Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας...ζητείται η ανάκληση της 45/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμώντας τις συνθήκες της προκείμενης υπόθεσης και σταθμίζοντας την ύπαρξη επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος, συνιστάμενων στην, κατά το δυνατόν, αποφυγή της έκθεσης σε κίνδυνο της υγείας των ατόμων με ειδικές ανάγκες που περιθάλπονται στις δομές φροντίδας που λειτουργεί η προσφεύγουσα Α.Α., από την αιφνίδια διακοπή της δυνατότητας παροχής υπηρεσιών καθαριότητας που θα είχε ως επακόλουθο η μη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, υπό τις παρούσες πρωτοφανείς, δυσμενείς υγειονομικές συνθήκες που επέφερε η πανδημία του κορωνοϊού  COVID-19, το Δικαστήριο κρίνει ότι, κατ’ αρχάς, συντρέχουν όλως εξαιρετικές περιστάσεις που δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης. Το επιλεγέν, όμως, ως άνω μέσο, για την ικανοποίηση, δια της διασφάλισης της δημόσιας υγείας, επιτακτικών λόγω δημοσίου συμφέροντος, δεν πρέπει να βαίνει πέραν του αναγκαίου για την επίτευξη του ανώτερου σκοπού μέτρου. Για τη στάθμιση αυτή, πρέπει να ληφθεί υπόψη, αφενός ότι ο χρόνος της δωδεκάμηνης βασικής διάρκειας της ελεγχόμενης σύμβασης επαρκεί για την ομαλή κάλυψη των αναγκών της προσφεύγουσας Α.Α., έως τη σύναψη σύμβασης, κατόπιν διενέργειας νέας, δίχως τις διαπιστωθείσες ως άνω πλημμέλειες, διαδικασίας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών, αφετέρου η διαφαινόμενη ύφεση της τρέχουσας επιδημιολογικής επιβάρυνσης της Χώρας και η σταδιακή επάνοδο στην κοινωνική και οικονομική κανονικότητα (βλ. μνημονευθείσα Δ1α/Γ.Π.οικ.28503/7.5.2021 κοινή υπουργική απόφαση). Από τη συνεκτίμηση των ανωτέρω δεδομένων της προκείμενης υπόθεσης, ο εξεταζόμενος λόγος ανάκλησης της προσβαλλόμενης πράξης πρέπει να γίνει δεκτός και η ελεγχόμενη σύμβαση να υπογραφεί, υπό τον όρο μη ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης για παράταση της διάρκειάς της ύψους: α) 850.000,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α. και β) 10% του προϋπολογισμού για την αντιμετώπιση έκτακτων και απρόβλεπτων αναγκών, ήτοι 85.000,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α....Ανακαλεί την 45/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια τροφίμων..ζητείται η αναθεώρηση της 1079/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά (σκέψεις 21 έως 24), το Δικαστήριο κρίνει ότι μη νομίμως έγινε δεκτή η τεχνική προσφορά της προσφεύγουσας, καθόσον δεν υπέβαλε πιστοποιητικό ποιότητας ISO 22000 ή ισοδύναμο. Εξάλλου, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, ισοδύναμο της πιστοποίησης βάσει του εν λόγω προτύπου (που εκπονήθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης, ενσωματώνοντας τις απαιτήσεις του HACCP, και προδιαγράφει τις απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούν οι επιχειρήσεις που εμπλέκονται στην αλυσίδα τροφίμων, ανεξαρτήτως μεγέθους, ώστε να καταδεικνύουν την ικανότητά τους στον έλεγχο των κινδύνων βλ. https://www.iso.org/standard/65464.html), δεν αποτελεί η απλή δήλωση του οικονομικού φορέα ότι τηρεί τις αρχές συστήματος HACCP, αλλά η πιστοποίηση από ανεξάρτητο διαπιστευμένο φορέα για την προσήκουσα ανάπτυξη, εφαρμογή και τήρηση του συστήματος αυτού, τέτοια δε πιστοποίηση η προσφεύγουσα συνομολογεί ότι δεν διαθέτει. Τέλος, ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας περί συνδρομής επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος, ιδίως ενόψει της πανδημίας που προκλήθηκε από την ασθένεια Covid-19, που καθιστά δυσχερή την ανεύρεση κατάλληλων αναδόχων, πρέπει να απορριφθεί, καθόσον οι λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επικαλείται η προσφεύγουσα δεν αναιρούν την υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να τηρεί τους κανόνες ανάθεσης των δημόσιων συμβάσεων, οι οποίοι έχουν επίσης θεσπιστεί για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος. Ενόψει, επομένως, της συνδρομής της ουσιώδους πλημμέλειας που διαπιστώθηκε στην προηγούμενη σκέψη, το Δικαστήριο, επιβεβαιώνοντας τη σχετική απόφαση του Τμήματος, κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για το Τμήμα 4 της διακήρυξης («Κρέατα νωπά για το ... (ΔΕ ...). Αναθεωρεί εν μέρει τη 1079/2020 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Παροχή υπηρεσιών παράδοσης γευμάτων (Τραπεζοκόμων) στο Νοσοκομείο, για ένα (1) έτος(....)Υπό το ως άνω πραγματικό και κανονιστικό πλαίσιο, για τη διαμόρφωση πλήρους δικανικής πεποίθησης ως προς τις κρίσιμες περιστάσεις της προκείμενης υπόθεσης, κρίνεται αναγκαίο να αναβληθεί η έκδοση οριστικής απόφασης και να διαταχθεί η συμπλήρωση των αποδείξεων. Ειδικότερα, τα αρμόδια όργανα της προσφεύγουσας Α.Α. πρέπει να προσκομίσουν: (α) τις κυρωτικές αποφάσεις που αναφέρονται στο Ε.Ε.Ε.Σ. της αναδόχου της ελεγχόμενης σύμβασης, (β) διευκρινιστικά στοιχεία αναφορικά με τις ανωτέρω κυρωτικές αποφάσεις, συμπεριλαμβανομένων των τυχόν διοικητικών ή δικαστικών προσφυγών που εκκρεμούν κατ’ αυτών, μετά των τυχόν εκδοθεισών πράξεων ή αποφάσεων,(....)Αναβάλλει την έκδοση οριστικής απόφασης.

ΒΛΕΠΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1209/2023 

Προμήθεια φορητών ηλεκτρονικών συσκευών...ζητείται η ανάκληση της 168/2021 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνει δεκτό ότι συντρέχει η διαπιστωθείσα με την προσβαλλόμενη Πράξη ως άνω πλημμέλεια, που συνίσταται στην παράβαση από την προσφεύγουσα Α.Α. της, κατ’ άρθρο 88 παρ. 3 του ν.4412/2016, υποχρέωσης αιτιολόγησης, ως προς την αποδοχή των εξηγήσεων που υπέβαλε ο Ανάδοχος των ελεγχόμενων συμβάσεων, σχετικά με την χαρακτηρισθείσα ασυνήθιστα χαμηλή τιμή των υποβληθεισών, για κάθε ένα από τα επίμαχα τμήματα της προμήθειας, οικονομικών προσφορών του, απορριπτομένων ως αβάσιμων όσα αντίθετα υποστηρίζονται με την κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης. Τούτο, διότι, όπως προεκτέθηκε (ανωτέρω σκέψη 7.3.), η απόφαση της αναθέτουσας αρχής περί αποδοχής ή απόρριψης ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς πρέπει να είναι ειδικά αιτιολογημένη σε σχέση τόσο με όσα ο προσφέρων επικαλέστηκε και προσκόμισε με τις εξηγήσεις του, όσο και με όσα έπρεπε να αποδειχθούν. Εν προκειμένω δε, τα αρμόδια όργανα της προσφεύγουσας Α.Α. δεν αιτιολόγησαν τις αποφάσεις τους, ως προς την επιλογή τους να αποδεχθούν τις εξηγήσεις και, συνακόλουθα, τις οικονομικές προσφορές του Αναδόχου, καθόσον πέρα από την αναφορά ότι «τις αξιολογ[ούν] ως επαρκείς» δεν γίνεται η παραμικρή αναφορά στο ποια ήταν τα προσκομισθέντα στοιχεία, πως τα αξιολόγησαν και πως τα στοιχεία αυτά στηρίζουν και εξηγούν επαρκώς τις προσφερόμενες χαμηλές τιμές, τεκμηριώνοντας ότι οι προσφορές είναι βιώσιμες και δικαιολογημένες. Τούτο, διότι με τις υποβληθείσες εξηγήσεις, υπό το προπαρατεθέν (ανωτέρω σκέψη 7.4.Β.) περιεχόμενο, δεν προσδιορίζεται το κόστος κατασκευής του προσφερόμενου προϊόντος, ώστε να καθίσταται εφικτή η αξιολόγηση ως προς τη σοβαρότητα της προσφερόμενης τιμής και κατ’ επέκταση ως προς τη μη διακινδύνευση της υλοποίησης της σύμβασης, ενόψει του ύψους της έκπτωσης που ανέρχεται σε 38,30% (προσφερόμενη τιμή tablet 124,40 ευρώ επί προϋπολογισθείσας 201,61 ευρώ, με μία ακόμα κατατεθείσα προσφορά με τιμή 198,00 ευρώ) αλλά και της επικαλούμενης λιανικής τιμής του προσδιοριζόμενης, έστω και με το ατεκμηρίωτο πρόσθετο κόστος επιβαρύνσεων 7%, σε 172,41 ευρώ (χωρίς να μπορεί να ληφθεί υπόψη η επικαλούμενη δεύτερη προσέγγιση, καθόσον δεν αφορά στο προσφερόμενο προϊόν αλλά σε «παρόμοια»). Ουδόλως δε, παρέχει τη δέουσα τεκμηρίωση για τις εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες που διαθέτει ο Ανάδοχος για την παροχή των επίμαχων προϊόντων που δικαιολογούν το ύψος της ως άνω προσφερόμενης έκπτωσης, ο βασικός ισχυρισμός του ότι ως εκ της ιδιότητας του κατασκευαστή του προϊόντος και του παρόχου των παρεπόμενων υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης άνευ συνδρομής τρίτων, απαλλάσσεται από το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται η διάθεση του προϊόντος από μη κατασκευαστή, καθόσον προβάλλεται αορίστως, χωρίς να ερείδεται σε συγκεκριμένα οικονομικά στοιχεία. Τούτων δοθέντων, παρέλκει, σε κάθε περίπτωση, η εξέταση περαιτέρω και της αξιολόγησης των παρεχόμενων με τις εξηγήσεις πληροφοριών, σχετικά με τη συμμόρφωση της προσφοράς με τις ισχύουσες υποχρεώσεις που απορρέουν από την εργατική νομοθεσία. Τούτο, ανεξαρτήτως του, μη μεταβιβασθέντος στο παρόν Τμήμα λόγω μη προσβολής κατά τούτο της πράξης του Κλιμακίου, ζητήματος, αν νομίμως ζητήθηκαν τέτοιες εξηγήσεις, ενόψει του ότι δεν διατυπώνεται με σαφήνεια στην πρόσκληση που απεστάλη στον Ανάδοχο πώς συνδέονται με τη διαμόρφωση της τιμής του προσφερόμενου προϊόντος και ποιες συγκεκριμένες επιφυλάξεις δημιουργήθηκαν στην αναθέτουσα αρχή, ώστε αυτός να είναι σε θέση να απαντήσει κατάλληλα και να αποδείξει λυσιτελώς τη σοβαρότητα της προσφοράς του.Δεν ανακαλεί την 168/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1826/2021.

Ανάθεση του έργου σίτισης φοιτητών..ζητείται η αναθεώρηση της 2469/2020 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Ο ειδικότερος ισχυρισμός της δεύτερης προσφεύγουσας περί παραβίασης της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης της είναι αποριπτέος ως αβάσιμος. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι στην απόφασή του ΕλΣ Ολ. 2141/2020 (σκέψη 21) είχε δεχθεί ότι πλημμέλεια οφειλόμενη σε περιοριστικό όρο της διακήρυξης δεν στοιχειοθετούσε ουσιώδη πλημμέλεια, επειδή, με προηγούμενες πράξεις του το Κλιμάκιο προσυμβατικού ελέγχου δεν είχε αναδείξει ταυτόσημη πλημμέλεια άλλης διαγωνιστικής διαδικασίας, δημιουργώντας έτσι την πεποίθηση στην αναθέτουσα αρχή ότι ο σχετικός, ως πλημμελής κριθείς μεταγενεστέρως όρος, ήταν νόμιμος. Όμως, το Δικαστήριο στην ως άνω απόφασή του δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι «δεν δύναται να θεωρήσει την πλημμέλεια αυτή ως ουσιώδη, καθόσον δεν αναδεικνύεται δι’ αυτής, ως εκ του λόγου που την εξηγεί, πλήγμα στην αντικειμενική ακεραιότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας». Το Δικαστήριο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση η πλημμέλεια που διαπιστώθηκε στη σκέψη 32 της παρούσας είναι τόσο σοβαρή που δεν δύναται να καλυφθεί από την εμπιστοσύνη της αναδόχου αρχής σε προηγούμενη διενέργεια ελέγχου. Ο περιορισμός του ανταγωνισμού που επιχειρήθηκε με τον συνδυασμό των δύο προαναφερθέντων όρων, δεν μπορεί να δικαιολογηθεί κατά την κοινή πείρα από τις συνθήκες της αγοράς, όπως μπορούσε στην υπόθεση επί της οποίας εκδόθηκε η ΕλΣ Ολ. 2141/2020, και πρέπει, λόγω της σοβαρότητας αυτού, να τύχει, χάριν θεραπείας της αντικειμενικής νομιμότητας, της δέουσας αυστηρής κύρωσης, ώστε να εμπεδωθεί στις δημόσιες αρχές που υπόκεινται στον προσυμβατικό έλεγχο, η στέρεη πεποίθηση ότι δεν διαφεύγουν της κύρωσης σοβαρές πλημμέλειες της διαγωνιστικής διαδικασίας, εκ του τυχαίου και συμπτωματικού γεγονότος ότι, παρά το πρόδηλο πλήγμα στον ανταγωνισμό που επήλθε με την προκήρυξη, δεν επέδειξε ενδιαφέρον για τη διαδικασία παρά μόνον ένας οικονομικός φορέας.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι κρινόμενες προσφυγές πρέπει να απορριφθούν και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος από τη δεύτερη προσφεύγουσα παραβόλου. 

Υπηρεσίες καθαριότητας...Συνεπώς, ο υπολογισμός των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα, επιδόματος αδείας και αντικαταστάτη αδείας πρέπει να γίνονται επί τη βάσει της μερικής απασχόλησης των εργαζόμενων και αμειβόμενων με ωρομίσθιο καθαριστριών και όχι επί της βάσει της εκ περιτροπής εργασίας. Όπως δε προκύπτει από την ισχύουσα εργατική νομοθεσία, οι εργαζόμενοι με το σύστημα της μερικής απασχόλησης λαμβάνουν ως δώρο Χριστουγέννων και Πάσχα όσα ημερομίσθια λαμβάνει και ο εργαζόμενος με πλήρη απασχόληση, ήτοι 25 ημερομίσθια ως δώρο Χριστουγέννων και 15 ημερομίσθια ως δώρο Πάσχα, έχοντας όμως ως βάση υπολογισμού τις μειωμένες αποδοχές. Επίσης, οι μερικώς απασχολούμενοι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα ετήσιας άδειας με αποδοχές και επίδομα αδείας, με βάση τις αποδοχές που θα ελάμβαναν εάν εργάζονταν κατά το χρόνο της αδείας τους, για τη διάρκεια της οποίας εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 2  του Α.Ν. 539/1945, όπως ισχύει, όπου το επίδομα αδείας ορίζεται κατ’ελάχιστον στα 13 ημερομίσθια. Τέλος, με το ίδιο σύστημα της μερικής απασχόλησης υπολογίζονται και οι αποδοχές του αντικαταστάτη εργαζομένου. Παρόλα αυτά, στην κριθείσα περίπτωση από την ανάλυση της οικονομικής προσφοράς της πρώτης προσφεύγουσας προκύπτει ότι αυτή υπολόγισε τα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα, επιδόματος αδείας και αποδοχών αντικαταστάτη αδείας λαμβάνοντας εσφαλμένως υπόψιν της τα ισχύοντα για την απασχόληση με τη μορφή της εκ περιτροπής εργασίας, και όχι τα ισχύοντα για την μερική απασχόληση. Ενόψει των ανωτέρω, ορθώς η αναθέτουσα αρχή απέρριψε την οικονομική της προσφορά, απορριπτόμενων ως αβάσιμων των σχετικών ισχυρισμών της πρώτης προσφεύγουσας. Εξάλλου, ενόψει της αυτοτέλειας κάθε διαγωνιστικής διαδικασίας ως αβάσιμοι απορρίπτονται και ισχυρισμοί της πρώτης προσφεύγουσας σε σχέση με την αποδοχή των ισχυρισμών αυτών από άλλη αναθέτουσα αρχή στο πλαίσιο παρόμοιας διαγωνιστικής διαδικασίας. Δοθέντων των ανωτέρω, ουδεμία ασάφεια ανακύπτει σε σχέση με την οικονομική προσφορά της πρώτης προσφεύγουσας για την οποία η αναθέτουσα αρχή όφειλε, κατ’εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, να ζητήσει από την πρώτη προσφεύγουσα να διευκρινίσει την οικονομική προσφορά της πριν προβεί στην προσβαλλόμενη κρίση της. 

Ενόψει των ως άνω αναλυτικών διευκρινίσεων και των, προς επίρρωση αυτών, προσκομιζόμενων στοιχείων, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η προσφεύγουσα Α.Α. έχει τηρήσει την απαίτηση, κατ’ άρθρο 45 παρ. 3 περ. α και β του ν. 4412/2016, αιτιολόγησης της σκοπιμότητας και τεκμηρίωσης του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης σύμβασης. Επομένως, δεν συντρέχει η σχετικώς διαπιστωθείσα με την προσβαλλόμενη Πράξη πλημμέλεια. Εξάλλου, ζητήματα σχετιζόμενα με τα κριτήρια επιλεξιμότητας των τελικών δικαιούχων και την οικονομική αδυναμία αυτών αφορούν στη νομιμότητα του υπό κατάρτιση πίνακα απόρων δημοτών και της εγκριτικής αυτού απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της προσφεύγουσας Α.Α. και δε συνδέονται με τη νομιμότητα της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας.
Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να υπογραφεί το σχέδιο της ελεγχόμενης σύμβασης, με την επισήμανση ότι, στο εν λόγω σχέδιο, το εναρκτήριο χρονικό σημείο της σύμβασης πρέπει να διορθωθεί, ώστε να συμπίπτει με τον χρόνο υπογραφής της, 

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: Ζητείται η ανάκληση της 486/2021 Πράξης του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία α) κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή δεκατριών (13) σχεδίων συμβάσεων (αφορούν τα τμήματα 3, 6, 7, 8, 10, 11, 15, 18, 20, 22, 24, 25, 28, 29, 30, 31, 37, 44, 45, 46, 50, 51, 52, 54, 55, 57, 60, 61, 62, 63, 64, 66 και 73 του διαγωνισμού), με αντικείμενο την «Παροχή υπηρεσιών παρασκευής - συσκευασίας και διανομής ζεστών γευμάτων σε μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά τις σχολικές χρονιές 2021 - 2022, 2022 - 2023 με δικαίωμα προαιρέσεως για το σχολικό έτος 2023 - 2024», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 224.335.075,50 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης) πλέον Φ.Π.Α..(….)Ο τρίτος λόγος, με τον οποίο προβάλλεται ισχυρισμός περί συνδρομής λόγων δημοσίου συμφέροντος, που επιβάλλουν τη σύναψη των επίμαχων συμβάσεων πρέπει να απορριφθεί, καθόσον οι επικαλούμενες περιστάσεις δεν δύνανται να δικαιολογήσουν την παραβίαση των κειμένων διατάξεων, που αφορούν στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, επιπροσθέτως, δεν αναιρεί την υποχρέωση των αναθετουσών αρχών να τηρούν τις εν λόγω διαδικασίες. Ανακαλεί εν μέρει την 486/2021 Πράξη του Ζ' Κλιμακίου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμβάσεων που αφορούν στα τμήματα 3, 6, 7, 8, 10, 11, 15, 18, 20, 22, 24, 25, 28, 29, 30, 31, 37, 44, 45, 46, 50, 51, 52, 54, 55, 57, 60, 61, 62, 63, 64, 66 και 73 του διαγωνισμού.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/381/2022.

Προμήθεια ειδών...ζητείται η ανάκληση της 119/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Περαιτέρω, η αιτούσα ισχυρίζεται ότι, παρόλο που δεν διαθέτει την πιστοποίηση ISO 22000, που απαιτούσε η διακήρυξη, εντούτοις πληροί τις προδιαγραφές αυτοελέγχου, βάσει των αρχών HACCP, οι οποίες (αρχές HACCP) εφαρμόζονται κατά νόμο με ευθύνη της ίδιας της επιχείρησης και πρέπει να θεωρηθούν ισοδύναμες του προτύπου ISO 22000, συνεπώς, κατά τους ισχυρισμούς της, κατ’ ουσίαν πληροί τις προϋποθέσεις που τίθενται από τον σχετικό όρο της διακήρυξης. Εντούτοις, ο ισχυρισμός αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος διότι, ανεξαρτήτως του αν κατά νόμο η εφαρμογή και διατήρηση πάγιων διαδικασιών βάσει των αρχών Ανάλυσης Κινδύνων και Κρίσιμων Σημείων Ελέγχου (Hazard Analysis Critical Control Points – HACCP) επιβάλλεται για τη διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμων και για τη νόμιμη λειτουργία επιχειρήσεων που εμπλέκονται στην αλυσίδα τροφίμων και ποτών (βλ. άρθρο 5 Καν. ΕΚ 852/2004, αποφάσεις Υπουργού Υγείας Υ1γ/ΓΠ/οικ.96967/8.10.2012 – ΦΕΚ Β΄ 2718, Υ1γ/ΓΠ/οικ.47829/21.6.2017 – ΦΕΚ Β΄2161), εντούτοις, στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού απαιτείται, επί ποινή απόρριψης της προσφοράς, η πιστοποίηση της συμμόρφωσης αυτής. Συνεπώς, ισοδύναμο της πιστοποίησης βάσει του προτύπου ISO 22000 (που εκπονήθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης, ενσωματώνοντας τις απαιτήσεις του HACCP, και προδιαγράφει τις απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούν οι επιχειρήσεις που εμπλέκονται στην αλυσίδα τροφίμων, ανεξαρτήτως μεγέθους, ώστε να καταδεικνύουν την ικανότητά τους στον έλεγχο των κινδύνων βλ. https://www.iso.org/standard/65464.html), δεν αποτελεί η απλή δήλωση του οικονομικού φορέα ότι τηρεί τις αρχές συστήματος HACCP, αλλά η πιστοποίηση από ανεξάρτητο διαπιστευμένο φορέα για την προσήκουσα ανάπτυξη, εφαρμογή και τήρηση του συστήματος αυτού, τέτοια δε πιστοποίηση η αιτούσα συνομολογεί ότι δεν διαθέτει. Εξάλλου, η τιθέμενη με την διακήρυξη υποχρέωση (ήτοι, της πιστοποίησης), η οποία επιβάλλεται για την εξυπηρέτηση του προαναφερθέντος δημόσιου σκοπού, είναι συνήθης σε αντίστοιχου αντικειμένου διαγωνισμούς προμηθειών, εύλογη και δεν περιορίζει υπέρμετρα τη συμμετοχή οικονομικών φορέων στο διαγωνισμό, δοθέντος άλλωστε ότι η αναθέτουσα αρχή δεν διαθέτει άλλα μέσα για τη διαπίστωση της συμμόρφωσης των τελευταίων στις ανωτέρω προδιαγραφές. Τέλος, ανεξαρτήτως του ότι, κατ’ άρθρο 102 του ν. 4412/2016, δεν επιτρέπεται η μεταγενέστερη υποβολή εγγράφων σε συμμόρφωση προς τους όρους της διακήρυξης, σε κάθε περίπτωση, η προσκόμιση πιστοποιητικών ISO 22000 που αφορούν σε άλλες, πλην της αναδόχου, επιχειρήσεις δεν δύνανται να υποκαταστήσουν το ζητούμενο δικαιολογητικό, επομένως, τα προσκομιζόμενα από την αιτούσα πιστοποιητικά που αφορούν σε φερόμενους προμηθευτές της, δεν είναι εν προκειμένω ουσιώδη.Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜ/1642/2020

Εργασίες υποστήριξης λειοτεμαχισμού...Τα ανωτέρω, ισχύουν ανεξάρτητα από το γεγονός ότι, στην προκειμένη περίπτωση, η πρώτη προσφεύγουσα εταιρεία, στην οποία κατακυρώθηκε η ελεγχόμενη σύμβαση, προσκόμισε γενική μόνο βεβαίωση των κατασκευαστικών οίκων των μηχανημάτων ότι «διαθέτει κατάλληλο και έμπειρο προσωπικό για να εκτελέσει υπηρεσίες χειρισμού και λειτουργίας των μηχανημάτων» (βλ. την από 20.1.2020 βεβαίωση της ... και την από 20.1.2020 όμοια βεβαίωση της ...), χωρίς να αποδεικνύει ότι στο προσωπικό στο οποίο αναφέρεται η βεβαίωση περιλαμβάνεται και το προσωπικό που δήλωσε ότι θα χρησιμοποιήσει για την εκτέλεση της σύμβασης (ήτοι ο χειριστής γερανογέφυρας - γερανών :  ... – και ο χειριστής σπαστήρων και συναφών εργασιών: ... του ..., για τα ειδικά επαγγελματικά προσόντα των οποίων δεν υπάρχει άλλη αναφορά βλ. σελ. 13 του Ε.Ε.Ε.Σ. που υπέβαλε η προσφεύγουσα στο διαγωνισμό).  Τέλος, ως προς τον ίδιο όρο της διακήρυξης, στο μέτρο που εισάγει όρο εκτέλεσης της σύμβασης, η απαίτηση της προσκόμισης πιστοποιητικού με το οποίο να επιβεβαιώνεται ότι η παρεχόμενη υπηρεσία θα παρέχεται από ειδικώς εκπαιδευμένο προσωπικό συνιστά «σήμα», κατά την έννοια του νόμου, το οποίο ωστόσο δεν πληροί τις προϋποθέσεις νομιμότητας του άρθρου 55 του ν. 4412/2016, αφού α) δεν γίνεται αναφορά στις συγκεκριμένες απαιτήσεις που πρέπει να πληροί η ζητούμενη υπηρεσία προκειμένου να λάβει τη σχετική πιστοποίηση, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να επαληθευτούν τα κριτήρια με αντικειμενικό τρόπο, β) τα ζητούμενα πιστοποιητικά δεν είναι προσιτά σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέλη, αφού το ένα εξ αυτών χορηγείται από οικονομικό φορέα που μετέχει στο διαγωνισμό (την πρώτη προσφεύγουσα), και ως εκ τούτου, εισάγονται διακρίσεις υπέρ του φορέα αυτού και γ) οι απαιτήσεις για την ζητούμενη πιστοποίηση (απαιτήσεις σήματος) καθορίζονται, τουλάχιστον ως προς τη βεβαίωση που οφείλει να εκδώσει ο ίδιος (ως επίσημος εισαγωγέας των μηχανημάτων του κατασκευαστή των λειοτεμαχιστών), από τον ίδιο τον διαγωνιζόμενο οικονομικό φορέα. 

10.  Τέλος, ως προς τους ειδικότερα προβαλλόμενους από τον .... λόγους ανάκλησης, το Τμήμα κρίνει ότι: (α) Ο ισχυρισμός ότι στη διακήρυξη περιγράφονται κατά τρόπο απολύτως σαφή και αναλυτικό οι τεχνικές απαιτήσεις των υπό ανάθεση υπηρεσιών υποστήριξης των λειοτεμαχιστών προβάλλεται αλυσιτελώς, πρωτίστως διότι η αναδειχθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια δεν αφορούσε στην αοριστία του τεχνικού αντικειμένου της σύμβασης, όπως εσφαλμένως υπολαμβάνεται από τον προσφεύγοντα, αλλά στην αοριστία του όρου περί προσκόμισης βεβαιώσεων καταλληλότητας του προσωπικού από τους κατασκευαστές, εκλαμβανόμενου ως τεχνικής προδιαγραφής, δευτερευόντως δε, διότι η ανωτέρω αιτιολογία της προσβαλλόμενης Πράξης έχει ήδη μεταρρυθμιστεί με την παρούσα απόφαση. (β) Ο ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, καθόσον, παρά το γεγονός ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατά τον έλεγχο παραπλήσιων όρων διακηρύξεων δεν ανέδειξε ανάλογους όρους ως πλημμελείς (βλ. τις επικαλούμενες Ε.Σ. Τμ. VI 300 και 1300/2019, οι οποίες ωστόσο εμφανίζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις), σε κάθε περίπτωση, η κρινόμενη πλημμέλεια αναδεικνύεται ως ιδιαιτέρως σοβαρή. (γ) Τέλος, ο ισχυρισμός με τον οποίο ζητείται η ανάκληση της προσβαλλόμενης Πράξης για λόγους δημοσίου συμφέροντος πρέπει να απορριφθεί, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (βλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 1264, 763/2019, VI Τμ. 1076, 637/2020, 1254, 979, 824/2019).Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι κρινόμενες προσφυγές πρέπει να απορριφθούν, να κριθεί ότι η προσβαλλόμενη Πράξη είναι νόμιμη, με τροποποίηση της αιτιολογίας της κατά τα ανωτέρω, και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος παραβόλου.Δεν ανακαλεί την 253/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜ/2117/2020.