Παροχή αμοιβής για τον καθαρισμό χώρων:..Με τα δεδομένα αυτά, η προσφορά της αναδόχου δεν φέρει το κατά νόμο αναγκαίο περιεχόμενο και ήταν ως εκ τούτου απορριπτέα καθόσον, κατά παράβαση των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρο 68 του ν. 3863/2010 και του άρθρου 92 παρ. 5 περ. β΄ του ν. 4412/2016: α) σε αυτή δεν αναφέρονται ούτε εξειδικεύονται σε ξεχωριστό κεφάλαιο τα απαιτούμενα επί ποινή αποκλεισμού α΄ έως ε΄ στοιχεία της παραγράφου 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, ήτοι ο αριθμός των εργαζομένων που θα απασχοληθούν στο έργο, οι ημέρες και οι ώρες εργασίας, η συλλογική σύμβαση εργασίας στην οποία τυχόν υπάγονται οι εργαζόμενοι, το ύψος του προϋπολογισμένου ποσού που αφορά τις πάσης φύσεως νόμιμες αποδοχές των εργαζομένων και το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών με βάση τα προϋπολογισθέντα ποσά και β) σε αυτή δεν περιλαμβάνεται ο υποχρεωτικός υπολογισμός του εύλογου ποσοστού διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών, των αναλωσίμων, του εργολαβικού κέρδους της αναδόχου εταιρείας και των νομίμων υπέρ Δημοσίου και τρίτων κρατήσεων, ούτε, εξ άλλου επισυνάπτεται αντίγραφο της συλλογικής σύμβασης εργασίας στην οποία τυχόν υπάγονται οι εργαζόμενοι. Η δε ως άνω υποβληθείσα στην Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, με το 246/19.6.2019 έγγραφο του Διευθυντή του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «Δημόσιο Πρότυπο Παιδικό Γυμναστήριο ..», «οικονομική ανάλυση» της αναδόχου – που δεν φέρει ημερομηνία και υπογραφή - δεν δύναται να θεραπεύσει τις ως άνω πλημμέλειες της προσφοράς της, καθόσον, πέραν του ότι δεν αναφέρει το απαιτούμενο επί ποινή αποκλεισμού στοιχείο γ΄ του άρθρου 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010, ήτοι τη συλλογική σύμβαση εργασίας στην οποία τυχόν υπάγονται οι εργαζόμενοι, δεν περιλαμβανόταν στον υποβληθείσα στη ελεγχόμενη διαδικασία ανάθεσης φάκελο της προσφορά της, αλλά υποβλήθηκε εκ των υστέρων, ήτοι πέντε μήνες μετά την αποσφράγιση των κατατεθεισών προσφορών από την αναθέτουσα αρχή (βλ. το από 16.1.2019 Πρακτικό της οικείας Επιτροπής) και την υπογραφή του οικείου συμφωνητικού (18.1.2019) και ενώ η σύμβαση βρισκόταν στο στάδιο της εκτέλεσης. Περαιτέρω, κατά παράβαση της παραγράφου 3 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, η υπογραφείσα από 18.1.2019 σύμβαση μεταξύ του ως άνω ν.π.δ.δ. και της αναδόχου αφενός μεν δεν περιλαμβάνει τα στοιχεία α΄ έως στ΄ της παραγράφου 1 του ίδιου άρθρου, αφετέρου δε δεν περιλαμβάνει ειδικό όρο για την εφαρμογή της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου και, κατά συνέπεια, όπως ρητά ορίζει ο νομοθέτης στην ως άνω παράγραφο 3 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, η σύμβαση είναι άκυρη και η σχετική δαπάνη πληρωμής απορριπτέα.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΦΥΛΑΞΗΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης των χώρων του Νοσοκομείου, του Ψυχιατρικού Ξενώνα,  και του Κέντρου Υγείας, καθόσον κατά παράβαση των διατάξεων των παρ.1 και 3 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 (ΦΕΚ Α΄ 115/2010) (όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 22 παρ. 1 και 3 του ν. 4144/2013, ΦΕΚ Α΄ 88/2013), το Νοσοκομείο μη νόμιμα αποδέχθηκε την οικονομική προσφορά της ανωτέρω εταιρείας, την οποία όφειλε να απορρίψει ως απαράδεκτη, διότι στην οικονομική της προσφορά δεν γίνεται καμία αναφορά στο ποσοστό διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών της, στο κόστος αναλωσίμων, καθώς και στις νόμιμες υπέρ Δημοσίου και τρίτων κρατήσεις.

Υπηρεσίες φύλαξης λιμενικών εγκαταστάσεων.(..)Με δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον η μεταξύ του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου ... και της αναδόχου σύμβαση, καίτοι περιέχει τον προβλεπόμενο ειδικό όρο για την εφαρμογή της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου, δεν φέρει κανένα από τα στοιχεία της παραγράφου 3 του άρθρου 68 του ν. 3863/ 2010, ήτοι τα στοιχεία α΄ έως ε΄ της πρώτης παραγράφου αυτού, γεγονός που επάγεται κατά τη ρητή βούληση του νομοθέτη την ακυρότητα της σύμβασης και την απόρριψη της σχετικής δαπάνης. Η ως άνω γενική αναφορά δε περί υποχρέωσης τήρησης των νόμων δεν αρκεί ώστε να καλύψει την υποχρέωση ρητής αναφοράς των εν λόγω εκ του νόμου προβλεπόμενων στοιχείων.....Για το λόγο αυτό, άλλωστε η μεταγενέστερη, εκ μέρους της αναδόχου, προσκόμιση α) αντιγράφου αποδεικτικού υποβολής Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (Α.Π.Δ.) μηνός Μαρτίου 2017, β) αποδεικτικού πληρωμής των εισφορών για τους εργαζομένους που απασχολούνταν στη φύλαξη των λιμενικών εγκαταστάσεων ... για το διάστημα ισχύος της σύμβασης και γ) της από 1.11.2017 υπεύθυνης δήλωσης της εκπροσώπου της περί τήρησης των υποχρεώσεών της σχετικά με την καταβολή φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης δεν αρκεί για να θεραπεύσει τις ανωτέρω διαπιστωθείσες πλημμέλειες.  

Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ιδιώτη για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης του ξενώνα βραχείας παραμονής Ψυχιατρικής Κλινικής, καθόσον: α) η οικονομική προσφορά του ανωτέρω δεν περιείχε την απαιτούμενη από τις οικείες διατάξεις επί ποινή αποκλεισμού ανάλυση/υπολογισμό των στοιχείων γ' (συλλογική σύμβαση εργασίας, στην οποία τυχόν υπάγονται οι εργαζόμενοι), δ' (το ύψος του προϋπολογισμένου ποσού που αφορά τις πάσης φύσης νόμιμες αποδοχές των εργαζομένων) και ε' το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών με βάση τα προϋπολογισθέντα ποσά της παρ. 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 (ΦΕΚ Α' 115/2010) και επιπλέον, τα ίδια στοιχεία γ', δ' και ε' της παραγράφου 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 δεν περιελήφθησαν στη συναφθείσα μεταξύ των μερών σύμβαση, κατά παράβαση της παρ. 3 του ίδιου ως άνω άρθρου και συνεπώς τίθεται ζήτημα ακυρότητας της σύμβασης και β) κατά παράβαση και της παραγράφου 3 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, δεν είχε υποβληθεί ένορκη βεβαίωση του αναδειχθέντος μειοδότη ενώπιον συμβολαιογράφου, περί μη επιβολής σε βάρος του προστίμου για παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας (άρθρο 68 παρ.1 και 3 του ν. 3863/2010, όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 22 παρ. 1 και 3 του ν. 4144/2013, ΦΕΚ Α' 88/2013).

Υπηρεσίες φύλαξης και ασφάλειας του ξενώνα υποδοχής - φιλοξενίας.Με δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι  η μεταξύ του Δήμου ... και του αναδόχου σύμβαση, καίτοι περιέχει  τον προβλεπόμενο ειδικό όρο για την εφαρμογή της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου, δεν φέρει κανένα από τα στοιχεία της παραγράφου 3 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, ήτοι τα στοιχεία α΄ έως  ε΄ της πρώτης παραγράφου αυτού, γεγονός που επάγεται κατά τη ρητή βούληση του νομοθέτη την ακυρότητα της σύμβασης. Ωστόσο, τα όργανα του Δήμου ... χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 δεν συμπεριέλαβαν τα ως άνω στοιχεία στο κείμενο της σύμβασης, ενόψει της πληρότητας της υποβληθείσας, στο πλαίσιο του διενεργηθέντος διαγωνισμού, από τον ανάδοχο προσφοράς σχετικά με τις απαιτήσεις του ως άνω άρθρου, η οποία αποτελεί στοιχείο της σύμβασης σύμφωνα με τα οριζόμενα σε αυτή. Συνεπώς, το ελεγχθέν χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης-ασφάλειας: Με τα δεδομένα αυτά α) η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι η μεταξύ του Δήμου ..... και του αναδόχου σύμβαση, καίτοι περιέχει τον προβλεπόμενο ειδικό όρο για την εφαρμογή της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου, δεν φέρει τα στοιχεία της παραγράφου 3 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, ήτοι τα στοιχεία α΄ έως ε΄ της πρώτης παραγράφου αυτού, γεγονός που επάγεται κατά τη ρητή βούληση του νομοθέτη την ακυρότητα της σύμβασης. Ωστόσο, τα όργανα του Δήμου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 δεν συμπεριέλαβαν τα ως άνω στοιχεία στο κείμενο της σύμβασης, ενόψει της πληρότητας της οικονομικής προσφοράς του αναδόχου σχετικά με τις απαιτήσεις του ως άνω άρθρου, στην οποία παραπέμπει το άρθρο 1 της σύμβασης (και η οποία καθίσταται αναπόσπαστο τμήμα αυτής). β) Η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον η ως άνω 673/21.12.2017 ένορκη δήλωση του αναδόχου περί μη επιβολής σε βάρος του πράξης προστίμου για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας δεν καλύπτει, κατά παράβαση του άρθρου 68 παρ.2 του ν.3863/2010, όλο το χρονικό διάστημα μέχρι και τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των προσφορών (28.12.2017 - πρβλ. Ε.Σ. IV Τμ. Πρ. 4/2016). Ωστόσο, συνεκτιμώντας ότι λαμβάνει χώρα σε εγγύτατο προ της καταληκτικής ημερομηνίας προσφορών διάστημα, τα αρμόδια όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων και το χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας κτιρίων: Με δεδομένα αυτά, αβασίμως προβάλλεται ότι οι επίμαχες υπηρεσίες δεν έπρεπε να ανατεθούν σε τρίτο ιδιώτη, δοθέντος ότι το Διοικητικό Συμβούλιο του ΠΑΚΠΠΟ, με την 18/9.3.2018 απόφασή του, τεκμηριώνει επαρκώς την αδυναμία του υπηρετούντος προσωπικού να ανταποκριθεί στις περιγραφόμενες στην ανωτέρω απόφαση ανάγκες παροχής υπηρεσιών καθαριότητας. Ωστόσο, η υπό κρίση δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον, η μεταξύ του ΠΑΚΠΠΟ και του αναδόχου σύμβαση δεν αναγράφει αναλυτικά κανένα από τα προβλεπόμενα στις περιπτ. γ΄ και στ΄ της πρώτης παραγράφου του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 (όπως ισχύει μετά την τροποποίησή της με το άρθρο 22 του ν. 4144/2013) στοιχεία, ήτοι τη συλλογική σύμβαση εργασίας στην οποία τυχόν υπάγονται           οι εργαζόμενοι και τα τετραγωνικά μέτρα καθαρισμού ανά άτομο, παράλειψη που επάγεται την ακυρότητα της σύμβασης και την απόρριψη της σχετικής δαπάνης. Πέραν τούτου, στη σύμβαση δεν έχει περιληφθεί ειδικός όρος για την εφαρμογή της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου, όπως ρητώς απαιτείται από το άρθρο 22 παρ. 3 του ν. 4144/2013. Εξάλλου, η αναφορά στο άρθρο 3 της σύμβασης των προβλεπόμενων στις     περ. δ΄ και ε΄ του ανωτέρω άρθρου (προϋπολογισμός αποδοχών εργαζομένων και ύψος ασφαλιστικών εισφορών τους) στοιχείων παρίσταται αντιφατική σε σχέση με την προσκομισθείσα άνευ ημερομηνίας, ανάλυση του «Προϋπολογισμού εργασιών βάσει του άρθ. 22 Ν. 4144/2013» που φέρει την υπογραφή και τη σφραγίδα του αναδόχου, σύμφωνα με την οποία οι μεν ημέρες εργασίας του προσωπικού του αναδόχου ανέρχονται σε 176 (έναντι 200 στο συμβατικό κείμενο), οι δε ώρες σε 2.816 (έναντι 1.200 στο συμβατικό κείμενο), ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές σε ποσοστό 27,21%, χωρίς ρητή αναφορά σε ύψος αυτών (έναντι ύψους 2.413,00 ευρώ στο άρθρο 3 της σύμβασης).

ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από νοσοκομείο σε εταιρεία για παροχή υπηρεσιών φύλαξης των χώρων του νοσοκομείου, καθόσον κατά παράβαση των διατάξεων του αρθ.68 παρ.1 του ν.3863/2010, το Νοσοκομείο αποδέχθηκε σιωπηρά την οικονομική προσφορά της ανάδοχης εταιρείας, η οποία, ως προς το διοικητικό κόστος, τα αναλώσιμα και το εργολαβικό κέρδος εμφανιζόταν εξ' αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή, με συνέπεια να υπερβεί τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, κρίνοντας ότι η άνω προσφορά είναι αποδεκτή και παραλείποντας να καλέσει την εν λόγω εταιρεία προς αιτιολόγηση των προαναφερθέντων στοιχείων της (ν.3836/2010 και ν.4144/2013).

Παροχή υπηρεσιών καθαρισμού.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη, που προηγήθηκε, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, νόμιμη. Και τούτο διότι, μη νομίμως ανατέθηκε από τον ελεγχόμενο φορέα η εκτέλεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, η οικονομική προσφορά της οποίας έπρεπε να απορριφθεί και να αποκλεισθεί αυτή από τη σχετική διαδικασία ανάθεσης. Ειδικότερα η οικονομική προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας έπρεπε να απορριφθεί ως απαράδεκτη, διότι, αυτή, κατά τον κρίσιμο, για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, χρόνο υποβολής της, δεν περιείχε την απαιτούμενη από τις οικείες διατάξεις και επί ποινή αποκλεισμού προβλεπόμενη αναφορά και ανάλυση (εξειδίκευση) των στοιχείων, που αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, τα οποία όπως προεκτέθηκε είναι απαραίτητα, προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος του ύψους αυτής σε σχέση με το αντικείμενο της παρεχόμενης υπηρεσίας. Επιπροσθέτως, τα ίδια ως άνω στοιχεία της παραγράφου 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 δεν περιελήφθησαν, κατόπιν, ούτε στη συναφθείσα μεταξύ των μερών σύμβαση, κατά παράβαση της παρ. 3 του ίδιου ως άνω άρθρου και συνεπώς, κατά τη ρητή πρόβλεψη της διάταξης αυτής, η εν λόγω σύμβαση είναι άκυρη και δεν δύναται να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα της εντελλόμενης δαπάνης...Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Υπηρεσίες φύλαξης-Υπεργολαβία. (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) μη νομίμως συνήφθη η ανωτέρω σύμβαση, καθόσον, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ότι η αναθέτουσα Αρχή υπέβαλε γραπτό αίτημα για τη χορήγηση του πιστοποιητικού της παρ.2β του άρθρου 68 του ν. 3863/2010. (..)Εξάλλου, η αναθέτουσα Αρχή δεν προέβη ούτε σε εκ των υστέρων, έστω, κίνηση διαδικασίας συμπλήρωσης του φακέλου με το επίμαχο πιστοποιητικό, με αποτέλεσμα να παραμένει άδηλο αν υπάρχουν καταχωρημένες στο «Μητρώο Παραβατών Εταιρειών Παροχής Υπηρεσιών Καθαρισμού ή/και Φύλαξης» τυχόν πράξεις επιβολής προστίμου σε βάρος της αναδόχου και β) κατά παράβαση της ρητής απαγόρευσης της παραγράφου 5 των τεχνικών προδιαγραφών, οι οποίες αποτελούν παράρτημα της ανωτέρω σύμβασης, η ανάδοχος εταιρεία ανέθεσε την εκτέλεση αυτής στην εταιρεία ...., μέσω του προσωπικού της οποίας τη διεκπεραίωσε...ωστόσο σημειώνεται ότι η ανάδοχος ουδέποτε ενημέρωσε σχετικώς, εγγράφως ή με άλλο τρόπο, την αναθέτουσα Αρχή για την πραγματοποιηθείσα υπεργολαβία..(..)Κατόπιν αυτών το Κλιμάκιο κρίνει ότι το η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο ένταλμα δεν πρέπει  να θεωρηθεί.