ΘΕΜΑ: <<Κοινοποίηση Πρακτικών της 21ης Γεν .Συν. της Ολομέλειας του Ελ. Συνεδρίου της 21/11/2012>>

Προμήθεια ιατρικών βελόνων.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, η εντελλόμενη με το επίμαχο ένταλμα δαπάνη δεν υπόκειται σε προληπτικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, καθόσον αφορά σε πρώτο λογαριασμό που ερείδεται σε σύμβαση προμήθειας  του Νοσοκομείου ..., συμβατικού προϋπολογισμού ποσού 446,40 ευρώ με Φ.Π.Α., ήτοι ποσού υπολειπόμενου του ισχύοντος για τα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. νομίμου ορίου. Ως εκ τούτου, η από 19.3.2018 απευθυνόμενη στο παρόν Κλιμάκιο έκθεση της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ..., για την άρση της ανακύψασας διαφωνίας μεταξύ αυτής και του Νοσοκομείου ..., απαραδέκτως εισάγεται.

Καταβολή αμοιβής σε δικηγόρο με πάγια αντιμισθία...Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η αξίωση της φερόμενης ως δικαιούχου του χρηματικού εντάλματος πληρωμής έχει ήδη υποπέσει στη διετή παραγραφή του εφαρμοστέου εν προκειμένω άρθρου 90 παρ. 3 του ν. 2362/1995. Συγκεκριμένα, η παραγραφή εκκίνησε από τη γένεση της αξίωσης, στις 9.4.2013, ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της 2963/31.11.2012 απόφασης του Δημάρχου ... περί διορισμού της ... [οπότε αυτή απέκτησε νόμιμη υπόσταση (βλ. ad hoc Πρ. Ι Τμ. 6/2015)], με την οποία εκδηλώθηκε η παράνομη παράλειψη του Δήμου ... να την προσλάβει αναδρομικώς, από αυτή δε την ίδια ημερομηνία (9.4.2013) η αξίωση κατέστη δικαστικώς επιδιώξιμη. Δοθέντος δε ότι έκτοτε και κατά τη διάρκεια των δύο ετών που ακολούθησαν δεν μεσολάβησε κανένα διακοπτικό της παραγραφής γεγονός, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 93 του ν. 2362/1995, η παραγραφή συμπληρώθηκε στις 9.4.2015. Εξάλλου, δεδομένου ότι η ενταλματοποίηση παραγεγραμμένης απαίτησης δεν επιτρέπεται, η εν λόγω πλημμέλεια, που καθιστά τη δαπάνη μη κανονική, λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το Κλιμάκιο (βλ. Πρ. Κλιμ. Ι Τμ. 39/2016, 46/2017). Ομοίως δε, λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως από αυτό τυχών λόγος διακοπής της παραγραφής, ο οποίος προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου (Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 67, 177/2016, Πρακτικά Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. Συν. 25η/30.10.2014 και 25ηα/3.11.2014, Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 114/2014).Τέτοιο δε λόγο συνιστά και η υποβολή αίτησης περί ικανοποίησης της σχετικής απαίτησης προς την αρμόδια υπηρεσία (βλ. άρθρο 93 περ. β του ν. 2362/1995). Στην υπό κρίση ωστόσο περίπτωση, η 32297/30.12.2016 αίτηση της φερόμενης δικαιούχου υπεβλήθη στην υπηρεσία μετά τη συμπλήρωση της διετούς παραγραφής (9.4.2015) και ως εκ τούτου δεν ηδύνατο, κατά το χρόνο που υπεβλήθη, να επιφέρει πλέον κανένα διακοπτικό αποτέλεσμα..

Προμήθεια διαλυμάτων παρεντερικής διατροφής:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι δαπάνες που εντέλλονται με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής, δεν υπόκεινται σε προληπτικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, καθώς αφορούν στην πληρωμή του πρώτου λογαριασμού των 11818/29.6.2017 και 11817/29.6.2017 συμβάσεων, η αξία καθεμίας από τις οποίες υπολείπεται του τεθέντος για την υπαγωγή στον έλεγχο αυτό ορίου των 5.000 ευρώ (βλ. Ελ.Συν. Κ.Π.Ε.Δ. στο IV Tμ. 79, 69, 44, 33/2018, 156/2017). Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο απέχει της εκφοράς κρίσεως επί των λόγων διαφωνίας που διαλαμβάνονται στην απευθυνόμενη σε αυτό, από 16.3.2018, έκθεση διαφωνίας της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν. ..Αποφαίνεται ότι τα 31 και 32, οικονομικού έτους 2018, χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Γενικού Νοσοκομείου .., ποσών 492,06 ευρώ και 766,70 ευρώ, αντιστοίχως, δεν υπόκεινται σε προληπτικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο και απέχει της εκφοράς κρίσεως επί των λόγων διαφωνίας που διαλαμβάνονται στην από 16.3.2018, έκθεση διαφωνίας της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν. ..

Στο πλαίσιο εφαρμογής του π.δ/τος 136/2011«Καθορισμός κατώτατου ύψους των δαπανών που ελέγχονται από το Ελεγκτικό Συνέδριο» (ΦΕΚ Α΄ 267)»  οι πληρωμές αυτές εντέλλονται σε εκτέλεση συμβάσεων μισθώσεως έργου κατ’ άρθρο 6 του ν. 2527/1997, διά του οποίου θεσπίζεται ειδικό σύστημα «οιονεί προσλήψεων» στο Δημόσιο, κατόπιν ειδικής διοικητικής διαδικασίας (βλ. ΣτΕ 3778/2009, 2701/2008, 790, 789/2007, 579, 578/2006, 2720, 1896/2005, 266, 261/2003,  διά των οποίων κρίθηκε ότι οι ρυθμίσεις του άρθρου 6 του ν. 2527/1997 εντάσσονται στις διαδικασίες προσλήψεως προσωπικού και πρβ. Ελ. Συν. Πρακτ. Ολομ. 6ης Γεν. Συν/σεως της 16.2.2011,  15ης Γεν. Συν/σης της 6.10.2010), με συνέπεια οι σχετικές δαπάνες να συνιστούν «οιονεί μισθοδοσία»  προσωπικού εμφανίζοντας λειτουργική συνάφεια με την stricto sensu μισθοδοσία του προσωπικού που προσλαμβάνεται στους υπαγομένους σε προληπτικό έλεγχο δημοσίους φορείς  και, ως εκ τούτου, να εμπίπτουν για την ταυτότητα του νομικού λόγου και της φύσεως της προκαλουμένης δημοσιονομικής διακινδυνεύσεως στην περίπτωση β(ι) της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του π.δ/τος 136/2011, κατά την οποία υπάγεται σε προληπτικό έλεγχο το πρώτο χρηματικό ένταλμα που εκδίδεται μετά την πρόσληψη του προσωπικού, όπως εν προκειμένω, ανεξαρτήτως ποσού (βλ. και Ελ. Συν. Πρακτ. Ολομ. 11ης Γεν. Συν/σεως της 2.5.2012).(....) Μη νόμιμη καταβολή  αποδοχών σε επτά διδασκάλους μουσικών οργάνων, οι οποίοι προσελήφθησαν από το εν λόγω νομικό πρόσωπο με συμβάσεις μισθώσεως έργου, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 6 του ν. 2527/1997 διότι δεν διαλαμβάνει τα απαιτούμενα από τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 2527/1997 στοιχεία, τα δε ανατιθέμενα με τις συμβάσεις αυτές καθήκοντα ανάγονται στις πάγιες και διαρκείς ανάγκες του οικείου νομικού προσώπου, αφού η εκτέλεσή τους δεν παρίσταται ποσοτικώς και χρονικώς περιορισμένη, αλλά συνιστά αντικείμενο της συνήθους λειτουργίας νομικού προσώπου, με συνέπεια να μην είναι κατά νόμο επιτρεπτή η σύναψη των σχετικών συμβάσεων, 2) το συμφωνηθέν αντάλλαγμα για την εκτέλεση των σχετικών υπηρεσιών υπερβαίνει το προσήκον μέτρο, 3) δεν έχει χωρήσει νόμιμη ανάληψη της δαπάνης για το σύνολο του τιμήματος των συναφθεισών συμβάσεων, δοθέντος ότι έχει εκδοθεί απόφαση αναλήψεως υποχρεώσεως μόνον για το ποσό των 20.000 ευρώ, ενώ το συνολικό ποσό των συμφωνηθέντων τιμημάτων ανέρχεται στο ύψος των 37.425 ευρώ και 4) ως προς μία εκ των φερομένων ως δικαιούχων που φέρει την ιδιότητα εργαζομένης του ΝΠΔΔ του Δήμου …., με την επωνυμία  ….. (….), με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, δεν έχει προσκομισθεί η προβλεπόμενη στο άρθρο 38 του Κώδικος Καταστάσεως Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων σύμφωνη γνώμη του οικείου Υπηρεσιακού Συμβουλίου για την σύννομη εκ μέρους της ανάληψη ιδιωτικού έργου

Καταβολή αποζημίωσης εφημεριών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο έλεγχος νομιμότητας της δαπάνης που αφορά στην πληρωμή εφημεριών δεν δύναται, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, να οδηγήσει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο προηγούμενων υπηρεσιακών μεταβολών (παράταση της διάρκειας της σύμβασης εργασίας), δημιουργικών άλλων δαπανών, οι οποίες ήδη πραγματοποιήθηκαν χωρίς να διέλθουν του προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι τούτο, μετά την εκταμίευση, θα μετέτρεπε τον προληπτικό έλεγχο σε κατασταλτικό. Ενόψει των ανωτέρω, η κύρια έννομη σχέση παράτασης εργασίας ορισμένου χρόνου της επικουρικής ιατρού δεν υπόκειται πλέον σε προληπτικό αλλά μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο, στο πλαίσιο του οποίου και θα εκτιμηθεί καταρχήν τόσο η παρατυπία της μη υποβολής του πρώτου χρηματικού εντάλματος μετά την τελευταία παράταση της σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου όσο και η εν γένει νομιμότητα της δαπάνης της παράτασης αυτής (πρβλ. Ολομ. 4682/2013, βλ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 281/2015). Με βάση αυτά και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος διαφωνίας, με τον οποίο να αμφισβητείται ευθέως η νομιμότητα της εντελλόμενης με το υποβληθέν προς έλεγχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνης, αυτή πρέπει να θεωρηθεί νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θεωρητέο. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και, συνεπώς, αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Καταβολή αποζημίωσης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο έλεγχος νομιμότητας της δαπάνης που αφορά στην πληρωμή υπερωριακής απασχόλησης δεν δύναται, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, να οδηγήσει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο προηγούμενων υπηρεσιακών μεταβολών (παράταση της διάρκειας της σύμβασης εργασίας), δημιουργικών άλλων δαπανών, οι οποίες ήδη πραγματοποιήθηκαν χωρίς να διέλθουν του προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι τούτο, μετά την εκταμίευση, θα μετέτρεπε τον προληπτικό έλεγχο σε κατασταλτικό. Ενόψει των ανωτέρω, η κύρια έννομη σχέση παράτασης εργασίας ορισμένου χρόνου των ως άνω εργαζομένων (επικουρικού προσωπικού) δεν υπόκειται πλέον σε προληπτικό αλλά μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο, στο πλαίσιο του οποίου και θα εκτιμηθεί καταρχήν τόσο η παρατυπία της μη υποβολής του πρώτου χρηματικού εντάλματος μετά την τελευταία παράταση της σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου όσο και η εν γένει νομιμότητα της δαπάνης της παράτασης αυτής (πρβλ. Ολομ. 4682/2013, βλ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 281/2015). Με βάση αυτά και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος διαφωνίας, με τον οποίο να αμφισβητείται ευθέως η νομιμότητα της εντελλόμενης με το υποβληθέν προς έλεγχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνης, αυτή πρέπει να θεωρηθεί νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θεωρητέο.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και, συνεπώς, αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Καταβολή αποζημίωσης λόγω υπερωριακής απασχόλησης:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο έλεγχος νομιμότητας της δαπάνης για την καταβολή αποζημίωσης λόγω εφημεριών δεν μπορεί, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, να οδηγήσει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο προηγούμενων υπηρεσιακών μεταβολών (παράταση της διάρκειας της σύμβασης εργασίας), δημιουργικών άλλων δαπανών, οι οποίες ήδη εξοφλήθηκαν χωρίς να διέλθουν του προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι τούτο, μετά την εκταμίευση, θα μετέτρεπε τον προληπτικό έλεγχο σε κατασταλτικό. Ενόψει των ανωτέρω, η κύρια έννομη σχέση παράτασης εργασίας ορισμένου χρόνου των επικουρικών ιατρών δεν υπόκειται σε προληπτικό αλλά μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο, στο πλαίσιο του οποίου και θα εκτιμηθεί τόσο η κατ’ αρχήν παρατυπία της μη υποβολής του πρώτου χρηματικού εντάλματος μετά την παράταση των σχέσεων εργασίας ορισμένου χρόνου όσο και η εν γένει νομιμότητα της δαπάνης της παράτασης αυτής (πρβλ. Ολομ. 4682/2013, βλ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 281/2015). Με βάση αυτά και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος διαφωνίας, με τον οποίο να αμφισβητείται ευθέως η νομιμότητα της εντελλόμενης με τα υποβληθέντα προς έλεγχο χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνη, αυτά πρέπει να θεωρηθούν, καθόσον αποτελούν τίτλο πληρωμής νόμιμης δαπάνης. Κατόπιν τούτων, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής είναι νόμιμη και, συνεπώς, θα μπορούσε αυτό να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.

ΕΡΓΑ.Με δεδομένα αυτά, το ως άνω χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν προκύπτει αφορά σε δαπάνη άνω του ποσού των 5.000,00 ευρώ, αυτοτελώς προερχόμενη από την παράταση, ενώ η δαπάνη που προήλθε από την αύξηση του συντελεστή Φ.Π.Α., ανεξαρτήτως του ότι έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της πρώτης παράτασης του έργου και όχι της δεύτερης παράτασης για τη νομιμότητα της οποίας διαφωνεί η Επίτροπος, σε κάθε περίπτωση, δεν οδηγεί σε αύξηση της συμβατικής δαπάνης που καταβάλλεται λόγω της χορηγηθείσας παράτασης, καθόσον η μεταβολή του συντελεστή Φ.Π.Α., οφειλόμενη στην εφαρμογή νέου κανονιστικού πλαισίου που τέθηκε σε ισχύ μετά την υπογραφή της συμβάσεως, καλύπτεται από το κονδύλιο των απρόβλεπτων δαπανών της σύμβασης (απόφ. 64/2007 VI Τμ. Ελ. Συν.). Συνεπώς, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το ως άνω χρηματικό ένταλμα πληρωμής που αφορά στην πληρωμή του 4ου λογαριασμού της άνω σύμβασης, δεν υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει τη νομιμότητα των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, πριν την υπογραφή τους, εφόσον η προϋπολογιζόμενη γι’ αυτές δαπάνη, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (βλ. άρθρο 19 του ν. 3193/2003), υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ, ανεξαρτήτως του χαρακτηρισμού τους, ακόμη δηλαδή και αυτές που ρητά έχουν εξαιρεθεί από τις ρυθμίσεις των λοιπών διατάξεων του νόμου αυτού (βλ. σχετ. πρακτ. 27ης Γεν.Συν./29.11.2000 της Ολομ. Ελ. Συν., πράξ. ΣΤ‘ Κλιμ.31/2001).