ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ- έλεγχος νομιμότητας:Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι εν προκειμένω κατά τη φάση εκτέλεσης της Σύμβασης Παραχώρησης προέκυψε η ανάγκη ενεργοποίησης του προβλεπόμενου σε αυτήν μηχανισμού αναδιαπραγμάτευσης των όρων της, λόγω συνδρομής έκτακτων και απρόβλεπτων γεγονότων και όχι από την ελεύθερη βούληση των μερών να επαναδιαπραγματευτούν τη σύμβαση. Περαιτέρω, οι συμφωνηθείσες τροποποιήσεις πληρούν τις κάτωθι προϋποθέσεις: α) προέκυψαν εξαιτίας απρόβλεπτων περιστάσεων και έλαβαν χώρα στο πλαίσιο μίας συμβατικής ρήτρας που επέβαλε την αναδιαπραγμάτευση της σύμβασης σε περίπτωση συνδρομής των περιστάσεων αυτών, β) δεν μεταβάλλουν τη φύση της σύμβασης ως παραχώρησης, γ) γίνονται προς αποκατάσταση της διαταραχθείσας οικονομικής ισορροπίας της σύμβασης και δεν προσπορίζουν στον Παραχωρησιούχο υπέρμετρο οικονομικό όφελος και δ) δεν μεταβάλλουν το τεχνικό ή οικονομικό αντικείμενο. Με τα δεδομένα αυτά δεν προκαλείται ζήτημα νόθευσης του ανταγωνισμού και κατά συνέπεια, δεν πρόκειται για ουσιώδεις τροποποιήσεις κατά την έννοια του δικαίου της Ένωσης που κωλύουν την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης

Αποκομιδή απορριμμάτων και καθαρισμός κοινοχρήστων χώρων Δήμου..επιδιώκεται η ανάκληση της 236/2015 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Τούτων δοθέντων, το Τμήμα κρίνει ότι οι συνεξεταζόμενες αιτήσεις του Δήμου ... και της εταιρείας ... πρέπει να γίνουν δεκτές. Περαιτέρω, εφόσον κατά την κρίση του Τμήματος η εταιρεία ... νομίμως αναδείχθηκε ανάδοχος εκτέλεσης της επίμαχης υπηρεσίας, οι κατατεθείσες από την εταιρεία ... αυτοτελής αίτηση ανάκλησης και παρεμβάσεις, με την άσκηση των οποίων επιδιώκει την ανάδειξη της ιδίας ως αναδόχου, πρέπει να απορριφθούν, ανεξαρτήτως της τυχόν βασιμότητας ορισμένων εκ των προβαλλόμενων με την ως άνω αίτηση λόγων, καθόσον εν τέλει δεν ικανοποιείται ο επιδιωκόμενος με την άσκηση του ενδίκου αυτού βοηθήματος σκοπός. Κατά συνέπεια, πρέπει να ανακληθεί στο σύνολό της η 236/2015 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου, να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας ..., να διαταχθεί η απόδοση του κατατεθέντος από την εταιρεία …. παραβόλου και η κατάπτωση του κατατεθέντος από την εταιρεία ... παραβόλου. Επίσης, πρέπει να απορριφθεί η παρέμβαση της εταιρείας . ... ως απαράδεκτη...Ανακαλεί την 236/2015 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/295/2016

Απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 21ης Μαρτίου 2019.Unareti SpA κατά Ministero dello Sviluppo Economico κ.λπ. Αίτηση του Consiglio di Stato για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως.Προδικαστική παραπομπή – Εσωτερική αγορά φυσικού αερίου – Συμβάσεις παραχωρήσεως δημόσιας υπηρεσίας διανομής – Πρόωρη λήξη, κατά την εκπνοή μεταβατικής περιόδου, των συμβάσεων παραχωρήσεως – Αποζημίωση που οφείλεται από τον νέο παραχωρησιούχο στον απερχόμενο παραχωρησιούχο – Αρχή της ασφάλειας δικαίου.Υπόθεση C-702/17

Παροχή υπηρεσιών..:Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 6/2014 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά .., το Τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη αφενός ότι τόσο οι φορείς αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης .., όσο και οι πάροχοι τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών είναι πλέον υποχρεωμένοι εκ του νόμου.. να προβούν στις αναφερόμενες στο ως άνω έγγραφο της Διαχειριστικής Αρχής ενέργειες, που απαιτούνται για την ομαλή εκτέλεση της ελεγχόμενης σύμβασης και αφετέρου ότι, με βάση τα αναφερόμενα στα προσκομιζόμενα από την αιτούσα εταιρεία .. έγγραφα του Αντιπροέδρου της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (Α.Δ.Α.Ε.) και της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, αντίστοιχα, η εκτέλεση των εργασιών της ελεγχόμενης σύμβασης δεν υπόκειται σε προηγούμενη άδεια των αρχών αυτών .., κρίνει ότι δεν απαιτείται να προηγηθούν της συνάψεως της ελεγχόμενης συμβάσεως οι ενέργειες, που αναφέρονται στο ως άνω έγγραφο της Διαχειριστικής Αρχής (υπογραφή μνημονίων συνεργασίας, παροχή αδειών), κατά τα βασίμως με τις υπό κρίση αίτηση και παρεμβάσεις προβαλλόμενα..Συνακόλουθα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει να γίνουν δεκτές η υπό κρίση αίτηση και οι υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, το δε οικείο σχέδιο σύμβασης μπορεί να υπογραφεί, υπό τον όρο ότι από το άρθρο 20 παρ. 2 της ελεγχόμενης σύμβασης θα απαλειφθεί η φράση «σύμφωνα με τα οριζόμενα στο πδ 60/2007 (άρθρο 25, σημείο 4β)»...Ανακαλεί την 6/2014 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Μελέτη Κτηµατογράφησης και Παροχή Υποστηρικτικών Υπηρεσιών για τη δημιουργία Εθνικού Κτηµατολογίου..: Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία. Επισημαίνεται ωστόσο ότι, πριν από την υπογραφή της σύμβασης, τα συμπράττοντα μέλη της επιλεγείσας αναδόχου θα πρέπει να έχουν προβεί στη σύσταση κοινοπραξίας, όπως ρητώς ορίζεται στο άρθρο 18.5 της διακήρυξης. Συνεπώς, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του Κλιμακίου.

Δανειακές συμβάσεις Δήμου:Με τα δεδομένα αυτά, ο αναφερόμενος στο άρθρο 21 του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου δανειακής σύμβασης όρος έρχεται σε αντίθεση με την 30/9.2.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και για το λόγο αυτόν πρέπει να απαλειφθεί.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δε συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος, με το 14955/28.9.2016 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 64560/4.10.2016) έγγραφο του Προϊσταμένου του Τμήματος Προϋπολογισμού, Λογιστηρίου και Προμηθειών της Διεύθυνσης Διοικητικού - Οικονομικού του Δήμου …, σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου, υπό την προϋπόθεση ότι θα απαλειφθεί ο αναφερόμενος στο άρθρο 21 αυτού όρος.

ΕΡΓΑ. (Συμπληρωματικές συμβάσεις) (..) Με τα δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δεν συντρέχουν οι τιθέμενες από τον νόμο προϋποθέσεις για τη σύναψη έγκυρης συμπληρωματικής σύμβασης....Αντιθέτως, οι επιπρόσθετες εργασίες προέκυψαν λόγω αύξησης ποσοτήτων εργασιών καθαρισμού φρεατίων καθώς και αύξησης των απαιτούμενων ωρών για την ολοκλήρωση των καθαρισμών και των ωρών αποζημίωσης για αυξημένη επιφυλακή, οι οποίες συνιστούν ανεπίτρεπτη επέκταση του φυσικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης...Άλλωστε ο συγκεκριμένος διαγωνισμός θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί τουλάχιστον 4 μήνες νωρίτερα, δεδομένου ότι από την έκδοση του Πρακτικού κατακύρωσης του αποτελέσματός του (23.6.2016) μέχρι την υπογραφή της σύμβασης (31.10.2016) διέδραμε μεγάλο χρονικό διάστημα που οφείλεται σε υπαιτιότητα του Δήμου.(..) Πέραν αυτών, η σύναψη της από 28.7.2017 συμπληρωματικής σύμβασης είναι μη νόμιμη και για τον πρόσθετο λόγο ότι δεν υπήχθη, πριν την υπογραφή της, σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από την αρμόδια Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός της (67.332,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), συναθροιζόμενος   με τον προϋπολογισμό της αρχικής σύμβασης (162.599,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), η οποία δεν υπαγόταν λόγω ποσού σε προληπτικό έλεγχο, υπερβαίνουν το τιθέμενο, για την υποβολή στον εν λόγω έλεγχο, κατώτατο χρηματικό όριο των 200.000,00 ευρώ....Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί

ένα κριτήριο επιλογής, όπως, εν προκειμένω, το κριτήριο της εμπειρίας, δεν χρειάζεται να πληρούται από το κάθε μέλος μιας προσφέρουσας κοινοπραξίας και ότι αρκεί ένα από τα μέλη της κοινοπραξίας να πληροί το κριτήριο αυτό [βλ., υπό την έννοια αυτή, απόφαση της 14ης Απριλίου 1994, C-389/92, Ballast Nedam Groep, Συλλογή 1992, σ. I-1289, σκέψη 13, που ενσωματώθηκε, σε χρόνο μεταγενέστερο των επίμαχων εν προκειμένω πραγματικών περιστατικών, στο άρθρο 54, παράγραφος 6, της οδηγίας 2004/17/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαρτίου 2004, περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων στους τομείς του ύδατος, της ενέργειας, των μεταφορών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών (ΕΕ L 134, σ. 1)].50. Όσον αφορά την αρχή της διαφάνειας, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι η Επιτροπή δεν διευκρινίζει πώς είναι δυνατόν να συνιστούν παραβίαση της εν λόγω αρχής τα περιστατικά που προσάπτονται στην Ελληνική Δημοκρατία στο πλαίσιο της υπό κρίση προσφυγής. Ειδικότερα, η λήψη υπόψη μιας προσφοράς μη σύμφωνης προς το τεύχος «Πρόσκληση» της διακήρυξης συνιστά πράξη που μπορεί μεν να εκτιμηθεί υπό το πρίσμα της ίσης μεταχειρίσεως των προσφερόντων, αλλά δεν είναι ικανή αφεαυτής να παραβιάσει την αρχή της διαφάνειας. Κατά τούτο, η υπό κρίση υπόθεση πρέπει να διακριθεί από την υπόθεση επί της οποίας εκδόθηκε η απόφαση της 25ης Απριλίου 1996, C-87/94, Επιτροπή κατά Βελγίου (Συλλογή 1996, σ. I-2043, ιδίως σκέψεις 54 έως 60 και 74), στο μέτρο κατά το οποίο η διαπιστωθείσα παραβίαση της αρχής της διαφάνειας οφειλόταν κατ’ ουσία στη συνεκτίμηση, εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής, μιας τροποποιήσεως των αρχικών προσφορών ενός εκ των προσφερόντων. Αντιθέτως, επίδικη στην υπό κρίση υπόθεση είναι μάλλον μια τυπική προϋπόθεση για να γίνει δεκτή μια προσφορά προς εξέταση, η οποία δεν είναι δυνατόν να θίξει τη διαφάνεια της διαδικασίας συνάψεως της συμβάσεως. 51. Σχετικά με την αρχή της ίσης μεταχειρίσεως, από τις σκέψεις 22 έως 37 και 40 έως 46 της παρούσας αποφάσεως προκύπτει ότι η Επιτροπή δεν θεμελίωσε τις δύο αιτιάσεις που προέβαλε κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας, ούτε καθόσον αντλούνταν από παράβαση του άρθρου 4, παράγραφος 2, της οδηγίας ούτε καθόσον αφορούσαν παραβίαση της γενικής αρχής της ίσης μεταχειρίσεως. Εν πάση περιπτώσει, έστω και αν υποτεθεί ότι το Δικαστήριο είχε διαπιστώσει παράβαση του άρθρου 4, παράγραφος 2, της οδηγίας, δεν θα έπρεπε να γίνει αναφορά στη γενική αρχή της ισότητας, της οποίας η διάταξη αυτή συνιστά ειδική εκδήλωση (βλ., υπό την έννοια αυτή, απόφαση της 31ης Ιανουαρίου 1991, C-244/89, Επιτροπή κατά Γαλλίας, Συλλογή 1991, σ. I-163, σκέψη 34).

Υπηρεσία καθαριότητας- οδοκαθαρισμού....Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 2 και 3 που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης δεν συνιστά συμπληρωματική της αρχικής .....2016 Σύμβασης, καθόσον δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, η δε αναθέτουσα αρχή δεν επικαλείται τη συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αναγκαία τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα, ανατίθενται οι ίδιες υπηρεσίες που είχαν ανατεθεί με την αρχική σύμβαση και απλώς παρατείνεται χρονικά η παροχή αυτών. Ενόψει δε της φύσης της σύμβασης (υπηρεσίες καθαριότητας οδοκαθαρισμού), το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης έχει εξαντληθεί χωρίς να καταλείπεται περιθώριο για συμπλήρωσή της με πρόσθετες υπηρεσίες (πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ 12/2019, Ζ΄ Κλ. 114/2016, 67/2018, 393/2018). Επομένως, το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης φέρει τον χαρακτήρα νέας και αυτοτελούς απευθείας ανάθεσης υπηρεσιών, ανεξάρτητης της προηγούμενης συμβατικής σχέσης των μερών. Δεδομένου όμως ότι το συνολικό οικονομικό αντικείμενο της ανάθεσης αυτής ανέρχεται στο ποσό των 175.866,19 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., (218.074,08 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) και κατά συνέπεια, υπολείπεται του ποσού των 200.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., το εν λόγω σχέδιο σύμβασης εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Κατά συνέπεια, απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο το ως άνω σχέδιο σύμβασης.

Προμήθειες τροφίμων:ζητείται η αναθεώρηση της 2030/2014 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία έγινε δεκτή εν μέρει η αίτηση του και νυν αιτούντος για ανάκληση της 46/2014 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή εν μέρει η αίτηση του Δήμου .......-......, να γίνει δεκτή η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της εταιρείας «……», να γίνει δεκτή εν μέρει η ασκηθείσα παρέμβαση της εταιρείας «……», να αναθεωρηθεί εν μέρει η προσβαλλόμενη με την αίτηση 2030/2014 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί: α) η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δημοτικού Βρεφοκομείου Αθηνών και της εταιρείας «…...» κατά το μέρος που αφορά στα είδη με α/α 15, 17, 18, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 43, 44, 60, 61, 98, 99 και 100, καθώς και στα είδη με α/α 47, 53 και 54, και β) η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ του Δημοτικού Βρεφοκομείου και της εταιρείας «……», κατά το μέρος που αφορά στα είδη με α/α 19 και 20. Αντιθέτως, πρέπει να απορριφθεί η αίτηση αναθεώρησης κατά το μέρος που αφορά στο είδος με α/α 18 και να μην επιτραπεί η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ του Δημοτικού Βρεφοκομείου Αθηνών και της εταιρείας «……» ως προς το είδος αυτό.(..)Δέχεται εν μέρει την κρινόμενη αίτηση αναθεώρησης του Δήμου .......-.......Δέχεται την παρέμβαση της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης με την επωνυμία «……».Δέχεται εν μέρει την παρέμβαση της μονοπρόσωπης εταιρείας περιορισμένης ευθύνης με την επωνυμία «……».Αναθεωρεί εν μέρει την 2030/2014 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά τα οριζόμενα στο σκεπτικό της παρούσας.Αποφαίνεται ότι i) δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δημοτικού Βρεφοκομείου του Δήμου .......-...... και: α) της εταιρείας με την επωνυμία «…….» κατά το μέρος που αφορά στα είδη με α/α 15, 17, 18, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 43, 44, 60, 61, 98, 99 και 100, καθώς και στα είδη με α/α 47, 53 και 54 και β) της εταιρείας με την επωνυμία «…….» κατά το μέρος που αφορά στα είδη με α/α 19 και 20 και ii) κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δημοτικού Βρεφοκομείου του Δήμου .......-...... και της εταιρείας με την επωνυμία «….» κατά το μέρος που αφορά στο είδος με α/α 18.