Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Δημοκρατίας του Περού για την πρόληψη της κλοπής, της παράνομης ανασκαφής και της παράνομης εισαγωγής, εξαγωγής, διακίνησης ή μεταβίβασης κυριότητας πολιτιστικών αγαθών και την απόδοσή τους στη χώρα προέλευσης.

Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας για την παρεμπόδιση της κλοπής, των λαθραίων ανασκαφών και της παράνομης εισαγωγής, εξαγωγής ή μεταβίβασης κυριότητας ή ιδιοκτησίας πολιτιστικών αγαθών ή πολιτιστικής περιουσίας και την προώθηση της αποκατάστασής τους.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 611/2020 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ της ήδη προσφεύγουσας εταιρείας και της ήδη παρεμβαίνουσας εταιρείας, με αντικείμενο την κατασκευή του έργου «… – Υπόγειος σταθμός αυτοκινήτου και διαμόρφωση πλατείας πρασίνου», προεκτιμώμενης αξίας 12.725.000,00 ευρώ, πλέον ΦΠΑ.(....)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, γενομένου δεκτού του δεύτερου λόγου της προσφυγής ανάκλησης υπό τον ανωτέρω όρο, δηλαδή της υπογραφής, ανάμεσα στην …, ως δωρήτρια και τη Μητρόπολη …, ως δωρεοδόχο, του οριστικού συμβολαίου μεταβίβασης πλήρους δικαιώματος κυριότητας, νομής και κατοχής λόγω δωρεάς του ακινήτου που προσδιορίζεται στο προσύμφωνο κατά θέση, έκταση, ιδιότητες και όρια, επί του οποίου πρόκειται να εκτελεστεί το έργο της ήδη προσφεύγουσας, τμήμα του οποίου αποτελεί το ήδη ελεγχόμενο, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης για την εκτέλεση του έργου με τίτλο «… – Υπόγειος Σταθμός Αυτοκινήτου και Διαμόρφωση Πλατείας Πρασίνου» ανάμεσα στην αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία με την επωνυμία «… Αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία» και την ανάδοχο «…» και το διακριτικό τίτλο «… Α.Ε.».Ανακαλεί την 611/2020 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου.

Ερωτάται: α) εάν είναι επιτρεπτή η παρακατάθεση αποζημίωσης από απαλλοτρίωση, ίσης με την τιμή μονάδας αποζημίωσης που καθορίστηκε οριστικά με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, στην περίπτωση που κατά τον χρόνο που εκκρεμούσε η συζήτηση της αίτησης καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης ο καθ΄ ού η απαλλοτρίωση υπέβαλε, σύμφωνα με την πρόβλεψη του άρθρου 11 παρ. 3 του ν. 2882/2001, αίτηση - υπεύθυνη δήλωση διατήρησης της διαδικασίας απαλλοτρίωσης μετά την παρέλευση 18μήνου από την δημοσίευση της απόφασης καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδας αποζημίωσης, η οποία έγινε αποδεκτή από την αρχή που κήρυξε την απαλλοτρίωση και β) εάν σε περίπτωση που δεν παρακατατεθεί η παραπάνω οριστικά καθορισθείσα αποζημίωση δύνανται οι ενδιαφερόμενοι να επισπεύσουν την εκτέλεση της αμετάκλητης απόφασης του Εφετείου Αθηνών, με την οποία καθορίστηκε η οριστική τιμή μονάδας αποζημίωσης εναντίον του υπόχρεου προς αποζημίωση.(...)α) Η απόφαση καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης από απαλλοτρίωση, παράγει δεδικασμένο μεταξύ των διαδίκων το οποίο δεσμεύει αυτούς ως προς το ύψος της καθορισθείσας οριστικά αποζημίωσης και δημιουργεί υποχρέωση συμμόρφωσης του υπόχρεου προς αποζημίωση να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες υλοποίησης της απόφασης, ανεξάρτητα από το γεγονός της υποβολής, κατά τον χρόνο που εκκρεμούσε η συζήτηση της αίτησης καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης, αίτησης - υπεύθυνης δήλωσης των θιγόμενων ιδιοκτητών για την διατήρηση της διαδικασίας απαλλοτρίωσης μετά την παρέλευση 18μήνου από την δημοσίευση της απόφασης καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδας αποζημίωσης και την αποδοχή της από την αρχή που κήρυξε την απαλλοτρίωση, σύμφωνα με την πρόβλεψη του άρθρου 11 παρ. 3 του ν. 2882/2001, το οποίο απαγορεύει τον ανακαθορισμό της αποζημίωσης σε περίπτωση που το ως άνω αίτημα των θιγόμενων ιδιοκτητών γίνει δεκτό από την αρχή που κήρυξε την απαλλοτρίωση (κατά πλειοψηφία). β) Στην υπό στοιχ. (α) περίπτωση, οι θιγόμενοι ιδιοκτήτες δεν δύνανται να απαιτήσουν άμεσα την καταβολή της αποζημίωσης που καθορίστηκε οριστικά, με αναγκαστική εκτέλεση της σχετικής ήδη αμετάκλητης δικαστικής απόφασης, λόγω του αναγνωριστικού χαρακτήρα της απόφασης αυτής, δύνανται όμως, εφόσον αναγνωρισθούν δικαιούχοι της καθορισθείσας με αυτήν αποζημίωσης, να ασκήσουν, βάσει του δεδικασμένου της, κατά του υπόχρεου προς αποζημίωση είτε αγωγή καταψηφιστική είτε να επιδιώξουν την έκδοση διαταγής πληρωμής, για την επιδίκαση του ποσού της οριστικά καθορισθείσας αποζημίωσης (κατά πλειοψηφία).

Κατασκευή δικτύου τηλεθέρμανσης:.επιδιώκεται η αναθεώρηση της 849/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στη σκέψη 6 της παρούσας, ορθώς, έστω και με εν μέρει διαφορετική αιτιολογία, κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι υφίσταται διακωλυτικός λόγος υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης εκ της συνομολόγησης τιμήματος το οποίο δεν προβλέπεται από καμιά διάταξη είτε της κείμενης νομοθεσίας, είτε της σύμβασης, όπως τροποποιήθηκε, που συνήφθη μεταξύ ... και Δημοσίου. Και τούτο διότι, πράγματι, σύμφωνα με τη σύμβαση αυτή (βλ. ιδίως άρθρο 2 παρ. 2 εδ. α΄ αρχικής και 9 παρ. 2 τροποποιητικής), το περιεχόμενο της οποίας εναρμονίζεται τόσο με τα άρθρα 26 και 28 του ν. 947/1979, όσο και με το αντικείμενο και τους καταστατικούς σκοπούς της ..., δεν προβλέπεται η καταβολή οιουδήποτε ανταλλάγματος για την παράδοση/παραχώρηση των έργων υποδομής, στα οποία ρητώς συγκαταλέγεται το δίκτυο τηλεθέρμανσης, μετά την ολοκλήρωσή τους, στο Δήμο ..., ώστε να περιέλθουν αυτά, ακολούθως, κατά χρήση, στον εκ του νόμου αρμόδιο φορέα και, συγκεκριμένα εν προκειμένω, στη ..., στην περιουσία της οποίας ανήκουν από το 1995 και εφεξής όλα τα παρελθόντα και μελλοντικά έργα τηλεθέρμανσης της περιοχής. Ενόψει δε της μη προβλέψεως τέτοιου ανταλλάγματος, η ελεγχόμενη «μεταβίβαση», αφενός δεν μπορεί να έχει ως αιτία την πώληση, χαρακτηριστικό στοιχείο της οποίας αποτελεί, κατ’ άρθρο 513 ΑΚ, η συνομολόγηση τιμήματος, αφετέρου εσφαλμένως υπολαμβάνεται και χαρακτηρίζεται από τα συμβαλλόμενα μέρη ως «μεταβίβαση κυριότητας», στο μέτρο που το αντικείμενο της μεταβίβασης (δίκτυο τηλεθέρμανσης) ανήκει, ανεξαρτήτως του χρόνου ολοκλήρωσής του, ήδη στην κυριότητα της φερόμενης ως «λήπτριας» ... από έτους 1995, απορριπτομένων, συνεπώς, ως αβασίμων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών των αιτουσών και δη περί κυριότητας του δικτύου ή έστω του ακινήτου του αντλιοστασίου από τη .... ή περί επιτρεπτού της συγκεκριμένης σύμβασης από το άρθρο 26 παρ. 1 εδ. ζ΄ του ν. 947/1979, το οποίο δεν κατοχυρώνει τέτοια δυνατότητα του αναδόχου φορέα, ή το άρθρο 13 παρ. 3 εδ. β΄ της από 16.4.1989 σύμβασης, που δεν αφορά στα έργα που κατασκευάζει η ....., όπως το επίμαχο, αλλά σε εκείνα που έχουν αναλάβει να εκτελέσουν τρίτοι φορείς. Απορριπτέοι, επίσης, είναι και οι ισχυρισμοί περί χαρακτηρισμού της σύμβασης ως προγραμματικής, χωρίς, ωστόσο, να περιλαμβάνεται σ’ αυτήν το ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενο του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, ή περί συνδρομής στο πρόσωπο των συμβαλλομένων συγγνωστής πλάνης, η οποία δεν συνιστά νόμιμο λόγο αναθεώρησης στη διαδικασία ενώπιον του παρόντος Τμήματος, κατ’ άρθρο 37 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013 (ΦΕΚ Α΄ 52), ενώ αορίστως και, σε κάθε περίπτωση, αλυσιτελώς προβάλλονται τα σχετικά περί δυνατότητας «πωλήσεως» της κοινωφελούς εμπορικής δραστηριότητας του δικτύου, δραστηριότητα για την οποία είναι ούτως ή άλλως εκ του νόμου αρμόδια η .... Συνακόλουθα, με την ελεγχόμενη σύμβαση, η οποία έχει χαρακτήρα αποκαταστατικό, όπως συνομολογείται και από τις αιτούσες, τα μέρη δεν απέβλεψαν στη μεταβίβαση της κυριότητας του δικτύου, αλλά στη μετακύλιση του κόστους κατασκευής αυτού από τη .. στην ήδη από έτους 2013 διαχειρίστρια αυτού ...., με την καταβολή από τη δεύτερη στην πρώτη – εν είδει αποζημίωσης – όλων των, μέσω δανεισμού δαπανών, που κατέστησαν αναγκαίες και επιβάρυναν από το έτος 2007 τη .... Δεδομένου, όμως, ότι η εκπλήρωση του σκοπού αυτού, δεν μπορεί, όπως προεκτέθηκε, να λάβει τη μορφή της «αιτία πωλήσεως μεταβίβασης της κυριότητας του δικτύου» η οποία και μόνο φέρεται για έλεγχο ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ούτε μπορεί το πρώτον το παρόν Τμήμα να προβεί σε μεταβολή του περιεχομένου των συμβατικών όρων, η διαμόρφωση των οποίων απόκειται στα συμβαλλόμενα μέρη, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της. Μειοψήφησαν τα μέλη Σταμάτιος Πουλής και Ευαγγελία Σεραφή, κατά τη γνώμη των οποίων η ελεγχόμενη σύμβαση, αντικείμενο της οποίας αποτελεί η μεταφορά κονδυλίων από τη δεύτερη αιτούσα στην πρώτη προς το σκοπό αποκατάστασης των δαπανών κατασκευής του έργου της τηλεθέρμανσης, δεν έχει χαρακτήρα δημόσιας σύμβασης έργου, προμηθειών ή υπηρεσιών και, ως εκ τούτου, εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ζήτημα που δύναται να εξεταστεί αυτεπαγγέλτως και κατά το στάδιο εκδίκασης της αίτησης αναθεώρησης. Ως εκ τούτου, η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να αναθεωρηθεί και, γενομένης δεκτής της αίτησης ανάκλησης κατά της 95/2018 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου, η τελευταία αυτή να ανακληθεί και να αποφανθεί το παρόν Τμήμα ότι απέχει του ελέγχου του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης. Η γνώμη, όμως, αυτή δεν εκράτησε.

Εάν, σε περίπτωση αμφισβήτησης της κυριότητας του αιτούντος έγκριση οικοδομικών εργασιών επί νεότερων μνημείων: α) δύναται το Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων να προβεί σε εξέταση του ιδιοκτησιακού και β) ενδεχόμενη έγκριση των εργασιών θα επιδράσει στη μεταξύ των διαδίκων διαφορά.(...)Η Διεύθυνση Νεότερων Μνημείων ΥΠ.ΠΟ.Α., προκειμένου να εισάγει στο αρμόδιο Συμβούλιο αίτημα έγκρισης οικοδομικών εργασιών, οφείλει να εξετάσει αν ο αιτών νομιμοποιείται προς υποβολή του αιτήματος κατά τον Αστικό Κώδικα ή άλλη ειδική διάταξη. Σε περίπτωση αμφισβήτησης, εκ μέρους τρίτου, της κυριότητας του αιτούντος επί του οικοπέδου, η παρεμπίπτουσα έρευνα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος ανήκει στην αρμόδια πολεοδομική αρχή (πλειοψ.) Τυχόν έγκριση του αιτήματος ουδόλως επηρεάζει το ιδιοκτησιακό καθεστώς (ομοφ.).

Σύμβαση αξιοποίησης ακινήτου οικοπέδου..:επιδιώκεται η ανάκληση της 58/2013 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν σε προηγούμενη σκέψη (ΙΙΙ), η ύπαρξη της ανωτέρω εκκρεμότητας δεν καθιστά απαράδεκτη την υποβολή του επίμαχου σχεδίου σύμβασης. Εξάλλου, όπως προκύπτει από τα υποβληθέντα ενώπιον του Τμήματος στοιχεία, ο αποχαρακτηρισμός του Υφιστάμενου Ναυτικού Οχυρού έχει ήδη γίνει με το π.δ. 60/2013 (ΦΕΚ Α΄/14.5.2013)..(..)το Τμήμα κρίνει ότι δεν εγείρεται αμφιβολία περί της μεταβίβασης της κυριότητας της επίμαχης κτηματικής έκτασης στο ... Επομένως, δεν καθίσταται εξ αυτού του λόγου πρόωρη η υποβολή του επίμαχου σχεδίου σύμβασης για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου.(..)Τέλος, με την προσβαλλόμενη πράξη το Κλιμάκιο έκρινε ότι παρότι στο υποβληθέν σχέδιο σύμβασης – με το οποίο μεταβιβάζονται στον υποψήφιο αγοραστή οι μετοχές της ανωτέρω εταιρείας ειδικού σκοπού – περιλαμβάνονται όροι σύμφωνα με τους οποίους η εταιρεία αυτή φέρεται να υπάρχει και να λειτουργεί, στην πραγματικότητα αυτή δεν έχει ακόμη συσταθεί) και ότι επιπλέον, η σύστασή της εξαρτάται από μελλοντικό και αβέβαιο γεγονός, αφού το Ταμείο δεν δύναται ακόμη να εισφέρει σε αυτήν, για την κάλυψη του μετοχικού κεφαλαίου της, το προβλεπόμενο δικαίωμα.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και ο φάκελος της υπόθεσης, μαζί με τα υποβληθέντα ενώπιον του Τμήματος στοιχεία, να αναπεμφθεί στο Ζ΄ Κλιμάκιο, προκειμένου το τελευταίο να διενεργήσει κατά νόμο προσυμβατικό έλεγχο της διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου σύμβασης για την αγοραπωλησία των μετοχών της ανώνυμης εταιρείας, στην οποία το … θα εισφέρει το δικαίωμα επιφανείας επί ακινήτου κυριότητάς του στην περιοχή … της νήσου …. Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση κατά την οποία το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης θα επιτρέψει την υπογραφή αυτού υπό τον όρο της προηγούμενης σύστασης της εταιρείας ειδικού σκοπού.

Α) Περί της κυριότητας επί του ευρισκομένου επί της οδού Αγίας Λαύρας 27 ακινήτου (περιοχή Κυπριάδου), ιδιοκτησίας του καταργηθέντος Δ΄ Κρατικού Παιδικού Σταθμού Πατησίων. Β) Περί της κυριότητας όλων των ακινήτων που είχαν αγορασθεί από καταργημένα νομικά πρόσωπα αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Πρόνοιας (πλέον Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης) και ειδικότερα κυριότητας κρατικών παιδικών σταθμών οι οποίοι καταργήθηκαν με τη διάταξη του άρθρου 26 του π.δ. 410/1995, όπως αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 12 του ν. 2880/2001, η τύχη των οποίων δε ρυθμίστηκε με την έκδοση σχετικού διατάγματος, όπως προέβλεπε το άρθρο 5 του α.ν. της 2/5-11-1935.999(....)Α) Περί της κυριότητας επί του ευρισκομένου επί της οδού Αγίας Λαύρας 27 ακινήτου, η περιουσία αυτή εξακολουθεί να διέπεται από τις προβλέψεις της διάταξης της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του α.ν. 2/5-11-1935 και συνεπώς θεωρούμενη ως δημόσια, παρέμεινε, κατ’ αρχήν, στην κυριότητα του Δημοσίου και ειδικότερα του Υπουργείου Υγείας, ως εποπτεύοντος Υπουργείου και αρμόδιου για την έγκριση της αγοράς του ακινήτου για την στέγαση και λειτουργία του καταργηθέντος με την παράγραφο 1 του άρθρου 12 του ν. 2880/2001 Δ΄ Κρατικού Παιδικού Σταθμού Πατησίων και ακολούθως περιήλθε, στην κυριότητα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατά πλειοψηφία). Β) Ως προς το δεύτερο υποερώτημα, το οποίο αφορά εν γένει την περιουσία όλων των καταργηθέντων με την προαναφερθείσα διάταξη παιδικών σταθμών των οποίων η τύχη παρέμεινε αρρύθμιστη, αυτό δεν δύναται να τύχει απάντησης, διότι δεν περιλαμβάνεται σε αυτό πλήρης εξιστόρηση συγκεκριμένου πραγματικού και ως εκ τούτου δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 6 παράγραφος 6 του ν. 3086/2002 (ομόφωνα).

Πεδίο εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 93 παρ. 1 του ν. 4129/2013, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39 του ν. 4509/2017. Η διάταξη του άρθρου 93 παρ. 1 του ν. 4129/2013, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39 του ν. 4509/2017, με την οποία ορίζεται ότι η αξίωση του δικαιούχου να απαιτήσει την αναπλήρωση του διαχειριστικού ελλείμματος με την έκδοση καταλογιστικής πράξης σε βάρος του υπόχρεου, παραγράφεται μετά την πάροδο δέκα ετών από τη λήξη του οικονομικού έτους εντός του οποίου δημιουργήθηκε το έλλειμμα, εφαρμόζεται αποκλειστικά στους δημοσιονομικούς ελέγχους που ασκεί το Ελεγκτικό Συνέδριο και όχι στις καταλογιστικές πράξεις που εκδίδει η Γενική Διεύθυνση Δημοσιονομικών Ελέγχων (Γ.Δ.Δ.Ε.) (κατά πλειοψηφία).

Κινητή τηλεφωνία:Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, αφού από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε εξάλλου ο Επίτροπος προβάλλει, ότι ο Δήμος ..... είχε ήδη καταβάλει τις άνω υπερβάσεις εξ  ιδίων αυτού πόρων, ώστε να δικαιούται  να παρακρατήσει, ως αποζημίωσή του, τα ανωτέρω αντιστοιχούντα σε αυτές ποσά που οι προαναφερόμενοι χρήστες του κατέβαλαν. Η δε ως άνω απλή μεσολάβησή του στην πληρωμή των επίμαχων υπερβάσεων ήταν αναγκαία, λόγω της ιδιότητάς του ως συμβληθέντος με την πάροχο εταιρεία «….» και, κατ’ επέκταση, αποκλειστικά υπόχρεου έναντι αυτής για την πληρωμή του συνόλου των επ’ ονόματί του σχετικών λογαριασμών. Και ναι μεν, με την 283/2007 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ....., είχε ορισθεί ότι τυχόν μηνιαίες υπερβάσεις θα παρακρατούνται από τις δικαιούμενες αποζημιώσεις των αιρετών, η μη υλοποίηση της πρόβλεψης αυτής δεν δύναται να πλήξει τη νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης, δοθέντος ότι πρόκειται για μια απλή κατευθυντήρια οδηγία προς την αρμόδια Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου αναφορικά με τον τρόπο υλοποίησης της νόμιμης υποχρέωσης των αιρετών να πληρώνουν οι ίδιοι τις εν λόγω υπερβάσεις, υποχρέωση που εν προκειμένω εκπληρώθηκε με διαφορετικό, πλην ισοδύναμο, τρόπο. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.