ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/284/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Καταβολή αποζημίωσης για υπερωριακή, νυχτερινή εργασία:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, η υπερωριακή απασχόληση των φερόμενων ως δικαιούχων δημοτικών αστυνομικών δεν είναι νόμιμη, καθόσον η εγκριτική της απασχολήσεως αυτής απόφαση του Δημάρχου ... δεν διαλαμβάνει πλήρη και ειδική αιτιολογία, με αναφορά σε συγκεκριμένα και σαφή πραγματικά στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει η συνδρομή ειδικών περιστάσεων (εκτάκτων, εποχικών ή επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών) που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων της εν λόγω υπηρεσίας, κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα. Συγκεκριμένα, η φύλαξη δημοτικής περιουσίας καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και η αστυνόμευση προγραμματισμένων πολιτιστικών εκδηλώσεων σε τρεις δημοτικές ενότητες δεν συνιστούν έκτακτες, εποχικές ή επείγουσες αλλά διαρκείς υπηρεσιακές ανάγκες, που ανήκουν στα συνήθη καθήκοντα των δημοτικών αστυνομικών. Δεδομένου δε ότι η Δημοτική Αστυνομία λειτουργεί κατά νόμο σε 24ωρη βάση και όλες τις ημέρες της εβδομάδας, θα αρκούσε εν προκειμένω η αναφορά στη σχετική εγκριτική απόφαση των ειδικών εκείνων περιστάσεων που επέβαλαν την πρόσθετη κατά χρόνο απασχόληση του προσωπικού για την εύρυθμη λειτουργία της υπηρεσίας, καθώς και των λόγων για τους οποίους δεν ήταν εφικτός ο εκ των προτέρων σχεδιασμός για την αντιμετώπιση τους με κατανομή των υπηρετούντων υπαλλήλων σε αντίστοιχες βάρδιες (πρβλ. Ε.Σ. ΚΠΔΕ στο Ι Τμ. 98, 41/2012). Περαιτέρω, η αιτιολογία σχετικά με τη συνδρομή των νομίμων προϋποθέσεων για την καθιέρωση υπερωριακής εργασίας δημοτικών υπαλλήλων, η οποία απαιτείται, κατά τα ανωτέρω, να περιλαμβάνεται στο σώμα της σχετικής εγκριτικής απόφασης του αρμοδίου οργάνου, δεν δύναται να αναπληρωθεί εκ των υστέρων με το έγγραφο επανυποβολής του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος (βλ. Ε.Σ. ΚΠΕΣ στο Ι Τμ. 44/2018, 33/2013, 98, 60, 41/2012, Ι Τμ. 105/2011). Σε κάθε πάντως περίπτωση η επικαλούμενη έλλειψη προσωπικού, κατά μόλις ένα άτομο, λόγω χορήγησης άδειας ανατροφής, θα έπρεπε να οδηγήσει σε ορθολογικότερη κατανομή της εργασίας του υπάρχοντος προσωπικού της Δημοτικής Αστυνομίας και όχι στην, κατά καταστρατήγηση των προαναφερόμενων διατάξεων, συστηματική απασχόληση των υπηρετούντων καθ’ υπέρβαση του κανονικού ωραρίου εργασίας (βλ. Ε.Σ. ΚΠΕΔ στο Ι Τμ. 98, 41/2012, Ι Τμ. 105/2011). Ιδίως δε, όταν όλες οι αναφερόμενες υπηρεσιακές ανάγκες (φύλαξη δημόσιας περιουσίας και προγραμματισμένες πολιτιστικές εκδηλώσεις) ήταν εκ των προτέρων γνωστές, με αποτέλεσμα να παρίσταται εφικτός ο έγκαιρος προγραμματισμός τους.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Επίτροπο, και, ως εκ τούτου, το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/111/2019
Καταβολή αποζημίωσης λόγω υπερωριακής απασχόλησης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η 2345/4.12.2017 απόφαση του Δημάρχου ... περί καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων του Δήμου για το έτος 2018, καθώς και η 1300/11.6.2018 απόφαση του ίδιου Δημάρχου περί έγκρισης της παροχής υπερωριακής εργασίας από το φερόμενο ως δικαιούχο υπαλλήλο κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα δεν δύνανται να αποτελέσουν νόμιμο έρεισμα για την καταβολή αποζημίωσης στον προαναφερθέντα υπάλληλο. Και τούτο διότι δεν διαλαμβάνουν πλήρη και ειδική αιτιολογία, με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει η συνδρομή ειδικών περιστάσεων (εκτάκτων, εποχικών ή επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών), που δικαιολογούν την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης του υπαλλήλου αυτού κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα. Αντιθέτως, στην 2345/4.12.2017 απόφαση γίνεται γενική και αόριστη επίκληση των υπηρεσιακών αναγκών του Δήμου, ενώ η έλλειψη προσωπικού, ανεξαρτήτως του ότι προβάλλεται αορίστως, δεν συνιστά έκτακτη, εποχική ή απρόβλεπτη ανάγκη που δικαιολογεί την παροχή εργασίας καθ’ υπέρβαση του νομίμου ωραρίου (Ε.Σ. Πρ. Ι Τμ. 15/2017). Περαιτέρω, η «διεκπεραίωση των υποχρεώσεων που συνεχώς μεταβιβάζονται στους Δήμους», στο πλαίσιο της εφαρμογής του ν. 3852/2010 «Πρόγραμμα Καλλικράτης», δεν συνιστά έκτακτη, εποχική ή απρόβλεπτη ανάγκη, δεδομένου ότι ο νόμος αυτός δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης στις 7.6.2010, άρχισε δε να ισχύει από 1.1.2011 και, συνεπώς, έχει παρέλθει ικανό χρονικό διάστημα για την προσαρμογή των υπηρεσιών του Δήμου στο νέο νομικό καθεστώς και για την έγκαιρη αντιμετώπιση των αναγκών που ανέκυψαν στο πλαίσιο εφαρμογής του από τους υπηρετούντες υπαλλήλους εντός του κανονικού ωραρίου (πρβλ. Ε.Σ. Πρ. Ι Τμ. 18, 27, 153/2012, Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 24/2013). Επιπλέον, στην 1300/11.6.2018 απόφαση γίνεται επίκληση του από 7.6.2018 υπηρεσιακού σημειώματος του Οικονομικού Τμήματος, το οποίο, όμως, δεν προσκομίζεται από το Δήμο .... Εξάλλου, η ως άνω ελλείπουσα αιτιολογία δεν δύναται να αναπληρωθεί εκ των υστέρων με το 14305/28.11.2018 έγγραφο επανυποβολής, καθόσον, κατά τα γενόμενα δεκτά ανωτέρω, οι λόγοι που επιβάλλουν την υπερωριακή απασχόληση των υπαλλήλων πρέπει να μνημονεύονται στην απόφαση του Δημάρχου περί καθιέρωσης της υπερωριακής εργασίας, προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο προγραμματισμός της λειτουργίας των υπηρεσιών υπό όρους διαφάνειας, τόσο για την προστασία των υπαλλήλων από τυχόν υπερβάσεις στο ωράριο εργασίας τους, όσο και για την τήρηση των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης κατά τη διάθεση των πρόσθετων δημοσίων πόρων που συνεπάγεται η απασχόληση του προσωπικού πέραν του τακτικού του ωραρίου (Ε.Σ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 47, 191/2016, 350/2015, 73/2014). Ανεξαρτήτως αυτού, τα αναφερόμενα στο ως άνω έγγραφο επανυποβολής, ότι η υπερωριακή απασχόληση του φερόμενου ως δικαιούχου υπαλλήλου κατέστη αναγκαία 1) προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες της Διεύθυνσης Οικονομικού (προετοιμασία απολογισμού-ισολογισμού 2017, έλεγχος από τους ορκωτούς λογιστές, υποβολή προς έγκριση στο Δημοτικό Συμβούλιο), 2) διότι τους καλοκαιρινούς μήνες υπάρχει αυξημένος όγκος χρηματικών ενταλμάτων προς πληρωμή όχι μόνο του Δήμου, αλλά και των ν.π.δ.δ. αυτού, των οποίων ο Δήμος εκτελεί την ταμειακή υπηρεσία, ιδίως δε του Πολιτιστικού Αθλητικού Οργανισμού Δήμου ... (Π.Α.Ο.Δ.Α.Ν.), ο οποίος έχει αυξημένες πολιτιστικές εκδηλώσεις και 3) διότι, λόγω της έναρξης λειτουργίας του Κέντρου Κοινότητας του Δήμου και της απασχόλησης σε αυτό δύο (2) υπαλλήλων που μισθοδοτούνται μέσω συγχρηματοδοτούμενου από το Ε.Σ.Π.Α. προγράμματος, υπάρχει συνεχής ανάγκη παρακολούθησης και ενημέρωσης του τρόπου πληρωμής των χρηματικών εντολών μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Παρακολούθησης Πληρωμών και Οφειλών Δημοσίων Επενδύσεων (Π.ΣΥ.Π.Π.Ο.Δ.Ε.), προβάλλονται όλως αορίστως και χωρίς κανένα στοιχείο να προσκομίζεται προς απόδειξή τους.. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/236/2019
Καταβολή αποζημίωσης υπερωριακής εργασίας...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγινα δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η 70/27.1.2017 απόφαση καθιέρωσης υπερωριακής εργασίας, όπως συμπληρώνεται από την 2812/27.1.2017 απόφαση και τις 8106/4.4.2017, 11257/22.5.2017, 17688/30.8.2017 22808/3.11.2017 αποφάσεις συγκρότησης συνεργείων, δεν διαλαμβάνει πλήρη και ειδική αιτιολογία, με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει η συνδρομή ειδικών περιστάσεων (εκτάκτων, εποχικών ή επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών), που δικαιολογούν κατά νόμο την επίμαχη υπερωριακή απασχόληση. Αντιθέτως, στις αποφάσεις αυτές περιγράφονται οι πάγιες αρμοδιότητες του Τμήματος Κτηνιατρικής της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. ... (κτηνιατρικοί έλεγχοι καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος και οχημάτων μεταφοράς ζώων), όπως αυτές προκύπτουν από τον οικείο Ο.Ε.Υ., ενώ και τα επικαλούμενα στο έγγραφο επανυποβολής των ενταλμάτων γεγονότα ότι τα ελεγχόμενα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος δεν λειτουργούν τις πρωινές ώρες και ότι η διέλευση των οχημάτων διεθνούς μεταφοράς ζώντων ζώων και η άφιξη τους στις εκτροφές γίνεται κυρίως τις απογευματινές ώρες είναι γεγονότα γνωστά εκ των προτέρων και ανάγονται εξ ορισμού στη συνήθη λειτουργική αρμοδιότητα της υπηρεσίας. Εξάλλου, δεν αιτιολογείται για ποιό λόγο δεν ήταν δυνατός ο χρονικός προγραμματισμός και η παροχή της επίμαχης απασχόλησης από τους υπηρετούντες υπαλλήλους εντός του υποχρεωτικού ωραρίου εργασίας και κατόπιν προγραμματισμού τακτικών βαρδιών, λαμβανομένου υπόψη ότι η ανωτέρω υπηρεσία λειτουργεί σε 24ωρη βάση ακριβώς λόγω της φύσης του αντικειμένου των αρμοδιοτήτων της. Η δε επικαλούμενη το πρώτον στο έγγραφο επανυποβολής ανεπάρκεια του υπηρετούντος προσωπικού, το οποίο κατά την Περιφέρεια δεν επαρκεί για την καθιέρωση εργασίας κατά βάρδιες, προβάλλεται αορίστως και πάντως δεν στοιχειοθετεί έκτακτη, εποχική ή απρόβλεπτη ανάγκη που δικαιολογεί την παροχή εργασίας καθ’ υπέρβαση του νομίμου ωραρίου (Ε.Σ. Πρ. Ι Τμ. 15/2017, ΚΠΕΔ Ι Τμ. 41/2019).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/196/2019
Καταβολή αποζημίωσης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγινα δεκτά ανωτέρω, η 71367/261/1.4.2016 απόφαση του Περιφερειάρχη ...., όπως αυτή συμπληρώνεται από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, δεν δύναται να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την καταβολή αποζημίωσης στους ανωτέρω υπαλλήλους, κατ’ αποδοχή του σχετικού λόγου διαφωνίας του Επιτρόπου. Και τούτο διότι δεν διαλαμβάνει πλήρη και ειδική αιτιολογία, με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία από τα οποία να προκύπτει η συνδρομή ειδικών περιστάσεων (εκτάκτων, εποχικών ή επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών), που να δικαιολογούν την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων αυτών κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα. Αντιθέτως, στην ως άνω απόφαση περιγράφονται τα συνήθη καθήκοντα του προσωπικού που υπηρετεί στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος, Βιομηχανίας, Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Περιφέρειας, όπως αυτά προκύπτουν από τον οικείο Ο.Ε.Υ. (κατευθυντήριες οδηγίες, ομογενοποίηση διαδικασιών, κωδικοποίηση της νομοθεσίας και ενημέρωση της ιστοσελίδας, προγράμματα GIS και ΧΥΤΑ−ΧΥΤΕΑ), ενώ γίνεται αόριστη αναφορά για τις ανάγκες αναδιοργάνωσης του αρχείου στο πλαίσιο μετακόμισης της υπηρεσίας, χωρίς να προσδιορίζεται ο όγκος των πρόσθετων εργασιών και η αδυναμία εκτέλεσης αυτών με χρονικό προγραμματισμό στο πλαίσιο του υποχρεωτικού ωραρίου. Η επίκληση των αυξημένων, πλην όμως γνωστών εκ των προτέρων και διαρκών υπηρεσιακών αναγκών, η υποστελέχωση της υπηρεσίας αυτής και η έλλειψη προσωπικού, ανεξαρτήτως του ότι προβάλλεται αορίστως, δεν συνιστά έκτακτη, εποχική ή απρόβλεπτη ανάγκη που δικαιολογεί την παροχή εργασίας καθ’ υπέρβαση του νομίμου ωραρίου (Ε.Σ. Κλ. Πρ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 41/2019), ενώ, επιπροσθέτως, δεν προκύπτει ο αριθμός των υπαλλήλων που εργάζονταν με παράλληλα καθήκοντα σε άλλες υπηρεσίες. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό εντάλματα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.1/197/2019
ΥΠΕΡΩΡΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγινα δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η 218621/8222/29.12.2016 απόφαση καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης του Περιφερειάρχη …., όπως αυτή συμπληρώνεται από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, δεν δύναται να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την καταβολή αποζημίωσης στους ανωτέρω υπαλλήλους, κατ’ αποδοχή του σχετικού λόγου διαφωνίας του Επιτρόπου. Και τούτο διότι δεν διαλαμβάνει πλήρη και ειδική αιτιολογία, με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει η συνδρομή ειδικών περιστάσεων (εκτάκτων, εποχικών ή επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών), που να δικαιολογούν την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων αυτών κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα. Αντιθέτως, στην ως άνω απόφαση περιγράφονται τα συνήθη καθήκοντα του προσωπικού που υπηρετεί στη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Π.Ε. ......., όπως αυτά προκύπτουν από τον οικείο Ο.Ε.Υ., ενώ γίνεται αόριστη επίκληση των αυξημένων, πλην όμως γνωστών εκ των προτέρων και διαρκών υπηρεσιακών αναγκών, χωρίς να αναφέρεται για ποιο λόγο δεν ήταν δυνατός ο χρονικός προγραμματισμός και η εκτέλεση των σχετικών εργασιών από τους υπηρετούντες υπαλλήλους στο πλαίσιο του υποχρεωτικού ωραρίου τους, κατόπιν προγραμματισμού των τακτικών βαρδιών, λαμβανομένης υπόψη και της λειτουργίας σε 24ωρη βάση της ανωτέρω Διευθύνσεως. Εξάλλου, η υποστελέχωση της υπηρεσίας αυτής και η έλλειψη προσωπικού, ανεξαρτήτως του ότι προβάλλεται αορίστως, δεν συνιστά έκτακτη, εποχική ή απρόβλεπτη ανάγκη που δικαιολογεί την παροχή εργασίας καθ’ υπέρβαση του νομίμου ωραρίου (Ε.Σ. Κλ. Πρ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 41/2019). Επιπλέον, δεν προσκομίσθηκε απόφαση συγκρότησης συνεργείου υπερωριακής απασχόλησης, έλλειψη η οποία δεν είναι δυνατόν να καλυφθεί με την 18459/716/6.2.2017 απόφαση περί του Αντιπεριφερειάρχη ....... περί ονομαστικής κατανομής των σχετικών ωρών, καθώς πέραν του ότι δεν εκδόθηκε από τον προϊστάμενο της υπηρεσίας στην οποία ανήκουν οι υπερωριακά απασχολούμενοι υπάλληλοι (Διευθυντή Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας .......), δεν φέρει όλα τα στοιχεία της απόφασης συγκρότησης συνεργείου (δεν αναγράφεται το Μ.Κ. των υπαλλήλων).
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/240/2018
Υπερωριακή απασχόλησή: Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, η πραγματοποίηση υπερωριακής απασχόλησης τις απογευματινές ώρες, καθ’ υπέρβαση των ωρών του υποχρεωτικού ωραρίου, από τους φερόμενους ως δικαιούχους υπαλλήλους, κατά το μήνα Μάρτιο του 2018, δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι, τόσο στην οικ. 25236/488/6.2.2018 απόφαση του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας περί καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης, όσο και στην οικ. 45686/1275/6.3.2018 απόφαση περί συγκρότησης του οικείου συνεργείου του ίδιου ως άνω οργάνου, δεν διαλαμβάνεται πλήρης και ειδική αιτιολογία, με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει η συνδρομή ειδικών περιστάσεων (εκτάκτων, εποχικών ή επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών), που να δικαιολογούν την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων αυτών, κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα. Εξάλλου, η απαιτούμενη ειδική και πλήρης αιτιολογία, που ελλείπει από τις ως άνω αποφάσεις, δεν μπορεί να αναπληρωθεί από την εκ των υστέρων παράθεση λόγων που επέβαλαν την πραγματοποίηση των υπερωριών στο έγγραφο επανυποβολής για θεώρηση από τον φορέα του ελεγχόμενου τίτλου πληρωμής (Ε.Σ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 13, 47/2018, 191, 47/2016, 350/2015, 73/2014), διότι οι ειδικές περιστάσεις που επιβάλλουν την ενεργοποίηση της υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων των Ο.Τ.Α. απαιτείται να αναγράφονται στην απόφαση περί καθιέρωσης της υπερωριακής απασχόλησής τους, σε αντιστοίχιση προς τις ώρες που πράγματι θα απαιτηθούν για τη διεκπεραίωσή τους, προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο προγραμματισμός της λειτουργίας των υπηρεσιών υπό όρους διαφάνειας, τόσο για την προστασία των υπαλλήλων από τυχόν υπερβάσεις στο ωράριο εργασίας τους, όσο και για την τήρηση των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης κατά τη διάθεση των πρόσθετων δημοσίων πόρων που συνεπάγεται η απασχόληση του προσωπικού πέραν του τακτικού του ωραρίου. Αντιθέτως, η παράθεση για πρώτη φορά ειδικής αιτιολογίας για την πραγματοποίηση υπερωριών σε έγγραφα που εκδίδονται μετά από την πραγματοποίησή τους, δεν βρίσκει έρεισμα στον νόμο και ανατρέπει το σκοπό των εφαρμοστέων διατάξεων που είναι ο εκ των προτέρων προγραμματισμός της λειτουργίας των οικείων υπηρεσιών με την ενεργοποίηση του μηχανισμού των υπερωριών (Ε.Σ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 13, 47/2018, 191, 47/2016, 350/2015). Ωστόσο, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αποφασίζοντα όργανα της Περιφέρειας Θεσσαλίας υπέλαβαν ως επαρκή τη διαλαμβανόμενη και φερόμενη ως ‘’ειδική’’ αιτιολογία για την αναγκαιότητα της επίμαχης υπερωριακής απασχόλησης στις 8756/171/15.1.2018 και 8759/172/15.1.2018 εισηγήσεις- αίτημα της Διεύθυνσης Διοικητικού-Οικονομικού της Περιφερειακής Ενότητας ..... προς την Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Θεσσαλίας, κρίνει ότι η ως άνω εντοπισθείσα πλημμέλεια δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων της άνω Περιφέρειας, αλλά σε συγγνωστή πλάνη αυτών.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/305/2019
Αποζημίωση για υπερωριακή απασχόληση υπαλλήλων Δήμου...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη παρίσταται μη κανονική, καθόσον, όπως βασίμως διαλαμβάνει και η έκθεση διαφωνίας, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 2 και 4 του π.δ. 80/2016, η σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε σε χρόνο (16.5.2019) μεταγενέστερο από αυτόν της πραγματοποίησης της υπερωριακής απασχόλησης (β΄ εξάμηνο 2018) ενώ, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (υπό στοιχείο 4 νομική σκέψη), οι αποφάσεις αυτές έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε σχετικής με τις εν λόγω δαπάνες διοικητικής πράξης ή υλικής ενέργειας, δεδομένου ότι με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο σκοπός του νόμου που συνίσταται στην, εκ των προτέρων, δέσμευση των αναγκαίων πιστώσεων και στην αποτροπή της διενέργειας δαπανών καθ’ υπέρβαση αυτών. Ο Δήμος, με το 14677/20.6.2019 έγγραφο επανυποβολής, προβάλλει ότι στην προκειμένη περίπτωση τηρήθηκε η αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, διότι, αν και δεν εκδόθηκε απόφαση ανάληψης υποχρέωσης πριν από την πραγματοποίηση της ελεγχόμενης δαπάνης, ο σκοπός του νόμου, που είναι η αποτροπή πληρωμής δαπανών καθ΄ υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων στον προϋπολογισμό, ικανοποιήθηκε με την πρόβλεψη σχετικής πίστωσης στον προϋπολογισμό του Δήμου έτους 2018. Ο ισχυρισμός αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον η τήρηση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης εξασφαλίζεται με την πιστή εφαρμογή όλων των ως άνω δημοσιονομικών διατάξεων, σύμφωνα με τις οποίες για την πραγματοποίηση μια δαπάνης ο φορέας οφείλει να εκδώσει απόφαση ανάληψης υποχρέωσης πριν από την πραγματοποίηση της δαπάνης, ενώ άλλωστε δεν αποδεικνύεται ότι οι πιστώσεις του σχετικού ΚΑ, κατά τον κρίσιμο χρόνο δεν είχαν εξαντληθεί (βλ. ΚΠΕΔ Ι Τμ. 65/2017). Τέλος, από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται πλάνη των οργάνων του Δήμου, ως προς το εφαρμοστέο νομοθετικό καθεστώς (ΚΠΕΔ Ι Τμ. 71/2018).
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/277/2019
Καταβολή αποζημίωσης για υπερωριακή εργασία...Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει της νομικής σκέψης που προηγήθηκε, η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνη παρίσταται νόμιμη δεδομένου ότι η 94/ 29.3.2019 απόφαση του Αναπληρωτή Διοικητή του Νοσοκομείου η οποία δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 10.5.2019 (Β΄ 1619) ισχύει αναδρομικώς από 1.1.2019, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 64 του ν. 4486/2017 (βλ. σκέψη ΙΙ της παρούσας), απορριπτομένου ως αβασίμου του πρώτου λόγου διαφωνίας. Περαιτέρω, η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνη παρίσταται εν μέρει μη κανονική, καθόσον η ανάρτηση της 219/12.3.2019 απόφασης δέσμευσης πίστωσης στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» από την οποία (ανάρτηση) άλλωστε εξαρτάται και η έναρξη ισχύος αυτής (άρθρο 4 παρ. 2 του ν. 3861/2010), έγινε μεταγενέστερα της πραγματοποίησης μέρους των ωρών απασχόλησης μηνός Μαρτίου 2019 των φερόμενων ως δικαιούχων υπαλλήλων, ήτοι στις 12.3.2019. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τα αναφερόμενα στο 1847/12.6.2019 έγγραφο επανυποβολής του Νοσοκομείου, η επίμαχη δέσμευση πίστωσης διενεργήθηκε την πρώτη εργάσιμη μετά την έγκριση του προϋπολογισμού του Νοσοκομείου και αναρτήθηκε καθυστερημένα στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», εκ παραδρομής και λόγω φόρτου εργασίας, ήτοι «λόγω του κλεισίματος του οικονομικού έτους 2018, της κατάρτισης του προϋπολογισμού του 2019, αλλά και λόγω του πλήθους των δεσμεύσεων που έπρεπε να γίνουν για την μεταφορά των υπολοίπων των συμβάσεων στο νέο έτος», το Κλιμάκιο κρίνει ότι, υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις, τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι οι αποζημιώσεις για υπερωριακή εργασία και εργασία κατά τις νυχτερινές ώρες και τις εξαιρέσιμες ημέρες που πραγματοποίησαν οι φερόμενοι ως δικαιούχοι στα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής, κατά το μήνα Μάρτιο 2019, μπορούσαν να καταβληθούν κανονικά (πρβλ. Ε.Σ. Πράξεις Κ.Π.Ε.Δ. Ι Τμ. 101/2018, 298, 6/2016). Εξάλλου, ο τρίτος λόγος διαφωνίας με τον οποίο αμφισβητείται η άσκηση προληπτικού ελέγχου επί της εντελλόμενης με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνης, προβάλλεται απαραδέκτως, καθόσον δεν πλήττει ευθέως τη νομιμότητα ή την κανονικότητα της εντελλόμενης με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνης (πρβλ. Ε.Σ. Πράξεις Κ.Π.Ε.Δ. Ι Τμ. 84/2018, 23/2017). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνη είναι εν μέρει μη κανονική, πλην όμως, αυτά πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/306/2019
Καταβολή αποζημίωσης για υπερωριακή απασχόληση...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ανωτέρω ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες παρίστανται μη κανονικές, καθόσον, όπως βασίμως διαλαμβάνει και η έκθεση διαφωνίας, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 2 και 4 του π.δ. 80/2016, οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκαν σε χρόνο (στις 6.5.2019 και 7.5.2019) μεταγενέστερο από αυτόν της πραγματοποίησης της υπερωριακής απασχόλησης (2017), ενώ, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (υπό στοιχείο 4 νομική σκέψη), οι αποφάσεις αυτές έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε σχετικής με τις εν λόγω δαπάνες διοικητικής πράξης ή υλικής ενέργειας, δεδομένου ότι με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο σκοπός του νόμου που συνίσταται στην, εκ των προτέρων, δέσμευση των αναγκαίων πιστώσεων και στην αποτροπή της διενέργειας δαπανών καθ’ υπέρβαση αυτών. Ο Δήμος, με το 13965/12.6.2019 έγγραφο επανυποβολής, προβάλλει ότι στην προκειμένη περίπτωση τηρήθηκε η αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, διότι, αν και δεν εκδόθηκαν οι αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης πριν από την πραγματοποίηση των ελεγχόμενων δαπανών, ο σκοπός του νόμου, που είναι η αποτροπή πληρωμής δαπανών καθ΄ υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων στον προϋπολογισμό, ικανοποιήθηκε με την πρόβλεψη σχετικής πίστωσης στον προϋπολογισμό του Δήμου έτους 2017. Ο ισχυρισμός αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος καθόσον, η τήρηση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης εξασφαλίζεται με την πιστή εφαρμογή όλων των ως άνω δημοσιονομικών διατάξεων, σύμφωνα με τις οποίες για την πραγματοποίηση μια δαπάνης ο φορέας οφείλει να εκδώσει απόφαση ανάληψης υποχρέωσης πριν από την πραγματοποίηση της δαπάνης, ενώ άλλωστε δεν αποδεικνύεται ότι οι πιστώσεις του σχετικού Κ.Α. κατά τον κρίσιμο χρόνο δεν είχαν εξαντληθεί (βλ. ΚΠΕΔ Ι Τμ. 65/2017). Τέλος, από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται πλάνη των οργάνων του Δήμου, ως προς το εφαρμοστέο νομοθετικό καθεστώς (ΚΠΕΔ Ι Τμ. 71/2018).
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/131/2019
Καταβολή αποζημίωσης για υπερωριακή απασχόληση...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγινα δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η άνω απόφαση καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης του Περιφερειάρχη …, όπως αυτή συμπληρώνεται με την άνω απόφαση συγκρότησης συνεργείου και τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, δεν δύνανται να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την καταβολή αποζημίωσης υπερωριακής απασχόλησης στους ανωτέρω υπαλλήλους, κατ’ αποδοχή του σχετικού πρώτου λόγου διαφωνίας του Επιτρόπου. Και τούτο διότι δεν διαλαμβάνει πλήρη και ειδική αιτιολογία, με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει η συνδρομή ειδικών περιστάσεων (εκτάκτων, εποχικών ή επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών), που να δικαιολογούν την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων αυτών κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα. Αντιθέτως, στις ως άνω αποφάσεις περιγράφονται τα συνήθη καθήκοντα του προσωπικού που υπηρετεί στη Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας … της Περιφέρειας …, όπως αυτά προκύπτουν από τον οικείο Ο.Ε.Υ., ενώ γίνεται αόριστη επίκληση των αυξημένων, πλην όμως γνωστών εκ των προτέρων και διαρκών υπηρεσιακών αναγκών, χωρίς να αναφέρεται ο λόγος για τον οποίο δεν ήταν δυνατός ο χρονικός προγραμματισμός και η εκτέλεση των σχετικών εργασιών από τους υπηρετούντες υπαλλήλους στο πλαίσιο του υποχρεωτικού ωραρίου τους, κατόπιν προγραμματισμού των τακτικών βαρδιών, λαμβανομένης υπόψη και της λειτουργίας σε 24ωρη βάση των ανωτέρω Διευθύνσεων. Εξάλλου, η υποστελέχωση των ως άνω υπηρεσιών και η έλλειψη προσωπικού, ανεξαρτήτως του ότι προβάλλονται αορίστως, δεν συνιστούν έκτακτη, εποχική ή απρόβλεπτη ανάγκη, που δικαιολογεί την παροχή εργασίας καθ’ υπέρβαση του νομίμου ωραρίου (Ε.Σ. Πρ. Ι Τμ. 15/2017). Ωστόσο, αβάσιμος και απορριπτέος κρίνεται ο έτερος προβαλλόμενος από τον Επίτροπο λόγος διαφωνίας, διότι αν και η απόφαση καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης αποτελεί κανονιστική διοικητική πράξη, της οποίας προβλέπεται η ανάρτηση στο πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ, παράλληλα με τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η παράλειψη ανάρτησης στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ δεν επιδρά στην ισχύ της απόφασης αυτής, η οποία αποτελεί νόμιμα έρεισμα της εντελλόμενης δαπάνης, ανεξάρτητα από τις ενδεχομένως διοικητικής ή πειθαρχικής φύσης συνέπειες σε βάρος των οργάνων που βαρύνονται με την τήρηση των διατυπώσεων διαδικτυακής δημοσίευσης. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/223/2019
Καταβολή αποζημίωσης για υπερωριακή απασχόληση υπαλλήλων Περιφέρειας...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, κρίνεται ότι η πραγματοποίηση υπερωριακής απασχόλησης, καθ’ υπέρβαση των ωρών του υποχρεωτικού ωραρίου, από τους φερόμενους ως δικαιούχους των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων υπαλλήλους, δεν είναι νόμιμη, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον αναπληρωτή Επίτροπο. Τούτο καθόσον η 51826/21263/13.6.2016 απόφαση του Περιφερειάρχη ..., με την οποία καθιερώθηκε υπερωριακή απογευματινή απασχόληση με αμοιβή για εβδομήντα υπαλλήλους όλων των υπηρεσιών της έδρας της Περιφέρειας για το έτος 2016, μεταξύ των οποίων και των αναφερόμενων στα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα, δεν διαλαμβάνει, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 20 του ν. 4354/2015, πλήρη και ειδική αιτιολογία, με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει η συνδρομή ειδικών περιστάσεων (εκτάκτων, εποχικών ή επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών), που να δικαιολογούν την καθιέρωση της υπερωριακής απασχόλησης των φερόμενων ως δικαιούχων, κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα. Αντίθετα, στην απόφαση αυτή γίνεται μια γενική και αόριστη επανάληψη της διατύπωσης του νόμου, χωρίς να στοιχειοθετείται ειδικότερα για ποιο λόγο δεν ήταν δυνατός ο χρονικός προγραμματισμός και η εκτέλεση των σχετικών εργασιών από τους υπαλλήλους αυτούς στο πλαίσιο του υποχρεωτικού τους ωραρίου (βλ. Οργανισμό της εν λόγω Περιφέρειας). Ούτε, άλλωστε, υπάρχει μεταξύ των στοιχείων του φακέλου, η απόφαση, την οποία επιφυλάχθηκε να εκδώσει ο Περιφερειάρχης, όπως αναφέρεται στην ανωτέρω 51826/21263/13.6.2016 απόφασή του, με την οποία θα καθοριζόταν ειδικότερα το προσωπικό και ο αριθμός των ωρών υπερωριακής απασχόλησης με βάση το είδος των εποχικών, έκτακτων, επειγουσών αναγκών. Η απαιτούμενη ειδική και πλήρης αιτιολογία που ελλείπει από την ως άνω απόφαση δεν δύναται να αναπληρωθεί από την εκ των υστέρων παράθεση λόγων που επέβαλαν την πραγματοποίηση των υπερωριών, στις συνοδεύουσες το έγγραφο επανυποβολής 550/95937/25.10.2018 και 100015/41084/6.11.2018 βεβαιώσεις του Περιφερειάρχη και της Αντιπεριφερειάρχη αντίστοιχα, ανεξάρτητα από το ότι δεν αιτιολογούν επαρκώς την ανάγκη που την επέβαλε, καθώς η σχετική αιτιολόγηση, ήτοι η παράθεση των σαφών και συγκεκριμένων στοιχείων που δικαιολογούν την υπερωριακή εργασία, πρέπει κατά νόμο (άρθρο 20 ν. 4354/2015) να περιέχεται στην αρχική απόφαση έγκρισης της υπερωριακής απασχόλησης. Με τον τρόπο αυτό καθίσταται εφικτός ο προγραμματισμός της λειτουργίας των υπηρεσιών υπό όρους διαφάνειας, τόσο για την προστασία των υπαλλήλων από τυχόν υπερβάσεις στο ωράριο εργασίας τους, όσο και για την τήρηση των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης κατά τη διάθεση των πρόσθετων δημοσίων πόρων που συνεπάγεται η απασχόληση του προσωπικού πέραν του τακτικού του ωραρίου (Ε.Σ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 48, 47/2018, 191, 47/2016, 350/2015, 73/2014). Σε κάθε περίπτωση, στις ανωτέρω βεβαιώσεις γίνεται αόριστη αναφορά στα καθήκοντα του Επιστημονικού Συνεργάτη στο Γραφείο της Αντιπεριφερειάρχη, ενώ απαριθμούνται, γενικά και αόριστα, εργασίες, οι οποίες υπάγονται στα συνήθη καθήκοντα των υπαλλήλων στο γραφείο του Περιφερειάρχη (κάλυψη συσκέψεων, έκτακτων αναγκών και υποχρεώσεων του Περιφερειάρχη για λόγους εθιμοτυπίας και δημοσίων σχέσεων καθώς και πάσης φύσεως εργασίες που προκύπτουν από το πρόγραμμα του περιφερειάρχη) και οι οποίες χωρίς εξειδίκευσή τους, με σαφή, συγκεκριμένο και ανταποκρινόμενο στα στοιχεία του φακέλου, ποσοτικό προσδιορισμό τους στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, δεν δικαιολογούν τη διεκπεραίωσή τους πέραν του κανονικού ωραρίου των υπαλλήλων και την επιβάρυνση του προϋπολογισμού της Περιφέρειας με τη δαπάνη της σχετικής αμοιβής υπερωριακής εργασίας.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και για το λόγο αυτό τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.