόμενους από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία – Οδηγία 2014/24/ΕΕ – Ευθεία και ανεπιφύλακτη παραπομπή της εθνικής νομοθεσίας σε διατάξεις του δικαίου της Ένωσης – Δυνατότητα εφαρμογής σε σύμβαση της οποίας η εκτιμώμενη αξία υπολείπεται του κατώτατου ποσού που προβλέπει η οδηγία – Άρθρο 32, παράγραφος 2, στοιχείο α΄ – Δυνατότητα μιας αναθέτουσας αρχής να απευθύνει πρόσκληση συμμετοχής σε διαδικασία με διαπραγμάτευση, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, σε έναν και μόνο οικονομικό φορέα, κατόπιν της κηρύξεως της προγενέστερης ανοιχτής διαδικασίας ως άγονης – Υποχρέωση διατηρήσεως των αρχικών όρων της συμβάσεως χωρίς ουσιώδεις τροποποιήσεις»

«Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) 2988/95 – Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενώσεως – Άρθρο 3 – Ανάκτηση επιστροφής κατά την εξαγωγή – Τριακονταετής προθεσμία παραγραφής – Κανόνας περί παραγραφής κατά το γενικό αστικό δίκαιο κράτους μέλους – “Κατ’ αναλογία” εφαρμογή – Αρχή της ασφαλείας δικαίου – Αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης – Αρχή της αναλογικότητας» Στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C-201/10 και C-202/10, με αντικείμενο αιτήσεις εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, τις οποίες υπέβαλε το Finanzgericht Hamburg (Γερμανία) με αποφάσεις της 12ης Φεβρουαρίου 2010, οι οποίες περιήλθαν στο Δικαστήριο στις 26 Απριλίου 2010, στο πλαίσιο των δικών 

«Προδικαστική παραπομπή – Δημόσιες συμβάσεις – Διαδικασίες προσφυγής – Οδηγία 89/665/ΕΟΚ – Άρθρα 1 και 2γ – Προσφυγές κατά των αποφάσεων περί αποδοχής της συμμετοχής των προσφερόντων ή περί αποκλεισμού τους – Προθεσμίες ασκήσεως προσφυγής – Αποκλειστική προθεσμία 30 ημερών – Εθνική νομοθεσία που αποκλείει τη δυνατότητα να προβληθεί έλλειψη νομιμότητας αποφάσεως περί αποδοχής της συμμετοχής προσφέροντος στο πλαίσιο προσφυγής κατά των μεταγενέστερων πράξεων – Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Άρθρο 47 – Δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας»(...)

Ειδικότερα ερωτήματα ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή του άρθρου 3 του Καν. (ΕΚ, Ευρατόμ) 2988/1995, σχετικά με το χρόνο παραγραφής της “παρατυπίας”.(...)α) Με βάση τον κανόνα ότι τα ευρωπαϊκά γεωργικά ταμεία χρηματοδοτούν μόνον τις πραγματοποιούμενες σύμφωνα με τις διατάξεις της Ένωσης δαπάνες και, με βάση την υποχρέωση επιμέλειας και ανάκτησης που έχουν τα κράτη μέλη και το σύστημα οικονομικής ευθύνης που αυτή συνεπάγεται, η τετραετής προθεσμία παραγραφής του άρθρου 3 παρ. 1 του κανονισμού 2988/1995, δεν έχει την έννοια ότι δεν διεξάγεται έρευνα, κατόπιν καταγγελιών, για πληρωμές/παρατυπίες παλαιότερες των τεσσάρων ετών από το τρέχον έτος (στις περιπτώσεις που δεν πρόκειται για επαναλαμβανόμενες παρατυπίες). Η παραγραφή δεν συνιστά διοικητική ενέργεια, ούτε εξετάζεται αυτεπαγγέλτως, αλλά προβάλλεται κατ’ ένσταση από τον καθ’ού η ανάκτηση και, εφόσον προβληθεί, εξετάζεται ατομικά κατά περίπτωση. Ο ενδιαφερόμενος έχει τη δυνατότητα να την προβάλει στο πλαίσιο της διαδικασίας του άρθρου 28 του ν. 2520/1997. Με βάση την κρίση της περί της βασιμότητας ή μη της ένστασης, η υπηρεσία θα την αποδεχθεί ή θα την απορρίψει και θα αποφασίσει κατά πόσον θα προβεί ή όχι στην εισηγητική έκθεση για έκδοση απόφασης ανάκτησης ή μη των επίμαχων ποσών. Υπό τις προεκτεθείσες προϋποθέσεις οι ανωτέρω ενέργειες του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν αντίκεινται στην αρχή της ασφάλειας του δικαίου (ομόφωνα). β) Μία παρατυπία είναι «διαρκής» ή «επαναλαμβανόμενη», όταν τελείται από οικονομικό φορέα ο οποίος αντλεί οικονομικά οφέλη από ένα σύνολο όμοιων πράξεων που συνιστούν παράβαση της ίδιας διάταξης του δικαίου της Ένωσης, ακόμα και αν δεν πρόκειται ακριβώς για τα ίδια πραγματικά περιστατικά ή όταν συνίσταται σε παράλειψη που εξακολουθεί. Το χρονικό διάστημα που μπορεί, στην περίπτωση αυτή, να μεσολαβεί μεταξύ αυτών - ξεκινώντας από το χρόνο της καταγγελίας προς το παρελθόν μέχρι τη διάπραξη ή και αντίστροφα, μέχρι την παύση της παρατυπίας - δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερο της τετραετίας (ομόφωνα). γ) Η παραγραφή του άρθρου 3, παράγραφος 1, του κανονισμού 2988/1995 έχει εφαρμογή, τόσο στις παρατυπίες του άρθρου 5 αυτού, όσο και στις λοιπές παρατυπίες του άρθρου 4 του εν λόγω κανονισμού. Το τέταρτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του κανονισμού 2988/1995 θεσπίζει απόλυτο όριο εφαρμοζόμενο και για τη λήψη διοικητικών μέτρων. Σε περίπτωση θέσπισης από τα κράτη μέλη μεγαλύτερης προθεσμίας παραγραφής, η παραγραφή επέρχεται, σε κάθε περίπτωση, το αργότερο κατά τη λήξη χρονικού διαστήματος ίσου με το διπλάσιο της μεγαλύτερης αυτής προθεσμίας (ομόφωνα). δ) Το άρθρο 122 του ν. 4270/2014 περί Δημοσίου Λογιστικού βρίσκεται σε διάσταση με το άρθρο 3 παρ. 1 του κανονισμού 2988/1995, ως προς το χρονικό σημείο έναρξης της παραγραφής. Συνεπώς, υφίσταται αυτοτελής υποχρέωση των υπηρεσιών να εφαρμόζουν το άρθρο 3 παρ. 1 του καν. 2988/95, όπως έχει ερμηνευθεί από τη νομολογία του Δ.Ε.Ε., δηλαδή, τόσο ως προς την έναρξη, όσο και ως προς τη διάρκεια της παραγραφής. Περαιτέρω όμως, απαιτείται νομοθετική ρύθμιση, ορίζουσα ως εναρκτήριο σημείο της παραγραφής της δίωξης της παρατυπίας τη διάπραξή της. Υπό την προϋπόθεση δε της νομοθετικής πρόβλεψης της αφετηρίας αυτής, η πενταετία θεωρείται, κατά τα νομολογιακά δεδομένα εύλογο χρονικό διάστημα της παραγραφής αυτής (κατά πλειοψηφία). Παραπέμφθηκε στη Β΄ Τακτική Ολομέλεια του ΝΣΚ, κατόπιν της υπ’ αριθ. 154/2020 γνωμοδότησης του ΣΤ΄ Τμήματος.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεων του έργου με τίτλο «Μελέτη, προμήθεια εξοπλισμού και εγκατάσταση (“έργο με το κλειδί στο χέρι”) των νέων Υποσταθμών: ΤΜΗΜΑ Α: Υ/Σ GIS 150kV/ΜΤ Φολεγάνδρου και Μήλου ΤΜΗΜΑ Β: Υ/Σ GIS 150kV/ΜΤ Σερίφου στα πλαίσια της Δ΄ φάσης Διασύνδεσης των Κυκλάδων» (ΔΕΑ-42125), συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 55.575.000,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α., πλέον απρόβλεπτων δαπανών 9% και συμπεριλαμβανομένου δικαιώματος προαίρεσης 2.075.000,00 ευρώ), και συμβατικής δαπάνης 40.921.084,17 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) για το τμήμα Α΄ και 20.202.495,85 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) για το τμήμα Β΄.(....)Τέλος, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 5, μη νομίμως ο οικονομικός φορέας «… Α.Ε.» επέλεξε να στηριχθεί στις ικανότητες του αμέσως «δανείζοντος» σε αυτόν τεχνική/επαγγελματική εμπειρία για την πλήρωση του κριτηρίου 11.Β.2.1 της διακήρυξης οικονομικού φορέα «… A.E.». Τούτο διότι, σύμφωνα με τα άρθρα 307 παρ. 2 του ν.4412/2016 και 12 παρ. 4 της διακήρυξης, προϋπόθεση για να στηριχθεί ο συμμετέχων οικονομικός φορέας στις τεχνικές/επαγγελματικές ικανότητες τρίτου φορέα, είναι ότι ο τελευταίος θα εκτελέσει ο ίδιος πραγματικά τις εργασίες για τις οποίες απαιτούνται οι συγκεκριμένες ικανότητες, συνθήκη η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, δοθέντος ότι ο αμέσως «δανείζων» την τεχνική/επαγγελματική εμπειρία οικονομικός φορέας «… A.E.» δεν διαθέτει  ο ίδιος την «δανειζόμενη» εμπειρία και δεν θα εκτελέσει ο ίδιος τις επίμαχες εργασίες, αλλά θα στηριχθεί και αυτός με τη σειρά του στις ικανότητες του εμμέσως «δανείζοντα» τεχνική/επαγγελματική εμπειρία οικονομικού φορέα «… S.r.l.».Κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων 

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/886/2023.

«Προσφυγή ακυρώσεως – Απόφαση (ΕΕ) 2019/1754 – Προσχώρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Πράξη της Γενεύης της Συμφωνίας της Λισσαβώνας για τις ονομασίες προέλευσης και τις γεωγραφικές ενδείξεις – Άρθρο 3, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ – Αποκλειστική αρμοδιότητα της Ένωσης – Άρθρο 207 ΣΛΕΕ – Κοινή εμπορική πολιτική – Εμπορικές πτυχές της διανοητικής ιδιοκτησίας – Άρθρο 218, παράγραφος 6, ΣΛΕΕ – Δικαίωμα πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – Τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Άρθρο 293, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ – Δυνατότητα εφαρμογής – Άρθρο 4, παράγραφος 3, άρθρο 13, παράγραφος 2, και άρθρο 17, παράγραφος 2, ΣΕΕ – Άρθρο 2, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ – Αρχές της δοτής αρμοδιότητας, της θεσμικής ισορροπίας και της καλόπιστης συνεργασίας»