Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/498/2021

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.26, 4412/2016/Α.32

Προμήθεια οχημάτων...Το Τμήμα κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος της προσφυγής ανάκλησης και οι προεκτιθέμενοι ισχυρισμοί πρέπει να γίνουν δεκτοί ως βάσιμοι. Τούτο διότι: α) σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στο ιστορικό στοιχεία, καθώς και όπως προκύπτει από πασίδηλα γεγονότα, είναι αναμφισβήτητες οι μεταναστευτικές πιέσεις που υποκινήθηκαν ως υβριδικές προκλητικές ενέργειες από τη γείτονα χώρα στα χερσαία σύνορα στην περιοχή του Έβρου και ασκήθηκαν κατά το διάστημα από 28.2.2020, διήρκησαν με οξύτητα κατά το Μάρτιο 2020, έκτοτε ναι μεν  δεν παρουσιάζουν την ίδια ένταση, ωστόσο, υφίστανται σταθερά, όπως και ο κίνδυνος νέας έξαρσης του φαινομένου. β) Οι απώλειες στο στόλο των οχημάτων (περιπολικών), που βρέθηκαν στο πεδίο επιχειρήσεων εξαιτίας των ζημιών που υπέστησαν και της απαξίωσής τους, προκύπτουν από τα εκτιθέμενα ανωτέρω, όσον αφορά  στις επιχειρήσεις που έλαβαν χώρα. γ) Ανεξάρτητα δε από το ότι η HOME/2019/ ISFB/AG/EMAS/0119 Συμφωνία χρηματοδότησης από πόρους του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας περιλαμβάνει προμήθεια όμοιων οχημάτων, μέσω αυτής καλύπτονται στοιχειωδώς οι οικείες ανάγκες, ενώ οι πραγματικές απώλειες εξαιτίας των αποτρεπτικών επιχειρησιακών δράσεων, που έλαβαν χώρα κατά το ανωτέρω διάστημα, είναι κατά πολύ μεγαλύτερες και αφορούν σε  πλήθος οχημάτων που επιβάλλεται να συνυπολογίζεται για την επιχειρησιακή ετοιμότητα στις περιοχές ..., τα οποία έγιναν ακατάλληλα κατά το προηγηθέν κρίσιμο διάστημα. δ) Για την αντιμετώπιση της έκτακτης κατάστασης διατέθηκαν οχήματα από Διευθύνσεις Αστυνομίας Βόρειας Ελλάδας, στις οποίες ουδέποτε επανήλθαν και είναι επικίνδυνο αυτές να παραμένουν αποψιλωμένες επί διάστημα ήδη πολλών μηνών. ε) Όπως καταδεικνύουν τα γεγονότα που έχουν συμβεί, πλήθος γεωπολιτικών μεταβλητών καθιστούν τις συνθήκες ιδιαίτερα κρίσιμες και τις περιστάσεις νέας εκδήλωσης όμοιων πιέσεων προφανώς απρόβλεπτες, με άδηλα τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τους. Από το χρόνο εκτόνωσης των έκτακτων γεγονότων του Μαρτίου 2020, ήταν επιβεβλημένο για την Ελληνική Αστυνομία να τεθεί επειγόντως εκ νέου σε επιχειρησιακή ετοιμότητα στις κρίσιμες περιοχές. Άλλωστε, οι επιχειρήσεις ευρείας κλίμακας που ξεκίνησαν εκείνο το χρονικό διάστημα, ανεξάρτητα από την ελαττωμένη έντασή τους, η οποία οφείλεται και στην πανδημία, πάντως, συνεχίζονται μέχρι και σήμερα. Ενόψει δε της ανάγκης αντικατάστασης που παρουσιάζει σχεδόν το 75% από το σύνολο των 13.000 οχημάτων της Ελληνικής Αστυνομίας, όπως προκύπτει από τα εκτιθέμενα στις προηγούμενες σκέψεις, η διαδικασία προμήθειας 80 οχημάτων προφανώς ανταποκρίνεται στην ανάγκη αντικατάστασης, στο συντομότερο δυνατό χρόνο, αποκλειστικά οχημάτων που επιστρατεύθηκαν, ωστόσο, καταπονήθηκαν τα μέγιστα, έως αχρήστευσης, στο πλαίσιο των ανωτέρω επιχειρήσεων, προκειμένου οι αρμόδιες Διευθύνσεις ανά πάσα στιγμή να είναι σε επιχειρησιακή ετοιμότητα. στ)Το αίτημα χρηματοδότησης της Διεύθυνσης Τεχνικής Υποστήριξης/Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας πραγματοποιήθηκε την 15.9.2020, ενώ η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε την 22.10.2020. ζ) Οι δυσμενέστατες επιπτώσεις της πανδημίας διεθνώς στη λειτουργία της οικονομίας, από τη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας και την αβεβαιότητα στις εμπορικές συναλλαγές, έως την επιβράδυνση των δυνατοτήτων εργοστασιακής παραγωγής και την έλλειψη ετοιμοπαράδοτων ειδών, όπως της βαρειάς αυτοκινητοβιομηχανίας, δεν παρείχαν και δεν παρέχουν το χρονικό περιθώριο να εφαρμοστεί οποιαδήποτε άλλη πέραν της διαδικασίας με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης για την πραγματοποίηση της κρίσιμης εν προκειμένω προμήθειας. η) Από τις αρμόδιες υπηρεσίες καταβλήθηκε σαφής προσπάθεια να αναπτυχθεί ανταγωνισμός, όπως καταδεικνύεται από το γεγονός ότι έλαβαν γνώση της επιχειρούμενης προμήθειας και κλήθηκαν να συμμετάσχουν στη διαδικασία υποβάλλοντας πρόταση, όσο το δυνατό περισσότεροι οικονομικοί φορείς ( συνολικά δέκα), οι οποίοι, ωστόσο, πλην δύο, δεν εκδήλωσαν ενδιαφέρον, περαιτέρω, δε από τους ενδιαφερθέντες ζητήθηκε να υποβληθούν βελτιωμένες προτάσεις της αρχικής προσφοράς, κατόπιν των οποίων επιτεύχθηκε  χαμηλότερο τίμημα. Κατόπιν των ανωτέρω το Τμήμα κρίνει ότι κατά πλάνη περί τα πράγματα το Κλιμάκιο έκρινε τα αντίθετα με την προσβαλλόμενη πράξη του, η οποία σύμφωνα με τα προεκτιθέμενα πρέπει να ανακληθεί.Ανακαλεί την 27/2021 Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/192/2021

Προμήθεια οχημάτων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψεις 2 έως 5), το Κλιμάκιο κρίνει ότι, από την αιτιολογία που παρατίθεται στην 280335/21/831626/23.4.2021 απόφαση ανάθεσης, δεν προκύπτει ότι τα προς προμήθεια οχήματα της Ελληνικής Αστυνομίας προορίζονται για την κάλυψη κατεπειγουσών αναγκών της αναθέτουσας Αρχής που ανέκυψαν από εξαιρετικές και απρόβλεπτες περιστάσεις. Και τούτο, διότι από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης δεν αποδεικνύεται ότι υφίσταται κατεπείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε απρόβλεπτες περιστάσεις, που να δικαιολογεί την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης του  άρθρου 32 παρ. 2γ του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, η αόριστη επίκληση των κρουσμάτων κορωνοϊού, τα οποία παρατηρούνται συνεχώς μέχρι σήμερα από το Μάρτιο του 2020, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως απρόβλεπτη και αιφνίδια περίσταση για την προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση, καθότι η γενικότερη κατάσταση της πανδημίας, τόσο στην Χώρα μας όσο και διεθνώς, αποτελούσε γεγονός γνωστό στην αναθέτουσα Αρχή για επαρκές χρονικό διάστημα και όχι έκτακτη συνθήκη η οποία δύναται να αντιμετωπιστεί μόλις προσφάτως με την υπό κρίση απευθείας ανάθεση. Η επίκληση δε εκ μέρους της αναθέτουσας Αρχής ενός  τεχνικού χαρακτηριστικού [του διάφανου συνθετικού διαχωριστικού (plexiglas) ]υπέρ της ανάγκης προμήθειας καινούργιων περιπολικών οχημάτων με τη συγκεκριμένη διαμόρφωση, δεν αιτιολογείται επαρκώς, καθόσον δεν προσκομίζεται ειδική τεχνική ανάλυση εμπειρογνωμόνων που να πιστοποιεί το τεχνικώς ανέφικτο εναλλακτικών λύσεων, όπως, για παράδειγμα,  αυτής της μερικής τροποποίησης - προσαρμογής των ήδη υφιστάμενων οχημάτων του στόλου της Ελληνικής Αστυνομίας (με ουσιωδώς μικρότερο κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας). Επιπλέον πρέπει να  ληφθεί, επίσης, υπ΄ όψιν το γεγονός ότι, από τα διδάγματα της κοινής πείρας, η εν λόγω διαμόρφωση δεν είναι τόσο εξειδικευμένη (θεωρείται επί σειρά ετών ως τυπική εφαρμογή σε περιπολικά και μεταφορικά οχήματα - ταξί παγκοσμίως), οι δε προβλεπόμενοι αεραγωγοί μπροστινών και πίσω καθισμάτων αποτελούν. Επίσης κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, από πολλού χρόνου, στην αυτοκινητοβιομηχανία τυποποιημένο (standard) εξοπλισμό καμπίνας και, ως εκ τούτου, η συγκεκριμένη υλοποίηση δεν δύναται να αποτελέσει το βασικό υλικοτεχνικό επιχείρημα για την επικαλούμενη έκτακτη ανάγκη προμήθειας νέων οχημάτων. Ανεξαρτήτως δε των ανωτέρω, δεν αποδεικνύεται ούτε ότι ανέκυψε θέμα κατεπείγουσας ανάγκης μη συμβιβαζόμενης με τις προθεσμίες που επιβάλλει η δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, προϋπόθεση που απαιτείται, εκ του ενωσιακού δικαίου, να συντρέχει σωρευτικώς για την προσφυγή στη συγκεκριμένη εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης, η οποία στοχεύει στην επείγουσα αντιμετώπιση καταστάσεων, όταν τα χρονικά περιθώρια δεν επαρκούν για την τήρηση της κύριας διαδικασίας επιλογής αναδόχου. Ειδικότερα, ενώ από τον Μάρτιο του 2020 γενικεύτηκε η παρουσία της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 στη Χώρα μας και επομένως γεννήθηκε η ανάγκη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της διασποράς των κρουσμάτων, η διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας που αποσκοπεί στην προστασία του αστυνομικού προσωπικού από τον κορωνοϊό άρχισε μόλις στις 2.2.2021 (ένα έτος αργότερα), οπότε και η αναθέτουσα Αρχή προέβη στη σύσταση της Ομάδας Εργασίας για τη σχετική έρευνα αγοράς νέων οχημάτων με διαχωριστικό, γεγονός που δεν συμβιβάζεται με την επικαλούμενη ύπαρξη επείγουσας ανάγκης και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, που να καθιστά ανέφικτη την τήρηση των προθεσμιών διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Εξάλλου, ο νομοθέτης προβλέπει τη δυνατότητα σύντμησης της ελάχιστης προθεσμίας παραλαβής των προσφορών στην ανοικτή διαδικασία στις 15 ημέρες σε περίπτωση δεόντως τεκμηριωμένης από την αναθέτουσα αρχή επείγουσας κατάστασης, σύμφωνα με το άρθρο 27 παρ. 3 του ν.4412/2016. Αποδεικνύεται συνεπώς, ότι ήταν δυνατή από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή η τήρηση της διαδικασίας του ανοικτού διαγωνισμού για την ανάθεση της ελεγχόμενης προμήθειας και η εντεύθεν τήρηση των αρχών της διαφάνειας, της ισότιμης συμμετοχής στη διαδικασία για την κατάρτιση της σύμβασης και του ελεύθερου ανταγωνισμού. Τέλος, η επικαλούμενη από την αναθέτουσα Αρχή κατεπείγουσα ανάγκη για την άμεση εξασφάλιση και διάθεση των νέων διαμορφωμένων οχημάτων της Ελληνικής Αστυνομίας δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχει, πολλώ μάλλον και για το λόγο ότι τόσο στο από 18.3.2021 τεύχος των τεχνικών προδιαγραφών της πρόσκλησης (στοιχ. 23.3) όσο και στην από 24.3.2021 τεχνική προσφορά της «….», καθώς και στο ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης (άρθρο 3) αναφέρεται ότι τα υπό προμήθεια οχήματα πρέπει να παραδοθούν στην Ελληνική Αστυνομία εντός χρονικού διαστήματος δέκα (10) μηνών, που κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας δεν είναι συμβατό με μία εσπευσμένη προμήθεια, ενώ δεν προβλέπεται στο συμβατικό κείμενο δυνατότητα, έστω τμηματικής παράδοσης αυτών σε συντομότερους χρόνους, αλλά, αντιθέτως, προβλέπεται δυνατότητα παράτασης του συμβατικού χρόνου για σοβαρούς λόγους που θα καθιστούν αντικειμενικώς αδύνατη την εμπρόθεσμη παράδοση των οχημάτων, χωρίς επιβαλλόμενες κυρώσεις. Επισημαίνεται δε, το ανωτέρω χρονικό διάστημα επιβαρύνεται έτι περαιτέρω και από το προβλεπόμενο στα ίδια ως άνω στοιχεία της σύμβασης χρονικό διάστημα 2 μηνών από την ημερομηνία παράδοσης των οχημάτων (βλ. στοιχ. 23.6. των τεχνικών προδιαγραφών και άρθρο 5 του σχεδίου σύμβασης), εντός του οποίου θα πραγματοποιηθεί η ποσοτική και ποιοτική παραλαβή των ειδών από την αρμόδια Επιτροπή.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1167/2021


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/532/2023

Αποκατάσταση ζημιών και εργασίες συντήρησης στον Χ.Υ.Τ.Α.(...). Από τα ανωτέρω, όπως βασίμως προβάλλει ο προσφεύγων, δεν προκύπτει ότι το χρονικό διάστημα που διέδραμε μέχρι να ωριμάσουν οι ενέργειες που έπρεπε να ακολουθηθούν, να εξευρεθούν οι πόροι, να συνταχθεί η μελέτη και να ολοκληρωθεί η διαδικασία της ανάδειξης αναδόχου οφείλονται σε υπαιτιότητα του Δήμου και ολιγωρία του μηχανισμού του, ώστε η επικαλούμενη κατεπείγουσα ανάγκη να μην συμβιβάζεται με την τήρηση των συντετμημένων προθεσμιών υποβολής προσφορών που προβλέπονται για τις (ανοικτές ή κλειστές) διαγωνιστικές διαδικασίες. Συνεπώς, δεν συντρέχει ο σχετικός διακωλυτικός λόγος που διατυπώθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η υπό κρίση προσφυγή να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 2/2023 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ... και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της επίδικης σύμβασης.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/27/2021

Προμήθεια οχημάτων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ. 3), το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση η αναθέτουσα Αρχή μη νομίμως προσέφυγε, για την ανάθεση της ελεγχόμενης προμήθειας, στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 32 παρ.2 εδ. γ΄του ν.4412/2016. Και τούτο, διότι από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης δεν αποδεικνύεται ότι υφίσταται επείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε απρόβλεπτες περιστάσεις, που να δικαιολογεί την προσφυγή στην προαναφερόμενη εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης. Ειδικότερα, τα επικαλούμενα από την αναθέτουσα Αρχή έκτακτα γεγονότα της περιόδου Φεβρουαρίου-Μαρτίου 2020 που εκδηλώθηκαν με τη μορφή μαζικής και υποκινούμενης μετακίνησης υπηκόων τρίτων χωρών από την Τουρκία και της απόπειρας παράνομης εισόδου τους από τα χερσαία σύνορα της Χώρας στον Έβρο,  όπως αυτά παρατίθενται στο από 10.9.2020 αίτημα της Διεύθυνσης Προμηθειών του Υπουργείου Προστασία του Πολίτη προς την ΕΑΑΔΗΣΥ για την παροχή σύμφωνης γνώμης για την προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση, ήταν γνωστά στην αναθέτουσα Αρχή και απαιτούσαν πράγματι την άμεση επέμβαση μεγάλης αστυνομικής δύναμης με τον κατάλληλο και σύγχρονο υλικοτεχνικό εξοπλισμό για την καταστολή των εκτεταμένων επεισοδίων και εξεγέρσεων και την ανάσχεση της παράνομης εισόδου στη Χώρα υπηκόων τρίτων χωρών. Όμως, καίτοι οι παραπάνω απρόβλεπτες περιστάσεις θα μπορούσαν, υπό συγκεκριμένους όρους, να δικαιολογήσουν την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης του  άρθρου 32 παρ. 2γ του ν. 4412/2016, εντούτοις στην υπό κρίση υπόθεση δεν αποδείχθηκε ότι οι περιστάσεις αυτές συνεχίζονται μέχρι και σήμερα και ότι η διαχείρισή τους καθίσταται αδύνατη χωρίς τα υπό προμήθεια περιπολικά οχήματα. Η επίκληση δε εκ μέρους της αναθέτουσας Αρχής εκτιμήσεων και αναλύσεων ειδικών επιστημόνων περί των μεθόδων και πρακτικών που ενδεχομένως θα ακολουθήσει στο μέλλον η γείτονα χώρα και επιβάλλουν τη μέγιστη δυνατή ετοιμότητα των δυνάμεων της ΕΛΑΣ, πέραν του ότι προβάλλονται αορίστως, άγουν μόνο σε πιθανολόγηση ενός επικείμενου κινδύνου αιφνίδιας αλλαγής της στάσης της Τουρκίας και δεν δύνανται να αιτιολογήσουν την προσφυγή στην ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων. Ανεξαρτήτως των ανωτέρω, δεν αποδεικνύεται ούτε ότι ανέκυψε θέμα κατεπείγουσας ανάγκης μη συμβιβαζόμενης με τις προθεσμίες που επιβάλλει η δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, προϋπόθεση που απαιτείται, εκ του νόμου, να συντρέχει σωρευτικώς για την προσφυγή στη συγκεκριμένη εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης, η οποία στοχεύει στην επείγουσα αντιμετώπιση καταστάσεων, όταν τα χρονικά περιθώρια δεν επαρκούν για την τήρηση της κύριας διαδικασίας επιλογής αναδόχου. Ειδικότερα, από τις 28 Φεβρουαρίου και μέχρι τον Μάρτιο του 2020, που έλαβαν χώρα τα παραπάνω γεγονότα και επομένως γεννήθηκε η ανάγκη για την αποτελεσματική αποτροπής τους, η διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας που αποσκοπεί στην άμεση εξασφάλιση λειτουργικών μεταφορικών μέσων άρχισε μόλις στις 10.9.2020, οπότε και η αναθέτουσα Αρχή αποτάθηκε στην ΕΑΑΔΗΣΥ για παροχή σύμφωνης γνώμης, γεγονός που δεν συμβιβάζεται με την επικαλούμενη ύπαρξη επείγουσας ανάγκης και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, που να καθιστά ανέφικτη την τήρηση των προθεσμιών διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Από το παραπάνω διαρρεύσαν χρονικό διάστημα, περίπου 5 μηνών, προκύπτει ότι η ανάθεση της προμήθειας δεν διενεργήθηκε σε χρονική εγγύτητα προς το χρόνο εκδήλωσης των ανωτέρω έκτακτων περιστάσεων, αλλά σε ικανή χρονική απόσταση από αυτές, κατά τη διάρκεια δε του χρονικού αυτού διαστήματος θα μπορούσε να διενεργηθεί ανοικτός δημόσιος διαγωνισμός. Η κρίση περί μη αποδείξεως του επείγοντος, οφειλόμενου σε απρόβλεπτες περιστάσεις,   χαρακτήρος της κρινόμενης προμήθειας ενισχύεται και από την ανάρτηση στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου , στις 19.01.2021, με τίτλο “ Έτος ανάκτησης του ελέγχου της μεταναστευτικής κρίσης ήταν το 2020.Σε αυτή αναφέρεται: Με δραστική μείωση αφίξεων και διαμενόντων σε όλες τις δομές της χώρας, σημαντική αποσυμφόρηση των νησιών του Αιγαίου και του Έβρου, αύξηση επιστροφών, απελάσεων…..έκλεισε το 2020.Σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, που παρατίθεται στο Ενημερωτικό Σημείωμα, μέσα στους 12 μήνες του 2020 σημειώθηκε δραστική μείωση αφίξεων (-80%)και διαμενόντων σε όλες τις δομές της χώρας (-63%),μεγάλη αποσυμφόρηση των νησιών του Αιγαίου και Έβρου (-60%), σημαντική αύξηση επιστροφών - απελάσεων -μετεγκαταστάσεων (11304 αποχωρήσεις, μεταφορών(+56%)…..”.Δηλαδή τα αντίθετα απ΄ όσα   ισχυρίζεται η αναθέτουσα Αρχή.(..)Κατόπιν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι από τον έλεγχο των υποβληθέντων στοιχείων διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/498/2021


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1169/2021

Καθαρισμός ρεμάτων και ποταμών...Το Δικαστήριο με βάση τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τη νομική σκέψη που προηγήθηκε, λαμβάνοντας υπόψη και τα ως άνω προσκομισθέντα στοιχεία προς απόδειξη του ισχυρισμού της προσφεύγουσας Περιφέρειας για την επιλογή της εξαιρετικής διαδικασίας διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, άγεται στην κρίση ότι ως αναθέτουσα αρχή νομίμως προέβη στην επιλογή της εν λόγω διαδικασίας, ενόψει του ότι απέδειξε ότι σε αντίστοιχης φύσης αντιπλημμυρικά έργα που δημοπρατήθηκαν από την ίδια με ανοιχτές διαδικασίες διαγωνισμού, όπως: α) «Έργα υποδομής – Αντιπλημμυρικά έργα – αποκαταστάσεις ζημιών του οδικού δικτύου Περιφέρειας ... Υποέργο (νέο): Αντιπλημμυρικά έργα Π.Ε.Η. – Καθαρισμοί ρεμάτων εντός περιοχών ΖΔΥΚΠ / Περιφέρεια ...» και β) «Αντιπλημμυρικά έργα – Αποκατάσταση ζημιών σε ρέματα της Π.Ε. ... – περιοχή ... / Περιφέρεια ...», το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την έγκριση της διακήρυξης μέχρι την κατακύρωση ήταν στην πρώτη περίπτωση 306 ημέρες, ενώ στη δεύτερη 177 ημέρες, γεγονός που καταδεικνύει ότι δεν θα μπορούσε να διασφαλιστεί η ολοκλήρωση της επίμαχης διαδικασίας με ανοικτό διαγωνισμό σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα (46 ημέρες), έστω και με σύντμηση προθεσμιών. Άλλωστε, κατά τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής είναι σύνηθες  οι ανοιχτές διαδικασίες διαγωνισμού να είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες. Περαιτέρω, τα λοιπά επιχειρήματα της προσβαλλομένης είναι αόριστα, γενικά και κυρίως υποθετικά, αφού δεν στηρίζονται επί συγκεκριμένων πραγματικών δεδομένων, ανατρέπονται δε από τα προσκομισθέντα στοιχεία.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η ένδικη προσφυγή ανάκλησης, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή του ελεγχθέντος σχεδίου σύμβασης.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/350/2018

Ανάδειξη αναδόχου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν σωρευτικώς οι προϋποθέσεις της διάταξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 για την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης.Τούτο διότι η αναθέτουσα αρχή δεν δύναται, επικαλούμενη ως απρόβλεπτο γεγονός την ακραία κακοκαιρία και την καταστροφική πλημμύρα της 15/11/2017, να καταφεύγει στην εξαιρετική και παρεκκλίνουσα από τις αρχές της διαφάνειας διαδικασία του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ για να υλοποιεί έργα που ήδη είχαν δρομολογηθεί προτού καν συμβεί το γεγονός αυτό. Όσον αφορά το Τμήμα Α του έργου, σημειώνεται ότι οι μελέτες του έργου (18070/01-02-2017 Απόφαση του Τμήματος Οδοποιίας και Μηχανημάτων Έργων της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων με την οποία εγκρίθηκε η οριστική μελέτη οδοποιίας καθώς και η αντίστοιχη μελέτη αποστράγγισης Χ.Θ. 0+000 – 9+854,05 και η 180870/01-02-2017 Απόφαση ΔΤΕΠΑ με την οποία εγκρίνεται η επικαιροποίηση της μελέτης του έργου «Βελτίωση χάραξης και διαπλάτυνση της Π.Ε.Ο. ... στο τμήμα ... Από Χ.Θ. 0+000 έως Χ.Θ. 17+727,09) είχαν εκπονηθεί σε προηγούμενο χρόνο. Επομένως, η χάραξη και διαπλάτυνση της Π.Ε.Ο. ... στο τμήμα ... είναι ένα έργο που σχεδιαζόταν σε προηγούμενο χρόνο του ως άνω απρόβλεπτου γεγονότος και δεν αποτελεί έργο απότοκο της ακραίας κακοκαιρίας της 15/11/2017, όπως ενδεχομένως θα χαρακτηρίζονταν τα αντιπλημμυρικά έργα στην πληγείσα από πλημμύρες περιοχή, όπως τα έργα διευθέτησης υδατορευμάτων, ευθυγράμμισης της ροής στα υδατορεύματα, κατασκευής αντιπλημμυρικών κατασκευών στα πεδινά κάθε λεκάνης απορροής κ.τ.λ. Επομένως, στην υπό κρίση περίπτωση, η βελτίωση της χάραξης και η διαπλάτυνση της Π.Ε.Ο. ... δεν αποκαθιστά τις καταστροφές που προκάλεσε η κακοκαιρία της 15.11.2017, αλλά αποτελεί ένα έργο οδοποιίας, το οποίο είχε προγραμματιστεί να δημοπρατηθεί, πριν από αυτήν. Πέραν τούτου, όσον αφορά στο Τμήμα Β του έργου σχετικού με την επισκευή των βλαβών που υπέστη η υφιστάμενη ... από τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα της 15-11-2017, στην προεκτεθείσα 858/3.4.2018 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής δεν αιτιολογείται επαρκώς ότι υφίσταται κατεπείγουσα ανάγκη εκτέλεσης των εργασιών του ελεγχόμενου έργου. Τούτο διότι, όπως μνημονεύεται στην ως άνω απόφαση, δεν έχει διακοπεί η κυκλοφορία σε συγκεκριμένο τμήμα του οδικού δικτύου της Παλαιάς Εθνικής Οδού .., αλλά η κυκλοφορία των οχημάτων γίνεται εκ περιτροπής ανά λωρίδα κυκλοφορίας, η δε εκ περιτροπής κυκλοφορία καθυστερεί μεν τη ροή κυκλοφορίας, αλλά διασφαλίζει την ασφαλή διέλευση των οχημάτων. Επιπλέον, δεν προκύπτει ότι για το τμήμα Β του έργου έχουν τηρηθεί οι διατάξεις του άρθρου 5 με τίτλο «Διαδικασία οριοθέτησης και ρυθμίσεις θεμάτων για τα υδατορέματα» του ν. 3010/2002, αφού ενέσκηψε η ως άνω καταστροφική πλημμύρα, ιδίως επειδή, σύμφωνα με το ανωτέρω Τεύχος καταγραφής βλαβών και μελέτης αποκατάστασης της ΠΕΟ ..., στο τμήμα από ... έως ..., αφενός δεν υπάρχει μελέτη που να διευθετεί συνολικά το ρέμα Σούρες, ενώ κρίνεται επιβεβλημένο να επιλεγεί τεχνική λύση, που να «οχλεί» όσο το δυνατόν λιγότερο το ρέμα, όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά την πλημμύρα, οδού, αφετέρου το οδικό αυτό τμήμα έχει μήκος 5,5 χλμ., έχει κατασκευαστεί χωρίς μελέτη και έχει βασιστεί «σε παμπάλαιες χαράξεις».


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/73/2018

Αμοιβή υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής δημοτικών οχημάτων.(..)Με τα δεδομένα αυτά, συντρέχει κατεπείγουσα ανάγκη που δικαιολογεί την απευθείας ανάθεση παροχής των επίμαχων υπηρεσιών, που συνίσταται στη διασφάλιση της ομαλής παροχής των υπηρεσιών καθαριότητας στον Δήμο ..., ενόψει του μεγάλου αριθμού των οχημάτων που έχρηζαν άμεσης επισκευής. Η κατεπείγουσα δε αυτή ανάγκη δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του Δήμου, καθώς δεν αποδείχθηκε ότι τα αρμόδια όργανά του, ενώ γνώριζαν ότι τα δημοτικά οχήματα και οι υπερκατασκευές τους έχρηζαν επισκευών και συντήρησης, καθυστέρησαν να εγκρίνουν τη διενέργεια του σχετικού διαγωνισμού, ο οποίος κατά την έγκριση της απευθείας ανάθεσης βρισκόταν ακόμα σε εξέλιξη. Συνεπώς, η απευθείας ανάθεση της παροχής των υπηρεσιών αυτών και, κατ’ επέκταση, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμες..Εξάλλου, το επείγον δεν αναιρείται από μόνο το γεγονός ότι από τις επιθεωρήσεις των οχημάτων μέχρι τη σύναψη του συμφωνητικού με την ανάδοχο μεσολάβησε χρονικό διάστημα τεσσάρων μηνών περίπου, καθώς το χρονικό αυτό διάστημα δεν υπερβαίνει τα ανώτατα χρονικά όρια ενέργειας και διεκπεραίωσης για τη διοίκηση, μετά τα οποία δε θα μπορούσε να δικαιολογηθεί...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/537/2023

ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΠΟΥ ΕΠΛΗΓΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΟΜΗΝΙΑ(...)Περαιτέρω, οι λόγοι ανάκλησης που προβάλλονται με τις συνεκδικαζόμενες προσφυγές κρίνονται από το Δικαστήριο απορριπτέοι, καθόσον αποτυγχάνουν να απαντήσουν πειστικά στο θεμελιώδες ζήτημα που τίθεται με την προσβαλλομένη, ήτοι αυτό της έλλειψης αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ του ακραίου καιρικού φαινομένου που έπληξε την Π.Ε. Κεφαλληνίας και της επιλογής προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, με δεδομένο ότι, όπως προεκτέθηκε, οι ανάγκες που πρέπει να αντιμετωπιστούν με την υπό ανάθεση μελέτη δεν είναι «κατεπείγουσες», πλην τα προς ανάθεση αντιπλημμυρικά έργα που θα εκτελεστούν με βάση αυτές έχουν μόνιμο και πάγιο χαρακτήρα θωράκισης της ευρύτερης περιοχής από μελλοντικά φαινόμενα, και ως εκ τούτου εξ ορισμού δεν μπορούν να ανατεθούν με την επιλεγείσα διαδικασία. Ανεξαρτήτως τούτου πάντως, στην προκειμένη περίπτωση, δεν κατέστη δυνατόν να αποδείξουν οι προσφεύγουσες ότι η αναγκαιότητα για την εκπόνηση της μελέτης προέκυψε αποκλειστικά και μόνον ως αποτέλεσμα της σφοδρότητας του ακραίου καιρικού φαινομένου «ΙΑΝΟΣ». Επιπροσθέτως, το χρονικό διάστημα που διέδραμε μεταξύ της εκδήλωσης του ακραίου καιρικού φαινομένου και της ανάθεσης της επίμαχης μελέτης τυγχάνει ιδιαιτέρως μακρύ (άνω της διετίας), η δε δυνατότητα ή μη τήρησης των προθεσμιών του νόμου για την προσφυγή σε ανοικτή ή κλειστή διαδικασία τίθεται ως προϋπόθεση για τη νόμιμη προσφυγή στη διαδικασία του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016. Για τους λόγους αυτούς Συνεκδικάζει : α) την από 6.3.2023 (ΑΒΔ 908/2023) προσφυγή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων και β) την από 7.3.2023 (ΑΒΔ 920/2023) προσφυγή της ένωσης οικονομικών φορέων «….ΕΕ», κατά της 84/2023 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Απορρίπτει τις ως άνω προσφυγές ανάκλησης.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 84/2023 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1100/2023


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/161/2021

Προμήθεια συστημάτων μη επανδρωμένων ελικοπτέρων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, από την αιτιολογία που παρατίθεται στην 01/20 εντολή διενέργειας προμήθειας και την επακολουθήσασα σε εκτέλεση αυτής 07/2020 πρόσκληση σε διαπραγμάτευση, δεν προκύπτει ότι τα προς προμήθεια Συστήματα Μη Επανδρωμένων Ελικοπτέρων με το συνοδό τους εξοπλισμό, προορίζονται για την κάλυψη κατεπειγουσών αναγκών της αναθέτουσας Αρχής που ανέκυψαν από εξαιρετικές και απρόβλεπτες περιστάσεις. Αντιθέτως, από την αιτιολογία αυτή, συνάγεται ότι η προμήθεια των συγκεκριμένων ειδών αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση της συνήθους αποστολής του Πολεμικού Ναυτικού, στο πλαίσιο των δράσεων που έχει αναλάβει για την αντιμετώπιση του προσφυγικού/μεταναστευτικού ζητήματος και που περιλαμβάνουν αρμοδιότητες επιτήρησης και ελέγχου των θαλάσσιων συνόρων και ενίσχυσης με δικά του μέσα του νεοσυσταθέντος  Ενιαίου Φορέα Επιτήρησης Συνόρων, χωρίς, μάλιστα, να συνάγεται σαφώς ότι τα μέσα αυτά προορίζονται για άμεση διάθεση στον φορέα αυτόν. Συνεπώς, η προμήθεια ανταποκρίνεται σε πάγιες ανάγκες της αναθέτουσας αρχής και, συγκεκριμένα, στην επαύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της, στη μείωση της επιβάρυνσης των ήδη διατιθέμενων μέσων και στη μακροπρόθεσμη μείωση του λειτουργικού κόστους αυτών, χωρίς να συνδέεται με κάποιο αιφνίδιο γεγονός πέραν της συνεχιζόμενης ροής προσφύγων και μεταναστών, η οποία αποτελεί διαρκές φαινόμενο, προ πολλού γνωστό στην αναθέτουσα Αρχή που οφείλει, ως εκ τούτου, να προβεί σε ανάλογο προγραμματισμό για την απόκτηση των μέσων εκείνων που αναμένεται ότι θα εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά τις ήδη υφιστάμενες ανάγκες στο επίπεδο της ενίσχυσης των ελεγκτικών μηχανισμών που διαθέτει η χώρα για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος. Οι επικαλούμενες δε από την αναθέτουσα Αρχή νέες δυνατότητες που θα προσφέρει η απόκτηση μη επανδρωμένων οχημάτων τύπου ελικοπτέρου, ο εκ των προτέρων απροσδιόριστος αριθμός των προσφύγων που θα επιχειρήσουν να εισέλθουν παράνομα στη χώρα και το άγνωστο της τοποθεσίας αναχώρησης και του προορισμού των εισερχομένων ατόμων, δεν αποτελούν απρόβλεπτα γεγονότα κατά την έννοια του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, αλλά σχετίζονται περισσότερο με τη σκοπιμότητα της προμήθειας, καθώς εξηγούν για ποιο λόγο η απόκτηση των εναέριων μέσων του συγκεκριμένου τύπου θα βελτιώσει την άσκηση των ανωτέρω αρμοδιοτήτων της αναθέτουσας Αρχής. Εξάλλου, πέραν της επίκλησης των γεγονότων του Φεβρουαρίου 2020, δεν γίνεται καμία αναφορά σε ασυνήθιστες εξάρσεις του από θαλάσσης φαινομένου της παράνομης εισροής μεταναστών κατά τον χρόνο εκκίνησης της διαδικασίας (Μάιο του 2020), που δεν θα μπορούσε, μάλιστα, να αντιμετωπισθεί με τα ήδη διατιθέμενα μέσα του Πολεμικού Ναυτικού, παρά μόνο με τα ζητούμενα μέσω της ελεγχόμενης εξαιρετικής διαδικασίας και με τα συγκεκριμένα, μάλιστα, χαρακτηριστικά. Τεκμηριωμένο απρόβλεπτο γεγονός που να καθιστά κατεπείγουσα την προμήθεια συστημάτων με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά δεν προκύπτει ούτε από το από 23.4.2021 συμπληρωματικό έγγραφο του Τμηματάρχη Ε2 του Γ.Ε.Ν., στο οποίο και πάλι η αναγκαιότητα της προμήθειας αποδίδεται στα επιχειρησιακά οφέλη από τη χρήση των υπό προμήθεια συστημάτων κατά τη συμμετοχή του Πολεμικού Ναυτικού σε ενέργειες επιτήρησης, έρευνας, διάσωσης και ελέγχου των προσφυγικών ροών. Δεδομένου, άλλωστε, ότι η ελεγχόμενη διαδικασία ξεκίνησε τον Μάιο του 2020 και ολοκληρώθηκε τελικώς το Μάρτιο του 2021, δεν αποδεικνύεται εν προκειμένω αδυναμία τήρησης των προθεσμιών που προβλέπονται για τις διατυπώσεις δημοσιότητας του τακτικού διαγωνισμού, οι οποίες, σημειωτέον, μπορούν υπό ορισμένους όρους να συντμηθούν (βλ. άρθρο 27 παρ. 3 του ν. 4412/2016). Η καθυστέρηση, εξάλλου, που σημειώθηκε στην όλη διαδικασία οφείλεται σε μία εν γένει ασταθή διαχείριση του επιμάχου ζητήματος της ίδιας της αναθέτουσας Αρχής, η οποία, καίτοι, προσέφυγε σε διαπραγμάτευση, επικαλούμενη αορίστως λόγους επείγοντος, εντούτοις προέβη σε αντιφατικές ερμηνείες απαράβατων όρων της πρόσκλησης – και δη αφ’ενός αποδεχόμενη, διά της επιτροπής διαπραγματεύσεων, την προσφορά της εταιρίας «….», αφ’ετέρου απορρίπτοντας την ίδια προσφορά λόγω μη προσκόμισης, στο στάδιο εξέτασης των προσφορών, δικαιολογητικών που ρητώς απαιτούνταν από τον ανάδοχο στο στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης – με αποτέλεσμα η επελθούσα ματαίωση να προσβληθεί τελικώς ενώπιον της Α.Ε.Π.Π. η οποία και δικαίωσε την ανάδοχο εταιρία. Στη σφαίρα επιρροής της αναθέτουσας αρχής ανάγεται και η επίσης επικαλούμενη ως δικαιολογητικός λόγος προσφυγής σε διαπραγμάτευση προηγούμενη διαδικασία «διαγωνισμού», η οποία δεν τελεσφόρησε επίσης λόγω άσκησης προδικαστικής προσφυγής ενώπιον της Α.Ε.Π.Π.. Ειδικότερα, πέραν του ότι δεν επρόκειτο για διαδικασία διαγωνισμού, αλλά για δύο παράλληλες διαδικασίες διαπραγματεύσεων για είδη (Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη) που παρουσιάζουν ομοιότητες με τα ήδη ζητούμενα, ο λόγος που δεν τελεσφόρησαν οι διεξαχθείσες διαπραγματεύσεις είναι η ελλιπής αιτιολόγηση της προσφυγής σε εξαιρετική διαδικασία, όπως κρίθηκε από την Α.Ε.Π.Π. με τις 128 και 130/2020 αποφάσεις της. Λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη ότι η ίδια η αναθέτουσα αρχή επικαλείται την ανώμαλη εξέλιξη των ανωτέρω δύο διαδικασιών για να δικαιολογήσει το εσπευσμένο της ελεγχόμενης προμήθειας, συνάγεται ότι η επίμαχη ανάγκη απόκτησης μη επανδρωμένων συστημάτων, ανεξαρτήτως των ειδικότερων χαρακτηριστικών που ζητούνταν με τις επιμέρους διαδικασίες, είχε ήδη από το Νοέμβριο του 2019 γίνει αντιληπτή, πλην, για τον τρόπο κάλυψής της, δαπανήθηκε πολύτιμο χρονικό διάστημα στη διενέργεια εξαιρετικών διαδικασιών στερουμένων των όρων διαφάνειας και ελεύθερου ανταγωνισμού που θα μπορούσαν, κατά την κοινή πείρα, να διασφαλίσουν μία πιο ομαλή εξέλιξη των υπόψη προμηθειών. Ενδεικτικό, τέλος, της έλλειψης κατεπείγοντος είναι και το γεγονός ότι ο χρόνος παράδοσης που επιτρέπει η αναθέτουσα αρχή στον ανάδοχο είναι χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών, χωρίς, ωστόσο, να αιτιολογείται με ποιο τρόπο συμβιβάζεται η επιλογή αυτή – και όχι, για παράδειγμα, η επιλογή ετοιμοπαράδοτων υλικών – με τον επιτακτικό χαρακτήρα που επιχειρεί η αναθέτουσα Αρχή να προσδώσει στην προμήθεια. Ενόψει των ανωτέρω, δεν υφίσταται εν προκειμένω η απαιτούμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 πλήρης, ειδική και επαρκής αιτιολόγηση που, όπως έγινε δεκτό στις σκέψεις 5 και 7, απαιτείται και για τις προμήθειες που διενεργούνται δυνάμει των άρθρων 96 του ν. 4368/2016 και 14 παρ. 2 του ν. 4650/2019 και αφορούν την κάλυψη αναγκών, μεταξύ άλλων, και του Πολεμικού Ναυτικού στο επίπεδο της συνδρομής που παρέχει με δικά του μέσα στον έλεγχο των προσφυγικών/μεταναστευτικών ροών. Η πλημμέλεια αυτή κρίνεται από το Κλιμάκιο ουσιώδης, καθώς η αναιτιολόγητη μη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας πλήττει εν προκειμένω τις ενωσιακές αρχές της διαφάνειας και του ελεύθερου ανταγωνισμού, και συνιστά, ως εκ τούτου, διακωλυτικό λόγο σύναψης της σύμβασης με την ανάδοχο εταιρία «…..».

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1166/2021 


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/539/2023

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται η ανάκληση της 7/2023 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ Ι  Περιφέρειας..... Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Οι περιγραφόμενες κατολισθήσεις συνιστούν εν προκειμένω, αφεαυτές, γεγονότα απρόβλεπτα, τα οποία καθιστούν επιτακτική την ανάγκη εκτέλεσης των επίμαχων εργασιών αντιστήριξης των πρανών. Κατ’ ακολουθίαν αυτού, δεν μπορεί ευλόγως να αμφισβητηθεί η αιτιώδης συνάφεια των επικαλούμενων απρόβλεπτων γεγονότων με την προκληθείσα από αυτά κατεπείγουσα ανάγκη αποκατάστασης του εδάφους στα επίμαχα σημεία. Επίσης, ο κατεπείγων χαρακτήρας της αντιστήριξης των πρανών και του οδικού δικτύου στην εν λόγω περιοχή, δεδομένου και του επαπειλούμενου κινδύνου περαιτέρω εξέλιξης του φαινομένου των κατολισθήσεων, καθιστά αδύνατη την τήρηση των προθεσμιών προσφυγής στη διενέργεια ανοικτών διαγωνιστικών διαδικασιών και τη συμμόρφωση σε όλες τις λοιπές σχετικές διατάξεις. Εξάλλου, η προσφεύγουσα Α.Α., δια της αρμόδιας υπηρεσίας της, προέβη άμεσα στις αναγκαίες ενέργειες για την ανάθεση και εκπόνηση της σχετικής μελέτης, την οποία ενέκρινε χωρίς καθυστέρηση,  ενώ δεν είναι ενδεικτικό της έλλειψης κατεπείγοντος το χρονικό διάστημα των πέντε (5) μηνών, που μεσολάβησε από τη δέσμευση της σχετικής πίστωσης έως την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, καθώς η καθυστέρηση αυτή αιτιολογείται, κατά τα υποστηριζόμενα στην κρινόμενη προσφυγή, από την αυξημένη δυσκολία τροποποίησης της αρχικής μελέτης και προσαρμογής αυτής στις διαθέσιμες πιστώσεις. Η τροποποίηση αυτή, η οποία προϋπέθετε νέες αυτοψίες και δειγματοληψίες στην περιοχή, διαμόρφωσε κατ’ ουσίαν και τον χρόνο έναρξης της διαδικασίας ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης. Ενόψει των ανωτέρω και λαμβανομένου υπόψη ότι καταβλήθηκε προσπάθεια να αναπτυχθεί ανταγωνισμός, όπως καταδεικνύεται από το γεγονός ότι κλήθηκαν να συμμετάσχουν στη διαδικασία υποβάλλοντας προσφορά πέντε (5) οικονομικοί φορείς, προκύπτει, στην προκειμένη περίπτωση, ότι η προσφεύγουσα Α.Α. δεν έσφαλε ως προς την εφαρμογή των κρίσιμων διατάξεων του άρθρου  32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, καθόσον τα πραγματικά περιστατικά που επικαλείται πληρούν το πραγματικό της και δικαιολογούν την εφαρμογής της. Επισημαίνεται ότι η πληρότητα της προαναφερθείσας τροποποιητικής μελέτης ανήκει στην τεχνική – επιστημονική εκτίμηση της Διοίκησης, διενεργούμενη βάσει επιστημονικών γνώσεων και εκφεύγει του ελέγχου του παρόντος Τμήματος.Κατά τη γνώμη, όμως, του ορισθέντος ως Εισηγητή της υπόθεσης και έχοντος συμβουλευτική ψήφο Παρέδρου Φώτιου Οικονόμου, δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση. Ειδικότερα, η χρονολογική διαδοχή των γεγονότων, η οποία αναλύεται λεπτομερώς ανωτέρω (βλ. σκέψη 10), καταδεικνύει ότι η προσφεύγουσα Α.Α. ουδόλως κωλυόταν να τηρήσει τις προθεσμίες διαγωνιστικής διαδικασίας ή, τουλάχιστον, τις συντετμημένες προθεσμίες για την υποβολή προσφορών, που προβλέπονται από τον ν. 4412/2016. Προς τούτο, αρκεί η διαπίστωση ότι μεσολάβησε χρονικό διάστημα σχεδόν ένδεκα (11) μηνών, μεταξύ του μηνός Ιανουαρίου 2022, κατά τον οποίο σημειώθηκαν οι επικαλούμενες από την προσφεύγουσα Α.Α. έντονες βροχοπτώσεις και γνωστοποιήθηκαν σε αυτήν οι εν λόγω καταπτώσεις, και της λήψης της απόφασης προσφυγής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης στις 29.11.2022. Τούτο δε ανεξαρτήτως του βαθμού δυσκολίας της τροποποίησης της αρχικώς συνταχθείσας μελέτης και της υποστελέχωσης της αρμόδιας προς τούτο υπηρεσίας της Περιφέρειας, καθώς οι παράμετροι αυτές ανήκουν στη σφαίρα ευθύνης της αναθέτουσας αρχής. Σε κάθε περίπτωση, από την αντιπαραβολή της από Μαρτίου 2022 μελέτης και του τελικώς εγκριθέντος τεύχους τεχνικής περιγραφής, δεν προκύπτει ουσιώδης διαφοροποίηση της προκρινόμενης τεχνικής λύσης για την αντιμετώπιση της αστοχίας των πρανών. Περαιτέρω, τόσο από το περιεχόμενο της από Μαρτίου 2022 μελέτης όσο και από αυτό του τελικώς εγκριθέντος τεύχους τεχνικής περιγραφής, προκύπτει αφενός μεν ότι ανάγκη επεμβάσεων στην περιοχή υπήρχε και προ των επικαλούμενων έντονων βροχοπτώσεων της περιόδου Δεκεμβρίου 2021 – Ιανουαρίου 2022, αφετέρου δε ότι οι βροχοπτώσεις αυτές, ανεξαρτήτως της έντασης και της διάρκειάς τους, που δεν εξειδικεύονται, δεν αποτελούν γεγονός συνδεόμενο αιτιωδώς με τις επίμαχες κατολισθήσεις, ώστε να δικαιολογείται η κατάρτιση σύμβασης με την εξαιρετική αυτή διαδικασία.Ανακαλεί την 7/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ Ι  Περιφέρειας 


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/681/2023

Εκπόνηση της «Μελέτη(ς) φραγμάτων ανάσχεσης πλημμύρας και συγκράτησης φερτών λεκανών απορροής .(...)Ενόψει και  της εκτεταμένης  περιοχής στην οποία έπρεπε να διενεργηθεί η αυτοψία αυτή το Δικαστήριο κρίνει ότι το επίμαχο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την λήψη της σχετικής  απόφασης  για την προσφυγή  στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης μέχρι την κοινοποίηση της σχετικής πρόσκλησης δεν παρίσταται  αυθαίρετο και, συνεπώς, τα περί του αντιθέτου κριθέντα με την προσβαλλομένη είναι αβάσιμα.  Ομοίως,  η πρόβλεψη προθεσμίας 18 ημερών  προς υποβολή προσφορών δεν παρίσταται εκ των προτέρων ασύμβατη με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης ούτε παρίσταται υπερβολική αλλά δικαιολογείται από το αντικείμενο της διαδικασίας (ανάθεση μελέτης κατόπιν τεχνικής βαθμολόγησης)  και  την ανάγκη υποβολής (και δη αμέσως μετά το πέρας της θερινής περιόδου) άρτιων τεχνικών και οικονομικών προσφορών εκ μέρους των υποψηφίων προκειμένου να εξυπηρετηθεί αποτελεσματικότερα το δημόσιο συμφέρον.Ενόψει όσων έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν (23 – 27), το Δικαστήριο κρίνει ότι  όλοι οι επιμέρους προβαλλόμενοι διακωλυτικοί λόγοι περί καθυστερημένης εξέλιξης της διαδικασίας παρίστανται αβάσιμοι.Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Ανακαλεί την  16/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου