ΕΣ/ΤΜ.6/125/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Καθαρισμός χωρών και επιφανειών:..ζητείται η ανάκληση της 469/2018 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι πράγματι εμφιλοχώρησε πλημμέλεια στην ελεγχόμενη διαδικασία ανάθεσης, στο μέτρο που δεν δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η προκήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού. Εντούτοις, στην «προκαταρκτική προκήρυξη» που δημοσιεύτηκε περιλήφθησαν πληροφορίες που υπερκάλυπταν το ελάχιστο νόμιμο περιεχόμενο της «προκήρυξης», περιλαμβάνοντας ειδικότερα: περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης αναλυτικά, αξία της σύμβασης συνολικά και κατά τμήμα, όρους και προϋποθέσεις συμμετοχής, είδος της διαδικασίας και κριτήριο ανάθεσης, διενέργεια ηλεκτρονικού πλειστηριασμού και συστημικό αριθμό του διαγωνισμού, τους ιστότοπους ανάρτησης της προκήρυξης του διαγωνισμού, καθώς και – με περιγραφικό μεν πλην σαφή τρόπο, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου κρίσεων του Κλιμακίου – την προθεσμία παραλαβής των προσφορών (δεδομένου ότι αναφέρεται επανειλημμένως ότι «ο διαγωνισμός θα πραγματοποιηθεί … ύστερα από … προθεσμία 30 ημερών από την ημερομηνία ηλεκτρονικής αποστολής στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων»). Δεδομένων των ανωτέρω, και λαμβάνοντας υπόψη ότι α) η πλημμέλεια δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων αλλά σε προφανές σφάλμα της αναθέτουσας αρχής, β) η επίμαχη προκαταρκτική προκήρυξη, παρά τον τίτλο της, παρείχε επαρκή πληροφόρηση σε ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις για τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό, και τέλος γ) ότι στα ελεγχόμενα τμήματα του διαγωνισμού αναπτύχθηκε επαρκής, ενόψει και του αντικειμένου της σύμβασης, ανταγωνισμός, το Τμήμα κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση η πλημμέλεια αυτή δεν απέβη ουσιώδης. Εξάλλου, η σχετική με τη σύντμηση της προθεσμίας αναδειχθείσα πλημμέλεια συναρτάται προς τον τρόπο δημοσίευσης, μέσω προκαταρκτικής προκήρυξης και, κατά τούτο, κρίνεται ομοίως μη ουσιώδης. Αντιθέτως, όσον αφορά στη μη νομιμότητα του όρου των συμβάσεων ως προς τη δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να παρατείνει μονομερώς τις συμβάσεις αυτές (άρθρο 3), η αναδειχθείσα πλημμέλεια δεν αμφισβητείται με την κρινόμενη αίτηση ανάκλησης, και ως εκ τούτου, η προσβαλλόμενη Πράξη δεν πρέπει να ακυρωθεί κατά το μέρος αυτό.Κατόπιν των ανωτέρω, η αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη, κατά το μέρος που έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων σύμβασης, υπό τον όρο τροποποίησης του άρθρου 3 των συμβάσεων, ως προς τη δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να παρατείνει μονομερώς τις συμβάσεις αυτές.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/515/2021
Προμήθεια αντιδραστηρίων αιματολογικών τεστ...Aπό το σύνολο των διατυπώσεων δημοσιότητας που πραγματοποιήθηκαν, το Τμήμα κρίνει ότι πράγματι εμφιλοχώρησε πλημμέλεια στην ελεγχόμενη διαδικασία ανάθεσης, στο μέτρο που η δημοσιευθείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στον ημεδαπό τύπο περίληψη της διακήρυξης δεν περιείχε οιαδήποτε αναφορά στον προϋπολογισμό, στις ποσότητες των ζητουμένων ειδών, στην κατανομή των ειδών σε τμήματα, στις επιμέρους ποσότητες και την αξία τους, στην υποχρέωση παραχώρησης στο Νοσοκομείο συνοδού εξοπλισμού, στη δυνατότητα υποβολής προσφοράς για ένα ή περισσότερα τμήματα ή για επιμέρους είδη, στο δικαίωμα παράτασης της σύμβασης. Εντούτοις, στην περίληψη που δημοσιεύτηκε στην Ε.Ε.Ε.Ε. περιελήφθησαν πληροφορίες όπως η περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης, το είδος της διαδικασίας και το κριτήριο ανάθεσης, η διενέργεια ηλεκτρονικού διαγωνισμού με τον συστημικό αριθμό του διαγωνισμού, οι ιστότοποι ανάρτησης της προκήρυξης του διαγωνισμού, καθώς και η προθεσμία παραλαβής των προσφορών και η ημερομηνία αποσφράγισης αυτών. Δεδομένων των ανωτέρω, και λαμβάνοντας υπόψη ότι α) παρεσχέθη, μέσω των εν λόγω διαδικτυακών αναρτήσεων, σε κάθε ενδιαφερόμενο η δυνατότητα δωρεάν και άμεσης πρόσβασης στο αναλυτικό περιεχόμενο της διακήρυξης, άρα και σε όλους τους όρους αυτής (πρβλ. Ε.Σ. Τμ. Μειζ. Επταμ. Σύνθ. 7593/2015, βλ. VI Τμ. 125, 1251, 1766/2019) και β) η ως άνω πλημμελής τήρηση των κανόνων δημοσιότητας δεν επηρέασε εν τοις πράγμασι το αποτέλεσμα της ελεγχόμενης διαδικασίας, αφού στο διαγωνισμό συμμετείχαν, όπως προαναφέρθηκε, πέντε (5) οικονομικοί φορείς, το Τμήμα κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση διασφαλίστηκε το δέον επίπεδο διαφάνειας, που επιτρέπει την επαλήθευση της τήρησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων, χωρίς αποκλεισμό, περιορισμό ή στρέβλωση του υγιούς ανταγωνισμού. Συνεπώς η ως άνω πλημμέλεια κρίνεται επουσιώδης.(..)Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή στο σύνολό της, να ανακληθεί η 15/2020 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου της 1ης Υπηρεσίας Επιτρόπου Τομέα Υγείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, και να επιτραπεί η υπογραφή των οικείων πέντε (5) σχεδίων συμβάσεων.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/886/2024
Παροχή γευμάτων σίτισης νοσηλευομένων και προσωπικού (catering).(...)Ο περαιτέρω, όμως ισχυρισμός, ότι η προκαλούμενη, εκ της παράλειψης δημοσίευσης της προκήρυξης στην Ε.Ε.Ε.Ε. ακυρότητα είναι μερική και περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο στο δικαίωμα προαίρεσης ή σε μέρος αυτού δεν έχει έρεισμα στο νόμο ενώ και η επικαλούμενη 1641/2020 απόφαση της Ολομέλειας Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά άλλο ζήτημα. Πλην, όμως το Δικαστήριο κρίνει, εκτιμώντας τις περιστάσεις της συγκεκριμένης υπόθεσης, ότι, κατ’ εξαίρεση, η πλημμέλεια αυτή δεν παρίσταται στην προκειμένη περίπτωση ουσιώδης, λαμβανομένου υπόψη σωρευτικώς ότι: i) τηρήθηκαν όλες οι επιβαλλόμενες σε εθνικό επίπεδο διατυπώσεις δημοσιότητας χωρίς να υποβληθούν κατά της διακήρυξης προσφυγές ή άλλα ένδικα βοηθήματα εκ μέρους κάποιου υποψηφίου, ii) κατά τα γνωστά στο Δικαστήριο, σε ανάλογους διαγωνισμούς δεν εκδηλώνεται ενδιαφέρον συμμετοχής εκ μέρους αλλοδαπών εταιριών, ακόμη και σε περιπτώσεις προκηρύξεων με κατά πολύ μεγαλύτερη εκτιμώμενη αξία (βλ. ενδεικτικά την υπόθεση του Εβδόμου Τμ. 1815/2021, όπου η συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ήταν 224.335.075,50 ευρώ, τον διαγωνισμό για την «Παροχή υπηρεσιών σίτισης και καθαριότητας στα Κ.Υ.Τ. των νησιών του ανατολικού Αιγαίου και κάλυψη των λειτουργικών εξόδων τους», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 40.405.500,00 ευρώ, Πρ. Ζ΄ Κλιμακίου 771, 885/2019 ή την σύναψη από το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου συμφωνίας - πλαίσιο τετραετούς διάρκειας, με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών παρασκευής, μεταφοράς και διανομής γευμάτων σε δομές φιλοξενίας προσώπων που έχουν ζητήσει διεθνή προστασία, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 823.673.600 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), Ζ΄ Κλ. 367/2021 κ.α) iii) στην διακήρυξη του διαγωνισμού μνημονεύεται συγκεκριμένη ημερομηνία αποστολής της προκήρυξης στην Ε.Ε.Ε.Ε., γεγονός που στηρίζει την βασιμότητα των προβαλλομένων με την ένδικη προσφυγή ισχυρισμών, ότι από απειρία και σφάλμα των αρμοδίων υπηρεσιών του προσφεύγοντος δεν ολοκληρώθηκε τελικά η διαδικασία δημοσίευσης της προκήρυξης, γεγονός που διαπιστώθηκε εκ των υστέρων. Ως εκ τούτου, δικαιολογείται στην προκειμένη περίπτωση κατ’ εξαίρεση η υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης σύμβασης λόγω μη συνδρομής ουσιώδους νομικής πλημμέλειας τόσο για την ετήσια διάρκεια παροχής των ελεγχόμενων υπηρεσιών όσο και κατά το δικαίωμα παράτασης της σύμβασης για ένα (1) επιπλέον έτος.Για τους λόγους αυτούς.Διατάσσει την απόδοση στο προσφεύγον του κατατεθέντος από αυτό παραβόλου ως αχρεωστήτως καταβληθέντος.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 4/2024 Πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στη 2η Υπηρεσία Επιτρόπου αυτού στον τομέα Υγείας.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/133/2024
Προμήθεια κοχλιακών εμφυτευμάτων.(...) Αναφορικά με τη φύση της εν λόγω πλημμέλειας ως ουσιώδους ή μη, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι α) στη δημοσιευθείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκήρυξη και στις δημοσιευθείσες, στον εθνικό τύπο και στο διαδίκτυο, περιλήψεις, αναγράφεται η ηλεκτρονική διεύθυνση, στην οποία αναρτήθηκε το πλήρες κείμενο της διακήρυξης (www.promitheus.gov.gr.) και η ηλεκτρονική διεύθυνση της αναθέτουσας αρχής (www.ahepahosp.gr), και, ως εκ τούτου, παρεσχέθη σε κάθε ενδιαφερόμενο οικονομικό φορέα -και όχι μόνο σε όσους είχαν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον- η δυνατότητα δωρεάν και άμεσης πρόσβασης στο αναλυτικό περιεχόμενό της και, επομένως, σε όλους τους όρους αυτής (βλ. ΕλΣυν VI Τμ. 1766/2019, σκ. VI), β) ενώ, με βάση το άρθρο 2.1.3 της διακήρυξης, υφίστατο δυνατότητα παροχής διευκρινίσεων στους ενδιαφερομένους για την άρση τυχόν ασαφειών της διακήρυξης, δεν προκύπτει ότι υποβλήθηκε οποιοδήποτε σχετικό αίτημα και γ) κανένας οικονομικός φορέας δεν άσκησε προδικαστική προσφυγή, αιτιώμενος ότι εμποδίστηκε η συμμετοχή του στον ένδικο διαγωνισμό (βλ. ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 1444/2023, σκ. 15), η ως άνω διαπιστωθείσα από την Επίτροπο πλημμέλεια δεν είναι ουσιώδης, καθόσον δεν αναδεικνύεται πλήγμα στην αντικειμενική ακεραιότητα της ένδικης διαγωνιστικής διαδικασίας, και δεν δύναται να αποτελέσει διακωλυτικό λόγο σύναψης των ελεγχόμενων σχεδίων συμβάσεων. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη προσφυγή να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να υπογραφούν τα υποβληθέντα προς έλεγχο δύο (2) σχέδια συμβάσεων, με την επισήμανση ότι, στα εν λόγω σχέδια, το εναρκτήριο χρονικό σημείο των συμβάσεων πρέπει να καθορισθεί, ούτως ώστε να συμπίπτει με τον χρόνο υπογραφής τους (βλ. ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 1080/2022, σκ. 12). Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 41/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/284/2019
Φύλαξη και επιτήρηση των κτιρίων, εγκαταστάσεων και χώρων :Τέλος, κατά παραβίαση των άρθρων 62 και 65 ν. 4412/2016, η αναθέτουσα αρχή παρέλειψε να προβεί στις προβλεπόμενες διατυπώσεις δημοσιότητας αναφορικά με την επελθούσα τροποποίηση ως προς την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών στον διαγωνισμό, ήτοι να αποστείλει το απαιτούμενο έντυπο για τη διόρθωση του συγκεκριμένου στοιχείου της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης, η πλημμέλεια δε αυτή δεν θεραπεύεται από το γεγονός ότι η αναθέτουσα προέβη σε σχετική γνωστοποίηση μέσω Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ., καθόσον, όπως προεκτέθηκε, οι προκηρύξεις και γνωστοποιήσεις που δημοσιεύονται σε εθνικό επίπεδο δεν επιτρέπεται να περιλαμβάνουν πληροφορίες άλλες από εκείνες που περιέχονται στις αντίστοιχες που αποστέλλονται στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ένωσης. Δοθέντος άλλωστε ότι, όπως ιστορήθηκε ανωτέρω, κατά την ημερομηνία ανάρτησης της σχετικής ανακοίνωσης (13.2.2019), ήτοι δύο ημέρες πριν από την αρχικώς ορισθείσα καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών (15.2.2019), διαπιστώθηκε ότι δεν είχε υποβληθεί καμία προσφορά στον διαγωνισμό, ενώ μετά την ως άνω πλημμελή δημοσίευση της μετάθεσης αυτής υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά, η εν λόγω πλημμέλεια δεν δύναται να θεωρηθεί ως μη ουσιώδης, όπως θα μπορούσε να κριθεί εφόσον, παρ’ όλ’ αυτά, είχε αναπτυχθεί επαρκής ανταγωνισμός.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/400/2019
Λειτουργία συστήματος ανακύκλωσης...Με αυτά τα δεδομένα, η ελεγχόμενη διαδικασία διεξήχθη μη νομίμως, δοθέντος ότι:..Δεν τηρήθηκε ο προβλεπόμενος από τον ν. 4412/2016 κανόνας δημοσιότητας, με την αποστολή στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. περίληψης των ουσιωδών στοιχείων της οικείας διακήρυξης του διαγωνισμού προς τον σκοπό της υλοποίησης των αρχών του ανταγωνισμού, της πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και της διαφάνειας. Άλλωστε, παρότι στο άρθρο 1.6 της οικείας …. διακήρυξης αναφέρεται ότι αυτή εστάλη για δημοσίευση στις 24.12.2018 στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε., από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η αναφορά αυτή παραπέμπει στη δημοσιευθείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. δεύτερη «διορθωτική προκήρυξη», με την οποία διορθώθηκε το περιεχόμενο αποσταλείσας προς δημοσίευση στις 13.9.2017 στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. περίληψης διακήρυξης, στην οποία μάλιστα αναφέρεται ως αναθέτουσα αρχή όχι ο Σύνδεσμος Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων 1ης Γ.Ε.Ν. ..., αλλά ο Δήμος ..., η οποία όμως δεν αφορά στον ελεγχόμενο διαγωνισμό. Τούτο διότι η εν λόγω αποστολή προς δημοσίευση αφορά στην από 15.9.2017 διακήρυξη, η οποία φέρει μεν τον ίδιο τίτλο με τον ελεγχόμενο διαγωνισμό, δεν συνδέεται όμως με αυτόν, δοθέντος ότι η εν λόγω αποστολή στοιχείων συντελέστηκε το έτος 2017, ήτοι κατά χρόνο που δεν είχε ληφθεί η …. απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου για την διενέργεια του ελεγχόμενου διαγωνισμού ούτε και είχε εκδοθεί η οικεία …. διακήρυξη. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και εάν ήθελε θεωρηθεί ότι οι ως άνω δημοσιεύσεις στην Επίσημη Εφημερίδα των Ε.Ε (ήτοι η αρχική δημοσίευση της από 15.9.2017 διακήρυξης που απεστάλη προς δημοσίευση στις 13.9.2017 και οι επακολουθείσασες διορθώσεις της, που απεστάλησαν προς δημοσίευση στις 24.11.2017 και 24.12.2018, ήτοι κατόπιν της 30ης.10.2017, που αναφερόταν ως καταληκτική ημερομηνία παραλαβής προσφορών του διαγωνισμού στον οποίο αφορούσε η από 15.9.2017 διακήρυξη) αφορούν στην επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία, η διαδικασία δημοσιότητας τηρήθηκε πλημμελώς δημιουργώντας σύγχυση στους ενδιαφερόμενους να συμμετάσχουν φορείς, εμποδίζοντάς τους να πληροφορηθούν με σαφήνεια τα στοιχεία της προς ανάθεση σύμβασης, ώστε να επιτευχθεί η ευρύτερη δυνατή συμμετοχή και να διασφαλιστεί η ανάπτυξη ανταγωνισμού προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Η δε πλημμέλεια καθίσταται ουσιώδης λαμβάνοντας υπόψη την περιορισμένη συμμετοχή υποψηφίων (μόλις ένας διαγωνιζόμενος) στην υπό κρίση διαγωνιστική διαδικασία.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1248/2019
ΑΕΠΠ/835/2022
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση για την επιλογή αναδόχου κατασκευής έργου(....)Όσον αφορά δε τον ισχυρισμό ότι η αιτιολόγηση της διαδικασίας διαπραγμάτευσης για το υπό ανάθεση έργο είναι ταυτόσημη με εκείνη του έργου «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΤΑΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ΟΔΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ … ΠΟΥ ΕΠΛΗΓΗ ΑΠΟ ΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ 6ης – 7ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2020», επισημαίνεται ότι η εν λόγω διαπίστωση όχι μόνον δεν συνιστά πλημμέλεια της προσβαλλόμενης πρόσκλησης αλλά εν προκειμένω αποτελεί λογική αναγκαιότητα δοθέντος ότι η εκτέλεση των επίμαχων έργων ανέκυψε λόγω των ίδιων πραγματικών συνθηκών, ήτοι των έντονων καιρικών φαινομένων που έλαβαν χώρα στις 6-7 Νοεμβρίου 2020 στο Δήμο …, τα δε δυο έργα παρουσιάζουν τεχνική συνάφεια και ενότητα και άρα οι διαγωνιστικές διαδικασίες για την ανάθεσή τους πρέπει να είναι ταυτόσημες. Συνεπώς, εν προκειμένω, η αναθέτουσα αρχή εξέδωσε την προσβαλλόμενη πρόσκληση αφενός μεν ορθώς και νομίμως καθώς συντρέχουν όλες οι προυποθέσεις του άρθρου 32 παρ. 2 γ΄, αφετέρου με πλήρη και επαρκή αιτιολογία, δοθέντος ότι η αιτιολογία της προσβαλλόμενης δύναται να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου.Απορρίπτει την προσφυγή
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/36/2021
Εκπόνηση αρχιτεκτονικής μελέτης..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι υφίστανται οι ακόλουθες πλημμέλειες:Η Περιφέρεια ... δεν απέστειλε για δημοσίευση στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης την προκήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού μελετών, κατά παράβαση των άρθρων 112 παρ. 1 και 3 και 65 παρ. 2 και 3 του ν. 4412/2016, παρότι η εκτιμώμενη αξία του διαγωνισμού υπερέβαινε το ισχύον κατά τον κρίσιμο χρόνο κατώτατο όριο των 209.000 ευρώ. Ως εκ τούτου, ο διαγωνισμός μελετών δεν διοργανώθηκε σε συμφωνία με τους κανόνες του Μέρους Α΄ του Βιβλίου Ι του ν. 4412/2016 και δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την ανάθεση της εκπόνησης της οριστικής αρχιτεκτονικής μελέτης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, σύμφωνα με τα άρθρα 32 παρ. 5 και 112 παρ. 1 του ν. 4412/2016, καθώς και το άρθρο 9 της προκήρυξης. Εξάλλου, η πλήρης έλλειψη δημοσιότητας της προκήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού μέσω της Υπηρεσίας Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου γίνεται και δημοσίευση περίληψης σε όλες τις γλώσσες των κρατών μελών της Ένωσης, συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια, καθώς πλήττει τις θεμελιώδεις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης και αποτρέπει την ανάπτυξη ανταγωνισμού από όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης. Αυτό, άλλωστε, καταδεικνύεται, στην προκείμενη περίπτωση, από το γεγονός ότι σε όλους τους κατατεθέντες φακέλους συμμετείχαν μελετητές με καταγωγή από την Ελλάδα ή την Κύπρο, οι οποίοι είχαν γνώση της γλώσσας στην οποία είχε συνταχθεί και δημοσιευθεί, σε εθνικό επίπεδο, η προκήρυξη. Αντίθετη δε ερμηνεία, κατά την οποία η έλλειψη δημοσιότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα θεωρούνταν μη ουσιώδης πλημμέλεια στην προκείμενη περίπτωση, λόγω του αριθμού των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό (38 φάκελοι), χωρίς συνεκτίμηση της προέλευσης των συμμετεχόντων, δεν μπορεί να γίνει δεκτή, καθώς θα οδηγούσε σε έμμεση διάκριση λόγω ιθαγένειας των μελετητών από την Ελλάδα και την Κύπρο έναντι των μελετητών από τις λοιπές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πρβλ. Δ.Ε.Ε. C-225/98, Επιτροπή κατά Γαλλίας, σκ. 76 - 83). Κατά συνέπεια, η 2025/29.9.2020 απόφαση ανάθεσης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ... παρίσταται μη νόμιμη.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/607/2021
ΕΣ/ΕΛΑΣ.ΟΛΟΜ./1094/2023
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:ζητείται η αναθεώρηση της 531/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος (...) με αντικείμενο την προμήθεια «Συστημάτων επιτήρησης (καμερών) για τη λήψη και καταγραφή εικόνας και ήχου σε δημόσιους χώρους»(...)Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει, ως προς τον πρώτο λόγο προσφυγής, ότι δεν συντρέχουν οι σωρευτικά απαιτούμενες προϋποθέσεις για την ανάθεση της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, για τους εξής λόγους: Α. Δεν τεκμηριώνεται ο ισχυρισμός του προσφεύγοντος ότι η αύξηση της εγκληματικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα στην Αττική και την Αθήνα, σε ποσοστό πέραν του αναμενόμενου, συνιστά απρόβλεπτο γεγονός.(...)Ως προς τον δεύτερο λόγο προσφυγής, το Δικαστήριο κρίνει τα ακόλουθα: Όπως εκτέθηκε στη σκέψη 9, η τεκμηρίωση του εκτιμώμενου κόστους έστω ανά κατηγορία υλικών και υπηρεσιών, κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού μιας δημόσιας σύμβασης, απαιτείται όχι μόνον χάριν του ανταγωνισμού και της υποβολής εκ μέρους των διαγωνιζομένων ρεαλιστικών προσφορών, αλλά και χάριν της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία για τον εύλογο χαρακτήρα της δημοσιονομικής επιβάρυνσης και την ορθή διαχείριση του δημοσίου χρήματος. Κατά την εκτίμηση του Δικαστηρίου, σε περιπτώσεις όπως η προκείμενη, που η δημόσια σύμβαση δεν εκτέθηκε στον ανταγωνισμό, η ανάγκη διασφάλισης του εύλογου χαρακτήρα της δημοσιονομικής επιβάρυνσης αναδεικνύεται εντονότερη.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1398/2021
Παροχή Υπηρεσιών: Ζητείται η ανάκληση της 318/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου (Β΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την Πράξη αυτή έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Ο.Τ.Α. Α΄ βαθμού και της αναδειχθείσας αναδόχου εταιρείας «…», για την «ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ - ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΥ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ SMART CITIES, ΜΕ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.554.044,88 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.).(....)Περαιτέρω, όπως προεκτέθηκε, στο άρθρο 2.2.6 της 14016/22.12.2020 διακήρυξης του Δήμου …, όσον αφορά στην τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των συμμετεχόντων, προβλέπεται ότι οι οικονομικοί φορείς απαιτείται (αυτοτελώς ή ως μέλη Ένωσης / Κοινοπραξίας) κατά την τελευταία τριετία προ της ημερομηνίας δημοσίευσης του διαγωνισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να έχουν εκτελέσει τουλάχιστον τμήμα πολυετούς (τουλάχιστον δέκα ετών) σύμβασης ή συμβάσεων τύπου ΣΕΑ συνολικής συμβατικής αξίας τουλάχιστον 2.000.000 ευρώ. Ενόψει της κατά τα ανωτέρω διατύπωσης του άρθρου 2.2.6. της διακήρυξης, αρκεί η συμμετοχή και σε ένα μόνο τμήμα, ενώ δεν προβλέπεται ότι πρέπει να αφορά σε όλο το χρονικό διάστημα, στο οποίο αυτό αντιστοιχεί.Ανακαλεί την 318/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου (Β΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/460/2023
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΛΑΒΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΑΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΚΡΑΙΩΝ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ.(...)Από τη συστηματική ερμηνεία των προδιαληφθεισών διατάξεων προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: i) Oι αναθέτουσες Αρχές υποχρεούνται να συνάπτουν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών κατόπιν προσφυγής, κατά κανόνα, στις ανοικτές ή κλειστές διαδικασίες ανάθεσης, καθόσον με τη δημοσίευση της προκήρυξης γνωστοποιείται ευρέως η πρόθεσή τους να συνάψουν σύμβαση και, επέκεινα, διασφαλίζεται καλύτερα η τήρηση των θεμελιωδών αρχών της διαφάνειας και της ισότητας συμμετοχής των ενδιαφερομένων και μειώνονται οι πιθανότητες παρακώλυσης, περιορισμού ή νόθευσης του ανταγωνισμού. ii) Μόνο κατ’ εξαίρεση, στις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 32 του ως άνω νόμου 4412/2016 περιπτώσεις, δύνανται οι αναθέτουσες να προσφεύγουν στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, οι οποίες, ως εκ του εξαιρετικού τους χαρακτήρα πρέπει να ερμηνεύονται στενά. iii) Μία από τις περιπτώσεις αυτές είναι η θεσπιζόμενη στην περ. γ΄ της παρ. 2 του εν λόγω άρθρου, η οποία προβλέπει τη δυνατότητα προσφυγής στη διαπραγμάτευση προκειμένου να αντιμετωπιστεί κατεπείγουσα, ήτοι άκρως επείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα, τα οποία δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν δια της προσφυγής σε ανοικτή ή κλειστή διαγωνιστική διαδικασία, διότι ο χρόνος ολοκλήρωσης αυτής θα έθετε σε διακινδύνευση υπέρτερα αγαθά όπως η ζωή, η υγεία, η ιδιοκτησία, η ασφάλεια των υποδομών κ.λ.π.Λαμβάνοντας υπόψη το παρατεθέν ιστορικό της υπόθεσης, τα συμπληρωματικώς υποβληθέντα με την προσφυγή στοιχεία και τις προαναφερθείσες και ερμηνευθείσες διατάξεις, το Δικαστήριο κρίνει ότι η αναθέτουσα Π.Ι.Ν. προσέφυγε εν προκειμένω σε διαπραγμάτευση χωρίς να πληρούται η τιθέμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ προϋπόθεση του κατεπείγοντος που τη διέπει. Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την με ΑΒΔ 85/12.1.2023 προσφυγή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 992/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.