ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/99/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια ανταλλακτικών..:Υπό αυτά τα δεδομένα, και ενόψει όσων εξετέθησαν στη σκέψη ΙΙ, η διατυπούμενη από τον Επίτροπο αιτίαση ότι οι δαπάνες για την προμήθεια υλικών αποκατάστασης ζημιών ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων και εξοπλισμού γεωτρήσεων της Περιφερειακής Ενότητας ... δεν ήταν επιδεκτικές κατάτμησης, βασίμως προβάλλεται εφόσον α) επρόκειτο περί προμηθειών αγαθών, όμοιων ή ομοειδών κατά τη φύση τους και την αντίληψη των συναλλαγών, οι οποίες αποσκοπούσαν στην εκπλήρωση ομοειδούς τεχνικής λειτουργίας των γεωτρήσεων, και ανατέθηκαν από την ίδια αναθέτουσα Αρχή, εντός του αυτού γεωγραφικού πλαισίου, σε προσφέροντες οι οποίοι δραστηριοποιούνταν σε συναφή τομέα και β) δεν αποδεικνύει η αναθέτουσα Αρχή ότι η γενική και άνευ διακρίσεων προσφυγή σε απευθείας αναθέσεις κατά το έτος 2018 δικαιολογείται λόγω συνδρομής κατεπείγουσας ανάγκης απορρέουσας από απρόβλεπτα γεγονότα. Απορριπτέος είναι επίσης και ο προβληθείς με το έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος ισχυρισμός της αναθέτουσας ότι η αποκατάσταση των βλαβών των αρδευτικών γεωτρήσεων δεν αποτελούν πάγιες ανάγκες για ομοειδή υλικά και δεν είναι δυνατό να προβλεφθούν από το προηγούμενο έτος έτσι ώστε να αποτελέσουν ένα προϋπολογισθέν σύνολο εργασιών και υλικών προς δημοπράτηση με ανοικτό διαγωνισμό. Και τούτο διότι α) η ίδια η αναθέτουσα αναφέρει στο προμνησθέν έγγραφο επανυποβολής ότι έχει ήδη προβεί σε ανάθεση κατά τα προηγούμενα έτη παρόμοιων προμηθειών με την τήρηση της επιβαλλόμενης ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας και β) εν πάση περιπτώσει, πρέπει να σημειωθεί συναφώς ότι ο χαρακτήρας των αναγκών που επικαλείται η αναθέτουσα, οι οποίες δεν είναι εκ των προτέρων γνωστές είναι όμως επαναλαμβανόμενες, προσφέρεται για τη χρήση της συμφωνίας – πλαισίου μεταξύ της αναθέτουσας και περισσότερων οικονομικών φορέων η οποία ρυθμίζεται στο άρθρο 39 του ν. 4412/2016 (άρθρο 33 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, καθώς η ορθή προετοιμασία της σύναψης της συμφωνίας -πλαισίου και η ορθή εκτέλεσή της με τις επιμέρους συμβάσεις που συνάπτονται καθ΄όλη τη διάρκεια ισχύος της, μπορούν να εξασφαλίσουν αφενός την ζητούμενη εν προκειμένω ευελιξία και ταχύτητα στις διαδικασίες ανάθεσης των επίμαχων προμηθειών με βάση τους όρους που καθορίζονται σε αυτή και, αφετέρου, τη διαφάνεια και την ίση μεταχείριση των συμβληθέντων στη συμφωνία- πλαίσιο οικονομικών φορέων (βλ. Απ. του ογδόου Τμήματος του ΔΕΕ της 19.12. 2018, C-216/2017 επί αιτήσεως του Cosiglio di Stato (Ιταλία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως και Κατευθυντήρια Οδηγία 3 της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/265/2019
Προμήθεια ανταλλακτικών..:Με τα ανωτέρω δεδομένα η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι για την ανάθεσή της έπρεπε να διενεργηθεί ανοικτός διαγωνισμός. Τούτο διότι οι δαπάνες για την προμήθεια ανταλλακτικών, τη συντήρηση και την επισκευή μηχανημάτων υπερέβαιναν κατά το ελεγχόμενο οικονομικό έτος το προβλεπόμενο από το ν. 4412/2016 όριο για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού και ο Δήμος δεν επικαλέστηκε για την επίμαχη ανάθεση συνδρομή κατεπείγουσας ανάγκης απορρέουσας από απρόβλεπτα γεγονότα. Ο ισχυρισμός του Δήμου ότι δεν είναι δυνατή η διενέργεια διαγωνισμού, επειδή είναι αδύνατος ο προγραμματισμός εργασιών συντήρησης και επισκευής για την αποκατάσταση βλαβών ενός απαρχαιωμένου στόλου 78 οχημάτων διαφόρων κατασκευαστών, είναι αβάσιμος, καθώς η αντιμετώπιση επαναλαμβανόμενων αναγκών προσφέρεται για τη χρήση της συμφωνίας - πλαισίου μεταξύ της αναθέτουσας και περισσότερων οικονομικών φορέων κατά το άρθρο 39 του ν. 4412/2016 (άρθρο 33 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ).Ωστόσο, ενόψει του ότι η ελεγχόμενη δαπάνη αφορά σε μηχάνημα έργου γκρέιντερ, χρησιμοποιούμενο για αποχιονισμό, και η απευθείας ανάθεση της προμήθειας έγινε σε χρόνο που είναι πιθανές οι χιονοπτώσεις στις ορεινές κατοικημένες περιοχές του Δήμου … (26.3.2023), κρίνεται ότι τα όργανα του Δήμου προχώρησαν στην απευθείας ανάθεση από πλάνη, η οποία κρίνεται συγγνωστή.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/3/2019
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των κτιριακών εγκαταστάσεων(...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, βασίμως υποστηρίζει η Επίτροπος ότι μη νομίμως ανατέθηκαν οι ως άνω υπηρεσίες στην φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, εφόσον: α) η δαπάνη αυτών αλλά και η ετήσια δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών καθαριότητας του Νοσοκομείου υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται, σύμφωνα με τις προμνησθείσες διατάξεις του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 η άνευ ειδικών λόγων επιλογή από τους αναθέτοντες φορείς της εξαιρετικής διαδικασίας της απ΄ευθείας ανάθεσης και β) δεν αιτιολογείται με επάρκεια και σαφήνεια η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας. Τέτοια απρόβλεπτη περίσταση δεν μπορεί να θεωρηθεί η μη ολοκλήρωση του ενιαίου διαγωνισμού από το Γ.Ν.Α «........» καθώς δεν αναφέρονται οι αιτίες της μη προκήρυξής του, ούτε αποδεικνύεται ότι το …. «….» όχλησε το Νοσοκομείο αυτό ή την εποπτεύουσα Υγειονομική Περιφέρεια για τη διενέργεια του διαγωνισμού ή για την παροχή δυνατότητας προκήρυξης δικού του διαγωνισμού για την ικανοποίηση των πάγιων, και ως εκ τούτου εκ των προτέρων γνωστών, αναγκών καθαριότητάς του. Αντιθέτως, από τα παρατεθέντα στη σκέψη ΙΙΙ πραγματικά στοιχεία προκύπτει η συστηματική προσφυγή του Νοσοκομείου έως τον Αύγουστο του έτους 2018, σε διαδικασίες αναθέσεων υπηρεσιών καθαριότητας που παρεκκλίνουν από τους κανόνες συνάψεως ανοικτών διαγωνισμών, ενώ δεν διευκρινίζονται από το Νοσοκομείο οι ενέργειες που αναφέρονται στο 20127/10.12.2018 έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος για τη διασφάλιση της παροχής των υπηρεσιών καθαριότητας είτε με τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού από το ίδιο είτε μέσω πρόσληψης προσωπικού με ατομικές συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου καθώς και τα αποτελέσματα αυτών έως τον χρόνο σύναψης της Φ 126/1.8.2018 σύμβασης. Περαιτέρω, κατά τον ομοίως βασίμως προβαλλόμενο δεύτερο λόγο διαφωνίας, η τηρηθείσα τακτική των απευθείας αναθέσεων των υπηρεσιών καθαριότητας στην ίδια ανάδοχο καταστρατηγεί και τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δοθέντος ότι η οικεία δαπάνη από 1.1.2018 έως 31.8.2018, ανερχόμενη στο συνολικό ποσό των 500.414,76 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του αναλογούντος Φ.Π.Α., υπερβαίνει το τιθέμενο από το προδιαληφθέν άρθρο 35 παρ. 1 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, όριο ελέγχου των 500.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. Τέλος, κατά τρόπο ελλιπή και ασαφή προβάλλονται από το Νοσοκομείο οι πλείονες ρυθμίσεις του άρθρου 38 του ν. 4578/2018, προς νομιμοποίηση της δαπάνης, και ως εκ τούτου ο ισχυρισμός πρέπει να απορριφθεί ως αόριστος και απαράδεκτος.
ΕΣ/ΤΜ.6/1299/2019
Συντήρηση και επισκευή κινητού εξοπλισμού...ζητείται η ανάκληση της 500/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Οι ανωτέρω απαιτήσεις δεν έχουν τεθεί ως όρος εκτέλεσης της σύμβασης αλλά, κατά τη ρητή διατύπωση του άρθρου 2.4.3.2 της και του άρθρου 2 του τεύχους «3. Τεχνικής Περιγραφής / Προδιαγραφών» ως όρος παραδεκτού των υποβαλλομένων προσφορών. Εξάλλου, οι επίμαχοι κανονιστικοί όροι είναι απολύτως σαφείς, η παράλειψη δε της αναδόχου να προσκομίσει με τα δικαιολογητικά συμμετοχής επίσημη εξουσιοδότηση συντήρησης των συγκεκριμένων οχημάτων, όπως έκανε για το σύνολο των λοιπών οχημάτων και υπερκατασκευών, δεν οφείλεται σε αοριστία των όρων της διακήρυξης αλλά στο ότι δεν είναι εξουσιοδοτημένη από τους αντίστοιχους κατασκευαστικούς οίκους ή τους επίσημους αντιπροσώπους τους. Ο επιμέρους ισχυρισμός της αναδόχου, ότι το όχημα με α/α 60 (τύπου ...) δεν διαθέτει αριθμό κυκλοφορίας προβάλλεται αλυσιτελώς, διότι η ίδια δεν είναι πάντως εξουσιοδοτημένη για την επισκευή οχημάτων της μάρκας αυτής, αφού και για το έτερο με α/α 57 όχημα του συγκεκριμένου κατασκευαστή δεν υπέβαλε την ζητούμενη εξουσιοδότηση.Το Τμήμα, όμως, συνεκτιμώντας, όσα περαιτέρω προβάλλονται, ότι: α) τα ανωτέρω επιβατηγά οχήματα είναι παλαιού τύπου και αντιπροσωπεύουν πολύ μικρό μέρος του στόλου των οχημάτων και υπερκατασκευών του ..., β) η ίδια ανάδοχος εταιρία είχε αναλάβει επιτυχώς μέχρι τώρα, στο πλαίσιο εκτέλεσης προηγούμενων συμβάσεων, την επισκευή και συντήρησή τους, και γ) την αδήριτη ανάγκη παροχής των επίμαχων υπηρεσιών για την εύρυθμη λειτουργία του ... και την εξυπηρέτηση επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του φορέα αυτού δεν ενήργησαν, εν προκειμένω, με πρόθεση καταστρατήγησης του υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου, αλλά για την διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος. Ως εκ τούτου, για τον λόγο αυτό πρέπει, κατ' εξαίρεση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και κατά τη δεύτερη πλημμέλεια.Κατ' ακολουθία των ανωτέρω: α) η αίτηση της αναδόχου εταιρίας με την επωνυμία «....» πρέπει να απορριφθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος παραβόλου, β) η αίτηση του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «...» (....) πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 500/2019 Πράξη του Ζ' Κλιμακίου και να γίνει δεκτό ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ των αιτούντων για την παροχή της υπηρεσίας «Συντήρηση και επισκευή κινητού εξοπλισμού ...».Ανακαλεί την 500/2019 Πράξη του Ζ' Κλιμακίου
ΕΣ/ΤΜ.6/981/2019
Προμήθεια στολών...ζητείται η ανάκληση της 141/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Στην προκειμένη περίπτωση, το Τμήμα κρίνει, όπως βάσιμα προβάλλεται με αμφότερες τις αιτήσεις ανάκλησης, ότι εσφαλμένως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι έπρεπε να απορριφθεί ως απαράδεκτη η προσφορά της εταιρείας «….», με την αιτιολογία ότι μη νομίμως η εταιρεία αυτή χαρακτήρισε στοιχεία του φακέλου «Δικαιολογητικά συμμετοχής – τεχνική προσφορά» αυτής ως εμπιστευτικά, παρότι τα στοιχεία αυτά δεν μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως τέτοια. Και τούτο διότι, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, ούτε από το νόμο, αλλά ούτε και από τη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού προβλέπεται ρητά αποκλεισμός υποψηφίου από την εξέλιξη της διαγωνιστικής διαδικασίας για το λόγο τούτο. Επομένως, νομίμως, η αναθέτουσα αρχή ήρε τον εμπιστευτικό χαρακτήρα των εγγράφων της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας «….» και παραχώρησε πρόσβαση σε αυτά σε όλους τους υποψηφίους (όπως έπραξε και η ίδια η «...», με την από 26.10.2017 επιστολή της προς την Α.Σ.Δ.Υ.Σ.), αντί να απορρίψει ως απαράδεκτη την προσφορά της εταιρείας αυτής. Συνεπώς, η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο δεν κωλύεται για τον ανωτέρω λόγο. Πλην όμως, μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή απέρριψε ως απαράδεκτη την προσφορά της «..», με την αιτιολογία ότι αυτή κάλυψε με την σήμανση της εμπιστευτικότητας τα στοιχεία του φακέλου «Οικονομική προσφορά» της προσφοράς της αλλά όφειλε να προβεί στον αποχαρακτηρισμό των εγγράφων αυτών ως εμπιστευτικών και να δώσει πρόσβαση σε όλους τους υποψηφίους σε αυτά, χωρίς να αποκλείσει την εν λόγω συμμετέχουσα από την εξέλιξη της διαγωνιστικής διαδικασίας. Είναι δε απορριπτέος ως αβάσιμος ο ισχυρισμός της ΑΣΔΥΣ ότι στην περίπτωση της ΄΄…” η απαγόρευση της τήρησης της εμπιστευτικότητας είναι απόλυτη και δεν επιδέχεται θεραπείας δια του αποχαρακτηρισμού των επίμαχων στοιχείων, λόγω της φύσης του κριτηρίου κατακύρωσης, δοθέντος ότι ο νόμος δεν διακρίνει(άρθρο 21παρ.4του ν.4412/2016) και δεν περιέχει αναφορά σε ακυρότητα της προσφοράς, πολλώ δε μάλλον εφόσον τα σχετικά στοιχεία νόμιμα προσκομίστηκαν και σύμφωνα με τους όρους της διακήρυξης. Εξάλλου, ούτε η διακήρυξη προβλέπει τη θέση της εμπιστευτικότητας επί των εγγράφων της οικονομικής προσφοράς ως λόγο αποκλεισμού του υποψηφίου από την εξέλιξη της διαγωνιστικής διαδικασίας. Σε κάθε περίπτωση, μια αντίθετη προς αυτή ερμηνεία της ως άνω διάταξης όσον αφορά την υποβολή των οικονομικών προσφορών των υποψηφίων θα αντέβαινε στην αρχή της ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων, η οποία επιβάλλει η κρίση της Αναθέτουσας Αρχής να γίνεται κατά τρόπο ενιαίο για όλους τους προσφέροντες. Ακολούθως, η ως άνω μη νόμιμη απόρριψη, ως απαράδεκτης, της προσφοράς της «…», συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, λόγω της οποίας κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο.
ΕλΣυνΤμ.6/1571/2018
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΛΕΞΙΣΦΑΙΡΩΝ ΓΙΛΕΚΩΝ:..συνάγεται ότι ο ελεγχόμενος διαγωνισμός αφορά στη σύναψη συμφωνίας πλαίσιο με περισσότερους οικονομικούς φορείς και συγκεκριμένα με τους τρείς (εφόσον προσέλθει επαρκής αριθμός ενδιαφερομένων) προμηθευτές, που θα υποβάλλουν τις πλέον συμφέρουσες από οικονομική άποψη, αποκλειστικά βάσει τιμής, οικονομική προσφορά. Επιπλέον, οι εκτελεστικές συμβάσεις θα ανατεθούν κατόπιν προκήρυξης νέου διαγωνισμού μεταξύ των οικονομικών φορέων που είναι συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας – πλαίσιο. Η αναφορά στην παράγραφο 1 της διακήρυξης ότι ο διαγωνισμός αφορά σε «συμφωνία – πλαίσιο της παρ. 4 του άρθρου 39 του ν. 4412/2016», παραπέμποντας στις διατάξεις για τις συμφωνίες πλαίσιο με έναν μόνο οικονομικό φορέα, είναι μεμονωμένη και δεν βρίσκει έρεισμα σε άλλους όρους της διακήρυξης, εκ τούτου δε συνάγεται ότι έχει τεθεί από προφανή παραδρομή. Δεδομένου δε ότι ο όρος αυτός, ως εκ της μεμονωμένης διατύπωσής του και της αντίθεσής του προς τις αναλυτικώς και σαφώς περιγραφόμενες διαδικασίες ανάθεσης των εκτελεστικών συμβάσεων που περιγράφονται στους λοιπούς όρους της διακήρυξης (στους οποίους ρητώς παραπέμπουν οι δημοσιευμένες στον τύπο προκηρύξεις), δεν δημιούργησε ασάφεια ή σύγχυση στους υποψήφιους προμηθευτές, η δε εσφαλμένη αυτή αναφορά δεν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια του ελεγχόμενου διαγωνισμού ούτε δεσμεύει την αναθέτουσα αρχή. Επισημαίνεται εντούτοις ότι τα υποβληθέντα σχέδια συμφωνίας – πλαίσιο φέρονται να συνάπτονται χωριστά με κάθε προμηθευτή. Επιπλέον, σε αυτά αναγράφεται το καταβλητέο τίμημα για τη συνολική ποσότητα των ειδών (άρθρο 3), ενώ δεν αναφέρεται σαφώς ότι για την ανάθεση των εκτελεστικών συμβάσεων θα διενεργηθεί νέος διαγωνισμός, μεταξύ των δύο αναδειχθέντων προμηθευτών, προκαλώντας έτσι την εσφαλμένη εντύπωση ότι έκαστη σύμβαση αφορά στην προμήθεια του συνόλου των ζητούμενων ειδών από κάθε αντισυμβαλλόμενο χωριστά. Ως εκ τούτου, και ενόψει της αμφισβήτησης που προέκυψε, το Τμήμα κρίνει ότι τα υποβληθέντα σχέδια συμφωνιών – πλαίσιο, πρέπει να διορθωθούν, κατά τρόπον ώστε να αποσαφηνίζονται οι όροι ανάθεσης, αντίγραφα δε αυτών να αποσταλούν στο αρχείο της Γραμματείας του Δικαστηρίου.
ΕΣ/ΤΜ.6/1300/2019
Συντήρηση και επισκευή κινητού εξοπλισμού....Οι ανωτέρω απαιτήσεις δεν έχουν τεθεί ως όρος εκτέλεσης της σύμβασης αλλά, κατά τη ρητή διατύπωση του άρθρου 2.4.3.2 της και του άρθρου 2 του τεύχους «3. Τεχνικής Περιγραφής / Προδιαγραφών» ως όρος παραδεκτού των υποβαλλομένων προσφορών. Εξάλλου, οι επίμαχοι κανονιστικοί όροι είναι απολύτως σαφείς, η παράλειψη δε της αναδόχου να προσκομίσει με τα δικαιολογητικά συμμετοχής επίσημη εξουσιοδότηση συντήρησης των συγκεκριμένων οχημάτων, όπως έκανε για το σύνολο των λοιπών οχημάτων και υπερκατασκευών, δεν οφείλεται σε αοριστία των όρων της διακήρυξης αλλά στο ότι δεν είναι εξουσιοδοτημένη από τους αντίστοιχους κατασκευαστικούς οίκους ή τους επίσημους αντιπροσώπους τους. Ο επιμέρους ισχυρισμός της αναδόχου, ότι το όχημα με α/α 60 (τύπου ΝISSAN) δεν διαθέτει αριθμό κυκλοφορίας προβάλλεται αλυσιτελώς, διότι η ίδια δεν είναι πάντως εξουσιοδοτημένη για την επισκευή οχημάτων της μάρκας αυτής, αφού και για το έτερο με α/α 57 όχημα του συγκεκριμένου κατασκευαστή δεν υπέβαλε την ζητούμενη εξουσιοδότηση. Το Τμήμα, όμως, συνεκτιμώντας, όσα περαιτέρω προβάλλονται, ότι: α) τα ανωτέρω επιβατηγά οχήματα είναι παλαιού τύπου και αντιπροσωπεύουν πολύ μικρό μέρος του στόλου των οχημάτων και υπερκατασκευών του ..., β) η ίδια ανάδοχος εταιρία είχε αναλάβει επιτυχώς μέχρι τώρα, στο πλαίσιο εκτέλεσης προηγούμενων συμβάσεων, την επισκευή και συντήρησή τους, και γ) την αδήριτη ανάγκη παροχής των επίμαχων υπηρεσιών για την εύρυθμη λειτουργία του .... και την εξυπηρέτηση επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του φορέα αυτού δεν ενήργησαν, εν προκειμένω, με πρόθεση καταστρατήγησης του υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου, αλλά για την διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος. Ως εκ τούτου, για τον λόγο αυτό πρέπει, κατ' εξαίρεση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και κατά τη δεύτερη πλημμέλεια.Κατ' ακολουθία των ανωτέρω: α) η αίτηση της αναδόχου εταιρίας με την επωνυμία «.....» πρέπει να απορριφθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος παραβόλου, β) η αίτηση του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού ...» (....) πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 500/2019 Πράξη του Ζ' Κλιμακίου και να γίνει δεκτό ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ των αιτούντων για την παροχή της υπηρεσίας «Συντήρηση και επισκευή κινητού εξοπλισμού ...».
ΕλΣυν.Κλ.ΣΤ/215/2017
Προμήθεια υγειονομικού υλικού: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα ανωτέρω (σκ.ΙΙΙ), μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή δεν προέβη, για τη σύναψη της ελεγχόμενης συμφωνίας – πλαίσιο, στην επιλογή όλων των συμμετεχόντων οικονομικών φορέων, που πληρούσαν τα κριτήρια επιλογής της οικείας διακήρυξης και των οποίων οι προσφορές κρίθηκαν τεχνικά και οικονομικά αποδεκτές, διότι, σύμφωνα με τη διακήρυξη (άρθρο 4 και παραπομπή στο άρθρο 39 παρ.5 του ν.4412/2016), η αναθέτουσα αρχή όφειλε να συνάψει σύμβαση με όλους τους συμμετέχοντες οικονομικούς φορείς που πληρούσαν τα κριτήρια επιλογής και είχαν υποβάλει αποδεκτές προσφορές, και όχι μόνο με εκείνον (μόνο) εκ των παραδεκτώς συμμετεχόντων φορέων που προσέφερε τη χαμηλότερη ανά υλικό τιμή, δυνατότητα για την οποία δεν υπήρχε σχετική πρόβλεψη στην οικεία διακήρυξη (άρθρο 39 παρ.4 του ν.4412/2016). Επομένως, η ελεγχόμενη συμφωνία-πλαίσιο είναι νόμιμη μόνο κατά το μέρος που αφορά στην ανάθεση των υλικών με α/α 13 και 14, για τα οποία κατατέθηκε μία μόνο για κάθε ένα από αυτά αποδεκτή προσφορά από τις εταιρείες ….και …., αντίστοιχα, ενώ δεν είναι νόμιμη, όσον αφορά στην ανάθεση των λοιπών υλικών, καθώς αυτά έπρεπε να ανατεθούν στους περισσότερους προσφέροντες οικονομικούς φορείς που υπέβαλαν παραδεκτή τεχνική και οικονομική προσφορά, για κάθε επιμέρους υλικό. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμφωνίας-πλαίσιο για τα λοιπά υλικά, πλην αυτών με α/α 13 και 14. ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/48/2018
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/305/2019
Συντήρηση και τοποθέτηση φωτεινών στοιχείων στολισμού σε Δήμο..:Με αυτά τα δεδομένα η σύναψη από τον ίδιο Δήμο της 30812/29.11.2018 σύμβασης παροχής υπηρεσιών συντήρησης, τοποθέτησης και φύλαξης των υπαρχόντων χριστουγεννιάτικων στοιχείων, προϋπολογισθείσας δαπάνης 24.587,96 ευρώ, και της 31603/6.12.2018 σύμβασης προμήθειας νέων στοιχείων για χριστουγεννιάτικο στολισμό, προϋπολογισθείσας δαπάνης 24.574,32, εξυπηρετούν την πραγματοποίηση του ενιαίου σκοπού του χριστουγεννιάτικου στολισμού του Δήμου, με χρήση ομοειδών κατά τη φύση και τη λειτουργικότητά τους διακο-σμητικών στοιχείων, συνδυαστικά δε συντρέχουν η ομοιότητα των μελετών που προηγήθηκαν των αναθέσεων, η ενότητα του γεωγραφικού χώρου στον οποίο αφορούν, η χρονική εγγύτητα των αναθέσεων και η σχεδόν ταυτιζόμενη διάρκεια της σύμβασης, τα οποία υποδηλώνουν τεχνητή κατάτμηση ενιαίας σύμβασης. Συνεπώς, δοθέντος ότι η συνολική προϋπολογισθείσα κατά το έτος 2018 αξία των δύο συμβάσεων υπερβαίνει το ποσό των 20.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου είναι νόμιμη η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, και εφόσον δεν προκύπτει ότι συνέτρεξαν λόγοι επείγοντες οφειλόμενοι σε απρόβλεπτες περιστάσεις, μη νομίμως κατατμήθηκε η προϋπολογιζόμενη αξία της σύμβασης και διενεργήθηκαν δύο απευθείας αναθέσεις αντί ενός συνοπτικού διαγωνισμού.Ωστόσο, πρέπει να αναγνωριστεί συνδρομή συγγνωστής πλάνης υπέρ των οργάνων του Δήμου ...., ενόψει αφενός του ότι οι κωδικοί του προϋπολογισμού που αφορούν στην ανάθεση υπηρεσιών και προμηθειών είναι διαφορετικοί και μπορεί να οδηγήσουν στην προσέγγιση που υιοθέτησε ο Δήμος ότι πρόκειται για διαφορετικές μεταξύ τους αναθέσεις υπηρεσιών και προμηθειών και, αφετέρου, του γεγονότος ότι η ελεγχόμενη διαδικασία απευθείας ανάθεσης διεξήχθη με κλήση τριών επιχειρήσεων να υποβάλουν προσφορές, η οποία επέτρεψε την ανάπτυξη στοιχειώδους ανταγωνισμού.Κατ’ ακολουθία η δαπάνη είναι μη νόμιμη, το ελεγχόμενο όμως χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/101/2019
Επισκευή γεωργικών γεωτρήσεων του Δήμου:...Από τα ανωτέρω πραγματικά περιστατικά προκύπτει ότι η ανάθεση από την Περιφέρεια … (Περιφερειακή Ενότητα …) των ανωτέρω εργασιών επισκευής των ΜΡ1, ΧΡ4 και ΧΡ2 γεωτρήσεων, έλαβε, πράγματι, χώρα μετά τη λήξη της από 6.6.2018 προγραμματικής συμβάσεως μεταξύ της Περιφέρειας και του Δήμου .., με την οποία είχε παραχωρηθεί στην πρώτη (Περιφέρεια) η χρήση των εν λόγω γεωτρήσεων από κοινού με τον Δήμο …, επιπλέον δε της είχε ανατεθεί η συντήρηση και επισκευή του αναγκαίου μηχανολογικού εξοπλισμού των γεωτρήσεων αυτών. Με το δεδομένο αυτό και λαμβάνοντας επίσης υπ’ όψιν ότι η συντήρηση και διαχείριση των εν λόγω γεωτρήσεων που βρίσκονται στην εδαφική περιφέρεια του Δήμου … ανήκει στον Δήμο αυτόν (βλ. σκ. ΙΙ.Γ.), το Κλιμάκιο κρίνει ότι, όπως βασίμως προβάλλεται από τον διαφωνούντα Επίτροπο, κατά τον χρόνο αναθέσεως από την Περιφέρεια των επίμαχων εργασιών επισκευής των γεωτρήσεων, η ίδια δεν ήταν πλέον αρμόδια να προβεί στην ανάθεση αυτή, αφού η προγραμματική σύμβαση, με την οποία της είχε εκχωρηθεί από τον Δήμο … η σχετική αρμοδιότητα, είχε πλέον λήξει. Είναι, συνεπώς, βάσιμος κατά τούτο ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας. Εντούτοις, όμως, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι: α) η εν λόγω ανάθεση εκ μέρους της Περιφέρειας δεν έλαβε χώρα αυθαίρετα, αλλά κατ’ επίκληση της από 6.6.2018 προγραμματικής συμβάσεως, δυνάμει της οποίας της είχε εκχωρηθεί η σχετική αρμοδιότητα έως τις 15.9.2018, β) το χρονικό διάστημα που είχε παρέλθει από τη λήξη της προγραμματικής συμβάσεως, μέχρι την επίμαχη ανάθεση, δεν ήταν μεγάλο, γ) τα όργανα της Περιφέρειας ενήργησαν, όχι με πρόθεση καταστρατηγήσεως των σχετικών διατάξεων, αλλά με σκοπό την εκπλήρωση, έστω και με κάποια καθυστέρηση, των υποχρεώσεων που είχε αναλάβει η Περιφέρεια με την ανωτέρω προγραμματική σύμβαση, πιστεύοντας ότι ενεργούσαν νομίμως, δ) ότι η επισκευή των προαναφερομένων γεωτρήσεων αποσκοπούσε στο να καταστούν αυτές πλήρως λειτουργικές για την κάλυψη των προαναφερομένων στην προγραμματική σύμβαση κοινών σκοπών του Δήμου …, αφενός, και της Περιφέρειας …, αφετέρου, και ε) ότι η επιδιωκόμενοι με την εν λόγω επισκευή σκοποί, ήτοι η διασφάλιση της ισορροπίας του οικοσυστήματος του … και του …, καθώς και η ομαλή άρδευση της περιοχής σε περίπτωση πιθανής λειψυδρίας κατά την αρδευτική περίοδο του έτους 2018, εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Περιφέρειας, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη (ΙΙ.Γ.), ανεξαρτήτως του ότι αυτή καθεαυτή η συντήρηση αποτελεί αρμοδιότητα του Δήμου, κρίνει ότι το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/378/2024
Εκτέλεση του έργου «Κατασκευή υδραυλικού έργου απορροής ομβρίων στις περιοχές Γήπεδο – Βαρυκό Δ.Ε. ...» (...) ζητείται η αναθεώρηση της 1634/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκε η ... προσφυγή ανάκλησης του προσφεύγοντος Δήμου κατά της 531/2023 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Δικαστηρίου (...)Με τα δεδομένα αυτά δεν διαπιστώνεται πλάνη περί τα πράγματα του Τμήματος διότι, όπως ορθώς κρίθηκε, η υλοποίηση του υπό ανάθεση έργου που αποτελεί αντικείμενο σχεδιασμού ήδη από το έτος 2012, θα ικανοποιήσει την πάγια και διαχρονική ανάγκη του Δήμου για εκσυγχρονισμό του πεπαλαιωμένου αντιπλημμυρικού του συστήματος. Επιπλέον, πρέπει να απορριφθεί και ο ισχυρισμός του προσφεύγοντος ότι είναι εσφαλμένη η κρίση της προσβαλλόμενης απόφασης του Τμήματος σχετικά με την έλλειψη της δυνατότητας χρηματοδότησης του έργου, καθόσον όπως ειδικότερα ο ίδιος ισχυρίζεται, ουδόλως αναιρείται ο κατεπείγων χαρακτήρας ανάθεσης του επίμαχου έργου, η δημοπράτηση του οποίου δρομολογήθηκε χωρίς υπαίτια καθυστέρηση του Δήμου αμέσως μετά τις 28.3.2023, οπότε και εντάχθηκε το έργο στον Άξονα «Πρόληψη και διαχείριση κινδύνων» του ΤΠΑ Υπουργείου Εσωτερικών και εξασφαλίστηκε η αναγκαία χρηματοδότηση. Ο ισχυρισμός αυτός ορθά απορρίφθηκε από το Τμήμα διότι η έγκαιρη εξασφάλιση της αναγκαίας χρηματοδότησης, όπως και ο προγραμματισμός της προτεραιότητας των έργων, ανήκει στη σφαίρα ευθύνης της αναθέτουσας αρχής. Ακόμη πρέπει να απορριφθεί και ο ισχυρισμός ότι έσφαλε το Τμήμα το οποίο δέχθηκε ότι η μακρά διάρκεια της ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας αποτέλεσε βάση για την προσφυγή στην ελεγχόμενη εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης, αφού σύμφωνα με τα δεδομένα, τα οποία έχουν ήδη εκτεθεί , συνεκτιμήθηκε και περιλαμβάνεται στην αιτιολογία της ως άνω 65/10.4.2023 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, σε κάθε περίπτωση η ενδεχόμενη διάρκεια μιας διαγωνιστικής διαδικασίας με δημοσίευση προκήρυξης, δεν δύναται να δικαιολογήσει την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης εφόσον δεν συντρέχουν οι σωρευτικώς απαιτούμενες προϋποθέσεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ′ του ν. 4412/2016, ενώ η επίκλησή της δεν αποκλείει την ευθύνη της αναθέτουσας αρχής (ενδεικτικά και ως προς τον ίδιο Δήμο, πρόσφατη διαδικασία ανοικτού διαγωνισμού με διάρκεια από 2.12.2022 έως 25.4.2023, όπως καταγράφεται στην θετική Πράξη 294/2023 Ε΄ Κλιμακίου), επιπροσθέτως δεν προκύπτει στην συγκεκριμένη περίπτωση ότι δεν ήταν εφικτή η τήρηση της δυνατότητας χρήσης συντομότερων προθεσμιών. Απορρίπτει την προσφυγή