ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/1703/2011
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα Πρακτικά της Συνεδρίασης της 14ης Απριλίου 2011 του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ζητείται από το Τμήμα η άρση της αμφιβολίας ως προς το εάν υπόκεινται σε έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ύστερα από πρόταση του αρμόδιου υπουργού, επιμέρους φάσεις της διαδικασίας που προηγούνται της σύναψης σύμβασης παροχής υπηρεσιών, όταν η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της μη συγχρηματοδοτούμενης από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμβασης παροχής υπηρεσιών δεν υπερβαίνει το οριζόμενο με τις διατάξεις του άρθρου 19 παρ. 7 του π.δ. 774/1980, όπως ισχύει, ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του φόρου προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.).(....)η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ψηφιακή Σύγκλιση», στην οποία έχει υποβληθεί αίτημα για ένταξη του προς υλοποίηση έργου στο ανωτέρω Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, το οποίο αρχικά ήταν ενταγμένο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κοινωνία της Πληροφορίας, αμφισβητεί τη νομιμότητα της ελεγχόμενης διαδικασίας ανάθεσης, υποστηρίζοντας ότι στο κείμενο της διακήρυξης έχει γίνει σύγχυση κριτηρίων ποιοτικής επιλογής με τα κριτήρια ανάθεσης, γεγονός που αντιβαίνει στις διατάξεις του κοινοτικού δικαίου για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων, σύμφωνα και με την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενη (ΙΙ) σκέψη, το Τμήμα μείζονος σύνθεσης κρίνει κατά πλειοψηφία ότι η διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 14 του ν. 2702/1999 μπορεί να ισχύει παράλληλα με τη διάταξη του άρθρου 19 του π.δ. 774/1980, με αποτέλεσμα να υποβάλλονται παραδεκτώς προς έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ύστερα από πρόταση του αρμόδιου υπουργού, επιμέρους φάσεις της διαδικασίας που προηγούνται της σύναψης σύμβασης παροχής υπηρεσιών, όταν η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της μη συγχρηματοδοτούμενης σύμβασης παροχής υπηρεσιών δεν υπερβαίνει το οριζόμενο με τις εν λόγω διατάξεις του άρθρου 19 παρ. 7 του π.δ. 774/1980, όπως ισχύει, ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.. Μετά δε την άρση της ανωτέρω αμφιβολίας, η υπόθεση πρέπει να αναπεμφθεί στο Ζ΄ Κλιμάκιο.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν/Ζ.Κλ/365/2009
"2. Το άρθρο 19 παρ. 7 του Οργανισμού του Ελεγκτικού Συνεδρίου (π.δ/μα 774/1980, ΦΕΚ 189 Α΄), όπως η παράγραφος αυτή προστέθηκε με το άρθρο 15 του ν. 2145/1993 (ΦΕΚ 88 Α΄) και ισχύει μετά την αντικατάστασή της από το άρθρο 8 παρ. 1 του ν. 2741/1999 (ΦΕΚ 199 Α΄) και την τροποποίησή της από το άρθρο 2 του ν. 3060/2002 (ΦΕΚ 242 Α΄) ορίζει ότι: «Για τις προμήθειες αγαθών του άρθρου 1 του Ν. 2286/1995 (ΦΕΚ 19 Α΄), η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το ποσό των πεντακοσίων εκατομμυρίων (500.000.000) δραχμών ή ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων (1.500.000) ευρώ, καθώς και για την εκτέλεση έργων από το Δημόσιο, τα Ν.Π.Δ.Δ. και τις δημόσιες επιχειρήσεις ή Οργανισμούς, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το ποσό του ενός δισεκατομμυρίου (1.000.000.000) δραχμών ή δύο εκατομμυρίων εννιακοσίων χιλιάδων (2.900.000) ευρώ, διενεργείται υποχρεωτικά έλεγχος νομιμότητας της οικείας συμβάσεως, πριν από τη σύναψή της, από Κλιμάκια του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το προηγούμενο εδάφιο ισχύει και στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών, όταν το προϋπολογιζόμενο οικονομικό αντικείμενό τους υπερβαίνει το ποσό των πεντακοσίων εκατομμυρίων (500.000.000) δραχμών ή ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων (1.500.000) ευρώ.». Εν συνεχεία, με το άρθρο 12 παρ. 27 του ν. 3310/2005 (ΦΕΚ 30 Α΄), ορίστηκε ότι «α) Ο προβλεπόμενος από τη διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 19 του Π.δ. 774/1980 ... έλεγχος νομιμότητας επί των συμβάσεων προμήθειας αγαθών του άρθρου 1 του ν. 2286/1995 (ΦΕΚ 19 Α'), παροχής υπηρεσιών και για την εκτέλεση έργων διενεργείται υποχρεωτικά, πριν από τη σύναψή τους, από Κλιμάκια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ.» Εξάλλου, το άρθρο 19 του ν. 3193/2003 (ΦΕΚ 266 Α΄) ορίζει ότι «...για τον προσδιορισμό του ποσού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των οικείων συμβάσεων δεν λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) ...». 3. Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει, πριν από την υπογραφή τους, τη νομιμότητα των δημοσίων συμβάσεων, εφόσον η προϋπολογιζόμενη γι’ αυτές δαπάνη, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ. Συνεπώς, δημόσιες συμβάσεις, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων είναι κατώτερη του ανωτέρω ποσού, απαραδέκτως υποβάλλονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο νομιμότητας και το αρμόδιο Κλιμάκιο, στο οποίο εισήχθη η υπόθεση, οφείλει να απόσχει να αποφανθεί επ’ αυτής (βλ. 275, 135, 104, 81/2006 πράξεις παρόντος Κλιμακίου)."
ΕλΣυν/κλ.Ζ/85/2009
Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει τη νομιμότητα των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, πριν την υπογραφή τους, εφόσον η προϋπολογιζόμενη γι’ αυτές δαπάνη, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (βλ. άρθρο 19 του ν. 3193/2003), υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ, ανεξαρτήτως του χαρακτηρισμού τους, ακόμη δηλαδή και αυτές που ρητά έχουν εξαιρεθεί από τις ρυθμίσεις των λοιπών διατάξεων του νόμου αυτού (βλ. σχετ. πρακτ. 27ης Γεν.Συν./29.11.2000 της Ολομ. Ελ. Συν., πράξ. ΣΤ‘ Κλιμ.31/2001).
ΕΣ/ΤΜ.Μ.Ε.Σ/898/2012
Υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης...ζητείται η αναθεώρηση της 8/2012 πράξης του ΙV Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα, όμως, αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην υπό στοιχείο II σκέψη, η υπό κρίση αίτηση, στρέφεται κατά πράξης του ΙV Τμήματος, η οποία έχει εκδοθεί κατ` εφαρμογή του άρθρου 21 του π.δ. 774/1980 και κατά της οποίας δεν χωρεί αίτηση αναθεώρησης, καθόσον με τις ειδικότερες και νεότερες διατάξεις του άρθρου 19Α του π.δ. 774/1980, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 14 του Ν.3932/2011, ρυθμίζονται εξαντλητικά οι αρμοδιότητες του Τμήματος τούτου και δεν καταλείπεται περιθώριο αναλογικής ή ευθείας εφαρμογής άλλων διατάξεων του Οργανισμού του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ως εκ τούτου, η κρινόμενη αίτηση του Ελληνικού Δημοσίου πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη.
ΕλΣυν/Ζ.κλ/140/2010
Εξάλλου, στην παρ. 1 του άρθρου 8 του π.δ. 60/2007 «Προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ "περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών", όπως τροποποιήθηκε με την Οδηγία 2005/51/ΕΚ της Επιτροπής και την Οδηγία 2005/75/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Νοεμβρίου 2005» (ΦΕΚ Α΄ 64) ορίζεται ότι «Ο υπολογισμός της εκτιμώμενης αξίας μιας δημόσιας σύμβασης βασίζεται στο συνολικό πληρωτέο ποσό, εκτός ΦΠΑ, όπως προσδιορίζεται από την αναθέτουσα αρχή. Στον υπολογισμό αυτό, λαμβάνεται υπόψη το εκτιμώμενο συνολικό ποσό, συμπεριλαμβανομένων τόσο του τυχόν προβλεπόμενου δικαιώματος προαιρέσεως όσο και των τυχόν παρατάσεων της σύμβασης. …» (βλ. και άρθρο 9 παρ.1 της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ). Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει τη νομιμότητα των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, πριν την υπογραφή τους, εφόσον η προϋπολογιζόμενη γι’ αυτές δαπάνη, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (βλ. άρθρο 19 του ν.3193/2003), υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ. Σε περίπτωση δε σύναψης σύμβασης στην οποία επιφυλάσσεται δικαίωμα προαιρέσεως υπέρ της Αναθέτουσας Αρχής, στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου υπόκειται, κατά την έννοια της διάταξης της παρ. 19 του άρθρου 7 του π.δ.774/1980, όπως ισχύει, η σύμβαση στο σύνολό της, συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος προαιρέσεως. Προς τούτο, σε περίπτωση που η Αναθέτουσα Αρχή, μη συνυπολογίζοντας την οικονομική αξία του δικαιώματος προαίρεσης, δεν υποβάλει το αρχικό σχέδιο για έλεγχο, απαραδέκτως υποβάλλει αυτοτελώς στη συνέχεια και δη μετά την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης, το εκτελεστικό του σχετικού δικαιώματος σχέδιο σύμβασης για έλεγχο νομιμότητας (βλ. πράξεις Ζ΄ Κλιμακίου 22, 32, 33 και 34/2007). Συνεπώς, δεν υπάγονται το πρώτον ή εκ νέου στον κατά τις ως άνω διατάξεις προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας τυχόν πρόσθετες συμφωνίες μεταξύ αναθέτουσας αρχής και αναδόχου σε εκτέλεση συμβατικού όρου ή κατά ενεργοποίηση σχετικού δικαιώματος προαίρεσης, που έχει περιληφθεί σε ήδη υφιστάμενη σύμβαση (πρβλ Πρ Ζ’ Κλιμ ΕλΣυν 302/2008, 123/2010).
ΕλΣυν/6 Τμ/36/2008
Το Τμήμα αίρει την αμφιβολία και αποφαίνεται ότι τροποποιητική, προγενέστερης συμπλη-ρωματικής, σύμβαση, η οποία ως συναφθείσα πριν από την έναρξη ισχύος του άρθρου 8 παρ.1 του ν.2741/1999 δεν ελέγχεται, καθόσον ο έλεγχος της τροποποιητικής αυτής σύμβασης θα οδηγούσε ανεπίτρεπτα στον παρεμπίπτοντα έλεγχο της ήδη συναφθείσας τροποποιούμενης σύμβασης, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 19 παρ.7 του π.δ.774/1980. Περαιτέρω, κρίθηκε ότι σε περίπτωση που η αρχική (κύρια) σύμβαση δεν υποβλήθηκε σε έλεγχο νομιμότητας ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου λόγω ποσού, ελέγχεται όταν συναθροιζόμενο το ποσό της με το ποσό της συμπληρωματικής σύμβασής της, υπερβαίνουν το όριο του ενός εκατομμυρίου(1.000.000) ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., ώστε να μη δίδεται η ευχέρεια στη Διοίκηση να συνάπτει ανέλεγκτα συμβάσεις με τη μέθοδο της κατάτμησης των πιστώσεων. Ομως, ο ως άνω δικαιολογητικός λόγος δεν συντρέχει όταν η κύρια σύμβαση δε υπήχθη στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, επειδή κατά το χρόνο κατάρτισής της δεν είχε ακόμα θεσπιστεί νομοθετικά ο έλεγχος αυτός, οπότε δεν τίθεται ζήτημα κατάτμησης των πιστώσεων και αποφυγής του ελέγχου. Στην περίπτωση αυτή δεν λαμβάνεται υπόψη το ποσό της αρχικής σύμβασης, αλλά αυτοτελώς το οικονομικό αντικείμενο της συμπληρωματικής.
ΕΣ/Τ7/118/2008
Μη νόμιμη η σύναψη της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου«Ασφαλτόστρωση εσωτερικής οδοποιΐας Δημοτικών Διαμερισμάτων…», χωρίς να έχει υπαχθεί, πριν την υπογραφή της, στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατ' εφαρμογή του άρθρου 19 παρ.7 του π.δ. 774/1980, καθόσον το ποσό αυτής (299.203,12 ευρώ), αθροιζόμενο με την προϋπολογισθείσα δαπάνη της αρχικής σύμβασης (997.478,99 ευρώ), υπερβαίνει το ποσό των 1.000.000 ευρώ, που ίσχυε κατά το χρόνο υπογραφής της συμπληρωματικής αυτής σύμβασης.
Ν.3932/2011/Αρθ.14
Σύσταση Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης. (..)Άρθρο 14 Τροποποίηση του άρθρο 19 του π.δ. 774/1980 (ΦΕΚ 189 Α΄) "Περί κωδικοποιήσεως εις ενιαίον κείμενον των περί Ελεγκτικού Συνεδρίου ισχυουσών διατάξεων υπό τον τίτλον "Οργανισμός Ελεγκτικού Συνεδρίου"
ΕΣ/Τ7/115/2007
Συμπληρωματική σύμβαση που δεν υποβλήθηκε σε έλεγχο νομιμότητας από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ε.Σ.πριν την υπογραφή της, παρά το γεγονός ότι το ποσό αυτής αθροιζόμενο με τον προϋπολογισμό της αρχικής σύμβασης, η οποία δεν είχε υποβληθεί λόγω ποσού στον ως άνω έλεγχο, υπερβαίνει το χρηματικό όριο ελέγχου που τίθεται από τη διάταξη του άρθρου 19 παρ. 7 του π.δ. 774/1980, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 12 παρ. 27 του ν. 3310/2005 και ίσχυε κατά το χρόνο κατάρτισης της συμπληρωματικής σύμβασης.Μη νόμιμη.
ΝΣΚ/169/2003
1) Εάν οι υπάλληλοι Υ . Δ . Ε κατά την εκκαθάρισιν δαπανών ΝΑ θεωρούνται δημόσιοι υπόλογοι 2). Ποία η προθεσμία διατυπώσεως σχετικών αντιρρήσεων ( αρθρ . 22 παρ . 4 ΠΔ 774/1980). 3( Αν συντρέχει περίπτωσις εκπροσωπήσεως των από τον ΝΣ του Υπ . Οικονομικών ενώπιον του Ε . Σ .
ΕΣ/Τ7/148/2008
Εξόφληση 9ου λογαριασμού του έργου «Ενδοδημοτική Οδοποϊα». Μη νόμιμη, καθόσον πρόκειται για συμπληρωματική σύμβαση του ως άνω έργου, η οποία πριν την υπογραφή της δεν υποβλήθηκε σε έλεγχο νομιμότητας από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, παρά το ότι το ποσό αυτής (523.000 ευρώ με το Φ.Π.Α.), αθροιζόμενο με την προϋπολογισθείσα δαπάνη της αρχικής σύμβασης (1.003.205,07 ευρώ με Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το χρηματικό όριο ελέγχου που τίθεται από τη διάταξη του άρθρου 19 παρ. 7 του π.δ. 774/1980, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 12 παρ. 27 του ν. 3310/2005 και ίσχυε κατά το χρόνο κατάρτισης της συμπληρωματικής σύμβασης.