Εξώδικος συμβιβασμός​: Προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών:(...)Με αυτά τα δεδομένα ο προκείμενος εξωδικαστικός συμβιβασμός μεταξύ του Δήμου ...... και της εκδούσας τα ως άνω τιμολόγια δεν είναι νόμιμος, διότι η αξίωση που αναγνωρίσθηκε με αυτόν δεν ερείδεται σε νομίμως συναφθείσες συμβάσεις, αφού δεν τηρήθηκε ο αναγκαίος προς τούτο συστατικός έγγραφος τύπος. Περαιτέρω δεν αποδεικνύεται η προσήκουσα προμήθεια των ανωτέρω ποσοτήτων πετρελαιοειδών και λιπαντικών, καθόσον δεν έχουν εκδοθεί τα σχετικά πρωτόκολλα παραλαβής από την αρμόδια επιτροπή του Δήμου ή του ν.π.δ.δ. κατά περίπτωση, που να βεβαιώνουν την παραλαβή αυτών, οι δε αναρμοδίως – από τον Δήμαρχο και τον Αντιδήμαρχο - εκδοθείσες βεβαιώσεις για παραλαβή των προμηθειών που αναγράφονται στα δύο εκ των τριών επίμαχων τιμολογίων, δεν δύνανται να υποκαταστήσουν τα νόμιμα ως άνω δικαιολογητικά.

Εξώδικος συμβιβασμος.(..) Από τις προεκτεθείσες διατάξεις συνάγεται ότι στην περίπτωση που το αντικείμενο της καταρτιζόμενης από δήμο σύμβασης υπερβαίνει το ποσό των 2.500 ευρώ, επιβάλλεται, για λόγους ασφάλειας δικαίου, ο έγγραφος τύπος, ο οποίος είναι συστατικός, με συνέπεια τυχόν παράλειψή του να καθιστά τη σχετική σύμβαση άκυρη (..) Περαιτέρω, όμως, ο συναφθείς μεταξύ του Δήμου ... και της ανώνυμης εταιρείας .... εξώδικος συμβιβασμός πάσχει, διότι η αξίωση που με αυτόν αναγνωρίστηκε δεν απορρέει από νομίμως συναφθείσα σύμβαση παροχής υπηρεσιών, αφού δεν τηρήθηκε ο αναγκαίος προς τούτο συστατικός έγγραφος τύπος, σε κάθε δε περίπτωση δεν αποδεικνύεται η ουσιαστική βασιμότητά της, αφού δεν προσκομίζεται κανένα από τα προβλεπόμενα στο π.δ. 28/1980 στοιχεία από τα οποία μπορεί να προκύψει χωρίς αμφιβολία η εκτέλεση των εργασιών, η ποσότητα αυτών και ο τρόπος προσδιορισμού της αξίας τους (μελέτη, προϋπολογισμός, παραλαβή των εργασιών από την αρμόδια Επιτροπή του Δήμου και σύνταξη του σχετικού πρωτοκόλλου παραλαβής), αλλά μόνο το εκδοθέν από την ως άνω εταιρεία τιμολόγιο και μια βεβαίωση του Δημάρχου περί της εκτέλεσης και παραλαβής των εργασιών. Εξάλλου, οι διατάξεις των άρθρων 904 Α.Κ. επ. δεν παρέχουν νόμιμο έρεισμα για τη διενέργεια δαπάνης, η δε ικανοποίηση της σχετικής αξίωσης μόνο με άσκηση αγωγής ενώπιον του καθ’ ύλην αρμοδίου δικαστηρίου δύναται να επιδιωχθεί (Ε.Σ. Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμ. 294/2014). Συνεπώς, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, αφού ερείδεται σε άκυρο εξώδικο συμβιβασμό, ο οποίος δεν υποχρεώνει τον Δήμο σε παροχή.

Αν είναι επιβεβλημένη για τη Διοίκηση η επιστροφή σε ανώνυμη εταιρεία της κατατεθείσας, στο πλαίσιο παρατάσεως συμβάσεως μισθώσεως λατομείου, εγγυητικής επιστολής για την τήρηση των όρων της συμβάσεως μισθώσεως, δεδομένου ότι η παράταση της μισθώσεως θεωρείται άκυρη σύμφωνα με γνωμοδότηση του ΝΣΚ που έχει γίνει αποδεκτή.(...)Θα πρέπει να επιστραφεί η εγγυητική επιστολή καλής εκτελέσεως της συμβάσεως, που είχε κατατεθεί από την ως άνω εταιρεία στο πλαίσιο της διαδικασίας παρατάσεως της μισθώσεως δημοσίου λατομείου αδρανών υλικών, η οποία δεν ολοκληρώθηκε λόγω της μη υπογραφής της σχετικής συμβολαιογραφικής πράξεως, που είχε ως συνέπεια τη λήξη της μισθώσεως σε χρόνο πριν από την έκδοση της εγγυητικής αυτής επιστολής (ομόφωνα).

Εκμίσθωση καταστήματος:..Επειδή, η, κατά τις διατάξεις που παρατίθενται στην προηγούμενη σκέψη, εκμίσθωση ακινήτου αποβλέπει σε ταμιευτικό για τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση σκοπό και γίνεται με κριτήρια, κατά βάση, ιδιωτικοοικονομικά. Εξάλλου, με τις ίδιες διατάξεις δεν θεσπίζεται, όσον αφορά τη σύναψη και την εκτέλεση της συμβάσεως μισθώσεως, εξαιρετικό νομικό καθεστώς που εξασφαλίζει στη συμβαλλόμενη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, ως εκμισθωτή, υπερέχουσα θέση μη προσιδιάζουσα σε σύμβαση ιδιωτικού δικαίου. Σκοπείται, συνεπώς, η κατάρτιση συμβάσεως μισθώσεως που δεν έχει το χαρακτήρα διοικητικής συμβάσεως και, ως εκ τούτου, μονομερείς πράξεις που, όπως οι επίδικες, εντάσσονται στη διαδικασία διαγωνισμού για τη σύναψη τέτοιας συμβάσεως, δεν αποτελούν εκτελεστές διοικητικές πράξεις και οι σχετικές διαφορές είναι ιδιωτικές υπαγόμενες στη δικαιοδοσία των Πολιτικών Δικαστηρίων ..Επειδή, συνεπώς, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη

Εξώδικος συμβιβασμός.Με δεδομένα τα ανωτέρω και ενόψει των εκτιθέμενων στην δεύτερη σκέψη της παρούσας, ο εξώδικος συμβιβασμός, μεταξύ του Δήμου …και της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, είναι άκυρος. Ειδικότερα, δοθέντος ότι η εκτέλεση των επίμαχων εργασιών ανατέθηκε απευθείας, καίτοι το ύψος του συμβατικού ανταλλάγματος υπερέβαινε το όριο της απευθείας ανάθεσης (το οποίο κατά τον κρίσιμο χρόνο ανερχόταν στο ποσό των 8.804 ευρώ), από μη εξουσιοδοτημένα όργανα του Δήμου και χωρίς να τηρηθεί ο αναγκαίος έγγραφος τύπος, η αιτία του εξώδικου συμβιβασμού δεν είναι έγκυρη διότι πηγάζει από μη νομίμως συναφθείσα -άκυρη σύμβαση παροχής υπηρεσιών. Συνεπώς μη νόμιμα ενταλματοποιήθηκε     η δαπάνη του επιμάχου Χ.Ε., αφού αυτή ερείδεται σε άκυρο συμβιβασμό, που δεν υποχρεώνει το Δήμο σε παροχή. Εξάλλου τα υποστηριζόμενα περί αδικαιολογήτου πλουτισμού του Δήμου σε βάρος της φερόμενης ως δικαιούχου δεν ασκούν έννομη επιρροή. Και τούτο διότι, πέραν των αμφιβολιών που προεκτέθηκαν ως προς την αποδεικτική ισχύ των προσκομισθέντων χειρόγραφων αποδείξεων, στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας ελέγχου, οι διατάξεις των άρθρων 904 ΑΚ επ. δεν παρέχουν νόμιμο έρεισμα για τη διενέργεια δαπάνης, η δε ικανοποίηση της σχετικής αξίωσης μόνο με άσκηση αγωγής ενώπιον του καθ’ ύλην αρμοδίου δικαστηριου δύναται να επιδιωχθεί (πρβ. ΚΠΕΔ στο Ι Τμ. 265/2013 και εκεί παρατεθείσα νομολογία).

Προυπολογισμός-πιστώσεις.Από τις διατάξεις αυτές συνάγεται ότι δεν είναι νόμιμη η έναρξη της διαδικασίας, πολλώ δε μάλλον η σύναψη συμβάσεως για τη διενέργεια προμήθειας από δήμο ή κοινότητα, χωρίς να υπάρχει ήδη εγγεγραμμένη στον προϋπολογισμό πίστωση. Περαιτέρω, ο πρόεδρος κοινότητας δύναται να συνάψει σύμβαση προμήθειας με απευθείας ανάθεση χωρίς προηγούμενη απόφαση του κοινοτικού συμβουλίου, μόνον εάν έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό ειδικευμένη πίστωση προορισμένη για προμήθεια, η οποία ρητά κατονομάζεται στον προϋπολογισμό. Αν δεν συντρέχουν οι όροι αυτοί, η σύμβαση δεν είναι νόμιμη και δε δεσμεύει την κοινότητα, αλλά καθιστά τον πρόεδρο υπεύθυνο έναντι του αναδόχου. Η δε παρανομία αυτής δεν δύναται να θεραπευθεί με την επιγενόμενη αναμόρφωση του προϋπολογισμού και την εκ των υστέρων έγκριση της δαπάνης από το κοινοτικό συμβούλιο.

Οι συμβάσεις μισθώσεως έργου, που ανατέθηκαν σε φυσικά πρόσωπα, δεν είναι νόμιμες, αφού προ της συνάψεως τους δεν τηρήθηκε η διαδικασία, που περιγράφεται στη διάταξη του άρθρου 6 του ν. 2527/1997, αλλ' ούτε και εκείνη που προβλέπουν οι διατάξεις για τη σύναψη σύμβασης παροχής υπηρεσιών( αρθρ. 11 παρ. 12 του ν. 1881/1990, ν. 2286/1995, π. δ 394/1996 και ν. 2362/1995).

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ.Ανάθεση-Διαδικασία διαγωνισμού-κατάτμηση:Νόμιμη η καταβολή ποσού από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για εξωσυμβατικές προμήθειες γραφική ύλης, καθόσον: α) η συνολική αξία των υλικών υπολειπόταν του ποσού μέχρι του οποίου ο φορέας μπορεί να προσφύγει στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης (20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), β) δεν διενεργήθηκε αιτιολογημένη συσχέτιση των επίμαχων προμηθειών με προηγούμενες προμήθειες ομοειδών αγαθών, ώστε να τίθεται ζήτημα κατάτμησης με σκοπό την αποφυγή διενέργειας τακτικού ή πρόχειρου, κατά περίπτωση, διαγωνισμού, διότι στην πράξη επιστροφής, γίνεται αορίστως επίκληση ενός πρόχειρου διαγωνισμού προμήθειας γραφικής ύλης και ειδών γραφείου, διενεργηθέντος στις 22.11.2013, χωρίς να διευκρινίζεται ποιού έτους τις ανάγκες προοριζόταν να καλύψει ο διαγωνισμός αυτός και χωρίς, πάντως, η προϋπολογισθείσα δαπάνη αυτού (10.000 ευρώ με Φ.Π.Α.), συναθροιζόμενη με την ήδη ελεγχόμενη δαπάνη, να υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α και γ) το γεγονός ότι εν προκειμένω δεν τηρήθηκε ο έγγραφος τύπος σύμβασης δεν συνιστά παραβίαση της διάταξης του άρθρου 41 του ν.δ. 496/1974 (ΦΕΚ Β' 1033/1974), αφού το ποσό εκάστης προμήθειας υπολείπεται του χρηματικού ορίου των 2.500 ευρώ που τίθεται με την παραπάνω διάταξη.

Σύμβαση μίσθωσης ακινήτου με εκμισθωτή το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και (φερόμενο ως) μισθωτή το Προξενείο Σεϋχελλών - Εγκυρότητα ή μη της μείωσης του συμφωνηθέντος μηνιαίου καταβαλλόμενου μισθώματος.(..)Η σύμβαση με αντικείμενο την μίσθωση ακινήτου [χώρου στον έκτο (6°) όροφο του κτιρίου επί της Λεωφόρου Κηφισίας αριθ. 178 στο Χαλάνδρι Αττικής], εκ μέρους του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ως εκμισθωτή έχει συναφθεί με την εταιρεία με την επωνυμία «ALPHA TRADING & SHIPPING AGENCIES» ως μισθώτρια και όχι με το Προξενείο Σεϋχελλών, το οποίο, παρά τη σιωπηρή συναίνεση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δεν υπεισήλθε νομοτύπως στη μισθωτική σχέση. Στην προκείμενη περίπτωση δεν έχει καταρτισθεί νόμιμα τροποποιητική σύμβαση μείωσης του μισθώματος και δεν έχει ως εκ τούτου επέλθει νομικά τέτοια μείωση, διότι δεν τηρήθηκε ο συστατικός νόμιμος τύπος της υπογραφής σχετικής τροποιητικής σύμβασης.

Εξώδικος συμβιβασμος.(..)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, παρά το γεγονός ότι τηρήθηκαν τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία του εξώδικου συμβιβασμού, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προέκυψε κατά τρόπο αναμφισβήτητο ότι συντρέχουν τα ουσιαστικά στοιχεία για τη σύναψη του εν λόγω εξώδικου συμβιβασμού. Ειδικότερα, δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., ήτοι έκδοση αιτιολογημένης απόφασης του αρμοδίου οργάνου για την ανάθεση των εργασιών (άρθρο 23 παρ. 2), ο έγγραφος τύπος της σύμβασης (άρθρα 24 και 25), από την οποία να προκύπτουν το προς ανάθεση αντικείμενο, η συνολική διάρκεια των παρασχεθεισών εργασιών και η συνολική αμοιβή του αναδόχου καθώς και η έκδοση βεβαιώσεων παραλαβής – καλής εκτέλεσης των εργασιών (άρθρο 28), υπογεγραμμένες αρμοδίως από τα μέλη της οικείας επιτροπής παραλαβής, προς απόδειξη ότι εκτελέστηκαν πράγματι και προσηκόντως οι εργασίες. Λαμβανομένου όμως υπόψιν αφενός μεν ότι οι παραπάνω δαπάνες βεβαιώνονται, ως προς τον αριθμό των πραγματοποιηθέντων ημερομισθίων, τόσο από τα έγγραφα ...του Προέδρου της Κοινότητας ... και .. των Αντιδημάρχων του Δήμου ..., όσο και από την 32/2010 απόφαση της Δ.Ε., αφετέρου δε ότι ο δικηγόρος του Δήμου, με την ως άνω θετική γνωμοδότησή του, προτείνει τη σύναψη του εξώδικου συμβιβασμού υποστηρίζοντας ότι είναι προς όφελος του Δήμου, το Τμήμα κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Δήμος συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των προαναφερθεισών διατάξεων υπέλαβε ότι τα εκτεθέντα στοιχεία καλύπτουν την έλλειψη των αναγκαίων δικαιολογητικών και ότι μπορούσε να προβεί στη σύναψη του εξώδικου συμβιβασμού.... Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, πλην όμως αυτό πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.