Φύλαξη και επιτήρηση των κτιρίων, εγκαταστάσεων και χώρων :Τέλος, κατά παραβίαση των άρθρων 62 και 65 ν. 4412/2016, η αναθέτουσα αρχή παρέλειψε να προβεί στις προβλεπόμενες διατυπώσεις δημοσιότητας αναφορικά με την επελθούσα τροποποίηση ως προς την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών στον διαγωνισμό, ήτοι να αποστείλει το απαιτούμενο έντυπο για τη διόρθωση του συγκεκριμένου στοιχείου της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης, η πλημμέλεια δε αυτή δεν θεραπεύεται από το γεγονός ότι η αναθέτουσα προέβη σε σχετική γνωστοποίηση μέσω Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ., καθόσον, όπως προεκτέθηκε, οι προκηρύξεις και γνωστοποιήσεις που δημοσιεύονται σε εθνικό επίπεδο δεν επιτρέπεται να περιλαμβάνουν πληροφορίες άλλες από εκείνες που περιέχονται στις αντίστοιχες που αποστέλλονται στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ένωσης. Δοθέντος άλλωστε ότι, όπως ιστορήθηκε ανωτέρω, κατά την ημερομηνία ανάρτησης της σχετικής ανακοίνωσης (13.2.2019), ήτοι δύο ημέρες πριν από την αρχικώς ορισθείσα καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών (15.2.2019), διαπιστώθηκε ότι δεν είχε υποβληθεί καμία προσφορά στον διαγωνισμό, ενώ μετά την ως άνω πλημμελή δημοσίευση της μετάθεσης αυτής υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά, η εν λόγω πλημμέλεια δεν δύναται να θεωρηθεί ως μη ουσιώδης, όπως θα μπορούσε να κριθεί εφόσον, παρ’ όλ’ αυτά, είχε αναπτυχθεί επαρκής ανταγωνισμός.

Καθαρισμός χωρών και επιφανειών:..ζητείται η ανάκληση της 469/2018 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι πράγματι εμφιλοχώρησε πλημμέλεια στην ελεγχόμενη διαδικασία ανάθεσης, στο μέτρο που δεν δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η προκήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού. Εντούτοις, στην «προκαταρκτική προκήρυξη» που δημοσιεύτηκε περιλήφθησαν πληροφορίες που υπερκάλυπταν το ελάχιστο νόμιμο περιεχόμενο της «προκήρυξης», περιλαμβάνοντας ειδικότερα: περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης αναλυτικά, αξία της σύμβασης συνολικά και κατά τμήμα, όρους και προϋποθέσεις συμμετοχής, είδος της διαδικασίας και κριτήριο ανάθεσης, διενέργεια ηλεκτρονικού πλειστηριασμού και συστημικό αριθμό του διαγωνισμού, τους ιστότοπους ανάρτησης της προκήρυξης του διαγωνισμού, καθώς και – με περιγραφικό μεν πλην σαφή τρόπο, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου κρίσεων του Κλιμακίου – την προθεσμία παραλαβής των προσφορών (δεδομένου ότι αναφέρεται επανειλημμένως ότι «ο διαγωνισμός θα πραγματοποιηθεί … ύστερα από … προθεσμία 30 ημερών από την ημερομηνία ηλεκτρονικής αποστολής στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων»). Δεδομένων των ανωτέρω, και λαμβάνοντας υπόψη ότι α) η πλημμέλεια δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων αλλά σε προφανές σφάλμα της αναθέτουσας αρχής, β) η επίμαχη προκαταρκτική προκήρυξη, παρά τον τίτλο της, παρείχε επαρκή πληροφόρηση σε ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις για τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό, και τέλος γ) ότι στα ελεγχόμενα τμήματα του διαγωνισμού αναπτύχθηκε επαρκής, ενόψει και του αντικειμένου της σύμβασης, ανταγωνισμός, το Τμήμα κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση η πλημμέλεια αυτή δεν απέβη ουσιώδης. Εξάλλου, η σχετική με τη σύντμηση της προθεσμίας αναδειχθείσα πλημμέλεια συναρτάται προς τον τρόπο δημοσίευσης, μέσω προκαταρκτικής προκήρυξης και, κατά τούτο, κρίνεται ομοίως μη ουσιώδης. Αντιθέτως, όσον αφορά στη μη νομιμότητα του όρου των συμβάσεων ως προς τη δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να παρατείνει μονομερώς τις συμβάσεις αυτές (άρθρο 3), η αναδειχθείσα πλημμέλεια δεν αμφισβητείται με την κρινόμενη αίτηση ανάκλησης, και ως εκ τούτου, η προσβαλλόμενη Πράξη δεν πρέπει να ακυρωθεί κατά το μέρος αυτό.Κατόπιν των ανωτέρω, η αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη, κατά το μέρος που έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων σύμβασης, υπό τον όρο τροποποίησης του άρθρου 3 των συμβάσεων, ως προς τη δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να παρατείνει μονομερώς τις συμβάσεις αυτές.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι ναι μεν μη νομίμως η δημοσίευση της περίληψης της διακήρυξης στην ημεδαπή εχώρησε πριν από την αποστολή της στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πλην όμως, όπως βασίμως προβάλλεται από τον αιτούντα Δήμο, η εν λόγω πλημμέλεια δεν επηρέασε ουσιωδώς το αποτέλεσμα του ως άνω διενεργηθέντος διαγωνισμού, δεδομένου ότι α) τηρήθηκε η σχετική ελάχιστη προθεσμία των 52 ημερών από την ημερομηνία αποστολής της περίληψης στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ε.Ε. (1.8.2011) μέχρι τη διενέργεια του διαγωνισμού (23.9.2011) και συνεπώς οι τυχόν ενδιαφερόμενοι έλαβαν εγκαίρως σχετικώς γνώση και β) μεταξύ των δημοσιεύσεων στον εθνικό τύπο και της αποστολής της περίληψης της διακήρυξης στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ε.Ε. μεσολάβησε μικρό χρονικό διάστημα.(...)Κατ’ ακολουθίαν αυτού, η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως κατόπιν διαπραγματεύσεων, συνεπεία του ότι στην ανοικτή διαδικασία δεν υπεβλήθη καμία προσφορά, πάσχει ομοίως, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η νομιμότητά της συναρτάται με το κύρος και τη νομιμότητα του προηγηθέντος και ματαιωθέντος διαγωνισμού. Η γνώμη αυτή όμως δεν εκράτησε.

Σύμβουλος Τεχνικής και Επιχειρησιακής Υποστήριξης.(...)Με τα ανωτέρω πραγματικά δεδομένα, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στις σκέψεις 11 και 12, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι ναι μεν η ισοκατανομή των ανθρωπομηνών απασχόλησης δεν προέκυπτε από την διατύπωση του οικείου όρου του Παραρτήματος Ι της διακήρυξης, κατόπιν όμως σχετικών ερωτήσεων των ενδιαφερομένων να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό φορέων η αναθέτουσα Αρχή διευκρίνισε ότι ο χρόνος αυτός κατανέμεται ισομερώς μεταξύ των συμβούλων που θα απασχοληθούν και για το Τμήμα 1, προς διασφάλιση της ισότητας μεταχείρισης των διαγωνιζομένων στα ομοίου χαρακτήρα Τμήματα του ίδιου διαγωνισμού. Με την παρασχεθείσα διευκρίνιση δεν τροποποιήθηκε ουσιωδώς η διακήρυξη, όπως τούτο ασφαλώς συνάγεται τόσο από το περιεχόμενο της διευκρίνησης όσο και από τη μη προσβολή αυτής από τους ενδιαφερόμενους φορείς, συνεπώς, όπως βασίμως προβάλλεται με την προσφυγή, δεν απαιτούταν διορθωτική δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά αρκούσε η δημοσίευση αυτής σύμφωνα με το προμνησθέν άρθρο 66 του ν. 4412/2016, μέσω του ΚΗΜΔΗΣ. Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 611/2023 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επιδιώκεται η ανάκληση της 29/2019 Πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της  Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο  νομό…...Με τα δεδομένα αυτά  η μη αναφορά στο δικαίωμα προαίρεσης (βασικού στοιχείου για το καθορισμό της προϋπολογιζόμενης δαπάνης-άρθρο 6 του ν.4412/2016) κατά την ανάρτηση της προκήρυξης στο ΚΗΜΔΗΣ, (τρίτο στάδιο δημοσίευσης κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 38 του ν.4412/2016) καθιστά τον όρο αυτό μη νόμιμο. Εξάλλου, μολονότι ρητώς προβλέπεται ότι σε περίπτωση αναντιστοιχίας των στοιχείων που αναρτώνται στο ΚΗΜΔΗΣ και εκείνων που περιέχονται στο κείμενο της διακήρυξης κατισχύουν τα τελευταία, στην προκειμένη περίπτωση δεν προκύπτει ότι η αιτούσα ανταποκρίθηκε στην εκ του νόμου υποχρέωση για αμελλητί διόρθωση των εσφαλμένων μεταδιδόμενων στοιχείων. Τέλος, δεν αρκεί η τυχόν ορθή καταχώριση του στοιχείου της προϋπολογιζόμενης συμβατικής δαπάνης κατά το στάδιο του πρωτογενούς αιτήματος, δηλαδή της απόφασης ανάληψης – δέσμευσης της οικείας πίστωσης, καθόσον, όπως συνάγεται από τις προεκτεθείσες διατάξεις του άρθρου 38 του ν. 4412/2016, η καταχώριση των επιμέρους στοιχείων της παρ. 4 απαιτείται για κάθε ένα από τα αναφερόμενα στην παρ. 3 στάδια).  Μετά την απάλειψη του δικαιώματος προαίρεσης,  καθόσον ο όρος αυτός δεν είναι νόμιμος αφού δεν έχει περιβληθεί των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας, ο προϋπολογισμός του ελεγχόμενου έργου ανερχόμενος στο ποσό των 198.190,00 ευρώ είναι κάτω του ορίου για την υποχρεωτική δημοσίευση της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνακόλουθα το Τμήμα κρίνει ότι η αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή,  να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 29/2019 πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της  Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο  νομό ...... και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης με τον αναδειχθέντα ανάδοχο …Ε., υπό τον όρο απάλειψης του κρίσιμου όρου περί δικαιώματος προαίρεσης, που κατά τα ανωτέρω κρίθηκε ως μη νόμιμος, από το άρθρο 4 παρ. 2 του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.Ανακαλεί την 29/2019 πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της  Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο  νομό 

«Προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα – Δημοσιοποίηση πληροφοριών για τους δικαιούχους γεωργικών ενισχύσεων – Κύρος των διατάξεων του δικαίου της Ένωσης σχετικά με τη δημοσίευση αυτή και τον καθορισμό των κανόνων εφαρμογής της – Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Άρθρα 7 και 8 – Οδηγία 95/46/ΕΚ – Ερμηνεία των άρθρων 18 και 20»

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της συμφωνίας – πλαίσιο υπ’ αριθμ. 24/18 από 27.7.2018 με αντικείμενο την ανάθεση από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας / Πολεμικό Ναυτικό / ΚΕΦΝ των υπηρεσιών γενικής επισκευής ενός (1) αεροκινητήρα ΡΤ6Τ-6 Ε/Π ΑΒ-212(....)Συνακόλουθα, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ελεγχόμενης διαδικασίας τροποποίησης. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης με την υπογραφή του οικείου σχεδίου, πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν.4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου τροποποίησης...με την επισήμανση που αναφέρεται στο σκεπτικό (σκ. 6) της παρούσας. 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «…» για την μελέτη με τίτλο «Μελέτη Κτηματογράφησης για την ολοκλήρωση δημιουργίας Εθνικού Κτηματολογίου στην Περιφερειακή Ενότητα … της Περιφέρειας Θεσσαλίας και Παροχή Υποστηρικτικών Υπηρεσιών»(....)Περαιτέρω, η αύξηση της συμβατικής δαπάνης που προκύπτει από την 1η συμπληρωματική σύμβαση δεν υπερβαίνει το 50% της δαπάνης της αρχικής σύμβασης. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης, με την υπογραφή του οικείου σχεδίου, πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με τα άρθρα 132 παρ. 1 περ. β΄ και  65 του ν. 4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.Δεν κωλύεται η σύναψη του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «…» για την μελέτη με τίτλο «Μελέτη Κτηματογράφησης για την ολοκλήρωση δημιουργίας Εθνικού Κτηματολογίου στην Περιφερειακή Ενότητα … της Περιφέρειας Θεσσαλίας και Παροχή Υποστηρικτικών Υπηρεσιών»

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/165/2016.

Προμήθεια Καυσίμων :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν στη νομική σκέψη ΙΙΙ, η διαγωνιστική διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας πετρελαίου θέρμανσης για τις ανάγκες του Κέντρου Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης του Δήμου ..... δεν είναι νόμιμη, δοθέντος ότι, κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας του διαγωνισμού, η δημοσιευθείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης περίληψη της διακήρυξης του διαγωνισμού  είναι ελλιπής και ως εκ τούτου μη νόμιμη. Τούτο δε διότι,  κατά παράβαση των άρθρων 63 και 65 παρ. 1, καθώς και του  του Μέρους Γ του  Προσαρτήματος Α΄ του Παραρτήματος V του ν. 4412/2016, δεν συμπεριλήφθηκε σ’ αυτήν  οιαδήποτε αναφορά  στις ποσότητες των ζητουμένων ειδών και τη συνολική αξία της σύμβασης, στην κατανομή των ειδών σε τμήματα, στις επιμέρους ποσότητες και την αξία τους, στη δυνατότητα υποβολής προσφοράς για ένα ή περισσότερα τμήματα, στις απαιτούμενες εγγυήσεις συμμετοχής στο διαγωνισμό και καλής εκτέλεσης της σύμβασης, στη διάρκειά της και στα κριτήρια  σχετικά με την προσωπική κατάσταση των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό οικονομικών φορέων. Ομοίως, μη νόμιμη καθίσταται η διαδικασία του διαγωνισμού εκ της, κατά παράβαση του άρθρου 66 παρ. 4 του ν. 4412/2016, δημοσίευσης, όπως αναλυτικά προεκτέθηκε στη σκέψη ΙV ii),  στον ημεδαπό τύπο περίληψης εμπεριέχουσας όλο σχεδόν το πλήθος  των ανωτέρω, ελλειπουσών από τη δημοσίευση  σε ενωσιακό επίπεδο, πληροφοριών. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω τα ερειδόμενα στην ως άνω μη νόμιμη διαδικασία ανάθεσης της προμήθειας πετρελαίου θέρμανσης  σχέδια συμβάσεων είναι μη νόμιμα και για τον λόγο αυτό κωλύεται η υπογραφή τους.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης που αφορά στην παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του … Πανεπιστημίου …(….)Εξάλλου, με την ελεγχόμενη τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, ενώ, περαιτέρω, η δαπάνη της ως άνω τροποποίησης, ποσού 487.466,193 χωρίς Φ.Π.Α., δεν υπερβαίνει το 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης (4.519.107,509, χωρίς Φ.Π.Α.).(....)Τέλος, επισημαίνεται ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης με την υπογραφή του οικείου σχεδίου πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος...σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης 405/2018 για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του Πανεπιστημίου,  ποσού 487.466,193 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (604.458,08 με Φ.Π.Α.), με τους όρους και την επισήμανση που αναφέρονται στο σκεπτικό της παρούσας.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/383/2018.