Υλοποίηση προγράμματος καταπολέμησης κουνουπιών: Από τις προαναφερθείσες διατάξεις συνάγονται τα εξής: Όταν η επιτροπή παραλαβής κρίνει ότι οι παρεχόμενες υπηρεσίες δεν ανταποκρίνονται πλήρως στους όρους της σύμβασης, ακολουθείται ειδική διαδικασία που περιγράφεται στις παραγράφους 3, 4 και 5 του ν. 4412/2016 και προβλέπει τη σύνταξη προσωρινού και, συντρεχούσης περίπτωσης, οριστικού πρωτοκόλλου παραλαβής, με το τελευταίο να υπόκειται στην έγκριση του αρμοδίως αποφαινομένου οργάνου, προς τον σκοπό πρόσθετης διασφάλισης της αναθέτουσας αρχής σε αυτήν την περίπτωση ανώμαλης εξέλιξης της παραλαβής των υπηρεσιών. Αντίθετα, όταν η επιτροπή παραλαβής δεν διαπιστώνει αποκλίσεις από τους συμβατικούς όρους, αρκεί η υπογραφή του πρωτοκόλλου από τα μέλη της αρμόδιας επιτροπής, σύμφωνα με τα γενικώς οριζόμενα στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 219, μη απαιτουμένης περαιτέρω έγκρισής του από το αρμόδιο αποφαινόμενο όργανο, καθώς η σχετική διάταξη του άρθρου 219 παρ. 5 του ν. 4412/2016 ρυθμίζει την προαναφερθείσα ειδική περίπτωση.

Παροχή υπηρεσιών διαδικτυακής προώθησης Δήμου:..Με δεδομένα αυτά κατά παράβαση των άρθρων 200 και 219 του   ν. 4412/2016 στα δικαιολογητικά του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος δεν περιλαμβάνεται πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής το οποίο έπρεπε να συνταχθεί από την αρμόδια επιτροπή παραλαβής μετά την 123/13.3.2019 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Είναι δε απορριπτέος ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η επιτροπή παραλαβής δεν μπορεί να αλλάξει γνωμοδότηση, αφού η υποχρέωση σύνταξης του πρωτοκόλλου οριστικής παραλαβής προβλέπεται ρητώς στον νόμο. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών..:Με δεδομένα αυτά, ο Δήμος .. ορθώς εφάρμοσε τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 219 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, αν και η Επιτροπή Παραλαβής εξέφερε αρνητική γνώμη ως προς την καταλληλόλητα των υπηρεσιών της αναδόχου, ενόψει των διαπιστωθεισών από αυτήν παρεκκλίσεων, το Δημοτικό Συμβούλιο, αποκλίνοντας από την απλή γνώμη της Επιτροπής Παραλαβής (άρθρο 221 παρ. 1 περ. ζ΄ και παρ. 6 του ν. 4412/2016 καθώς και άρθρο 20 παρ. 2 του, κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999, «Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας»), έκρινε αιτιολογημένα ότι δεν επηρεάζεται η καταλληλόλητα των υπηρεσιών της και ενέκρινε την παραλαβή τους με έκπτωση 30% επί της συμβατικής τους αξίας η οποία, κατά την κρίση του, είναι ανάλογη προς τις ανωτέρω παρεκκλίσεις και, στη συνέχεια, η Επιτροπή συνέταξε πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής, εγκριθέν από το Δημοτικό Συμβούλιο. Περαιτέρω, έκπτωση αναδόχου από δημόσια σύμβαση προβλέπεται μεν στο ν. 4412/2016 (άρθρο 203 παρ. 1 περ. γ΄ και παρ. 2 και άρθρο 220 παρ. 2) απαιτεί, όμως, συγκεκριμένες προϋποθέσεις που δεν προκύπτει ότι συντρέχουν εν προκειμένω, ούτε η αναθέτουσα αρχή έχει αποφανθεί επ’ αυτών, καθώς και συγκριμένη διαδικασία που, επίσης, δεν έχει τηρηθεί. Τέλος, η γνησιότητα της εγγυητικής επιστολής της αναδόχου αποδεικνύεται από το θεωρημένο ακριβές αντίγραφο αυτής.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών εσωτερικού ελεγκτή:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πράγματι το πρωτόκολλο παραλαβής των επίμαχων υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου εκ μέρους του φερόμενου ως δικαιούχου, εκδόθηκε από την οικεία επιτροπή παραλαβής του Νοσοκομείου είκοσι επτά (27) ημέρες μετά τη λήξη του μήνα, κατά τον οποίο εκτελέσθηκαν οι εργασίες, κατά παράβαση του σχετικού όρου της σύμβασης. Επιπλέον, το εν λόγω πρωτόκολλο παραλαβής δεν έχει το προβλεπόμενο στη σύμβαση περιεχόμενο, καθώς δεν αναφέρεται σε αυτό, ποιες συγκεκριμένα είναι οι υπηρεσίες, που προσέφερε ο φερόμενος ως δικαιούχος κατά τον μήνα, στον οποίο αφορά το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, το δε προσκομισθέν από το Νοσοκομείο, με το έγγραφο επανυποβολής, πρωτόκολλο παραλαβής δεν φέρει αριθμό πρωτοκόλλου και δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη. Εξάλλου η τροποποίηση του σχετικού όρου της σύμβασης, που έλαβε χώρα μετά την διαφωνία του Αναπληρωτή Επιτρόπου, δεν δύναται να επιφέρει έννομα αποτελέσματα αναδρομικώς, παρά μόνο εφεξής. Δοθέντος, ωστόσο, ότι η μεν πρώτη διαπιστωθείσα πλημμέλεια κρίνεται από το Κλιμάκιο ως μη ουσιώδης, σε ό,τι αφορά δε την παραλαβή των επίμαχων υπηρεσιών του φερόμενου ως δικαιούχου εσωτερικού ελεγκτή, από την διατύπωση του σχετικού πρωτοκόλλου παραλαβής δεν προκύπτει κάποια αμφιβολία ή επιφύλαξη ως προς την νόμιμη και εμπρόθεσμη παροχή, εκ μέρους του, των συμφωνηθεισών υπηρεσιών, όπως αυτές περιγράφονται αναλυτικά στη σύμβαση, το Κλιμάκιο κρίνει ότι θα πρέπει να αναγνωρισθεί η συνδρομή συγγνωστής πλάνης υπέρ των οργάνων του Νοσοκομείου, τα οποία σχημάτισαν την πεπλανημένη, πλην όμως συγγνωστή πεποίθηση ότι το συνταχθέν από αυτά πρωτόκολλο παραλαβής είχε το νόμιμο περιεχόμενο.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. αμοιβή για εργασίες αντικατάστασης τμήματος στήλης αποχέτευσης και ψευδοροφής(..) Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι:...(..) γ) Κατά παράβαση των διατάξεων της παραγράφου 5 του άρθρου 200 και της παραγράφου 5 του άρθρου 219 του ν. 4412/2016, στα δικαιολογητικά του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος δεν περιλαμβάνεται απόφαση του αποφαινόμενου οργάνου που να εγκρίνει το πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής των επίμαχων εργασιών, ούτε άλλωστε από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι έχει συντελεσθεί αυτοδίκαιη παραλαβή των σχετικών εργασιών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο β΄ εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 219 του ν. 4412/2016, απορριπτόμενων των σχετικών ισχυρισμών του Νοσοκομείου. Ωστόσο, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη το επείγον και τη σοβαρότητα της περίστασης, ότι πρόκειται για διατάξεις που άρχισαν πρόσφατα να ισχύουν και ότι η Επιτροπή παραλαβής στο σχετικό πρακτικό της βεβαιώνει ότι εκτελέστηκαν όλες οι εργασίες, όπως αυτές περιγράφονται στην υπογραφείσα σύμβαση και την από Νοέμβριο 2016 μελέτη της υπηρεσίας, κρίνει ότι, στην προκειμένη περίπτωση, τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά επειδή συγγνωστώς υπέλαβαν ότι ενεργούν νομίμως..δ) Από τους πίνακες που συνέταξε ο ανάδοχος και συνοδεύουν το εκδοθέν από αυτόν τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, όπου καταγράφονται αναλυτικά τα είδη, η ποσότητα και η τιμή των υλικών (ηλεκτρολογικά, οικοδομικά και υδραυλικά) που τελικά χρησιμοποιήθηκαν καθώς και τα απαιτούμενα ημερομίσθια των τεχνιτών σε συνδυασμό με την τεχνική περιγραφή της μελέτης ..για τις υπό ανάθεση εργασίες (με στοιχειώδη, έστω, ομαδοποίηση εργασιών και κοστολόγηση αυτών), η προμέτρηση των οποίων ανά είδος και απαιτούμενα υλικά ήταν δύσκολη λόγω της φύσεως του προβλήματος διαρροής που δεν ήταν εμφανές και αξιολογήσιμο κατά το χρόνο σύνταξης της μελέτης και απαιτείτο εκτεταμένη καθαίρεση τμημάτων τοιχοποιίας και ειδών υγιεινής για να προσδιοριστούν με ακρίβεια οι υπό ανάθεση υπηρεσίες, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οριοθετείται επαρκώς το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης, ο δε σχετικός λόγος διαφωνίας είναι αβάσιμος... ε) Από την τεχνική περιγραφή της μελέτης της Τεχνικής Υπηρεσίας και την κατά τα ανωτέρω αναλυτική τιμολόγηση των προμηθευθέντων ειδών και των παρασχεθεισών εργασιών (υπηρεσιών) προκύπτει ότι το κύριο αντικείμενο της συναφθείσας μεικτής σύμβασης- στο οποίο απέβλεψε και το νοσοκομείο- είναι η παροχή των εργασιών (υπηρεσιών), Κατόπιν τούτου, ορθώς η παρακράτηση φόρου που επιβλήθηκε για τις εντελλόμενες εργασίες (υπηρεσίες) ανέρχεται σε ποσοστό 8% και όχι σε 4% που αφορά σε προμήθειες..(..) η εντελλόμενη δαπάνη ελέγχεται ως μη νόμιμη, λόγω της βασιμότητας του προβαλλόμενου τρίτου λόγου διαφωνίας, όμως το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2017

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά, η επίμαχη δαπάνη είναι νόμιμη, διότι α) τόσο η μελέτη όσο και οι βεβαιώσεις εκτέλεσης των εργασιών περιέχουν αναλυτικά τις εργασίες που εξοφλούνται με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, ενόψει μάλιστα της ιδιαίτερα εξειδικευμένης φύσης των εργασιών συντήρησης και της ορισθείσας εποπτείας της ορθής εκτέλεσης αυτών από τις υπηρεσίες του αρμόδιου υπουργείου, β) στην οικεία διακήρυξη δεν υπάρχει όρος που να αποκλείει την εκτέλεση των εργασιών της Ομάδας Α χωρίς την εκτέλεση των προμηθειών της Ομάδας Β, ούτε απαγορεύει την εκτέλεση των εργασιών αυτών με ίδια μέσα από τον ανάδοχο, γ) η από 24.5.2018 βεβαίωση καλής εκτέλεσης εργασιών της οικείας τριμελούς επιτροπής παραλαβής δεν απαιτείται να εγκριθεί, καθόσον έγκριση κατά το άρθρο 219 του ν. 4412/2016 απαιτείται μόνο στην περίπτωση που έχει μεσολαβήσει προσωρινή παραλαβή, δ) αλυσιτελώς προβάλλεται ότι δεν υπάρχει απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής για τη ματαίωση του διαγωνισμού κατά την Ομάδα Β΄ της προμήθειας των υλικών, καθόσον, και αληθής υποτιθέμενος δε δύναται να ασκήσει επιρροή στη νομιμότητα του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος και ε) αορίστως προβάλλεται από τον Επίτροπο ότι το αντικείμενο της συναφθείσας σύμβασης αφορά στην εκτέλεση δημοσίου έργου, καθόσον δεν προσάπτει κάποια συγκεκριμένη πλημμέλεια συναρτώμενη, εν προκειμένω, με τη μη εφαρμογή των διατάξεων περί δημοσίων έργων.

Εκτέλεση εργασιών καθαρισμού κοινόχρηστων χώρων και απομάκρυνσης φερτών υλικών:Με τα δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι   η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου δεν εισηγήθηκε στην Επιτροπή Παραλαβής σχετικά με την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του αναδόχου πριν από την παραλαβή του συμβατικού αντικειμένου. Λόγω όμως του ότι, κατά τον χρόνο υπογραφής της σύμβασης, τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν είχαν προλάβει να εξοικειωθούν με τις διατάξεις του ν. 4412/2016, ο οποίος είχε τεθεί σε ισχύ μόλις τεσσερισήμισι μήνες πριν (στις 8.8.2016) και λαμβανομένου υπόψη ότι τελικά οι εργασίες παραλήφθηκαν οριστικά από την αρμόδια επιτροπή, τα αρμόδια όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων. Εξάλλου, οι λοιποί λόγοι διαφωνίας είναι απορριπτέοι  ως αβάσιμοι, ο δεύτερος, διότι, με δεδομένο ότι η εκτέλεση της σύμβασης άρχισε μεν, αλλά δεν ολοκληρώθηκε εντός του 2016, αρμοδίως παραλήφθηκαν οι εκτελεσθείσες εργασίες από την επιτροπή παραλαβής που είχε συγκροτηθεί με την 365/14.10.2016 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής σε ετήσια βάση, ο τρίτος, διότι δεν αποδεικνύεται ότι, αν ως μονάδα μέτρησης δεν είχαν τεθεί  τα κυβικά μέτρα των υλικών που προβλεπόταν να εξαχθούν, αλλά τα τετραγωνικά μέτρα της περιοχής που πρόκειτο να καθαριστεί, το συμβατικό τίμημα θα ήταν μικρότερο, καθώς δεν είναι γνωστή η τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο που θα περιλαμβανόταν στην τεχνική έκθεση και ο τέταρτος, διότι αφενός η μεταφορά των υλικών από τους χώρους που καθαρίστηκαν σε κατάλληλες κοντινές περιοχές αναφέρεται απλώς διηγηματικά στην τεχνική έκθεση και δεν τιμολογήθηκε και αφετέρου η εναπόθεσή τους παραπλεύρως των χώρων που καθαρίστηκαν δε συνεπάγεται άνευ άλλου τινός, ακόμα και ενόψει χειμερινής περιόδου, ότι αυτά θα επιστρέψουν στους χώρους από τους οποίους είχαν απομακρυνθεί, με συνέπεια να χρειαστεί να επαναληφθούν οι εκτελεσθείσες εργασίες.

Παράταση λειτουργίας λατομείου αδρανών υλικών, βάσει των διατάξεων των παρ. 5 και 8 του άρθρ. 20 του Ν. 2115/1993 - Μελέτη αποκατάστασης – Σχετικές αρμοδιότητες Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Αποκεντρωμένης Διοίκησης.Ενόψει του δοθέντος ιστορικού, δεν είναι κατά το νόμο επιτρεπτή η υπαγωγή του συγκεκριμένου λατομείου αδρανών υλικών στις διατάξεις των παρ. 5 και 8 του άρθρου 20 του Ν. 2115/1993. Παρέλκει η απάντηση στα λοιπά (υπο)ερωτήματα.

Ηλεκτρολογικές εργασίες αντλιοστασίου. Με δεδομένα όσα εκτέθηκαν γίνονται δεκτά τα ακόλουθα: Οι ανατεθείσες με την από 20.11.2017 σύμβαση υπηρεσίες, κατά το μέρος αυτών που αφορά στις εργασίες επισκευής των αντλιών, αντικατάστασης των καλωδίων των κινητήρων, συντήρησης των πινάκων ΧΤ και ΜΤ και καθαρισμού του δικτύου στο συγκεκριμένο αντλιοστάσιο, συμπίπτουν με τις προηγουμένως ανατεθείσες στον ίδιο ανάδοχο με την από 26.5.2017 σύμβαση, αντικείμενο της οποίας ήταν η συντήρηση και επισκευή βλαβών στο σύνολο των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων στην περιφέρεια αρμοδιότητας της Δ.Ε.Υ.Α...., συνεπώς και εκείνων του αντλιοστασίου ... (καθόσον δεν αμφισβητείται ότι και αυτό εμπίπτει στην περιοχή αρμοδιότητας της Επιχείρησης), η διάρκεια της οποίας δεν είχε παρέλθει κατά τον χρόνο υπογραφής της δεύτερης σύμβασης. Στην κρίση αυτή συνηγορεί και το γεγονός ότι οι παρασχεθείσες υπηρεσίες, για την πληρωμή των οποίων εκδόθηκε το ήδη ελεγχόμενο πρώτο χρηματικό ένταλμα στο πλαίσιο εκτέλεσης της επίμαχης σύμβασης, αφορούν εργασίες χειρισμού και παρακολούθησης του αντλιοστασίου, όχι εκείνες της επισκευής και συντήρησης του τεχνικού εξοπλισμού του, οι οποίες, κατά λογική αναγκαιότητα, προηγούνται της παρακολούθησης λειτουργίας του. (..)Συνεπώς, κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας η Δ.Ε.Υ.Α.... επιβαρύνθηκε εν τοις πράγμασι δύο φορές με τη δαπάνη εκτέλεσης των εργασιών επισκευής και συντήρησης του τεχνικού εξοπλισμού του εν λόγω αντλιοστασίου. (..)Περαιτέρω, δοθέντος ότι το Γραφείο Άντλησης νερού – ποιοτικού ελέγχου και Βιολογικού Καθαρισμού του Τμήματος Τεχνικών Υπηρεσιών της Δ.Ε.Υ.Α.... είναι βάσει του Ο.Ε.Υ. αυτής επιφορτισμένο με την παρακολούθηση της λειτουργίας των αντλιοστασίων, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και κατά το μέρος αυτής, με το οποίο ανατέθηκαν εργασίες παρακολούθησης και χειρισμού του εν λόγω αντλιοστασίου επί τόπου, αφού αυτές εμπίπτουν προδήλως στα συνήθη καθήκοντα του υπηρετούντος προσωπικού, εφόσον ήθελε δε υποτεθεί ότι με τη σύναψη της επίμαχης σύμβασης επιχειρείται η κάλυψη των αναγκών στελέχωσης της Δ.Ε.Υ.Α.... με το απαραίτητο προσωπικό, επισημαίνεται ότι η ενδεδειγμένη για τούτο διαδικασία είναι η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του, διέποντος και τις Δ.Ε.Υ.Α. ως επιχειρήσεις των δήμων, άρθρου 21 του ν. 2190/1994, όχι η ανάθεση σε τρίτο μέσω της σύναψης σύμβασης παροχής υπηρεσιών. Αντιθέτως, δοθέντος ότι κατά την επανυποβολή του χρηματικού εντάλματος είχε εγκριθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο της Δ.Ε.Υ.Α.... το συνταχθέν Πρωτόκολλο Παραλαβής των παρασχεθεισών υπηρεσιών, δεν συνέτρεχε ο σχετικός λόγος μη θεώρησης, δοθέντος, άλλωστε, ότι σύμφωνα με το άρθρο 219 παρ. 5 του ήδη εφαρμοστέου ν. 4412/2016 (Α΄ 147) μετά την άπρακτη παρέλευση τριακονθημέρου από την ημερομηνία υποβολής του Πρωτοκόλλου οριστικής παραλαβής, θεωρείται ότι η παραλαβή έχει συντελεσθεί αυτοδίκαια… Κατ’ ακολουθία όσων ανωτέρω εκτέθηκαν, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Αναδρομική βεβαίωση μισθωμάτων σε βάρος μισθωτή δημόσιου λατομείου αδρανών υλικών:Η μη ορθή αναγραφή του ποσοστού του αναλογικού μισθώματος, κατά τη σύνταξη αρχικού μισθωτηρίου, για τη μίσθωση δημόσιου λατομείου αδρανών υλικών, και στις πράξεις παράτασης που επακολούθησαν, ακόμη και εάν εγείρει ζήτημα ακυρότητας του συμβολαίου ή του αντίστοιχου όρου αυτού, μετά την πάροδο τριάντα και πλέον ετών από τότε που για πρώτη φορά συμφωνήθηκε από τα συμβαλλόμενα μέρη, δεν μπορεί να θεμελιώσει βάσιμη δυνατότητα διεκδίκησης αναδρομικών μισθωμάτων. Δεν είναι, επίσης, δυνατός ο καθορισμός ελάχιστου ετήσιου αναλογικού μισθώματος, εκ των υστέρων, με βάση την ελάχιστη ετήσια παραγωγή, η οποία δεν έχει συμφωνηθεί. (πλειοψ.)