ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα δύο (2) σχεδίων συμβάσεων του διαγωνισμού για την «Προμήθεια ειδών διατροφής για τα έτη 2018 και 2019 για τις ανάγκες του Δ. … και των Ν.Π. του Δήμου»(....)Ενόψει αυτών, οι ποινικές καταδίκες που περιλαμβάνονται στο ποινικό μητρώο του Αντιπροέδρου της αναδόχου εταιρείας δεν ασκούν έννομη επιρροή, ενώ, κατά τα λοιπά, η καλή εκτέλεση της προμήθειας από την ανάδοχο εταιρεία σε σχέση την ποιότητα των προς προμήθεια ειδών δύναται να ελεγχθεί από την αναθέτουσα αρχή(....)Δεν κωλύεται η σύναψη των σχεδίων συμβάσεων του Κ.Κ.Π.Α. (ομάδα 2) και του Δήμου … (ομάδα 14) με την εταιρεία … Α.Β.Ε.Ε.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΣ/ΚΛΙΜ.ΣΤ/237/2018 ΚΑΙ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/410/2018.

Έργα αντιθορυβικής προστασίας...Ακολούθως, ενόψει των διαλαμβανομένων στην 674/14.12.2018 απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού διαπιστώσεων, υφίστανται επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ανάδοχος είχε συνάψει κατά το χρονικό διάστημα από 1.3.2011 έως 14.3.2011 συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς, με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Η αρνητική, όμως, απάντηση που διατυπώθηκε στο ερώτημα «Έχει συνάψει ο οικονομικός φορέας συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με σκοπό τη στρέβλωση του ανταγωνισμού» του υποβληθέντος από αυτή Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης δεν άγει σε άνευ ετέρου αποκλεισμό της από την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία λόγω της ανακριβούς συμπληρώσεως του εν λόγω εγγράφου. Τούτο, διότι το ερώτημα είχε διατυπωθεί κατά τρόπο ώστε να μην καθίσταται σαφές αν ζητείται από το διαγωνιζόμενο να δηλώσει οποιαδήποτε συμφωνία που τυχόν έχει συνάψει στο παρελθόν με σκοπό τη στρέβλωση του ανταγωνισμού ή μόνο αυτές που αφορούν στο συγκεκριμένο διαγωνισμό (βλ. τη 1082/2018 απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, με την οποία υιοθετήθηκε η δεύτερη ερμηνευτική εκδοχή). Εξάλλου, κατά το χρόνο διεξαγωγής του διαγωνισμού (28.9.2018) δεν είχε ακόμα δημοσιευθεί η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενώσεως της 24.10.2018 επί της υποθέσεως C-124/17 (Vossloh Laeis GmbH κατά Stadtwerke München GmbH), με την οποία κρίθηκε ότι η τριετής περίοδος αποκλεισμού «από την ημερομηνία του σχετικού γεγονότος», η οποία προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου 57 της Οδηγίας 2014/24, που μεταφέρθηκε στην ελληνική έννομη τάξη με την παρ. 10 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, άρχεται από το χρόνο εκδόσεως της σχετικής αποφάσεως της αρμόδιας Αρχής και όχι από το χρόνο συντελέσεως της παραβάσεως. Συνεπώς, κατά τον χρόνο υποβολής του Τ.Ε.Υ.Δ. δεν ήταν σαφές αν έπρεπε να δηλωθούν συμφωνίες, όπως οι επίμαχες, που είχαν λάβει χώρα, σε χρόνο προγενέστερο των τριών ετών από τη διενέργεια του διαγωνισμού, η σύναψή τους όμως διαπιστώθηκε με απόφαση του αρμοδίου οργάνου που ελήφθη εντός της ως άνω τριετούς προθεσμίας. Συνεπώς, με βάση τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχειρίσεως, η σχετική ασάφεια του εν λόγω τεύχους δημοπρατήσεως, η οποία εγείρει ζητήματα ερμηνείας και δύναται αντικειμενικά να παραπλανήσει τους διαγωνιζομένους ως προς τις ειδικότερες υποχρεώσεις τους, δεν δύναται, τελικώς, να αποβεί σε βάρος αυτών (βλ. σκ. IV.E.) και, ως εκ τούτου, δεν συνέτρεχε λόγος αποκλεισμού της αναδειχθείσας ως αναδόχου εργοληπτικής επιχειρήσεως εκ του λόγου ότι απάντησε αρνητικά στο προαναφερόμενο ερώτημα του Τ.Ε.Υ.Δ.. Δεδομένου, όμως, ότι σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας συνάψεως συμβάσεως, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να αποκλείουν οικονομικό φορέα, όταν αποδεικνύεται ότι εμπίπτει σε μία από τις περιπτώσεις της παρ. 4 του ίδιου άρθρου και ότι με την ως άνω απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού διαπιστώθηκε η εκ μέρους της εν λόγω εταιρείας σύναψη συμφωνίας με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού, η αναθέτουσα Αρχή οφείλει, τηρώντας τη διαδικασία που προβλέπεται στις παραγράφους 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, να καλέσει την ως άνω εταιρεία να προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι, μολονότι συντρέχει ο σχετικός λόγος αποκλεισμού, η ίδια έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της (Ελ.Συν. Ε΄ Κλιμ. 291, 304, 315, 319/2019).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση του δημοπρατηθέντος έργου έχει εμφιλοχωρήσει ουσιώδης πλημμέλεια, η οποία κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμβάσεως. Σε κάθε δε περίπτωση, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι μεταξύ των δικαιολογητικών κατακυρώσεως που προσκομίσθηκαν από την αναδειχθείσα ως ανάδοχο εταιρεία, δεν περιλαμβάνεται ασφαλιστική ενημερότητα για τα εκτελούμενα από αυτήν έργα «Συντήρηση Ηλεκτρομηχανολογικών Εγκαταστάσεων Πολυχώρου Δήμου ...» και «Ανάπλαση Πλατείας ...» και, συνεπώς, σε περίπτωση που δεν συνέτρεχε ο ανωτέρω διακωλυτικός της υπογραφής του ελεγχομένου σχεδίου συμβάσεως λόγος, τα δικαιολογητικά αυτά θα έπρεπε να προσκομισθούν.

Προμήθεια ελαιολιπαντικών για το Δήμο … και «Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση Πολιτισμού Περιβάλλοντος και Αθλητισμού …»(....)Τούτων δοθέντων και λαμβανομένου υπόψη του ύψους των ελεγχόμενων συμβάσεων, το οποίο ανέρχεται συνολικά σε 37.054,05 ευρώ (με ΦΠΑ), γεγονός που συνεπάγεται μειωμένη διακινδύνευση ως προς την επιτυχή εκτέλεσή τους, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας Αρχής έλαβαν υπόψη και αξιολόγησαν, ως όφειλαν, τα υποβληθέντα από την εταιρεία … στοιχεία περί έκπτωσής της από προηγούμενες δημόσιες συμβάσεις. Ενεργώντας δε εντός του πλαισίου της παρεχόμενης εκ του νόμου διακριτικής τους ευχέρειας και χωρίς να προβούν σε υπέρβαση των άκρων ορίων αυτής εκτίμησαν ότι οι ανωτέρω περιπτώσεις έκπτωσης, η εξέταση της ουσίας και της νομιμότητας των οποίων εκκρεμεί στα αρμόδια δικαστήρια, δεν συνιστούν άνευ ετέρου σοβαρή και επαναλαμβανόμενη πλημμέλεια της αναδόχου εταιρείας κατά την εκτέλεση των αντίστοιχων συμβάσεων. Νομίμως δε, για τη διαμόρφωση ιδίας κρίσης για την αξιοπιστία του εν λόγω οικονομικού φορέα, συνεκτίμησαν την επιτυχή εκ μέρους του εκτέλεση προηγούμενων συμβάσεων προμηθειών με αντισυμβαλλόμενο τον Δήμο, η αξία των οποίων υπερβαίνει τόσον συνολικά (545.971,98 ευρώ) όσον και σε κάποιες περιπτώσεις και μεμονωμένα το ύψος των ελεγχόμενων συμβάσεων ..., γεγονός που συνιστά επαρκές, κατά την κοινή πείρα, εχέγγυο αξιοπιστίας του προμηθευτή.Δεν κωλύεται η υπογραφή των δύο σχεδίων συμβάσεων

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΚΑΙ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ:.Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο Δήμος … νομίμως κατ’ αρχήν προσέφυγε για την ανάθεση καυσίμων και λιπαντικών στη διαδικασία χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι στην προκειμένη περίπτωση συντρέχουν οι τιθέμενες από τις διατάξεις αυτές προϋποθέσεις. Τούτο δε ειδικότερα αφενός μεν διότι παρόλο που ο Δήμος εξήντλησε τις νόμιμες δυνατότητες που διέθετε, επιχειρώντας να αναθέσει τα ως άνω είδη με τη νόμιμη τήρηση δύο διαδικασιών, ήτοι τόσο της αρχικής ανοικτής διαδικασίας ανάθεσης όσο και της επακολουθήσασας διαδικασίας διαπραγμάτευσης κατ’ άρθρο 32 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 4412/2016, οι οποίες όμως απέβησαν άγονες, χωρίς να μπορεί να προβλέψει την εξέλιξη αυτή και χωρίς να έχει ως προς τούτο ευθύνη, αφετέρου δε εξαιτίας του εν τω μεταξύ διαδραμόντος χρόνου από την προκήρυξη της ανοικτής διαδικασίας μέχρι την κήρυξη ως άγονης της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, δεν μπόρεσε να προμηθευτεί τα ως άνω είδη για τα έτη 2018 – 2019, με αποτέλεσμα να συντρέξει κατεπείγουσα ανάγκη αυτού για την προμήθεια των ως άνω ειδών για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του και να μην είναι δυνατή πλέον η τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται για τις ανοικτές διαδικασίες. Πλην όμως, περαιτέρω, η ….2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου .., με την οποία εγκρίθηκε η απ’ ευθείας ανάθεση «καυσίμων και λιπαντικών για την κίνηση των αυτοκινήτων του Δήμου», συνολικού ποσού όσο ήταν ο προϋπολογισμός της αρχικής διακήρυξης για την εν λόγω ομάδα, ήτοι ποσού 642.921,75 ευρώ και η οποία δεν παραπέμπει περαιτέρω ως προς τους λοιπούς όρους ανάθεσης ούτε στην εν λόγω διακήρυξη, ούτε εξάλλου σε άλλο έγγραφο σύμβασης, πάσχει αοριστίας και είναι ως εκ τούτου μη νόμιμη. Τούτο δε ειδικότερα διότι α) δεν περιλαμβάνει περιγραφή του φυσικού αντικειμένου της σύμβασης, ήτοι δεν καθορίζει ποιά είναι τα συγκεκριμένα καύσιμα και τα λιπαντικά (το είδος αυτών), τα οποία θα προμηθεύσει κάθε οριζόμενος προμηθευτής στον Δήμο, τις απαιτούμενες τεχνικές προδιαγραφές του κάθε είδους, την μονάδα μέτρησης και την ενδεικτική τιμή μονάδας, την προς προμήθεια ποσότητα ανά είδος και την επί μέρους προϋπολογιζόμενη δαπάνη του είδους αυτού, καθώς και τα ποσά μέχρι τα οποία μπορεί να ανέλθει το συμβατικό αντάλλαγμα ανά ανατιθέμενο είδος και προμηθευτή μέχρι τη λήξη της διάρκειας της σύμβασης, β) δεν καθορίζει τα δικαιολογητικά που έπρεπε να καταθέσουν οι επιλεγέντες προμηθευτές, προκειμένου να αποδείξουν ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό τους οι υποχρεωτικοί λόγοι αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 1 και 2 του ν. 4412/2016 και γ) δεν καθορίζει τον τρόπο, τόπο, χρόνο εκτέλεσης των συμβάσεων που θα υπογραφούν με τους προμηθευτές, καθώς και τον χρόνο ισχύος – διάρκεια αυτών. Εξάλλου, η διαδικασία που ακολουθήθηκε είναι μη νόμιμη διότι πριν τη λήψη της ως άνω απόφασης περί απ’ ευθείας ανάθεσης των καυσίμων και λιπαντικών, δεν προηγήθηκε κατάθεση προσφορών από τους οικονομικούς φορείς στους οποίους πρόκειται να ανατεθεί η προμήθεια και ακολούθως στάδιο ελέγχου περί του αν συντρέχουν στο πρόσωπο τους οι υποχρεωτικοί λόγοι αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 1 και 2 του ν. 4412/2016, με βάση τα προσκομισθέντα από αυτούς σχετικά δικαιολογητικά έγγραφα, καθώς και περί του εάν τα προϊόντα που θα προμηθεύσουν πληρούν τις απαιτούμενες τεχνικές προδιαγραφές. Συνακόλουθα, παρίσταται μη νόμιμη και η …..2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου … και για το λόγο ότι με αυτή η ως άνω Επιτροπή αναθέτει την προμήθεια σε οικονομικούς φορείς, χωρίς να διαπιστώνει ότι στο πρόσωπό τους δεν συντρέχουν οι ως άνω λόγοι αποκλεισμού και ότι τα προς προμήθεια από αυτούς προϊόντα πληρούν τις τιθέμενες τεχνικές προδιαγραφές.

Προμήθεια υλικών...Από τη γραμματική διατύπωση του άρθρου 15 παρ. 2 εδ. α΄ του ν.4412/2016, που είναι απολύτως ταυτόσημη με την αντίστοιχη διάταξη του άρθρου 15 παρ. 2 α της Οδηγίας 2014/24 («…2. Το παρόν Βιβλίο δεν εφαρμόζεται στις δημόσιες συμβάσεις και τους διαγωνισμούς μελετών που δεν εξαιρούνται για άλλο λόγο δυνάμει της παρ. 1, στο μέτρο που η προστασία των ουσιωδών συμφερόντων ασφαλείας της χώρας δεν μπορεί να διασφαλιστεί με λιγότερο δραστικά μέτρα …»), συστημικώς και συγκριτικώς θεωρούμενο με την απόλυτη ρήτρα εξαιρέσεως των παρ. 1 και 3 του ίδιου άρθρου, συνάγεται ότι η αναθέτουσα αρχή μπορεί να αποκλίνει όχι από το σύνολο αλλά από τις διατάξεις εκείνες που δεν είναι συμβατές με τη διαφύλαξη των ουσιωδών συμφερόντων άμυνας και ασφάλειας της χώρας. Επομένως, στην προκειμένη υπόθεση, και στην περίπτωση καταφάσεως των προϋποθέσεων του άρθρου 15 παρ. 2 εδ. α΄, η αναθέτουσα αρχή μη νομίμως δεν  προέβη σε εξέταση τυχόν συνδρομής των υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού από την ανάθεση (βλ. 73 παρ. 1, 2 και 74 του ν.4412/2016), καθώς και σε εξέταση της τεχνικής, επαγγελματικής καταλληλότητας και της χρηματοοικονομικής επάρκειας της αναδόχου (βλ. άρθρα 75 επ. του ν.4412/2016), αλλά και της  παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 3310/2005 «Μέτρα για τη διασφάλιση της διαφάνειας και την αποτροπή καταστρατηγήσεων κατά τη διαδικασία σύναψης δημοσίων συμβάσεων» (ΦΕΚ Α΄ 30),  όπως αυτή τροποποιήθηκε με το άρθρο 375 παρ. 10 ν. 4412/2016 και την παρ. 1 άρθρου 76  του ν.4712/2020 (ΦΕΚ Α΄ 146). Κατ’ ακολουθίαν όσων εκτέθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων, διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης και συντρέχει νόμιμος λόγος που κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο σχεδίου αυτής.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2444/2020.

Προμήθεια τριάντα πέντε εκατομμυρίων (35.000.000) ταχέων διαγνωστικών του κορωνοϊού (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις (12 και 14) που προηγήθηκαν, το Τμήμα κρίνει ότι, κατά τα νομίμως γενόμενα δεκτά με την προσβαλλόμενη Πράξη, οι εξαιρετικές διατάξεις των άρθρων 54 παρ. 3 του ν. 4662/2020 και 145 του ν. 4831/2021 πρέπει να ερμηνεύονται στενά και υπό το πρίσμα των κανόνων του ενωσιακού δικαίου για την ανάθεση των δημόσιων συμβάσεων, οι δε διατάξεις του ν. 4412/2016, κατά το μέρος με το οποίο ενσωματώνονται διατάξεις της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, για τις οποίες δεν επιτρέπεται παρέκκλιση από τον εθνικό νομοθέτη, όπως προαναφέρθηκε (σκέψη 12 της παρούσας), εφαρμόζονται παράλληλα και συμπληρωματικά στη διαδικασία ανάθεσης που ρυθμίζει η διάταξη του άρθρου 145 του ν. 4831/2021. Επομένως, κατά το μέρος που με την 13908/5.10.2021 πρόσκληση δεν προβλέφθηκαν υποχρεωτικοί λόγοι αποκλεισμού των συμμετεχόντων σ’ αυτή υποψήφιων αναδόχων, κατ’ άρθρα 73 παρ. 1 και 2 και 74 του ν. 4412/2016, καθώς και η υποβολή των προβλεπόμενων στα άρθρα 80 παρ. 2 και 74 παρ. 4 του ν. 4412/2016 δικαιολογητικών, η ανωτέρω πρόσκληση αντίκειται στις ως άνω διατάξεις, οι οποίες ενσωματώνουν ρυθμίσεις ενωσιακής προέλευσης και, ως τέτοιες, κατισχύουν των αντιθέτου περιεχομένου κανόνων της εσωτερικής έννομης τάξης.Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την από 19.8.2022 (ΑΒΔ 6349/22.8.2022) προσφυγή του Υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και της  Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.Ανακαλεί την 321/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Προμήθεια και τοποθέτηση ευρυζωνικής δικτυακής υποδομής:..Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη διότι   η ανάδοχος δεν απέδειξε ότι, κατά το χρόνο της απευθείας ανάθεσης, δεν συνέτρεχαν στο πρόσωπό της οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 73 του ν. 4412/2016 λόγοι αποκλεισμού από τις διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης. Όφειλε, δηλαδή, να προσκομίσει κατά το χρόνο αυτό αντίγραφα ποινικού μητρώου και αποδεικτικό ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας, η δε προσκόμισή τους εκ των υστέρων δεν θεραπεύει την εν λόγω πλημμέλεια, καθώς η μη ύπαρξη των κωλυμάτων αυτών πρέπει να αποδεικνύεται πριν την απόφαση ανάθεσης. Ωστόσο, λαμβανομένου υπόψη ότι η υποχρέωση προσκόμισης των σχετικών δικαιολογητικών που ορίζονται στο άρθρο 80 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις άνω των 2.500,00 ευρώ, όπως εν προκειμένω, θεσπίσθηκε με την  παρ. 9 του άρθρου 107 του ν. 4497/2017, η οποία άρχισε να ισχύει από 13.11.2017, ήτοι μόλις ένα μήνα πριν από την 71/18.12.2017 απόφαση ανάθεσης του Προέδρου του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου ..., δεν προέκυψε πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων από πλευράς των οργάνων του Λιμενικού Ταμείου, με συνέπεια να δύναται να αποδοθεί σε συγγνωστή πλάνη η επιλογή τους να αρκεστούν στην υποβολή των σχετικών πιστοποιητικών ως δικαιολο-γητικών πληρωμής του εντάλματος (πρβλ. και τελ. εδ. της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016), η νομιμότητα και πληρότητα των οποίων δεν αμφισβητείται από την Επίτροπο.Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, εντούτοις το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Ανάδειξη αναδόχου έργου....Δεδομένου ότι σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω: α) τόσο στη διακήρυξη όσο και στο ΕΕΕΣ του ελεγχόμενου διαγωνισμού δεν περιλαμβάνεται ως λόγος αποκλεισμού η περ. γ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 («εάν η αναθέτουσα αρχή διαθέτει επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο οικονομικός φορέας συνήψε συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού»), β) η έννοια του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος, το οποίο συνιστά εν προκειμένω σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη υποχρεωτικό λόγο αποκλεισμού, ερμηνεύεται ευρέως, ειδικά δε όταν δεν περιλαμβάνονται στη διακήρυξη ειδικότερες εκφάνσεις του, όπως η αποφυγή στρέβλωσης του ανταγωνισμού, καλύπτοντας κάθε παραπτωματική συμπεριφορά που έχει αντίκτυπο στην επαγγελματική αξιοπιστία και το κύρος του οικονομικού φορέα, όπως η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, γ) ως δικαιολογητικά απόδειξης μη συνδρομής του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος απαιτούνται, σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη, πιστοποιητικά χορηγούμενα από τα αρμόδια επιμελητήρια και φορείς (ΤΕΕ, ΓΕΩΤΕΕ, ΕΕΤΕΜ), από τα οποία αποδεικνύεται ότι τα πρόσωπα με βεβαίωση του Μ.Ε.Κ., που στελεχώνουν την εργοληπτική επιχείρηση, δεν έχουν διαπράξει σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, τα οποία και προσκομίστηκαν από την προσωρινή ανάδοχο, δ) στην προσωρινή ανάδοχο έχει επιβληθεί πρόστιμο από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, η δε σχετική απόφαση έχει δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως από 8.12.2017 (ΦΕΚ Β΄ 3104), ε) η ύπαρξη και μόνο απόφασης της Αρχής Ανταγωνισμού, με την οποία διαπιστώθηκε η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, δεν δύναται να οδηγήσει άνευ ετέρου στον αποκλεισμό του συμμετέχοντα οικονομικού φορέα και στ) η αναθέτουσα αρχή οφείλει να αξιολογεί τους κινδύνους που θα μπορούσε να διατρέξει, στην περίπτωση που αναθέσει τη σύμβαση σε προσφέροντα, του οποίου η ακεραιότητα ή η αξιοπιστία είναι αμφίβολη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να παρασχεθούν έγγραφες διευκρινίσεις ως προς την τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται στις παρ. 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, και, ειδικότερα, ως προς την κλήση της ως άνω εταιρείας να προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της (όπως διακοπή όλων των δεσμών με πρόσωπα ή οργανισμούς που εμπλέκονται στην παράνομη συμπεριφορά, μέτρα αναδιοργάνωσης προσωπικού, εφαρμογή συστημάτων υποβολής εκθέσεων και ελέγχου, δημιουργία δομής εσωτερικού ελέγχου για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης, έγκριση εσωτερικών κανόνων ευθύνης και αποζημίωσης – βλ. σημείο 102 του Προοιμίου της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ), ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία ως προς την ακεραιότητα και αξιοπιστία αυτής. Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση, προκειμένου η αναθέτουσα αρχή να προσκομίσει τα, αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη, στοιχεία.

Περιβαλλοντική αναβάθμιση - ανάπλαση τμημάτων οδών... Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση, προκειμένου η αναθέτουσα αρχή να προσκομίσει τα, αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη, στοιχεία.Αναβάλλει την έκδοση οριστικής Πράξης επί της νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την ανάθεση από τον Δήμο ... στην εργοληπτική επιχείρηση «....», της εκτέλεσης του έργου: «Περιβαλλοντική αναβάθμιση – ανάπλαση τμημάτων οδών πέριξ σταθμού Μετρό ...».

Υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων φωτεινής σηματοδότησης.(...)Υπό τα δεδομένα αυτά, πλημμελώς έγινε δεκτός ο οικείος ισχυρισμός της παρεμβαίνουσας εταιρείας από την Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., της οποίας η προσβαλλόμενη απόφαση καθίσταται κατά τούτο ακυρωτέα», ήτοι κατά λογική αναγκαιότητα, κατά το σκέλος με το οποίο έγινε δεκτό από την ΕΑΔΗΣΥ ότι η ήδη προσφεύγουσα και ο τρίτος οικονομικός φορέας …. όφειλαν να δηλώσουν στο ΕΕΕΣ ότι ο τελευταίος φέρει την ιδιότητα του υπεργολάβου και το ποσοστό της υπεργολαβίας (άρθρα 58 του ν. 4412/2016 και 2.2.8.2. για την υπεργολαβία, σε συνδυασμό με τα άρθρα 2.2.9, 2.2.9.1. και 2.4.6 της διακήρυξης). Επομένως, με την εν λόγω απόφαση του Διοικητικού Εφετείου ούτε κρίθηκε ούτε ήταν αναγκαίο να κριθεί είτε ως κύριο είτε ως παρεμπίπτον ζήτημα το μη εισφερθέν ενώπιόν του όλως διακριτό διοικητικής φύσεως νομικό και πραγματικό ζήτημα της σχέσης μεταξύ της προσφεύγουσας και των στελεχών που πρότεινε ο .. ήτοι της .. και .., δηλαδή εάν οι τελευταίοι αποτελούν «τρίτους» σε σχέση με αυτήν και έπρεπε να υποβληθεί και ως προς αυτούς ΕΕΕΣ και δικαιολογητικά κατακύρωσης, ζήτημα που αναδείχθηκε ως ουσιώδης πλημμέλεια με την προσβαλλόμενη 437/2023 Πράξη του Κλιμακίου και αφορά σε άλλο λόγο αποκλεισμού (βλ. σκέψη 21 της Πράξης του Κλιμακίου και άρθρα 78 του ν. 4412/2016 και 2.2.8.1. της διακήρυξης για τη δάνεια εμπειρία, σε συνδυασμό με τα άρθρα 2.2.9, 2.2.9.1, 2.4.6 και 3.2 αυτής), επί του οποίου αποφάνθηκε αποκλειστικά η ΕΑΔΗΣΥ με το πρώτο και μη προσβληθέν ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου σκέλος της Σ55/2022 απόφασης της. Κατόπιν αυτών, νομίμως έκρινε το Κλιμάκιο ότι ως προς την συγκεκριμένη πλημμέλεια δεν δεσμευόταν από το δεδικασμένο της ως άνω 1002/2023 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών. Άλλο δε είναι το ζήτημα εάν το Κλιμάκιο θα έπρεπε, συνεκτιμωμένων των σχετικών κρίσεων της ΕΑΔΗΣΥ και χωρίς να δεσμεύεται από αυτήν (βλ. την απόφαση 940/2022 απόφαση του παρόντος Τμήματος που επικύρωσε την σχετική ερμηνεία του Κλιμακίου και ΕλΣυνΟλ 310/2022, ΣτΕ 28, 29 και 30/2020) αλλά και ενόψει της θετικής για την προσφεύγουσα δικαστικής έκβασης της υπόθεσης, να εξετάσει αφενός τον βαθμό σαφήνειας της οικείας ρήτρας της διακήρυξης (βλ. άρθρο 73 παρ. 4 του ν. 4820/2021 για την επιρροή του βαθμού σαφήνειας των κανόνων στο ερμηνευτικό περιθώριο εκτίμησης των ελεγχόμενων φορέων), ως προς την έννοια του «τρίτου» φορέα και το εύρος των προσώπων που έχουν υποχρέωση υποβολής ΕΕΕΣ και δικαιολογητικών κατακύρωσης και κατά πόσον η τυχόν ασάφεια και η εξαιτίας αυτής αρνητική κρίση του Κλιμακίου για την υπογραφή του σχεδίου συμβάσεως θα λειτουργούσε σε βάρος της προσφεύγουσας και υπέρ του συνυποψηφίου της, συναφώς δε και το ενδεχόμενο υποχρεωτικής εφαρμογής από την αναθέτουσα αρχή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016 περί συμπλήρωσης των ελλείψεων του ΕΕΕΣ των υπόχρεων σε υποβολή τους, υπό όρους διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων (βλ. αποφ. ΔΕΕ της 7.9.2021, C- 927/19, «Klaipėdos regiono atliekų tvarkymo centras» UAB», σκ. 93 και κατ’ αναλογίαν, της 29.3.2012, C- 599/10, SAG ELV Slovensko κ.λπ., σκ. 40, της 10.10.2013, C- 336/12, Manova, σκ. 36 και 40, και της 28.2.2018, C‑523/16 και C‑536/16, MA.T.I. SUD και Duemme SGR, σκ. 51 και 52).Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την από 14.8.2023 προσφυγή ανάκλησης της εταιρείας με την επωνυμία «..».Ανακαλεί την 437/2023 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.