ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/18/2020
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Υπηρεσίες μεταφοράς των δημοτών:..Με τα δεδομένα αυτά, νομίμως ο Δήμος ... ανέθεσε απευθείας την εκτέλεση των άνω μεταφορικών υπηρεσιών στο προαναφερόμενο ΚΤΕΛ από 15.4.2019 μέχρι και 31.12.2019, αναλαμβάνοντας εξ ολοκλήρου το απαιτούμενο για την υλοποίησή τους κόστος, αφού η δυνατότητα αυτή προβλέπεται από το συνδυασμό των άρθρων 6 και 10 παρ. 4 του ν. 2963/2001, 17 παρ. 10 του ν. 3534/2007 και 32 παρ. 2 β΄ γγ΄ του ν. 4412/2016. Αντιθέτως, η απευθείας ανάθεση των ίδιων υπηρεσιών στο άνω ΚΤΕΛ για το χρονικό διάστημα από 1.1.2020 έως 14.4.2020, δεν είναι νόμιμη, διότι, ενόψει της εκτιμώμενης αξίας τους (6.572,3923 ευρώ/μήνα χωρίς Φ.Π.Α. Χ 3,5 μήνες = 23.003,373 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.) και της λήξης, στις 31.12.2019, της χρονικής διάρκειας ισχύος του αποκλειστικού δικαιώματος του άνω ΚΤΕΛ για την εκτέλεση των υφιστάμενων και νέων τακτικών αστικών επιβατικών γραμμών, για την ανάθεσή τους θα έπρεπε να είχε διενεργηθεί πρόχειρος διαγωνισμός. Η πλημμέλεια δε αυτή πλήττει το σύνολο της σύμβασης (Α.Κ 181) και, κατ’ επέκταση, και τη νομιμότητα της εντελλόμενης με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνης, δοθέντος ότι, όπως προκύπτει από την ως άνω 116/14.3.2019 απόφαση ανάθεσης του Δημοτικού Συμβουλίου ..., ο Δήμος είχε αποβλέψει στην ετήσια τουλάχιστον παροχή των επίμαχων υπηρεσιών, προκειμένου να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για την αποτελεσματικότητα του εγχειρήματος κυκλοφοριακής αποσυμφόρησης του κέντρου της πόλης. Εντούτοις, η άνω παρανομία δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης του νόμου, αλλά σε πλάνη των αρμοδίων οργάνων του Δήμου, που συγγνωστά υπέλαβαν ότι μπορούσαν να προβούν στην απευθείας ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών για όλο το ως άνω χρονικό διάστημα, ενόψει του αποκλειστικού, κατά την έναρξη ισχύος της σύμβασης, δικαιώματος του προανα-φερόμενου ΚΤΕΛ για την εκτέλεση και εκμετάλλευση των υφιστάμενων και νέων αστικών επιβατικών γραμμών και της, κατά τα ανωτέρω, δοκιμαστικής εφαρμογής του συγκεκριμένου μέτρου, που απαιτούσε την ενιαία και αδιάλειπτη ετήσια παροχή των επίμαχων υπηρεσιών.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/58/2019
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης νοσοκομείου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την διαφωνούσα Επίτροπο, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με τη διαδικασία της διαπραγματεύσεως (απευθείας αναθέσεως). Τούτο δε, διότι, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στη σκέψη ΙΙΙ, η αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, και μόνο η συνολική αξία των επίμαχων συμβάσεων που συνήφθησαν για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης κατά τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο του έτους 2018, ανερχόμενη στα 26.085 ευρώ άνευ Φ.Π.Α. (8.695 ευρώ x 3), υπερβαίνει το ανωτέρω όριο των 20.000 ευρώ, ενώ, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη σκέψη ΙΙΙ.Β, η συνολική αξία των συμβάσεων που συνήφθησαν με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως εντός του έτους 2018, συμπεριλαμβανομένων και των επίμαχων, ανερχόμενη στο ποσό των 95.645 ευρώ άνευ Φ.Π.Α., υπερβαίνει το όριο των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη την ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών κατόπιν διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι το Νοσοκομείο δεν μερίμνησε για την ένταξη διαγωνισμού για την ανάθεση των υπηρεσιών φύλαξης σε κάποιο ΠΠΥΦΥ, ενόψει της λήξεως της 4/2017 συμβάσεως στις 31.1.2018. Επιπλέον, η προοπτική της συνάψεως ατομικών συμβάσεων για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του, ουδόλως δικαιολογεί την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για χρονικό διάστημα τουλάχιστον έντεκα (11) μηνών, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα ανωτέρω, καθώς το Νοσοκομείο όφειλε, μέχρι τη μετάβαση στο νέο καθεστώς, να εφαρμόζει απαρεγκλίτως την νομοθεσία που ρυθμίζει τις διαδικασίες συνάψεως δημοσίων συμβάσεων. Άλλωστε, η δυνατότητα συνάψεως ατομικών συμβάσεων ήταν γνωστή ήδη από τον Φεβρουάριο του έτους 2016, οπότε και ετέθησαν σε ισχύ οι διατάξεις του άρθρου 97 του ν. 4368/2016. Όφειλε, συνεπώς, το Νοσοκομείο να προβεί εγκαίρως στις απαιτούμενες ενέργειες για τη σύναψη των εν λόγω συμβάσεων αμέσως μετά τη λήξη της …./2017 συμβάσεως, στις 31.1.2018, ειδάλλως να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας μέχρι να καταστεί δυνατή η σύναψη ατομικών συμβάσεων κατ’ εφαρμογή της ανωτέρω διατάξεως. Τέλος, αβασίμως το Νοσοκομείο επικαλείται την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 6 παρ. 10 του ν. 4412/2016 και προβάλλει ότι οι διατάξεις αυτές του παρέχουν τη δυνατότητα να συνάπτει συμβάσεις με απευθείας ανάθεση για μεμονωμένα τμήματα, μέχρι του ποσού των 80.000 ευρώ, διότι οι διατάξεις αυτές, δεν εισάγουν εξαίρεση από τα αναφερόμενα στη σκέψη ΙΙ όρια για την υποχρέωση διενέργειας διαγωνισμού, όπως εσφαλμένως υπολαμβάνει το Νοσοκομείο, αλλά αναφέρονται στη διενέργεια επιμέρους διαγωνιστικών διαδικασιών, οι οποίες αποτελούν τμήματα ενός ευρύτερου διαγωνισμού. Στην προκειμένη όμως περίπτωση ουδεμία διαγωνιστική διαδικασία διενεργήθηκε, αντιθέτως πρόκειται για ανεπίτρεπτη κατάτμηση της συνολικής αξίας των συμβάσεων φύλαξης που συνήφθησαν σε δωδεκάμηνη βάση, ώστε να προκύψουν πολλές επιμέρους συμβάσεις κάτω των 20.000 ευρώ και να ανατεθούν με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως προς αποφυγή των διατάξεων περί διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω οι ελεγχόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.
ΕΣ/ΤΜ.4/23/2019
Παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας:..ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 19/2019 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα..Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα, μετά από νέα έρευνα της υπόθεσης, κρίνει ότι δε συντρέχει νόμιμος λόγος να αποστεί από όσα δέχθηκε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη 19/2019 πράξη του, ως προς τη μη νομιμότητα της εντελλόμενης με το επίμαχο ένταλμα δαπάνης, αφού, σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στη σκέψη IV της παρούσας, το αιτούν Νοσοκομείο, κατά παράβαση των εκτιθέμενων στη σκέψη αυτή διατάξεων, προέβη σε απευθείας ανάθεση, σε εκτέλεση της οποίας εκδόθηκε το ..., οικ. έτους 2018 χρηματικό ένταλμα, ακολούθως σε συνοπτικό διαγωνισμό, σε εκτέλεση του οποίου εκδόθηκε το ήδη ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα και στη συνέχεια σε ηλεκτρονική διαπραγμάτευση, κατά κατάτμηση της συνολικής ετήσιας δαπάνης του έτους 2018 για την παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας, συνολικού ύψους 192.295,42 ευρώ, με Φ.Π.Α. ή 146.144,51 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., η οποία υπερέβαινε το ποσό των 60.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., για την ανάθεση των οποίων έπρεπε να διενεργηθεί λόγω ποσού ανοικτός διαγωνισμός. Περαιτέρω, όμως, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του αιτούντος δεν προέβησαν στον προαναφερόμενο συνοπτικό διαγωνισμό με πρόθεση καταστρατήγησης των επίμαχων διατάξεων, αλλά διότι συγγνωστώς υπέλαβαν, ενόψει των επιτακτικών αναγκών σίτισης των ασθενών του Νοσοκομείου, ότι ενεργούσαν νόμιμα, προς διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, κατά παραδοχή ως βασίμου του σχετικού λόγου ανάκλησης.Ανακαλεί την 19/2019 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα, λόγω συγγνωστής πλάνης
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/7/2019
Παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων Νοσοκομείου:..Με αυτά τα δεδομένα, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ετήσια δαπάνη (χωρίς Φ.Π.Α.) του Νοσοκομείου για παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων υπερβαίνει κατά πολύ τις 20.000 ευρώ (βλ. την .../2017 σύμβαση ετήσιας διάρκειας και αξίας, χωρίς Φ.Π.Α., 257.258,06 ευρώ), μέχρι του οποίου επιτρέπεται, άνευ ειδικού λόγου, η απευθείας ανάθεση, κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στην επίμαχη απευθείας ανάθεση, αντί να διενεργήσει ανοικτό διαγωνισμό. Άλλωστε, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, συναρτώμενων με έκτακτα γεγονότα μη οφειλόμενα σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των αναγκών του για παροχή των ανωτέρω υπηρεσιών, οι οποίες είναι πάγιες και διαρκείς και ως εκ τούτου δυνάμενες να προγραμματιστούν εγκαίρως. Περαιτέρω, ο δεύτερος λόγος της Επιτρόπου περί μη τεκμηρίωσης της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των επίμαχων υπηρεσιών κρίνεται απορριπτέος. Και τούτο, διότι, πέραν του ότι, ως εκ της φύσης των εν λόγω εργασιών, είναι, πράγματι, ιδιαίτερα δυσχερής η προμέτρησή τους, σε κάθε περίπτωση, η αξία της .../2018 σύμβασης (23.925,01 ευρώ, συμπ. Φ.Π.Α.) έχει υπολογιστεί με χρήση, ως συγκριτικού στοιχείου, της -συναφθείσας κατόπιν ανοικτού διαγωνισμού- .../2017 σύμβασης συγκεκριμένα δε η δαπάνη της πρώτης αντιστοιχεί στη δαπάνη της δεύτερης για χρονικό διάστημα 27 ημερών. Επιπλέον, απορριπτέος είναι και ο τέταρτος λόγος της Επιτρόπου, δοθέντος ότι υπάρχουν στον φάκελο του εντάλματος τα δικαιολογητικά απόδειξης εμπειρίας του προσωπικού της αναδόχου (βεβαιώσεις εργοδότη και ένσημα), ενώ, περαιτέρω, δεν απαιτείται για τον συντηρητή κτιρίου άδεια εργασίας, αλλά, αντιθέτως, αρκεί να προκύπτει η ικανότητά του να εκτελέσει τις εργασίες που του αναλογούν, γεγονός που αποδεικνύεται, εν προκειμένω. Εξάλλου, έχει προσκομιστεί αντίγραφο της άδειας ηλεκτρολόγου Α΄ Ειδικότητας του ...... με εμφανή την ημερομηνία λήξης αυτής (31.12.2024). Περαιτέρω, ο τρίτος λόγος της Επιτρόπου, είναι βάσιμος, καθότι, αν και ορίζεται ρητώς στην .../2018 σύμβαση ότι οι απαιτούμενες συμβάσεις υπεργολαβίας (ανελκυστήρες, UPS και τηλεφωνικό κέντρο) πρέπει να κατατεθούν πριν την υπογραφή της, ωστόσο, δεν έχουν προσκομιστεί συμβατικά κείμενα που να καλύπτουν τον χρόνο εκτέλεσής της. Αντιθέτως, έχουν προσκομιστεί μόνον οι συμβάσεις υπεργολαβίας που είχαν υποβληθεί στο πλαίσιο της .../2017 σύμβασης με ισχύ μέχρι τις 17 ή 18.2.2018 (βλ. 10.2.2017 υπεργολαβικό συμφωνητικό με την εταιρεία «….» για τους ανελκυστήρες, με ισχύ έως και 18.2.2018, το 56/17/Α/13.2.2017 υπεργολαβικό συμφωνητικό με την εταιρεία «….» για το τηλεφωνικό κέντρο, με ισχύ έως και 17.2.2018 και το από 2.2.2017 συμφωνητικό με την εταιρεία «….» για το UPS, με ισχύ έως και 17.2.2018), για τις οποίες δεν προκύπτει έγγραφη παράταση της χρονικής τους ισχύος. ..(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για τους προβαλλόμενους από την Επίτροπο λόγους. Όμως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος (2018), τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/59/2019
Παροχή υπηρεσιών αποκομιδής, μεταφοράς και διαθέσεως των αποβλήτων Νοσοκομείου.:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 26 παρ. 2 και 29 του ν. 4412/2016 για την επιτρεπτή προσφυγή στην ανταγωνιστική διαδικασία με διαπραγμάτευση, η δε διαδικασία που ακολούθησε το Νοσοκομείο για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών είχε στην πραγματικότητα χαρακτήρα συνοπτικού διαγωνισμού, καθώς συντάχθηκε διακήρυξη, η οποία δημοσιεύθηκε, ενώ ο διαγωνισμός διενεργήθηκε από τριμελή επιτροπή με υποβολή εγγράφων τεχνικών και οικονομικών προσφορών, οι οποίες ανοίχθηκαν και αξιολογήθηκαν σε διαφορετικά στάδια. Η επιλογή, όμως, της διαδικασίας αυτής δεν ήταν νόμιμη, αφού και μόνο η αξία της επίμαχης, από 17.1.2018, συμβάσεως διάρκειας έξι (6) μηνών, ανερχόμενη στο ποσό των 131.825,40 ευρώ άνευ Φ.Π.Α., υπερβαίνει το ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, επιπροσθέτως, δε, η εκτιμώμενη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διατάξεως του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει το ποσό των 221.000 ευρώ που, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα ανωτέρω, συνιστά το ισχύον από 1.1.2018, κατώτατο όριο εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων γεγονότων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του Νοσοκομείου. Ειδικότερα, η μη διενέργεια ενιαίων διαγωνισμών στο πλαίσιο των ΠΠΥΦΥ των ετών 2014 και 2015, λόγω εντάξεως της σχετικής δαπάνης σε λανθασμένο ΚΑΕ, δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση, αλλά ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης των οργάνων του ιδίου του Νοσοκομείου, τα οποία μάλιστα, μετά την αποτυχία διεξαγωγής ανοικτού διαγωνισμού στο πλαίσιο του ΠΠΥΦΥ του έτους 2014, επανέλαβαν την ίδια πλημμέλεια και στο ΠΠΥΦΥ του έτους 2015. Τούτων, συνεπώς, παρέπεται ότι η επίμαχη ανάθεση μη νομίμως διενεργήθηκε χωρίς την τήρηση των διατάξεων του ν. 4412/2016 για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού άνω των ορίων, με τήρηση και των προβλεπομένων για τους διαγωνισμούς αυτούς διατυπώσεων δημοσιότητας. Εντούτοις, όμως, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι: α) τα όργανα του Νοσοκομείου τηρώντας τις διατυπώσεις του συνοπτικού διαγωνισμού (δημοσίευση διακηρύξεως σε εφημερίδα, ανάρτηση στο ΚΗΜΔΗΣ, υποβολή εγγράφων σφραγισμένων τεχνικών και οικονομικών προσφορών και έλεγχος αυτών σταδιακά από Επιτροπή Διαγωνισμού) τήρησαν κάποιες ελάχιστες εγγυήσεις διαφάνειας και ανάπτυξης ανταγωνισμού, β) οι τιμές που προσέφερε η φερόμενη ως δικαιούχος για τη διαχείριση των αποβλήτων (ΕΑΑΜ και ΜΕΑ) δεν υπερέβαιναν τις αντίστοιχες καταχωρημένες τιμές στο Παρατηρητήριο Τιμών της ΕΠΥ, ενώ οι προσφερθείσες τιμές για τη συλλογή και μεταφορά των αποβλήτων αυτών δεν υπερέβαιναν τις αντίστοιχες τιμές της προηγούμενης συμβάσεως, γ) ότι παρά τις επανειλημμένες ματαιώσεις των διαγωνισμών που προβλέπονταν στα ΠΠΥΦΥ των ετών 2014 και 2015, τα όργανα του Νοσοκομείου προέβησαν, ήδη πριν από τη λήξη της επίμαχης συμβάσεως, σε ενέργειες για τη διεξαγωγή ανοικτού διαγωνισμού, ο οποίος τελικώς ολοκληρώθηκε με την υπογραφή της από 18.7.2018 συμβάσεως και δ) ότι τελικώς, η διαδικασία αναθέσεως που ακολουθήθηκε στην προκειμένη περίπτωση αποσκοπούσε στην πρόσκαιρη και μόνον αντιμετώπιση της επιτακτικής ανάγκης για αδιάλειπτη παροχή των επίμαχων υπηρεσιών, κρίνει ότι τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή πεπλανημένως πίστεψαν ότι ενεργούσαν νομίμως.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/81/2018
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης των χώρων του Νοσοκομείου :Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, βασίμως υποστηρίζει η Επίτροπος ότι μη νομίμως παρατάθηκε από 26.12.2017 και για χρονικό διάστημα τριών μηνών η 03.1867/11.11.2017 (ΑΔΑΜ: 12SYMV002314608) σύμβαση με διάρκεια ισχύος ενάμιση μήνα, η οποία είχε συναφθεί με την ίδια ανάδοχο (δεύτερη μειοδότρια). Τούτο διότι: α) η δυνατότητα παράτασης της εν λόγω σύμβασης δεν προσδιορίστηκε χρονικά ούτε αποτιμήθηκε κατά τον υπολογισμό της προϋπολογιζόμενης αξίας της στα έγγραφα που προηγήθηκαν της σύναψής της και στο σώμα αυτής και β) διότι ο διπλασιασμός δια της παρατάσεως τόσο της συμβατικής διάρκειας όσο και του συμβατικού τιμήματος της αρχικής σύμβασης, καθιστούν την επακολουθήσασα σύμβαση ουσιωδώς διαφορετική από την αρχική, υπό την έννοια της προπαρατεθείσας περ. α΄ της παρ. 1 του ν. 4412/2016 και, ως εκ τούτου δεν μπορούσε να ανατεθεί με απ΄ευθείας ανάθεση στον ανάδοχο της αρχικής σύμβασης αλλά έπρεπε να διενεργηθεί νέα διαδικασία ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών. Ωστόσο, ακόμη και αν ήθελε θεωρηθεί ότι οι υπηρεσίες του διαστήματος στο οποίο αφορά το ένταλμα παρασχέθηκαν σε εκτέλεση νέας σύμβασης ανεξάρτητης της 03.1867/11.11.2017 (ΑΔΑΜ: 12SYMV002314608) σύμβασης, βασίμως αιτιάται η αναπληρώτρια Επίτροπος ότι και πάλι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη εφόσον και καθόσον α) η δαπάνη αυτής αλλά και η ετήσια δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών φύλαξης του Νοσοκομείου υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται, σύμφωνα με τις προμνησθείσες διατάξεις του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 η άνευ ειδικών λόγων επιλογή από τους αναθέτοντες φορείς της εξαιρετικής διαδικασίας της απ΄ευθείας ανάθεσης και β) δεν αιτιολογείται με επάρκεια και σαφήνεια η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας για την ικανοποίηση των πάγιων, και ως εκ τούτου εκ των προτέρων γνωστών, αναγκών φύλαξης του Νοσοκομείου. Αντιθέτως, από τα παρατεθέντα στη σκέψη ΙΙΙ πραγματικά στοιχεία προκύπτει η συστηματική προσφυγή του Νοσοκομείου, καθ΄όλο το έτος 2017 και στις αρχές του έτους 2018, σε διαδικασίες αναθέσεων υπηρεσιών φύλαξης που παρεκκλίνουν από τους κανόνες συνάψεως ανοικτών διαγωνισμών, ενώ δεν διευκρινίζονται από το Νοσοκομείο τα αποτελέσματα των αναφερόμενων στο Β/5209/27.2.2018 έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος ενεργειών του για τη διασφάλιση της παροχής των υπηρεσιών φύλαξης με τη διαδικασία του ανοικτού διαγωνισμού κατόπιν της 22/10.11.2017 (Θέμα ΕΗΔ 18Ο) απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου αυτού και μέσω πρόσληψης προσωπικού με ατομικές συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου κατόπιν της 6/21.6.2017 απόφασης (Θέμα ΕΗΔ 18ο) του ιδίου οργάνου.
ΕΣ/(ΚΠΕ)ΤΜ.7/82/2019
Εκπόνηση μελετών και παροχής υπηρεσιών:..Κατά τα ρητώς αναφερόμενα στις παρ. Β, Γ και Δ του προοιμίου της προαναφερόμενης σύμβασης, η απευθείας ανάθεση του αντικειμένου της στην ως άνω ανώνυμη εταιρεία διενεργήθηκε, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 12 παρ. 3 του ν. 4412/2016, διότι η Περιφέρεια ... (μέτοχος της …) και ο Δήμος …, που υποχρεωτικά συμμετέχει στην Περιφερειακή Ένωση Δήμων ... (ομοίως μέτοχο της …), ασκούν, από κοινού με άλλες αναθέτουσες αρχές, έλεγχο επί της … ανάλογο εκείνου που ασκούν επί των δικών τους υπηρεσιών. Όμως, σύμφωνα με το άρθρο 10 του ισχύοντος, κατά τον κρίσιμο χρόνο, καταστατικού της άνω ανώνυμης εταιρείας, που προσκομίζει ο Δήμος … με το …/10.12.2018 έγγραφο της Προϊσταμένης Οικονομικών Υπηρεσιών του, «η εκλογή των μελών του Δ.Σ. γίνεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο ν. 2190/1920, όπως κάθε φορά ισχύει», μη προβλεπόμενης, ως εκ τούτου, της υποχρεωτικής εκπροσώπησης στο άνω συλλογικό όργανο, είτε της Περιφέρειας ..., είτε των μελών της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων ..., στα οποία συγκαταλέγεται και ο Δήμος …. Ελλείψει δε τοιαύτης πρόβλεψης, δεν συντρέχει, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, περίπτωση άσκησης από την Περιφέρειας ... και το Δήμο …, από κοινού με άλλες αναθέτουσες αρχές, ελέγχου επί της …., ανάλογου εκείνου που ασκούν επί των δικών τους υπηρεσιών (πρβλ. πράξη .../2018 VII Τμ. Ε.Σ., σκέψη 18). Συνεπώς, για την ανάθεση των επίμαχων μελετών και υπηρεσιών, συνολικής αξίας 50.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), έπρεπε να είχε διενεργηθεί συνοπτικός διαγωνισμός, όπως προβλέπεται από τα άρθρα 117 και 118 του ν. 4412/2016.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής της δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/107/2019
Εκτέλεση συμβάσεων μίσθωσης μηχανημάτων αποχιονισμού:.. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, η διαδικασία ανάθεσης των ανωτέρω συμβάσεων είναι πλημμελής, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο. Τούτο διότι, διενεργήθηκε κατά τις διατάξεις του π.δ. 242/1996, το οποίο καταργήθηκε από την έναρξη ισχύος του ν. 4412/2016, και δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις οποιασδήποτε από τις προβλεπόμενες στις διατάξεις του νόμου αυτού κατά κανόνα εφαρμοστέες διαγωνιστικές διαδικασίες, διενεργούμενες με ηλεκτρονικά μέσα, από τα προβλεπόμενα στις ίδιες διατάξεις όργανα, στις προθεσμίες και στα στάδια εξέλιξης που ομοίως καθορίζονται, τις οποίες και η ίδια Περιφέρεια είχε ήδη εφαρμόσει, σύμφωνα με στοιχεία γνωστά στο Δικαστήριο από άλλες δικαστικές ενέργειές του (βλ. Πράξεις Ζ΄ Κλιμακίου 30/2017, για τη χειμερινή περίοδο 2016-2017, 286 και 310/2017 για τη χειμερινή περίοδο 2017 – 2018, από τις οποίες προκύπτει ότι η ίδια Περιφέρεια διενήργησε κατόπιν των 2095/2016 και 447/2017, αντίστοιχων, αποφάσεων της Οικονομικής Επιτροπής διαδικασίες ανάθεσης υπηρεσιών αποχιονισμού για το υποδιαιρούμενο σε τμήματα εθνικό οδικό δίκτυο της αρμοδιότητάς της, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4412/2016, οι διαδικασίες δε αυτές είχαν ολοκληρωθεί όταν η Οικονομική Επιτροπή έλαβε την 2688/14.11.2017 απόφασή της σχετικά με το κρίσιμο εν προκειμένω αντικείμενο υπηρεσιών αποχιονισμού –βλ. και 323/2018 όμοια Πράξη, αντίστοιχα για την περίοδο 2018-2019, κατόπιν των 190/30.1.2018 και 526/27.2.2018 αποφάσεων της Οικονομικής Επιτροπής). Δεδομένου, δε, ότι δεν προκύπτει ούτε η αναθέτουσα Αρχή επικαλείται εξαιρετική περίπτωση κατεπείγουσας ανάγκης λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων και ότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του συνόλου των εργασιών αποχιονισμού (4 τομείς διαδρομών) υπερβαίνει το ισχύον, κατά τον κρίσιμο χρόνο, όριο των 20.000 ευρώ, μέχρι το οποίο επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση, άνευ ειδικών λόγων, αλλά και το όριο των 60.000 ευρώ μέχρι το οποίο επιτρέπεται η διενέργεια συνοπτικού διαγωνισμού, ούτε ως νόμιμη περίπτωση απευθείας ανάθεσης ή συνοπτικού διαγωνισμού μπορούν, οι ανατεθείσες υπηρεσίες - προμήθειες να αντιμετωπιστούν. Τέλος, ο εξώδικος συμβιβασμός μεταξύ της Περιφέρειας … και της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος 3, οικονομικού έτους 2019, …, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, είναι άκυρος, διότι στηρίζεται σε μη νόμιμη σύμβαση, η οποία στο πεδίο, του δημοσιολογιστικού δικαίου δεν συνιστά έγκυρη αιτία εξώδικου συμβιβασμού, αφού δεν είναι δυνατό να προβληθούν αξιώσεις κατά του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, εν προκειμένω της Περιφέρειας, ευθέως από τη σύμβαση (βλ. Πράξεις IV Τμήματος 7/2019, 47/2017, και εκεί παρατιθέμενη νομολογία). Τούτα θα ίσχυαν και στην περίπτωση του … εάν είχε ληφθεί θετική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής επί της αντίστοιχου περιεχομένου αίτησής του, η οποία και μόνο προσκομίζεται. Επομένως, ο ισχυρισμός που προβάλλεται με το 70833/24.4.2019 έγγραφο της Περιφερειακής Ενότητας …, σχετικά με την επίτευξη εξωδικαστικού συμβιβασμού δεν ασκεί επιρροή επί της νομιμότητας των εντελλόμενων δαπανών, πέραν του ότι αιτιολογία αυτών, όπως σαφώς αναγράφεται στα εκδοθέντα χρηματικά εντάλματα, είναι η εκτέλεση των οικείων συμβάσεων και η καταβολή του προβλεπόμενου συμβατικού τιμήματος. Κατά συνέπεια, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες. Ωστόσο, το Κλιμάκιο εκτιμά ότι τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας …, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των ισχυουσών διατάξεων, αλλά από πλάνη, λόγω του ότι το φυσικό συμβατικό αντικείμενο ήταν ιδιαίτερα περιορισμένο ανήκε δε στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, θεώρησαν ότι εξακολουθούσαν να ισχύουν παράλληλα και μπορούσαν να εφαρμοστούν οι διατάξεις του π.δ. 242/1996, διότι δεν συγκαταριθμούνται στις ρητώς καταργούμενες με τις διατάξεις του άρθρου 377 παρ. 2 του ν. 4412/2016.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες, ωστόσο, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΤΜ.4/22/2019
Παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας:..ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 20/2019 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα,..Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα, μετά από νέα έρευνα της υπόθεσης, κρίνει ότι δε συντρέχει νόμιμος λόγος να αποστεί από όσα δέχθηκε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη 20/2019 πράξη του, ως προς τη μη νομιμότητα της εντελλόμενης με το επίμαχο ένταλμα δαπάνης, αφού, σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στη σκέψη IV της παρούσας, το αιτούν Νοσοκομείο, κατά παράβαση των εκτιθέμενων στη σκέψη αυτή διατάξεων, προέβη σε απευθείας ανάθεση, σε εκτέλεση της οποίας εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, ακολούθως σε συνοπτικό διαγωνισμό, σε εκτέλεση του οποίου εκδόθηκε το 198, οικ. έτους 2018, χρηματικό ένταλμα και στη συνέχεια σε ηλεκτρονική διαπραγμάτευση, κατά κατάτμηση της συνολικής ετήσιας δαπάνης του έτους 2018 για την παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας, συνολικού ύψους 192.295,42 ευρώ, με Φ.Π.Α. ή 146.144,51 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., η οποία υπερέβαινε το ποσό των 60.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., για την ανάθεση των οποίων έπρεπε να διενεργηθεί λόγω ποσού ανοικτός διαγωνισμός, εφόσον δεν αποδεικνύεται κατεπείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε απρόβλεπτες περιστάσεις, εκτός της σφαίρας ευθύνης του Νοσοκομείου, ώστε να επιτρέπεται η ανάθεση με διαπραγμάτευση των ως άνω υπηρεσιών. Περαιτέρω, όμως, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του αιτούντος δεν προέβησαν στην προαναφερόμενη απευθείας ανάθεση με πρόθεση καταστρατήγησης των επίμαχων διατάξεων, αλλά διότι συγγνωστώς υπέλαβαν, ενόψει των επιτακτικών αναγκών σίτισης των ασθενών του Νοσοκομείου, ότι ενεργούσαν νόμιμα, προς διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, κατά παραδοχή ως βασίμου του σχετικού λόγου ανάκλησης....να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη λόγω συγγνωστής πλάνης,
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/17/2018
Αμοιβή πολιτικού μηχανικού. (..) για την εκτέλεση του έργου «Έκτακτες εργασίες επισκευής δωμάτων για την αποφυγή διείσδυσης υδάτων».(..).Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, το Νοσοκομείο, προκειμένου να αναθέσει την εκτέλεση των ως άνω έκτακτων εργασιών υγρομόνωσης των κτηρίων του, ενδεικτικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 4.900 ευρώ, προσέφυγε σε διαδικασία ανάθεσης που φέρει όλα τα χαρακτηριστικά ενός συνοπτικού διαγωνισμού,...Ως εκ του λόγου δε αυτού, το Νοσοκομείο δεν όφειλε να ακολουθήσει τη διαδικασία που αναφέρεται στην παράγραφο 5 του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 και αφορά αποκλειστικά σε απευθείας αναθέσεις συμβάσεων έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, το δε ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2017
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/67/2018
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(απευθείας ανάθεση). Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα αφορά σε απευθείας ανάθεση υπηρεσιών (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αρδευτικό δίκτυο) που είναι ομοειδείς με εκείνες που ανατέθηκαν με την 32524/28.7.2017 σύμβαση (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αγροτικό οδικό δίκτυο), εκτελέστηκαν από εργολάβους με την ίδια ειδίκευση και με χρήση μηχανημάτων έργου, εντός της Δημοτικής Ενότητας ... κατά το ίδιο χρονικό διάστημα και, επομένως, μη νομίμως επιμερίσθηκαν και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί συνοπτικός διαγωνισμός, αφού η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη τους, ανέρχεται στο ποσό των 26.422,80 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. και, συνεπώς, υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση... Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.