ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/768/2021
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η αναίρεση της 1452/2017 απόφασης του VΙI Τμήματος του Ελεγκτικού ΣυνεδρίουΜειοψήφησαν οι Αντιπρόεδροι Μαρία Βλαχάκη και Αγγελική Μαυρουδή και οι Σύμβουλοι Σταμάτιος Πουλής, Κωνσταντίνα Ζώη και Βιργινία Σκεύη, οι οποίοι διατύπωσαν την ακόλουθη γνώμη: Σύμφωνα με την αρχή της νομιμότητας, η οποία αποτελεί έκφανση του κράτους δικαίου, οι εκτελεστές διοικητικές πράξεις, όπως είναι οι καταλογιστικές αποφάσεις, πρέπει να εκδίδονται από τα όργανα στα οποία ο νόμος δίνει την αρμοδιότητα αυτή. Καταλογιστική απόφαση που εκδίδεται από αναρμόδιο όργανο είναι νομικώς πλημμελής και για το λόγο αυτό, που εξετάζεται και αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο, ακυρωτέα. Στην περίπτωση που η καταλογιστική απόφαση εκδίδεται κατά δεσμία εξουσία και δεν πάσχει κατά το ουσιαστικό της περιεχόμενο, δεν καθίσταται αλυσιτελής η εξέταση νομικής πλημμέλειας αναγόμενης στην αρμοδιότητα του οργάνου που την εξέδωσε με την αιτιολογία ότι και υπό την εκδοχή της ακυρώσεώς της δεν θα μεταβαλλόταν η έννομη θέση του καθ’ ου ο καταλογισμός αφού το αρμοδίως επιλαμβανόμενο όργανο θα επέβαλε τον ίδιο καταλογισμό, καθόσον δεν είναι απολύτως βέβαιο ότι η νέα καταλογιστική απόφαση θα είχε ταυτόσημο περιεχομένο με την ακυρωθείσα. Και τούτο διότι το αρμόδιο όργανο που θα επιληφθεί εκ νέου της υπόθεσης δεν είναι βέβαιο ότι θα εκδώσει πράξη ταυτόσημου περιεχομένου καθώς δεν μπορεί εκ των προτέρων να αποκλεισθούν μεταβολές οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν την έννομη θέση του καταλογιζόμενου, αναγόμενες είτε στο νομοθετικό καθεστώς που διέπει την υπόθεση, είτε στο πραγματικό της υπόθεσης, ιδίως σε περιπτώσεις όπως η επίδικη που η καταλογιστική απόφαση συνιστά άμεση συνέπεια προηγούμενης διοικητικής πράξης αφορώσας την υπηρεσιακή κατάσταση του καθ’ ου (λ.χ. ακύρωση της διοικητικής πράξης που αποτελεί το έρεισμα του καταλογισμού). Έσφαλε, επομένως, το δικάσαν Τμήμα, το οποίο, αφού εξέτασε αυτεπαγγέλτως την αρμοδιότητα του καταλογίσαντος οργάνου και δέχθηκε ότι ο καταλογισμός έγινε από αναρμόδιο όργανο, στη συνέχεια έκρινε ότι παρίσταται αλυσιτελής η ακύρωση της καταλογιστικής απόφασης για το λόγο αυτό διότι η απόφαση αυτή δεν πάσχει, ως προς την εσωτερική ουσιαστική νομιμότητά της, με συνέπεια, ενόψει της δέσμιας αρμοδιότητας έκδοσής της, το αρμόδιο όργανο να υποχρεούται στην έκδοση απόφασης καταλογισμού του εκκαλούντος με το ίδιο ακριβώς περιεχόμενο. Επομένως, η αίτηση αναίρεσης θα πρέπει να γίνει δεκτή κατά παραδοχή του σχετικού λόγου, η εξέταση του οποίου λογικά πρέπει να προταχθεί παρελκούσης ως αλυσιτελούς της εξέτασης των λοιπών λόγων αναιρέσεως. Αναιρεί τη 1452/2017 απόφαση του VIΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/222/2018
Ενέργειες της Διοίκησης προς συμμόρφωση σε ακυρωτική δικαστική απόφαση – Αναδρομικότητα – Αρμόδιο διοικητικό όργανο – Τύχη λήξασας εγγυητικής επιστολής – Ενέργειες της Διοίκησης για διεκδίκηση και καταβολή οφειλομένων μισθωμάτων από διοικητική σύμβαση μίσθωσης.α) Σε συμμόρφωση με ακυρωτική απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, θα πρέπει να εκδοθεί νέα πράξη της Διοίκησης (Υπουργού ή του αρμοδίου για τη διοίκηση του φορέα οργάνου), μετά από γνωμοδότηση της Επιτροπής Αξιολόγησης των αποτελεσμάτων του Διαγωνισμού, η οποία είναι το αρμόδιο γνωμοδοτικό όργανο κατά την απόφαση αυτή, και η οποία θα συγκροτηθεί εκ νέου, η νέα δε διοικητική πράξη θα έχει αναδρομική ισχύ και θα ανατρέχει στο χρόνο έκδοσης της διοικητικής πράξης που ακυρώθηκε. β) Η εγγυητική επιστολή η οποία έχει λήξει, εφ’ όσον δεν έχει παραταθεί ο χρόνος λήξης αυτής, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από την Υπηρεσία (ομόφ.). Σχετική η υπ’ αριθ. 428/2013 γνωμοδότηση του Ε΄ Τμήματος ΝΣΚ.
ΕλΣυν.Τμ.1/457/2016
Με τα δεδομένα αυτά, εφόσον η 2401/2007 απόφαση της Ε.Ε.Π.Κ.Σ. ακυρώθηκε με την 4383/2015 απόφαση του ΙΙΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η 129241/2007/14.4.2009 καταλογιστική πράξη του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών απώλεσε το νόμιμο έρεισμά της, αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενης από το Δικαστήριο της πλημμέλειας αυτής. Κατ ακολουθία αυτών πρέπει η κρινόμενη έφεση να γίνει δεκτή, να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη του Α΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς η ενσωματωθείσα σε αυτήν 129241/2007/14.4.2009 καταλογιστική πράξη του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών..
ΝΣΚ/282/2016
Αρμοδιότητα έκδοσης Ατομικού Φύλλου Έκπτωσης (ΑΦΕΚ), σε περίπτωση ακύρωσης, με δικαστική απόφαση, ταμειακής βεβαίωσης καταλογιστικής πράξης του Σώματος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας – Πρόνοιας (ΣΕΥΥΠ).(...)Στην περίπτωση που με δικαστική απόφαση ακυρώνεται πράξη ταμειακής βεβαίωσης αρμοδίας ΔΟΥ, η οποία είχε εκδοθεί επί τη βάσει χρηματικού καταλόγου και πράξης καταλογισμού ελεγκτικής αρχής (εν προκειμένω του ΣΕΥΥΠ), επειδή θεωρήθηκε ότι δεν υφίσταται ενεργός νόμιμος τίτλος, λόγω μη κοινοποίησης της καταλογιστικής πράξης, αρμόδια να εκδώσει το ΑΦΕΚ είναι η Δ.Ο.Υ., στην οποία έχει βεβαιωθεί το σχετικό έσοδο, χωρίς να απαιτείται η έκδοση πράξης τροποποιητικής του καταλογισμού, υπό την προϋπόθεση ότι θα προηγηθεί από το ΣΕΥΥΠ (το οποίο οφείλει να επαναβεβαιώσει την καταλογισθείσα απαίτηση, κοινοποιώντας την καταλογιστική πράξη, πριν προχωρήσει στην σύνταξη νέου χρηματικού καταλόγου) η ανάκληση του προηγούμενου – ελαττωματικού - χρηματικού καταλόγου, με βάση τον οποίο είχε διενεργηθεί η ακυρωθείσα ταμειακή βεβαίωση (ομοφ.).
Ελ.Συν.Ολομ/124/2017
ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΙ-ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΥΠΟΛΟΓΟΙ:Με βάση τα προεκτεθέντα, το Τμήμα, κρίνοντας ότι δεν μπορεί να αποστεί από την αθωωτική κρίση του ποινικού δικαστηρίου ως προς το ότι η ήδη αναιρεσίβλητη δεν τέλεσε τις αποδιδόμενες σε αυτήν ποινικά κολάσιμες πράξεις, που έχουν την ίδια αντικειμενική υπόσταση με τις αποδοθείσες σ’ αυτήν με την καταλογιστική απόφαση παράνομες πράξεις, οι οποίες αποτέλεσαν την γενεσιουργό αιτία πρόκλησης του ελλείμματος στη διαχείριση του ..., δεν έσφαλε ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή των ως άνω διατάξεων.(..)Σε κάθε περίπτωση, το αντικείμενο της υπό κρίση διαφοράς, το οποίο συνίσταται κατά το μεγαλύτερο μέρος του στην επιβολή των νόμιμων προσαυξήσεων, οι οποίες επιβλήθηκαν στην ανωτέρω, λόγω της επιγενόμενης αναπλήρωσης του δημιουργηθέντος στην διαχείρισή της ελλείμματος, δεν θίγει την αθωωτική κρίση του ποινικού δικαστηρίου, αλλά συμπορεύεται μ’ αυτήν, δοθέντος ότι, το ως άνω έλλειμμα, κατά ρητή παραδοχή του ποινικού Δικαστηρίου, επεστράφη από αυτήν και κατατέθηκε σε λογαριασμό του ..., λόγω της ιδιότητάς της ως υπολόγου. Όμως η γνώμη αυτή δεν εκράτησε.Κατόπιν των ανωτέρω, μη υπάρχοντος άλλου αναιρετικού λόγου, η κρινόμενη αίτηση αναίρεσης πρέπει να απορριφθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/214/2018
ΑΜΟΙΒΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο λόγος διαφωνίας του Επιτρόπου, όπως αυτός εκτιμάται καθ’ ερμηνεία, παρίσταται βάσιμος, διότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νομίμως εκκαθαρισμένη. Και τούτο, καθόσον, εν προκειμένω, δεν υφίσταται έγκυρη έγγραφη σύμβαση παροχής νομικών υπηρεσιών, αφού δεν προηγήθηκε αυτής η έκδοση σχετικής αιτιολογημένης, ως προς το ύψος της δικηγορικής αμοιβής, απόφασης του αποκλειστικώς αρμόδιου οργάνου του Δήμου, που είναι το Δημοτικό Συμβούλιο, ληφθείσας με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών του. Επισημαίνεται ότι, ενόψει όσων ανωτέρω (στην σκέψη ΙΙ της παρούσας) έγιναν δεκτά, η πρόβλεψη του Κώδικα Δικηγόρων ότι στην περίπτωση που δεν προκύπτει η ύπαρξη έγκυρης έγγραφης συμφωνίας περί αμοιβής για την παροχή δικηγορικών υπηρεσιών, ισχύουν οι οριζόμενες νόμιμες αμοιβές, έχει την έννοια ότι οι τελευταίες ισχύουν όταν η αμοιβή για την παροχή δικηγορικών υπηρεσιών έχει εγκριθεί από το διοικητικό όργανο, αλλά η σχετική απόφαση και η σε εκτέλεση αυτής συμφωνία είναι νομικώς πλημμελής για άλλον λόγο και όχι στην περίπτωση πλήρους έλλειψης διαπραγμάτευσης της αμοιβής με το αρμόδιο όργανο, με την οποία ισοδυναμεί η παράλειψη έγκρισης της αμοιβής από το Δημοτικό Συμβούλιο, οπότε η τυχόν συναφθείσα συμφωνία πάσχει λόγω μη τήρησης της προσήκουσας διοικητικής διαδικασίας. Η παράλειψη έκδοσης της εν λόγω απόφασης από το Δημοτικό Συμβούλιο δεν δύναται να υποκατασταθεί από αντίστοιχη απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, καθόσον η αρμοδιότητα αυτή απονέμεται από τις οικείες διατάξεις αποκλειστικά στο Δημοτικό Συμβούλιο και δεν καθιερώνεται ως συντρέχουσα με άλλο δημοτικό όργανο. Πέραν αυτού, στην υπό κρίση περίπτωση η έλλειψή της καθίσταται ιδιαίτερα κρίσιμη για τον πρόσθετο λόγο ότι η εξοφλούμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής αμοιβή, η οποία εγκρίθηκε αναρμοδίως από την Οικονομική Επιτροπή και, περαιτέρω, κατέστη οικονομικό αντικείμενο της 27293/19.10.2017 σύμβασης, δεν έχει υπολογιστεί ορθώς, σύμφωνα με το άρθρο 63 παρ. 1 του ν. 4194/2013.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΝΣΚ/188/2020
Ζητήματα σχετικά με επιβολή διοικητικής κύρωσης για λαθρεμπορία και τελωνειακής οφειλής σε βάρος ανηλίκων παραβατών και τρόπος είσπραξης αυτών.(...)α) Σε βάρος ανήλικου, που δεν έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του και ο οποίος κατά την κρίση της Τελωνειακής Αρχής διέπραξε λαθρεμπορία, η αρχή αυτή μπορεί να επιβάλλει, με καταλογιστική πράξη τους διαφυγόντες δασμούς και φόρους κλπ επιβαρύνσεις (τελωνειακή οφειλή). Δεν μπορεί να επιβάλλει πολλαπλά τέλη, διότι ο ανήλικος, όταν δεν έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του, στερείται ικανότητας καταλογισμού. Δεν προβλέπεται από τις οικείες διατάξεις και επομένως δεν μπορεί να επιβάλλει τους διαφυγόντες δασμούς, φόρους κλπ επιβαρύνσεις, ούτε τα πολλαπλά τέλη, σε βάρος των ασκούντων τη γονική μέριμνα γονέων, εάν δεν μετείχαν και οι ίδιοι στην τέλεση της λαθρεμπορίας. β) Σε βάρος ανήλικου παραβάτη, ο οποίος διέπραξε λαθρεμπορία, ενώ έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του, η Τελωνειακή Αρχή, μπορεί να επιβάλλει με καταλογιστική πράξη, τόσο τους διαφυγόντες δασμούς, φόρους κλπ επιβαρύνσεις, όσο και τα πολλαπλά τέλη, όχι όμως σε βάρος των ασκούντων τη γονική μέριμνα γονέων του, εάν δεν μετείχαν και οι ίδιοι στην τέλεση της λαθρεμπορίας. γ) Αναγκαστικά μέτρα, για την είσπραξη των καταλογισθέντων χρηματικών ποσών μπορούν να ληφθούν μόνο σε βάρος της περιουσίας του ανήλικου παραβάτη, φερόμενου ως οφειλέτη στην καταλογιστική πράξη, εφόσον διαθέτει ατομική περιουσία, ακόμη και μετά την ενηλικίωσή του, μέχρι τη συμπλήρωση της παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για είσπραξη (κατά πλειοψηφία).
ΕλΣυν/Ε Κλιμ/353/2010
Συμπληρωματική σύμβαση (άρθρο 57 ν. 3669/2008). Το Κλιμάκιο απέχει του ελέγχου, καθόσον δεν εκδόθηκε από το αρμόδιο όργανο η απόφαση έγκρισης σύναψης της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, καθώς και των συνοδευόντων αυτήν 2ου ΑΠΕ και 2ου ΠΚΤΜΝΕ. Δεν έχει ολοκληρωθεί επομένως, η διαδικασία που προηγείται της σύναψής της και δεν στοιχειοθετείται ούτε έλεγχος επιμέρους φάσης της διαδικασίας. Με την 2727/2010 απόφαση του VI Τμήματος ανακλήθηκε η προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου, καθόσον προσκομίστηκε η απόφαση έγκρισης σύναψης της συμπληρωματικής σύμβασης, καθώς και των συνοδευόντων αυτή 2ου ΑΠΕ και 2ου ΠΚΤΜΝΕ, και δεν διαπιστώθηκε περαιτέρω, ουσιώδης νομική πλημμέλεια, που να κωλύει την υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/26/2019
Υπηρεσία σίτισης φοιτητών...Με δεδομένα τα ανωτέρω, από την επισκόπηση της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η έγκριση από το Πρυτανικό Συμβούλιο του 8ου Πρακτικού της Επιτροπής του Διαγωνισμού, με το οποίο ανεδείχθη ως προσωρινή ανάδοχος του διαγωνισμού η εταιρεία «....» χώρησε μη νομίμως, καθώς το συγκεκριμένο διοικητικό όργανο του Πανεπιστημίου δεν αποτελεί το αρμόδιο αποφαινόμενο όργανο της συγκεκριμένης αναθέτουσας αρχής κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 100 και 103 του ν.4412/2016. Τούτο διότι, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 13 και 14 του ν. 4485/2017 «Οργάνωση και λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης, ρυθμίσεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις» (Α΄ 114), αρμόδιο αποφαινόμενο όργανο του Πανεπιστημίου είναι κατ’ αρχήν η Σύγκλητος, στην οποία ανήκει το σχετικό τεκμήριο αρμοδιότητας(βλ. Ζ΄ Κλιμ. 402/2018) ενώ, επιπροσθέτως δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι η τελευταία με απόφασή της έχει μεταβιβάσει τη σχετική αρμοδιότητά της προς το Πρυτανικό Συμβούλιο. Ωστόσο, ενόψει του ότι το επακολουθήσαν Πρακτικό 9 (3.12.2018) της Επιτροπής Διαγωνισμού περί οριστικής κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην ως άνω εταιρεία εγκρίθηκε από το αρμόδιο προς τούτο διοικητικό όργανο, ήτοι τη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου (βλ. την ....2018 απόφαση της Συγκλήτου), και θεραπεύθηκε με τον τρόπο αυτό η πλημμέλεια που εμφιλοχώρησε στο προγενέστερο στάδιο της διαδικασίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ανωτέρω πλημμέλεια παρίσταται μη ουσιώδης ενώ, κατά τα λοιπά, δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία, οι οποίες να κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου.
ΕΣ/Τ7/27/2009
Επέκταση φωτισμού οδικού δικτύου .Κατά το χρόνο υποβολής του επίμαχου χρηματικού εντάλματος για θεώρηση, δεν αποδεικνύεται ότι η Δ.Ε.Η. Α.Ε. είχε ενεργό απαίτηση κατά του Δήμου και ότι συνεπώς είναι πιστωτής αυτού, δεδομένου ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι λήφθηκε απόφαση από το αρμόδιο όργανο του Δήμου για την εκτέλεση του ανωτέρω έργου, ότι έγινε με οποιονδήποτε τρόπο ανάθεση αυτού, ότι αυτό εκτελέστηκε και ότι εκτελέστηκε κατά τον προσήκοντα τρόπο. Εφόσον δε η πληρωμή της συγκεκριμένης δαπάνης με τακτικό ένταλμα δεν είναι δυνατή, θα μπορούσε επιτρεπτώς ο Δήμος να προβεί στην προκαταβολή, με την έκδοση χρηματικού εντάλματος προπληρωμής, του αναγκαίου για την εκτέλεση του ανωτέρω έργου χρηματικού ποσού σε ορισμένο δημοτικό υπάλληλο, ο οποίος, στη συνέχεια, θα αποδώσει λογαριασμό σε τακτή προθεσμία με την υποβολή των νόμιμων δικαιολογητικών.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/6/2021
Δημοσιονομική διόρθωση ποσού..Ωστόσο, με την απόφαση αυτή, όπως προκύπτει από το περιεχόμενό της, προσδιορίζεται μεν το ποσό των μη επιλέξιμων δαπανών που ανέρχονται σε 13.920,00 ευρώ και αποτελούν το αντικείμενο της δημοσιονομικής διόρθωσης, πλην όμως, δεν καλούνται οι αιτούντες να προβούν στην καταβολή αυτού, ούτε - πολύ περισσότερο - δίδεται εντολή βεβαίωσής του στην οικεία Δ.Ο.Υ., ώστε, στην περίπτωση μη συμμόρφωσής τους, να επιδιωχθεί η είσπραξή του με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.). Αντίθετα, η απόφαση αυτή επέχει θέση εισήγησης στον αρμόδιο διατάκτη, προκειμένου ο τελευταίος να εκδώσει απόφαση ανάκτησης για την αναζήτηση του ποσού αυτού ως αχρεωστήτως καταβληθέντος, η οποία θα αποτελεί το νόμιμο τίτλο βεβαίωσης του χρέους και θα είναι αμέσως εκτελεστή. Τούτων δοθέντων, κρίνεται ότι ο ως άνω λόγος αναστολής, όπως προβάλλεται, δεν δικαιολογεί τη χορήγηση αναστολής εκτέλεσης της προσβαλλόμενης απόφασης, αφού η επικαλούμενη από τους αιτούντες ανεπανόρθωτη ή δυσχερώς επανορθώσιμη οικονομική βλάβη δεν πιθανολογείται ότι θα επέλθει άμεσα από την εκτέλεση της προσβαλλόμενης απόφασης.