H τουριστική προβολή των διαφόρων περιοχών της χώρας, δεν συνιστά τοπική αλλά κρατική υπόθεση καθώς ανάγεται στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης (άρθρο 1 του ν. 3270/2004).

Πολιτιστικές εκδηλώσεις Δήμων:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρονται σε προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνη, κατά την κρίση του Τμήματος, δεν είναι νόμιμη, γιατί δεν προβλέπεται από ρητή διάταξη νόμου ούτε υπάγεται σε κάποια από τις υποπεριπτώσεις του προπαρατεθέντος άρθρου 158 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, καθόσον η δαπάνη δεν πραγματοποιήθηκε για σκοπούς που ανάγονται στη φιλοξενία προσωπικοτήτων, αντιπροσωπειών εσωτερικού ή εξωτερικού ή φυσικών προσώπων που συνέβαλαν με οποιοδήποτε τρόπο στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη ή προβολή του Δήμου, αλλά προς τιμή των ίδιων των υπαλλήλων και των δημοτικών συμβούλων αυτού, όπως άλλωστε προκύπτει από τη σχετική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου και από τα προς εξόφληση τιμολόγια της ανωτέρω Ο.Ε.

Παροχή σύμφωνης γνώμης για διαφημιστικά προγράμματα και ενέργειες, που αφορούν την τουριστική προβολή της χώρας ή περιοχών αυτής, από φορείς του δημόσιου τομέα.

Στην αρμοδιότητα των Δήμων ανήκει, μεταξύ άλλων, η φύλαξη και προστασία της δημοτικής περιουσίας εν γένει, καθώς και η διαχείριση και βελτίωση των υλικοτεχνικών υποδομών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας παιδείας και ιδιαίτερα η φύλαξη των σχολικών κτιρίων. Η φύλαξη και προστασία της δημοτικής περιουσίας έχει ανατεθεί με το ν. 3831/2008 – με τον οποίο, σύμφωνα με την εισηγητική επί αυτού έκθεση, επιχειρείται στα πλαίσια της αναβάθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που επήλθε με το ν. 3643/2006 και η αναβάθμιση της Δημοτικής Αστυνομίας, η οποία είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την τοπική αυτοδιοίκηση - στη Δημοτική Αστυνομία. Στη δημοτική δε περιουσία περιλαμβάνονται τόσο τα πράγματα που έχουν τεθεί απευθείας στη διάθεση του κοινού – χρήστη (κοινόχρηστα), όσο και τα πράγματα που είναι προορισμένα για την εξυπηρέτηση δημοτικών σκοπών (δημοτικά κτίρια και δημοτικές εγκαταστάσεις κ.λ.π.) (βλ. Ερμηνεία κατ΄ άρθρο Αστικός Κώδιξ, Τόμος V Εμπράγματο Δίκαιο, Απόστολου Γεωργιάδη – Μιχαήλ Σταθόπουλου, σελ. 99 επ., Εμπράγματο Δίκαιο Ι, Απόστολου Γεωργιάδη, σελ. 120 επ., βλ. επίσης άρθρο 179 του ν. 3463/2006, όπου στην έννοια της ακίνητης περιουσίας των δήμων εντάσσει και τα κοινόχρηστα ακίνητα). Ειδικά όμως, η φύλαξη των σχολικών εγκαταστάσεων εμπίπτει στα καθήκοντα των σχολικών φυλάκων, εφόσον στους οικείους Οργανισμούς Εσωτερικής Υπηρεσίας των Δήμων προβλέπονται σχετικές οργανικές θέσεις (Πρ. VII Τμ. 30/2009). Περαιτέρω, από τις ίδιες ως άνω διατάξεις συνάγεται ότι οι Ο.Τ.Α α΄ και β΄ βαθμού μπορούν καταρχήν να αναθέτουν τις ως άνω υπηρεσίες παροχής υπηρεσιών φύλαξης σε τρίτους ιδιώτες φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Ενόψει όμως της αρχής της οικονομικότητας, που επιβάλλει την εκπλήρωση των σκοπών τους με την κατά το δυνατόν ελάχιστη επιβάρυνση του προϋπολογισμού τους, δύνανται να διαθέτουν πιστώσεις για την πληρωμή δαπανών που αφορούν στην ανάθεση παροχής υπηρεσιών φύλαξης σε τρίτους ιδιώτες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα μόνο εφόσον αυτό επιβάλλεται από τις αρχές αναγκαιότητας και αποδοτικότητας, ήτοι μόνο εάν το υπηρετούν στη δημοτική αστυνομία και σε θέσεις φυλάκων και σχολικών φυλάκων προσωπικό δεν επαρκεί για την κάλυψη των ιδιαιτέρων, λόγω της έκτασης ή συγκρότησής τους, αναγκών τους.

ΟΤΑ.Τουριστική προβολή.Από τις προαναφερόμενες διατάξεις συνάγεται ότι επιτρέπεται στους Δήμους μετά από απόφαση του Δημοτικού τους Συμβουλίου η διάθεση πιστώσεων για την τουριστική προβολή με κάθε πρόσφορο μέσο της εδαφικής τους περιφέρειας (βλ. Πράξεις VII Τμ. 183, 296/2008 Ελ. Συν.). Απαραίτητη όμως προϋπόθεση της νομιμότητας των δαπανών, που διενεργούνται στο πλαίσιο της υλοποίησης διαφημιστικών προγραμμάτων και δράσεων τουριστικής προβολής των Δήμων, συνιστά η υποβολή αυτών πριν από την υλοποίησή τους στο Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης, το οποίο έχει την ευθύνη του γενικού σχεδιασμού του προγράμματος της τουριστικής προβολής της χώρας και η έκδοση σύμφωνης γνωμοδότησης του Υπουργού για την διαπίστωση της συμβατότητάς τους με τις κατευθύνσεις του κεντρικού διαφημιστικού σχεδιασμού.

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ: 41 ΘΕΜΑ: Ορκωμοσία των αιρετών των Δήμων, εγκατάσταση των νέων αρχών και εκλογή μελών των συλλογικών οργάνων των Δήμων και των μονομελών οργάνων διοίκησης των Δημοτικών και Τοπικών Κοινοτήτων και ορισμός Αντιδημάρχων (Δημοτική Περίοδος: 1η Ιανουαρίου 2011- 31η Αυγούστου 2014).

Τουριστική προβολή Δήμου:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον η τουριστική προβολή του Δήμου, στο πλαίσιο της οποίας αποφασίστηκε η φιλοξενία των προαναφερόμενων δημοσιογράφων και για την οποία διενεργήθηκε αυτή (δαπάνη), δεν βρίσκει έρεισμα σε διάταξη νόμου, δεν συντελεί στην εκπλήρωση των επιδιωκόμενων από το Δήμο σκοπών, όπως αυτοί ορίζονται στις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 24 του ισχύοντος κατά τον χρόνο ανάληψης της δαπάνης Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (π.δ.410/195), καθώς δεν συνδέεται άμεσα ή έμμεσα με την προώθηση κάποιου από τους αναφερόμενους σε αυτές σκοπούς, ενώ σε κάθε περίπτωση η τουριστική προβολή και διαφήμιση του Δήμου δεν εμπίπτει στον κύκλο των τοπικών υποθέσεων, αλλά ανάγεται σε ζήτημα γενικότερης σημασίας, η μελέτη και ο σχεδιασμός του οποίου επιβάλλεται να εκπονείται σε πλαίσιο ευρύτερο από το πλαίσιο της περιφέρειας του συγκεκριμένου Δήμου.(..)Πλην όμως, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου … δεν ενήργησαν με σκοπό καταστρατήγησης των περί τουρισμού διατάξεων, αλλά διότι συγγνωστώς υπέλαβαν ότι μπορούσαν νομίμως να προβούν σε δαπάνες για την τουριστική προβολή του Δήμου στα μέσα ενημέρωσης.(συγγνωστή πλάνη)

Επιτρέπεται στους Δήμους μετά από απόφαση του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου η διάθεση πιστώσεων για την τουριστική προβολή με κάθε μέσο της εδαφικής τους περιφέρειας (βλ. πραξ. VII Τμ. Ελ.Συν. 183, 296/2008). Απαραίτητη, προϋπόθεση της νομιμότητας των δαπανών, που διενεργούνται στο πλαίσιο της υλοποίησης διαφημιστικών προγραμμάτων και δράσεων τουριστικής προβολής των Δήμων, συνιστά η υποβολή αυτών πριν από την υλοποίησή τους στο Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης, το οποίο έχει την ευθύνη του γενικού σχεδιασμού του προγράμματος της τουριστικής προβολής της χώρας και η έκδοση σύμφωνης γνώμης του Υπουργού για την διαπίστωση της συμβατότητάς τους με τις κατευθύνσεις του κεντρικού διαφημιστικού σχεδιασμού (βλ. πρ. VII Τμ. Ελ. Συν. 78/2009). Βλ.διατάξεις άρθρου 1 παρ.9 ν.3270/2004 και άρθρο 30 του ν.3498/2006

Τουριστική προβολή δήμου:..Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη είναι λειτουργική, καθόσον η έκδοση του ως άνω βιβλίου-λευκώματος (185 σελίδων), που παρουσιάζει την πρώτη φωτογραφικά αποτυπωμένη ανάβαση στην κορυφή του .. (το έτος 1913) με κείμενα σε δύο γλώσσες (ελληνική και αγγλική) και η οποία διενεργήθηκε προκειμένου να προσφερθεί ως αναμνηστικό δώρο σε επίσημους επισκέπτες και συμμετέχοντες σε προγράμματα πολιτιστικών εκδηλώσεων του Δήμου, συντείνει στην τουριστική ανάδειξη της ιδιαίτερης πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής. Περαιτέρω, η κρινόμενη δαπάνη δεν υπερβαίνει το προσήκον μέτρο, ενόψει της υψηλής ποιότητας της ανωτέρω έκδοσης και της χαμηλής τιμής εκάστου τεμαχίου (3,99 ευρώ με Φ.Π.Α.). Τέλος, η εν λόγω δράση συμπεριελήφθη στο Ετήσιο Πρόγραμμα Τουριστικής Προβολής έτους 2018 του Δήμου (κεφ. 11 παρ. 8), που εγκρίθηκε με την 283/2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και έλαβε την 1775/12.2.2108 σύμφωνη γνώμη του Γενικού Γραμματέα του ...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, πλην όμως το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2018.

Τουριστική προβολή (…)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι εφόσον οποιαδήποτε διαφημιστική ενέργεια στοχεύει στην υλοποίηση προγράμματος τουριστικής προβολής ορισμένης περιοχής, το οποίο επιβάλλεται να εναρμονίζεται προς τον τουριστικό σχεδιασμό της χώρας και για το σκοπό αυτό απαιτείται προηγούμενη σύμφωνη γνώμη της Γενικής Γραμματείας Τουρισμού, η παράλειψη υποβολής του προγράμματος τουριστικής προβολής του Δήμου ......, πριν από την υλοποίησή του, στο αρμόδιο κεντρικό όργανο για τη διατύπωση σύμφωνης γνώμης, ενέργεια που αποτελεί ουσιώδη τύπο της νομιμότητας της ελεγχόμενης διοικητικής δράσης και της δαπάνης που η υποστήριξή της συνεπάγεται, καθιστά τη δαπάνη μη νόμιμη. Κατ' ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.(…)