ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/67/2018
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Παροχή υπηρεσιών καθαρισμού.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη, που προηγήθηκε, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, νόμιμη. Και τούτο διότι, μη νομίμως ανατέθηκε από τον ελεγχόμενο φορέα η εκτέλεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, η οικονομική προσφορά της οποίας έπρεπε να απορριφθεί και να αποκλεισθεί αυτή από τη σχετική διαδικασία ανάθεσης. Ειδικότερα η οικονομική προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας έπρεπε να απορριφθεί ως απαράδεκτη, διότι, αυτή, κατά τον κρίσιμο, για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, χρόνο υποβολής της, δεν περιείχε την απαιτούμενη από τις οικείες διατάξεις και επί ποινή αποκλεισμού προβλεπόμενη αναφορά και ανάλυση (εξειδίκευση) των στοιχείων, που αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, τα οποία όπως προεκτέθηκε είναι απαραίτητα, προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος του ύψους αυτής σε σχέση με το αντικείμενο της παρεχόμενης υπηρεσίας. Επιπροσθέτως, τα ίδια ως άνω στοιχεία της παραγράφου 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 δεν περιελήφθησαν, κατόπιν, ούτε στη συναφθείσα μεταξύ των μερών σύμβαση, κατά παράβαση της παρ. 3 του ίδιου ως άνω άρθρου και συνεπώς, κατά τη ρητή πρόβλεψη της διάταξης αυτής, η εν λόγω σύμβαση είναι άκυρη και δεν δύναται να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα της εντελλόμενης δαπάνης...Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/51/2018
Αμοιβή για την αποκομιδή απορριμμάτων και τον καθαρισμό κοινοχρήστων χώρων...(..)Με δεδομένα αυτά οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες, δεδομένου ότι οι συμβάσεις μεταξύ του Δήμου ... και της φερόμενης ως δικαιούχου των ελεγχόμενων ενταλμάτων επιχείρησης, καίτοι περιέχουν άρθρο περί της υποχρέωσης, γενικά, τήρησης των όρων της ρύθμισης του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, καθώς και όρο περί υποχρεωτικής τήρησης της εργατικής και της ασφαλιστικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου, ωστόσο, δεν αναγράφουν αναλυτικά κανένα από τα στοιχεία α΄ έως στ΄ της πρώτης παραγράφου του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, γεγονός που επάγεται κατά τη ρητή βούληση του νομοθέτη την ακυρότητα των συμβάσεων και την απόρριψη της σχετικής δαπάνης, χωρίς να αρκεί η γενική ως άνω αναφορά σε αυτές της υποχρέωσης τήρησης των νόμων με απλή επανάληψη των διατάξεων ή, ακόμη, η περιγραφή των εν λόγω στοιχείων στην προσφορά που η ανάδοχος υπέβαλε πριν την υπογραφή κάθε επιμέρους σύμβασης.(..)Κατ’ ακολουθίαν τούτων, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/158/2018
Υπηρεσίες φύλαξης και ασφάλειας του ξενώνα υποδοχής - φιλοξενίας.Με δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι η μεταξύ του Δήμου ... και του αναδόχου σύμβαση, καίτοι περιέχει τον προβλεπόμενο ειδικό όρο για την εφαρμογή της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου, δεν φέρει κανένα από τα στοιχεία της παραγράφου 3 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, ήτοι τα στοιχεία α΄ έως ε΄ της πρώτης παραγράφου αυτού, γεγονός που επάγεται κατά τη ρητή βούληση του νομοθέτη την ακυρότητα της σύμβασης. Ωστόσο, τα όργανα του Δήμου ... χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 δεν συμπεριέλαβαν τα ως άνω στοιχεία στο κείμενο της σύμβασης, ενόψει της πληρότητας της υποβληθείσας, στο πλαίσιο του διενεργηθέντος διαγωνισμού, από τον ανάδοχο προσφοράς σχετικά με τις απαιτήσεις του ως άνω άρθρου, η οποία αποτελεί στοιχείο της σύμβασης σύμφωνα με τα οριζόμενα σε αυτή. Συνεπώς, το ελεγχθέν χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕλΣυν.Κλ.4/117/2015
Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ιδιώτη για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης του ξενώνα βραχείας παραμονής Ψυχιατρικής Κλινικής, καθόσον: α) η οικονομική προσφορά του ανωτέρω δεν περιείχε την απαιτούμενη από τις οικείες διατάξεις επί ποινή αποκλεισμού ανάλυση/υπολογισμό των στοιχείων γ' (συλλογική σύμβαση εργασίας, στην οποία τυχόν υπάγονται οι εργαζόμενοι), δ' (το ύψος του προϋπολογισμένου ποσού που αφορά τις πάσης φύσης νόμιμες αποδοχές των εργαζομένων) και ε' το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών με βάση τα προϋπολογισθέντα ποσά της παρ. 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 (ΦΕΚ Α' 115/2010) και επιπλέον, τα ίδια στοιχεία γ', δ' και ε' της παραγράφου 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 δεν περιελήφθησαν στη συναφθείσα μεταξύ των μερών σύμβαση, κατά παράβαση της παρ. 3 του ίδιου ως άνω άρθρου και συνεπώς τίθεται ζήτημα ακυρότητας της σύμβασης και β) κατά παράβαση και της παραγράφου 3 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, δεν είχε υποβληθεί ένορκη βεβαίωση του αναδειχθέντος μειοδότη ενώπιον συμβολαιογράφου, περί μη επιβολής σε βάρος του προστίμου για παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας (άρθρο 68 παρ.1 και 3 του ν. 3863/2010, όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 22 παρ. 1 και 3 του ν. 4144/2013, ΦΕΚ Α' 88/2013).
ΕλΣυν.Τμ.4(ΚΠΕ)/24/2015
Υπηρεσίες - εργασίες καθαρισμού:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από Εθνικό Στάδιο σε ατομική επιχείρηση για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας, καθόσον: α) η αναθέτουσα αρχή αποδέχθηκε την οικονομική προσφορά της ανωτέρω επιχείρησης, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 παρ.1 του ν. 3863/2010 (ΦΕΚ Α' 115/2010), δεδομένου ότι ως προς το διοικητικό κόστος και το εργολαβικό όφελος η εν λόγω οικονομική προσφορά εμφανίζεται εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή και β) κατά παράβαση του άρθρου 68 παρ. 3 του ν. 3863/2010, στη συναφθείσα μεταξύ των μερών σύμβαση, δεν περιλήφθησαν όλα τα στοιχεία α' έως στ' της παρ. 1 του ίδιου άρθρου και ειδικότερα τα στοιχεία γ', δ', ε' και στ', τα οποία αποσκοπούν στον έλεγχο της διασφάλισης των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων στις εταιρείες που παρέχουν τις υπηρεσίες αυτές
ΕλΣυν.Κλ.4/168/2015
Υπηρεσίες - εργασίες καθαρισμού:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Υποκατάστημα ασφαλιστικού ιδρύματος σε ιδιωτική επιχείρηση για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας του κτιρίου διοικητικών υπηρεσιών του ως άνω Τοπικού Υποκαταστήματος, καθόσον η αναθέτουσα αρχή κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010 (ΦΕΚ Α' 115/2010) αποδέχθηκε την οικονομική προσφορά της ανωτέρω εταιρείας, χωρίς να καλέσει αυτήν, ως όφειλε, να παράσχει διευκρινίσεις επί των ποσοστών διοικητικού κόστους, εργολαβικού οφέλους και κόστους αναλωσίμων, τα οποία είχε συνυπολογίσει με την προσφορά της.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/275/2013
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΛΑΞΗΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως η Δ.Ε.Υ.Α.Κ., ως επιχείρηση του ιδιωτικού τομέα, στην οποία απασχολούνται πάνω από 50 άτομα ..και η οποία ως εκ του προαναφερθέντα Κανονισμού της υποχρεούται να προβαίνει σε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος με διακήρυξη για την ανάθεση υπηρεσιών, δεν περιέλαβε, στην υπ΄αριθμ. πρωτ. 3330/19.10.2012 πρόσκληση ενδιαφέροντος προς τους υποψηφίους, όρο, σύμφωνα με τον οποίο οι υποψήφιοι με την προσφορά τους υποχρεούνται, μεταξύ άλλων, να αναφέρουν και τα στοιχεία της παρ. 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010. Επίσης, η ως άνω πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος πάσχει κατά το μέρος αυτής που δεν προέβλεψε μεταξύ των δικαιολογητικών συμμετοχής την κατάθεση, εκ μέρους των υποψηφίων, εγγύησης συμμετοχής και εγγύησης καλής εκτέλεσης. Λόγω των πλημμελειών αυτών στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, είναι πλημμελής η διαδικασία αναθέσεως των υπηρεσιών φύλαξης στους φερόμενους ως δικαιούχους των επίμαχων χρηματικών ενταλμάτων.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.
ΕλΣυν.Κλ.4/63/2015
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από νοσοκομείο σε εταιρεία για παροχή υπηρεσιών φύλαξης των χώρων του νοσοκομείου, καθόσον κατά παράβαση των διατάξεων του αρθ.68 παρ.1 του ν.3863/2010, το Νοσοκομείο αποδέχθηκε σιωπηρά την οικονομική προσφορά της ανάδοχης εταιρείας, η οποία, ως προς το διοικητικό κόστος, τα αναλώσιμα και το εργολαβικό κέρδος εμφανιζόταν εξ' αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή, με συνέπεια να υπερβεί τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, κρίνοντας ότι η άνω προσφορά είναι αποδεκτή και παραλείποντας να καλέσει την εν λόγω εταιρεία προς αιτιολόγηση των προαναφερθέντων στοιχείων της (ν.3836/2010 και ν.4144/2013).
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.4/34/2017
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης-ασφάλειας: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τη διαφωνούσα Επίτροπο, το Νοσοκομείο, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010, καθώς επίσης και του σχετικού όρου της διακηρύξεως, αποδέχθηκε την οικονομική προσφορά της φερομένης ως δικαιούχου εταιρείας «... Ε.Π.Ε.», η οποία, ως προς το εργολαβικό όφελος, που ανερχόταν στο ποσό των 5 ευρώ μηνιαίως (60 ευρώ ετησίως) για τη φύλαξη του κτιρίου του Νοσοκομείου και στο ποσό των 2 ευρώ μηνιαίως (24 ευρώ ετησίως) για το κτίριο του Κέντρου Υγείας …, εμφανιζόταν εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή. Όφειλε, συνεπώς, Νοσοκομείο να ζητήσει διευκρινίσεις από την ως άνω εταιρεία και ακολούθως, αφού εκτιμούσε τη λυσιτέλεια των ισχυρισμών της, να αποφασίσει αιτιολογημένα για την αποδοχή ή την απόρριψη της προσφοράς της. Επομένως, το Νοσοκομείο, κρίνοντας ότι η εν λόγω προσφορά ήταν αποδεκτή και παραλείποντας να καλέσει την εν λόγω εταιρεία προς αιτιολόγηση των προαναφερθέντων στοιχείων της προσφοράς της, υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, με συνέπεια η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο να μην είναι νόμιμη. Απαραδέκτως, εξάλλου, το Νοσοκομείο επικαλείται, με το 14736/16.9.2016 έγγραφο επανυποβολής του, την επιστολή της φερομένης ως δικαιούχου, με την οποία αυτή παρέχει διευκρινίσεις σχετικώς με τη σύνθεση της προσφοράς της, καθόσον οι ισχυρισμοί αυτοί δεν δύνανται να εκτιμηθούν το πρώτον από το Κλιμάκιο, χωρίς να έχουν αξιολογηθεί από τα αρμόδια όργανα στο αντίστοιχο στάδιο του διαγωνισμού ..Περαιτέρω, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, η οικονομική προσφορά της φερομένης ως δικαιούχου διαμορφώθηκε με βάση τα κατώτατα όρια αποδοχών για εργαζομένους κάτω των 25 ετών και με προϋπηρεσία 0-3 έτη, γεγονός, άλλωστε, το οποίο συνομολογεί και η ίδια η εταιρεία. Βάσει, δε, των δεδομένων αυτών, τα οποία, σύμφωνα με το άρθρο 68 παρ. 3 του ν. 3863/2010, αποτελούν ουσιώδες και απαιτούμενο επί ποινή ακυρότητας στοιχείο της συμβάσεως, συνήφθη και η μεταξύ του Νοσοκομείου και της εταιρείας 167/26.6.2015 σύμβαση. Ενόψει, όμως, της επιλογής ως κριτηρίου αναθέσεως αυτού της χαμηλότερης τιμής, καθώς επίσης και της υποχρεώσεως των διαγωνιζομένων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, να υπολογίσουν στην προσφορά τους εύλογο ποσοστό διοικητικού κόστους, αναλωσίμων και εργολαβικού κέρδους, η απασχόληση από την ανάδοχο εταιρεία, κατά την εκτέλεση της συμβάσεως, οκτώ τουλάχιστον εργαζομένων άνω των 25 ετών, των οποίων το μισθολογικό κόστος είναι υψηλότερο κατά 75,13 ευρώ μηνιαίως κατ’ άτομο, συνιστά ουσιώδη τροποποίηση της οικείας συμβάσεως..
ΝΣΚ/100/2013
IKA-ETAM - Αποκλεισμός εργολάβου κατ’ άρθρο 68 παρ.6 του ν. 3863/2010 από δημόσιους διαγωνισμούς.1. Η συνέπεια του επελθόντος κατά το εδάφιο β’ της παρ.6 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 αποκλεισμού του εργολάβου, αφορά όλους τους δημόσιους διαγωνισμούς των προαναφερθέντων φορέων. 2. Η επιβολή του αποκλεισμού όσον αφορά το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ κωλύει την συμμετοχή του εργολάβου σε διαγωνισμούς που διενεργούν όλα τα Υποκ/τα του Ιδρύματος. 3. Ο αποκλεισμός του εργολάβου θα γίνε σύμφωνα με τις προϋποθέσεις και την διαδικασία του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 και όχι κατά το άρθρο 34 παρ.5 περ.γ’ του π.δ.118/2007. 4. Ο αποκλεισμός του εργολάβου επέρχεται όχι από τον χρόνο έκδοσης, αλλά από τον χρόνο κοινοποίησης σ’ αυτόν της απόφασης επιβολής, κατά το εδάφιο α’ της παρ.6 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, της δευτέρας κύρωσης. 5. Η άσκηση προσφυγής από τον αποκλειόμενο εργολάβο κατά της απόφασης του φορέα διενέργειας του δημοσίου διαγωνισμού με την οποία διαπιστώνεται ο επελθών αποκλεισμός του και ο χρόνος αυτού, δεν επιφέρει κατά νόμο την αναστολή εκτέλεσης του αποκλεισμού. Η έκδοση, όμως, αρμοδίως προσωρινής διαταγής αναστολής εκτελέσεως της ανωτέρω απόφασης ή η χορήγηση με δικαστική απόφαση αναστολής εκτελέσεως της απόφασης αυτής, έχει σαν συνέπεια την αναστολή εκτέλεσης του ανωτέρω αποκλεισμού του εργολάβου στους διαγωνισμούς του φορέα, κατά του οποίου εκδόθηκε η συγκεκριμένη αυτή προσωρινή διαταγή ή δικαστική απόφαση καθόλον τον χρόνο ισχύος της, πράγμα που συνεπάγεται την νομιμότητα συμμετοχής του εργολάβου στους δημόσιους διαγωνισμούς του φορέα κατά τον χρόνο ισχύος της προσωρινής αυτής διαταγής ή της αναστολής εκτέλεσης που χορηγήθηκε με δικαστική απόφαση. (ομοφ.)
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/247/2018
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης-ασφάλειας: Με τα δεδομένα αυτά α) η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι η μεταξύ του Δήμου ..... και του αναδόχου σύμβαση, καίτοι περιέχει τον προβλεπόμενο ειδικό όρο για την εφαρμογή της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου, δεν φέρει τα στοιχεία της παραγράφου 3 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, ήτοι τα στοιχεία α΄ έως ε΄ της πρώτης παραγράφου αυτού, γεγονός που επάγεται κατά τη ρητή βούληση του νομοθέτη την ακυρότητα της σύμβασης. Ωστόσο, τα όργανα του Δήμου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 δεν συμπεριέλαβαν τα ως άνω στοιχεία στο κείμενο της σύμβασης, ενόψει της πληρότητας της οικονομικής προσφοράς του αναδόχου σχετικά με τις απαιτήσεις του ως άνω άρθρου, στην οποία παραπέμπει το άρθρο 1 της σύμβασης (και η οποία καθίσταται αναπόσπαστο τμήμα αυτής). β) Η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον η ως άνω 673/21.12.2017 ένορκη δήλωση του αναδόχου περί μη επιβολής σε βάρος του πράξης προστίμου για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας δεν καλύπτει, κατά παράβαση του άρθρου 68 παρ.2 του ν.3863/2010, όλο το χρονικό διάστημα μέχρι και τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των προσφορών (28.12.2017 - πρβλ. Ε.Σ. IV Τμ. Πρ. 4/2016). Ωστόσο, συνεκτιμώντας ότι λαμβάνει χώρα σε εγγύτατο προ της καταληκτικής ημερομηνίας προσφορών διάστημα, τα αρμόδια όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων και το χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.