Τροποποίηση σύμβασης του έργου «ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ, ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΑΘΛΗΣΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ … ΠΕ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΚΡΗΤΗΣ»(...)Ο έλεγχος των προϋποθέσεων για τη νόμιμη σύναψη της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης πρέπει να διενεργηθεί βάσει του άρθρου 156 του ν. 4412/2016, όπως όμως το τελευταίο ισχύει μετά από την από 1.9.2021 αντικατάσταση της παρ. 1 αυτού με το άρθρο 75 του ν. 4782/2021 (...) Εξάλλου, στο 6937/5.12.2023 έγγραφο της αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της προσφεύγουσας Α.Α. βεβαιώνεται ότι «το πρόβλημα προέκυψε μετά την δημοπράτηση του έργου και κατά την εκτέλεση των κατασκευαστικών εργασιών (…)» και ότι «δεδομένων των χαρακτηριστικών του έργου, για το οποίο δεν απαιτούνται βαθιές εκσκαφές και θεμελιώσεις, παρά μόνο η κατασκευή τοιχίου αντιστήριξης με επιφανειακή θεμελίωση, δεν απαιτούνταν η εκπόνηση εξειδικευμένων γεωλογικών μελετών, καθώς δεν αναμενόταν η εκδήλωση έντονων γεωλογικών φαινομένων/προβλημάτων, ούτε υπήρχε ένδειξη ανάλογων προβλημάτων ώστε να ληφθεί τέτοια ειδική πρόνοια προ της προκήρυξης του αρχικού έργου». Επίσης, ούτε στην από Ιούλιο 2022 έρευνα του γεωλόγου – γεωφυσικού μηχανικού … γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένες προγενέστερες έρευνες, από τις οποίες ο κίνδυνος κατολισθητικών φαινομένων στην επίμαχη περιοχή θα μπορούσε να είχε προβλεφθεί, κατά τη σύνταξη της αρχικής μελέτης. Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης. 

Κατασκευή και επέκταση αντιπλημμυρικών οχετών- συμπληρωματική σύμβαση..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: Ως προς τις εργασίες κατασκευής του νέου τεχνικού μήκους 10μ. ίδιας διατομής με πτερυγότοιχους εκατέρωθεν μήκους 5μ. στη νότια πλευρά στην απόληξη του κατασκευασμένου αντιπλημμυρικού αγωγού, το οποίο θα αντικαταστήσει το ήδη υφιστάμενο τεχνικό, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 132 παρ. 1 και 156 παρ. 1 του ν.4412/2016 για τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Και τούτο, διότι η ένταξη των εργασιών αυτών στο αντικείμενο του αρχικού έργου συνιστά ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων μεταβολή και επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του έργου, καθόσον αυτό, όπως οριοθετήθηκε με τη Διακήρυξη και την οικεία Τεχνική Έκθεση - Περιγραφή και αποτέλεσε τη βάση της διαδικασίας δημοπράτησης, αφορούσε στην κατασκευή - επέκταση αντιπλημμυρικού οχετού καθαρής διατομής 2,00Χ2,00μ. με απόληξη στο χείμαρρο …, και όχι στην κατασκευή νέου τεχνικού, όπως επιχειρείται με τις εν λόγω εργασίες της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Επομένως, κατά τούτο, με την ελεγχόμενη σύμβαση ανατίθεται αντικείμενο που εκουσίως είχε παραλειφθεί από τις εργασίες της αρχικής εργολαβίας, οι δε εργασίες της δεν ολοκληρώνουν αλλά επεκτείνουν το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, κατά παράβαση των νόμιμων προϋποθέσεων σύναψης συμπληρωματικών συμβάσεων (βλ. Ε.Σ. VI Tμ. 122/2020, 847/2017, πρβλ. Ε΄ Κλ. 906, 337/2019). Σε κάθε δε περίπτωση δεν αιτιολογείται εν προκειμένω η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης και ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμπληρωματικής, κατά τα ανωτέρω εκτιθέμενα.

ΕΡΓΟ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:..επιδιώκεται η αναθεώρηση της 1884/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις σύναψης της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, όπως βασίμως προβάλλεται με την ένδικη αίτηση αναθεώρησης. Ειδικότερα, το υπό κατασκευή δημοτικό κτίριο, που θα στεγάσει κοινωνικές και προνοιακές υπηρεσίες, βρίσκεται στα όρια ενός ρέματος όπου στο παρελθόν, κατά τα κοινώς γνωστά στο Δικαστήριο, σημειώθηκαν καταστροφικά πλημμυρικά φαινόμενα. Οι δε επίμαχες εργασίες διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου του κτιρίου, οι οποίες αποσκοπούν στη θωράκιση του ίδιου του κτιρίου έναντι ακραίων καιρικών φαινομένων και, εντεύθεν, στη διασφάλιση της λειτουργικότητας των ήδη υλοποιηθεισών κτιριακών υποδομών, συνιστούν, στην προκειμένη περίπτωση, απαραίτητη προϋπόθεση για την έντεχνη ολοκλήρωσή του. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την από 16.8.2018 τεχνική έκθεση – υδραυλική μελέτη που προσκομίζεται ενώπιον του Τμήματος, η ολοκλήρωση δύο έργων που αφορούν τη διευθέτηση του παρακείμενου ρέματος μετέβαλε το σύστημα απορροής των ομβρίων, με αποτέλεσμα αυτά να εκτρέπονται και να συσσωρεύονται στον περιβάλλοντα χώρο τού υπό κατασκευή δημοτικού κτιρίου, δημιουργώντας άμεσο κίνδυνο εμφάνισης πλημμυρικών φαινομένων στο ίδιο το κτίριο και πέριξ αυτού, σε περίπτωση εκδήλωσης έντονης βροχόπτωσης. Συνεπώς, χωρίς τις επίμαχες συμπληρωματικές εργασίες, υφίσταται ο άμεσος κίνδυνος, σε περίπτωση εκδήλωσης ακραίων καιρικών φαινομένων, να καταστραφούν οι κατασκευές που ήδη έχουν ολοκληρωθεί και, εν τέλει, να ματαιωθεί η λειτουργία του δημοτικού κτιρίου στο οποίο απέβλεψε η αρχική σύμβαση. Δεδομένου δε, ότι οι προαναφερθείσες συνέπειες των έργων αυτών στην υδραυλική συμπεριφορά της περιοχής, το πρώτον εκδηλώθηκαν με την ολοκλήρωσή τους, η οποία έλαβε χώρα το 2018 και το 2019, ήτοι μετά τη δημοπράτηση της αρχικής σύμβασης για την κατασκευή του δημοτικού κτιρίου (το έτος 2015), δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από τον μελετητή του αρχικού έργου, πληρούται και η προϋπόθεση του απροβλέπτου. Τέλος, οι εργασίες τακτοποίησης των μετρικών αποκλίσεων λόγω υποχρέωσης συμμόρφωσης με τα αυξημένα πάχη θερμομόνωσης που όρισε, μετά τη δημοπράτηση και την ανάθεση του έργου, ο νέος Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων, οφείλονται σε μεταβολή νομοθετικού πλαισίου και, επιτρεπτώς, περιλαμβάνονται στην επίμαχη συμπληρωματική σύμβαση, χωρίς να ασκεί έννομη επιρροή το γεγονός ότι αυτές δεν σχετίζονται με το έτερο κονδύλι της σύμβασης για τις εργασίες διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου του κτιρίου..Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η ένδικη αίτηση αναθεώρησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, να αναθεωρηθεί η 1884/2018 απόφαση του VI Τμήματος και, ακολούθως, κατά παραδοχή της από 24.12.2018 αίτησης, να ανακληθεί η 558/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου και να υπογραφεί το σχέδιο 1ης συμπληρωματικής σύμβασης μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της παρεμβαίνουσας κοινοπραξίας

Συμπληρωματική σύμβαση έργου...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας:1) Όσον αφορά στις εργασίες παραλλαγής της χάραξης από Χ.Θ. 11+420 έως Χ.Θ. 13+904, οι οποίες δεν έχουν εκτελεστεί (βλ. την 84791/38.4.2020 βεβαίωση του Διευθυντή της Διευθύνουσας Υπηρεσίας Κατασκευών Κεντρικής, .... της αναθέτουσας αρχής), το Κλιμάκιο κρίνει ότι, από την προσήκουσα εκτίμηση του συνόλου των στοιχείων του φακέλου και ιδίως από τις αιτιολογημένες τεχνικές κρίσεις της από 27.2.2019 έκθεσης εμπειρογνωμοσύνης «επί της προτεινόμενης από την Ανάδοχο παραλλαγής χάραξης» του Ομ. Καθηγητή Ε.Μ.Π. ... και του Καθηγητή Ε.Μ.Π. ..., συνάγεται ότι, στην προκείμενη υπόθεση συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 132 παρ. 1 περ. γ και 156 παρ. 1 του ν.4412/2016 για τη σύναψη της ελεγχόμενης 1ης συμπληρωματικής σύμβασης ως προς τις εργασίες αυτές. Και τούτο, διότι η ανάγκη εκτέλεσης των ως άνω εργασιών ανέκυψε λόγω νεότερων γεωλογικών στοιχείων, τα οποία δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν ή να διαγνωστούν κατά το στάδιο εκπόνησης της αρχικής μελέτης. Ειδικότερα, στην περιοχή της παραλλαγής χάραξης και συγκεκριμένα στην περιοχή εξόδου της σήραγγας Σ2, βρισκόταν ήδη από το στάδιο της μελέτης εγκατεστημένο το αποκλισιόμετρο ΔΝ-03. Η δε περιοχή αυτή είχε χαρακτηριστεί γεωτεχνικά ως «ασταθής». Η αναγνώριση της περιοχής ως «ασταθούς» και οι αρχικές μετρήσεις του αποκλισιόμετρου είχαν συμβάλει στη διαμόρφωση της εγκεκριμένης μελέτης στην περιοχή, ήτοι την κάτω στομίου εξόδου της εν λόγω σήραγγας με τη μέθοδο cover&cut με τεχνικό, που μελετήθηκε να κατασκευαστεί με σύστημα πασσαλοστοιχιών και πλάκα οροφής. Σύμφωνα με τις μετρήσεις, για μεγάλο χρονικό διάστημα (3,5 έτη) στο αποκλισιόμετρο υπήρχε συστηματική μετακίνηση του επιφανειακού εδαφικού μανδύα έως βάθος 9 περίπου μέτρων και με μέσο ρυθμό κίνησης περίπου 1mm/μήνα. Από τις μετρήσεις, όμως, που πραγματοποιήθηκαν κατά τον επόμενο χρόνο, ήτοι από την έναρξη της σύμβασης (Μάιος 2018) έως τον μήνα Απρίλιο του έτους 2019, καταγράφηκαν διατμητικές μετακινήσεις πενταπλάσιας ταχύτητας εδαφικής μετακίνησης σε βάθος 9 μέτρων από αυτήν που υπήρχε πριν τη δημοπράτηση του έργου, γεγονός που κατέστησε απαραίτητη την επανεξέταση και αναμόρφωση των συμβατικών οριστικών μελετών στην περιοχή και την υποβολή εκ μέρους του αναδόχου πρότασης παραλλαγής χάραξης. Με τις περιλαμβανόμενες στην παραλλαγή της χάραξης εργασίες, τα έργα απομακρύνονται από την περιοχή των ερπυστικών παραμορφώσεων του εδαφικού μανδύα, με αποτέλεσμα να αποφεύγονται γεωτεχνικά προβλήματα στην περιοχή εξόδου. Οι ως άνω αποκλίσεις από την αρχική μελέτη επιβεβαιώνονται και από τις μετρήσεις που διενήργησε ο ανάδοχος εγκαθιστώντας το αποκλισιόμετρο ΓΚ Δ623 σε θέση ορύγματος που παρακάμπτεται με την παραλλαγή της χάραξης (βλ. αναλυτικά το από 4.6.2020 υπηρεσιακό σημείωμα του Διευθυντή της Διευθύνουσας Υπηρεσίας Κατασκευών ... της «....»). Η παραλλαγή της χάραξης βασίζεται, κυρίως,, στην ευθυγράμμιση της συμβατικής χάραξης με την κατάργηση των περισσότερων χωματουργικών (ορύγματα και επιχώματα και ορισμένα εκ των οποίων είναι οπλισμένα) και τεχνικών έργων (τοίχοι αντιστήριξης, τέσσερις γέφυρες και μία σήραγγα) και την κατασκευή δύο σηράγγων (μήκους 475 και 170μ.) και μιας νέας γέφυρας (μήκους 120μ.). Ως άμεσο αποτέλεσμα, μειώνεται το μήκος του έργου στο συγκεκριμένο τμήμα από 2.484μ. σε 2.017μ. (μείωση 19% στο συγκεκριμένο τμήμα και 5,6% στο συνολικό μήκος του έργου). Εξάλλου, με την παραλλαγή της χάραξης από Χ.Θ. 11+420 έως Χ.Θ. 13+904, σύμφωνα με την ως άνω από 27.2.2019 έκθεση εμπειρογνωμοσύνης και την από 2.4.2019 γνωμοδότηση του Καθηγητή ... (σχετικά με το αν είναι επιτρεπτή σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4412/2016 η τροποποίηση της σύμβασης και ειδικότερα η προτεινόμενη παράλλαξη χάραξης από Χ.Θ. 11+420 έως Χ.Θ. 13+904), γίνονται δεκτά τα εξής: α) ελαχιστοποιούνται οι γεωτεχνικοί κίνδυνοι, εξασφαλίζοντας ομαλή εξέλιξη της κατασκευής (χρονικά και οικονομικά) και ασφαλέστερη συμπεριφορά του έργου μακροχρόνια, β) αυξάνεται η οδική ασφάλεια και κυκλοφοριακή εξυπηρέτηση του έργου, γ) επιτυγχάνεται ταχύτητα μελέτης που καλύπτει τη διακρατική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας -,Βουλγαρίας, δ) μειώνεται δραστικά η περιβαλλοντική όχληση, ε) μειώνονται οι απαιτήσεις συντήρησης και βελτιώνεται η μακρόχρονη λειτουργικότητα του έργου, στ) μειώνεται το εύρος κατάληψης του έργου, ενώ οι περιορισμένες, σε συγκεκριμένες θέσεις, υπερβάσεις των αδειοδοτημένων και εγκεκριμένων ορίων πραγματοποιούνται κατά κόρον σε δημόσιες εκτάσεις, ζ) υποβοηθιέται το χρονοδιάγραμμα των εργασιών, καθώς η κατασκευή εντός των σηράγγων είναι ανεξάρτητη των καιρικών συνθηκών, θ) το εκτιμώμενο κόστος είναι μόλις κατά 2% μεγαλύτερο από το εκτιμώμενο κόστος της συμβατικής χάραξης, που είχε προσδιοριστεί στο ποσό των 5.669.671,26 ευρώ, θ) με την τροποποίηση δεν εισάγονται όροι που θα επέτρεπαν τη συμμετοχή περισσότερων υποψηφίων - αναδόχων και ι) η ως άνω λύση δεν συνεπάγεται αλλαγή της οικονομικής ισορροπίας υπέρ του αναδόχου, είτε άμεσα με την αύξηση της αμοιβής του, ήτοι του συμβατικού τιμήματος, είτε έμμεσα με τη μείωση των συμβατικών υποχρεώσεων ή μη επιτρεπτή κρατική ενίσχυση. Κατά συνέπεια, οι συμπληρωματικές εργασίες παραλλαγής χάραξης από Χ.Θ. 11+420 έως Χ.Θ. 13+904 συνδέονται άρρηκτα με την αρχική εργολαβία και είναι αναγκαίες για την ολοκλήρωση του τεχνικού της αντικειμένου. Σε κάθε δε περίπτωση, η ως άνω παραλλαγή χάραξης, η οποία προέκυψε λόγω νεών γεωλογικών - γεωτεχνικών συνθηκών δεν συνιστά κατασκευή άλλου έργου (βλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ.-Επτ. Συνθ. 1378/2017, πρβλ. Τμ. Μείζ.-Επτ. Συνθ. 4001/2013, Ε΄ Κλ. 889, 586/2019). Τέλος, η γεωλογική έρευνα και μελέτη, με βάση την οποία προσδιορίστηκε και δημοπρατήθηκε το τεχνικό αντικείμενο του αρχικού έργου, συντάχθηκε με τα δεδομένα του έτους 2015 (βλ. σχετική έκθεση εμπειρογνωμοσύνης των καθηγητών ... και ... υποβληθείσα στις 24.11.2015, με βάση την οποία οριστικοποιήθηκαν οι μελέτες των έργων στην παραπάνω γεωτεχνικά κρίσιμη περιοχή). Επομένως, οι διατμητικές μετακινήσεις πενταπλάσιας ταχύτητας εδαφικής μετακίνησης, που διαπιστώθηκαν από το αποκλισιόμετρο ΔΝ-03 μετά την υπογραφή της σύμβασης - κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ Μαΐου 2018 και Απριλίου 2019 - στην περιοχή του έργου, ανάγονται σε χρόνο μεταγενέστερο των αρχικών ερευνών και μελετών και δεν μπορούσαν να προβλεφθούν. Κατόπιν τούτων, συνεκτιμώμενου του επείγοντος χαρακτήρα για την εκτέλεση των επίμαχων συμπληρωματικών εργασιών και του ότι με την ελεγχόμενη σύμβαση δεν επέρχεται επέκταση του φυσικού και τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, αλλά ολοκλήρωση αυτού, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχουν όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις για τη σύναψη της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης ως προς τις εργασίες παραλλαγής χάραξης από Χ.Θ. 11+420 έως Χ.Θ. 13+904.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1893/2020

1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 2-6 της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι α) δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης ως προς τις εργασίες κατασκευής των ιδιωτικών παροχών και β) κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης ως προς τις εργασίες που κατέστησαν αναγκαίες λόγω της αποκάλυψης του πλακοσκεπούς οχετού. Οι δύο αυτές ομάδες εργασιών δεν μπορούν να προσδιοριστούν ως προς το ποσό τους από το Κλιμάκιο, καθότι, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω (σκέψη 7.11), δεν προσκομίστηκε ακριβής ανάλυση του ποσού της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης από την αναθέτουσα αρχή, παρότι ζητήθηκε σχετικώς με τις προηγηθείσες δύο αναβλητικές Πράξεις αυτού.Για τους λόγους αυτούς Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης Μοιρών», ως προς τις εργασίες της κατασκευής των ιδιωτικών παροχών.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης ...», ως προς τις εργασίες που κατέστησαν αναγκαίες λόγω της αποκάλυψης του πλακοσκεπούς οχετού

Κατασκευή παιδικού βρεφονηπιακού σταθμού...Με δεδομένα τα ανωτέρω το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι οι εργασίες της ελεγχόμενης 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης του έργου, που συνίστανται, σύμφωνα με τον 3ο ΑΠΕ, πρωτίστως στη θωράκιση της κατασκευής έναντι του τοπικού φαινομένου ανύψωσης του υδροφόρου ορίζοντα και στη θεμελίωση και στην κατασκευή των περιμετρικών τοιχίων αντιστήριξης του εδάφους με βάση τα νέα δεδομένα της σύστασης του υπεδάφους που τους περιβάλλει, συνέχονται με το τεχνικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης και δεν περιλαμβάνονται σε αυτό. Περαιτέρω, λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την φάση κατασκευής του αγωγού όμβριων υδάτων στην οδό …, τα έτη 2014 και 2015, δηλαδή ταυτόχρονα με την εκπόνηση της μελέτης για την κατασκευή του ελεγχόμενου έργου, δεν διαπιστώθηκε ύπαρξη υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα σε αντίστοιχα βάθη με αυτά της αρχικά προβλεπόμενης θεμελίωσης του κτιρίου, δεν απαιτείτο εκ νέου εξέταση των γεωτεχνικών και εδαφολογικών δεδομένων εντός του συγκεκριμένου οικοπέδου με την εκπόνηση σχετικής γεωτεχνικής και εδαφολογικής μελέτης, ενώ δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί, με βάση τα ως άνω δεδομένα, η στάθμη του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα σε βάθος περίπου 5,50 μέτρα κάτω από την στάθμη του εδάφους και περίπου 30-50 εκ. κάτω από την πλάκα επί εδάφους του υπογείου του κτιρίου. Αντίστοιχα, δεν προκύπτει από τα προσκομισθέντα στοιχεία ότι μπορούσαν να εντοπιστούν εκ των προτέρων και με ακρίβεια τα σημεία εναπόθεσης μπάζων και άλλων φερτών υλικών, που προέκυψαν κατά την κατασκευή των όμορων οικοδομών και επιχωματώθηκαν επί των ορίων του οικοπέδου (ιδίως στη ΒΑ και ΒΔ όψη του). Συνεπώς, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εργασίες της ελεγχόμενης 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης του έργου οφείλονται πράγματι σε απρόβλεπτες περιστάσεις και, ειδικότερα, στον εντοπισμό, κατά την εκτέλεση του αρχικού έργου, της υψηλής στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα και των φερτών υλικών που είχαν εναποτεθεί στο υπέδαφος περιμετρικά των υφιστάμενων μαντρότοιχων, κατ’ ανατροπή των χαρακτηριστικών που είχαν ληφθεί υπόψη κατά τη σύνταξη της μελέτης του αρχικού έργου. Εξάλλου, οι επίμαχες συμπληρωματικές εργασίες δεν δύναται, σε κάθε περίπτωση, να διαχωριστούν από τις προβλεπόμενες στα συμβατικά τεύχη εργασίες, ενώ η αναλογούσα επί πλέον αμοιβή για την εκτέλεση των ελεγχόμενων συμπληρωματικών εργασιών, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., ανέρχεται στο ποσό των 208.247,54 ευρώ, το οποίο δεν υπερβαίνει το 50% της αρχικής συμβατικής δαπάνης.

Ανακατασκευή οδών (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 132 και 156 του ν. 4412/2016, όπως ισχύουν για τη νόμιμη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Και τούτο διότι, στο αρχικό έργο προβλέπονταν ήδη τα πλάτη του υφιστάμενου και του υπό κατασκευή πεζοδρομίου, επί του οποίου επρόκειτο να κατασκευαστεί ζώνη πρασίνου και ποδηλατόδρομος διπλής κατεύθυνσης και, εντούτοις, είχε προκριθεί από τον μελετητή η τεχνική λύση της αποχέτευσης των ομβρίων υδάτων προς το υφιστάμενο οδόστρωμα, με εκσκαφή των οδών ώστε να τηρηθεί η προβλεπόμενη στη μελέτη ομόρροπη κλίση 2% για όλο το πλάτος του υπό επέκταση σε συνολικό πλάτος 9,13m πεζοδρομίου (συμπεριλαμβανομένου ποδηλατοδρόμου και ζώνης πρασίνου) μέχρι την υφιστάμενη ασφαλτοστρωμένη οδό. Ομοίως, ήδη στην αρχική μελέτη του έργου προβλεπόταν ρητώς ότι ο ανάδοχος του έργου γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει με λεπτομέρεια τις συνθήκες κατασκευής του έργου (άρθρο 8 της Ειδικής Συγγραφής Υποχρεώσεων του έργου), ήτοι τις ακριβείς θέσεις των υφιστάμενων δικτύων ΟΚΩ και ότι η λήψη τους υπόψιν κατά την κατασκευή του έργου και η τυχόν μετατόπισή τους εντασσόταν στη σφαίρα ευθύνης του σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους οργανισμούς.(...)Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την από 17.10.2023 (ΑΒΔ 3427/2023) προσφυγή ανάκλησης του Δήμου ....Δεν ανακαλεί την 556/2023 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Δημόσια έργα-Συμπληρωματικές συμβάσεις.Αίτηση ανάκλησης της  24/2013 Πράξεως της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό...(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η άνοδος της στάθμης των υδάτων του ποταμού Έβρου συνεπεία της υπερχειλίσεως των φραγμάτων του ποταμού …στη …. λόγω των έντονων καιρικών φαινομένων που έπληξαν την περιοχή κατά τη χρονική περίοδο από τον Ιανουάριο του έτους 2013 και εντεύθεν, συνιστά απρόβλεπτο γεγονός που δικαιολογεί τη σύναψη της επίμαχης συμπληρωματικής συμβάσεως.  Ο αρχικός έλεγχος του επίμαχου αναχώματος, τον Δεκέμβριο του έτους 2012, κατά την επικαιροποίηση της μελέτης που εγκρίθηκε, όπως προεκτέθηκε τον Απρίλιο του έτους 2011, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι εργασίες που περιλαμβάνονταν στην αρχική σύμβαση και η αποκατάσταση του αναχώματος όπως είχε αρχικώς σχεδιασθεί επαρκούσε για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, ενώ κατά τη διάρκεια των πλημμυρικών φαινομένων που οδήγησαν στην κήρυξη της περιοχής σε κατάσταση έκτακτης πολιτικής προστασίας εμποδίστηκε τόσο η πρόσβαση στο ανάχωμα όσο και η διενέργεια αυτοψίας ώστε να δύνανται(…)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω πρέπει να γίνουν δεκτές η κρινόμενη αίτηση ανακλήσεως καθώς και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση και μη υπάρχοντος άλλου λόγου που να κωλύει την υπογραφή της, να επιτραπεί η σύναψη της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων στα αναχώματα να εντοπισθούν περαιτέρω ζημίες καθώς και η ακριβής θέση αυτών.

Καταβολή οικονομικής ενίσχυσης στις οικογένειες των ατόμων που απώλεσαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πλημμυρικών φαινομένων της 19ης Σεπτεμβρίου 2020 στο Δήμο Φαρσάλων και τους σεισμούς της 3ης Μαρτίου 2021 στο Δήμο Ελασσόνας και 27ης Σεπτεμβρίου 2021 στην περιοχή Αρκαλοχωρίου Ηρακλείου Κρήτης.

Καταβολή έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης στις οικογένειες των ατόμων που απώλεσαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πλημμυρικών φαινομένων της 5ης έως 13ης Σεπτεμβρίου 2023 στις Περιφερειακές Ενότητες Μαγνησίας και Καρδίτσας της Περιφέρειας Θεσσαλίας και της πυρκαγιάς της 3ης Αυγούστου 2021 στην περιοχή της Βαρυμπόμπης του Δήμου Αχαρνών.