Εκβάθυνση γεωτρήσεων...:Με τα δεδομένα αυτά υφίστατο κατεπείγουσα ανάγκη για την εκτέλεση του επίμαχου έργου, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης του ΧΥΤΑ …, καθόσον σε διαφορετική περίπτωση θα ανέκυπτε σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από τη συσσώρευση των απορριμμάτων ή την ενεργοποίηση χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσής τους. Η κατεπείγουσα δε αυτή ανάγκη δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι οφείλεται σε υπαιτιότητα των αρμόδιων οργάνων του Δήμου ... Εξάλλου, τα χρονικά διαστήματα των τριών περίπου μηνών, που μεσολάβησαν μεταξύ της αρχικής ενημέρωσης του Δήμου και της θεώρησης της μελέτης και των δύο περίπου μηνών, που μεσολάβησαν μεταξύ της θεώρησης της μελέτης και της έγκρισής της από την Οικονομική Επιτροπή, δεν υπερβαίνουν τον εύλογο χρόνο εντός του οποίου περαιώνονται συνήθως οι σχετικές διαδικασίες. Τέλος, τα ανωτέρω δε διαφοροποιούνται λόγω του ότι η έγγραφη πρόσκληση για υποβολή προσφορών για την εκτέλεση του έργου προηγήθηκε χρονικά της ως άνω εγκριτικής απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Εξόφληση λογαριασμού έργου:..Με δεδομένα αυτά και λαμβανομένων ιδιαιτέρως υπόψη ότι ενώ η προσάραξη του πλοίου έγινε στις 10.6.2017, η σχετική σύμβαση υπογράφηκε 10,5 μήνες μετά (24.4.2015) και άρχισε να εκτελείται 15 μήνες μετά, χρονικό διάστημα κατά το οποίο μεσολάβησαν δύο (2) θερινές περίοδοι με κανονική λειτουργία του λιμανιού, δεν συνέτρεχαν εν προκειμένω λόγοι κατεπείγουσας ανάγκης τέτοιοι ώστε να μην είναι δυνατή η τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται για τη διενέργεια διαγωνισμού. Συνεπώς, ενόψει του ότι η απευθείας ανάθεση και η έναρξη των εργασιών του έργου δεν τελούν σε χρονική εγγύτητα προς τον χρόνο εκδήλωσης της ειδικής περίστασης της πρόσκρουσης του πλοίου στα αβαθή, η ελεγχόμενη απευθείας ανάθεση είναι μη νόμιμη. Ο ισχυρισμός του Ταμείου ότι κατά το χρονικό διάστημα από 25.4.2018 έως 18.5.2018 έλαβαν χώρα όλες οι εργασίες που συνδέονταν με το μέρος του έργου, το οποίο αφορούσε τις συνθήκες επείγουσας ανάγκης εξαιτίας των οποίων προέκυψε κίνδυνος για την ανθρώπινη ζωή, εκτός του ότι προβάλλεται αναποδείκτως, ουδόλως συνηγορεί υπέρ της νομιμότητας της ελεγχόμενης απευθείας ανάθεσης, αφού στην περίπτωση αυτή η ανατεθείσα σύμβαση θα έπρεπε να αφορά αποκλειστικά και μόνον τις εργασίες αυτές.Κατ’ ακολουθία η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Εκπόνηση τοπογραφικής μελέτης: Με δεδομένα τα ανωτέρω κρίνεται ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, διότι μετά την πρώτη Α-562 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, κατά  το οικονομικό έτος 2012, της πίστωσης για την εκπόνηση της ως άνω μελέτης,   η εκτέλεση της οποίας αποφασίστηκε από την Οικονομική Επιτροπή του  Δήμου ....., και μέχρι τις 6.2.2018, οπότε εκδόθηκε η Α-250 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης που συνοδεύει το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, δεν εκδόθηκαν, κατά τα οικονομικά έτη που μεσολάβησαν, αποφάσεις ανατροπής της δεσμευμένης πίστωσης και αντίστοιχες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσό στο οποίο αφορά η συνολική αμοιβή της μελέτης είχε αρχικώς αναληφθεί, περιλαμβανόταν στον προϋπολογισμό των οικονομικών ετών που μεσολάβησαν καθώς και στα τεχνικά προγράμματα των ετών αυτών, κρίνεται ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου ..... συγγνωστώς, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, υπέλαβαν ότι μπορούσαν να εκδώσουν την απαιτούμενη απόφαση ανάληψης υποχρέωσης όταν θα έπρεπε, σύμφωνα με το νόμο, να καταβληθεί μέρος της αμοιβής του αναδόχου. Ο λόγος δε διαφωνίας σχετικά με τη μεγάλη καθυστέρηση για την περαίωση της μελέτης, η οποία ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί, αν και ο χρόνος παράδοσης προβλεπόταν σε τέσσερις (4) μήνες από τον ορισμό του επιβλέποντα μηχανικού, προβάλλεται αορίστως, καθόσον δεν προσδιορίζεται πως η παράταση του χρόνου εκπόνησης της μελέτης υπαγόμενη στο πραγματικό συγκεκριμένου κανόνα δικαίου συνεπάγεται μη νομιμότητα της ελεγχόμενης δαπάνης.

Αμοιβή υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής δημοτικών οχημάτων.(..)Με τα δεδομένα αυτά, συντρέχει κατεπείγουσα ανάγκη που δικαιολογεί την απευθείας ανάθεση παροχής των επίμαχων υπηρεσιών, που συνίσταται στη διασφάλιση της ομαλής παροχής των υπηρεσιών καθαριότητας στον Δήμο ..., ενόψει του μεγάλου αριθμού των οχημάτων που έχρηζαν άμεσης επισκευής. Η κατεπείγουσα δε αυτή ανάγκη δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του Δήμου, καθώς δεν αποδείχθηκε ότι τα αρμόδια όργανά του, ενώ γνώριζαν ότι τα δημοτικά οχήματα και οι υπερκατασκευές τους έχρηζαν επισκευών και συντήρησης, καθυστέρησαν να εγκρίνουν τη διενέργεια του σχετικού διαγωνισμού, ο οποίος κατά την έγκριση της απευθείας ανάθεσης βρισκόταν ακόμα σε εξέλιξη. Συνεπώς, η απευθείας ανάθεση της παροχής των υπηρεσιών αυτών και, κατ’ επέκταση, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμες..Εξάλλου, το επείγον δεν αναιρείται από μόνο το γεγονός ότι από τις επιθεωρήσεις των οχημάτων μέχρι τη σύναψη του συμφωνητικού με την ανάδοχο μεσολάβησε χρονικό διάστημα τεσσάρων μηνών περίπου, καθώς το χρονικό αυτό διάστημα δεν υπερβαίνει τα ανώτατα χρονικά όρια ενέργειας και διεκπεραίωσης για τη διοίκηση, μετά τα οποία δε θα μπορούσε να δικαιολογηθεί...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα σχεδίου «παράτασης σύμβασης» με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού των χώρων εντός και εκτός του … Νοσοκομείου … καθώς και του περιβάλλοντος χώρου αυτών για έξι (6) μήνες, ποσού 1.068.699,76 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.(....)Συνεπώς, δεν αποδεικνύεται από την έχουσα το σχετικό βάρος αναθέτουσα αρχή ότι η ελεγχόμενη απευθείας ανάθεση αφορά σε υπηρεσίες που κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων γεγονότων, τα οποία δεν απορρέουν από δική της ευθύνη.Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης («παράτασης») του … Νοσοκομείου … με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού των χώρων εντός και εκτός του … Νοσοκομείου … καθώς και του περιβάλλοντος χώρου αυτών για έξι (6) μήνες.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1222/2022.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/142/2021.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ.(..) Υπό τις περιστάσεις αυτές, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, εφόσον, σύμφωνα με όσα βεβαιώνει η Επίτροπος και δεν αμφισβητούνται από το ...., οι δεσμεύσεις στον ΚΑΕ 1261 από την αρχή του έτους 2017 για την προμήθεια ομοειδών υλικών γραφικής ύλης ανέρχονται στις 27.210,00 ευρώ για το .... και 576,66 ευρώ για τον Ψυχιατρικό τομέα, δεν επιτρεπόταν η λόγω ποσού και άνευ ειδικών λόγων προσφυγή του Νοσοκομείου στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης....Σε κάθε περίπτωση, τόσο η ανάγκη προμήθειας χαρτικού υλικού, που ήταν κατά την κοινή πείρα γνωστή, όσο και η επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού μετά από 11 μήνες, δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του απροβλέπτου και επείγοντος για την προσφυγή σε απευθείας ανάθεση..(..)Τέλος, βασίμως υποστηρίζεται από τον Επίτροπο η αοριστία του ισχυρισμού του Νοσοκομείου περί νομιμοποίησης της δαπάνης με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 86 του ν. 4478/2017, δεδομένου ότι με τις τελευταίες επεκτείνεται χρονικά έως τις 31.5.2017 η ισχύς των προβλεπομένων στην παρ. 2 του άρθρου έκτου του ν. 4432/2016 (Α΄ 212), η οποία περιλαμβάνει τρεις διαφορετικές νομιμοποιητικές διατάξεις. Αλλά και υπό την εκδοχή ότι το Νοσοκομείο αναφέρεται στην περ. δ της παρ. 2 του άρθρου έκτου του ν. 4332/2015,...η εντελλόμενη δαπάνη δεν μπορεί να νομιμιμοποιηθεί, προεχόντως διότι εν προκειμένω δεν συντρέχει η προϋπόθεση της μη υπογραφής συμβάσεως...Εν όψει των προεκτεθέντων, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:«Αποκατάσταση των οδικών υποδομών και των συνοδών τους υδραυλικών έργων στις περιοχές Κινέττας, Δυτικού Πανοράματος και Γαλήνης του Δήμου Μεγαρέων Περιφερειακής Ενότητας Δυτικής Αττικής που επλήγησαν από τις φυσικές καταστροφές 2017-2019», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.395.161,29 (πλέον Φ.Π.Α.) και συμβατικής δαπάνης 4.106.281,94 (πλέον Φ.Π.Α.).(....)Ειδικά δε ως προς το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε, μετά τη σύνταξη του από 14.11.2022 Πρακτικού ελέγχου δικαιολογητικών, μέχρι την κατακύρωση της σύμβασης, με την .../9.12.2022 απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, δεν μπορεί να γίνει δεκτός ο ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής ότι το χρονικό διάστημα των είκοσι πέντε (25) περίπου ημερών που μεσολάβησε είναι ανελαστικό, λόγω της οργανωτικής δομής του Υπουργείου και των διατυπώσεων που πρέπει να ακολουθηθούν για την έκδοση των αποφάσεων του Υπουργού. Και τούτο διότι, ένεκα και του ότι η προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης αποτελεί εξαιρετική διαδικασία, δεν είναι επιτρεπτό γραφειοκρατικές αγκυλώσεις της αναθέτουσας αρχής να αποτελούν πρόσχημα για την παράκαμψη των ανοικτών ή κλειστών διαγωνιστικών διαδικασιών, αφ’ ης στιγμής μάλιστα, κατά το πρόσφατο παρελθόν, σε υποθέσεις προσφυγής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης από την ΕΥΔΕ-ΚΣΣΥ ..., ο χρόνος που μεσολάβησε από τη σύνταξη του Πρακτικού ελέγχου των δικαιολογητικών των αναδόχων μέχρι την κατακύρωση των συμβάσεων από τον Υπουργό ανήλθε σε 7, 14, 7 και 7 ημέρες, αντίστοιχα, με συνέπεια, εν προκειμένω, το χρονικό διάστημα των είκοσι πέντε (25) περίπου ημερών που παρήλθε από τη σύνταξη του από 14.11.2022 Πρακτικού ελέγχου δικαιολογητικών μέχρι την κατακύρωση της σύμβασης, να παρίσταται, ακόμα και για τα δεδομένα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ασυνήθιστα μεγάλο.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/985/2023, Η ΟΠΟΙΑ ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1188/2023

Προμήθεια αντιδραστηρίων:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι δεν είναι νόμιμη, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω και ιδίως στη σκέψη 3.6., η ανάθεση με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης στην ΕΕΕΕ της ελεγχόμενης προμήθειας αντιδραστηρίων για τη διάγνωση ασθενών νοσούντων από κορωνοϊό SARS-CoV-2, διότι δεν συντρέχει απρόβλεπτη και κατεπείγουσα περίσταση που καθιστά δικαιολογημένη τη μη τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται για τις τακτικές διαδικασίες ανάθεσης (ανοικτό ή κλειστό διαγωνισμό των άρθρων 27 και 28, αντίστοιχα, του ν. 4412/2016) της προμήθειας των ανωτέρω ποσοτήτων των αντιδραστηρίων αυτών. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι οι ανάγκες προμήθειας των ανωτέρω αντιδραστηρίων είναι υπαρκτές κατά τον χρόνο έναρξης της ανωτέρω διαδικασίας ανάθεσης αλλά, αντιθέτως, από την αόριστη επίκληση της «διασφάλισης και προάσπισης της δημόσιας υγείας και του κοινωνικού συμφέροντος» καταδεικνύεται ότι πρόκειται για ανάγκες μελλοντικές και αβέβαιες. Επομένως, σε καμμία περίπτωση η τυχόν μελλοντική προμήθεια των επιμάχων ποσοτήτων των ανωτέρω αντιδραστηρίων δεν δύναται να θεωρηθεί ότι συνάπτεται άμεσα με την κάλυψη αναγκών που ανέκυψαν λόγω της ανωτέρω πανδημίας ή ότι συνδέεται με την απρόβλεπτη και κατεπείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της πανδημίας αυτής, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 3.1. έως 3.7.. Άλλωστε, ο ίδιος ο νομοθέτης εκτιμά ότι η απρόβλεπτη και κατεπείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της πανδημίας δεν θα διαρκέσει πέραν της 31ης.12.2022, καθώς μέχρι τότε έχει παρατείνει τις ανωτέρω διατάξεις της από 30.3.2020 ΠΝΠ που προβλέπουν αυτή την εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης. Ως εκ τούτου, είναι αμφίβολο αν η απρόβλεπτη και κατεπείγουσα αυτή ανάγκη θα υφίσταται καθ’ όλο το χρονικό διάστημα εκτέλεσης της σύμβασης, δεδομένου ότι πρόκειται για συμβατικές ποσότητες που επαρκούν για τέσσερις μήνες, πολλώ δε μάλλον για χρονικό διάστημα λιγότερο του μηνός από την υπογραφή της σύμβασης, ήτοι μέχρι 31.12.2022.

Υπηρεσίες ενημέρωσης καταναλωτών... Με τα δεδομένα αυτά, συντρέχει κατεπείγουσα ανάγκη που δικαιολογεί την απευθείας ανάθεση παροχής των επίμαχων υπηρεσιών για σύντομο χρονικό διάστημα, που συνίσταται στη διασφάλιση της ενημέρωσης των καταναλωτών για τις οφειλές τους προς τη .... Η κατεπείγουσα δε αυτή ανάγκη δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα της Επιχείρησης αλλά σε απρόβλεπτες περιστάσεις, καθόσον ο σχετικός διαγωνισμός δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί λόγω της υποβολής προδικαστικής προσφυγής και αίτησης αναστολής. Περαιτέρω, το προσωπικό της ... δεν επαρκεί για να εκτελέσει την ανατεθείσα υπηρεσία και η Επιχείρηση έχει ήδη αιτηθεί την πρόσληψη προσωπικού χωρίς να έχει ολοκληρωθεί  η διαδικασία στο πλαίσιο της 3κ/2018 προκήρυξης. Τέλος, το κόστος της ελεγχόμενης υπηρεσίας, που προκύπτει από το ποσό του προϋπολογισμού του εν εξελίξει διαγωνισμού (239.480 ευρώ /24 μήνες Χ 2 μήνες =19.995 ευρώ).Κατ’ ακολουθία, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα έπρεπε να θεωρηθεί αν δεν είχε λήξει, το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Αποκατάσταση ζημιών κεντρικής κοίτης ρέματος.(...)	Ο πρώτος ως άνω προβαλλόμενος ισχυρισμός των προσφευγόντων ότι, εν προκειμένω, τυγχάνουν εφαρμογής οι εξαιρετικές διατάξεις του άρθρου 16 παρ. 5 του ν. 998/1979, οι οποίες θέτουν, ως μόνη προϋπόθεση για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ′ του ν. 4412/2016, να αφορά η οικεία σύμβαση στην εκτέλεση αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών δασοτεχνικών έργων ορεινής υδρονομίας σε περιοχές που έχουν κηρυχτεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας, λόγω πυρκαγιών ή πλημμυρών, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον οι ανωτέρω διατάξεις του ν. 998/1979 έχουν την έννοια ότι δικαιολογείται η κατ’ εξαίρεση προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις της διάταξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ′ του ν. 4412/2016, η οποία εφαρμόζεται παράλληλα και συμπληρωματικά προς τις προαναφερθείσες διατάξεις. Εξάλλου, μόνο το γεγονός ότι έχει παραταθεί η κήρυξη της Τοπικής Κοινότητας Περτουλίου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, δεν αρκεί για την απόδειξη ότι πληρούται η προϋπόθεση του κατεπείγοντος που απαιτεί η εξαιρετικού χαρακτήρα διάταξη του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 (βλ. ΕλΣυν Ολ. 1325/2023, σκ. 20, Έβδ. Τμ. 888/2023, σκ. 40, 460/2023, σκ. 17).	Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι, στη συγκεκριμένη περίπτωση, εν όψει της συντελεσθείσας, κατά τα ανωτέρω, τα έτη 2021-2022, μεταβολής της οργανωτικής δομής των Δασικών Υπηρεσιών, η έκδοση της εγκριτικής της προσφυγής στην ελεγχόμενη διαδικασία διαπραγμάτευσης απόφασης, τον Ιούλιο 2023, ήτοι περίπου ενάμιση (1 ½) έτος μετά την εκδήλωση των φαινομένων του Δεκεμβρίου 2021 και δύο (2) μήνες μετά την έγκριση της οικείας χρηματοδότησης, δεν ανάγεται, κατά την πλειοψηφούσα άποψη, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τους προσφεύγοντες, στη σφαίρα ευθύνης της ως άνω αναθέτουσας αρχής, το μεν, διότι, μέχρι τις 22.6.2022 δεν είχε ολοκληρωθεί η στελέχωσή της με το απαιτούμενο για την εύρυθμη λειτουργία της προσωπικό, το δε, διότι, και μετά τις 22.6.2022 και μέχρι τις 5.7.2023, δεν διέθετε εκ του νόμου αποφασιστική αρμοδιότητα και δεν μπορούσε, ως εκ τούτου, να εκκινήσει σχετική διαγωνιστική διαδικασία (πρβλ. ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 888/2023, σκ. 32 και 33, 681/2023, σκ. 24).(...) Για τους λόγους αυτούς.Συνεκδικάζει τις με Α.Β.Δ. 755/30.1.2024 και 833/31.1.2024 προσφυγές ανάκλησης. Δέχεται τις προσφυγές ανάκλησης.Ανακαλεί την 1/2024 Πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου στην Π.Ε. Τρικάλων.