Πρωτόκολλα κατεδάφισης κτισμάτων, κατασκευών και έργων, σε αιγιαλό, παραλία και θαλάσσιο χώρο.

Διαδικασία χαρακτηρισμού και κατεδάφισης νέων αυθαιρέτων κατασκευών, τρόπος εκτίμησης της αξίας και καθορισμός του ύψους των προστίμων αυτών.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΚΑΥΣΙΜΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 310/2023 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Δ΄ Διακοπών) Περαιτέρω, όσα επιπλέον διαλαμβάνονται στις συνεκδικαζόμενες προσφυγές και αφορούν στην αναγκαιότητα της σύναψης της πρώτης τροποποιητικής σύμβασης είναι απορριπτέα ως αλυσιτελώς προβαλλόμενα, ενώ οι λόγοι που αφορούν τόσο στην έλλειψη ευθύνης της προσφεύγουσας εταιρείας όσο και στη «συγγνωστή πλάνη» των οργάνων του Δήμου πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι, ενόψει και της φύσης του ασκούμενου από το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχου νομιμότητας που αποβλέπει στη διαπίστωση της αντικειμενικής ακεραιότητας των διαγωνιστικών διαδικασιών.Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η κρίση της προσβαλλομένης, ότι η ελεγχόμενη 4η τροποποιητική συμφωνία δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας παρίσταται ορθή, απορριπτομένων ως αβασίμων όσων προβάλλονται από τους προσφεύγοντες, ανεξαρτήτως του ότι, σε κάθε περίπτωση, ουδεμία απολύτως αιτιολογία διαλαμβάνεται ως προς την αναγκαιότητα έγκρισης της εν λόγω 4ης τροποποίησης της αρχικής σύμβασης.Ως εκ τούτου, οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές ανάκλησης πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη, το δε παράβολο που κατατέθηκε από την πρώτη προσφεύγουσα πρέπει να καταπέσει υπέρ του Δημοσίου (άρθρα 310 παρ. 1 και 336 παρ. 1 του ν. 4700/2020).(...)Δεν ανακαλεί την 310/2023 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας...Το Τμήμα λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρύτερη περιοχή του πρώτου προσφεύγοντος πλήττεται δριμέως από τη διασπορά του κορωνοϊού COVID-19 ότι στο προσφεύγον ως νοσοκομείο αναφοράς, δεδομένων των πρωτοφανών περιστάσεων στις οποίες καλείται, από κοινού με τα λοιπά νοσοκομεία αναφοράς, ιδίως στη συγκεκριμένη ισχυρά επιβαρυμένη περιοχή, να ανταποκριθεί για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του και την αντιμετώπιση της πανδημίας ισχύουν έκτακτα μέτρα (2.11.2020), ότι υφίσταται αυξημένος κίνδυνος από τη διασπορά του κορωνοϊού και ανά την  Επικράτεια ισχύουν έκτακτα μέτρα προστασίας, συντρέχει εξαιρετικά επείγουσα κατάσταση που δικαιολογεί τη σύναψη της σύμβασης, με τον όρο που συμπεριέλαβε το Κλιμάκιο στην προσβαλλόμενη πράξη του (σκ. 9 αυτής), τον οποίο οι προσφεύγοντες δεν προσβάλλουν και έκαστος με την προσφυγή ανάκλησης δηλώνει ότι αποδέχεται.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται ότι οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές ανάκλησης πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 348/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ των προσφευγόντων, πρέπει δε να διαταχθεί η απόδοση του κατατεθέντος για την άσκηση της δεύτερης από τις ένδικες προσφυγές παραβόλου στη δεύτερη προσφεύγουσα εταιρεία με την επωνυμία «....» (άρθρο 310 παρ. 1 και 335 παρ. 1 του ν. 4700/2020).Ανακαλεί την 348/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια και τοποθέτηση εξοπλισμού...Στην κρινόμενη υπόθεση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η προσβαλλόμενη πράξη κοινοποιήθηκε στο Δήμο ... στις 15.11.2019, ημέρα Παρασκευή και ώρα 11.29 π.μ (βλ. το σχετικό αρχείο καταγραφής της τηλεομοιοτυπικής συσκευής αποστολής, το συνημμένο …. διαβιβαστικό της Υπηρεσίας Επιτρόπου στο Νομό ... προς το Δήμο και την βεβαίωση κοινοποίησης στο …. έγγραφο του ίδιου Επιτρόπου). Εντούτοις, η κρινόμενη αίτηση κατατέθηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο στις 4.12.2019 (Α.Β.Δ. ….), ήτοι μετά την παρέλευση της προβλεπόμενης αποκλειστικής δεκαπενθήμερης προθεσμίας, η οποία έληξε στις 2.12.2019, ημέρα Δευτέρα, εργάσιμη και μη εξαιρετέα εκ του νόμου. Ο δε προβαλλόμενος με το από 18.12.2019 υπόμνημα του Δήμου ισχυρισμός, ότι η υπάλληλος του πρωτοκόλλου απουσίαζε κατά την ημερομηνία κοινοποίησης και τις αμέσως επόμενες με κανονική άδεια, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, πρωτίστως διότι η περίσταση αυτή, δεν συνιστά λόγο ανωτέρας βίας, σε κάθε δε περίπτωση, διότι κρίσιμος είναι εν προκειμένω ο χρόνος κατά τον οποίο η προσβαλλόμενη Πράξη περιήλθε στο Δήμο και όχι ο χρόνος πρωτοκόλλησης αυτής. Τέλος, ο ισχυρισμός ότι η τηλεομοιοτυπία δεν απεστάλη στο κεντρικό πρωτόκολλο του Δήμου αλλά, εσφαλμένως, στο πρωτόκολλο της Δ.Ε. ….., πρέπει ομοίως να απορριφθεί ως αβάσιμος, δοθέντος ότι η αποστολή πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τα στοιχεία επικοινωνίας που είχε δηλώσει ο ίδιος ο Δήμος προς την Υπηρεσία Επιτρόπου, με το …. έγγραφό του.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/538/2020

ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:ζητείται η ανάκληση της 52/2020 πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. .....Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα Δήμο, υφίσταται κατά χρόνο αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τη διενέργεια του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας του σχεδίου της ως άνω δανειακής σύμβασης. Και τούτο διότι, όπως συνομολογείται με την προσβαλλομένη, η ελεγχόμενη δανειακή σύμβαση δεν έχει υπογραφεί ούτε έχει αρχίσει να εκτελείται, μη ασκούντος επιρροή του γεγονότος ότι οι επικαλούμενες συμβάσεις εκτέλεσης των δημοτικών έργων, για τη χρηματοδότηση των οποίων συνάπτεται, έχουν υπογραφεί και τα οικεία έργα έχουν ήδη αρχίσει να εκτελούνται. Η δε εκφερόμενη με την προσβαλλομένη συμπερασματική άποψη  ότι ο Επίτροπος είναι κατά χρόνο αναρμόδιος να επιληφθεί του προσυμβατικού ελέγχου στηρίζεται στην εσφαλμένη παραδοχή ότι η ελεγχόμενη δανειακή σύμβαση αποτελεί αναγκαίο προαπαιτούμενο για τις υπό εκτέλεση συμβάσεις των ανωτέρω δημοτικών έργων, καθόσον η δανειακή σύμβαση μπορεί να συναφθεί και πριν από την κατάρτισή τους, η οποία (κατάρτιση) απαιτείται για τον καθορισμό αποκλειστικά και μόνο του τελικού ύψους του δανείου ενδεχομένως με πρόσθετη πράξη και σε κάθε περίπτωση, δεν αποτελούν το αντικείμενο του παρόντος ελέγχου, δεδομένου ότι και αν ακόμη διαπιστωθεί ότι μη νομίμως συνάφθηκαν οι ανωτέρω συμβάσεις εκτέλεσης δημοτικών έργων για τη χρηματοδότηση των οποίων συνομολογείται το ελεγχόμενο δάνειο λόγω κατάτμησης του έργου «Βελτίωση αγροτικής οδοποιίας Δήμου ......» και αναγκασθεί ο Δ.Γ. να το επιστρέψει κατά το άρθρο 11 της 22766/9.4.2020 κυα., τούτο διενεργείται στο πλαίσιο άλλου ελέγχου και όχι κατά τον παρόντα προσυμβατικό έλεγχο (πρβ. Ε.Σ. Τμ. Μειζ. Επτ. Συνθ. 569/2017, VI Tμ. 642/2020). Περαιτέρω, εσφαλμένα γίνεται δεκτό ότι οι εν λόγω συμβάσεις έργων φέρονται ως «εκτελεστικές» της δανειακής σύμβασης, ενώ κατ’ ουσίαν πρόκειται για ανεξάρτητες και αυτοτελείς συμβάσεις, που αποβλέπουν στην πραγμάτωση ενός σκοπού, την εκτέλεση συγκεκριμένου έργου, για την οποία με τη δανειακή σύμβαση εξασφαλίζονται οι οικονομικοί πόροι, τα κονδύλια, και με τη σύμβαση ανάθεσης έργου, αναδεικνύεται ο ανάδοχος αυτού, σε αντίθεση με τη σύναψη της εκτελεστικής σύμβασης που υλοποιείται στο πλαίσιο της αρχικής σύμβασης, με την οποία και αποτελεί ενιαίο σύνολο, με ταύτιση του ποιοτικού αντικειμένου της, και εξυπηρέτηση άμεσου κοινού στόχου της (πρβ. Ε.Σ. Ολ. Πρακτ. 6ης Γεν. Συν/σης της 6.3.2002). Κατά συνέπεια, η προσβαλλόμενη πράξη, έσφαλε κρίνοντας ότι ο Αναπληρωτής Επίτροπος, στερείται κατά χρόνο σχετικής αρμοδιότητας ελέγχου του υποβληθέντος σχεδίου δανειακής σύμβασης και ως εκ τούτου οφείλει να απέχει του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας και για τον λόγο αυτή η προσβαλλομένη πρέπει να ανακληθεί, γενόμενης δεκτής της εξεταζόμενης προσφυγής.Ανακαλεί την 52/2020 Πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Π.Ε. 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Σύμφωνα, όμως, με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 1 της παρούσας, ο έλεγχος νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης του ως άνω έργου δεν υπάγεται, ως εκ της προϋπολογισθείσας δαπάνης του (πρβλ. ΕλΣυν Ε΄ Κλ. 122/2023 και την σε αυτήν παρατεθείσα νομολογία), στην αρμοδιότητα του παρόντος Κλιμακίου, αλλά σε αυτήν του Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ΟΤΑ VIII στον Δήμο Νίκαιας (βλ. άρθρο 9 της ΦΓ8/42900/2022 απόφασης της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου «Έγκριση του Κανονισμού Εσωτερικής Λειτουργίας των Υπηρεσιών Διοίκησης και Ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου», Β΄ 4069, καθώς και το Παράρτημα ΙIΙ της ως άνω απόφασης, ΕλΣυν Ε΄ Κλ. 122/2023, 835/2022), στον οποίο και πρέπει να παραπεμφθεί ο σχετικός φάκελος.

Αυθαίρετες κατασκευές..:με την ανωτέρω ΔΚ 1653/18.6.1975 απόφαση του Νομάρχη … παραχωρήθηκε στην αιτούσα το δικαίωμα απλής χρήσεως του κοινοχρήστου χώρου της παραλίας, με σκοπό τον καλλωπισμό του χώρου αυτού, υπό τον όρο «της τηρήσεως των κειμένων διατάξεων περί προστασίας αιγιαλού και παραλίας», ενώ ρητώς απαγορεύθηκε η περίφραξη του χώρου και η εκτέλεση «επ’αυτού οιουδήποτε τεχνικού έργου». Κατά συνέπεια, εφόσον ούτε προβάλλεται ούτε προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι η εκτέλεση των περιγραφομένων στο προσβαλλόμενο πρωτόκολλο κατασκευών και λοιπών επεμβάσεων έγινε κατόπιν της προβλεπομένης στο προαναφερθέν άρθρο 12 παρ. 1 του α.ν. 2344/1940 ειδικής αδείας, η οποία είναι διάφορη από την απόφαση για παραχώρηση της χρήσεως, το πρωτόκολλο αυτό, με το οποίο διατάσσεται η κατεδάφιση και απομάκρυνση των επίδικων κατασκευών και εγκαταστάσεων από τον κοινόχρηστο χώρο της παραλίας, αιτιολογείται νομίμως και επαρκώς, είναι δε αβάσιμος ο περί του αντιθέτου προβαλλόμενος λόγος ακυρώσεως. Αλυσιτελώς προβάλλεται ότι οι επίδικες κατασκευές και επεμβάσεις αποσκοπούν στον ευπρεπισμό του χώρου, στην προστασία από το παρακείμενο ναρκοπέδιο και στη διευκόλυνση της προσβάσεως στη θάλασσα, καθώς και ότι, πλην της μικρής και της μεγάλης πισίνας, δεν έχουν μόνιμο χαρακτήρα, καθόσον, κατά πάγια νομολογία, όταν πρόκειται για κατασκευές και επεμβάσεις που έγιναν χωρίς την προβλεπόμενη στον α.ν. 2344/1940 ειδική άδεια, ούτε ο χρόνος κατασκευής ούτε ο μόνιμος ή μη χαρακτήρας των εγκαταστάσεων ούτε η υπαιτιότητα του κατασκευαστή ούτε ο σκοπός στον οποίο αποβλέπουν δύνανται να επηρεάσουν τη νομιμότητα του εκδιδομένου πρωτοκόλλου κατεδαφίσεως (βλ. ΣΕ 1931/2008, 3581/2007, 2680/2007, 976/2007 κ.ά.). Τέλος, εφόσον, κατά τα γενόμενα δεκτά ανωτέρω, αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές εν γένει, ανεγειρόμενα εντός του αιγιαλού ή της παραλίας, κατεδαφίζονται και απομακρύνονται υποχρεωτικώς, δηλαδή κατά δέσμια αρμοδιότητα, απορριπτέος είναι και ο προβαλλόμενος λόγος ότι το προσβαλλόμενο πρωτόκολλο εκδόθηκε κατά παράβαση των αρχών της χρηστής διοικήσεως.

Παροχή υπηρεσιών εσωτερικού ελεγκτή:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πράγματι το πρωτόκολλο παραλαβής των επίμαχων υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου εκ μέρους του φερόμενου ως δικαιούχου, εκδόθηκε από την οικεία επιτροπή παραλαβής του Νοσοκομείου είκοσι επτά (27) ημέρες μετά τη λήξη του μήνα, κατά τον οποίο εκτελέσθηκαν οι εργασίες, κατά παράβαση του σχετικού όρου της σύμβασης. Επιπλέον, το εν λόγω πρωτόκολλο παραλαβής δεν έχει το προβλεπόμενο στη σύμβαση περιεχόμενο, καθώς δεν αναφέρεται σε αυτό, ποιες συγκεκριμένα είναι οι υπηρεσίες, που προσέφερε ο φερόμενος ως δικαιούχος κατά τον μήνα, στον οποίο αφορά το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, το δε προσκομισθέν από το Νοσοκομείο, με το έγγραφο επανυποβολής, πρωτόκολλο παραλαβής δεν φέρει αριθμό πρωτοκόλλου και δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη. Εξάλλου η τροποποίηση του σχετικού όρου της σύμβασης, που έλαβε χώρα μετά την διαφωνία του Αναπληρωτή Επιτρόπου, δεν δύναται να επιφέρει έννομα αποτελέσματα αναδρομικώς, παρά μόνο εφεξής. Δοθέντος, ωστόσο, ότι η μεν πρώτη διαπιστωθείσα πλημμέλεια κρίνεται από το Κλιμάκιο ως μη ουσιώδης, σε ό,τι αφορά δε την παραλαβή των επίμαχων υπηρεσιών του φερόμενου ως δικαιούχου εσωτερικού ελεγκτή, από την διατύπωση του σχετικού πρωτοκόλλου παραλαβής δεν προκύπτει κάποια αμφιβολία ή επιφύλαξη ως προς την νόμιμη και εμπρόθεσμη παροχή, εκ μέρους του, των συμφωνηθεισών υπηρεσιών, όπως αυτές περιγράφονται αναλυτικά στη σύμβαση, το Κλιμάκιο κρίνει ότι θα πρέπει να αναγνωρισθεί η συνδρομή συγγνωστής πλάνης υπέρ των οργάνων του Νοσοκομείου, τα οποία σχημάτισαν την πεπλανημένη, πλην όμως συγγνωστή πεποίθηση ότι το συνταχθέν από αυτά πρωτόκολλο παραλαβής είχε το νόμιμο περιεχόμενο.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Σύμφωνα, όμως, με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 1 της παρούσας, ο έλεγχος νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης του ως άνω υποέργου δεν υπάγεται, ως εκ της προϋπολογισθείσας δαπάνης του (βλ. ΕλΣυν Ε΄ Κλ. 122/2021, 600/2020, πρβλ. ΕλΣυν VI Tμ. 2978/2015, 2489/2012, 68/2008, Ε΄ Κλ. 282/2020, 422/2016), στην αρμοδιότητα του παρόντος Κλιμακίου, αλλά σε αυτήν του Επιτρόπου της 2ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Χανίων (βλ. άρθρο 9 της ΦΓ8/42900/2022 απόφασης της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου «Έγκριση του Κανονισμού Εσωτερικής Λειτουργίας των Υπηρεσιών Διοίκησης και Ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου», Β΄ 4069, καθώς και το Παράρτημα ΙI της ως άνω απόφασης, ΕλΣυν Ε΄ Κλ. 835/2022), στον οποίο και πρέπει να παραπεμφθεί ο σχετικός φάκελος.