Μετακινήσεις ερευνητών...Επειδή, σύμφωνα με όσα έχουν εκτεθεί στην 7η σκέψη, η ημερομηνία υπογραφής της υπεύθυνης δήλωσης πρέπει, κατ’ αρχήν, να συμπίπτει με την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς. Αν όμως από τα στοιχεία του φακέλου μπορεί να συναχθεί ότι από προφανή παραδρομή οι υπεύθυνες δηλώσεις διαγωνιζομένου φέρουν ημερομηνία μεταγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής της προσφοράς του σε διαγωνισμό, περίπτωση που ανακύπτει ιδίως όταν η ημερομηνία που φέρουν οι υπεύθυνες δηλώσεις διαγωνιζομένου είναι όχι απλώς μεταγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής της προσφοράς του αλλά μεταγενέστερη και της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής των προσφορών για το συγκεκριμένο διαγωνισμό και μάλιστα όταν αυτή συμπίπτει με την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, η πλημμέλεια αυτή των υπεύθυνων δηλώσεων δεν μπορεί να έχει ως συνέπεια τον αποκλεισμό του από τον διαγωνισμό (Πρβλ. και Σ.τ.Ε. 2017/2010). Τούτο, διότι στην περίπτωση αυτή μπορεί ευλόγως να θεωρηθεί ότι ο διαγωνιζόμενος, που, άλλωστε, δεν παραβιάζει κατ’ ουσίαν τον σχετικό όρο της διακηρύξεως, υπέπεσε στην παραδρομή συγχέοντας την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς του με την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών ή με την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού. Με τα δεδομένα αυτά, η κρινόμενη αίτηση ασφαλιστικών μέτρων θα έπρεπε να γίνει δεκτή και να διαταχθούν ως κατάλληλα ασφαλιστικά μέτρα η αναστολή της εκτέλεσης του 205/2.11.2010 πρακτικού του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου της Επιτροπής Ερευνών του καθ’ου Πανεπιστημίου, η αξιολόγηση της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας και η περαιτέρω συνέχιση του διαγωνισμού με τη συμμετοχή της. Ενόψει όμως αντίθετης νομολογίας επί του θέματος αυτού (Ε.Α. 43/2010), η Επιτροπή κρίνει ότι η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί στην Επιτροπή υπό πενταμελή σύνθεση κατ’ άρθρο 10 του ν. 3900/2010 (Α΄213).

Αποδοχή εκπροθέσμως υποβληθέντος δικαιολογητικού κατακύρωσης – Προϋποθέσεις. Κάμψη της αρχής της τυπικότητας της διαδικασίας δημόσιου διαγωνισμού εφόσον συντρέχουν σωρευτικώς: i) λόγοι δημόσιας τάξης και ασφάλειας ή και όταν το απαιτεί η προστασία ουσιωδών συμφερόντων της χώρας, ii) δεν υφίσταται, κατ’ ουσίαν, δημόσιος ανταγωνισμός ιδίως λόγω της ιδιαιτερότητας των προβλεπομένων για την παροχή των υπηρεσιών απαιτήσεων ασφαλείας, iii) συμμετέχει εξαρχής στη διαγωνιστική διαδικασία ένας και μοναδικός προσφέρων και εν τέλει υποψήφιος ανάδοχος, παρά την τήρηση εκ μέρους της διοίκησης των μειζόνων κανόνων δημοσιότητας για διαγωνισμούς ανοικτής διαδικασίας, iv) αποκαθίσταται, πριν την έκδοση της γνωμοδότησης της αρμόδιας για το διαγωνισμό επιτροπής, η βεβαιότητα της αναθέτουσας αρχής, ως προς τις εγγυήσεις, καθόσον αφορά σε στοιχείο της προσωπικής κατάστασης του υποψήφιου αναδόχου που δεν αφορά πιστοποιητικό ή βεβαίωση δημόσιας αρχής, v) η έλλειψη προσκομιδής ενός και μόνο δικαιολογητικού στο προ της κατακύρωσης στάδιο μπορεί να αποδοθεί σε διατύπωση όρου της Προκήρυξης, που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στον ενδιαφερόμενο, ως προς το περιεχόμενο της σχετικής υποχρέωσής του. (πλειοψ.)

Διαγωνισμός για την ανάθεση των εργασιών καθαριότητας. Ο παρεμβαίνων είχε καταθέσει υπεύθυνη δήλωση για την χώρα καταγωγής των υλικών καθαριότητας. Στην εγγυητική επιστολή απαιτείτο αναγραφή του αριθμού της διακηρύξεως του διαγωνισμού και όχι και του αριθμού πρωτοκόλλου αυτής. Ο παρεμβαίνων απέδειξε την εμπειρία του, η οποία, κατά τη διακήρυξη, δεν απαιτείτο να αφορά σε νοσοκομειακές μονάδες, ενώ δεν ετίθεντο ελάχιστα ποσοτικά όρια, με την υποβολή βεβαιώσεως του αντισυμβαλλομένου, μη απαιτουμένης της προσκόμισης συμβάσεως ή τιμολογίου. Στις υπεύθυνες δηλώσεις του παρεμβαίνοντα αναγραφόταν η ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού και το αντικείμενό τους καθώς και η διακήρυξη. Η υπεύθυνη δήλωση του παρεμβαίνοντα για εγγραφή του στο Επιμελητήριο ήταν πλήρης. Οι θεωρήσεις του γνησίου της υπογραφής του παρεμβαίνοντα έγιναν από αρμόδιο όργανο, ήτοι από πολιτικό μηχανικό του Δήμου που ενεργούσε με εντολή Δημάρχου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:...η αναθέτουσα αρχή προκήρυξε δημόσιο ηλεκτρονικό ανοικτό διαγωνισμό για το έργο «Δημιουργία δικτύου ΑΜΕΑ στη μεσαιωνική πόλη της …», με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής, προϋπολογισθείσας συνολικά δαπάνης 650.000,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. (....)Επειδή, δοθέντος ότι η μη έγκυρη ψηφιακή υπογραφή ισοδυναμεί με έλλειψη αυτής, εκ των προεκτεθέντων συνάγεται ότι οι υπεύθυνες δηλώσεις που έχει προσκομίσει ο προσφεύγων ως δικαιολογητικά κατακύρωσης δεν φέρουν υπογραφή κατά παράβαση των διατάξεων της διακήρυξης και της ισχύουσας νομοθεσίας, με αποτελέσμα την έλλειψη εκ μέρους του προσφεύγοντος απόδειξης της μη συνδρομής των λόγων αποκλεισμού και του κριτηρίου επιλογής που αφορούν οι κατατεθείσες υπεύθυνες δηλώσεις. Αβασίμως δε ισχυρίζεται ο προσφεύγων ότι με τις διευκρινίσεις επιβεβαίωσε ότι διαθέτει έγκυρη ψηφιακή υπογραφή από το έτος 2017, προσκομίζοντας τα σχετικά πιστοποιητικά και άρα δεν συντρέχει ανυπαρξία πιστοποιητικού διότι η αναθέτουσα αρχή απέρριψε την προσφορά του με την αιτιολογία ότι η τεθείσα στις υπεύθυνες δηλώσεις ψηφιακή υπογραφή της οποίας η διάρκεια ισχύος δεν ταυτίζεται με την αναφερόμενη στα διευκρινιστικά έγγραφα δεν έχει εκδοθεί από πιστοποιημένο πάροχο και συνεπώς δεν διαθέτει έγκυρο πιστοποιητικό. Ομοίως αβασίμως ισχυρίζεται ο προσφεύγων ότι η αναθέτουσα αρχή απέρριψε την προσφορά του δίχως να ελέγξει τα έγγραφα που προσκόμισε με τις διευκρινίσεις, καθώς, ως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου αφενος τα στοιχεία αυτά ελήφθησαν υπόψη από την Επιτροπή Διαγωνισμού και μάλιστα απεστάλησαν και στην ΑΠΕΔ προς έλεγχο, αφετέρου τα προσκομισθέντα διευκρινιστικά στοιχεία ουδόλως αναιρούν τη διαπίστωση περί μη εγκυρότητας της ψηφιακής υπογραφής του προσφεύγοντος που τέθηκε στις υπεύθυνες δηλώσεις που προσκομίστηκαν ως δικαιολογητικά κατακύρωσης. Επομένως, ορθώς και κατά δεσμία αρμοδιότητα η αναθέτουσα αρχή απέρριψε την προσφορά του προσφεύγοντος ως εκ τούτου ο πρώτος λόγος της προσφυγής τυγχάνει απορριπτέος ως αβάσιμος. 44.Επειδή, δοθέντος ότι, ως έχει ήδη εκτεθεί υπό σκέψη 11, ο δεύτερος λόγος της προδικαστικής προσφυγής που αφορά τη μη νομιμότητα της κατάπτωσης της εγγυητικής επιστολής του προσφεύγοντος στερείται αντικειμένου, η υπό εξέταση προσφυγή πρέπει να απορριφθεί εν συνόλω.

Προμήθεια αντιδραστηρίων...Ενόψει των ανωτέρω, η αιτιολογία αυτή αποκλεισμού της προσφοράς της αιτούσας από τον ένδικο διαγωνισμό παρίσταται, κατά την κρίση της Επιτροπής Αναστολών, νόμιμη και επαρκής, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα δεν πιθανολογούνται σοβαρώς ως βάσιμα. Τούτο δε διότι οι υποβληθείσες υπεύθυνες δηλώσεις, κατά παράβαση ρητής επιταγής του άρθρου 6 του π.δ. 118/2007 και της παραγράφου 1.6. της διακήρυξης, έφεραν ημερομηνίες προγενέστερες της ημέρας υποβολής της προσφοράς και ως εκ τούτου δεν κάλυπταν το χρονικό διάστημα από της υπογραφής τους μέχρι και την ημέρα υποβολής της προσφοράς της, η δε παρατυπία αυτή δεν μπορεί, να καλυφθεί από άλλα στοιχεία της προσφοράς της αιτούσης, όπως αυτή εσφαλμένα υπολαμβάνει. Ενόψει της κατά τα ανωτέρω νομιμότητας του σκέλους της αιτιολογίας αποκλεισμού της προσφοράς της αιτούσης, η οποία αυτοτελώς λαμβανόμενη υπόψη αρκεί για να τον στηρίξει, παρέλκει ως αλυσιτελής η έρευνα των λόγων που αφορούν τα άλλα αιτιολογικά ερείσματα του αποκλεισμού της προσφοράς της, καθώς και οι λόγοι με τους οποίους η αιτούσα επιχειρεί τον αποκλεισμό της προσφοράς της παρεμβαίνουσας.

ΔΕΝ γίνονται αποδεκτά φωτοαντίγραφα αντιγράφων Ποινικών Μητρώων, καθώς και Πιστοποιητικών Πρωτοδικείων, επικυρωμένων από Δικηγόρους, φυσικών προσώπων και εταιρειών, συνοδευόμενα από υπεύθυνες δηλώσεις με τις οποίες βεβαιώνεται η ακρίβεια των υποβαλλομένων στοιχείων, από τις Διοικητικές Αρχές, Όργανα και Ελεγκτικές Υπηρεσίες του Δημοσίου τόσο στο στάδιο συμμετοχής τους σε διαγωνισμούς του Υ.Ε.Ν., όσο και στο στάδιο ολοκλήρωσης της δαπάνης με την καταβολή του ποσού στον ανάδοχο του έργου».Βλ.ΑΝΤΊΘΕΤΗ ΣτΕ 1860/2008

Υπηρεσίες καθαριότητας.Μη νόμιμα έγινε κατακύρωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού σε τιμή υψηλότερη της προϋπολογισθείσας, καθόσον τέτοια δυνατότητα δεν προβλεπόταν στη διακήρυξη του διαγωνισμού. Το ότι η Υ.Π.Α. με το Δ11/Ε/10912/4385/26.3.2009 έγγραφο είχε προβεί στη διευκρίνιση ότι ο προϋπολογισμός του διαγωνισμού είναι ενδεικτικός δεν ασκεί επιρροή στην προκειμένη περίπτωση, καθόσον το έγγραφο αυτό γνωστοποιήθηκε μόνο σε όσους είχαν λάβει ενυπόγραφα τη διακήρυξη, ενώ θα έπρεπε να τύχει ευρείας δημοσιότητας, αφού αφορούσε σε τροποποίηση ουσιώδους όρου της διακήρυξης. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από τα έγγραφα που αναφέρθηκαν παραπάνω (ιδιωτικά συμφωνητικά υπεργολαβίας, γνωστοποίηση στην ΥΠΑ για την ύπαρξη υπεργολάβου κ.λπ.), καθώς και από τα έγγραφα που επισυνάπτονται στο ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα και αφορούν και τις δύο εταιρίες, μη νόμιμα ανατέθηκε το έργο της καθαριότητας σε υπεργολάβο, καθόσον τέτοια δυνατότητα δεν προβλεπόταν στη διακήρυξη, ούτε περιλαμβανόταν στην προσφορά της αναδόχου εταιρίας και ομοίως μη νόμιμα απασχολήθηκε στην καθαριότητα του αεροδρομίου και προσωπικό της εταιρίας «.... ».

Έλεγχος νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για την καθαριότητα των χώρων Νοσοκομείου. (..) Συνεπώς, με βάση τα ως άνω έγγραφα και σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι λόγοι κατεπείγοντος, που να δικαιολογούν κατ΄ άρθρο 25 παρ. 1 περ. γ΄ του π.δ/τος 60/2007 την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία των διαπραγματεύσεων.(..)Περαιτέρω, οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να καταθέσουν μόνο την οικονομική τους προσφορά, διάρκειας 12 μηνών (άρθρο 3), ενώ αντίθετα δεν απαιτείται να καταθέσουν δικαιολογητικά συμμετοχής και τεχνική προσφορά. Για τα πρώτα, συμπεριλαμβανομένης και της εγγύησης συμμετοχής, δεν γίνεται καμία μνεία στην πρόσκληση, ενώ για την τεχνική προσφορά αναφέρεται ρητά ότι θα ληφθεί υπόψη η βαθμολογία που έλαβαν οι εταιρείες αυτές στον προηγούμενο ανοικτό διαγωνισμό, την οποία και αναφέρει στο προοίμιο της πρόσκλησης. Δηλαδή, ενώ πρόκειται για διαδικασία διαπραγματεύσεων που γίνεται κατ΄ επίκληση κατεπείγουσας ανάγκης, στην σχετική πρόσκληση γίνεται σύνδεση της διαδικασίας αυτής με τον προηγούμενο ανοικτό διαγωνισμό, ο οποίος έλαβε χώρα σχεδόν πριν από 5 χρόνια και ο οποίος ολοκληρώθηκε με την υπογραφή της 62/2007 σύμβασης και ως εκ τούτου η σχετική διαδικασία είναι μη νόμιμη, καθόσον παραβιάζει τις διατάξεις του άρθρου 5 α΄ του π.δ/τος 118/2007 που προβλέπει ρητά την ύπαρξη διακεκριμένων σταδίων κάθε διαγωνισμού και των σχετικών διατάξεων που προβλέπουν την κατάθεση, από μέρους των διαγωνιζομένων, συγκεκριμένων δικαιολογητικών συμμετοχής (άρθρα 6 επ.) και τον τρόπο σύνταξης και κατάθεσης των προσφορών, ενώ, ειδικά, η χρησιμοποίηση της βαθμολογίας της τεχνικής προσφοράς, που είχαν λάβει οι διαγωνιζόμενοι στον προηγούμενο διαγωνισμό, είναι εντελώς αυθαίρετη και για τον επιπλέον λόγο ότι στοιχεία που είχαν ληφθεί υπόψη στον προηγούμενο διαγωνισμό κατά την τεχνική αξιολόγηση, όπως ο εξοπλισμός, ο κύκλος εργασιών και το προσωπικό, έχουν, κατά πάσα πιθανότητα, μεταβληθεί μέσα στην τελευταία 5ετία και δεν είναι πλέον επίκαιρα.δ) Τέλος, στο σχέδιο της σύμβασης που υποβάλλεται για έλεγχο δεν ορίζεται το τίμημα της σύμβασης, η διάρκεια αυτής, και το ποσό της εγγύησης καλής εκτέλεση, στοιχεία που είναι απαραίτητα για την πληρότητά του.(..)Κατόπιν τούτων και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. (Μη ανακλητέα από την Απόφαση Ελ. Συν. Τμ. 6  2236/2011)

Παροχή υπηρεσιών θαλάσσιων μεταφορών...Επειδή, η αναφορά της αναθέτουσας αρχής στις υποβλητέες από τους διαγωνιζόμενους υπεύθυνες δηλώσεις δεν ορίζεται από κανέναν όρο της διακήρυξης ως επί ποινή αποκλεισμού απαίτηση. Συνακόλουθα, οι ισχυρισμοί της προσφεύγουσας περί παράβασης της αρχής Αριθμός Απόφασης: 24 /2020 58 της τυπικότητας είναι αβάσιμοι και απορριπτέοι. Επίσης, σε όλες τις υπεύθυνες δηλώσεις τις οποίες επικαλείται η προσφεύγουσα, παρά το γεγονός ότι στο πεδίο «Προς» αυτές απευθύνονται εσφαλμένως στην …(…), Υπηρεσία Προμηθειών … (…), αναγράφονται τα στοιχεία του υπό εξέταση διαγωνισμού, ήτοι, ο αριθμός της διακήρυξης, ο τίτλος της διακήρυξης και ο αριθμός ΕΣΗΔΗΣ του διαγωνισμού. Συνακόλουθα, η ως άνω εσφαλμένη αναγραφή συνιστά πρόδηλο τυπικό σφάλμα, καθώς δεν καταλείπεται ουδεμία αμφιβολία ότι οι επίμαχες υπεύθυνες δηλώσεις αφορούν την υπό εξέταση διαγωνιστική διαδικασία και δεσμεύουν την παρεμβαίνουσα ως προς αυτήν (πρβλ πάγια νομολογία σύμφωνα με την οποία δεν είναι απορριπτεά προσφορά λόγω μη αναγραφής στην εγγυητική επιστολή της αναθέτουσας αρχής εάν δεν καλύπεται αμφιβολία ως προς αυτήν, παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με το νόμο –άρ. 72 παρ. 4 του Ν.4412/2016- και κατά κανόνα και τις διακηρύξεις, η αναφορά της αναθέτουσας αρχής αποτελεί υποχρεωτικό περιεχόμενο της εγγυητικής επιστολής - Απόφ. VI Τμήμ. 294/2010, Απόφ. VI Τμήμ. 119/2008, Α.Ε.Π.Π. 175/2019, 198/2018, 341/2018, 102/2017). Συνεπώς, ο ένατος λόγος της προσφυγής είναι αβάσιμος και απορριπτέος. 

ΑΠΟΔΟΧΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην τρίτη σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη ως προς τους ... και ......., καθόσον αυτοί προσκόμισαν άδεια για την άσκηση ιδιωτικού έργου, λαμβανομένου υπόψη και ότι η άδεια που προσκομίστηκε από τους ανωτέρω φέρει ημερομηνία προγενέστερη του διμήνου από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης καθενός, καθώς και ότι η Επίτροπος διαφωνεί ως προς την ύπαρξη και όχι την εμπρόθεσμη κατάθεση της άδειας εντός της προβλεπόμενης δίμηνης προθεσμίας. Αντιθέτως, η δαπάνη είναι μη νόμιμη ως προς τους λοιπούς από τους φερόμενους ως δικαιούχους, με τις ακόλουθες διακρίσεις: 1) ως προς τους …,.. διότι δεν προηγήθηκε της άδειας η σύμφωνη γνώμη του οικείου υπηρεσιακού συμβουλίου, 2) ως προς τις …… και ….., αφενός, διότι δεν προσκομίστηκαν οι επικαλούμενες άδειες για την άσκηση ιδιωτικού έργου και, αφετέρου, διότι δεν προηγήθηκε της άδειας η σύμφωνη γνώμη του οικείου υπηρεσιακού συμβουλίου, 3) ως προς τους ….. και …., αφενός, διότι δεν προσκομίστηκαν οι επικαλούμενες άδειες για την άσκηση ιδιωτικού έργου και, αφετέρου, διότι οι άδειες αυτές εκδόθηκαν μετά την πάροδο της δίμηνης προθεσμίας από την υπογραφή των οικείων συμβάσεων, εντός της οποίας έπρεπε να προσκομισθούν, 4) ως προς τους μη λοιπούς, μη κατονομαζόμενους ρητά, δικαιούχους, διότι δεν προσκομίστηκε άδεια από την υπηρεσία τους, μετά από σύμφωνη γνώμη του οικείου υπηρεσιακού συμβουλίου. Περαιτέρω, ο προβαλλόμενος, με το έγγραφο επανυποβολής των χρηματικών ενταλμάτων, ισχυρισμός ότι οι φερόμενοι ως δικαιούχοι έχουν προσκομίσει υπεύθυνες δηλώσεις, από τις οποίες προκύπτει ότι έχουν υποβάλει αιτήσεις για τη χορήγηση άδειας από τις υπηρεσίες στις οποίες υπάγονται, αλλά οι άδειες αυτές δεν έχουν εκδοθεί ακόμη λόγω μη συνεδρίασης των οικείων υπηρεσιακών συμβουλίων, είναι απορριπτέος ως αλυσιτελής, διότι οι επικαλούμενες υπεύθυνες δηλώσεις δεν μπορούν να αναπληρώσουν την έλλειψη της απαιτούμενης από τις προαναφερθείσες διατάξεις νόμιμης προϋπόθεσης της ύπαρξης άδειας της υπηρεσίας, που μάλιστα πρέπει να προσκομιστεί εντός συγκεκριμένης προθεσμίας.