ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «… - Υπόγειος Σταθμός Αυτοκινήτου και Διαμόρφωση Πλατείας Πρασίνου», συμβατικού τιμήματος 3.109.886,79 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.).(....)δεν υπάρχει καμία διασφάλιση περί του ότι, ακόμα και αν τελικά εκτελεστούν οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση (εργασίες αντιστήριξης, εκσκαφής και στεγάνωσης στις περιοχές των κτιρίων του Ιερού Ναού, του Κέντρου Πολιτισμού και Εντευκτηρίου), θα καταστεί τελικά δυνατή η εκτέλεση και ολοκλήρωση της 2ης Φάσης του δημόσιου έργου (εργασίες διαμόρφωσης περιβάλλοντα χώρου), δοθέντος ότι αναγκαίο προαπαιτούμενο για να ξεκινήσει η Φάση αυτή (2η) είναι η κατασκευή του υπόλοιπου ιδιωτικού έργου(....)Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «… - Υπόγειος Σταθμός Αυτοκινήτου και Διαμόρφωση Πλατείας Πρασίνου».

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1225/2022. 

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΒΛΕΠΕ ΤΙΣ ΕΣ/ΚΛ.Ε/611/2020 ΚΑΙ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2106/2020.

Υπόγειος Σταθμός Αυτοκινήτου και Διαμόρφωση Πλατείας Πρασίνου....επιδιώκεται η ανάκληση της 321/2022 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλομένη και να επιστραφεί στην προσφεύγουσα το κατατεθέν από αυτή παράβολο.Για  τους  λόγους  αυτούς Δέχεται την από 17.5.2022 προσφυγή ανάκλησης της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας με την επωνυμία «Ιωνικό Κέντρο» και την από 23.5.2022 παρέμβαση της «..». Ανακαλεί την 321/2022 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται να ανακληθεί η 321/2022 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «… - Υπόγειος Σταθμός Αυτοκινήτου και Διαμόρφωση Πλατείας Πρασίνου» ανάμεσα στην προσφεύγουσα και στην παρεμβαίνουσα, ποσού 3.109.886,79 ευρώ, πλέον ΦΠΑ (3.856.259,62 ευρώ με ΦΠΑ).(....)Περαιτέρω, ο φάκελος της υπόθεσης πρέπει να συμπληρωθεί από την προσφεύγουσα με τα σχέδια της νεότερης Μελέτης Εφαρμογής Προσωρινής Αντιστήριξης Πρανών Εκσκαφής, εφόσον έχουν συνταχθεί, και σε πρόσθετο έγγραφό της να εκτεθούν οι τεχνικές διαφοροποιήσεις στη διαδικασία κατασκευής, όπως τεκμηριώνονται στα σχέδια αυτά, συγκριτικά προς την αρχική διαδικασία.Αναβάλλει την έκδοση οριστικής απόφασης.Διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό της παρούσας απόφασης έως τις 15.9.2022, τον ορισμό αρμοδίως νέας δικασίμου για τη συζήτηση της προσφυγής ανάκλησης μετά τη συμπλήρωση του φακέλου, και με επιμέλεια της Γραμματέως την εγγραφή της υπόθεσης στο οικείο πινάκιο και την κλήτευση νομίμως των διαδίκων να παραστούν στη νέα συζήτηση.

Ανάδειξη αναδόχου έργου....Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 8, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη ότι α) το ελεγχόμενο έργο δεν έχει ορισμένη διάρκεια λειτουργίας, αντιθέτως λόγω της φύσης του προορίζεται για διηνεκή λειτουργία, με αποτέλεσμα να παρίσταται αναγκαία η διασφάλιση της συνεχούς και αδιάλειπτης διαθεσιμότητας του οικοπέδου, επί του οποίου θα κατασκευασθεί, προς εξυπηρέτηση των καταστατικών σκοπών της «...», β) το προς κατασκευή έργο θα καταστεί συστατικό του οικοπέδου, το οποίο, ανεξάρτητα από την ύπαρξη της ενοχικής σύμβασης χρησιδανείου μεταξύ της Τράπεζας ... και της Ιεράς Μητρόπολης ... και την έκδοση οικοδομικής άδειας στο όνομα της μισθώτριας εταιρείας «...», η οποία (άδεια) δεν δημιουργεί ή αλλοιώνει εμπράγματα δικαιώματα (πρβλ. γνμ ΝΣΚ 178/2010), θα ανήκει στην κυριότητα της ως άνω Τράπεζας, αφού από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 953, 954 και 1001 ΑΚ προκύπτει ότι επί συστατικού μέρους πράγματος ο νόμος δεν αναγνωρίζει χωριστή κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα (ΜΠρΑθ 287/2013), γ) το ελεγχόμενο έργο, ιδίως δε ο υπόγειος χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων, λόγω της φύσης του μπορεί να καταστεί αντικείμενο εμπορικής εκμετάλλευσης από οποιονδήποτε, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, δ) ναι μεν η σύμβαση χρησιδανείου ορίστηκε αορίστου χρόνο και η Τράπεζα ... με το άρθρο 3 αυτής, όπως αυτό αναδιατυπώθηκε, παραιτείται κάθε δικαιώματος καταγγελίας ακόμα και για κακή ή μη συμφωνημένη χρήση ή πράξη ή παράλειψη εκ μέρους της Ιεράς Μητρόπολης, ιδία δε και από την άσκηση των δικαιωμάτων που θεσπίζει η διάταξη του άρθρου 817 ΑΚ, όμως, διατηρεί σε κάθε περίπτωση το δικαίωμα να ζητήσει την απόδοση του ακινήτου καταγγέλλοντας οποτεδήποτε την εν λόγω σύμβαση για σπουδαίο λόγο, ο οποίος μάλιστα μπορεί να οφείλεται και σε περιστατικά που εμπίπτουν στη σφαίρα επιρροής της Τράπεζας (βλ. σκ 8)  και ε) πρόκειται για ένα κοστοβόρο έργο, με ιδιαίτερες απαιτήσεις ως προς την κατασκευή του, κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση με την ως άνω συναφθείσα σύμβαση χρησιδανείου δεν διασφαλίζεται, κατά τρόπο που να καθιστά το έργο ώριμο προς δημοπράτηση, η ομαλή εκτέλεση της εργολαβίας ούτε η ακώλυτη λειτουργία του έργου εκ μέρους της εταιρείας «...», προς εκπλήρωση των καταστατικών της σκοπών. Εξάλλου, η απόφαση της 1467ης Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας .... περί δωρεάς ακινήτου στη Μητρόπολη (βλ. και το από 7.8.2020 σχετικώς προσκομισθέν μήνυμα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και το προσκομισθέν απόσπασμα της ως άνω απόφασης), η οποία ελήφθη στις 4.8.2020, ήτοι μετά τη δημοπράτηση και κατακύρωση του έργου και την αποστολή του οικείου σχεδίου σύμβασης στο παρόν Κλιμάκιο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου, δεν ασκεί επιρροή ως προς τα ανωτέρω αφού, και ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι από το προσκομισθέν απόσπασμα δεν προκύπτει το ακίνητο στο οποίο αφορά η απόφαση αυτή, αφενός δεν προηγείτο της έναρξης της διαδικασίας δημοπράτησης του έργου, αφετέρου και μόνο η βούληση του κυρίου του οικοπέδου να δωρίσει το ακίνητο δεν διασφαλίζει τη μεταβίβαση της κυριότητας αυτού στη Μητρόπολη, αφού η δωρεά ακινήτου ως τυπική δικαιοπραξία καταρτίζεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο (βλ. άρθρα 159 παρ. 1, 369 και 498 παρ. 1 ΑΚ, ΑΠ 500/2019). 

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2106/2020

Στην υπό κρίση υπόθεση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την από 15.6.2010 σύμβαση που υπεγράφη μεταξύ του Δήμου ..... και της εταιρείας «.....», ανατέθηκε στο δεύτερο των συμβαλλομένων, έναντι αμοιβής ποσού 1.656.788,85 ευρώ (με Φ.Π.Α.), η εκτέλεση του έργου «Διαμόρφωση Πλατείας ..... .....». Το έργο αυτό που αφορούσε στη διαμόρφωση της ισόγειας επιφάνειας της πλατείας, στην οποία κατά το χρόνο σύναψης της σχετικής σύμβασης λειτουργούσε υπόγειος σταθμός αυτοκινήτων, η ευθύνη διαχείρισης του οποίου ανήκει στο Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων (ΥΠΟΜΕΔΙ), εντάχθηκε στο πρόγραμμα «Πράσινη Ζωή στην Πόλη», χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ και δημοπρατήθηκε μετά από κοινοποίηση της σχετικής μελέτης στο Τμήμα Μελετών του ΥΠΟΜΕΔΙ (σχετικό έγγραφο 20964/19.5.2010). Όπως δε προκύπτει από την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον 1ο Α.Π.Ε. και την 1η Συμπληρωματική Σύμβαση, κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του προαναφερόμενου έργου, σειρά εργασιών που άρχισαν να εκτελούνται δημιούργησαν προβλήματα στην αδιάλειπτη λειτουργία του σταθμού αυτοκινήτων και στη διασφάλιση της προστασίας του από έντονα καιρικά φαινόμενα, με αποτέλεσμα το ΥΠΟΜΕΔΙ, με το ΕΥΔΕΚ/326/15.7.2010, έγγραφό του προς Δήμο ....., να ζητήσει την τροποποίηση της μελέτης του έργου. Κατόπιν αυτού, ο Δήμος ....., με το 32948/22.7.2010 έγγραφό του ανέθεσε στην ανάδοχο του έργου την τροποποίηση της σχετικής μελέτης. Λόγω δε της τροποποίησης αυτής ανατράπηκε ο τρόπος στήριξης των υπέργειων κατασκευών, καθώς και η μεθοδολογία μονώσεων δαπέδων και φυτεμένων χώρων, με αποτέλεσμα να προκύψει ανάγκη εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών στις κατηγορίες των χωματουργικών εργασιών, των σκυροδεμάτων, των επενδύσεων – επιστρώσεων, των ξύλινων και μεταλλικών κατασκευών, των ηλεκτρομηχανολογικών και των λοιπών – τελειωμάτων. Η ανάγκη δε εκτέλεσης των εργασιών αυτών, όπως διαλαμβάνεται στην άνω αιτιολογική έκθεση, δεν μπορούσε να προβλεφθεί κατά τη σύνταξη της αρχικής μελέτης, αφού προέκυψε κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης, η εκτέλεσή τους δε κατέστη αναγκαία λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων και κατόπιν παρεμβάσεων του ΥΠΟΜΕΔΙ και είναι απαραίτητη τόσο για την απρόσκοπτη λειτουργία του υποκείμενου σταθμού αυτοκινήτων, με τη μικρότερη δυνατή επέμβαση στην υπάρχουσα κατασκευή, όσο και για την αρτιότητα και λειτουργικότητα του έργου.

Αμοιβή σε αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία για τη διοργάνωση συναυλιών.(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, ανεξάρτητα δε από το ότι δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου για ποιο λόγο οι επίμαχες συναυλίες δε διοργανώθηκαν από τον ίδιο τον ...  του  Δήμου ..., ο οποίος έχει τη σχετική αρμοδιότητα (βλ. άρθρο 3 περ. Δ΄ της 135/19.4.2011 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ...), η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, διότι δεν προκύπτει με ακρίβεια από τα στοιχεία του φακέλου το είδος και η ποσότητα των προς εκτέλεση εργασιών, με συνέπεια να μην καθίσταται δυνατό να διακριβωθεί αν κατά τη διαμόρφωση του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης αυτών έχει τηρηθεί η αρχή της οικονομικότητας.

Ηλεκτρολογικές εργασίες αντλιοστασίου. Με δεδομένα όσα εκτέθηκαν γίνονται δεκτά τα ακόλουθα: Οι ανατεθείσες με την από 20.11.2017 σύμβαση υπηρεσίες, κατά το μέρος αυτών που αφορά στις εργασίες επισκευής των αντλιών, αντικατάστασης των καλωδίων των κινητήρων, συντήρησης των πινάκων ΧΤ και ΜΤ και καθαρισμού του δικτύου στο συγκεκριμένο αντλιοστάσιο, συμπίπτουν με τις προηγουμένως ανατεθείσες στον ίδιο ανάδοχο με την από 26.5.2017 σύμβαση, αντικείμενο της οποίας ήταν η συντήρηση και επισκευή βλαβών στο σύνολο των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων στην περιφέρεια αρμοδιότητας της Δ.Ε.Υ.Α...., συνεπώς και εκείνων του αντλιοστασίου ... (καθόσον δεν αμφισβητείται ότι και αυτό εμπίπτει στην περιοχή αρμοδιότητας της Επιχείρησης), η διάρκεια της οποίας δεν είχε παρέλθει κατά τον χρόνο υπογραφής της δεύτερης σύμβασης. Στην κρίση αυτή συνηγορεί και το γεγονός ότι οι παρασχεθείσες υπηρεσίες, για την πληρωμή των οποίων εκδόθηκε το ήδη ελεγχόμενο πρώτο χρηματικό ένταλμα στο πλαίσιο εκτέλεσης της επίμαχης σύμβασης, αφορούν εργασίες χειρισμού και παρακολούθησης του αντλιοστασίου, όχι εκείνες της επισκευής και συντήρησης του τεχνικού εξοπλισμού του, οι οποίες, κατά λογική αναγκαιότητα, προηγούνται της παρακολούθησης λειτουργίας του. (..)Συνεπώς, κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας η Δ.Ε.Υ.Α.... επιβαρύνθηκε εν τοις πράγμασι δύο φορές με τη δαπάνη εκτέλεσης των εργασιών επισκευής και συντήρησης του τεχνικού εξοπλισμού του εν λόγω αντλιοστασίου. (..)Περαιτέρω, δοθέντος ότι το Γραφείο Άντλησης νερού – ποιοτικού ελέγχου και Βιολογικού Καθαρισμού του Τμήματος Τεχνικών Υπηρεσιών της Δ.Ε.Υ.Α.... είναι βάσει του Ο.Ε.Υ. αυτής επιφορτισμένο με την παρακολούθηση της λειτουργίας των αντλιοστασίων, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και κατά το μέρος αυτής, με το οποίο ανατέθηκαν εργασίες παρακολούθησης και χειρισμού του εν λόγω αντλιοστασίου επί τόπου, αφού αυτές εμπίπτουν προδήλως στα συνήθη καθήκοντα του υπηρετούντος προσωπικού, εφόσον ήθελε δε υποτεθεί ότι με τη σύναψη της επίμαχης σύμβασης επιχειρείται η κάλυψη των αναγκών στελέχωσης της Δ.Ε.Υ.Α.... με το απαραίτητο προσωπικό, επισημαίνεται ότι η ενδεδειγμένη για τούτο διαδικασία είναι η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του, διέποντος και τις Δ.Ε.Υ.Α. ως επιχειρήσεις των δήμων, άρθρου 21 του ν. 2190/1994, όχι η ανάθεση σε τρίτο μέσω της σύναψης σύμβασης παροχής υπηρεσιών. Αντιθέτως, δοθέντος ότι κατά την επανυποβολή του χρηματικού εντάλματος είχε εγκριθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο της Δ.Ε.Υ.Α.... το συνταχθέν Πρωτόκολλο Παραλαβής των παρασχεθεισών υπηρεσιών, δεν συνέτρεχε ο σχετικός λόγος μη θεώρησης, δοθέντος, άλλωστε, ότι σύμφωνα με το άρθρο 219 παρ. 5 του ήδη εφαρμοστέου ν. 4412/2016 (Α΄ 147) μετά την άπρακτη παρέλευση τριακονθημέρου από την ημερομηνία υποβολής του Πρωτοκόλλου οριστικής παραλαβής, θεωρείται ότι η παραλαβή έχει συντελεσθεί αυτοδίκαια… Κατ’ ακολουθία όσων ανωτέρω εκτέθηκαν, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εκτέλεση έργου:..ζητείται η αναθεώρηση της 295/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ..Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει, κατά παραδοχή των σχετικών λόγων αναθεώρησης, ότι στην προκειμένη περίπτωση υφίσταται απουσία ανταγωνισμού για τεχνικούς λόγους. Οι λόγοι δε αυτοί δεν έχουν ανακύψει από τεχνητό περιορισμό εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής των παραμέτρων της υπό κρίση σύμβασης, με αποτέλεσμα να δικαιολογείται η απευθείας ανάθεσή της. Όπως με ακρίβεια προκύπτει από τα έγγραφα της σύμβασης, οι οικονομικοτεχνικές και πραγματικές συνθήκες που διέπουν τη συγκεκριμένη εργολαβία είναι οι εξής: α) η διαμόρφωση της πλατείας ... προβλεπόταν στην αρχική σύμβαση παραχώρησης για την κατασκευή του υπογείως της πλατείας σταθμού αυτοκινήτων, β) έξι (6) χρόνια μετά την υπογραφή της σύμβασης, ο Δήμος αποδέχθηκε δωρεά με αντικείμενο νέα αρχιτεκτονική μελέτη για τη διαμόρφωση της πλατείας, που περιλαμβάνει την εκπόνηση εργασιών μεγαλύτερης εμβέλειας σε σχέση με τις αρχικώς προβλεφθείσες και οι οποίες (εργασίες) συνιστούν το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, γ) οι επίμαχες εργασίες, στο μέτρο που αφορούν στη διαμόρφωση του υπέργειου χώρου του σταθμού αυτοκινήτων, βρίσκονται από τεχνικής άποψης σε αλληλεξάρτηση με τις εκτελούμενες από τον ήδη εγκατεστημένο εργολάβο εργασίες της σύμβασης παραχώρησης. Τούτο διότι συνενώνονται ή επικάθονται σε αυτές, η δε εκτέλεσή τους θα επηρεάσει τη λειτουργικότητα του υπόγειου σταθμού (π.χ. από πλευράς προσβασιμότητας του χώρου ή στατικότητας της κατασκευής), με αποτέλεσμα να είναι απολύτως αναγκαίο να πληρούν κοινές τεχνικές απαιτήσεις με εκείνες της σύμβασης παραχώρησης, να ελέγχονται και να παραλαμβάνονται ταυτόχρονα, προς αποφυγή αλληλοεπικαλύψεων και αστοχιών. Οι ανωτέρω συνθήκες καταδεικνύουν ότι δεν συντρέχει περίπτωση τεχνητού περιορισμού των παραμέτρων της αρχικής σύμβασης παραχώρησης, καθόσον: α) η ανάγκη εκτέλεσης των επίμαχων εργασιών δεν συνδέεται με υποκειμενική συμπεριφορά του Δήμου ... από την οποία να προκύπτει πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων περί απευθείας ανάθεσης, δεδομένου ότι με τη νέα μελέτη, η οποία άλλωστε παραδόθηκε στο Δήμο  κατόπιν παρέλευσης μακρού χρονικού διαστήματος από την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης, σκοπείται η εκπόνηση ενός εξειδικευμένου σχεδίου αναβάθμισης της πλατείας που θα ικανοποιεί σε μεγαλύτερο βαθμό τις ανάγκες των δημοτών και β) οι εργασίες της ελεγχόμενης σύμβασης για τη διαμόρφωση του υπέργειου χώρου του σταθμού αυτοκινήτων αναγκαστικώς συνδέονται, από τεχνικής, χρονικής και πραγματικής άποψης, με τις ήδη εκτελούμενες για τη κατασκευή του υπόγειου σταθμού. Συνεπώς, ο ήδη εγκατεστημένος ανάδοχος της σύμβασης παραχώρησης είναι, αντικειμενικώς, ο μοναδικός οικονομικός φορέας που δύναται να τις εκτελέσει, χωρίς να τεθεί υπό διακινδύνευση η λειτουργικότητα και η αποτελεσματική εκτέλεση αμφότερων των εργολαβιών.  Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το VI Τμήμα, το οποίο με την προσβαλλόμενη απόφασή του δέχθηκε τα αντίθετα, έσφαλε περί την εφαρμογή των διεπουσών την επίδικη υπόθεση διατάξεων. Πρέπει, συνεπώς, να γίνει δεκτή η ένδικη αίτηση αναθεώρησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, να αναθεωρηθεί η 295/2019 απόφαση του VI Τμήματος και ακολούθως, κατ’ αποδοχή της από 28.1.2019 αίτησης, να ανακληθεί η 2/2019 Πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Δήμο ... και να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της πρώτης παρεμβαίνουσας εταιρείας.  

Eξόφληση του 9ου λογαριασμού της σύμβασης (1ου  λογαριασμού της συμπληρωματικής σύμβασης) εκτέλεσης του έργου «Ανάπλαση και διαγράμμιση με ενίσχυση πρασίνου και σύνδεση χώρων πλατειών με ποδηλατόδρομο δημιουργώντας πράσινη διαδρομή»(...). Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το ανωτέρω χρηματικό ένταλμα δαπάνη παρίσταται μη νόμιμη, κατά το μέρος που αφορά στην εκτέλεση των εργασιών εκχωμάτωσης και μεταφοράς σε αποθηκευτικό χώρο των δύο υπόγειων πλαστικών δεξαμενών νερού που αποκαλύφθηκαν, κατόπιν εκσκαφών στην πλατεία ......, καθώς και μεταφύτευσης των υπαρχόντων μεγάλων δέντρων της πλατείας ...... σε νέα θέση, οι οποίες περιλαμβάνονται στην προμνησθείσα 1η συμπληρωματική σύμβαση. Τούτο, διότι οι εν λόγω εργασίες συνιστούν κατ’ ουσία επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του αρχικού έργου, το οποίο συνίστατο αποκλειστικά στην ανάπλαση και διαμόρφωση, με ενίσχυση πρασίνου, των χώρων πλατειών του Δήμου, καθώς και τη σύνδεση των τελευταίων με ποδηλατόδρομο, προκειμένου να δημιουργηθεί πράσινη διαδρομή, ως εκ τούτου, κατά παράβαση των οικείων διατάξεων οι συγκεκριμένες εργασίες αποτέλεσαν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, απορριπτομένων ως αβασίμων όλων των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων ισχυρισμών του Δήμου ....... Σε κάθε περίπτωση οι ως άνω εργασίες που προέκυψαν κατά την εκτέλεση του έργου δεν οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις αλλά σε προφανείς παραλείψεις της αρχικής μελέτης του έργου. Κατόπιν των ανωτέρω, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΟΥ :Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η συγκεκριμένη σύμβαση αγοράς ακινήτου υπό διαμόρφωση, με υποχρέωση του πωλητή να το παραδώσει πλήρως αποπερατωμένο, σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, παρίσταται μη νόμιμη, ως ενέχουσα προεχόντως, κατά τα κριθέντα με την προμνησθείσα (982/2023) απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, χαρακτήρα δημόσιας σύμβασης έργου, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του οποίου διενεργήθηκαν στο πλαίσιο της ως άνω μεικτής σύμβασης, υπό το εξαιρετικό καθεστώς που ρυθμίζει την αγορά ακινήτων, χωρίς να εφαρμοσθεί το διέπον την ανάθεση και εκτέλεση δημοσίων έργων νομοθετικό πλαίσιο του ν. 4412/2016 (ενδεικτικά, με την προβλεπόμενη στις διατάξεις αυτές μελέτη και καταγραφή των απαιτούμενων εργασιών, την τιμολόγηση αυτών, τη δημοπράτηση με τις διαδικασίες και τις απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας, με κριτήρια ανάθεσης και επιλογής εργοληπτικών επιχειρήσεων, την εκτέλεση και πληρωμή τους με τη διαδικασία της πιστοποίησης και έκδοσης λογαριασμών, με τις εγγυήσεις και την κατανομή ευθυνών που διέπουν την εκτέλεση δημοσίων έργων). Ειδικότερα, κατά το στάδιο της κατάρτισης των όρων διενέργειας της σχετικής διαγωνιστικής διαδικασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 715/1979, η αναθέτουσα αρχή παρέλειψε να θέσει όρια στην έκταση και την οικονομική αξία των τυχόν απαιτούμενων επεμβάσεων επί του υπό ανέγερση ή διαμόρφωση ακινήτου, σε συνάρτηση προς την αγοραία αξία του, προκειμένου να αποφευχθεί, σε περίπτωση εκτεταμένων εργασιών προσαρμογής του επιλεγέντος ακινήτου προς τις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής, πιθανή ανισορροπία ανάμεσα στα αντικείμενα της μεικτής αυτής σύμβασης. Συνεπεία της παράλειψης αυτής, στη συγκεκριμένη δικαιοπραξία, όπου επελέγη ακίνητο με κτίσμα που βρισκόταν σε πρώιμο κατασκευαστικό στάδιο, ήταν η αξία του ακινήτου μετά του υφισταμένου κτιρίου να υπολείπεται σημαντικά του κόστους αποπεράτωσής του, γεγονός, που, πέραν της μεταβολής του χαρακτήρα της σύμβασης και των ως άνω ζητημάτων περιγραφής της νομοθεσίας εκτέλεσης δημοσίων έργων, εγείρει επιφυλάξεις ως προς την καταλληλότητα του ακινήτου, αλλά και της επιλογής της διαδικασίας απόκτησής του.