Διαγωνιζόμενος, ο οποίος καταθέτει πιστοποιητικό 13485:2003 ως μεταγενέστερο του ISO 9001, οφείλει, για την πληρότητα και, ως εκ τούτου, για το παραδεκτό της προσφοράς του, να συνυποβάλει μ΄ αυτήν στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει ότι το 13485:2003 πιστοποιητικό του υπερκαλύπτει, από απόψεως περιεχομένου, την απαίτηση να κατατίθεται και μεταγενέστερο του ISO 9001 πιστοποιητικό. Συνεπώς, κατά τη γνώμη αυτή, εφ’όσον εν προκειμένω η αιτούσα κατέθεσε τα εν λόγω στοιχεία (ήτοι «έγγραφο από την ιστοσελίδα της εταιρείας πιστοποίησης AQS» και «επιστολή της TUV Ηellas») όχι με την προσφορά της αλλά σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο, ήτοι το πρώτον με την προδικαστική προσφυγή της, η προσφορά της ήταν, εν πάση περιπτώσει, απορριπτέα, ορθώς δε, αν και με διαφορετική αιτιολογία, απερρίφθη αυτή από την αναθέτουσα αρχή

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα ζητά την ακύρωση της Διακήρυξης της Αναθέτουσας Αρχής με αριθμό πρωτοκόλλου ****/06.06.2023 και ειδικότερα να ακυρωθεί ο προσβαλλόμενος όρος του Παραρτήματος Ι.Γ, που απαιτεί τα πιστοποιητικά ποιότητας και τα συστήματα διαχείρισης ISO να είναι σε ισχύ ήδη κατά την ημερομηνία δημοσιοποίησης της Διακήρυξης. 

Ανάθεση υπηρεσίας..ζητείται η ανάκληση της 202/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου....Από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι ο ανάδοχος φορέας στηρίζεται στις ικανότητες της εταιρείας «...» προς τεκμηρίωση της ζητούμενης τεχνικής ικανότητας του άρθρου 2.2.6 της διακήρυξης και, επομένως, όφειλε η τελευταία, ανεξαρτήτως εάν δηλώθηκε και ως υπεργολάβος και του ποσοστού της υπεργολαβίας, να προσκομίσει τα στοιχεία που αποδεικνύουν την από μέρους της πλήρωση του εν λόγω κριτηρίου επιλογής και, ειδικότερα, τα απαιτούμενα από τη διακήρυξη δικαιολογητικά (βεβαιώσεις προϋπηρεσίας, πιστοποιητικά, πτυχία), από τα οποία θα αποδεικνύονται οι τεχνικές γνώσεις και η εμπειρία του προσωπικού που «δανείζει», ανάλογα με την ειδικότητα πρόσληψης. Περαιτέρω, όμως, μη νομίμως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη ότι η εν λόγω εταιρεία όφειλε, επιπλέον, να προσκομίσει και τα αναφερόμενα στο άρθρο 2.2.7 της διακήρυξης πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης. Τούτο, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 8 και 12 της παρούσας, σε περίπτωση που ο τρίτος φορέας δανείζει στον προσφέροντα μέρος του απαιτούμενου για την εκτέλεση της σύμβασης προσωπικού, δεν απαιτείται να αποδεικνύεται ότι αυτός πληροί και το - διακριτό και αυτοτελές κατά τη διακήρυξη και κατά το σκοπό που εξυπηρετεί - κριτήριο επιλογής, το οποίο αφορά στα πρότυπα διασφάλισης ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης. Επιπλέον, η διακήρυξη ουδόλως απαιτούσε ρητά την υποβολή των εν λόγω δικαιολογητικών, καθόσον η σχετική παρ. 2.9.2.2 αυτής παρέπεμπε - όσον αφορά στον δανειστή τεχνικής ικανότητας - μόνο στις παρ. 2.2.5 και 2.2.8, όχι δε και στην επίμαχη εν προκειμένω παρ. 2.2.7. Επομένως, ο σχετικώς προβαλλόμενος με τις προσφυγές λόγος πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος. Και τούτο ανεξαρτήτως του ότι ήδη η δεύτερη προσφεύγουσα-ανάδοχος φορέας επικαλείται και προσκομίζει για την εταιρεία «...» τα προβλεπόμενα στο άρθρο 2.2.7 της διακήρυξης πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης [βλ. τα προσκομιζόμενα ΣΔΠ 3183/21 (ISO 9001:2015) και ΣΠΔ 3183Α/19 (ISO 14001:2015) πιστοποιητικά]. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η ασκηθείσα από την εταιρεία «....» παρέμβαση ως απαράδεκτη, να γίνουν δεκτές οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές ανάκλησης και η ασκηθείσα από το πρώτο προσφεύγον παρέμβαση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 202/2021 πράξη του Ζ' Κλιμακίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ των προσφευγόντων, ακολούθως δε να διαταχθεί η απόδοση του κατατεθέντος παραβόλου στην δεύτερη προσφεύγουσα εταιρεία (άρθρα 310 παρ. 1, 335 παρ. 1 και 336 παρ. 1 του ν. 4700/2020).

Επειδή, ύστερα από την μελέτη του ηλεκτρονικού φακέλου της υπόθεσης προκύπτουν τα ακόλουθα σχετικά με τον τέταρτο λόγο: Προς πλήρωση της απαίτησης Ε.13 των τεχνικών προδιαγραφών που ορίζει ότι πρέπει να υποβληθεί πιστοποιητικό ISO 9001:2008 ή ισοδύναμο του εργοστασίου κατασκευής των προσφερόμενων προϊόντων, η παρεμβαίνουσα υπέβαλε αντίγραφο του με αριθμό … πιστοποιητικού ISO 9001:2015 για το σχεδιασμό και την παραγωγή ακτινωτών ελαστικών, που φέρεται να έχει εκδοθεί από τον φορέα … στο όνομα της εταιρείας με την επωνυμία «…» με έδρα «…». Όμως, όπως βάσιμα ισχυρίζεται η προσφεύγουσα, μετά από έρευνα στο διαδίκτυο του οργανισμού πιστοποίησης με τα στοιχεία https: //www. …., προκύπτει ότι το πιστοποιητικό ISO 9001:2015 με τον ανωτέρω αριθμό … έχει δοθεί σε εταιρεία με εν μέρει διαφορετική επωνυμία, ήτοι την «…» αντί της «…» η οποία έχει διαφορετική διεύθυνση «…»). Η παρεμβαίνουσα απαραδέκτως επιχειρεί στο  παρόν στάδιο να αντικαταστατήσει το επίμαχο πιστοποιητικό με άλλο καθότι δεν είναι επιτρεπτή η εκ των υστέρων αναπλήρωση προσκομισθέντος δικαιολογητικού. Κατόπιν των ανωτέρω συνάγεται ότι ο τέταρτος λόγος είναι βάσιμος, πρέπει να γίνει δεκτός και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη

Επειδή, ύστερα από την μελέτη του ηλεκτρονικού φακέλου της υπόθεσης προκύπτουν τα ακόλουθα σχετικά με τον τέταρτο λόγο: Προς πλήρωση της απαίτησης Ε.13 των τεχνικών προδιαγραφών που ορίζει ότι πρέπει να υποβληθεί πιστοποιητικό ISO 9001:2008 ή ισοδύναμο του εργοστασίου κατασκευής των προσφερόμενων προϊόντων, η παρεμβαίνουσα υπέβαλε αντίγραφο του με αριθμό … πιστοποιητικού ISO 9001:2015 για το σχεδιασμό και την παραγωγή ακτινωτών ελαστικών, που φέρεται να έχει εκδοθεί από τον φορέα … στο όνομα της εταιρείας με την επωνυμία «…» με έδρα «…». Όμως, όπως βάσιμα ισχυρίζεται η προσφεύγουσα, μετά από έρευνα στο διαδίκτυο του οργανισμού πιστοποίησης με τα στοιχεία https: //www. …., προκύπτει ότι το πιστοποιητικό ISO 9001:2015 με τον ανωτέρω αριθμό … έχει δοθεί σε εταιρεία με εν μέρει διαφορετική επωνυμία, ήτοι την «…» αντί της «…» η οποία έχει διαφορετική διεύθυνση «…»). Η παρεμβαίνουσα απαραδέκτως επιχειρεί στο Αριθμός απόφασης: Σ53/2023 8 παρόν στάδιο να αντικαταστατήσει το επίμαχο πιστοποιητικό με άλλο καθότι δεν είναι επιτρεπτή η εκ των υστέρων αναπλήρωση προσκομισθέντος δικαιολογητικού. Κατόπιν των ανωτέρω συνάγεται ότι ο τέταρτος λόγος είναι βάσιμος, πρέπει να γίνει δεκτός και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη

Προμήθεια και εγκατάσταση οδοντιατρικών συγκροτημάτων....Επειδή, σε κάθε περίπτωση, αβασίμως υποστηρίζει η προσφεύγουσα ότι αυθαίρετα η αναθέτουσα αρχή απαιτεί πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας από τους προμηθευτές καθώς έχει τη διακριτική ευχέρεια να απαιτεί πρότυπα διασφάλισης ποιότητας τα οποία κρίνονται με βάση το αντικείμενο της σύμβασης και την αρχή της αναλογικότητας, ως κριτήρια επιλογής. Εξάλλου, βασίμως υποστηρίζει η προσφεύγουσα ότι το ISO 9001:2015 είναι γενικότερης εφαρμογής ενώ το ISO 13485:2016 αφορά στα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, ωστόσο, είναι δυνατόν να απαιτηθούν και τα δύο (βλ.https://www.iso.org/obp/ui#iso:std:iso:13485:ed-3:v1:en:sec:B). Περαιτέρω, ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας ότι εφόσον τα προϊόντα διαθέτουν CE και κριτήριο ανάθεσης αποτελεί η χαμηλότερη τιμή η αναθέτουσα αρχή δεν δύναται να απαιτεί περαιτέρω τεχνικές προδιαγραφές καθώς και ότι μόνο το CE και οι αρχές και κατευθυντήριες γραμμές για την ορθή πρακτική διανομής ιατροτεχνολογικών προίόντων είναι υποχρεωτικές, ερείδεται επί της εσφαλμένης προϋπόθεσης ότι η αναθέτουσα αρχή δεν δύναται βάσει του θεσμικού πλαισίου να απαιτεί πρότυπα διασφάλισης ποιότητας από τον προμηθευτή και κατασκευαστή ιατροτεχνολογικών  προϊόντων και, ως εκ τούτου, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Σύμφωνα δε με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 82 του Ν.4412/2016, οι αναθέτουσες αρχές δύνανται να απαιτούν πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας που, ανεξαρτήτως των όσων προβλέπει η Διακήρυξη, αποτελούν κριτήρια επιλογής των οικονομικών φορέων που καταδεικνύουν την τεχνική ικανότητα του οικονομικού φορέα να εκτελέσει τη σύμβαση και όχι επιπλέον τεχνικές προδιαγραφές σχετικά με τα απαιτούμενα είδη (βλ. Δημήτριος Γ. Ράικος, Ευαγγελία Γ. Βλάχου, Ευανθία Κ. Σαββίδη, Δημόσιες Συμβάσεις Ν. 4412/2016 Ερμηνεία κατ΄ άρθρο. Σχετικές διατάξεις – Νομολογία, σελ. 805-506, Ε. Βλάχου και απόφαση ΑΕΠΠ 863/2018). 

Με την υπό εξέταση προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα επιδιώκει να ακυρωθεί στο σύνολό της η προσβαλλόμενη με αρ. πρωτ. .../... ... 2022 Διακήρυξη της αναθέτουσας αρχής, άλλως να ακυρωθούν οι επιμέρους προσβαλλόμενοι όροι της, και συγκεκριμένα οι όροι του Παραρτήματος Ι.Γ αυτής, σύμφωνα με τους οποίους α) όσον αφορά την αξιούμενη τεχνική και επαγγελματική ικανότητα του άρθρου 2.2.6 απαιτείται «όλο το προσωπικό να έχει προσληφθεί στην εταιρεία τουλάχιστον έξι (6) μήνες πριν την ημερομηνία δημοσιοποίησης της διακήρυξης», και β) όσον αφορά τα απαιτούμενα πιστοποιητικά ISO απαιτείται «να έχουν εκδοθεί από διαπιστευμένο φορέα πιστοποίησης τουλάχιστον έξι (6) μήνες πριν την ημερομηνία δημοσιοποίησης της διακήρυξης». 

Προμήθεια λεωφορείων...ζητείται η ανάκληση της 50/2021 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Επί των ανωτέρω λόγων, πρέπει κατ’ αρχήν να επισημανθεί ότι το Κλιμάκιο δεν προέβη σε ανεπίτρεπτη τεχνική κρίση, δεδομένου ότι στην προσβαλλόμενη Πράξη του αναφέρει όσα αντικειμενικώς προκύπτουν από τα τεχνικά φυλλάδια, χωρίς να προβαίνει σε ίδια τεχνική κρίση επ’ αυτών. Περαιτέρω, ως προς το ζήτημα των παραθύρων, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τις προσφεύγουσες εταιρείες, κρίσιμος χρόνος για την πλήρωση της σχετικής τεχνικής προδιαγραφής είναι ο χρόνος της παράδοσης των λεωφορείων από τον οικείο ανάδοχο στην .... προς χρήση από το επιβατικό κοινό και όχι ο χρόνος υποβολής των προσφορών. Για την απόδειξη δε της συμμόρφωσης προς την εν λόγω τεχνική προδιαγραφή αρκούσε η υποβολή από μέρους των υποψηφίων της οικείας δήλωσης συμμόρφωσης και των λοιπών προβλεπόμενων από τη διακήρυξη υπευθύνων δηλώσεων ότι θα συμμορφωθούν προς τις τεχνικές προδιαγραφές και ότι αποδέχονται ρητώς και ανεπιφυλάκτως όλους τους όρους της διακήρυξης. Εξάλλου, λαμβανομένου υπόψη ότι τα προσφερόμενα λεωφορεία ήταν στο σύνολό τους μεταχειρισμένα, η υποβολή των τεχνικών φυλλαδίων των κατασκευαστικών οίκων ήταν αναγκαία μόνο για τον έλεγχο από την αναθέτουσα αρχή των βασικών εκ κατασκευής τεχνικών χαρακτηριστικών των λεωφορείων και όχι των ειδικών, επί μέρους ή πρόσθετων τεχνικών χαρακτηριστικών που ετίθεντο από τη διακήρυξη, όπως εν προκειμένω τα ανοιγοκλειόμενα πλευρικά παράθυρα, τα οποία θα προκύψουν μετά από μετασκευή των λεωφορείων και σε συμφωνία με τις τεχνικές προδιαγραφές και θα ελεγχθούν από την οικεία Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής του Έργου κατά την παράδοσή τους, η οποία, μάλιστα, σύμφωνα με τη διακήρυξη, διατηρεί το δικαίωμα να μην αποδεχθεί, αιτιολογημένα, την παραλαβή λεωφορείου, που διαπιστωμένα αποκλίνει από τις τεχνικές προδιαγραφές. Εν όψει αυτών και δεδομένου ότι, από τις δηλώσεις συμμόρφωσης και τις λοιπές υπεύθυνες δηλώσεις που υπέβαλαν οι προσφεύγουσες ανάδοχοι εταιρείες, προκύπτει ότι δεσμεύονται να παραδώσουν τα προσφερόμενα λεωφορεία συμμορφούμενες πλήρως προς τις τεθείσες από την αναθέτουσα αρχή τεχνικές προδιαγραφές και, ειδικότερα, δεσμεύονται ότι τα προς παράδοση λεωφορεία θα έχουν όλα τα πλευρικά τους παράθυρα ανοιγοκλειόμενα, οι σχετικοί λόγοι ανάκλησης πρέπει να γίνουν δεκτοί. Ομοίως, δεκτοί πρέπει να γίνουν και οι λόγοι ανάκλησης που προβάλλονται αναφορικά με το ζήτημα της απόστασης του δαπέδου από το έδαφος, καθόσον κρίσιμη, σύμφωνα με τη διακήρυξη, όπως, άλλωστε, διευκρινίστηκε και από την αναθέτουσα αρχή, ήταν η απόσταση των θυρών επιβίβασης-αποβίβασης από το επίπεδο του δρόμου, προκειμένου να επιτυγχάνεται η εύκολη πρόσβαση των επιβατών, ενώ, από την τεχνική περιγραφή και το από 29.10.2020 τεχνικό σχέδιο που υπέβαλε η εταιρεία .... για τα 12μετρα λεωφορεία ... O530 2θυρα, προκύπτει ότι η απόσταση των θυρών εισόδου από το επίπεδο του δρόμου είναι μικρότερη της απαιτούμενης από τη διακήρυξη απόστασης των 35 εκ..

14. Τέλος, οι προσφεύγουσες εταιρείες ισχυρίζονται ότι δεν τίθεται ζήτημα παραβίασης της αρχής της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων εκ του ότι απορρίφθηκε η προσφορά της ... Ο ισχυρισμός αυτός πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος, αφού, σε αντίθεση με τις λοιπές συμμετέχουσες στο διαγωνισμό εταιρείες, τόσο στη δήλωση συμμόρφωσης, όσο και στις διευκρινίσεις που υπέβαλε η τελευταία, ανέφερε ότι τα προσφερόμενα απ’ αυτήν λεωφορεία δεν θα διαθέτουν ανοιγοκλειόμενα παράθυρα, ενώ, επιπλέον, η ίδια εταιρεία αποκλείστηκε, διότι η προσφορά της απέκλινε και από άλλους ουσιώδεις όρους της διακήρυξης, σχετικούς με την ισχύ του κλιματισμού των λεωφορείων και την ισχύ των κινητήρων, αποκλίσεις οι οποίες δεν εντοπίστηκαν στις προσφορές των προσφευγουσών αναδόχων εταιρειών. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι κρινόμενες προσφυγές ανάκλησης πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη, να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των επίμαχων σχεδίων σύμβασης και να διαταχθεί η απόδοση στις προσφεύγουσες των κατατεθέντων παραβόλων. Τέλος, οι προσθήκες, διαγραφές και διορθώσεις των όρων, που  επισημάνθηκαν στη σκέψη 16 της προσβαλλόμενης Πράξης, έγιναν αποδεκτές από την ...., όπως αναφέρεται στην προσφυγή ανάκλησής της και από τον έλεγχο των νέων σχεδίων συμβάσεων που προσκομίστηκαν, διαπιστώθηκε η συμμόρφωση της πρώτης προσφεύγουσας σ’ αυτές.Ανακαλεί την 50/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις υπό ΙΙ. και ΙΙΙ., το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν πλήττεται η νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης εκ του λόγου ότι στον προαναφερθέντα όρο του άρθρου 5.8 της διακήρυξης, με τον οποίο ζητήθηκε ως δικαιολογητικό συμμετοχής, πιστοποιητικό ότι «τα φυτά που θα προμηθεύσουν είναι πιστοποιημένα κατά το στάδιο της παραγωγής κατά το πρότυπο ISO 9001», δεν τέθηκε η φράση «ή ισοδύναμο» (του πιστοποιητικού ISO 9001). (...)Και ναι μεν ο Δήμος …προβάλλει ότι συντρέχει συγγνωστή πλάνη των αρμόδιων οργάνων του, όμως ενόψει τόσο του ότι οι εν λόγω διατάξεις της διακήρυξης είναι σαφείς, όσο και της αυστηρής και τυπικής διαδικασίας των δημόσιων διαγωνισμών, δεν είναι δυνατή η αναγνώριση συγγνωστής πλάνης για τη μη υποβολή δικαιολογητικών συμμετοχής που απαιτούνται ρητώς από τις διατάξεις που διέπουν την ελεγχόμενη διαδικασία (βλ. ΕΣ VI Τμ. πράξη 102/2007). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Μη νόμιμη εν μέρει η διαδικασία διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, για την ανάδειξη προμηθευτών τροφίμων από φορέα που εξαιρείται της εφαρμογής του ν.2286/1995, καθόσον α) μη νομίμως αναδείχθηκε μειοδότης προμηθεύτρια εταιρεία, η οποία δεν υπέβαλε, το επί ποινή αποκλεισμού απαιτούμενο από την οικεία διακή¬ρυξη πιστοποιητικό, η έλλειψη του οποίου δεν καλύπτεται από ένορκη βεβαίωση του νομίμου εκπροσώπου της άνω εταιρείας ενώπιον συμβολαιογράφου διότι δεν συντρέχει αδυναμία έκδο- σής του στην Ελλάδα αφού οι λοιπές συμμετέχουσες στο διαγωνισμό εταιρείες το προσκομίζουν και β) μη νομίμως αναδείχθηκαν μειοδότες προμηθεύτριες εταιρείες, οι οποίες δεν είχαν υποβάλει στο διαγωνισμό πιστοποιητικά ονομαστικοποίησης, υποχρέωση που απορρέει ευθέως από το νόμο. Με τις 2842 και 2843/2010 Αποφάσεις του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου απορρίφθηκαν αιτήσεις ανάκλησης κατά της προμνησθείσας Πράξης του Κλιμακίου.