Παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης  ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων Νοσοκομείου:..Με αυτά τα δεδομένα, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ετήσια δαπάνη (χωρίς Φ.Π.Α.) του Νοσοκομείου για παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων υπερβαίνει κατά πολύ τις 20.000 ευρώ (βλ. την .../2017 σύμβαση ετήσιας διάρκειας και αξίας, χωρίς Φ.Π.Α., 257.258,06 ευρώ), μέχρι του οποίου επιτρέπεται, άνευ ειδικού λόγου, η απευθείας ανάθεση, κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στην επίμαχη απευθείας ανάθεση, αντί να διενεργήσει ανοικτό διαγωνισμό. Άλλωστε, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, συναρτώμενων με έκτακτα γεγονότα μη οφειλόμενα σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των αναγκών του για παροχή των ανωτέρω υπηρεσιών, οι οποίες είναι πάγιες και διαρκείς και ως εκ τούτου δυνάμενες να προγραμματιστούν εγκαίρως. Περαιτέρω, ο δεύτερος λόγος της Επιτρόπου περί μη τεκμηρίωσης της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των επίμαχων υπηρεσιών κρίνεται απορριπτέος. Και τούτο, διότι, πέραν του ότι, ως εκ της φύσης των εν λόγω εργασιών, είναι, πράγματι, ιδιαίτερα δυσχερής η προμέτρησή τους, σε κάθε περίπτωση, η αξία της .../2018 σύμβασης (23.925,01 ευρώ, συμπ. Φ.Π.Α.) έχει υπολογιστεί με χρήση, ως συγκριτικού στοιχείου, της -συναφθείσας κατόπιν ανοικτού διαγωνισμού- .../2017 σύμβασης συγκεκριμένα δε η δαπάνη της πρώτης αντιστοιχεί στη δαπάνη της δεύτερης για χρονικό διάστημα 27 ημερών. Επιπλέον, απορριπτέος είναι και ο τέταρτος λόγος της Επιτρόπου, δοθέντος ότι υπάρχουν στον φάκελο του εντάλματος τα δικαιολογητικά απόδειξης εμπειρίας του προσωπικού της αναδόχου (βεβαιώσεις εργοδότη και ένσημα), ενώ, περαιτέρω, δεν απαιτείται για τον συντηρητή κτιρίου άδεια εργασίας, αλλά, αντιθέτως, αρκεί να προκύπτει η ικανότητά του να εκτελέσει τις εργασίες που του αναλογούν, γεγονός που αποδεικνύεται, εν προκειμένω. Εξάλλου, έχει προσκομιστεί αντίγραφο της άδειας ηλεκτρολόγου Α΄ Ειδικότητας του ...... με εμφανή την ημερομηνία λήξης αυτής (31.12.2024). Περαιτέρω, ο τρίτος λόγος της Επιτρόπου, είναι βάσιμος, καθότι, αν και ορίζεται ρητώς στην .../2018 σύμβαση ότι οι απαιτούμενες συμβάσεις υπεργολαβίας (ανελκυστήρες, UPS και τηλεφωνικό κέντρο) πρέπει να κατατεθούν πριν την υπογραφή της, ωστόσο, δεν έχουν προσκομιστεί συμβατικά κείμενα που να καλύπτουν τον χρόνο εκτέλεσής της. Αντιθέτως, έχουν προσκομιστεί μόνον οι συμβάσεις υπεργολαβίας που είχαν υποβληθεί στο πλαίσιο της .../2017 σύμβασης με ισχύ μέχρι τις 17 ή 18.2.2018 (βλ. 10.2.2017 υπεργολαβικό συμφωνητικό με την εταιρεία «….» για τους ανελκυστήρες, με ισχύ έως και 18.2.2018, το 56/17/Α/13.2.2017 υπεργολαβικό συμφωνητικό με την εταιρεία «….» για το τηλεφωνικό κέντρο, με ισχύ έως και 17.2.2018 και το από 2.2.2017 συμφωνητικό με την εταιρεία «….» για το UPS, με ισχύ έως και 17.2.2018), για τις οποίες δεν προκύπτει έγγραφη παράταση της χρονικής τους ισχύος. ..(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για τους προβαλλόμενους από την Επίτροπο λόγους. Όμως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος (2018), τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης νοσοκομείου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την διαφωνούσα Επίτροπο, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με τη διαδικασία της διαπραγματεύσεως (απευθείας αναθέσεως). Τούτο δε, διότι, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στη σκέψη ΙΙΙ, η αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, και μόνο η συνολική αξία των επίμαχων συμβάσεων που συνήφθησαν για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης κατά τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο του έτους 2018, ανερχόμενη στα 26.085 ευρώ άνευ Φ.Π.Α. (8.695 ευρώ x 3), υπερβαίνει το ανωτέρω όριο των 20.000 ευρώ, ενώ, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη σκέψη ΙΙΙ.Β, η συνολική αξία των συμβάσεων που συνήφθησαν με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως εντός του έτους 2018, συμπεριλαμβανομένων και των επίμαχων, ανερχόμενη στο ποσό των 95.645 ευρώ άνευ Φ.Π.Α., υπερβαίνει το όριο των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη την ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών κατόπιν διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι το Νοσοκομείο δεν μερίμνησε για την ένταξη διαγωνισμού για την ανάθεση των υπηρεσιών φύλαξης σε κάποιο ΠΠΥΦΥ, ενόψει της λήξεως της 4/2017 συμβάσεως στις 31.1.2018. Επιπλέον, η προοπτική της συνάψεως ατομικών συμβάσεων για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του, ουδόλως δικαιολογεί την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για χρονικό διάστημα τουλάχιστον έντεκα (11) μηνών, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα ανωτέρω, καθώς το Νοσοκομείο όφειλε, μέχρι τη μετάβαση στο νέο καθεστώς, να εφαρμόζει απαρεγκλίτως την νομοθεσία που ρυθμίζει τις διαδικασίες συνάψεως δημοσίων συμβάσεων. Άλλωστε, η δυνατότητα συνάψεως ατομικών συμβάσεων ήταν γνωστή ήδη από τον Φεβρουάριο του έτους 2016, οπότε και ετέθησαν σε ισχύ οι διατάξεις του άρθρου 97 του ν. 4368/2016. Όφειλε, συνεπώς, το Νοσοκομείο να προβεί εγκαίρως στις απαιτούμενες ενέργειες για τη σύναψη των εν λόγω συμβάσεων αμέσως μετά τη λήξη της …./2017 συμβάσεως, στις 31.1.2018, ειδάλλως να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας μέχρι να καταστεί δυνατή η σύναψη ατομικών συμβάσεων κατ’ εφαρμογή της ανωτέρω διατάξεως. Τέλος, αβασίμως το Νοσοκομείο επικαλείται την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 6 παρ. 10 του ν. 4412/2016 και προβάλλει ότι οι διατάξεις αυτές του παρέχουν τη δυνατότητα να συνάπτει συμβάσεις με απευθείας ανάθεση για μεμονωμένα τμήματα, μέχρι του ποσού των 80.000 ευρώ, διότι οι διατάξεις αυτές, δεν εισάγουν εξαίρεση από τα αναφερόμενα στη σκέψη ΙΙ όρια για την υποχρέωση διενέργειας διαγωνισμού, όπως εσφαλμένως υπολαμβάνει το Νοσοκομείο, αλλά αναφέρονται στη διενέργεια επιμέρους διαγωνιστικών διαδικασιών, οι οποίες αποτελούν τμήματα ενός ευρύτερου διαγωνισμού. Στην προκειμένη όμως περίπτωση ουδεμία διαγωνιστική διαδικασία διενεργήθηκε, αντιθέτως πρόκειται για ανεπίτρεπτη κατάτμηση της συνολικής αξίας των συμβάσεων φύλαξης που συνήφθησαν σε δωδεκάμηνη βάση, ώστε να προκύψουν πολλές επιμέρους συμβάσεις κάτω των 20.000 ευρώ και να ανατεθούν με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως προς αποφυγή των διατάξεων περί διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω οι ελεγχόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Παροχή υπηρεσιών αποκομιδής, μεταφοράς και διαθέσεως των αποβλήτων  Νοσοκομείου.:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 26 παρ. 2 και 29 του ν. 4412/2016 για την επιτρεπτή προσφυγή στην ανταγωνιστική διαδικασία με διαπραγμάτευση, η δε διαδικασία που ακολούθησε το Νοσοκομείο για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών είχε στην πραγματικότητα χαρακτήρα συνοπτικού διαγωνισμού, καθώς συντάχθηκε διακήρυξη, η οποία δημοσιεύθηκε, ενώ ο διαγωνισμός διενεργήθηκε από τριμελή επιτροπή με υποβολή εγγράφων τεχνικών και οικονομικών προσφορών, οι οποίες ανοίχθηκαν και αξιολογήθηκαν σε διαφορετικά στάδια. Η επιλογή, όμως, της διαδικασίας αυτής δεν ήταν νόμιμη, αφού και μόνο η αξία της επίμαχης, από 17.1.2018, συμβάσεως διάρκειας έξι (6) μηνών, ανερχόμενη στο ποσό των 131.825,40 ευρώ άνευ Φ.Π.Α., υπερβαίνει το ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, επιπροσθέτως, δε, η εκτιμώμενη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διατάξεως του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει το ποσό των 221.000 ευρώ που, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα ανωτέρω, συνιστά το ισχύον από 1.1.2018, κατώτατο όριο εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων γεγονότων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του Νοσοκομείου. Ειδικότερα, η μη διενέργεια ενιαίων διαγωνισμών στο πλαίσιο των ΠΠΥΦΥ των ετών 2014 και 2015, λόγω εντάξεως της σχετικής δαπάνης σε λανθασμένο ΚΑΕ, δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση, αλλά ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης των οργάνων του ιδίου του Νοσοκομείου, τα οποία μάλιστα, μετά την αποτυχία διεξαγωγής ανοικτού διαγωνισμού στο πλαίσιο του ΠΠΥΦΥ του έτους 2014, επανέλαβαν την ίδια πλημμέλεια και στο ΠΠΥΦΥ του έτους 2015. Τούτων, συνεπώς, παρέπεται ότι η επίμαχη ανάθεση μη νομίμως διενεργήθηκε χωρίς την τήρηση των διατάξεων του ν. 4412/2016 για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού άνω των ορίων, με τήρηση και των προβλεπομένων για τους διαγωνισμούς αυτούς διατυπώσεων δημοσιότητας. Εντούτοις, όμως, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι: α) τα όργανα του Νοσοκομείου τηρώντας τις διατυπώσεις του συνοπτικού διαγωνισμού (δημοσίευση διακηρύξεως σε εφημερίδα, ανάρτηση στο ΚΗΜΔΗΣ, υποβολή εγγράφων σφραγισμένων τεχνικών και οικονομικών προσφορών και έλεγχος αυτών σταδιακά από Επιτροπή Διαγωνισμού) τήρησαν κάποιες ελάχιστες εγγυήσεις διαφάνειας και ανάπτυξης ανταγωνισμού, β) οι τιμές που προσέφερε η φερόμενη ως δικαιούχος για τη διαχείριση των αποβλήτων (ΕΑΑΜ και ΜΕΑ) δεν υπερέβαιναν τις αντίστοιχες καταχωρημένες τιμές στο Παρατηρητήριο Τιμών της ΕΠΥ, ενώ οι προσφερθείσες τιμές για τη συλλογή και μεταφορά των αποβλήτων αυτών δεν υπερέβαιναν τις αντίστοιχες τιμές της προηγούμενης συμβάσεως, γ) ότι παρά τις επανειλημμένες ματαιώσεις των διαγωνισμών που προβλέπονταν στα ΠΠΥΦΥ των ετών 2014 και 2015, τα όργανα του Νοσοκομείου προέβησαν, ήδη πριν από τη λήξη της επίμαχης συμβάσεως, σε ενέργειες για τη διεξαγωγή ανοικτού διαγωνισμού, ο οποίος τελικώς ολοκληρώθηκε με την υπογραφή της από 18.7.2018 συμβάσεως και δ) ότι τελικώς, η διαδικασία αναθέσεως που ακολουθήθηκε στην προκειμένη περίπτωση αποσκοπούσε στην πρόσκαιρη και μόνον αντιμετώπιση της επιτακτικής ανάγκης για αδιάλειπτη παροχή των επίμαχων υπηρεσιών, κρίνει ότι τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή πεπλανημένως πίστεψαν ότι ενεργούσαν νομίμως.

Υπηρεσίες φύλαξης  κτιρίων (...)Με αυτά τα πραγματικά δεδομένα, και σύμφωνα με τα εκτεθέντα  ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, ο ισχυρισμός της Επιτρόπου ότι μη νομίμως ανατέθηκαν οι ως άνω υπηρεσίες στην φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία βασίμως προβάλλεται διότι: i) η ελεγχόμενη δαπάνη, προστιθέμενη στις ήδη διενεργηθείσες δαπάνες του ιδίου φορέα για την παροχή όμοιων υπηρεσιών κατά το έτος 2016 υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται, σύμφωνα με τις προμνησθείσες διατάξεις του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 η άνευ ειδικών λόγων επιλογή από τους αναθέτοντες φορείς της εξαιρετικής διαδικασίας της απ΄ευθείας ανάθεσης αλλά και τις 60.000 ευρώ που είναι το όριο του συνοπτικού διαγωνισμού. Συνεπώς, με την επιφύλαξη συνδρομής απρόβλεπτων περιστάσεων, οι επίμαχες υπηρεσίες φύλαξης δεν μπορούσαν να ανατεθούν παρά μόνο κατόπιν δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού. ii) δεν αιτιολογείται ειδικά, με επάρκεια και σαφήνεια, η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση της ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας. Ως απρόβλεπτη περίσταση δεν μπορεί να θεωρηθεί η μη διενέργεια του ανοικτού διαγωνισμού που είχε ενταχθεί στο Πρόγραμμα Προμηθειών Υπηρεσιών Υγείας και Φαρμάκων Υγείας (Π.Π.Υ.Φ.Υ.) έτους 2014 του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. καθώς δεν προσκομίζεται κανένα στοιχείο από το οποίο να προκύπτει και στο οποίο να αιτιολογείται η αδυναμία σύνταξης ορθών προδιαγραφών, ούτε αποδεικνύεται ότι ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ζήτησε μεταγενέστερα από την Ε.Π.Υ. ή από άλλη εποπτεύουσα Αρχή έγκριση να προκηρύξει ο ίδιος διιαγωνισμό προκειμένου να ικανοποιήσει τις πάγιες, και, ως εκ τούτου, εκ των προτέρων γνωστές, ανάγκες καθαριότητάς του. Αντιθέτως, από τα παρατεθέντα στη σκέψη ΙΙΙ πραγματικά στοιχεία προκύπτει η συστηματική προσφυγή αυτού σε διαδοχικές απευθείας αναθέσεις από τον Απρίλιο έως τουλάχιστον και τον Οκτώβριο του 2016, μολονότι υπήρχε αβεβαιότητα ως προς τη δυνατότητα πρόσληψης φυλάκων με ατομικές συμβάσεις  και οι σχετικές διαδικασίες αποδεικνυόταν χρονοβόρες. Τέλος, αβασίμως επικαλείται ο  Ε.Ο.Π.Υ.Υ. τις  ρυθμίσεις της παρ. 3 περ. β του άρθρου 96 του ν. 4486/2017, (ΦΕΚ Α΄ 115/7.8.2017) προς νομιμοποίηση της δαπάνης, δοθέντος ότι οι διατάξεις αυτές κρίθηκαν αντισυνταγματικές και αντικείμενες στις διατάξεις της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ με τα Πρακτικά της 2ης /7.3.2018 Γενικής Συνεδρίασης (Θέμα Α΄) της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου  και, ως εκ τούτου, η επίμαχη δαπάνη δεν μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη  επί τη βάσει αυτών. Ενόψει όμως α) του ότι για τις ίδιες υπηρεσίες  έχουν ήδη θεωρηθεί από την υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου τα Χ.Ε. 1102 και 2380 οικονομικού έτους 2016 του Ε.Ο.Π.Υ.Υ,. το συνολικό ποσό των οποίων υπερέβαινε ήδη το όριο των 20.000 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται, κατά τα εκτεθέντα η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στη διαδικασία της απ΄ευθείας ανάθεσης, και β) του ότι κατεβλήθη προσπάθεια κάλυψης του συνόλου των αναγκών φύλαξης με τη σύναψη ατομικών συμβάσεων, για την κάλυψη, έως το κρίσιμο εν προκειμένω χρονικό διάστημα, των αναγκών φύλαξης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ενήργησε εν προκειμένω συγγνωστώς για την κάλυψη επιτακτικών αναγκών του. Ως εκ τούτου, δέχεται συνδρομή συγγνωστή πλάνης υπέρ αυτού, η οποία δικαιολογεί τη θεώρηση του ελεγχόμενου εντάλματος, το ένταλμα όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2018 τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.   

Υπηρεσίες μεταφοράς των δημοτών:..Με τα δεδομένα αυτά, νομίμως ο Δήμος ... ανέθεσε απευθείας την εκτέλεση των άνω μεταφορικών υπηρεσιών στο προαναφερόμενο ΚΤΕΛ από 15.4.2019 μέχρι και 31.12.2019, αναλαμβάνοντας εξ ολοκλήρου το απαιτούμενο για την υλοποίησή τους κόστος, αφού η δυνατότητα αυτή προβλέπεται από το συνδυασμό των άρθρων 6 και 10 παρ. 4 του ν. 2963/2001, 17 παρ. 10 του ν. 3534/2007 και 32 παρ. 2 β΄ γγ΄ του ν. 4412/2016. Αντιθέτως, η απευθείας ανάθεση των ίδιων υπηρεσιών στο άνω ΚΤΕΛ για το χρονικό διάστημα από 1.1.2020 έως 14.4.2020, δεν είναι νόμιμη, διότι, ενόψει της εκτιμώμενης αξίας τους (6.572,3923 ευρώ/μήνα χωρίς Φ.Π.Α. Χ 3,5 μήνες = 23.003,373 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.) και της λήξης, στις 31.12.2019, της χρονικής διάρκειας ισχύος του αποκλειστικού δικαιώματος του άνω ΚΤΕΛ για την εκτέλεση των υφιστάμενων και νέων τακτικών αστικών επιβατικών γραμμών, για την ανάθεσή τους θα έπρεπε να είχε διενεργηθεί πρόχειρος διαγωνισμός. Η πλημμέλεια δε αυτή πλήττει                το σύνολο της σύμβασης (Α.Κ 181) και, κατ’ επέκταση, και τη νομιμότητα της εντελλόμενης με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνης, δοθέντος ότι, όπως προκύπτει από την ως άνω 116/14.3.2019 απόφαση ανάθεσης του Δημοτικού Συμβουλίου ..., ο Δήμος είχε αποβλέψει στην ετήσια τουλάχιστον παροχή των επίμαχων υπηρεσιών, προκειμένου να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για την αποτελεσματικότητα του εγχειρήματος κυκλοφοριακής αποσυμφόρησης  του κέντρου της πόλης. Εντούτοις, η άνω παρανομία δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης του νόμου, αλλά σε πλάνη των αρμοδίων οργάνων του Δήμου, που συγγνωστά υπέλαβαν ότι μπορούσαν να προβούν στην απευθείας ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών για όλο το ως άνω χρονικό διάστημα, ενόψει του αποκλειστικού, κατά την έναρξη ισχύος της σύμβασης, δικαιώματος του προανα-φερόμενου ΚΤΕΛ για την εκτέλεση και εκμετάλλευση των υφιστάμενων και νέων αστικών επιβατικών γραμμών και της, κατά τα ανωτέρω, δοκιμαστικής εφαρμογής του συγκεκριμένου μέτρου, που απαιτούσε την ενιαία και αδιάλειπτη ετήσια παροχή των επίμαχων υπηρεσιών.         

Παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας:..ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 19/2019 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα..Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα, μετά από νέα έρευνα της υπόθεσης, κρίνει ότι δε συντρέχει νόμιμος λόγος να αποστεί από όσα δέχθηκε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη 19/2019 πράξη του, ως προς τη μη νομιμότητα της εντελλόμενης με το επίμαχο ένταλμα δαπάνης, αφού, σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στη σκέψη IV της παρούσας, το αιτούν Νοσοκομείο, κατά παράβαση των εκτιθέμενων στη σκέψη αυτή διατάξεων, προέβη σε απευθείας ανάθεση, σε εκτέλεση της οποίας εκδόθηκε το ..., οικ. έτους 2018 χρηματικό ένταλμα, ακολούθως σε συνοπτικό διαγωνισμό, σε εκτέλεση του οποίου εκδόθηκε το ήδη ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα και στη συνέχεια σε ηλεκτρονική διαπραγμάτευση, κατά κατάτμηση της συνολικής ετήσιας δαπάνης του έτους 2018 για την παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας, συνολικού ύψους 192.295,42 ευρώ, με Φ.Π.Α. ή 146.144,51 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., η οποία υπερέβαινε το ποσό των 60.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., για την ανάθεση των οποίων έπρεπε να διενεργηθεί λόγω ποσού ανοικτός διαγωνισμός. Περαιτέρω, όμως, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του αιτούντος δεν προέβησαν στον προαναφερόμενο συνοπτικό διαγωνισμό με πρόθεση καταστρατήγησης των επίμαχων διατάξεων, αλλά διότι συγγνωστώς υπέλαβαν, ενόψει των επιτακτικών αναγκών σίτισης των ασθενών του Νοσοκομείου, ότι ενεργούσαν νόμιμα, προς διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, κατά παραδοχή ως βασίμου του σχετικού λόγου ανάκλησης.Ανακαλεί την 19/2019 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα, λόγω συγγνωστής πλάνης

Εκτέλεση συμβάσεων μίσθωσης μηχανημάτων αποχιονισμού:.. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, η διαδικασία ανάθεσης των ανωτέρω συμβάσεων είναι πλημμελής, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο. Τούτο διότι, διενεργήθηκε κατά τις διατάξεις του π.δ. 242/1996, το οποίο καταργήθηκε από την έναρξη ισχύος του ν. 4412/2016, και δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις οποιασδήποτε από τις προβλεπόμενες στις διατάξεις του νόμου αυτού κατά κανόνα εφαρμοστέες διαγωνιστικές διαδικασίες, διενεργούμενες με ηλεκτρονικά μέσα, από τα προβλεπόμενα στις ίδιες διατάξεις όργανα, στις προθεσμίες και στα στάδια εξέλιξης που ομοίως καθορίζονται, τις οποίες και η ίδια Περιφέρεια είχε ήδη εφαρμόσει, σύμφωνα με στοιχεία γνωστά στο Δικαστήριο από άλλες δικαστικές ενέργειές του (βλ. Πράξεις Ζ΄ Κλιμακίου 30/2017, για τη χειμερινή περίοδο 2016-2017, 286 και 310/2017 για τη χειμερινή περίοδο 2017 – 2018, από τις οποίες προκύπτει ότι η ίδια Περιφέρεια διενήργησε κατόπιν των 2095/2016 και 447/2017, αντίστοιχων, αποφάσεων της Οικονομικής Επιτροπής διαδικασίες ανάθεσης υπηρεσιών αποχιονισμού για το υποδιαιρούμενο σε τμήματα εθνικό οδικό δίκτυο της αρμοδιότητάς της, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4412/2016, οι διαδικασίες δε αυτές είχαν ολοκληρωθεί όταν η Οικονομική Επιτροπή έλαβε την 2688/14.11.2017 απόφασή της σχετικά με το κρίσιμο εν προκειμένω αντικείμενο υπηρεσιών αποχιονισμού –βλ. και 323/2018 όμοια Πράξη, αντίστοιχα για την περίοδο 2018-2019, κατόπιν των 190/30.1.2018 και 526/27.2.2018 αποφάσεων της Οικονομικής Επιτροπής). Δεδομένου, δε, ότι δεν προκύπτει ούτε η αναθέτουσα Αρχή επικαλείται εξαιρετική περίπτωση κατεπείγουσας ανάγκης λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων και ότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του συνόλου των εργασιών αποχιονισμού (4 τομείς διαδρομών) υπερβαίνει το ισχύον, κατά τον κρίσιμο χρόνο, όριο των 20.000 ευρώ, μέχρι το οποίο επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση, άνευ ειδικών λόγων, αλλά και το όριο των 60.000 ευρώ μέχρι το οποίο επιτρέπεται η διενέργεια συνοπτικού διαγωνισμού, ούτε ως νόμιμη περίπτωση απευθείας ανάθεσης ή συνοπτικού διαγωνισμού μπορούν, οι ανατεθείσες υπηρεσίες - προμήθειες να αντιμετωπιστούν. Τέλος, ο εξώδικος συμβιβασμός μεταξύ της Περιφέρειας … και της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος 3, οικονομικού έτους 2019, …, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, είναι άκυρος, διότι στηρίζεται σε μη νόμιμη σύμβαση, η οποία στο πεδίο, του δημοσιολογιστικού δικαίου δεν συνιστά έγκυρη αιτία εξώδικου συμβιβασμού, αφού δεν είναι δυνατό να προβληθούν αξιώσεις κατά του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, εν προκειμένω της Περιφέρειας, ευθέως από τη σύμβαση (βλ. Πράξεις IV Τμήματος 7/2019, 47/2017, και εκεί παρατιθέμενη νομολογία). Τούτα θα ίσχυαν και στην περίπτωση του … εάν είχε ληφθεί θετική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής επί της αντίστοιχου περιεχομένου αίτησής του, η οποία και μόνο προσκομίζεται. Επομένως, ο ισχυρισμός που προβάλλεται με το 70833/24.4.2019 έγγραφο της Περιφερειακής Ενότητας …, σχετικά με την επίτευξη εξωδικαστικού συμβιβασμού δεν ασκεί επιρροή επί της νομιμότητας των εντελλόμενων δαπανών, πέραν του ότι αιτιολογία αυτών, όπως σαφώς αναγράφεται στα εκδοθέντα χρηματικά εντάλματα, είναι η εκτέλεση των οικείων συμβάσεων και η καταβολή του προβλεπόμενου συμβατικού τιμήματος. Κατά συνέπεια, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες. Ωστόσο, το Κλιμάκιο εκτιμά ότι τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας …, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των ισχυουσών διατάξεων, αλλά από πλάνη, λόγω του ότι το φυσικό συμβατικό αντικείμενο ήταν ιδιαίτερα περιορισμένο ανήκε δε στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, θεώρησαν ότι εξακολουθούσαν να ισχύουν παράλληλα και μπορούσαν να εφαρμοστούν οι διατάξεις του π.δ. 242/1996, διότι δεν συγκαταριθμούνται στις ρητώς καταργούμενες με τις διατάξεις του άρθρου 377 παρ. 2 του ν. 4412/2016.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες, ωστόσο, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα σχεδίου «παράτασης σύμβασης» με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού των χώρων εντός και εκτός του … Νοσοκομείου … καθώς και του περιβάλλοντος χώρου αυτών για έξι (6) μήνες, ποσού 1.068.699,76 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.(....)Συνεπώς, δεν αποδεικνύεται από την έχουσα το σχετικό βάρος αναθέτουσα αρχή ότι η ελεγχόμενη απευθείας ανάθεση αφορά σε υπηρεσίες που κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων γεγονότων, τα οποία δεν απορρέουν από δική της ευθύνη.Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης («παράτασης») του … Νοσοκομείου … με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού των χώρων εντός και εκτός του … Νοσοκομείου … καθώς και του περιβάλλοντος χώρου αυτών για έξι (6) μήνες.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1222/2022.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/142/2021.

Παροχή υπηρεσιών ενός ατόμου με καθήκοντα μάγειρα και ενός ατόμου με καθήκοντα πλύντη Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Α. Ως προς το 2281/2018 Χ.Ε.Νομίμως υποβλήθηκε το 2281/2018 Χ.Ε στην αρμόδια Υπηρεσία Επιτρόπου για τη διενέργεια του προβλεπόμενου από το άρθρο 1 του π.δ/τος 136/2011 προληπτικού ελέγχου δεδομένου ότι αποτελεί τον πρώτο λογαριασμό της 23/2018 σύμβασης, ο συμβατικός προϋπολογισμός της οποίας, ύψους  14.284,8 ευρώ  (με Φ.Π.Α.), ήτοι 2.380,8 ευρώ x  5 μήνες για τις υπηρεσίες του μάγειρα + 2.380,8 ευρώ για τις υπηρεσίες του πλύντη, υπερβαίνει το ποσό των πέντε χιλιάδων (5.000,00) ευρώ (βλ. Σκέψη ΙΙ της παρούσας). Περαιτέρω, νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι επίμαχες υπηρεσίες, δεδομένου ότι η συνολική αξία της 23/2018 σύμβασης (14.284,8 ευρώ με Φ.Π.Α.) δεν  υπερβαίνει σε ετήσια βάση το νόμιμο όριο διενέργειας απευθείας ανάθεσης ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι κατά το έτος 2018 καταρτίστηκαν και άλλες συμβάσεις για την παροχή υπηρεσιών μάγειρα και πλύντη για τις ανάγκες του Ξενώνα «........». Συνεπώς, η εντελλόμενη με το  2281/2018 χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.Β. Ως προς το 2282/2018 Χ.Ε.Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι επίμαχες υπηρεσίες, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, η συνολική αξία των υπηρεσιών ενός ατόμου με καθήκοντα πλύντη, ύψους 28.596,6 ευρώ, αναγόμενη  σε δωδεκάμηνη  βάση, υπερβαίνει το νόμιμο όριο διενέργειας απευθείας ανάθεσης [βλ.  τη 5/15.1.2018 σύμβαση παροχής ενός (1) επιπλέον ατόμου στους χώρους των πλυντηρίων του Νοσοκομείου με την ειδικότητα του Πλύντη», αξίας 14.284,8 ευρώ και χρονικής ισχύος έξι (6) μηνών, ήτοι από 15.1.2018 έως 14.7.2018 καθώς και τη 79/2018 σύμβαση παροχής ενός (1) επιπλέον ατόμου στους χώρους των πλυντηρίων του Νοσοκομείου με την ειδικότητα του Πλύντη» για το χρονικό διάστημα έξι μηνών από τη λήξη της υπ’ αρ. 5/2018 σύμβασης, ήτοι από 15.7.2018 έως 14.1.2019, συνολικής αξίας 14.284,8 ευρώ με Φ.Π.Α.], ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε το Νοσοκομείο αποδεικνύει, ότι συνέτρεξαν λόγοι επείγοντες, οφειλόμενοι σε αυταπόδεικτα απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίοι κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των αναγκών του. Εξάλλου, το γεγονός ότι το Νοσοκομείο, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, εξέταζε παραλλήλως το ενδεχόμενο σύναψης ατομικών συμβάσεων εργασίας βάσει των διατάξεων του άρθρου 63 του ν. 4430/2016, δεν δύναται να δικαιολογήσει τη μη έγκαιρη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για τη νόμιμη ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών. Τούτο, δε, διότι κατά τον κρίσιμο εν προκειμένω χρόνο η διαδικασία αυτή βρισκόταν ακόμα σε πρώιμο στάδιο, με συνέπεια να μην αναμένεται η ολοκλήρωσή της σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από το 26049/30.3.2018 έγγραφο του Νοσοκομείου, η έγκριση της πρόσληψης 29 ατόμων για τις ανάγκες καθαριότητας του Νοσοκομείου έλαβε χώρα στις 23.2.2018 (βλ. την υπ’ αρ.12/23.2.1018 συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του Νοσοκομείου), ήτοι μετά την κατάρτιση της επίμαχης σύμβασης. Επιπλέον, λαμβανομένου υπόψη ότι για τη σύναψη των εν λόγω ατομικών συμβάσεων ήταν αναγκαία η υποβολή σχετικού αιτήματος στο ΑΣΕΠ, εντούτοις δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ο χρόνος ολοκληρώσεως της ανωτέρω διαδικασίας. Άλλωστε, σε κάθε περίπτωση, στην έννοια των έκτακτων και απρόβλεπτων γεγονότων δεν εμπίπτει η έλλειψη προσωπικού καθόσον η έγκαιρη ολοκλήρωση της οικείας κάθε φορά διαγωνιστικής διαδικασίας για ανάθεση υπηρεσιών ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης της Διοίκησης, υπό την έννοια του ορθολογικού προγραμματισμού από τα αρμόδια όργανα των εκ των προτέρων γνωστών σε αυτά αναγκών. Κατόπιν τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη με το 2282/2018, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν είναι νόμιμη αλλά ούτε και μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη βάσει της νομιμοποιητικής διάταξης της παραγράφου 3 περ. β΄ του άρθρου  96 του ν. 4486/2017, η οποία δεν εφαρμόζεται εν προκειμένω διότι η επίμαχη δαπάνη παρασχέθηκε μετά την έναρξη ισχύος του σε κάθε περίπτωση ήδη κριθέντος ως αντισυνταγματικού άρθρου 96 του ν.4486/2017 (βλ. Πρακτικά της 2ης/7.3.2018 Γενικής Συνεδρίασής της (Θέμα Α΄). Ωστόσο, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη α) ότι οι επίμαχες υπηρεσίες καθαριότητας είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία των ασθενών και την εν γένει ομαλή λειτουργία του Νοσοκομείου, β) έχουν περιληφθεί στο Π.Π.Υ.Φ.Υ. 2015 για τις οποίες θα προκηρυχθεί διαγωνισμός και γ) την ορθή επανάληψη του υπ’ αρ.8844/2018 πρακτικού της αρμόδιας επιτροπής παρακολούθησης και καλής εκτέλεσης της σύμβασης, στο οποίο δηλώνεται ρητά ότι η φερόμενη ως δικαιούχος εταιρεία ανταποκρίθηκε πλήρως στις συμβατικές της υποχρεώσεις κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα, κρίνει ότι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:..Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, βασίμως προβάλλει η Επίτροπος κατάτμηση της δαπάνης και παραβίαση των διατάξεων και αρχών που διέπουν τις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών. Τούτο διότι i) το προϋπολογισθέν ποσό της απευθείας ανάθεσης αλλά και η δαπάνη, έως και την συγκεκριμένη ανάθεση, για την κάλυψη των αναγκών καθαριότητας του Νοσοκομείου υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), μέχρι του οποίου επιτρέπεται, σύμφωνα με τις προμνησθείσες διατάξεις του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή των αναθετουσών Αρχών στην εξαιρετική διαδικασία της απ΄ευθείας ανάθεσης και ii) δεν αιτιολογείται με επάρκεια και σαφήνεια η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας. Τέτοια απρόβλεπτη περίσταση δεν μπορεί να θεωρηθεί η μη ολοκλήρωση του ενιαίου διαγωνισμού από το ... «...», καθώς δεν αναφέρονται οι αιτίες της μη προκήρυξής ή μη ολοκλήρωσής του. Περαιτέρω, δεν προκύπτουν από τα στοιχεία του φακέλου ενέργειες του Νοσοκομείου ... «...», για τη διασφάλιση της παροχής των υπηρεσιών καθαριότητας είτε με τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού από το ίδιο είτε μέσω πρόσληψης προσωπικού με ατομικές συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου, καθώς και τα αποτελέσματα αυτών έως τον χρόνο σύναψης της επίμαχης 49/18.5.2018 σύμβασης. Αντιθέτως, από τα παρατεθέντα στη σκέψη ΙΙΙ πραγματικά στοιχεία προκύπτει η συστηματική προσφυγή του Νοσοκομείου τουλάχιστον από την αρχή του έτους 2018 σε διαδικασίες απευθείας ανάθεσης υπηρεσιών καθαριότητας που παρεκκλίνουν από τους κανόνες συνάψεως ανοικτών διαγωνισμών. Πέραν τούτων, δεν προκύπτει με σαφήνεια από το οικ.861/25.9.2019 έγγραφο επανυποβολής του Νοσοκομείου ότι προβαλλόμενα με αυτό επιχειρήματα νομιμότητας της δαπάνης αφορούν στη συγκεκριμένη διαφωνία, καθώς στο έγγραφο αυτό παρατίθεται άλλο κείμενο διαφωνίας από αυτό της πράξης 21/2018 της Επιτρόπου, και στη σελ. 3 αυτού γίνεται αναφορά σε υπηρεσίες φύλαξης και όχι καθαριότητας.Εν όψει των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.