Προμήθεια υγρών καυσίμων:Από τα ανωτέρω πραγματικά δεδομένα προκύπτει ότι σκοπός της αρχικής σύμβασης ήταν η κάλυψη των αναγκών του Δήμου σε καύσιμα κίνησης για τα έτη 2021, 2022, 2023 και 2024. Εν τούτοις, λαμβανομένου υπ’όψιν του γεγονότος ότι παγίως σε παρόμοιες συμβάσεις οι προμήθειες διενεργούνται με βάση τις ισχύουσες κατά το χρόνο παράδοσης των καυσίμων τιμές, τόσο οι προς προμήθεια ποσότητες και η κατανομή αυτών κατ’ έτος όσο και η καθοριζόμενη στη διακήρυξη και στην αρχική σύμβαση τιμή μονάδος έχουν ενδεικτικό χαρακτήρα. Ταυτόχρονα, ως όριο ισχύος της σύμβασης έχει ορισθεί η ανάλωση του προϋπολογισμού, η δε διάρκεια των 36 μηνών έχει τεθεί ως απώτατο όριο σε περίπτωση μη πρότερης απορρόφησης των συνολικών ενδεικτικών ποσοτήτων. Τούτων δοθέντων, δεν νοείται εν προκειμένω για τη διασφάλιση της προμήθειας των συμβατικά καθορισθεισών ποσοτήτων καυσίμων για τα έτη 2022, 2023 και 2024 η σύναψη τροποποιητικής σύμβασης με επαύξηση της συμβατικής δαπάνης, λόγω του ενδεικτικού χαρακτήρα που έχει η κατανομή των ποσοτήτων και η προϋπολογισθείσα δαπάνη μεταξύ των ετών 2022, 2023 και 2024. Η κρίση αυτή ισχύει ανεξαρτήτως της συνδρομής της προβλεπόμενης στο άρθρο 132 παρ. 1γ΄ του ν. 4412/2016 απρόβλεπτης περίστασης, η οποία συνίσταται στην αύξηση των τιμών των καυσίμων που κατά τα κοινώς γνωστά έχει παρατηρηθεί κατά το τρέχον έτος και εκφεύγει της σφαίρας ελέγχου της αναθέτουσας Αρχής, καθώς σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη σκέψη 5 της παρούσας, για την εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης τίθεται σωρευτικά ως προϋπόθεση η τροποποίηση να μην αποσκοπεί στην αποφυγή εφαρμογής των διατάξεων του νόμου για τις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων. Τέτοια αποφυγή εφαρμογής των περί ανάθεσης διατάξεων του ν. 4412/2016 συνιστά και η επιλογή σύναψης τροποποιητικής σύμβασης με επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου, όταν τα κονδύλια της σύμβασης δεν έχουν εισέτι αναλωθεί. Άλλωστε, η ορθολογική διαχείριση του προϋπολογισμού και η τήρηση του πνεύματος των διατάξεων του ν. 4412/2016 υπέρ της ανάπτυξης ανταγωνισμού στη σύναψη των δημόσιων συμβάσεων, υπηρετούνται με την κατά το δυνατόν πιο σύντομη λήξη των υφιστάμενων συμβάσεων, οι οποίες έχουν στηριχθεί σε δεδομένα τιμών μη ανταποκρινόμενα στην υφιστάμενη κατάσταση της αγοράς καυσίμων. Γενικότερα δε, σε περιπτώσεις συμβάσεων που καλύπτουν πάγιες και επαναλαμβανόμενες ανάγκες δεν νοείται η σύναψη τροποποιητικών συμβάσεων με επέκταση του οικονομικού αντικειμένου, καθώς ακόμα και αν το συμβατικό αντάλλαγμα αναλώνεται πριν το χρονικό σημείο που είχε αρχικά τεθεί ως σημείο λήξης της διάρκειας της σύμβασης, οι αναθέτουσες Αρχές δύνανται με ορθό προγραμματισμό να εκκινούν έγκαιρα νέες διαδικασίες αναθέσεων, ώστε να μην τίθεται ζήτημα παράκαμψης των σχετικών διατάξεων του ν. 4412/2016. Συνεπώς, εν προκειμένω, η αναθέτουσα Αρχή δύναται να καλύψει τις ανάγκες της για το έτος 2022 με απορρόφηση, μέσω του τρέχοντος προϋπολογισμού, των κονδυλίων που έχουν προβλεφθεί να διατεθούν κατά το επόμενο έτος. Σε περίπτωση δε που οι τιμές των καυσίμων διατηρηθούν για μακρύ χρόνο σε υψηλά επίπεδα, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα τη λήξη της σύμβασης προ της παρέλευσης των 36 μηνών από τη σύναψή της λόγω εξάντλησης του προϋπολογισμού, έχει την ευθύνη για την έγκαιρη προκήρυξη νέου διαγωνισμό προς κάλυψη των μελλοντικών αναγκών της. 

Προμήθεια πετρελαίου κίνησης:Από τα ανωτέρω πραγματικά δεδομένα προκύπτει ότι σκοπός της αρχικής σύμβασης ήταν η κάλυψη των αναγκών της Κοινωφελούς Επιχείρησης Αθλητισμού, Πολιτισμού και Περιβάλλοντος του Δήμου ..... σε πετρέλαιο κίνησης για την θέρμανση των κολυμβητικών δεξαμενών για τέσσερα έτη. Εν τούτοις, λαμβανομένου υπ’όψιν του γεγονότος ότι παγίως σε παρόμοιες συμβάσεις οι προμήθειες διενεργούνται με βάση τις ισχύουσες κατά το χρόνο παράδοσης των καυσίμων τιμές, τόσο στη Διακήρυξη όσο και στην αρχική σύμβαση η προς προμήθεια ποσότητα και η σχετική δαπάνη έχουν τεθεί συνολικά για τέσσερα έτη, χωρίς επιμερισμό ανά έτος, ενώ ως όριο διάρκειας της σύμβασης έχει τεθεί, κατά το άρθρο 2 αυτής, η   14η. 12.2025. Εξάλλου, ούτε από την οικεία μελέτη (19/2021) προκύπτει ότι η προϋπολογισθείσα ποσότητα πετρελαίου κίνησης (180.000 λίτρα) αφορά αποκλειστικά στο έτος 2022. Τούτων δοθέντων, δεν νοείται εν προκειμένω για τη διασφάλιση της προμήθειας των κατά την αναθέτουσα Αρχή απαιτούμενων για το έτος 2022 ποσοτήτων πετρελαίου κίνησης, η σύναψη τροποποιητικής σύμβασης με επαύξηση της συμβατικής δαπάνης, λόγω της ανυπαρξίας κατανομής ποσοτήτων μεταξύ των ετών 2022-2025. Η κρίση αυτή ισχύει ανεξαρτήτως της συνδρομής της προβλεπόμενης στο άρθρο 132 παρ. 1γ΄ του ν. 4412/2016 απρόβλεπτης περίστασης, η οποία συνίσταται στην αύξηση των τιμών των καυσίμων που κατά τα κοινώς γνωστά έχει παρατηρηθεί κατά το τρέχον έτος και εκφεύγει της σφαίρας ελέγχου της αναθέτουσας Αρχής, καθώς για την εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης τίθεται σωρευτικά ως προϋπόθεση η τροποποίηση να μην αποσκοπεί στην αποφυγή εφαρμογής των διατάξεων του νόμου για τις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων. Τέτοια αποφυγή εφαρμογής των περί ανάθεσης διατάξεων του ν. 4412/2016 συνιστά και η επιλογή σύναψης τροποποιητικής σύμβασης με επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου, όταν τα κονδύλια της σύμβασης δεν έχουν εισέτι αναλωθεί. Άλλωστε, η ορθολογική διαχείριση του προϋπολογισμού και η τήρηση του πνεύματος των διατάξεων του ν. 4412/2016 υπέρ της ανάπτυξης ανταγωνισμού στη σύναψη των δημόσιων συμβάσεων, υπηρετούνται με την κατά το δυνατόν πιο σύντομη λήξη των υφιστάμενων συμβάσεων, οι οποίες έχουν στηριχθεί σε δεδομένα τιμών μη ανταποκρινόμενα στην υφιστάμενη κατάσταση της αγοράς καυσίμων. Γενικότερα δε, σε περιπτώσεις συμβάσεων που καλύπτουν πάγιες και επαναλαμβανόμενες ανάγκες δεν νοείται η σύναψη τροποποιητικών συμβάσεων με επέκταση του οικονομικού αντικειμένου, καθώς ακόμα και αν το συμβατικό αντάλλαγμα αναλώνεται πριν το χρονικό σημείο που είχε αρχικά τεθεί ως σημείο λήξης της διάρκειας της σύμβασης, οι αναθέτουσες Αρχές δύνανται με ορθό προγραμματισμό να εκκινούν έγκαιρα νέες διαδικασίες αναθέσεων, ώστε να μην τίθεται ζήτημα παράκαμψης των σχετικών διατάξεων του ν. 4412/2016. Συνεπώς, εν προκειμένω, η αναθέτουσα Αρχή δύναται να καλύψει τις ανάγκες της για το έτος 2022 με απορρόφηση, μέσω του τρέχοντος προϋπολογισμού, των κονδυλίων που έχουν προβλεφθεί να διατεθούν συνολικά για τα έτη 2022-2025, σε περίπτωση δε που οι τιμές των καυσίμων διατηρηθούν για μακρύ χρόνο σε υψηλά επίπεδα, γεγονός που συνεπάγεται τη λήξη της σχετικής σύμβασης προ της 14ης.12.2025, δύναται να προκηρύξει έγκαιρα νέο διαγωνισμό για την κάλυψη των μελλοντικών αναγκών της. Πέραν των ανωτέρω, η αναγκαιότητα της επίμαχης τροποποίησης δεν αιτιολογείται επαρκώς, δεδομένου ότι, αν συνεκτιμηθεί η συμβατική (άρθρο 9) πρόβλεψη περί επαύξησης του συμβατικού αντικειμένου κατά 20%, η οποία ακριβώς τέθηκε προς κάλυψη της διαφαινόμενης αυξητικής τάσης των τιμών των καυσίμων, κατά την ανωτέρω εισήγηση της Επιτροπής παρακολούθησης και παραλαβής προμηθειών, η αναθέτουσα Αρχή δύναται διά της ενεργοποίησής της και με βάση την τρέχουσα τιμή καυσίμων να προμηθευτεί ακόμα 64.382 λίτρα πετρελαίου κίνησης, ήτοι συνολικά (109.962 + 64.382) 174.344 λίτρα του οικείου καυσίμου, ποσότητα, η οποία εν πολλοίς προσεγγίζει τη συνολική και σχετικώς προϋπολογισθείσα για 4 έτη ποσότητα των 180.000 λίτρων. Κατά τούτο, λαμβάνοντας υπ’όψιν ότι η προϋπολογισθείσα ποσότητα των 180.000 λίτρων προκύπτει από την οικεία μελέτη να αφορά σε χρονική διάρκεια τεσσάρων ετών, η αναθέτουσα Αρχή δεν τεκμηριώνει με επάρκεια γιατί τα υπολειπόμενα (180.000-174.344) 5.656 λίτρα πετρελαίου κίνησης καθιστούν αδύνατη τη λειτουργία του κολυμβητηρίου ακόμη και γι’αυτό το έτος 2022, πόσον μάλλον για το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την προκήρυξη νέας αντίστοιχης διαγωνιστικής διαδικασίας, κατά τα προεκτεθέντα.

Προμήθεια αντιδραστηρίων: Από τα ανωτέρω πραγματικά δεδομένα προκύπτει ότι σκοπός της αρχικής σύμβασης ήταν η κάλυψη των αναγκών του ΓΝΘ σε αντιδραστήρια Sars-CoV-2 (με δωρεάν παραχώρηση συνοδού εξοπλισμού) για 2 έτη από την υπογραφή της σύμβασης. Εν τούτοις, λαμβανομένου υπ’όψιν του γεγονότος ότι παγίως σε παρόμοιες συμβάσεις οι προμήθειες διενεργούνται με βάση τις υφιστάμενες κατά το χρόνο παράδοσης των ειδών ανάγκες του νοσοκομείου, η κατανομή των προς προμήθεια ποσοτήτων κατ’έτος έχει ενδεικτικό χαρακτήρα. Τούτων δοθέντων, δεν νοείται εν προκειμένω για τη διασφάλιση της προμήθειας των απαραίτητων, μετά την εξάντληση των ποσοτήτων της αρχικής σύμβασης, ειδών κι ενώ δεν έχει ενεργοποιηθεί το προβλεφθέν στην οικεία διακήρυξη και στην αρχική σύμβαση δικαίωμα προαίρεσης (για προμήθεια ισόποσης προς την αρχική ποσότητας αντιδραστηρίων), η σύναψη τροποποιητικής σύμβασης με επαύξηση της συμβατικής δαπάνης, λόγω του ενδεικτικού χαρακτήρα που έχει η κατανομή των ποσοτήτων μεταξύ των ετών 2022, 2023 και 2024. Η κρίση αυτή ισχύει ανεξαρτήτως της συνδρομής της προβλεπόμενης στο άρθρο 132 παρ. 1γ΄ του ν. 4412/2016 επικληθείσας απρόβλεπτης περίστασης (αιφνίδια πρόωρη εξάντληση αντιδραστηρίων), καθώς σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη σκέψη 5 της παρούσας, για την εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης τίθεται σωρευτικά ως προϋπόθεση η τροποποίηση να μην αποσκοπεί στην αποφυγή εφαρμογής των διατάξεων του νόμου για τις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων. Τέτοια αποφυγή εφαρμογής των περί ανάθεσης διατάξεων του ν. 4412/2016 συνιστά και η επιλογή σύναψης τροποποιητικής σύμβασης με επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου, όταν τα κονδύλια της σύμβασης (εν προκειμένω δικαίωμα προαίρεσης) δεν έχουν εισέτι αναλωθεί. Σε κάθε περίπτωση, εν προκειμένω δεν αιτιολογείται με επαρκή και πείθουσα τεκμηρίωση το ποσοστό επαύξησης των συμβατικών ποσοτήτων, καθόσον με την αυτή αιτιολογική βάση (εξάντληση των αντιδραστηρίων) το μεν στις 9.12.2022 (απόφαση 950/9.12.2022 Διοικητή ΓΝΘ) εγκρίνεται επαύξηση συμβατικής ποσότητας σε ποσοστό 10%, το δε έξι μέρες αργότερα (απόφαση 1005/15.12.2022 Διοικητή ΓΝΘ) εγκρίνεται επαύξηση συμβατικής ποσότητας σε ποσοστό 40%, χωρίς να τεκμηριώνεται η διαφορετική εκτίμηση της αναθέτουσας σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα και δη επί τη βάσει ταυτόσημων πραγματικών δεδομένων. Περαιτέρω, η ορθολογική διαχείριση του προϋπολογισμού και η τήρηση του πνεύματος των διατάξεων του ν. 4412/2016 υπέρ της ανάπτυξης ανταγωνισμού στη σύναψη των δημόσιων συμβάσεων, υπηρετούνται με την κατά το δυνατόν πιο σύντομη λήξη των υφιστάμενων συμβάσεων, οι οποίες έχουν στηριχθεί σε δεδομένα ποσοτήτων μη ανταποκρινόμενα στις υφιστάμενες ανάγκες της αναθέτουσας. Γενικότερα δε, σε περιπτώσεις συμβάσεων που καλύπτουν πάγιες και επαναλαμβανόμενες ανάγκες δεν νοείται η σύναψη τροποποιητικών συμβάσεων με επέκταση του οικονομικού αντικειμένου, καθώς ακόμα και αν το συμβατικό αντάλλαγμα αναλώνεται πριν το χρονικό σημείο που είχε αρχικά τεθεί ως σημείο λήξης της διάρκειας της σύμβασης, οι αναθέτουσες Αρχές δύνανται με ορθό προγραμματισμό να εκκινούν έγκαιρα νέες διαδικασίες αναθέσεων, ώστε να μην τίθεται ζήτημα παράκαμψης των σχετικών διατάξεων του ν. 4412/2016. Συνεπώς, εν προκειμένω, η αναθέτουσα Αρχή δύναται να καλύψει τις ανάγκες της για το έτος 2022 και 2023 με απορρόφηση, μέσω του τρέχοντος και του επόμενου προϋπολογισμού, των κονδυλίων που έχουν προβλεφθεί να διατεθούν κατά την ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης. Σε περίπτωση δε που οι ανάγκες του Νοσοκομείου αναφορικά με τα κρίσιμα αντιδραστήρια διατηρηθούν υψηλές, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα τη λήξη της σύμβασης και του δικαιώματος προαίρεσης προ της παρέλευσης των 2 ετών από τη σύναψή της λόγω εξάντλησης του προϋπολογισμού, έχει την ευθύνη για την έγκαιρη προκήρυξη νέου διαγωνισμό προς κάλυψη των μελλοντικών αναγκών της.     

Προμήθεια υγρών καυσίμων θέρμανσης και κίνησης:(....)Τέτοια αποφυγή εφαρμογής των περί ανάθεσης διατάξεων του ν. 4412/2016 συνιστά και η επιλογή σύναψης τροποποιητικής σύμβασης με επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου, όταν τα κονδύλια της σύμβασης δεν έχουν εισέτι αναλωθεί. Οι προβαλλόμενοι δε από το ….. λόγοι οικονομικού προγραμματισμού δεν μεταβάλλουν την ανωτέρω διαπίστωση, δοθέντος ότι, πέραν του ότι δεν συνάδουν με τον ενδεικτικό χαρακτήρα της συμβατικής κατ’ έτος κατανομής των ποσοτήτων και του προϋπολογισμού, από την απόφαση της Συγκλήτου περί έγκρισης της σύμβασης προκύπτει ότι τα επιπλέον κονδύλια για την κάλυψη των αναγκών του έτους 2022 θα βαρύνουν ούτως ή άλλως τον τρέχοντα προϋπολογισμό του Πανεπιστημίου. Άλλωστε, η ορθολογική διαχείριση του προϋπολογισμού και η τήρηση του πνεύματος των διατάξεων του ν. 4412/2016 υπέρ της ανάπτυξης ανταγωνισμού στη σύναψη των δημόσιων συμβάσεων, υπηρετούνται με την κατά το δυνατόν πιο σύντομη λήξη των υφιστάμενων συμβάσεων, οι οποίες έχουν στηριχθεί σε δεδομένα τιμών μη ανταποκρινόμενα στην υφιστάμενη κατάσταση της αγοράς καυσίμων. Γενικότερα δε, σε περιπτώσεις συμβάσεων που καλύπτουν πάγιες και επαναλαμβανόμενες ανάγκες δεν νοείται η σύναψη τροποποιητικών συμβάσεων με επέκταση του οικονομικού αντικειμένου, καθώς ακόμα και αν το συμβατικό αντάλλαγμα αναλώνεται πριν το χρονικό σημείο που είχε αρχικά τεθεί ως σημείο λήξης της διάρκειας της σύμβασης, οι αναθέτουσες Αρχές δύνανται με ορθό προγραμματισμό να εκκινούν έγκαιρα νέες διαδικασίες αναθέσεων, ώστε να μην τίθεται ζήτημα παράκαμψης των σχετικών διατάξεων του ν. 4412/2016. Συνεπώς, εν προκειμένω, η αναθέτουσα Αρχή δύναται να καλύψει τις ανάγκες της για το έτος 2022 με απορρόφηση, μέσω του τρέχοντος προϋπολογισμού, των κονδυλίων που έχουν προβλεφθεί να διατεθούν κατά το επόμενο έτος, σε περίπτωση δε που οι τιμές των καυσίμων διατηρηθούν για μακρύ χρόνο σε υψηλά επίπεδα, γεγονός που συνεπάγεται τη λήξη των σχετικών συμβάσεων προ της 31ης.12.2024, δύναται να προκηρύξει έγκαιρα νέο διαγωνισμό για την κάλυψη των μελλοντικών αναγκών της. Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων τροποποιητικών συμβάσεων.

Προμήθεια πετρελαίου κίνησης για τις ανάγκες του Πλοηγικού Σταθμού Πειραιά.(...)Συνεπώς, εν προκειμένω, η αναθέτουσα Αρχή δύναται να καλύψει τις ανάγκες της για το έτος 2023 με απορρόφηση, μέσω του τρέχοντος προϋπολογισμού, των κονδυλίων που έχουν προβλεφθεί να διατεθούν κατά το επόμενο ή/και το μεθεπόμενο έτος, τα οποία δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι έχουν εισέτι αναλωθεί. Σε περίπτωση δε που οι τιμές των καυσίμων διατηρηθούν για μακρύ χρόνο σε υψηλά επίπεδα, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα τη λήξη της σύμβασης προ της 31.12.2025 λόγω εξάντλησης του προϋπολογισμού, έχει την ευθύνη για την έγκαιρη προκήρυξη νέου διαγωνισμό προς κάλυψη των μελλοντικών αναγκών της.Τούτων δοθέντων εν προκειμένω συντρέχει ουσιώδης νομική πλημμέλεια, η οποία συνίσταται στη μη συνδρομή των σωρευτικά προβλεπόμενων προϋποθέσεων του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 και κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης με αντισυμβαλλόμενους αφενός το Ελληνικό Δημόσιο (εκπροσωπούμενο από τον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής) αφετέρου τον οικονομικό φορέα «…»Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης. 

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της 28977/22.6.2021 σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… ΚΑΙ ΣΙΑ Α.Ε.», για την «Προμήθεια υγρών καυσίμων και πετρελαίου θέρμανσης για τις ανάγκες του Δήμου …», κατά το μέρος που αφορά την προμήθεια καυσίμων κίνησης (πετρελαίου κίνησης και βενζίνης αμόλυβδης).(....)Συνακόλουθα, στην ελεγχόμενη περίπτωση, δοθείσας και της φύσης της επίμαχης σύμβασης, που αφορά πάγια και διαρκή ανάγκη, η αναθέτουσα Αρχή όφειλε να είχε εκκινήσει εγκαίρως τη νέα διαγωνιστική διαδικασία, ώστε να είχε ολοκληρωθεί αυτή κατά τον εκ των προτέρων γνωστό χρόνο λήξης της αρχικής σύμβασης (22.6.2022). Εξάλλου, δεν προέκυψε από τα προσκομισθέντα ενώπιον του Κλιμακίου στοιχεία ότι η έγκαιρη εκκίνηση του νέου διαγωνισμού κατέστη ανέφικτη για λόγους που εκφεύγουν της σφαίρας επιρροής της αναθέτουσας Αρχής(....)Η μόνη δε διαφοροποίηση των δύο σχεδίων, ως προς το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της σχεδιαζόμενης προμήθειας, έγκειται στη διαφορετική κατανομή, ανά έτος, των προς προμήθεια ποσοτήτων καυσίμων για τις ανάγκες του Δήμου … και, κατ’ επέκταση, της οικείας δαπάνης.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… ΚΑΙ ΣΙΑ Α.Ε.».

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1391/2022.

Συμφωνίας - πλαίσιο Παροχής υπηρεσιών επισκευής οχημάτων:επιδιώκεται η ανάκληση της 595/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(.....)Με τα δεδομένα αυτά το Δικαστήριο κρίνει ότι ο προσφεύγων Δήμος δεν αποδεικνύει τον βασικό του ισχυρισμό ότι το αντικείμενο της συμφωνίας - πλαίσιο είχε αναλωθεί ή ότι πρόκειται άμεσα να αναλωθεί, ώστε έτσι να δικαιολογείται η τροποποίηση της συμφωνίας – πλαίσιο, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, κατά τον χρόνο υποβολής (27.6.2022) του αιτήματος της αρμόδιας υπηρεσίας του (Διεύθυνση Μηχανολογικού) για την τροποποίηση της συμφωνίας – πλαίσιο με επέκταση του οικονομικού της αντικειμένου κατά το ήμισυ, δεν είχε καν εκκινήσει η εκτέλεση της υπογραφείσας στις 21.12.2021 ως άνω συμφωνίας, δεδομένου ότι η 1η εκτελεστική αυτής σύμβαση συνήφθη μόλις στις 14.7.2022. Περαιτέρω, κατά τον χρόνο λήψης (17.10.2022) της 1551/2022 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του προσφεύγοντος περί τροποποίησης της συμφωνίας - πλαίσιο, είχε μεν εγκριθεί η σύναψη της 2ης εκτελεστικής αυτής σύμβασης (στην ίδια 41η συνεδρίαση του οργάνου αυτού) με την 1546/2022 όμοια, πλην όμως δεν προκύπτει από τον φάκελο της υπόθεσης ότι, παρά την κατά τα ανωτέρω έγκριση της σύναψής της, έχει πράγματι υπογραφεί η 2η εκτελεστική σύμβαση από τα συμβαλλόμενα μέρη, με συνέπεια το εγκεκριμένο οικονομικό της αντικείμενο να μην μπορεί να θεωρηθεί ως αναλωθέν και να συναθροιστεί με το ήδη αναλωθέν όμοιο της 1ης εκτελεστικής  σύμβασης και να μειωθεί αντίστοιχα το συνολικά συμφωνηθέν τίμημα της συμφωνίας - πλαίσιο. Επομένως, δεν αποδεικνύεται από τον προσφεύγοντα η εξάντληση του ανταλλάγματος της συμφωνίας – πλαίσιο κατά τον χρόνο λήψης της απόφασης περί τροποποίησης, κατά τον οποίον μόνο το ποσό των 159.842,16 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) της 1ης εκτελεστικής σύμβασης, ήτοι το ένα τρίτο περίπου της συμφωνηθείσας αξίας της συμφωνίας – πλαίσιο, είχε αποδεδειγμένα αναλωθεί. Τούτο μάλιστα ενώ η (ενδεικτική) πρόβλεψη της συμφωνίας – πλαίσιο για το ποσοστό ανάλωσης της συμβατικής αξίας ανερχόταν σε 15% και 30% για τα δύο πρώτα έτη ισχύος της (2021 και 2022), αντίστοιχα. Πολλώ μάλλον, δεν μπορεί να γίνει δεκτό και να δικαιολογήσει την επέκταση του οικονομικού αντικειμένου της συμφωνίας – πλαίσιο η επικαλούμενη 3η εκτελεστική σύμβαση, η οποία πρόκειται να περιλάβει βλάβες των οχημάτων που έπονται της 2ης εκτελεστικής σύμβασης, κοστολογημένες σε ποσό 184.091,39 ευρώ, καθόσον από τον φάκελο της υπόθεσης δεν προκύπτει ότι έχουν εντός του έτους 2023 εκκινήσει οι διοικητικές διαδικασίες για τη σύναψή της (απόφαση Οικονομικής Επιτροπής για την αποστολή πρόσκλησης σε ηλεκτρονική διαδικασία σύναψης) και, συνεπώς, η επίκλησή της δεν δύναται να στηρίξει τους ισχυρισμούς του εκκαλούντος περί εκτεταμένης ανάλωσης, άλλως επικείμενης εξάντλησης, του οικονομικού αντικειμένου της συμφωνίας – πλαίσιο. Ανεξαρτήτως των ανωτέρω, ο προσφεύγων Δήμος προσκομίζει στοιχεία για να αποδείξει ότι το προς εκτέλεση υπόλοιπο του συμφωνηθέντος τιμήματος  που θα έχει απομείνει, μετά από τον συνυπολογισμό του ποσού της συναφθησόμενης 3ης εκτελεστικής σύμβασης, ανέρχεται σε μόλις 16.909,78 ευρώ (βλ. τον αναλυτικό ανά ομάδα πίνακα στη σελ. 8 της προσφυγής που βασίζεται σε όμοιο πίνακα στο 363063/27.12.2022 έγγραφο της Διεύθυνσης Μηχανολογικού του Δήμου), ποσό που εντούτοις δεν συμπίπτει με τον προσκομιζόμενο, άνευ τίτλου και υπογραφής πίνακα στον οποίο αναφέρεται ότι το συνολικό προς ανάλωση ποσό, μετά την εκτέλεση και των τριών εκτελεστικών συμβάσεων, θα ανέλθει σε 50.785,97 ευρώ. Συνακόλουθα, ακόμα και εάν γινόταν δεκτό ότι τα ποσά των δύο (2ης και 3ης) εκτελεστικών συμβάσεων πρέπει να συνυπολογιστούν για τον καθορισμό του ποσού της συμφωνίας – πλαίσιο που έχει αναλωθεί, εντούτοις τα στοιχεία που προσκομίζονται παρίστανται αντιφατικά και ως εκ τούτου δεν δύναται να συναχθεί ασφαλές συμπέρασμα ως προς το ακριβές αναλωθέν συμβατικό τίμημα. Εξάλλου, δεν υπάρχει οποιοδήποτε στοιχείο στον φάκελο σχετικά με την επικαλούμενη έναρξη των διαδικασιών για τη σύνταξη μελέτης από την αρμόδια υπηρεσία ενόψει διενέργειας νέου διαγωνισμού, άρα αναποδείκτως επικαλείται ο προσφεύγων ότι έχει ήδη εκκινήσει νέα διαδικασία για την ανάθεση των επίμαχων προμηθειών και υπηρεσιών. Ως εκ τούτων και βάσει όσων έγιναν δεκτά στη σκέψη 5.γ δεν είναι νόμιμη η σύναψη τροποποιητικής σύμβασης της από 21.12.2021 συμφωνίας – πλαίσιο δεδομένου ότι το αποδεδειγμένα αναλωθέν ποσό για τις επίμαχες έξι ομάδες ειδών και υπηρεσιών (με την πρώτη εκτελεστική σύμβαση αναλώθηκε ποσό για τις 1η, 2η και 7η από τις εν λόγω ομάδες, ύψους 157.543,09 ευρώ), συναθροιζόμενο με το οικονομικό αντικείμενο της σκοπούμενης τροποποιητικής σύμβασης (242.943,00 ευρώ), όχι μόνο δεν υπερβαίνει αλλά υπολείπεται του συμφωνηθέντος τιμήματος της ήδη εκτελούμενης συμφωνίας – πλαίσιο, κατά το μέρος που αυτή αφορά στις εν λόγω ομάδες (485.886,00 ευρώ).Δεν ανακαλεί την 595/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ-ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-ΡΗΤΡΑ ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ (...)Ειδικότερα με την 1286/2023 απόφαση του Έβδομου Τμήματος ανακλήθηκε εν μέρει η 300/2023 Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου και κρίθηκε ότι η ένδικη αίτηση ανάκλησης: Α) πρέπει να γίνει δεκτή κατά το μέρος που αφορά α) στην εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής και του σχετικού μαθηματικού τύπου για τον προσδιορισμό της αυξημένης τιμής των 1692 φωτιστικών σωμάτων, που παραδόθηκαν εντός του Μαΐου 2023 και πληρώθηκαν με την 6η/23.5.2023 Πιστοποίηση και β) στην ενσωμάτωση της ρήτρας αναπροσαρμογής της τιμής στο συμβατικό κείμενο, προκειμένου να εφαρμοστεί για τις μελλοντικές παραδόσεις που αφορούν στις υπολειπόμενες ποσότητες φωτιστικών σωμάτων καθώς και στο σύστημα διαχείρισης ΙΟΤ και Β) ν’ απορριφθεί κατά το μέρος αυτής που αφορά α) στις εκτελεσθείσες παραδόσεις φωτιστικών, που εξοφλήθηκαν με τις 2η ως 5η πιστοποιήσεις και β) στην παροχή των υπηρεσιών του Σταδίου 1 αυτής, καθόσον οι υπηρεσίες αυτές που αφορούν υπηρεσίες συλλογής δεδομένων, καταγραφής και αποτύπωσης υφιστάμενων στοιχείων οδοφωτισμού, εργασίες σχεδιασμού και προδιαγραφών νέου συστήματος οδοφωτισμού, σύνταξη φωτοτεχνικής μελέτης, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 3 του άρθρου 7 του ν. 4965/2022.(...)Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος διότι από την γραμματική και τελολογική ερμηνεία της ρύθμισης του άρθρου 53 παρ. 9α του ν. 4412/2016, όπως η παρ. 9α προστέθηκε με το άρθρο 7 του ν. 4965/2022, συνάγεται ότι στην περίπτωση εκτέλεσης σύμβασης, στην οποία προβλέπονται τμηματικές παραδόσεις των συμβατικών ειδών, ως εκτελούμενη νοείται η σύμβαση μόνο ως προς τα συμβατικά είδη που δεν έχουν παραδοθεί και δεν έχουν εξοφληθεί ή που έχουν παραδοθεί αλλά δεν έχουν εξοφληθεί, καθώς τότε και μόνο συντρέχει ο δικαιολογητικός λόγος εφαρμογής της ανωτέρω ρύθμισης του άρθρου 7 του ν. 4965/2022, ήτοι η αντιμετώπιση της επισφάλειας και η αποφυγή της διακινδύνευσης της ομαλής εξέλιξης και επιτυχούς εκτέλεσης της σύμβασης, εξαιτίας των αυξημένων ανατιμήσεων των αγαθών και των προκαλούμενων εξ αυτών αυξημένων πληθωριστικών πιέσεων.(...)Τούτο διότι με την παρ. 2 του άρθρου 7 του ν. 4965/2022 ρυθμίζονται ζητήματα διαχρονικού δικαίου ως προς την εφαρμογή των τροποποιήσεων του άρθρου 53 του ν. 4412/2016 χωρίς τούτο να συνεπάγεται την κάμψη της γενικής αρχής του δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, σύμφωνα με την οποία οι συμβάσεις δεν αναπτύσσουν αναδρομική ισχύ, ήτοι τα έννομα αποτελέσματά τους δεν δύνανται, καταρχήν, να ανατρέξουν σε χρόνο προγενέστερο της υπογραφής τους, υπό την επιφύλαξη αντίθετης περί τούτου ειδικής ρύθμισης, καθόσον η συμβατική δράση της δημόσιας διοίκησης διέπεται από την αρχή της νομιμότητας και όχι από τον κανόνα της συμβατικής ελευθερίας του άρθρου 361 ΑΚ ... Εν προκειμένω δε, όπως ορθώς δέχτηκε και το δικάσαν Τμήμα στη σκέψη 18.2, με τη ρύθμιση της παρ. 2 του άρθρου 7 του ν. 4965/2022 δεν εισάγεται εξαίρεση στην αρχή περί μη αναδρομικής ισχύος των συμβάσεων, αλλά ρυθμίζεται το διάφορο ζήτημα διαχρονικού δικαίου της ρύθμισης, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα εφαρμογής του οικείου μαθηματικού τύπου για τον προσδιορισμό της αύξησης της τιμής σε ήδη εκτελούμενες συμβάσεις, χωρίς, όμως, να θίγονται οι γενικές αρχές του δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, όπως η εν λόγω αρχή της μη αναδρομικότητας.(...)Η τροποποίηση της βάσης υπολογισμού του συμβατικού τιμήματος, ήτοι της τιμής μονάδας των υπό προμήθεια ειδών συνιστά αλλοίωση βασικής παραμέτρου της σύμβασης, που δύναται να αλλάξει την οικονομική ισορροπία της σύμβασης υπέρ του αναδόχου κατά τρόπο που δεν προβλεπόταν στην αρχική σύμβαση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016. Εξάλλου η εν λόγω τροποποίηση εισάγει όρο, ο οποίος εάν είχε αποτελέσει μέρος της αρχικής διαδικασίας σύναψης σύμβασης ενδεχομένως να είχε επιτρέψει τη συμμετοχή διαφορετικών υποψηφίων από αυτούς που επιλέχθηκαν αρχικώς ή στην αποδοχή άλλης προσφοράς από εκείνη που επελέγη ή στη συμμετοχή και άλλων προμηθευτών. Άλλωστε σκοπός της διάταξης αυτής δεν είναι η αθέμιτη και αντίθετη στο δημόσιο συμφέρον μετακύλιση του επιχειρηματικού ρίσκου στην αναθέτουσα αρχή, κατά στρέβλωση του ανταγωνισμού. Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης. 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:τροποποίηση της σύμβασης «Διαχείριση Επικίνδυνων Ιατρικών Αποβλήτων» Νοσοκομείου.(...)Τούτο διότι δεν προκύπτει η ανάγκη επαύξησης των ποσοτήτων των ιατρικών αυτών αποβλήτων, δοθέντος ότι οι ετήσιες ποσότητες που προβλέφθηκαν για τις ως άνω κατηγορίες στην αρχική σύμβαση (11.068, 7.112 και 3.812 kg, αντίστοιχα) δεν εξαντλήθηκαν κατά το πρώτο έτος εκτέλεσης της σύμβασης αυτής, αφού όπως προκύπτει από τα προσκομισθέντα τιμολόγια της αναδόχου εταιρείας, οι ποσότητες που παραδόθηκαν προς μεταφορά από την έναρξη ισχύος της σύμβασης έως και 3.5.2022, ήτοι μόλις 5 ημέρες πριν από τη λήξη του πρώτου έτους εκτέλεσής της, ανήλθαν σε 9.543, 6.717 και 994 kg, αντίστοιχα, και ως εκ τούτου υπολείπονται των συμβατικών ποσοτήτων. Συνεπώς, δεν πληρούται η προϋπόθεση της αδυναμίας εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης όπως αυτή είχε αρχικά σχεδιαστεί σχετικά με τη διαχείριση των ως άνω κατηγοριών ιατρικών αποβλήτων (ΜΕΑ, ΜΕΑ* και ΑΕΑ)(...)Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την τροποποίηση της ... σύμβασης μεταξύ του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου …. … και της εταιρείας … ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ με αντικείμενο τη «Διαχείριση Επικίνδυνων Ιατρικών Αποβλήτων» κατά το μέρος που αφορά στην αύξηση των ποσοτήτων των Επικίνδυνων Αποβλήτων Αμιγώς Μεταδοτικών (ΕΑΑΜ), συνολικής αξίας 396.577,20 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), υπό τον αναφερόμενο στο σκεπτικό όρο. Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την τροποποίηση της ως άνω σύμβασης κατά το μέρος που αφορά στην αύξηση των ποσοτήτων των Μικτών Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΜΕΑ και ΜΕΑ* Κέντρου Αίματος – Μοριακός Έλεγχος Αναλυτής Roche) και Άλλων Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΑΕΑ), αξίας  36.524,40, 23.469,60 και 12.579,60 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), αντίστοιχα.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:ζητείται η ανάκληση της 239/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την τροποποίηση της από ... (με αρ. πρωτ. ...) σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … και του οικονομικού φορέα «… ΑΕ», με αντικείμενο την προμήθεια υγρών καυσίμων και πετρελαίου θέρμανσης για τις ανάγκες του Δήμου … και δη κατά το μέρος που αυτή αφορά στην προμήθεια καυσίμων κίνησης (πετρελαίου κίνησης και βενζίνης αμόλυβδης).(....)Η σύναψη της επίμαχης τροποποιητικής σύμβασης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή, δεν αποδεικνύεται ότι αποσκοπεί στην καταστρατήγηση των διατάξεων περί αναθέσεως δημοσίων συμβάσεων, αφού η αναθέτουσα αρχή επιδεικνύοντας τη δέουσα επιμέλεια είχε ήδη προβεί σε έγκαιρο προγραμματισμό των διαδικασιών για τη διενέργεια του νέου ανοικτού διαγωνισμού προμήθειας των επίμαχων ειδών και δη από το Ιανουάριο του έτους 2022, ήτοι έξι (6) μήνες πριν τη λήξη στις 22.6.2022 της αρχικής σύμβασης. Ωστόσο, ο προγραμματισμός αυτός ανετράπη αιφνιδίως λόγω των προαναφερομένων απρόβλεπτων γεγονότων, που εκφεύγουν της σφαίρας επιρροής της αναθέτουσας Αρχής και τα οποία επέβαλαν την επικαιροποίηση της από 4.4.2022 μελέτης και την εξεύρεση των αναγκαίων πιστώσεων, προκειμένου να αποφευχθεί η εκκίνηση των διαδικασιών ανάθεσης της προμήθειας χωρίς εξασφάλιση σχετικής χρηματοδότησης, που καθιστά επισφαλή την ανάληψη των σχετικών συμβατικών υποχρεώσεων. Για τούτο απαιτήθηκε και η αναμόρφωση του προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2022 με την ανακατανομή των πιστώσεων λόγω και της διαπιστωθείσας μη ισοσκέλισης της ανταποδοτικότητας της υπηρεσίας καθαριότητας οφειλόμενης σε οικονομική υστέρηση των εσόδων, η οποία εγκρίθηκε από την αποκεντρωμένη Διοίκηση μόλις στις 26.5.2022.Ανακαλεί την 239/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου.