Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/Τ4/65/2006

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 1881/1990/394/1994

Παράταση σύμβασης για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας κτιριακών εγκαταστάσεων Τ.Ε.Ι. (ρητά επί 3μηνο και σιωπηρά επί δίμηνο). Μη νόμιμη, καθόσον διευρύνει ανεπίτρεπτα την ενέργεια της οικείας σύμβασης, καθώς αποτελεί νεότερη πρόσθετη συμφωνία μεταξύ των μερών, που δεν προβλέπεται ούτε από το νόμο, ούτε από τους αρχικούς συμβατικούς όρους και οδηγεί σε καταστρατήγηση των διατάξεων περί ανάθεσης συμβάσεων εκτέλεσης εργασιών που απαιτούν τη διενέργεια διαγωνισμού (ν. 2286/1995, π.δ. 394/1996). Συγγνωστή πλάνη.


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.6/526/2020

Προμήθεια επιβατικών αυτοκινήτων..ζητείται η ανάκληση της 475/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, ο λόγος ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.  Και τούτο διότι στη διακήρυξη δεν καθορίζεται διαβάθμιση των προδιαγραφών, αλλά η κρίσιμη τεχνική απαίτηση για χωρητικότητα της δεξαμενής καυσίμων των οχημάτων (≥ 40  lt) προβλέπεται ως «ουσιώδης και απαράβατη (επί ποινή αποκλεισμού)», η δε μη συμμόρφωση σε αυτήν καθιστά απαράδεκτη την προσφορά των προμηθευτών που τυχόν την παραβούν. Περαιτέρω, η μεταβολή της προδιαγραφής αυτής είχε ως αποτέλεσμα να επιτραπεί η συμμετοχή στο διαγωνισμό οικονομικών φορέων, πέραν εκείνων που ήταν σε θέση να υποβάλουν προσφορά με βάση τους αρχικούς όρους, επομένως, υπήρξε τόσο σημαντική, ώστε δεν ενέπιπτε στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 60 παρ. 3 του ν. 4412/2016 (βάσει του οποίου αρκεί να διασφαλίζεται – ακόμα και με παράταση των σχετικών προθεσμιών – ίση μεταχείριση και επαρκής χρόνος στους ενδιαφερομένους για να προσαρμόσουν την προσφορά τους στους νέους όρους) αλλά για τη νόμιμη εφαρμογή της ήταν αναγκαία η τήρηση των προβλεπόμενων στο νόμο διατυπώσεων δημοσιότητας.  Κατά τούτο, η απλή ανάρτηση της απόφασης με την οποία εγκρίθηκε η μεταβολή στον ηλεκτρονικό χώρο του διαγωνισμού στην ιστοσελίδα του Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ., με τη μορφή διευκρίνισης, δεν αποτελεί επαρκή τρόπο δημοσιότητας, ούτε ποσοτικώς (αφού παραλείπονται οι δημοσιεύσεις σε ΚΗΜΔΗΣ, Επίσημη Εφημερίδα Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιστοσελίδα αναθέτουσας αρχής, εθνικό τύπο) ούτε ποιοτικώς (αφού δεν διευρύνει τον κύκλο των δυνητικών προμηθευτών, σε σχέση με όσους είχαν λάβει γνώση της αρχικής προδιαγραφής), όπως άλλωστε δύναται να συναχθεί εν προκειμένω και από τη μικρή συμμετοχή προμηθευτών για το κρίσιμο τμήμα της διακήρυξης. Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.


ΕΣ/Τ4/58/2008

Μέλη των επιτροπών αυτών δεν επιτρέπεται να ορίζονται ούτε ο Διοικητής του οικείου νοσοκομείου, παρότι υπάλληλός του της κατηγορίας ειδικών θέσεων (βλ. άρθρο 7 παρ. 7 του ν. 3329/2005), ούτε άλλα μέλη του Διοικητικού του Συμβουλίου, δεδομένου ότι οι επιτροπές διατυπώνουν γνώμες, επί τη βάσει των οποίων εκδίδονται σχετικές αποφάσεις των Δ.Σ. των οικείων νοσοκομείων (βλ. άρθρα 19 έως 22 του π.δ. 394/1996), και σύμφωνα με την αρχή της αμεροληψίας των διοικητικών οργάνων, που αποτυπώνεται στο άρθρο 7 του ν. 2690/1999 «Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας» (ΦΕΚ Α΄ 45), μέλος γνωμοδοτικού συλλογικού οργάνου δεν επιτρέπεται να ορίζεται πρόσωπο που είναι, ταυτόχρονα, μέλος του οικείου αποφασιστικού συλλογικού οργάνου (βλ. ΕλΣ IV Τμ. πράξεις 21/2007, 57/2005, 182/2004, 170 και 157/2003, 16/2002, VI Tμήμα πράξεις 129 και 10/2007).


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/334/2020

Ανάδειξη αναδόχου για την παροχή υπηρεσιών σίτισης...Με δεδομένα όσα προεκτέθηκαν και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο διαπιστώνει τα ακόλουθα:Η απάλειψη της επί ποινή αποκλεισμού απαίτησης της διακήρυξης ότι ο κιμάς πρέπει να παρασκευάζεται αποκλειστικά εντός του μαγειρείου συνιστά ουσιώδη τροποποίηση όρων της διακήρυξης, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να επιτραπεί η συμμετοχή στο διαγωνισμό οικονομικών φορέων, πέραν εκείνων που ήταν σε θέση να υποβάλουν προσφορά με βάση τους αρχικούς όρους, όπως, άλλωστε τούτο καταδεικνύεται από τα αναφερόμενα στο αίτημα διευκρινίσεων της εν τέλει αναδειχθείσας ως αναδόχου εταιρείας, καθώς και από το γεγονός ότι η ίδια συμμετείχε στον διαγωνισμό κατόπιν της εν λόγω τροποποίησης της διακήρυξης. Συνεπώς, για τη νόμιμη εφαρμογή αυτής της μεταβολής σε ουσιώδη όρο της διακήρυξης ήταν αναγκαία η τήρηση των προβλεπόμενων στο νόμο διατυπώσεων δημοσιότητας (βλ. σκ. 6.Γ. και άρθρα 63, 65, 66 και 377 περ. 79 και 377 παρ. 12 του ν. 4412/2016).  Κατά τούτο, η απλή ανάρτηση της απόφασης με την οποία εγκρίθηκε η μεταβολή στον ηλεκτρονικό χώρο του διαγωνισμού στην ιστοσελίδα του ΕΣΗΔΗΣ, με τη μορφή διευκρίνισης, δεν αποτελεί επαρκή τρόπο δημοσιότητας, ούτε ποσοτικώς (αφού παραλείπονται οι απαιτούμενες δημοσιεύσεις σε ΚΗΜΔΗΣ, Επίσημη Εφημερίδα Ευρωπαϊκής Ένωσης και εθνικό τύπο) ούτε ποιοτικώς (αφού δεν διευρύνει τον κύκλο των δυνητικών παρόχων, σε σχέση με όσους είχαν λάβει γνώση της αρχικής προδιαγραφής), όπως, άλλωστε, δύναται να συναχθεί, εν προκειμένω, και από τη συμμετοχή μόνον ενός υποψηφίου οικονομικού φορέα (ΕλΣ VI Tμ. 526/2020). Κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 86 παρ. 11 και 13 του ν.4412/2016, το Πρακτικό 1 της Επιτροπής Διαγωνισμού περί αξιολόγησης της τεχνικής προσφοράς της μοναδικής συμμετέχουσας εταιρείας δεν φέρει νόμιμη αιτιολογία. Ειδικότερα, σε αυτό παρατίθεται μόνο πίνακας βαθμολόγησης ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική αξιολόγηση της προσφοράς, μολονότι, όπως προεκτέθηκε (σκ. 5), του νόμου μη διακρίνοντος, και στην περίπτωση υποβολής μοναδικής προσφοράς ή βαθμολόγησης επιμέρους κριτηρίου ανάθεσης με βαθμό 100, πρέπει να καθίσταται επαληθεύσιμο ότι η υποβληθείσα προσφορά καλύπτει, όσον αφορά στα επιμέρους κριτήρια, τις απαιτήσεις που τίθενται από τη διακήρυξη (ΕλΣ Ζ΄ Κλιμ. 69/2020, 838/2019 κ.α.).Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω διαπιστωθεισών πλημμελειών, τις οποίες το Κλιμάκιο κρίνει ως ουσιώδεις, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Πανεπιστημίου ... και της εταιρείας «...» για το αντικείμενο «Παροχή υπηρεσιών σίτισης των δικαιούχων φοιτητών στις πόλεις ... και ...».


ΕΣ/Κλ.Τμ.7/166/2017

ΚΑΤΑΤΜΗΣΗ.Προμήθεια σπόρων, φυτών, δενδρυλλίων και έτοιμου χλοοτάπητα.(....) Στο πλαίσιο αυτό, είναι μη νόμιμος, καθώς οδηγεί σε καταστρατήγηση του νόμου, ο επιμερισμός, προς αποφυγή της εφαρμογής διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού, της συνολικής, απαιτούμενης για την κάλυψη των αναγκών του αναθέτοντος δήμου, ποσότητας όμοιων προμηθειών, σε περισσότερες μικρότερες ποσότητες και η χωριστή απευθείας ανάθεση αυτών, με βάση το ύψος της δαπάνης που προκύπτει από την τεχνητή αυτή κατάτμησή τους (πρβλ. Ε.Σ. Πράξ. Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμ. 305/2016, 115/2016, 234/2014).(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν στη σκέψη 3 της παρούσας, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Κρίσιμη για τη διάγνωση του μη νόμιμου επιμερισμού της προμήθειας  είναι όχι  η εγκριθείσα και ψηφισθείσα από τον οικείο Κ.Α.Ε. πίστωση, της οποίας η διάθεση είναι αβέβαιη, αλλά η δαπάνη που πραγματοποιείται εν τέλει για την κάλυψη ετήσιων αναγκών του Δήμου σε όμοια ή ομοειδή υλικά (πρβλ. Ε.Σ. Πράξη      IV Τμ. 213/2011). Δοθέντος δε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, η απόφαση της 80/3.4.2017 της Οικονομικής Επιτροπής, με την οποία εγκρίθηκε η δαπάνη και ψηφίστηκε η διάθεση των πιστώσεων για τις Δ.Ε. ..και.., δεν συνεπάγεται άνευ άλλου τινός την πραγματοποίηση της δαπάνης, ενώ ούτε η διαφωνούσα Επίτροπος προβάλλει, ούτε από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι οι δαπάνες αυτές έχουν πραγματοποιηθεί, δεν λαμβάνει χώρα, στο παρόν χρονικό σημείο, υπέρβαση του χρηματικού ορίου των 20.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου είναι επιτρεπτή η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Κατά συνέπεια, ο λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, ερειδόμενος κατ’ ουσίαν σε εσφαλμένη βάση, πρέπει να απορριφθεί και το ελεγχόμενο χρηματικό  ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.


ΣΤΕ/725/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με την αίτηση αυτή οι αιτούσες επιδιώκουν να ακυρωθεί και να ανασταλεί η εκτέλεση της υπ’ αριθ. 1554/2021 απόφασης της Α.Ε.Π.Π., καθώς και κάθε άλλης σχετικής πράξης ή παράλειψης της Διοικήσεως.(....)ανοικτό δημόσιο μειοδοτικό διαγωνισμό, για ν’ αναθέσει την σύμβαση εκτελέσεως του έργου της αναπτύξεως και βελτιώσεως των υποδομών του Κρατικού Αερολιμένος .... Η προϋπολογιζομένη αξία της συμβάσεως ανερχόταν σε 46.208.467 ευρώ(....)Είναι απορριπτέος, άρα, ο ισχυρισμός ότι έπρεπε η αναθέτουσα Αρχή ν’ αποβλέψει στην επίκληση της ισχύουσας βεβαιώσεως εγγραφής τους στο Μ.Ε.ΕΠ. για την οικεία τάξη, την οποίαν περιείχαν οι απαντήσεις των μελών της αιτούσας σε άλλα ερωτήματα του αυτού Μέρους του ΕΕΕΣ. Ούτε εξ άλλου μπορεί να πιθανολογηθεί σοβαρά ότι και επί παντελούς ελλείψεως σχετικής, κρίσιμης πληροφορίας στο ΕΕΕΣ, όπως εν προκειμένω (και όχι σε περίπτωση που συντρέχει απλώς έλλειψη σε κατ’ αρχήν παρασχεθείσα εκεί πληροφορία), η νέα, κατά χρόνον εφαρμοστέα, μορφή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016 διευρύνει τις εξουσίες της αναθέτουσας Αρχής, ώστε αυτή να επιτρέπεται να ζητήσει και για τέτοια ακόμα στοιχεία την εκ των υστέρων υποβολή τους από τους οικονομικούς φορείς. Συνεπώς, δεν μπορούν να πιθανολογηθούν σοβαρά ως βάσιμα τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την αιτούσα.Δια ταύτα:Παραπέμπει στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου το ασκηθέν ένδικο βοήθημα «αίτηση αναστολής εκτέλεσης και ακύρωσης» σύμφωνα με το αιτιολογικό και ορίζει εισηγητή ενώπιον της Ολομελείας τον Σύμβουλο Η. Μάζο. Εξετάζει, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 7 του άρθρου 372 του ν. 4412/2016 το αίτημα αναστολής και το απορρίπτει, κατά το αιτιολογικό.


ΕλΣυν/Κλ.4/153/2015

ΜΕΛΕΤΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή συμβατικής αμοιβής από Νοσοκομείο σε μηχανολόγο- μηχανικό για τη σύνταξη σχεδίων ανακαίνισης και επισκευής των μαγειρείων του Νοσοκομείου, καθόσον: α) η σύμβαση με τον ανωτέρω μηχανολόγο-μηχανικό έχει ως αντικείμενο την εκπόνηση μελέτης που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3316/2005 και, ως εκ τούτου, η ανάθεσή της με προσφυγή στη μη προβλεπόμενη από το νόμο αυτό διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού δεν είναι νόμιμη, ούτε μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη υπό το πρίσμα του άρθρου 10 του ίδιου νόμου (διαδικασία με διαπραγμάτευση) του οποίου δεν συνέτρεχαν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις, αφού δεν αποδείχθηκε συνδρομή κατεπείγουσας ανάγκης, ούτε η προεκτιμώμενη αμοιβή της μελέτης υπολείπεται των 30.000 ευρώ, ώστε να εξεταστεί αν συντρέχει επείγουσα περίπτωση του εδαφίου στ' του άρθρου αυτού, β) μεταξύ των δικαιολογητικών δεν περιλαμβάνεται πρακτικό παραλαβής της αρμόδιας επιτροπής παραλαβής που να βεβαιώνει και την καλή εκτέλεση του συμβατικού αντικειμένου, όπως, άλλωστε, απαιτείται και από τις διατάξεις των άρθρων 27 παρ. 1 και 35 παρ. 4 του π.δ. 394/1996 που, ανεξαρτήτως νομιμότητας της όλης διαδικασίας, αναφέρεται ως εφαρμοστέο στο προοίμιο της από 27.9.2007 διακήρυξης και γ) δεν προηγήθηκε ανάληψη της σχετικής υποχρέωσης, σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες διατάξεις του π.δ. 465/1975, η οποία θα έπρεπε, ακολούθως και υπό την ισχύ του π.δ. 113/2010, να εγγραφεί σε αντίστοιχο κωδικό αριθμό του οικείου προϋπολογισμού (έτους 2011) και, στη συνέχεια, επί μη εκτελέσεώς της, να ανατρέπεται με σχετικές ανακλητικές αποφάσεις και να αναλαμβάνεται εκ νέου κάθε νέο οικονομικό έτος (2012, 2013 και 2014) μέχρι τη ζητούμενη ήδη εξόφλησή της κατά το τρέχον οικονομικό έτος.


ΕλΣυνΤμ.4/3/2017

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης νοσοκομείου:..αν πρέπει να ανακληθεί η 113/2016 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Η προσφορά της αιτούσας ως προς το διοικητικό κόστος, το κόστος αναλωσίμων και το εργολαβικό κέρδος -ανερχόμενα αθροιστικά σε 0,02 ευρώ μηνιαίως- εμφανιζόταν εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή (σχεδόν μηδενική), με συνέπεια να καθίσταται επιβεβλημένη η υποχρέωση του Νοσοκομείου να καλέσει αυτήν προκειμένου να παράσχει τις αναγκαίες διευκρινίσεις σχετικά με τις εξαιρετικές περιστάσεις και τις ειδικές συνθήκες, οι οποίες καθιστούσαν, ενόψει των δεδομένων της συγκεκριμένης σύμβασης, εύλογα τα ανωτέρω ποσά, ώστε στη συνέχεια το Νοσοκομείο, λαμβάνοντας υπόψη τις εν λόγω διευκρινίσεις, να αιτιολογήσει ειδικώς την κρίση του. Συνεπώς, υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας κρίνοντας (σιωπηρά) ότι η εν λόγω προσφορά είναι αποδεκτή και παραλείποντας να καλέσει την αιτούσα να παράσχει διευκρινίσεις. Εξάλλου, τα δικαιολογητικά που υπέβαλε η αιτούσα (πίνακες προσωπικού, πίνακες συμβάσεων, ισολογισμοί) στο στάδιο αξιολόγησης της τεχνικής και οικονομικής της προσφοράς δεν συμπληρώνουν, όπως αβασίμως προβάλλει, την αιτιολογία της απόφασης της αναθέτουσας αρχής ως προς την εκτίμηση ως εύλογων των ως άνω ποσών. Και τούτο, διότι, τα δικαιολογητικά τεχνικής καταλληλότητας δεν υποβλήθηκαν προς διευκρίνιση της οικονομικής προσφοράς της αιτούσας, ούτε άλλωστε προκύπτει από την κατακυρωτική απόφαση ότι ελήφθησαν υπόψη από την αναθέτουσα αρχή για την εκτίμηση, ως εύλογων, των στοιχείων της οικονομικής της προσφοράς, αφού σε αυτήν (κατακυρωτική απόφαση) δεν αιτιολογείται, κατά τρόπο ειδικό και συγκεκριμένο, το εύλογο των προσφερομένων από την αιτούσα ποσών, ενόψει του ύψους τους και των συγκεκριμένων όρων και συνθηκών του διαγωνισμού. Εξάλλου, τα ανωτέρω δικαιολογητικά δεν μπορούν να εκτιμηθούν, καθ΄ υποκατάσταση της σχετικής διαδικασίας, το πρώτον από το παρόν Δικαστήριο, χωρίς να έχουν αξιολογηθεί από τα αρμόδια όργανα στο αντίστοιχο στάδιο του διαγωνισμού ...Ούτε εξάλλου το επιχείρημα ότι δεν αναφύεται εν τέλει ζήτημα μη δυνατότητας εκτέλεσης της επίμαχης σύμβασης, καθόσον εκδόθηκε το οικείο χρηματικό ένταλμα που αφορά στο χρονικό διάστημα του πρώτου συμβατικού μηνός και ως εκ τούτου παρασχέθηκε η αντίστοιχη υπηρεσία, μπορεί να οδηγήσει σε αντίθετη κρίση, δοθέντος ότι αφ΄ ενός μεν, τέτοιου τύπου κριτήριο συναρτά ανεπίτρεπτα την έκβαση της διαγωνιστικής διαδικασίας με την εκ του αποτελέσματος εξέλιξη της σύμβασης, αφ΄ετέρου δε, η έκδοση του πρώτου εντάλματος δεν εγγυάται την απρόσκοπτη εκτέλεση της εν λόγω σύμβασης, καθ΄όλη τη χρονική διάρκεια αυτής. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η αίτηση της εταιρείας με την επωνυμία «...», για την ανάκληση της 113/2016 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο πρέπει να απορριφθεί.


ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/97/2017

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στη σκέψη 2, κρίνεται ότι ούτε από τη 255/30.10.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ... περί της έγκρισης του 1ου Α.Π.Ε. και του 1ου Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε. του έργου ούτε από την από 2.9.2015 γνωμοδότηση του αναπληρωτή Προϊσταμένου του Τμήματος Τεχνικών Υπηρεσιών της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, Πολεοδομίας και Περιβάλλοντος του Δήμου ... προς το Τεχνικό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων Περιφερειακής Ενότητας … και τη 46/24.9.2015 γνωμοδότηση του ως άνω Τεχνικού Συμβουλίου, αλλά και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο του φακέλου προκύπτουν τα περιστατικά εκείνα που συνέτρεξαν αιφνιδίως μετά την ανάθεση του έργου ή που αντικειμενικά, σύμφωνα με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν, αν και κατά την εκπόνηση της μελέτης καταβλήθηκε η ενδεδειγμένη επιμέλεια, με συνέπεια να μην πληρούται μία εκ των σωρευτικώς τιθέμενων στο άρθρο 57 του ν. 3669/2008 προϋποθέσεων για τη σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης και συγκεκριμένα, η συνδρομή των απρόβλεπτων περιστάσεων, μολονότι οι συμπληρωματικές εργασίες, όπως αυτές εκτίθενται στην προηγούμενη σκέψη ήταν αναγκαίες για την πραγματοποίηση του αρχικού έργου και δεν μπορούσαν να διαχωριστούν τεχνικά απ’ αυτό.(...)Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη α) την προκύπτουσα από το προεκτεθέν έγγραφο επανυποβολής κακή κατάσταση των στεγάστρων του αύλειου χώρου αλλά και του κτιρίου του ΕΠΑ.Λ. ..., η οποία κατέστησε αναγκαία την ολοκλήρωση του έργου με την πραγματοποίηση των συμπληρωματικών εργασιών για την αποφυγή του κινδύνου πρόκλησης ατυχημάτων στους χρήστες (καθηγητές και μαθητές) του κτιρίου, β) την αδυναμία να διαχωριστούν ως εκ της φύσης τους οι συμπληρωματικές εργασίες από το αρχικό έργο και γ) του ποσού της συμπληρωματικής σύμβασης επί του οποίου εφαρμόστηκε η έκπτωση της κύριας σύμβασης, ποσοστού 53% ή 54%, αναλόγως της εργασίας, κρίνεται ότι η επίμαχη συμπληρωματική σύμβαση δεν συνήφθη με σκοπό την καταστρατήγηση των σχετικών διατάξεων, αλλά οφείλεται σε συγγνωστή πλάνη των αρμοδίων οργάνων του Δήμου ....(συγγνωστή πλάνη)


ΕΣ/ΤΜ.6/1325/2019

ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ...Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκ. ΙΙ της παρούσας), το Τμήμα συνεκτιμώντας ότι: α) το αντικείμενο της κρινόμενης σύμβασης συνίσταται σε επισκευές συντηρήσεις σχολικών κτιρίων και των αύλειων χώρων τους, όπου, όπως είναι γνωστό από προηγούμενες ενέργειες των ελεγκτικών σχηματισμών του Δικαστηρίου, είναι συνήθης η υποβολή προσφορών με υψηλές εκπτώσεις (βλ. Ελ. Συν. Ε΄ Kλ. 417/2016, 209/2018, 354, 399, 406, 418, 587/2019), β) κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, με τη συμμετοχή στο διαγωνισμό δεκαέξι (16) εργοληπτικών επιχειρήσεων, ενώ ο μέσος όρος των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών των συμμετεχουσών εταιρειών στο διαγωνισμό ανήλθε σε 49,07% επί του προϋπολογισμού μελέτης με τις προσφερθείσες εκπτώσεις να κυμαίνονται από 64% έως 35% και γ) σε κανένα στάδιο του διαγωνισμού δεν διατυπώθηκαν ειδικές και συγκεκριμένες αιτιάσεις ούτε υποβλήθηκαν ενστάσεις, ώστε να δημιουργήσουν στην αναθέτουσα αρχή αμφιβολίες ως προς τη φερεγγυότητα των υποβληθεισών οικονομικών προσφορών (βλ. Ελ.Συν. VI Tμ. 1345/2018, 2028/2017, πρβλ. 525/2018, 3335, 2980/2015), κρίνει ότι δεν τεκμηριώνεται εν προκειμένω η κρίση του Κλιμακίου περί της φύσης των προσφορών ως ασυνήθιστα χαμηλών. Κατά συνέπεια ο αιτών Δήμος κρίνοντας σιωπηρά ότι στην προκειμένη περίπτωση οι επίμαχες οικονομικές προσφορές δεν παρίστανται ασυνήθιστα χαμηλές λόγω της φύσης και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του συγκεκριμένου έργου και ότι, συνακόλουθα, δεν συνέτρεχε ανάγκη πρόσκλησης των συμμετεχόντων προς αιτιολόγησή τους, δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την ένδικη αίτηση ανάκλησης.


ΣΤΕ/ΕΑ/58/2019

Προμήθεια αντιδραστηρίων αιμοδοσίας...Επειδή, περαιτέρω, με την κρινόμενη αίτηση η αιτούσα ισχυρίζεται ότι μη νομίμως αποκλείστηκε η οικονομική της προσφορά (και) για το λόγο ότι σε αυτήν δεν περιγράφεται το κάθε προσφερόμενο πράγμα του κύριου αναλυτικού έργου, αλλά μόνο το kit, χωρίς αναλυτική περιγραφή των απαιτούμενων αναλωσίμων, βοηθητικών διαλυμάτων, αντιδραστηρίων και των βαθμονομητών, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 2.4.4. της Διακήρυξης σχετικά με το περιεχόμενο του δεύτερου πίνακα της οικονομικής προσφοράς. Η ..., αφού δέχθηκε ότι ο προβλεπόμενος στο άρθρο 2.4.4. της Διακήρυξης δεύτερος πίνακας της οικονομικής προσφοράς πρέπει να περιλαμβάνει περιγραφή των προσφερόμενων πραγμάτων και έλαβε υπόψη ότι από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι στην οικονομική της προσφορά η αιτούσα, πράγματι, περιγράφει μόνο τα τρία προσφερόμενα από αυτήν kit, έκρινε ότι, σύμφωνα με την αρχή της τυπικότητας, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να την απορρίψει, λόγω της μη αναλυτικής περιγραφής σε αυτήν όλων των προσφερόμενων ειδών του κυρίως αναλυτικού έργου. Η κρίση αυτή της ..., ενόψει των εκτεθέντων στη σκέψη 8 ως προς την έννοια των σχετικών όρων της Διακήρυξης, πιθανολογείται σοβαρά ότι είναι νόμιμη. Συνεπώς, ο προβαλλόμενος με την κρινόμενη αίτηση λόγος ότι η ανωτέρω απαίτηση της Διακήρυξης συνιστά επουσιώδη όρο, η μη τήρηση του οποίου δεν εμποδίζει την αξιολόγηση των οικονομικών προσφορών και, ως εκ τούτου, δεν οδηγεί σε αποκλεισμό των συμμετεχόντων, δεν πιθανολογείται σοβαρά ως βάσιμος, καθό δε μέρος αμφισβητείται με αυτόν στο παρόν στάδιο της διαδικασίας η νομιμότητα του όρου της Διακήρυξης, που προβλέπει, επί ποινή αποκλεισμού, την απαίτηση αυτή, είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος (πρβλ. ΕΑ 462/2009, 100/2008), ενόψει του ότι ούτε η αιτούσα ισχυρίζεται, ούτε, εξάλλου, προκύπτει ότι είχε αμφισβητήσει επικαίρως τη νομιμότητα του εν λόγω όρου με την άσκηση σχετικής αιτήσεως αναστολής και ότι είχε στη συνέχεια μετάσχει στο διαγωνισμό διατυπώνοντας επιφύλαξη ως προς την νομιμότητα αυτού, ενώ ως απαράδεκτος είναι απορριπτέος ο ανωτέρω λόγος και καθό μέρος με αυτόν αμφισβητείται η σκοπιμότητα της προβλέψεως της επίμαχης απαιτήσεως.